06.05.2013 Views

fEGEN DE KWAKZALVERIJ - Vereniging tegen de Kwakzalverij

fEGEN DE KWAKZALVERIJ - Vereniging tegen de Kwakzalverij

fEGEN DE KWAKZALVERIJ - Vereniging tegen de Kwakzalverij

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

„De Huif van een Dokter.-<br />

Wij zijn zeer dankbaar voor <strong>de</strong> welwillen<strong>de</strong><br />

houding, die vele geneeskundigen <strong>tegen</strong>over ons<br />

hebben aangenomen. Wij öntvaiigèh èeiï groot<br />

aantal bestellingen direct van medici en velen,<br />

die onze behan<strong>de</strong>ling volgen, roepen daarbij <strong>de</strong><br />

hulp van hun huisdokter in.<br />

Wij moeten hieraan <strong>de</strong> voorkeur geven, daar<br />

<strong>de</strong> hulp van een goed geneeskundige in vele gevallen<br />

van onschatbare waar<strong>de</strong> is. Soms is een<br />

operatie volstrekt noodzakelijk om het leven<br />

van <strong>de</strong>n patient te verlengen, waardoor oriz'è<br />

behan<strong>de</strong>ling tijd heeft om <strong>de</strong> ziekte te bestrij<strong>de</strong>n.<br />

Is er een open wond, dan kan een arts <strong>de</strong>ze<br />

rein en antiseptisch hou<strong>de</strong>n, hetgeen van het<br />

grootste belang is. Ook kan hij beoor<strong>de</strong>el en of<br />

een kankergezwel kleiner of zachter wordt, of<br />

patient in gewicht toeneemt, of er nieuw bloed<br />

ontstaat, etc., etc. Hij kan op allerlei manieren<br />

helpen en dient altijd te wor<strong>de</strong>n geraadpleegd,<br />

wanneer <strong>de</strong> lij<strong>de</strong>r in moeilijkheid of twijfel verkeert.<br />

]$u ën dan hooren wij voorbeel<strong>de</strong>n dat een<br />

arts een patient heeft opgegeven en zich toch<br />

<strong>tegen</strong> onze, en misschien ook <strong>tegen</strong> een an<strong>de</strong>re<br />

behan<strong>de</strong>ling verklaart. Gelukkig zijn <strong>de</strong>rgelijke<br />

gevallen van beroepsvooraor<strong>de</strong>el en bekrompenheid<br />

zeldzaam, zooals <strong>de</strong> hierna volgen<strong>de</strong> brieven<br />

dui<strong>de</strong>lijk bewijzen".<br />

Wanneer men dit oppervlakkig leest zou men<br />

<strong>de</strong>nken, dat er veel prijs wordt gesteld op bet<br />

inroepen van medische hulp, bij nauwkeuriger<br />

beschouwing zal men <strong>de</strong>n ad<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>r het gras<br />

ont<strong>de</strong>kken.<br />

Behalve het boekje ontvangt men nog eenige<br />

an<strong>de</strong>re papieren, die o.i. een blik doen slaan<br />

in het- eigenlijke wezen- van <strong>de</strong> Gantassium Co.<br />

Om niet te uitvoerig te wor<strong>de</strong>n, doen wij daaruit<br />

nog eenige korte aanhalingen :<br />

„Laatste advies.<br />

Wij kunnen hen die aan kanker lij<strong>de</strong>n niet<br />

FEUILLETON<br />

Hoe Eduard Bok <strong>de</strong>n strijd aanbond <strong>tegen</strong> <strong>de</strong><br />

Kwakzalvers. *)<br />

In 1892 kondig<strong>de</strong> het Ladies Home Journal<br />

aan, dat het voortaan geen advertenties van<br />

patent-geneesmi<strong>de</strong>len meer zou opnemen. Dät<br />

was pionierswerk ; twee jaar later volg<strong>de</strong>n zeven<br />

an<strong>de</strong>re kranten en tijdschriften dit voorbeeld.<br />

Het Amerikaansche volk was verslaafd aan<br />

zelf-medicineeren en <strong>de</strong> fabrikanten van kwakzalversmid<strong>de</strong>len<br />

had<strong>de</strong>n het terrein vrij. Er was<br />

zoo goed als geen wettelijke regeling van <strong>de</strong><br />

samenstelling hunner mid<strong>de</strong>len ; <strong>de</strong> post nam a.<br />

hun gedrukte stukken grif aan en aan alle, zelfs<br />

<strong>de</strong> meest geziene tijdschriften, waren hun advertenties<br />

zeer welkom. De jaarlijksche omzet van<br />

<strong>de</strong> kwakzalversmid<strong>de</strong>len in <strong>de</strong> Vereenig<strong>de</strong> Staten<br />

werd geschat op hon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n miüioenen dollars.<br />

