Download PDF - Deutsche Bank

Realities
De financiële aspecten van zakendoen Deutsche Bank
“ We kijken tien tot
twintig jaar vooruit”
Succesvolle ondernemers
leggen de lat hoog
Rotterdam
De slimme haven
Cloud computing
Waarom bedrijven ervoor kiezen
Oktober 2012
Harold Leenen
“ We blijven investeren
in productinnovaties
en dienstverlening”

Over passie gesproken
Oger Lusink
samen met zijn zoons Sander en
Martijn eigenaar van Oger
“Als klein jongetje viel tijdens
een wandeling met mijn ouders
mijn oog op de prachtige
modezaak van Hirsch aan
het Leidseplein. De jurken
roken naar toen nog exotische
steden als Parijs en
Milaan. Het was kleurig en
stijlvol, iets wat het Nederland
van de wederopbouw
ontbeerde. Mijn bestemming
stond vast. Ik begon na de
HBS ergens onderaan bij
de Society Shop, maar mijn
ambities reikten verder. In
1989 opende ik mijn eerste
winkel in Amsterdam, niet ver
van Hirsch. Ik wilde het Latijnse
levensgevoel, met zijn
liefde voor mooie stoffen, fijn
gesneden pakken en zachte,
handgemaakte overhemden,
overbrengen naar Nederland.
Dat lukte. Zo blijkt maar weer
dat als je maar consequent
je passie volgt, het succes
vanzelf komt – voor mij misschien
wel de belangrijkste
ontdekking in mijn leven. Ik
houd het mijn zoons dagelijks
voor: volg je hart, vertrouw
op je intuïtie en sta open voor
de wereld om je heen.”

Govert Hamers
President IHC Merwede Holding bv
“We zijn een grote internationale
speler in de gespecialiseerde
scheeps- en equipmentbouw
en wereldmarkt leider
op het gebied van bagger- en
mijnbouwschepen. Omdat we
die posities graag willen uitbouwen
én om de wereldwijde
concurrentieslag te winnen,
is innovatie essentieel. Dat is
een mooi proces om aan te
sturen. IHC richt zich op het
voortdurend ontwikkelen van
haar ontwerp- en bouwactiviteiten,
maar innovatie gaat
verder dan technologische
vernieuwing. Samen met
Deutsche Bank bieden we
klanten financieringsmogelijkheden
aan die onze producten
nog aantrekkelijker maken.
En er is ruime aandacht voor
dienstverlening, service en
samenwerking. Het is complex,
zowel onze producten
als het verkooptraject. Om
alles in goede banen te leiden
heb je vrienden nodig. Het
onderhouden van relaties is
dus belangrijk. We doen al
lange tijd zaken in het buitenland,
met China inmiddels
ruim honderd jaar. Het is
hard werken om je positie
te behouden, je krijgt nu
eenmaal niks voor niks.”
www.ihcmerwede.com
Over innovatie gesproken

Over innovatie gesproken
Timo Huges
Directeur FloraHolland
“De sierteelt is een innovatieve
sector met hoogwaardige
producten. Het gaat daarbij
niet alleen om een enorme
variatie aan kwalitatief uitstekende
bloemen en planten.
Producenten verzorgen ook
steeds vaker een compleet
concept, zoals een boeket in
een vaas of een plant compleet
met pot. En iets waarvan
ik niet dacht dat het zou
gebeuren, groeit gestaag: de
verkoop aan consumenten
via internet. In de VS is het
zeer succesvol. Voormalig
topmodel Frederique van
der Wal biedt hier met haar
Frederique’s Choice bijvoorbeeld
prachtige boeketten en
accessoires aan, die op een
centrale plek worden gemaakt
en gedistribueerd.
Nederland is nog steeds de
spil in de internationale sierteeltsector.
Veertig procent
van de Europese consumptie
gaat via Nederland. Dat komt
door de kwaliteit, maar ook
door de geweldige logistiek.
De komende jaren staat innovatie
op het gebied van energieverbruik
– zoals aardwarmte
– hoog op de agenda.
De markt vraagt om verantwoord
ondernemen en daar
proberen we zo goed mogelijk
op in te springen.”
www.floraholland.nl

Over service gesproken
Maurice de Hond
Opiniepeiler en ondernemer
“Bedrijven zijn te veel op zoek
naar nieuwe klanten. Uit een
groot onderzoek waaraan ik
heb meegewerkt, blijkt dat de
keuze voor een bedrijf, restaurant
en dergelijke voornamelijk
gebaseerd is op mond-totmondreclame.
De beste
reclame zijn dus je huidige
klanten. Die zorgen voor
nieuwe omzet. Veel bedrijven
snappen daar geen bal van.
Stel, je bestelt iets via internet,
maar bij ontvangst blijkt
er een probleem te zijn. Je
belt of mailt het betreffende
bedrijf, ze maken excuses en
komen binnen 24 uur met een
mooie oplossing. Dat schept
een band. Dat zorgt voor een
positief gevoel. Mensen delen
dat weer met anderen.
Bedrijven zouden dus meer
aandacht moeten hebben
voor hun bestaande klanten.
Marktonderzoek – mits goed
uitgevoerd – is zeker van belang.
Zonder onderzoek heb
je alleen je eigen ideeën. Om
je visie, producten of diensten
verder te ontwikkelen, om te
weten wat klanten van je verwachten,
is onderzoek een
belangrijk hulpmiddel.”
www.peil.nl

Over ondernemen gesproken
Jacqueline Zuidweg
Directeur Zuidweg & Partners B.V. en
Zakenvrouw van het Jaar 2012
“Mijn belangrijkste drijfveer,
juist in de schuldhulpverlening,
is mensen helpen te leren.
Ondernemen is een sport en
dat kun je niet alleen. Mensen
vinden het moeilijk om hulp in
te roepen. In Nederland word
je al snel aan de schandpaal
genageld als je financiële problemen
hebt. Terwijl ondernemers
meestal dappere mensen
zijn, die risico’s durven te
nemen. Waarom zo snel oordelen?
In de VS is dat anders;
daar ben je pas succesvol als
je bij wijze van spreken drie
keer failliet bent gegaan.
Ondernemen is vallen, opstaan
en weer doorgaan. Je
weet nooit helemaal zeker of
een beslissing goed uitpakt.
De titel ‘Zakenvrouw van het
Jaar’ is een erkenning voor
mijn vak, voor ondernemerschap
in het algemeen en
vrouwelijk ondernemerschap
in het bijzonder. Door deze
titel komt er hopelijk meer
aandacht voor schuldhulp-
verlening. We moeten af van
het taboe rondom financiële
problemen, vooral bij ondernemers.
Het maakt je absoluut
geen verliezer!”

“We hebben voor
Deutsche Bank gekozen
mede vanwege het
internationale karakter van
onze business. Daar hoort
een bank bij met een groot
internationaal netwerk.”
René Berkvens,
CEO van Damen Shipyards
Realities
Het magazine van Deutsche Bank voor al haar klanten. Realities laat zien hoe de kunst van presteren van ondernemers
en Deutsche Bank elkaar versterken. Realities bevat nieuws, achtergronden over de bank en een serie portretten van
inspirerende persoonlijkheden.
08/ Harold Leenen
Een nieuwe financiële horizon.
10/ Rotterdam: de slimme haven
Hij zag hoe er de afgelopen jaren steeds meer waarde werd toegevoegd:
Christian Mol, Head of Mid Cap Rotterdam bij Deutsche Bank.
“Het is zaak om te blijven investeren in infrastructuur.”
13/ Commodities kun je hedgen
Hoe je prijsrisico’s in de markt voor industriële metalen afdekt.
14/ Cloud computing
Cloud computing heeft grote voordelen, maar er kleven ook risico’s aan.
Deutsche Bank kan een waardevolle sparring partner zijn.
16/ Wat verwachten topondernemers van een bank?
Succesvolle ondernemers leggen de lat hoog. Voor zichzelf, hun medewerkers
en vanzelfsprekend ook voor hun bank…
18/ Nieuws
- Dii-studie: woestijnen zijn energiebronnen van de toekomst.
- Black Box van kunstenaar Kentridge in Nederland.
- Deutsche Bank fietst 100.000 euro bij elkaar voor Alpe d’HuZes.
19/ Private Wealth Management
Vermogen voor vermogen.
20/ Het Concertgebouw jubileert
Directeur Simon Reinink over 125 jaar Concertgebouw en de bijzondere
activiteiten in jubileumjaar 2013.
22/ Jonge ondernemers
Het aanstormende Rotterdamse bedrijf Funk-e maakt lastige onderwerpen
inzichtelijk met korte animatiefilmpjes.
Deutsche Bank Oktober 2012

