FileList Convert a pdf file!

Geskiedenis/V1 10 DoE/Addisionele Model 2008
NSS – Addendum
VRAAG 4: HOE HET STEVE BIKO SE IDEES VAN SWART BEWUSSYN DIE
VRYHEIDSTRYD IN SUID-AFRIKA BEÏNVLOED?
BRON 4A
Die uittreksel hieronder het in 'n SASO-nuusbrief, wat I Write What I Like genoem is, in
September 1979 verskyn. Dit is deur Steve Biko geskryf en fokus op die filosofie van
Swart Bewussyn (Black Consciousness).
In geheel het die swart man 'n dop geword, 'n skaduwee van 'n man, totaal verslaan,
verdrink in sy eie ellende, 'n os wat die juk van onderdrukking met skugterheid dra.
Hierdie is die eerste waarheid, bitter soos wat dit mag lyk, wat ons moet erken, voordat
ons kan begin met enige program om die status quo (huidige situasie) te verander ...
Die eerste stap is dus om die swart man tot inkeer te laat kom, om weer lewe in sy leë
dop te pomp, om hom met lewe en waardigheid te besiel, om hom te herinner dat hy deel
is van die misdaad deur toe te laat dat hy misbruik word en dus toelaat dat die bose die
alleenheerser in sy geboorteland is. Dit is wat ons bedoel met die proses van innerlike
visie. Dit is die definisie van 'Swart Bewussyn'.
BRON 4B
Hieronder is 'n weergawe van hoe Swartbewussynsidees van die 'swart' universiteite
na skole versprei het. Dit is aangepas uit Twentieth Century South Africa
deur
W Beinart.
As universiteitstudente en skrywers die hart van Swart Bewussyn was, was skoliere as
die politieke spits [voorpunt] die effektiefste. Tussen 1950 en 1975 het die aantal swart
kinders op skool van bykans een miljoen tot 3,5 miljoen toegeneem, en die verhouding
by sekondêre skole van 3 persent tot meer as 8 persent. Sekondêre uitbreiding was
veral dramaties tussen 1965 en 1975, toe dit bykans vyfvoudig, tot ongeveer 280 000,
toegeneem het. Klasgroottes was gemiddeld meer as 60 in skole in Soweto en het 100
bereik. Onderopgeleide onderwyspersoneel in skole waar 'n nypende tekort aan
toerusting was, het dit moeilik gevind om dit te hanteer en lyfstraf was aan die orde van
die dag. Skole het persele van uitbreiding, verwagting, van ontneming en van plofbare
politieke potensiaal geword.
Die Suid-Afrikaanse Studente-organisasie (SASO) was daarvoor verantwoordelik om
die skoliere meer bewus te maak van Swartbewussynsidees. Hulle was vir die politieke
bewuswording in hoërskole en swart universiteite verantwoordelik en het 'n direkte
impak gehad deur onderwysposte in Soweto te aanvaar. Onkgopotse Tiro, 'n
Swartbewussynsleier, wat uit die Turfloop Universiteit geskors is, het 'n geskiedenispos
aan die Morris Isaacson-skool in Orlando, Soweto, aanvaar. Skoliere is van die
geskiedenis van die stryd en Swartbewussynsidees bewus gemaak by
debatsverenigings en deur die Christelike Studentebeweging, mede-kurrikulêre
aktiwiteite wat deur die skoolowerhede aangemoedig is.
Kopiereg voorbehou Blaai om asseblief