Desember
Desember
Desember
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
GRAAN<br />
Marksituasie vir grane<br />
Christo Booyens Bestuurder Graanbemarking<br />
Grane verhandel sedert die aanvang van die 2003/2004-seisoen op relatief gunstige vlakke (gegewe die marksituasie). Die mark het<br />
verder strydig met algemene voorspellings daarin geslaag om die gunstige prysvlakke te behou, ondanks die onlangse verstewiging<br />
van die rand teenoor die dollar, goeie reën in die meeste mielieproduserende gebiede en ‘n relatief klein afskaling in aanplantings.<br />
Die algemene gevoel is egter dat die mark<br />
die potensiaal het om vinnig ‘n korreksie<br />
in die rigting van uitvoerpariteit te doen.<br />
Produsente word in die lig hiervan<br />
aangeraai om die huidige gunstige<br />
prysvlakke te benut en ‘n “vloerprys” vas<br />
te maak. Produsente word verder aangeraai<br />
om kontrakte te sluit wat hulle in staat<br />
sal stel om voordeel uit enige prysstygings<br />
te kan benut.<br />
Die algemene verwagting was dat die<br />
mark, in die lig van groot oordragvoorrade,<br />
skerp afwaarts sou reageer sodra die<br />
eerste goeie algemene reëns voorkom, die<br />
aanplantingsyfers bevestig word en/of die<br />
wisselkoers sou verstewig. Al drie elemente<br />
het sedertdien in die mark voorgekom.<br />
• Meer as 80% van die Senwes-gebied het<br />
in November meer as 50 mm reën<br />
gehad. Sekere gebiede het selfs 100 mm<br />
en meer gehad. Dieselfde situasie geld<br />
vir gebiede in Noordwes en Suidwes se<br />
gebied.<br />
• Meer as 80% van die aanplantings in<br />
die Oos-Transvaal was teen die einde<br />
November afgehandel.<br />
• Die wisselkoers toets gereeld die<br />
R6,50/$ vlak.<br />
• Die jongste aanplantingsintensie dui<br />
slegs op ‘n geringe afskaling in aanplantings<br />
(sien Tabel 1).<br />
Vooruitsigte vir mielies<br />
Uitvoersyfers is in die algemeen<br />
teleurstellend. Slegs 534 000 ton mielies<br />
is volgens Sagis tot op 31 Oktober 2003<br />
uitgevoer. Sou die tendens voortduur,<br />
impliseer dit dat daar nagenoeg<br />
1,1 miljoen ton mielies gedurende die<br />
2003/2004-seisoen uitgevoer sal word,<br />
wat die land met ‘n oordragvoorraad van<br />
nagenoeg 3,5 miljoen ton sal laat<br />
(2,5 miljoen ton wit = 64% van volgende<br />
jaar se verbruik en 1,03 miljoen ton geel =<br />
35% van volgende jaar se verbruik). Dit<br />
impliseer dat pryse selfs met ‘n relatief<br />
klein oes in 2004/2005, rondom uitvoerpariteit<br />
behoort te verhandel. Dit is egter<br />
belangrik om daarop te let dat wêreldmielievoorrade<br />
tans relatief laag is en<br />
dat pryse as gevolg hiervan, relatief<br />
stewig kan bly. Hierbenewens is die<br />
Amerikaanse sojaboonoes relatief laag en<br />
produksietoestande in die Suidelike<br />
Halfrond (veral Argentinië) nie goed nie,<br />
wat pryse verder op relatief hoë vlakke<br />
kan laat verhandel.<br />
Geelmielies<br />
Geelmielies is tans relatief skaars. Hoewel<br />
die meeste geelmielieverbruikers ‘n<br />
2 Senwes Scenario [<strong>Desember</strong> 2003]<br />
Tabel 1: Voorneme om te plant (soos op 31 Oktober 2003).<br />
Kommoditeit Hektare in Hektare beplan Persentasie<br />
2002/2003 2003/2004 verandering<br />
Witmielies 2 083 350 1 754 700 - 15,8<br />
Geelmielies 1 017 000 969 000 - 4,7<br />
Sonneblom 628 100 572 000 - 8,9<br />
Sorghum 84 610 110 000 + 30,0<br />
Grondbone 50 300 88 000 + 75,0<br />
sekere persentasie witmielies in hulle<br />
rantsoene insluit, word ‘n sekere minimum<br />
persentasie geelmielies steeds benodig.<br />
Die behoefte aan geelmielies het tot gevolg<br />
dat geelmielies tans teen invoerpariteit<br />
(R1 050 Kaapstad) verhandel. Dit impliseer<br />
dat geelmielies in die nabye toekoms teen<br />
prysvlakke van nagenoeg R870/ton –<br />
R960/ton behoort te verhandel.<br />