8 / Realities
Een nieuwe
financiële horizon
Oktober 2012 Deutsche Bank
We hebben twee zeer hectische maanden achter de rug. Maanden waarin we de noodzakelijke
migratie van klantgegevens naar onze eigen systemen hebben volbracht. Een
enorm complexe operatie waarop we ons lange tijd nauwgezet hebben voorbereid, maar
waarbij we desondanks met onverwachtse zaken zijn geconfronteerd. Opstartproblemen
die helaas ook voor overlast hebben gezorgd bij een aantal van onze klanten.
Op het grote geheel mag het aantal getroffen klanten
dan beperkt zijn, voor degenen die het betreft en die
bijvoorbeeld zijn geconfronteerd met onderbrekingen
bij internetbankieren of het doen van overboekingen,
is dat uitermate vervelend.
Stapsgewijs
Het begin van deze complexe operatie ligt in 2010. In dat jaar
moest ABN AMRO van de Europese Unie een deel van haar
zakelijke activiteiten afstoten om de fusie met Fortis Bank
Nederland mogelijk te maken. Gezien de complexiteit en de
strikte voorwaarden voor de overname kwam slechts een klein
aantal internationale banken in aanmerking om deze activiteiten
over te nemen en uiteindelijk werd de verkoop gesloten met ons,
met Deutsche Bank.
Vanaf het moment van verkoop is een stapsgewijze transitie
in gang gezet van de ongeveer 34.000 klanten met al hun
bancaire producten en diensten naar Deutsche Bank. Dat traject
heeft de afgelopen twee maanden zijn beslag gekregen met de
technische migratie van alle klantgegevens naar de systemen
van Deutsche Bank.
“ Ik hoop dat ook onze
relatief nieuwe klanten
binnenkort vooral de
voordelen zullen ervaren
van het zakendoen
met Deutsche Bank”
Uiterst zorgvuldig
Twee jaar lijkt wellicht een lange periode voor de transitie maar
goed om te weten is dat Deutsche Bank van ABN AMRO wel
klanten, medewerkers en locaties heeft overgenomen, maar geen
systemen en producten. Dat betekent dat een compleet IT-platform
moest worden gebouwd voor Deutsche Bank in Nederland en dat
vervolgens alle producten en services zijn overgezet naar dit
systeem. Aangezien het om financiële gegevens gaat, moest bij
dat alles de uiterste zorgvuldigheid in acht worden genomen en is
het traject niet alleen volledig beveiligd uitgevoerd, maar werden
ook voortdurend checks gedaan.
Eind juni heeft vervolgens, volgens planning, een eerste relatief
kleine transitie plaatsgevonden van de gegevens van circa 600
klanten. De lessen die we daaruit hebben geleerd, hebben we
meegenomen naar de grote transitie in augustus waarbij de
gegevens van ongeveer 34.000 klanten en circa 60.000
klantentiteiten werden overgezet.
Achter de schermen
De datamigratie was vooral een technische IT-operatie die
achter de schermen werd uitgevoerd in samenwerking met
ABN AMRO. Deze operatie is nauwgezet voorbereid door
een uitge breid team van nationale en internationale experts van
Deutsche Bank en zij is van minuut tot minuut gemonitord. Om de
kwaliteit van het proces te waarborgen zijn alle nodige voorzorgsmaatregelen
genomen en het hele proces is vijf keer getest
voordat tot de feitelijke migratie werd overgegaan. De feitelijke
migratie kun je vergelijken met het lanceren van een raket. Tijdens
het overzetten van gegevens is elke stap nauwgezet gevolgd
vanuit het “mission control centre” en werd voor elke fase groen
licht gegeven voordat werd doorgegaan met de volgende stap.
Vierde zakenbank
De migratie is de afronding van een zeer belangrijke fase voor
Deutsche Bank in Nederland. Een afronding die het nu mogelijk
maakt om Nederlandse ondernemers de voordelen te laten
ervaren van ons netwerk en onze hoogwaardige producten.

April 2010
Deutsche Bank neemt delen van
de zakenbank van ABN AMRO over
Juni 2012
De eerste migratie van de data van
circa 650 klanten naar de systemen
van Deutsche bank
Met de aankoop in 2010 zijn wij de vierde grootste zakenbank
in Nederland geworden. We willen nieuwe relaties aangaan en
blijven investeren in productinnovaties en dienstverlening om in
te spelen op de groeiende markt en de veranderende behoeften
van klanten. Onze wereldwijde scope en gevestigde positie als
business bank maken dat ook mogelijk. Zo kunnen we ook in
turbulente economische tijden toegevoegde waarde blijven
bieden aan onze klanten en de Nederlandse markt. Kunnen we
een nieuwe financiële horizon bieden.
We zijn overigens zeker geen vreemde in Nederland. Deutsche
Bank is hier al bijna honderd jaar actief voor financial institutions,
de publieke sector en multinationals. Voor die klanten is niets
gewijzigd, zij werken al jaren op onze systemen en zijn dat ook
gewoon blijven doen. Ik hoop dat ook onze relatief nieuwe
klanten, en zeker degenen die een moeilijke start hebben gehad
op onze systemen, binnenkort vooral de voordelen zullen ervaren
van het zakendoen met een bank die zowel wereldwijd als lokaal
uitstekend de weg weet.
Augustus 2012
De migratie van de data van
circa 34.000 klanten en 60.000
klantentiteiten naar de systemen
van Deutsche Bank
Realities / 9
Vanaf september 2012
Met de eigen systemen biedt
Deutsche Bank haar klanten een
nieuwe financiële horizon via haar
wereldwijde netwerk
Harold Leenen is Chief Executive Officer
van Deutsche Bank Nederland N.V.
Deutsche Bank Oktober 2012

10 / Realities
Rotterdam
De slimme haven
In de Rotterdamse haven wordt zo’n drie procent van het totale Nederlandse
inkomen verdiend. Christian Mol, Head of Mid Cap Rotterdam bij Deutsche Bank,
zag hoe er de afgelopen jaren steeds meer waarde werd toegevoegd.
De offshore-industrie, met bedrijven als Damen Shipyards, excelleert.
Oktober 2012 Deutsche Bank
René Berkvens, CEO van Damen Shipyards.

Met een druk op de knop gaf koningin Beatrix
op 11 juli dit jaar het startsein voor het dichten
van het laatste zeegat. De Tweede Maasvlakte,
in omvang en belang te vergelijken met roemruchte
waterwerken als de Afsluitdijk en de
Deltawerken, was hiermee officieel geopend.
Christian Mol is als bankier al tien jaar nauw betrokken bij de ontwikkelingen
in de Rotterdamse haven; sinds vorig jaar is hij Head
of Mid Cap Rotterdam bij Deutsche Bank. Hij maakte van dichtbij
mee hoe pure overslagbedrijven zich ontwikkelden tot logistieke
partners. “Er wordt steeds meer waarde toegevoegd aan de goederenstromen.
Een kolenoverslagbedrijf als EMO treedt in toenemende
mate op als voorraadbeheerder en rederij Maersk, om een
ander voorbeeld te noemen, is uitgegroeid tot partner bij de uitvoering
van de just-in-time- en door-to-door-strategie van eindgebruikers.
Kortom, de haven is steeds slimmer en specialistischer
geworden.”
Parallelle belangen
De Rotterdamse haven ligt Rotterdammers na aan het hart. “Het
is hier ‘wij’ in plaats van ‘ik’”, vervolgt Mol. “De belangen van ondernemers,
bankiers, wethouders en andere betrokkenen, lopen
parallel. We willen allemaal de leidende positie van Rotterdam in
Europa behouden en waar mogelijk versterken. Iedereen kent
elkaar en is op de een of andere wijze met de ander verbonden.
Nog steeds ben ik onder de indruk van wat zich in en om de haven
afspeelt. Het maritieme complex is uniek, er is nergens in de wereld
zoveel kennis en ervaring op dit terrein aanwezig als in Rotterdam.”
“Natuurlijk is iedereen verrast door de aanhoudende recessie en
de daling van de goederenstromen”, geeft Mol aan, “maar ik
maak me absoluut geen zorgen over deze strategische investe-
“ We houden ons
redelijk staande
in de recessie”
ringsbeslissing. De Tweede Maasvlakte is noodzakelijk om ervoor
te zorgen dat de goederenstromen uit Azië en Zuid-Amerika naar
Rotterdam gaan.”
Global hub
In de Havenvisie 2030, een gezamenlijk document van havenautoriteiten,
bestuurders en het bedrijfsleven, is de ambitie vastgelegd
om Rotterdam te laten uitgroeien tot een global hub: een knooppunt
voor mondiale en intra-Europese goederenstromen. Tegen
die tijd functioneert het havengebied samen met Antwerpen als
een ‘geïntegreerd cluster’ met het meest duurzame en moderne
petrochemie- en energiecomplex van Europa.
Onze offshore-industrie excelleert op wereldschaal volgens Mol:
“Het is een Nederlands feestje. De orderportefeuilles zijn goed
gevuld, het is een markt met een grote toekomst.
Dat komt mede doordat er grote inspanningen worden gepleegd
om de beschikbaarheid van gas en olie veilig te stellen, door te
investeren in energie uit Azië en Zuid-Amerika. Maar om dat
Nederlandse aandeel te continueren hebben we meer ingenieurs
nodig dan de universiteiten en hogescholen afleveren. En ook
de aanwezigheid van voldoende kraanmachinisten en van mensen
die nog met hun handen werken, is van groot belang. Daar
moeten we als land echt heel alert op zijn.”
Mega-order uit Maleisië
Een van die offshore-ondernemingen is IHC Merwede, wereldwijd
marktleider in de bouw en de ontwikkeling van gespecialiseerd
baggermateriaal en complexe custom-build offshoreschepen. Dit
voorjaar sleepte ICH Merwede een mega-order uit Maleisië binnen
voor de bouw van twee schepen, gespecialiseerd in het leggen van
pijpleidingen, ter waarde van 450 miljoen euro. “We houden ons
redelijk staande in de recessie”, zegt CEO Govert Hamers. >
Govert Hamers, CEO IHC Merwede Holding bv.
Realities / 11
Feiten & cijfers
- De Tweede Maasvlakte
vergde een totale
investering van een
kleine drie miljard euro.
- De Tweede Maasvlakte
is met 13 kilometer
nieuwe kademuren en
1000 ha nieuwe haventerreinen
de grootste
havenuitbreiding sinds
de jaren zestig.
- De Tweede Maasvlakte
moet bijdragen aan een
verdubbeling van de
overslag in 2030.
- De haven streeft naar
een reductie van de
CO2-uitstoot met 50%
in 2025 ten opzichte
van 1990.
Succesfactoren
vestigingsklimaat
- Toegankelijkheid van
de haven.
- Kwaliteit van de infrastructuur,
waaronder
pijpleidingen en achterlandverbindingen
(Mol: “A15 wordt aangepakt,
nu nog die
derde tunnel”).
- Gunstig fiscaal beleid.
- Aanwezigheid van
toonaangevende internationale
zakelijke
dienstverleners als accountants,
advocaten
en banken.
- Aanwezigheid van
internationale
scholen.
- Voldoende gekwalificeerd
personeel.
Deutsche Bank Oktober 2012

