1.2 - Buismaterialen, buisbewerkingen, dichtingen en ... - FFC
1.2 - Buismaterialen, buisbewerkingen, dichtingen en ... - FFC
1.2 - Buismaterialen, buisbewerkingen, dichtingen en ... - FFC
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Module 1 - Boekdeel 2: <strong>Buismaterial<strong>en</strong></strong>, <strong>buisbewerking<strong>en</strong></strong>, <strong>dichting<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> bevestigingsmaterial<strong>en</strong><br />
7.3.7 Temperatuur<br />
Bij het bepal<strong>en</strong> van temperatuur had m<strong>en</strong> in het verled<strong>en</strong> al snel door<br />
dat stoff<strong>en</strong> uitzett<strong>en</strong> bij temperatuurstijging <strong>en</strong> krimp<strong>en</strong> bij daling. Kwik<br />
bleek hierbij zowat ideaal omdat dit vloeibaar metaal heel gelijkmatig<br />
uitzet of krimpt bij temperatuurwisseling<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> kwikthermometer blijft<br />
dus tot op hed<strong>en</strong> de standaard. Hierbij wordt 0 °C (Celsius) gelijkgesteld<br />
met het smeltpunt (of vriespunt) van zuiver water. 100 °C wordt<br />
per definitie gelijkgesteld met het kookpunt van ditzelfde zuiver water.<br />
Let wel: deze cijfers zijn vastgelegd bij e<strong>en</strong> normale luchtdruk. Bij e<strong>en</strong><br />
onderdruk zal het kookpunt lager ligg<strong>en</strong>. We kunn<strong>en</strong> zelfs water lat<strong>en</strong><br />
kok<strong>en</strong> bij kamertemperatuur als we de druk maar voldo<strong>en</strong>de verlag<strong>en</strong>.<br />
We kunn<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s ditzelfde water op veel hogere temperatur<strong>en</strong> lat<strong>en</strong><br />
kok<strong>en</strong>, als we maar voor voldo<strong>en</strong>de druk zorg<strong>en</strong>.<br />
Bij het onderzoek naar e<strong>en</strong> absoluut laagste temperatuur die te bereik<strong>en</strong><br />
is, moet<strong>en</strong> we toch ev<strong>en</strong> moeilijker do<strong>en</strong>. Temperatuur heeft ook<br />
te mak<strong>en</strong> met de mate waarin molecul<strong>en</strong>, of heel kleine deeltjes, trill<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> door elkaar beweg<strong>en</strong>. De laagst mogelijke temperatuur werd dan<br />
ook vastgesteld als dieg<strong>en</strong>e waarbij al deze deeltjes zoud<strong>en</strong> stilligg<strong>en</strong>.<br />
Dit noemt m<strong>en</strong> het absolute nulpunt. Volg<strong>en</strong>s heel wat experim<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> berek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>, zou dit gebeur<strong>en</strong> bij ongeveer -273 °C. Dit absolute<br />
nulpunt noemt m<strong>en</strong> dan ook 0 Kelvin, of 0 K.<br />
Dit wil dus zegg<strong>en</strong> dat het smeltpunt van water, 0 °C, gelijkgesteld<br />
kan word<strong>en</strong> met 273 K. Als we verder 1 °C gelijkstell<strong>en</strong><br />
aan 1 K, kunn<strong>en</strong> we stell<strong>en</strong> dat het kookpunt van water op<br />
373 K komt. Of dat we e<strong>en</strong> kamertemperatuur van 20 °C ook kunn<strong>en</strong><br />
aflez<strong>en</strong> als 273 K + 20, of 293 K.<br />
Temperatuurverschil<br />
We noem<strong>en</strong> dit DELTA T. Het symbool wordt weergegev<strong>en</strong> door e<strong>en</strong><br />
klein driehoekje Δ (de Griekse letter delta).<br />
M<strong>en</strong> kan dit temperatuurverschil aanduid<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> kleine letter t indi<strong>en</strong><br />
er m<strong>en</strong> werkt in grad<strong>en</strong> Celsius <strong>en</strong> met e<strong>en</strong> grote letter T indi<strong>en</strong> de<br />
temperatuur wordt uitgedrukt in Kelvin.<br />
E<strong>en</strong> temperatuurverschil in K komt overe<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> temperatuurverschil in °C<br />
Afspraak in deze cursus : temperatuurverschil altijd in Kelvin<br />
t : niet gebruik<strong>en</strong><br />
T : temperatuur in Kelvin<br />
θ : temperatuur in °C<br />
Δt = temperatuurverschil in °C (niet gebruik<strong>en</strong> in deze cursus)<br />
Δθ = temperatuurverschil in °C<br />
ΔT = temperatuurverschil in K<br />
124<br />
Hoofdstuk 7: Toegepaste wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>