probleemdrinker beter in beeld - Landelijke Huisartsen Vereniging

in ons land zijn er naar schatting ruim
18.000 mensen met hiv. Daarvan kent
35 procent de eigen hiv-status niet. Jan
van Bergen, huisarts in het Amsterdamse
gezondheidscentrum Venserpolder en
programmaleider Intermediairs bij SOA
Aids Nederland, noemt dat internatio-
naal gezien een opvallend hoog cijfer.
“Er zijn daarom redenen om actiever te
testen. Hiv is tegenwoordig behandelbaar
door de combinatietherapie. Als je tijdig
je hiv-status weet, mis je niet het opti-
male effect van de behandeling en heb
je statistisch gezien een betere levensver-
wachting. Er is ook een voordeel voor de
volksgezondheid: mensen die weten dat
ze hiv-geïnfecteerd zijn vrijen aanzien-
lijk veiliger dan mensen met hiv die hun
status niet weten. Als er onbeschermd
contact is, is dat vaker met andere hiv-
positieven. Ook maakt behandeling met
hiv-medicatie de ‘viral load’ en daarmee
de kans op transmissie lager. Iedere op-
gespoorde hiv-infectie is mooi meegeno-
men”, aldus Van Bergen.
Bij het actiever testen ziet Van Bergen
voor huisartsen een belangrijke rol weg-
gelegd. Hij geeft regelmatig nascholing
aan huisartsen. Hij bespreekt dan een
case die vaak leidt tot discussie onder de
deelnemers. Op het spreekuur komt een
man met een verstuikte enkel, van wie
de huisarts weet dat hij homseksueel is.
Vraag je of hij dat jaar al getest is op hiv?
“Dat ligt gevoelig bij huisartsen. Sommi-
gen vinden dat ongepast en te ver gaan.
Daar komt de patiënt niet voor. Maar
preventief handelen door huisartsen en
werken met risico-inventarisaties zit in
de lift. Je ziet dat huisartsen, en ook de
overheid, daar steeds meer aandacht aan
besteden: stoppen met roken, meer bewe-
gen, gezonde voeding. Het is de taak van
de huisarts mensen te helpen bij de zorg
voor hun gezondheid, ook hun seksuele
gezondheid. Daarom moeten ze pro actief
hun rol bij het testen oppakken.” Van Ber-
gen wijst op de NHG-standaard ‘Het SOA-
consult ‘. “Daarin staat dat als bekend is
dat de patiënt homoseksueel is, het rele-
vant is om te vragen naar de hiv-test. Ook
al komt de patiënt voor iets anders.”
Praten over seks
Het aantal mensen met hiv in Nederland
groeit om drie redenen. In de eerste plaats
doordat de sterfte aan hiv-aids dras- >>
“HiV iS inMiddElS EEn CHroniSCHE ZiEKTE”
Kees Brinkman, internist/infectioloog in het
Amsterdamse OLVG en hoogleraar Inwendige
Geneeskunde aan de universiteit van Amsterdam,
is verontrust over het aantal nieuwe
hiv-infecties. “We zien vooral een toename
bij mannen die seks hebben met mannen.
Daarnaast stellen we regelmatig een hivinfectie
vast bij mensen die al lang besmet
zijn.” Ook hij wijst op het grote aantal mensen
dat hun hiv-status niet kent. “Als iedereen
zich vandaag laat testen, dan kunnen wij de
toename niet aan.”
er zijn mensen die al lange tijd met hiv
rondlopen en met hun klachten bij hun
huisarts of een medisch specialist komen.
Huisartsen moeten veel actiever aandringen
op een hiv-test, vindt Binkman. “Ruim
40 procent van de homoseksuele mannen is
nooit op hiv getest, terwijl onder deze groep
wel een belangrijk deel van de hiv-besmetting
zit.” Hij pleit voor een aanpassing van
het testbeleid. “Vaak vinden dokters het een
hoop gedoe. er is geen enkele bloedtest waar
zo ingewikkeld over wordt gedaan als de hivtest.
De test moet vaker worden ingezet, ook
bij vage klachten als chronische vermoeid-
De begeleiding van hiv-patiënten door huisartsen is
nu heel beperkt. Volgens Jan van Bergen zou dat in
de toekomst wel eens kunnen veranderen. Hij vindt
dat een stabiel ingestelde hiv-patiënt prima verder
behandeld kan worden door een ter zake deskundige
huisarts, onder begeleiding van een internist.
heid, koorts of huidafwijkingen die maar niet
overgaan. en niet alleen bij risicogroepen
moet de huisarts aan een hiv-test denken,
maar bij iedereen. De beladenheid moet er
vanaf, soms zijn artsen bang hun patiënt in
een bepaald hokje te duwen.”
Samen met een aantal huisartsen werkt
Brinkman aan een protocol, waarbij speciaal
geïnstrueerde huisartsen betrokken worden
bij de zorg en behandeling van hiv-patiënten.
“Het gaat erom dat deze mensen goed gecontroleerd
worden. Bij mensen die goed zijn
ingesteld, kan de huisarts dat prima doen.
Dat ontlast ons, zodat wij tijd hebben voor de
nieuwe patiënten.”
Brinkman maakt zich zorgen om de oudere
hiv-patiënten. “Ik zie nu mensen die dik in
de zeventig zijn en die in aanmerking gaan
komen voor een verzorgingshuis. Het kennisniveau
van de zorgverleners daar moet
omhoog. Hiv is een infectie die al 25 jaar
bestaat, we weten inmiddels wel hoe we
daarmee moeten omgaan. Het is een bijzondere
ziekte geweest, maar laten we het nu
terugbrengen tot normale proporties. Het is
een chronische ziekte.”
huisarts in praktijk | December 2007 41