12 / Realities
Meevallers en
tegenvallers
Pieter van Tiel is CFO van de Allseas
Group, wereldspeler in de offshoreinstallatie
van pijpleidingen op de
zeebodem voor olie en gas. De holding
is gevestigd in Zwitserland, de
engineering- en projectleiding is gevestigd
in Delft. Van Tiel: “Bij de
keuze van onze banken kijken we in
eerste instantie of ze verstand hebben
van onze business. Ons werk is
sterk projectgerelateerd, met grote
meevallers en soms ook stevige tegenvallers.
Een bank moet dat kunnen
doorzien. Dit voorjaar zijn we in
zee gegaan met Deutsche Bank.
Het eerste contact werd een paar
jaar geleden in Argentinië gelegd,
voor een kleine transactie waar zij
ons goed bij geholpen hebben.
Daarna zijn we met elkaar in gesprek
gebleven, wat uiteindelijk heeft
geleid tot een vaste bankrelatie.
Hun ervaring in en hun kennis van
de offshore-industrie, gevoegd bij
het omvangrijke internationale
netwerk, gaf daarbij de doorslag.”
Oktober 2012 Deutsche Bank
Maar je merkt dat de concurrentie uit het Verre Oosten steeds harder
wordt. Wat we ook merken is dat de financiering lastiger is geworden
door de recessie, banken zijn terughoudender.”
Over het algemeen is Hamers redelijk positief over de ontwikkelingen
in de Rotterdamse haven en zeker als het gaat om de Tweede Maasvlakte.
Alleen lijdt Rotterdam nog steeds onder de naam stakings-
gevoelig te zijn, merkt Hamers. “Dat beeld blijft in de hoofden van
ondernemers zitten. Daar moeten we echt vanaf, het imago moet op
dat terrein worden verbeterd.”
Voorfinanciering
In de offshore spelen de voor- en nafinanciering een steeds belangrijker
rol, stelt Hamers. “Je doet over de bouw van een schip zo’n anderhalf
à twee jaar, waarbij je het van waarde nul naar waarde 100
brengt. Dat geld moet ergens vandaan komen. Bij de voorfinanciering
spelen exportkredietverzekeraars een cruciale rol, in Nederland is
dat Artradius. Zij dekken – in naam en voor rekening van de B.V.
Nederland – de risico’s voor ons af. Is dat rond, dan is het makkelijker
om geld te lenen bij banken, die hebben dan immers meer zekerheid.”
Deutsche Bank Rotterdam was nauw betrokken bij de mega-order.
Christian Mol: “We trekken vanaf het begin van het traject met onze
klant op. Zo hebben we samen onderhandeld met Artradius. Voor een
Nederlandse klant die bijvoorbeeld een schip in Korea of China laat
bouwen, doen onze Deutsche Bank-collega’s ter plekke de onderhandelingen
met de overheid. Dat is het voordeel wanneer je als bank
over een groot internationaal netwerk beschikt. In vrijwel alle belangrijke
markten zitten we bij de top vijf, net als onze klanten. Wanneer
je als bank een belangrijke rol wilt vervullen in een wereldhaven als
Rotterdam, moet je zelf een wereldspeler zijn.”
Christian Mol, Head of Mid Cap Rotterdam bij Deutsche Bank.
Valutarisico’s
“Banken beschouwen de scheepsbouw
nog steeds als een enigszins
risicovolle business, zeker in deze
onzekere tijden”, weet René Berkvens,
CEO van Damen Shipyards,
een groot scheepsbouwconcern met
meer dan dertig werkmaatschappijen.
Volgens hem is dat niet nodig.
“De Nederlandse scheepsbouw is
inmiddels dermate gegroeid in
omvang en diversiteit dat we minder
conjunctuurgevoelig zijn dan voorheen.
Alles wat met ladingvervoer te
maken heeft, gaat door een diep dal,
maar we weten dat te compenseren
omdat het in de energiesector, waar-
voor wij ook schepen bouwen, weer
heel goed gaat.”
In de scheepsbouw is voor exportkredietverzekeraars
een belangrijke
rol weg gelegd. Ze treden op als een
soort herverzekeraar namens hun
nationale overheid. Damen Shipyards
werkt met een consortium van vijf
banken. Sinds kort maakt ook
Deutsche Bank deel uit van dit
kwintet, dat niet alleen leningen
verstrekt, maar voor Damen ook het
betalingsverkeer regelt en – belangrijk
voor een concern dat wereldwijd
opereert – de valutarisico’s afdekt.
“We hebben voor Deutsche Bank
gekozen mede vanwege het internationale
karakter van onze business.
Daar hoort een bank bij met een groot
internationaal netwerk. Bovendien
bleek dat ze voeling hadden met onze
bedrijfstak. We zijn er blij mee.”
“ We hebben voor
Deutsche Bank
gekozen mede
vanwege het
internationale
karakter van
onze business”

Hoe je prijsrisico’s in de markt voor
industriële metalen afdekt
Realities / 13
Aluminium, koper, lood... industriële metalen spelen een sleutelrol in elke economie. De prijsschommelingen
van deze producten kunnen echter spectaculair zijn. Het managen van prijsrisico’s is essentieel voor de rentabiliteit
van veel Deutsche Bank-cliënten. Deel drie van een serie over financial hedging van commodity-prijzen.
oud en zilver mogen dan de looks hebben,
als het erop aankomt een economie op te
Gbouwen,
stelen industriële metalen de show.
Industriële metalen zijn ook bekend als zogeheten
non-ferrometalen, wat betekent dat ze geen ijzer
bevatten of als legering geen ijzer als hoofdbestanddeel
hebben. De belangrijkste industriële metalen
zijn aluminium, koper, lood, nikkel, tin en zink.
Na staal is aluminium – licht van gewicht, zeer sterk
en duurzaam – het meest gebruikte metaal ter wereld.
Aluminium kent talloze toepassingen, van de
auto- en vliegtuigindustrie tot consumentenelektronica
en constructiebouw.
Daarna volgt koper. Dit metaal wordt al sinds jaar
en dag door de mens gebruikt, van de oude Egyptenaren
tot de loodgieter om de hoek. We betalen
met koperen munten en ook de pijpleidingen en de
elektrische bedrading in ons huis zijn van koper gemaakt.
Van de andere industriële metalen is lood
vooral bekend om zijn toepassing in autoaccu’s.
Nikkel wordt gebruikt bij de productie van roestvrij
staal, tin dient als basis voor de productie van conservenblik
en als hulpmiddel bij het solderen, en
zink wordt toegepast bij het galvaniseren van metalen,
zodat deze niet corroderen. Al deze industriële
metalen staan genoteerd op de London Metal Exchange
(LME).
Prijsfluctuaties: een bron van zorg
Een van de belangrijkste ontwikkelingen van de afgelopen
decennia betreft de sterk toegenomen
vraag naar industriële metalen vanuit China. Deze
trend werd ingezet toen het land in 2001 lid werd
van de Wereldhandelsorganisatie. China is thans
verantwoordelijk voor meer dan 40 procent van de
wereldconsumptie van industriële metalen. Dit betekent
dat prijsfluctuaties van deze commodities
voor China, maar ook voor de rest van de wereldeconomie,
een bron van serieuze zorg zijn.
“Sterk veranderlijke prijzen van ruwe materialen zijn
een wezenlijke bedreiging voor de rentabiliteit van
onze cliënten”, vertelt Joerg Endres, Head of Commodities
Corporate Treasury Sales Netherlands van
Deutsche Bank. De cliënten van Deutsche Bank variëren
van ertssmelterijen en handelaars tot gebruikers
van industriële metalen. Endres: “Handelaars
hebben hun prijsrisico’s doorgaans op professionele
wijze gehedged; zij werken immers met smalle
winstmarges.
Cliënten die werkzaam zijn in de verwerking van industriële
metalen, hebben de prijsfluctuaties door
de jaren heen doorgaans op derden weten af te
wentelen. Maar ergens in de waardeketen zal iemand
de last van de veranderlijke prijzen moeten
dragen.”
Risico dempen
Toen de nikkelprijzen tuimelden van 45.000 dollar
per ton in 2007 tot minder dan 10.000 dollar per ton
twee jaar later, en andere industriële metalen vergelijkbare
prijsfluctuaties vertoonden, werd duidelijk
dat professioneel risicomanagement onvermijdelijk
was.
Endres: “We verwachten dat macro-economische
factoren de komende jaren van grote invloed zullen
blijven op de hoogte van de commodity-prijzen.
Commodity’s zijn een beleggingsklasse
van grondstoffen en bulkgoederen. Ze
worden voornamelijk verhandeld via
termijncontracten op de beurs. Dit
maakt financial hedging mogelijk: het
financieel afdekken van prijsrisico’s van
die grondstoffen en bulkgoederen.
Deutsche Bank is een vooraanstaande
speler in de fysieke en financiële commodity
businesses.
Daarom hechten de meeste van onze cliënten veel
belang aan het ontwikkelen van risicomanagementstrategieën,
teneinde hun aankoopbeleid verder te
professionaliseren. De gehele commodityhandel is
kwetsbaar voor prijsfluctuaties en heeft behoefte
aan slimme oplossingen om de risico’s te beperken.”
Anders dan de bescherming tegen valuta- en renteschommelingen,
is financial hedging bij industriële
metalen voor het bedrijfsleven een relatief nieuw en
onontwikkeld fenomeen. Deutsche Bank kan voor
haar cliënten op de London Metal Exchange als intermediair
fungeren bij het beperken van de risico’s
via hedging. Dankzij het consistent en gericht investeren
in personeel, systemen en samenwerkingsovereenkomsten,
is de bank op dit gebied de afgelopen
jaren een steeds grotere rol gaan spelen.
Intelligente verbeteringen
Door deze investeringen is Deutsche Bank thans
een vooraanstaande speler in de commodityhandel,
zowel in Nederland als wereldwijd. De oplossingen
van Deutsche Bank variëren van het hedgen van
prijsrisico’s voor een constructiebedrijf bij de aan-
en verkoop van koper op basis van een driejarig
fixed price-contract tot slimme vormen van off-
balance sheet financing. “In deze situatie koopt
Deutsche Bank het fysieke materiaal van haar cliënt
en verkoopt het in een later stadium terug”, legt
Endres uit. “Dat is voor veel van onze cliënten
een intelligente manier om hun werkkapitaalratio
te verbeteren.”
Deutsche Bank Oktober 2012