Nog is ze groot, maar toen was ze enorm.<br />

Tegen dit leger van bedrog en waar<strong>de</strong>looze<br />

medicijnen vuur<strong>de</strong> het Ladies Home Journal héteerste<br />

kanonschot af. Noch het publiek, noch<br />

• ) Vertaling van een ge<strong>de</strong>elte van het 30e hoofdstuk van<br />

„The Américanisation of Edward Bok" 1921. Mac Millan & Co.<br />

De schrijver, geboren Hollan<strong>de</strong>r, op zesjarigen leeftijd in Amerika<br />

gekomen, beschrijft daarin zijn jeugd, levensstrijd en<br />

overwinning. Hij bracht o.a, het reeds gunstig bekend<br />

vrouwenmaandblad „The Ladies Home Journal" tot ongekend<br />

hoogen bloei (van 440,000 tot een oplaag van bijna<br />

2 millioen ex. per maand !). A. v. d. E.<br />

genoeg wijzen op <strong>de</strong> noodzakelijkheid van „VOL­<br />

HOU<strong>DE</strong>N". Begint niet met <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling<br />

om haar na- eenige weken<br />

:_•<br />

1 we<strong>de</strong>r na te laten omdat<br />

zij niet zoo snel wérkt al& ge wel zoudt wenschen.<br />

Denkt niet dat zij U nîet helpt omdat ge niet<br />

onmid<strong>de</strong>llijk verlichting van pijn voelt. Dit kan<br />

zijn oorzaak vin<strong>de</strong>n in -het feit dat het gezwel<br />

drukt op een zenuw ën daar Potassium geen<br />

morphine of <strong>de</strong>rgelijke mid<strong>de</strong>len bevat, bezit het<br />

geen bijzon<strong>de</strong>re qualiteiten om <strong>de</strong> pijn te verlichten.<br />

Het geneesmid<strong>de</strong>l werk£ echter reeds heilzaam<br />

voordat <strong>de</strong> resultaten door <strong>de</strong>n patient zelf kunnen<br />

wor<strong>de</strong>n waargenomen.<br />

Het resultaat van jarenlang gebrek aan Potassium<br />

kan niet in een week wor<strong>de</strong>n weggenomen<br />

en wetend dat misschien een leven op het spel<br />

staat, kan er niet genoeg op wor<strong>de</strong>n aangedrongen<br />

dat <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling nauwgezet en krachtig wordt<br />

doorgezet". **•-<br />

Men ziet het : Hoe riieer men gebruikt hoe<br />

liever. En; om zeker të r zijn van het geld is <strong>de</strong><br />

volgen<strong>de</strong> aanbeve.ing sprekend :<br />

„Attentie<br />

Postwissels of postcheques voorwU zen<strong>de</strong>n,<br />

tenein<strong>de</strong> vertraging in dé* behan<strong>de</strong>ling van Uwe<br />

aanvrage te voorkomen. l<br />

On<strong>de</strong>r rembours wordtr wegens <strong>de</strong> hooge kosten<br />

aan <strong>de</strong>ze wijze van verzen<strong>de</strong>n verbon<strong>de</strong>n, niet<br />

verzon<strong>de</strong>n.<br />

Wij ontvingen verschei<strong>de</strong>ne brieven met verzoek<br />

om levering <strong>tegen</strong>' gereduceer<strong>de</strong>n prijs.<br />

Hieraan kunnen wij echter niet voldoen, aangej<br />

zien wij ons moeten' hou<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> door ons<br />