Witmielies<br />
Hoewel meer as 50% (65% volgens<br />
berekening) van volgende jaar se witmielieverbruik<br />
reeds in die silo’s is, is veral<br />
twee aspekte daarvoor verantwoordelik<br />
dat witmielies sy huidige prysvlakke<br />
behou, naamlik:<br />
• Die geelmielieprys. Sodra witmieliepryse<br />
te ver onder die geelmielieprys<br />
daal, word witmielies as substituut vir<br />
geelmielies gebruik.<br />
• Finansiële instellings het na bewering<br />
heelwat witmielies opgekoop en dit in<br />
Maart 2004 verkoop, met die doel om<br />
rente op die “spread” te verdien. Dit<br />
veroorsaak dat daar tans ‘n relatiewe<br />
tekort aan witmielies in die kontantmark<br />
is en pryse as gevolg hiervan relatief<br />
stewig bly.<br />
Vooruitsigte vir sonneblom<br />
Daar is tans bykans geen sonneblom in<br />
die kontantmark beskikbaar nie. Pryse vir<br />
die nabye maande (<strong>Desember</strong>) het as<br />
gevolg hiervan van R1 900/ton tot<br />
R2 370/ton verstewig.<br />
Die jongste voorneme om te plant dui<br />
daarop dat produsente beplan om nagenoeg<br />
572 000 hektaar sonneblom in die<br />
2003/2004-seisoen aan te plant. Teen<br />
normale opbrengste kan die land ‘n oes<br />
van nagenoeg 700 000 ton sonneblom<br />
verwag, wat binne die plaaslike verbruiksyfer<br />
is en daartoe sal lei dat pryse<br />
relatief stewig sal bly. Internasionaal is<br />
oliepryse ook op hoë vlakke weens lae<br />
voorraadvlakke, wat verdere ondersteuning<br />
vir die plaaslike mark bied.<br />
Werklike aanplantings behoort egter<br />
noukeurig gemonitor te word, aangesien<br />
die laat reëns en die groot hoeveelheid<br />
koringlande wat tans braak lê, daartoe<br />
kan lei dat aanplantings aansienlik groter<br />
as die verwagte 572 000 hektaar kan<br />
wees, wat op sy beurt tot ‘n skerp afname<br />
in pryse kan lei.<br />
Vooruitsigte vir sorghum<br />
Sorghum verhandel, in die lig van die<br />
relatiewe klein oes in 2002/2003, tans<br />
steeds op invoerpariteit (R1 400/ton –<br />
R1 500/ton). Bitter sorghum is tans<br />
bykans onbekombaar. Volgens die<br />
Nasionale Oesskattingskomitee se jongste<br />
intensies om te plant, beplan produsente<br />
om nagenoeg 110 000 hektaar<br />
sorghum in die 2003/2004-seisoen aan te<br />
plant. Sou aanplantings tot die hektare<br />
beperk word, behoort daar die komende<br />
seisoen net genoeg sorghum vir die<br />
menslike mark beskikbaar te wees en<br />
behoort pryse huidige vlakke te handhaaf.<br />
Saadverkope in die formele sowel as die<br />
informele mark (produsente wat self saad<br />
voorberei) dui egter daarop dat aanplantings<br />
die potensiaal het om aansienlik<br />
groter as die 110 000 hektaar te wees.<br />
Sorghumkopers is in die lig hiervan nie<br />
bereid om sorghum tans teen huidige<br />
prysvlakke aan te koop nie. Waar daar wel<br />
aanbiedings vir sorghum gedoen word, is<br />
dit teen nagenoeg 85% van die witmielieprys.<br />
Vooruitsigte vir koring<br />
Die NOK het die koringoes in sy jongste<br />
skatting met ‘n verdere 196 000 ton tot<br />
1,478 miljoen ton verlaag. Dit is die laagste<br />
koringoes sedert 1992/1993 toe die<br />
koringoes 1,27 miljoen ton was. Die verlaging<br />
in die koringoes sal egter weinig<br />
impak op plaaslike pryse hê, omrede die<br />
koringmark ‘n geruime tyd reeds op<br />
invoerpariteit verhandel. Internasionaal is<br />
die verwagting dat koringpryse relatief hoë<br />
vlakke sal handhaaf weens algemene hoë<br />
prysvlakke in Europa en die VSA (weens<br />
lae SRW voorraadvlakke en aktiewe deelname<br />
van onder andere Egipte in die<br />
Amerikaanse mark). Die verwagting is dat<br />
plaaslike pryse in ‘n band van R50 – R60<br />
rondom huidige vlakke sal verhandel.<br />
R1 700/ton blyk tans die sielkundige<br />
bokant vir die koringmark te wees.<br />
BREEK NUWE GROND SENWES