14 / Realities
Cloud computing heeft grote voordelen, maar er kleven ook risico’s aan, waarvan men zich terdege
rekenschap moet geven. Deutsche Bank heeft veel ervaring met regelgeving, beheer en het uitwerken
van contractuele raamwerken voor cloud computing. De bank kan voor andere partijen een
waardevolle sparring partner zijn.
Cloud computing
Waarom
ondernemers voor
cloud computing
kiezen
Oktober 2012 Deutsche Bank

Cloud computing is een van de belangrijkste
business trends van dit moment. De term
verwijst naar het gebruik van een netwerk
van servers op afstand (de cloud) – gehost
op het internet in plaats van lokaal – om data op te
slaan, te beheren of te verwerken. Dit betekent dat
de gebruiker, waar hij/zij zich ook bevindt, altijd toegang
heeft tot deze data.
Voorlopers van cloud computing waren gratis
internetdiensten zoals de diverse e-maildiensten,
waartoe de gebruiker toegang kreeg via zijn webbrowser,
zonder zelf een e-mailprogramma op zijn
computer te hoeven installeren. Andere applicaties
die gebruikmaken van cloud computing zijn de
diverse sociale netwerken waarop velen van ons
dagelijks actief zijn.
“ De meeste bedrijven omarmen
cloud computing met het oog
op kostenreductie. Kenners zijn
van mening dat cloud computing
op dit gebied inderdaad
grote mogelijkheden biedt.”
Kostenreductie
Cloud computing is momenteel het snelst groeiende
segment binnen de IT-sector. De meeste bedrijven
omarmen cloud computing met het oog op kostenreductie.
Kenners zijn van mening dat cloud computing
op dit gebied inderdaad grote mogelijkheden
biedt. Een van de terreinen waarop bespaard kan
worden, zijn de arbeidskosten. Een bedrijf dat zijn
IT-activiteiten outsourcet hoeft niet langer ITspecialisten
in dienst te hebben.
Een tweede terrein waarop besparingen kunnen
worden gerealiseerd, zijn de energiekosten. Door de
hoeveelheid IT-hardware terug te brengen, verlaagt
een bedrijf de energiekosten van het in bedrijf houden
en koelen van deze apparatuur. Hoewel veel bedrijven
nauwelijks aandacht aan deze kostenpost
besteden, kan die niettemin aanzienlijk zijn; en niet
alleen in IT-intensieve bedrijven.
Naast besparingen belooft cloud computing ook
aanzienlijke voordelen op het gebied van flexibiliteit,
toegankelijkheid, databescherming en time-to-market.
Met cloud computing kunnen bedrijven de effecten
van cyclische en seizoensinvloeden dempen, die leiden
tot pieken en dalen in de IT-behoeften. Vooral
kleine bedrijven, wier IT-afdeling op basis van een
beperkt budget werkt, kunnen dankzij cloud computing
hun competitieve kracht binnen hun core-
business versterken.
Onafhankelijkheid van platforms
Cloud computing is ontworpen om consumenten en
bedrijven toegang te verschaffen tot data en applicaties
met behulp van elk daartoe geschikt apparaat
– computer, tablet, smartphone – waar ze zich ook
bevinden. Die onafhankelijkheid van platforms en de
apparatuur van de eindgebruiker vormt de basis
voor moderne, ‘nomadische’ vormen van werken.
Natuurlijk is de beveiliging van de data een belangrijk
punt van zorg. Aanbieders van cloud computing
stellen dat hun specialisatie in en ervaring op het
gebied van databescherming hen in staat stelt een
aanzienlijk hoger niveau van veiligheid en dienstverlening
aan te bieden dan enig bedrijf binnen het
MKB ooit op eigen kracht zou kunnen bereiken.
Nog een voordeel van cloud computing is gelegen
in het feit dat het de time-to-market kan verkorten
voor bedrijven die innovatieve producten willen introduceren.
Business start-ups die niet de last van
een eigen IT-afdeling met zich meedragen, kunnen
zich geheel concentreren op hun corebusiness.
Uitdagingen
Naast alle voordelen die cloud computing belooft,
zijn er voor providers en gebruikers ook een aantal
uitdagingen, met name op technisch, juridisch,
economisch en organisatorisch gebied.
De relatie tussen aanbieder en gebruiker van cloud
computing wordt op dit moment dikwijls niet in
detail contractueel vastgelegd, hoofdzakelijk omdat
beide partijen in onvoldoende mate onderhandelen
over een goed uitgewerkte overeenkomst.
Daarnaast moeten, in een evenwichtig samenwerkingsverband,
alle betrokken partijen een minimaal
gegarandeerd serviceniveau vastleggen, met
betrekking tot de beschikbaarheid en snelheid
van het systeem. In de praktijk wordt dit kwaliteitsaspect
in de meeste overeenkomsten echter niet
duidelijk gespecificeerd.
Een andere uitdaging betreft de dataconcentratie.
In de toekomst valt een ontwikkeling te verwachten
waarbij meer en meer data zullen worden opgeslagen
bij een afnemend aantal cloud providers. Dit
maakt deze providers tot logische doelwitten van,
bijvoorbeeld, hackers. Maar nog ernstiger dan de
diefstal van data, is de mogelijkheid dat een van
deze computercentra compleet onklaar zou raken,
met als resultaat de vernietiging van reusachtige
hoeveelheden informatie, wat aanzienlijke macroeconomische
gevolgen zou kunnen hebben.
Een laatste aspect dat bedrijven kan doen terugschrikken
voor cloud computing is het vooruitzicht
om gedurende een zeer lange periode aan één provider
vast te zitten. Veel cliënten vrezen dat ze, zelfs
bij een aantoonbare wanprestatie op het gebied
Realities / 15
Meer over cloud
computing
- Heng, Stefan and
Ingo Rollwagen: “Cloud
computing for academia
and science”.
Deutsche Bank
Research, Talking point,
29.6.2012.
- Heng, Stefan and
Stefan Neitzel: “Cloud
Computing: Clear skies
ahead”.
Deutsche Bank
Research, E-conomics,
1.3.2012.
van prijs en dienstverlening, moeilijk zullen kunnen
overstappen naar een andere cloud provider.
Waardevolle ervaring
Als het op de implementatie van cloud computing
aankomt, zijn banken niet alleen welkom om de
financiering te verschaffen, maar ook als sparringpartner
in discussies. Deutsche Bank-specialisten
hebben zich al in detail verdiept in de mogelijkheden
en risico’s van IT-outsourcing, waarvan cloud computing
deel uitmaakt. De bank heeft uitgebreid
ervaring opgedaan in regelgeving, beheer en in het
ontwerpen van een contractueel raamwerk (het
Frankfurt Cloud project heeft bijvoorbeeld experts
bijeengebracht van de Goethe Universität Frankfurt,
Technische Universität Darmstadt, Interxion,
Hewlett-Packard, Sungard, Deutsche Bank). In de
toekomst zouden zulke partnerships geïntensiveerd
kunnen worden. Dat geldt met name voor zaken
als betrouwbaarheid, certificatie en – in een later
stadium – handel en informatieverwerking.
Als langs de hele waardeketen sprake is van gekwalificeerd
partnership, zal cloud computing mogelijk
zijn onder een heldere hemel.
Deutsche Bank Oktober 2012

16 / Realities
Wat verwacht
u van uw bank?
Succesvolle ondernemers leggen de lat hoog.
Ze stellen hoge eisen aan zichzelf en aan de
medewerkers van hun bedrijf. Wat verwachten
ze eigenlijk van hun bank? We vroegen
het drie topondernemers. “Aan jaknikkers
en meepraters hebben we niets.”
01 >
02 >
03 >
Oktober 2012 Deutsche Bank
Rob Spekreijse is CEO van Rollepaal. Het bedrijf begon
50 jaar geleden met het maken van stoelen, maar specialiseerde
zich na een overname in 1962 door Wavin in het
ontwerpen en produceren van machines voor de productie
van plastic pijpen (PVC, PE, PP en ABS). Rollepaal richt zich
daarbij sterk op een vermindering van het grondstof- en
energiegebruik en heeft Maatschappelijk Verantwoord
Ondernemen hoog in het vaandel staan. Het hoofdkantoor
staat in Dedemsvaart (Overijssel) en het bedrijf heeft mede-
werkers in Nederland (150), de VS, India en Zuid-Afrika. De
omzet steeg in 2011 met 18 procent.
Marcel Schabos is CEO van Inalfa Roof Systems Group, een
bedrijf dat daksystemen ontwikkelt en produceert voor automerken
als BMW, Mercedes, Volvo, Hyundai, Kia, Volkswagen,
Audi en General Motors. Inalfa (omzet 2011: 513 miljoen
euro) heeft zijn hoofdkantoor in Venray en productie-faciliteiten
in onder meer de VS, Zuid-Korea, Japan, Slowakije,
Mexico, Brazilië en China. Het bedrijf kwam vorig jaar in
Chinese handen toen de aandeelhouders het verkochten aan
het Chinese staatsbedrijf Beijing Hainachuan Automotive
Parts (BHAP). Inalfa heeft over het boekjaar 2011 de verkopen
met ruim een kwart zien toenemen, vooral door de groei in
China. Dit jaar zal de omzet verder stijgen.
Marcel Slaghekke richtte medio 2010 Staffing Associates op
en was daarvoor tweeëntwintig jaar eigenaar en algemeen
directeur van Olympia Uitzendbureau. Staffing Associates
brengt tijdelijke en permanente arbeidsrelaties tot stand tussen
opdrachtgevers en arbeidskrachten door middel van een
franchiseconcept met gespecialiseerde uitzendbureaus.
Belangrijkste driver achter de groeistrategie is het succesvol
maken van nieuwe franchisenemers en het uitbreiden van het
aantal lokale en nationale accounts. Staffing Associates telde
eind vorig jaar 57 franchisenemers en had in 2011 een omzet
van 30 miljoen. Het hoofdkantoor zetelt in Den Haag.
Risico’s beheersen
01 Rob Spekreijse, CEO van Rollepaal.
“Banken kunnen niet alle complexe financiële zaken tackelen, maar
ze kunnen wel ondersteuning bieden. Ik denk dan aan advies, gebaseerd
op kennis van de branche en de markt waarin we opereren. Ik
verwacht van een bank vooral dat ze helpen om de risico’s in kaart te
brengen en te beheersen. Dát is hun expertisegebied.
Bijvoorbeeld bij investeringen. Je moet goed nadenken over wat je
zelf financiert. Als je gaat lenen, mag je de bank ook vragen om mee
te denken over het nut en het risico van eventuele investeringen. Je
moet natuurlijk in staat zijn om je schulden te betalen als dat nodig is,
maar dat betekent niet dat je alles in eigen hand moet houden.
Het gaat om het vinden van een goede balans tussen eigen en
vreemd kapitaal – een bank moet daarin, soms ook ongevraagd,
kunnen adviseren.
Veel Nederlandse banken missen het vermogen om echt internationaal
te opereren. Bij Deutsche Bank praat je met één partner, die aanwezig
is in verschillende landen. Deutsche Bank heeft bijvoorbeeld
een eigen bankvergunning in India, terwijl andere banken veelal met
lokale partners werken. Dat laatste boezemt toch minder vertrouwen
in. Deutsche Bank kan goed inspelen op lokale problemen en risico’s,
zodat wij snel kunnen beslissen. Het gaat dan niet alleen om lokale
marktkennis, maar vooral om kennis van transacties en processen in
andere landen. Het is fijn als je gewoon je contactpersoon bij de bank
kunt bellen.”