I hoofdkantoor te Lon<strong>de</strong>n 1 ^ opgegeven prijzen. Bij<br />

' voorbaat verzoeken « ;4 wlj ' U' f Ten slotte wijzen w ; op <strong>de</strong> poging om klanten<br />

te krijgen :<br />

„Ook uwe me<strong>de</strong>werking wordt dringend verzo£h&<br />

Als Gfrj' rta het lezen van onze brochure overtuigd<br />

zijt dat wij <strong>de</strong> Kanker op logische wijze bestrij<strong>de</strong>n,<br />

helpt ons dan om <strong>de</strong> „Potassium Behan<strong>de</strong>ling<br />

voo Kanker" bekend te maksn en geeft ons<br />

daartoe ondrstaand <strong>de</strong> namen en adressen van<br />

hen, waarvan gij weet dat zij aan die vreeselijke<br />

ziekte lij<strong>de</strong>n. Gij kunt misschien een leven reddtenll"<br />

Lezer, wanneer wij <strong>de</strong>n indruk nagaan, aie wij<br />

van het optre<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> Gantassium Co. hebben<br />

gekregen, dan zou<strong>de</strong>n wij ook zeggen : Gij tèUtit<br />

misschien een leven red<strong>de</strong>n, bij al dien gij iemand<br />

terug houdt hulp te zoeken bij <strong>de</strong> Gantassium Co. !<br />

BERICHTEN.<br />

Een adres in zake kwakzalverij. Het on<strong>de</strong>rstaand<br />

adres is <strong>de</strong> vorige maand aan <strong>de</strong>n Minister<br />

van Arbeid verzon<strong>de</strong>n :<br />

Aan<br />

Zijne Excellentie <strong>de</strong>n Minister van Arbeid.<br />

's-Gravenhage.<br />

Excellentie,<br />

On<strong>de</strong>rgeteeken<strong>de</strong>nj optre<strong>de</strong>n<strong>de</strong> namens <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandsche<br />

Maatschappij tot bevor<strong>de</strong>ring <strong>de</strong>r<br />

Geneeskunst, <strong>de</strong> Vereeniging <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> Kwakzalvetij,<br />

<strong>de</strong> Algemeene Ne<strong>de</strong>rlandsche Vereeniging<br />

„Het Groene Kruis" en <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandsche<br />

Maatschappij ter bevor<strong>de</strong>ring <strong>de</strong>r Pharmacie,<br />

hebben <strong>de</strong> eer <strong>de</strong> aandacht van Uwe Excellentie<br />

te vestigen op <strong>de</strong>n zich steeds uitbrei<strong>de</strong>n<strong>de</strong>n<br />

verkoop van kwakzalversmid<strong>de</strong>len en Uwe Excellentie<br />

te verzoeken wettelijke maatregelen uit<br />

te lokken om dien verkoop te doen ophou<strong>de</strong>n,<br />

ons~- Ïhierbv'er" niet althans -zooveel<br />

I te schrijven, tenein<strong>de</strong> onSöodige correspon<strong>de</strong>ntie<br />

I te vermij<strong>de</strong>n.<br />

De prijs bedraagt per 1/1 flacon / 16.— ; en<br />

j per kleine flacon, / 8.—".-<br />

r mogelijk te beteugelen.<br />

Wie met eenige aandacht <strong>de</strong> advertentiekolommen<br />

van dag- en weekbla<strong>de</strong>n nagaat,, komt<br />

onvermij<strong>de</strong>lijk tot het besluit, dat <strong>de</strong> bevolking<br />

enorme bedra<strong>de</strong>n aan kwakzalversmid<strong>de</strong>len uit-<br />

