working paper series - Faculteit Economie en Bedrijfskunde

19
heeft voor het aantal masten dat extra aangelegd moet worden dan kan dit opgenomen worden in de
veiling. De overheid moet dan wel vooraf gewichten toekennen aan de dimensies waarin geboden
wordt. Indien niet, dan brengt men ex post “flexibiliteit” in het allocatiemechanisme. Het vooraf
toekennen van gewichten aan perfect meetbare dimensies brengt duidelijkheid in de procedure, de te
volgen strategie, en de aanduiding van de winnaar(s). Deze duidelijkheid ex ante en ex post bij
veilingen is het belangrijkste onderscheid met een schoonheidswedstrijd.
Een andere kritiek bestaat er in dat het niet de taak van de overheid is om een maximale
veilingopbrengst te bekomen door marktpartijen tegen elkaar te laten opbieden voor een schaars goed.
Een benevolente overheid is geïnteresseerd in het creëren van een maximaal welvaartssurplus.
Veilingen kunnen deze doelstelling bereiken omdat de winnaar diegene is die de grootste waarde
toekent aan het geveilde object. Dit komt overeen met het maximaliseren van het welvaartssurplus.
Het aandikken van de Schatkist is dus geen doelstelling maar een positief neveneffect. 37
Tenslotte wijzen we erop dat de veilingvorm van fundamenteel belang is. Een onbedachte
veilingvorm kan hallucinante gevolgen hebben. Dit blijkt duidelijk uit de slechte resultaten van
simultane veilingen met slechts één ronde (Australië en Nieuw-Zeeland). Ook sequentiële veilingen
zoals in de VS waar de ene na de andere licentie werd geveild leverden povere resultaten op. In
sommige gevallen vreesden nieuwkomers dat ze teveel zouden geboden hebben indien ze de veiling
zouden winnen-de welbekende winner's curse. De nieuwkomers redeneerden immers dat een
gevestigde onderneming meer te verliezen had indien ze de licentie niet kon vernieuwen. Dus wilden
ze er ook meer voor betalen. Het had dus geen zin om te strijden voor een licentie die ze teveel
zouden betalen. Het gevolg was dat de mobiele licenties zeer goedkoop onder de hamer gingen. 38
Groot-Brittannië loste dit probleem o.a. op door een simultane veiling bij opbod te organiseren. Het
ontwerp van de veiling was als volgt: één gereserveerde grotere licentie exclusief bedoeld voor
nieuwkomers waarop de gevestigde ondernemingen niet mochten bieden, en vier andere kleinere vrije
licenties waarop iedereen mocht bieden (maximaal één licentie toe te laten voor elke van de vier
gevestigde ondernemingen). Bovendien was er een reservatieprijs voor de vrije licenties: de prijs was
minimum gelijk aan de prijs van de gereserveerde licentie. Het werd een succes voor de Britse
Schatkist. Nederland volgde de Britse veilingvorm, maar veilde enkel vijf vrije licenties.
Tegelijkertijd heeft Nederland vijf gevestigde ondernemingen. Omwille van het feit dat toetreders een
informatienadeel hebben ten opzichte van de gevestigde ondernemingen is hun bereidheid tot betalen
nooit hoger dan dat van een gevestigde onderneming. Een toetreder die toch de hoogste bieder blijkt
te zijn heeft dus meer betaald dan wat een gevestigde onderneming bereid was te betalen. De vrees
om de prooi te zijn van de winner's curse leidt uiteraard tot minder competitie bij het bieden. Dit
blijkt dan ook een terechte kritiek op de Nederlandse veilingvorm die uiteindelijk geleid heeft tot een
37 De Nederlandse Minister Jorritsma hamert er op dat de spectrum-veilingen niet als doelstelling hebben een
maximale opbrengst voort te brengen. De doelstelling is om op eerlijke en transparante wijze de beste bedrijven
te voorzien van licenties.