Checks & balances Passende diensten
“Ons credo is transparantie. Wij hebben een open relatie met onze
aandeelhouders en andere stakeholders. Alle goede en slechte zaken
komen op tafel en samen met de geëigende partijen zoeken we naar
de beste oplossing.
Dat geldt ook voor onze samenwerking met Deutsche Bank. Onze
financiële experts weten wat we willen en de mensen van Deutsche
Bank hebben de toolbox om daar concreet invulling aan te geven.
Waarbij ik zo nodig ook tegenspel verwacht, aan jaknikkers en meepraters
hebben we niets. Ze moeten ons dan met de neus op de
feiten drukken.
Benchmarking is essentieel voor de checks & balances in de bedrijfsvoering.
Dat houd ik mijn eigen mensen ook voor: een procentuele
verbetering is prima natuurlijk, maar wat doet de markt? Wat doet de
concurrentie? In welk perspectief moeten we die verbetering zien?
Eveneens waardevol voor ons is de trendinformatie van de automotive
desk van Deutsche Bank. We opereren in een long cycle business.
Voor onze strategie kijken we tien tot twintig jaar vooruit en
onze processen kennen een lange doorlooptijd: twee à drie jaar voor
de ontwikkeling, vier à vijf jaar voor de productie en daarna nog een
aftersales-traject. Je moet eerst investeren, komt na twee jaar door
het nulpunt en pas dan wordt de lijn positief. Je moet dus verschrikkelijk
goed vooruit plannen en dan is die trendinformatie van wezenlijk
belang.
Ik hecht aan een sociaal prettige relatie met de bank. Men heeft gezien
hoe ons bedrijf zich door de jaren ontwikkeld heeft. Die kennis heeft
ongetwijfeld een rol gespeeld bij de uitbreiding van de financiering.”
Realities / 17
02 Marcel Schabos, CEO van Inalfa Roof Systems Group. 03 Marcel Slaghekke, Algemeen directeur Staffing Associates.
“Klanten zijn vooral gelukkig als ze diensten krijgen aangeboden die
precies aansluiten bij hun behoeften. Niemand dan de bank zelf weet
beter welke diensten zij in huis heeft. Vaak beschikt een bank over
producten en diensten die voor een ondernemer interessant zouden
kunnen zijn, maar waarvan die ondernemer misschien het bestaan
niet eens vermoedt. Daarom is het belangrijk dat een financieel adviseur
meedenkt en proactief adviseert. De verantwoordelijkheid voor
de beslissing ligt uiteindelijk bij de ondernemer, maar de bank moet
wel zo duidelijk en uitgebreid mogelijk voorlichten. Daar heeft een
bank inzicht voor nodig in de markt van de ondernemer en in de financiële
huishouding van de onderneming. Belangrijk is dat een bank
haar klanten goed kent en de wensen van de klanten van haar klanten
begrijpt. Pas als je begrijpt waar een bedrijf zijn winsten vandaan haalt,
weet je welke diensten die winstgevendheid verder kunnen verbeteren.
Een voorbeeld. Als het om internationaal zakendoen gaat, is het aan
de ondernemer zelf om de risico’s te beoordelen. We verwachten van
een bank daarbij niet hetzelfde als van een accountant of marketingadviesbureau.
De bank moet vooral nagaan welke diensten hij kan leveren
om ervoor te zorgen dat de ondernemer zijn internationale handel
kan drijven. Momenteel rollen wij ons businessmodel uit naar
België en dan wil je het liefst ook je bestaande structuur doorvertalen.
Deutsche Bank biedt daar bijvoorbeeld dezelfde factoringdienst aan
als in Nederland en dat is heel handig. Wij letten bij het beoordelen
van diensten vooral op de toegevoegde waarde voor de onderneming.
De kosten moeten in verhouding zijn, maar zijn zeker niet het
belangrijkste. Als een product of dienst ons iets oplevert, mag het ook
best wat kosten.”
Deutsche Bank Oktober 2012

18 / Realities
Nieuws
Woestijnen zijn
energiebronnen
van de toekomst
Woestijnen in de MENA-regio (Noord-
Afrika en het Midden-Oosten) zijn belangrijke
locaties om in de toekomst betaalbare
en duurzame wind- en zonneenergie
te genereren.
Dat is de visie die Desertec industrial initiative (Dii)
onlangs publiceerde in deel 1 van de strategic paper
‘Desert Power 2050: Perspectives on a Sustainable
Power System for EUMENA’ (Europa, Midden-Oosten,
Noord-Afrika). Het is Dii’s missie om een langetermijnplan
te maken waaruit blijkt dat het technisch
mogelijk en economisch zinvol is om een
energiesysteem te ontwikkelen dat voor meer dan
90 procent bestaat uit duurzame energie. Als aandeelhouder
van Dii GmbH, financial intermediary en
klimaatambassadeur onderstreept Deutsche Bank
het belang van duurzaamheid en innovatie. In Dii’s
visie zijn woestijnen in de MENA-regio (Noord-Afrika
en het Midden-Oosten) belangrijke locaties om in
de toekomst betaalbare en duurzame wind- en zonne-energie
te genereren. Ook de offshore wind-sites
in Noord-Europa zullen een belangrijke bijdrage leveren.
De ruggengraat van het energiesysteem
wordt gevormd door een uitgebreid hoogspanningstransmissiegrid
dat elektriciteit over internationale
grenzen heen transporteert van de opwekkingsbron
naar de consument. Energie uit de
woestijn promoot niet alleen economische groei en
samenwerking tussen Europa en de MENA-regio,
maar biedt ook oplossingen voor de meest dringende
kwesties van deze tijd: afhankelijkheid van fossiele
brandstoffen en klimaatverandering. Dii is
voornemens om het tweede deel van de 2050-strategie
genaamd ‘Desert Power 2050: Getting Started’
later dit jaar te publiceren. Meer informatie:
www.dii-eumena.com/desert-power-2050.html.
Oktober 2012 Deutsche Bank
100.000 euro
voor
Alpe d’HuZes
Onder het motto ‘opgeven is geen optie’
fietsten twee Deutsche Bank-teams
begin juni op de Alpe d’Huez een ton
bij elkaar voor KWF Kankerbestrijding.
Alpe d’HuZes is een actie om geld bijeen te brengen
voor KWF Kankerbestrijding. De deelnemers moeten
op één dag zo vaak mogelijk de legendarische
Alpe d’Huez beklimmen, met een maximum van
6 keer (vandaar Alpe d’HuZes). Bedoeling is dat ze
zich daarvoor laten sponsoren.
Twee Deutsche Bank-teams met in totaal 17 medewerkers
haalden ruim 100.000 euro aan sponsorgeld
op. Begin september stond de teller voor Alpe
d’HuZes 2012 al op 28,5 miljoen euro en het ziet
ernaar uit dat het eindbedrag uiteindelijk rond de
30 miljoen zal liggen – een recordbedrag. De definitieve
opbrengst wordt op 7 oktober 2012 bekendgemaakt.
Alpe d’HuZes heeft sinds de eerste editie in 2006 al
meer dan 70 miljoen euro opgehaald voor de strijd
tegen kanker. Met dit geld financiert Alpe d’HuZes
onderzoek, projecten en diensten die in lijn zijn met
de missie: anderen faciliteren en inspireren om
goed, gelukkig en gezond te leven met kanker.
De missie van Alpe d’HuZes komt voort uit het gegeven
dat tegenwoordig 55 procent van de patiënten
met kanker geneest. De 45 procent die niet geneest,
leeft steeds langer met de ziekte, soms 1 jaar,
soms 5 jaar en in bijzondere gevallen tot wel 15 jaar.
Voor deze groep wordt de kwaliteit van leven met
kanker steeds belangrijker. Meer informatie:
www.opgevenisgeenoptie.nl.
Black Box
van Kentridge
in Nederland
Black Box, de multimedia-installatie van
William Kentridge over het Duits kolonialisme
in Afrika is tot en met 25 november
2012 te zien in het Joods Historisch
Museum in Amsterdam.
William Kentridge (Johannesburg, 1955) is wereldwijd
een van de meest gevierde kunstenaars, met
een eigen werkwijze waarin tekenkunst, animatie,
collage, film, grafiek en theater samenkomen. Typerend
zijn de krachtige houtskool- en pasteltekeningen
die hij tot bewegend beeld transformeert. Kentridge
maakte Black Box/Chambre Noire in 2005 in
opdracht van Deutsche Bank en de Solomon R.
Guggenheim Foundation.
Met dit werk, door hemzelf een Trauerarbeit genoemd,
reflecteert Kentridge op de oorzaken en gevolgen
van het Duits kolonialisme in Afrika en op de
‘vergeten genocide’ van 1904-1907, de moord op
de Herero- en Namabevolking in Zuidwest-Afrika
(nu Namibië). Dit historische feit raakte Kentridges
Zuid-Afrikaanse identiteit en bracht hem tot vragen
over toedracht, medeplichtigheid, verwerking, verdriet
en verzoening. Black Box/Chambre Noire is
een mechanisch theater waarin gedurende 23
minuten zes mechanische figuren beurtelings optreden
tegen een geprojecteerde achtergrond van
geanimeerde houtskooltekeningen. Circa vijftig
tekeningen, die Kentridge maakte tijdens het ontstaansproces
van de Black Box-installatie, zijn rondom
het theater te zien. Philip Miller schreef de muzikale
compositie, waarin hij fragmenten uit Mozarts
Zauberflöte en Namibische muziek verwerkte.
Black Box/Chambre Noire is de eerste expositie van
William Kentridge in Nederland. Te zien tot 25
november 2012. Meer informatie: www.jhm.nl/
actueel/tentoonstellingen/william-kentridge.