! <strong>de</strong> kwakzalverswereld nam veëï notitie van dë<br />

I eerste aanvallen. Maar toen <strong>de</strong>ze toenamen en<br />

! het bewijsmateriaal steeds aangroei<strong>de</strong>, begon<br />

! het publiek er over te spreien en <strong>de</strong> kwakzalverij -<br />

i fabrikanten begonnen zich onplezierig te voelen 1<br />

«Het maandblad viel het kwaad vai alle kanten<br />

I aan. Het schrikte 't publiek op, door <strong>de</strong> werkelijke<br />

samenstelling van zijn meest gelief<strong>de</strong> medicijntjes<br />

i of <strong>de</strong> volslagen waar<strong>de</strong>loosheid ervan aan te<br />

toonen. De redakteur bracht <strong>de</strong>n Bond van Christelijke<br />

Geheel-onthoudsters in aktie <strong>tegen</strong> <strong>de</strong><br />

tijdschriften, die advertenties van medicijnen<br />

met een percentage tot zelfs 40 % alcohol, opnamen.<br />

Hij toon<strong>de</strong> aan, dat strikt vertrouwelijke<br />

brieven, geschreven door vrouwen, lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> aan<br />

geheime ziekten, wer<strong>de</strong>n geopend door klerkjes<br />

van bei<strong>de</strong>r kunne, die er zich vroolijk over maakten<br />

en ze bekakel<strong>de</strong>n, en dat vervolgens haar namen<br />

en adressen , waarvan mèn verzekerd had, dat<br />

ze strikt geheim bleven, verkocht wer<strong>de</strong>n aan<br />

an<strong>de</strong>re kwakzalverij-on<strong>de</strong>rnemingen <strong>tegen</strong> 5 am.<br />

I centen per stuk. Hij maakte <strong>de</strong> verontwaardiging<br />

wakker van <strong>de</strong> le<strong>de</strong>n <strong>de</strong>r kerkelijke gezindten,<br />

wier kerkelijke blaadjes advertenties opnamen,<br />

waarvan <strong>de</strong> uitgevers wisten, en waarvan hij<br />

bewees, dat ze niet alleen bedriege'ijk maar werkelijk<br />

scha<strong>de</strong>lijk waren. Hij vroeg rekenschap aan<br />

<strong>de</strong> Staatspost er ij en van het aannemen en versprei<strong>de</strong>n<br />

van circulaires njet ze<strong>de</strong>loozen inhoud<br />

en strekking.<br />

Hij plaatste in zijn tijdschrift <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />

uit een krant geknipte advertentie :<br />

„Mevrouw Pinkham, met haar laboratorium<br />

,,te Lynn, Massachusetts, is in staat meer te<br />

„doen voor <strong>de</strong> zieke vrouwen van Amerika, dan<br />

„<strong>de</strong> huisdokter. Daarom is ie<strong>de</strong>re vrouw voor haar<br />

„eigen lij<strong>de</strong>n verantwoor<strong>de</strong>lijk, die niet <strong>de</strong> moeite<br />

„neemt, mevrouw Pinkham te consulteeren".<br />

Naast die advertentie, welke tevens mevrouw<br />

Pinkham in haar „laboratorium" afbeeld<strong>de</strong>, plaatste.<br />

Bok eenvoudig een foto : Mevrouw Pinkham's<br />

grafsteen op het Pine Grove kerkhof te<br />

Lynn, waaruit men kon zien, dat mevrouw P.<br />

al 22 jaar gele<strong>de</strong>n gestorven was Î<br />

Dit was een van <strong>de</strong> artikeltjes van het tijdschrift,<br />

die in <strong>de</strong>ze campagne 't meest insloegen;<br />

het vertel<strong>de</strong> <strong>de</strong> waarheid zoo eenvoudig mogelijk,<br />

maar met doo<strong>de</strong>lijk gevolg.<br />

De eigenares van „mevrouw Winslaw's verzachtend<br />

stroop" had met kracht ontkend,<br />

dat er in haar mid<strong>de</strong>l morfine aanwezig wass<br />

Bok kocht nu een flesch van die stroop te Lon<strong>de</strong>n,<br />

waar on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> Engelsche wet het bevoegd gezag<br />

<strong>de</strong> eigenares noodzaakte ie<strong>de</strong>re flesch te voorzien<br />

van <strong>de</strong> navolgen<strong>de</strong> verklaring : „Dit mid<strong>de</strong>l is,<br />

„krachtens <strong>de</strong> wet op <strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len voor-<br />

„zien van het opschrift : „vergif", aangezien<br />

„het, on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re waar<strong>de</strong>volle ingrediënten,<br />

„een kleine hoeveelheid morfine bevat". Het<br />

L. H. Journal publiceer<strong>de</strong> een foto van dit etiket,

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!