Realities / 19
Persoonlijke zorg voor vermogen
Wereldwijd plukken zakelijke klanten de vruchten van de integrale benadering
van Deutsche Bank, die is gebaseerd op de financiële behoeften
van onze klanten. Met de introductie van Private Wealth Management
in Nederland wil de bank ook privé het verschil maken voor haar relaties.
D
André Smits, Head of Private Wealth Management Benelux bij Deutsche Bank.
“ eutsche Bank heeft alle disciplines ter beden. Om te weten wat klanten beweegt en wat hun tijdig te herkennen en snel te schakelen.
schikking om klanten ook persoonlijk een specifieke behoeften zijn, gaat Deutsche Bank lang- Deutsche Bank is al sinds 1870 gespecialiseerd in
volledig integrale benadering te bieden”, verdurige ‘partnerships‘ aan. We baseren onze analy- Private Wealth Management. Omdat we internatiotelt
André Smits, Head of Private Wealth Manageses niet alleen op het risicoprofiel, de investenaal opereren en een uitgebreid partnernetwerk
ment Benelux. “De kennis die we als zakelijke bank ringshorizon en verwachte opbrengsten van de hebben, kunnen we solide internationale oplossin-
over onze klanten opbouwen, stelt ons in staat om klant, we kijken ook naar de voorgeschiedenis en gen bieden voor behoud en beheer van het privéver-
hen tevens privé optimaal te adviseren. Wij kijken toekomstwensen, zowel zakelijk als privé. Persoonmogen van 76.000 klanten in 28 landen. Wij bieden
daarbij niet alleen naar de winst- en verliesrekening lijke wensen en het risicoprofiel van de klant funge- in Nederland het hele scala aan Deutsche Bankvan
een onderneming, maar ook naar de persoon ren als leidraad.
producten, gevoed door kennis van collega’s in
die daarachter zit met zijn wensen en doelen. Wanneer we met een Directeur-Groot Aandeelhou- Singapore, New York, Frankfurt, Londen en Hong
Ik heb de mooiste baan die er is. Ik leer interessante der spreken, weten we bijvoorbeeld waar zijn bedrijf Kong. Er zijn in Nederland weliswaar meer spelers
mensen kennen, mag me verdiepen in wat ze nodig zich in de ‘lifecycle’ bevindt. Zit al zijn vermogen in op dit gebied, maar sinds de crisis zijn hun werkter-
hebben en proberen om daar creatieve oplossingen de onderneming of heeft hij er al wat uitgehaald? rein en organisatie vaak ingekrompen. Wij brengen
voor vinden. Of het nu wereldwijde, nationale, com- Wat doet hij met dat geld? Wordt het aangewend specifieke kennis uit verschillende regio’s bijeen in
plexe of eenvoudige oplossingen zijn – wij hebben voor een huis of misschien een tweede huis? Kan er een netwerk van lokale kantoren. Onze kijk is daar-
alles in huis voor elke fase van het ondernemer- wel worden belegd? Blijft iemand op termijn in Nedoor breder. We kunnen het ‘microniveau’ van een
schap, ook wanneer klanten hun bedrijf hebben verderland wonen of wil hij naar het buitenland? Draag individuele cliënt koppelen aan het ‘macroniveau’
kocht, op een andere manier een vermogen hebben je de zaak niet over aan de kinderen, maar besluit je van kansen in de wereldeconomie.”
opgebouwd of geërfd vermogen beheren. We heb- te verkopen? Dergelijke beslissingen hebben verben
daarnaast mogelijkheden voor filantropische strekkende gevolgen.”
Geïntegreerde aanpak
activiteiten en helpen families hun ‘assets’ te conso-
“Door de crisis zijn ‘trust and transparency’ belanglideren
en te beheren.”
Snel schakelen
rijker dan ooit geworden. Wanneer wij als ‘Trusted
“Vanuit de kantoren van Deutsche Bank verspreid advisor’ met een idee komen, en klanten zien dat we
Doorlopend inzicht
over het hele land, richten we ons op de specifieke met eerdere adviezen goede resultaten hebben be-
“Vaak worden deze activiteiten door verschillende behoeften van individuele klanten. Deze aanpak haald en weten dat we een zeer strak risicomanage-
partijen uitgevoerd. Daarbij kunnen interessante vereist wel een zeer nauwe samenwerking tussen mentprofiel hanteren, dan wekt dat vertrouwen en
kansen en mogelijkheden over het hoofd worden private en corporate bankers, en tussen relatiema- kunnen we samen komen tot een optimale oplos-
gezien. Door een integraal inzicht kan een veel benagers en investment managers. Alle partijen moesing. Risicomanagement is een van onze sterke
tere planning worden gemaakt, kunnen betere opten kennis hebben van elkaars werelden, maar ui- punten.
lossingen worden geboden en kan snel worden geteraard en – veel belangrijker – ook van de wereld Kortom: door de gehele financiële huishouding van
handeld indien nodig. Wij houden ons overigens van de klant, en de uitdagingen waarvoor zij staan. onze klanten onder de loep te nemen, komen we tot
niet bezig met ‘estate planning’ zelf, dit laten wij Bij ‘liquidity events’ gaan onze zakenbankiers sa- een beter beleid waar het gaat om beleggingsmoge-
over aan externe specialisten waarmee wij samenmen met hun Private Wealth-collega’s op zoek naar lijkheden, kredietbehoeften, risicomanagement en
werken – ieder zijn vak. Wanneer iemand een de beste financiële oplossing. Het spreekt voor zich langetermijnplanning. Maar misschien wel het be-
schenking verkrijgt of erft, dan kunnen we natuurlijk dat de privacy van de cliënt wordt gewaarborgd. langrijkst is de persoonlijke aandacht. De klant staat
wel een volledig scala aan beleggingsdiensten bie- Daarnaast is het de kunst om kansen in de markt altijd centraal en advies is altijd op maat.”
Deutsche Bank Oktober 2012

20 / Realities
In 2013 viert Het Concertgebouw een jaar lang zijn 125-
jarig jubileum. In twaalf thematische maandprogramma’s
trekt niet alleen het kleurrijke verleden voorbij, maar wordt
ook de link met de actualiteit gelegd en zelfs een blik op de
toekomst geworpen. Een interview met Concertgebouwdirecteur
Simon Reinink.
125 jaar
Het Concertgebouw
“ Het is natuurlijk heel bijzonder dat tegen het
eind van de negentiende eeuw een groep
particulieren, die vond dat Nederland een
goede concertzaal nodig had, het initiatief
nam om daarvoor fondsen bijeen te brengen”, zegt
een enthousiaste Simon Reinink, sinds 2006 directeur
van Het Concertgebouw. “Waarschijnlijk had
niemand van hen toen durven dromen dat het zo’n
prachtig gebouw zou worden, met een akoestiek en
programmering die wereldfaam zouden vergaren.”
Met dat particuliere initiatief werd toen de toon gezet
voor de wijze waarop Het Concertgebouw sindsdien
zijn fondsen heeft verworven. Tot de dag van
vandaag is Het Concertgebouw, dat in 2013 zijn
125-jarige jubileum viert, voor het overgrote deel
een privaat gefinancierd instituut.
“Daarom is het voor ons van groot belang blijvend
de verbinding te zoeken met het publiek, alsook met
sponsoren en fondsen”, aldus Reinink. ‘Zo hebben
wij ter gelegenheid van het 125-jarig jubileum een
Jubileumaandelenemissie geïntroduceerd, waarbij
Deutsche Bank als een van de twee lead banken
betrokken was.”
Jubileumemissie
De Jubileumemissie stelde particulieren in de gelegenheid
een fiscaal aftrekbare gift te doen. Daarmee
dragen zij bij aan de toekomst van Het Concertgebouw,
zodat ook volgende generaties kunnen
genieten van de schitterende programmering en de
unieke akoestiek. “Via de Jubileumemissie hebben
wij honderden nieuwe mensen aan ons gebonden
en is er voor 8,7 miljoen euro aan baten gegenereerd
ten behoeve van het Endowment fonds.”
Het spits van de jubileumactiviteiten zoals die gedurende
2013 zullen plaatsvinden, werd al op 26 sep-
Oktober 2012 Deutsche Bank
tember afgebeten met het zogeheten pre-jubileumconcert.
In dit programma, waarbij Geert Mak als
verteller optrad, werd stilgestaan bij de periode
voorafgaand aan het ontstaan van Het Concertgebouw:
hoe lag het landschap er toen muzikaal en
maatschappelijk bij?
Reinink: “In 2013 gaan we iedere maand een decennium
uit onze historie uitlichten. Dus in januari
wordt dat de periode van 1888 tot 1900, in februari
het decennium 1900-1910, om uiteindelijk in december
stil te staan bij de toekomst. In het kader
daarvan organiseren we het grootschalige participatieproject
rond de musical West Side Story, dat fantastisch
wordt ondersteund door Deutsche Bank.’
(zie kader).
Cultureel ondernemen
Het Concertgebouw heeft voor elk decennium een
thema gekozen dat nog steeds actueel is. In januari
is dat bijvoorbeeld ‘Een particulier initiatief’, waarbij
onder andere cultureel ondernemen centraal staat.
Reinink: “Als er vandaag de dag iets belangrijk voor
ons is, is het wel cultureel ondernemen. In mei,
wanneer de jaren dertig centraal staan, is het thema:
‘Crisisjaren in een verscheurd Europa’. Een
maand later: ‘Oorlog en vrede’. Het gaat telkens om
universele thema’s, waarbij we stilstaan bij de programma’s
van toen, maar ook bij de tijd van nu. We
proberen het programmatisch zo in te delen dat we
soms verwijzen naar muziekprogramma’s die in die
periode werden uitgevoerd, en soms ook naar een hedendaagse
invulling daarvan, die past bij het thema.”
In het kader hiervan zijn er bijvoorbeeld in het voorjaar
van 2013 in Het Concertgebouw twee geheel
verschillende versies van de Matthäus Passion te
beluisteren. De eerste is een uitvoering volgens de
“Als er vandaag de dag
iets belangrijk voor ons
is, is het wel cultureel
ondernemen”
hedendaagse opvattingen, door de Nederlandse
Bachvereniging onder leiding van Peter Dijkstra.
Daarnaast komt er een grote meezing-Matthäus,
waarbij de omvang van het ‘koor’ herinneringen oproept
aan de uitvoeringspraktijk van Willem Mengelberg,
gedurende de eerste decennia van de twintigste
eeuw.
Tot de meest legendarische, nog levende muzikale
grootheden die op de planken van Het Concertgebouw
hebben gestaan, behoort uiteraard Bernard
Haitink (geb. 1929), die van 1963 tot 1988 chef-dirigent
was van het Concertgebouworkest (sinds het
eeuwfeest in 1988 Koninklijk Concertgebouworkest).
Reinink: “Haitink zit inmiddels in zijn zesde jubileum
als actief dirigent. Wij eren hem in 2013 door
een concert dat hij zal geven met The Chamber Orchestra
of Europe, waarmee hij werken van Brahms
ten gehore zal brengen. Daarnaast zal hij een publiek
interview geven in de Kleine Zaal. Dat belooft
bijzonder te worden!”

Jongerenparticipatieproject
West Side Story
Ter gelegenheid van het 125-jarig jubileum
organiseert Het Concertgebouw een
jongerenparticipatieproject (16-24 jaar)
rond de musical West Side Story.
Simon Reinink, Directeur van Het Concertgebouw.
Jonge amateurmusici zullen in de gelegenheid
worden gesteld om auditie te doen voor een plaats
in het orkest. Daarnaast vinden vanaf september
audities plaats voor de cast. Musici en cast zullen
gedurende een jaar intensief worden gecoacht,
onder meer door professionele musici van Het
Nederlands Kamerorkest, om toe te groeien naar
een hoog, professioneel niveau. “We willen
jongeren duidelijk maken dat, als ze er maar hard
voor werken, alles mogelijk is”, vertelt hoofd
Educatie en Participatie Anja van Keulen. “Want we
streven wel naar de allerhoogste kwaliteit.”
In aansluiting op de belevingswereld van de doelgroep,
zullen jongeren auditie kunnen doen via
Google en YouTube. Daarnaast gaat Het Concertgebouw
een aantal middelbare scholen en roc’s benaderen,
waarbij jongeren de kans wordt geboden
om onder leiding van een couturier kostuums voor de
voorstelling te maken. Ook zullen jongeren worden
betrokken bij het ontwerpen en maken van decors,
de bediening van het licht, de catering en andere zaken.
“Op deze wijze hopen we jongeren te bereiken
die anders waarschijnlijk niet snel een voet over de
drempel van Het Concertgebouw zouden zetten”,
legt Van Keulen uit. “Dankzij de steun van Deutsche
Bank is het mogelijk om dit project uit te voeren.”
1888
Het Concert-
gebouw
Stadsschouwburg
Willem Kes
Maria Callas
Een korte
geschiedenis
Realities / 21
Ook voor Het Concertgebouw
in 1888 de deuren
opende, heerste er in Amsterdam
een bruisende muziekcultuur.
Zo bevonden
zich in de Doelenstraat verschillende
logementen die
tevens dienst deden als
concertzaal. Ook in de Amsterdamse
Schouwburg,
die in 1732 werd opgericht,
werden concerten gehouden.
Een al te uitbundige muzikale
beleving stond echter
haaks op de calvinistische
levenshouding die het
geestelijke klimaat van de
hoofdstad toen typeerde.
Daarom duurde het nog
ruim veertig jaar tot de
Schouwburg ook een opera
durfde te programmeren.
Gedreven door de overtuiging
dat Amsterdam een
gespecialiseerd en kwalitatief
hoogwaardig concertgebouw
verdiende, sloeg
een kleine groep burgers de
handen ineen en maakte de
financiering hiervan mogelijk.
Bij de opening van Het
Concertgebouw, op 11 april
1888, bleek de belangstelling
reusachtig.
De concerten trokken een
zeer gemengd publiek, dat
de uitvoeringen – zoals destijds
overal gebruikelijk –
vooral zag als vermaak. De
toehoorders zaten aan tafeltjes
te eten en te drinken,
kletsten gewoon door de
muziek heen en gooiden
soms met sinaasappelschillen
als iets hun niet beviel.
De eerste dirigent, Willem
Kes, maakte aan deze praktijken
al snel een einde en
verordonneerde dat er tijdens
de uitvoeringen niet
meer gesproken mocht
worden.
Sinds de oprichting hebben
alle muzikale grootheden
van de wereld op de planken
van Het Concertgebouw
gestaan, van Gustav
Mahler tot Miles Davis en
van Igor Strawinsky tot
Maria Callas.
(Bron: Preludium, programmablad
voor Concertgebouw en Koninklijk
Concertgebouworkest, augustus/
september 2012)
Deutsche Bank Oktober 2012

22 / Realities
De geanimeerde
uitleg van Funk-e
De jonge honden van vandaag zijn de captains of industry
van morgen. Maar niet allemaal, want de één
heeft het nu eenmaal meer dan de ander. Alleen de
tijd zal het leren... Inspirerend zijn ze in elk geval wel
en daarom belichten we in een aantal edities van
Realities jonge aanstormende ondernemers,
zoals Funk-e.
In 2009 richtten Alexander Broekman en Joost Vissers, destijds
studenten aan de Erasmus Universiteit, Funk-e op. Het Rotterdamse
bedrijf is gespecialiseerd in het maken van korte, pakkende
animaties waarmee producten en diensten worden uitgelegd.
Inmiddels is Funk-e van een studentenbedrijfje uitgegroeid tot
een hecht team van creatieve denkers en bedrijfskundigen met
een respectabel klantenbestand, vooral financiële dienstverleners
en IT-bedrijven.“Het concept van de uitleganimaties komt
uit Amerika”, vertelt Alexander Broekman. “Toen we het zagen,
waren we meteen verkocht.” Vissers: “Het is een ontzettend
snelle manier om informatie over te brengen. Veel bedrijven proberen
producten te verkopen met reclameachtige video’s, maar
vergeten vaak dat ze eerst het nut van hun product moeten uitleggen.
Uitleganimaties lenen zich hier perfect voor.” In zo’n 75
seconden kan Funk-e precies vertellen wat een product, dienst
of innovatie inhoudt. Zo hebben ze bijvoorbeeld de consulting
diensten van een accountant uitgelegd, maar ook financiële producten
van DELA en technische producten van UPC, zoals een
digitale videorecorder. Bij de oprichting hebben Broekman en
Vissers allebei 1.000 euro in Funk-e geïnvesteerd. In 2010 maakten
ze maar acht filmpjes, in 2011 waren dat er al 45. Dit jaar hopen
ze er meer dan honderd te maken. Voor 2012 mikken ze op
een omzet van minstens € 300.000 en willen ze flink uitbreiden in
Europa. Zo zijn ze momenteel bezig een Duitse zuster op te zetten.
Klanten moeten wel bereid zijn om het conceptuele werk uit
handen te geven. Broekman: “Wij schrijven het script. Hierin zijn
we vrij streng. Als buitenstaander heb je geen voorkennis en verval
je niet in vakterminologie: dat komt de duidelijkheid van de uitleg
altijd ten goede.”
Oktober 2012 Deutsche Bank
Colofon
Realities is een uitgave van Deutsche Bank Nederland N.V.
Concept & realisatie Axioma Custom Media, Baarn.
Telefoon: (035) 548 81 68, www.axioma.nl, Twitter: @axioma_cm
Bladmanagement Babs Prinsen (Deutsche Bank)
Hoofdredacteur Elsbeth Ketting (Deutsche Bank)
Redactie Axioma Wies Gruppen, Bas Kooman, Lex Stuip
Art direction Joost Junte, Maria Richard
Tekst Hans Bouman, John Edwards, Nicole de Haan, Gert Hage,
Elsbeth Ketting, Bas Kooman, Thomas Olivier
Fotografie Peter Bak, Hester Doove, Erik Hijweege, Jeroen Oerlemans,
Oscar Seykens
Lithografie Fritz Repro
Druk Mart.Spruijt Grafinoord BV
Disclaimer
Deze disclaimer is van toepassing op het magazine Realities van
Deutsche Bank Nederland N.V., die haar hoofdkantoor heeft op de
Entrée 99 - 197, Amsterdam-Zuidoost (Postbus 12797, 1100 AT), Nederland
en is ingeschreven in het Handelsregister KvK Amsterdam onder nummer
34302014, BTW-identificatienummer: NL 81 94 37 359 B01. Deutsche
Bank Nederland heeft een bankvergunning van De Nederlandsche Bank
N.V. en is opgenomen in het Wft-register dat door De Nederlandsche Bank
N.V. en de Stichting Autoriteit Financiële Markten wordt aangehouden.
Dit document dient uitsluitend ter informatie in algemene zin en wij geven,
hoewel het document is gebaseerd op informatie die betrouwbaar wordt
geacht, geen garantie aangaande de juistheid of volledigheid hiervan.
Deutsche Bank Nederland N.V. en/of haar agenten of onderaannemers
aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid ten aanzien van directe,
indirecte, bijzondere, incidentele, immateriële of gevolgschade (met
inbegrip van gederfde winst), die op enigerlei wijze voortvloeit uit de
informatie die in deze nieuwsbrief wordt aangeboden of het gebruik
daarvan. De uitsluiting van aansprakelijkheid strekt mede ten gunste
van bestuurders en medewerkers van Deutsche Bank Nederland N.V.
De weergegeven marktinformatie alsmede de opinies, prognoses,
aannames, schattingen, afgeleide waarderingen en koersdoelstelling(en)
die zijn opgenomen, dateren van de aangegeven datum en kunnen op
enig moment zonder voorafgaande kennisgeving worden gewijzigd.
Dit document mag nadrukkelijk niet worden beschouwd als een advies
en kan evenmin worden beschouwd als een aanbod tot het aangaan van
een overeenkomst. Beslissingen op basis van de informatie van deze
nieuwsbrief zijn voor uw eigen rekening en risico. Dit document is
uitsluitend bedoeld voor het Nederlandse publiek en is bedoeld voor gebruik
in Nederland. Deutsche Bank Nederland N.V., of de rechthebbende,
behoudt alle rechten voor (waaronder auteursrechten, merkrechten,
octrooien en andere intellectuele eigendomsrechten) met betrekking
tot alle in dit document aangeboden informatie. Het is niet toegestaan
de informatie – geheel of gedeeltelijk – te kopiëren, te downloaden of op
enigerlei wijze openbaar te maken, te verspreiden of te vermenigvuldigen
zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Deutsche Bank
Nederland N.V. of rechtmatige toestemming van de rechthebbende.
U mag informatie in dit document wel afdrukken voor persoonlijk gebruik.
Deutsche Bank Nederland N.V. behoudt zich het recht voor de tekst van
deze disclaimer te wijzigen zonder hiervan nadere aankondiging te doen.
Op deze disclaimer is het Nederlands recht van toepassing. Alle geschillen
uit hoofde van of in verband met deze disclaimer zullen bij uitsluiting
worden voorgelegd aan de bevoegde rechter in Nederland.
© Copyright 2012 Deutsche Bank Nederland N.V.
4
LDPE

Over passie gesproken
Simon Reinink
Directeur van Het Concertgebouw
“Mijn passie voor Het
Concertgebouw wordt voortdurend
gevoed door de mensen
met wie ik daar werk.
Ik ontleen veel energie en
werkplezier aan de enorm betrokken
collega’s en stakeholders.
Dat is een voortdurend
feest. De Grote en Kleine Zaal
van Het Concertgebouw behoren
tot de absolute wereldtop,
zodat alle grote musici
hier graag willen optreden.
Het is een voorrecht om dag
in dag uit zulke grootheden te
mogen verwelkomen. En om
de cirkel rond te maken: ook
ons publiek geeft me inspiratie
en enthousiasme. Ik heb
het geluk gehad dat ik in een
omgeving opgroeide waar
cultuur rijkelijk vertegenwoordigd
was. Toen ik in 2005
werd benaderd om directeur
van Het Concertgebouw te
worden, kwam dat niet op
een ideaal moment. Ik was
net een jaar daarvoor toegetreden
tot het management
van een uitgeverij. Maar als
je zo’n aanbod krijgt…
Dat is een once in a lifetime
opportunity.”
www.concertgebouw.nl

Over de kunst van presteren gesproken
Prof. dr. Maurits van
Rooijen
Rector Magnificus and Chief Executive,
Nyenrode Business Universiteit
“Ik richt me altijd sterk op de
toekomst. Vooruit kijken naar
de wensen en behoeften van
morgen is een passie voor mij.
Daarom sluit het opleiden van
mensen voor de wereld van
morgen goed aan bij hoe ik
persoonlijk in het leven sta.
Waarlijk toekomstgericht
hoger onderwijs bieden is
eigenlijk niet mogelijk zonder
het streven naar excellentie.
Dat streven realiseren we op
Nyenrode. Al onze masteropleidingen
zijn, elk in hun
categorie, uitgeroepen tot de
beste van Nederland, de MSc
Bedrijfskunde zelfs tot beste
van allemaal. Nyenrodes opleidingen
leggen de nadruk
op de totaalervaring van de
opleiding. Daarnaast streven
wij ook naar excellente dienstverlening
aan onze studenten
buiten het leslokaal. Die manifesteert
zich in uitstekende
faciliteiten en oprechte
aandacht voor de individuele
student. Niet alleen kennis
en vaardigheden dus, maar
ook persoonlijke verrijking.
Een Nyenrodiaan kan zijn rug
rechten, in een team werken,
begrijpt hoe je open staat voor
je omgeving en hoe je resultaat
boekt. Met dank aan de
dienstverlening buiten het
leslokaal.”
www.nyenrode.nl
z

z
Jeanine van der Vlist
CEO Alcatel-Lucent Nederland
“Ik ben een voorstander van
participerend leiderschap.
Vroeger vertelde de baas wat
er moest gebeuren en medewerkers
voerden dat uit. Zo’n
top-downstructuur werkte
toen goed, maar is nu niet
meer voor te stellen. Bedrijven
zijn een spiegel van de
samenleving en in beide is
veel veranderd. Bedrijven
werken internationaler en de
invloed van sociale media is
enorm. Jongere generaties
willen over alles meepraten
en hebben bovendien goede
ideeën. Natuurlijk moet je als
leider de markt aanvoelen,
maar zeker zo belangrijk is
het om de juiste mensen bij
elkaar te brengen, goede
teams te vormen en die vertrouwen
en verantwoordelijkheid
te geven. Daarmee
stimuleer je ondernemerschap
en creativiteit. Geef
ruimte voor discussie maar
maak duidelijk dat als een
besluit genomen is, het ook
moet worden uitgevoerd.
Bij innovatie denken we
meestal aan technologie,
terwijl sociale vernieuwing
minstens zo belangrijk is.
Omdat veranderingen vaak
pijn doen, zullen leiders
over een flinke dosis doorzettingsvermogen
moeten
beschikken.”
www.alcatel-lucent.nl
Over leiderschap gesproken

Over duurzaamheid gesproken
Petra van der Linden -
Steenvoorden Brussen
Algemeen directeur Wessanen
Benelux
“Ik geloof in puur en eerlijk
eten. Dat heb ik van huis uit
meegekregen. Dus toen
Royal Wessanen NV, toonaangevende
speler op de
Europese markt voor biologische
voedingsmiddelen,
belde of ik dochterbedrijf
Wessanen Benelux wilde
leiden, was het of mijn moeder
me weer in herinnering
bracht: ‘Het is belangrijk
goed voor jezelf én voor de
aarde te zorgen.’ Ik voelde
wat ik te doen had. Mijn hart
zei ja. Ik wil aan dit bedrijf op
een inspirerende manier leiding
geven doordat ik geloof
in de heelheid van natuur,
mens en voeding. Het is mijn
ideaal dat iedereen voor
biologisch kiest, al is dat alleen
maar door de pure en
onovertroffen smaak. Het is
mijn diepe wens om kinderen
te laten opgroeien in een wereld
waar ze zich verbonden
voelen met onze prachtige
aarde. Een wereld die in evenwicht
is en waarop verantwoord
omgegaan wordt met
haar schitterende, natuurlijke
bronnen. Het is een voorrecht
dit bedrijf te mogen leiden
met medewerkers die zich
hiervoor met hart en ziel inzetten.”
www.wessanen.com

Over duurzaamheid gesproken
Prof. dr. ir. Louise Fresco
Hoogleraar duurzame ontwikkeling
aan de Universiteit van Amsterdam
“Duurzame ontwikkeling gaat
over behoeften die we nu
hebben, zonder toekomstige
generaties en hun behoeften
in gevaar te brengen. De hongersnood
in Biafra (Nigeria)
deed mij destijds besluiten
me bezig te gaan houden met
de wereldvoedselvoorziening.
Dat is ruim veertig jaar geleden.
Ik merk dat steeds meer
burgers en bedrijven een
duurzamere samenleving willen,
waarin niet alleen maar
oog is voor groei. Overheden
moeten snel volgen, bijvoorbeeld
met belastingvoordelen
voor duurzaam gemaakte
producten. Het bedrijfsleven
speelt een uiterst belangrijke
rol als het gaat om duurzame
ontwikkeling. Voor bedrijfssectoren
zijn afspraken over
klimaatverandering bijvoorbeeld
makkelijker haalbaar
dan voor landen. Als een hele
sector afspraken maakt, is er
bovendien geen sprake van
concurrentievervalsing. Ik zie
veel energie en gedrevenheid
en ik hoop dat bedrijven
elkaar stimuleren en hun
ideeën verspreiden, zodat het
gesprek over duurzaamheid
niet iets wordt van de achterkamertjes.
We moeten ermee
naar buiten!”
www.louiseofresco.com