fEGEN DE KWAKZALVERIJ - Vereniging tegen de Kwakzalverij

zaam gemaakt door de advertenties in b.v. het
Utrechtsche Dadblad, maar verder ook door het
schrijven van eeiB patient, lijdende aan Dysbasia
intermittens angiosclerotiea (intermitteerend hinken
met sensibile stoornissen).
De stand van de kas der vereeniging tegen de
Kwakzalverij gaf de redactie geen vrijheid reeds
terstond ƒ 22.— uit te geven, om het geneesmiddel
van Dr. Gebhard aan te koopen voor
onderzoek.
't Is mij daarom des te meer aangenaam, de
redactie van dit orgaan eenigszins nader in te
lichten omtrent de onderhavige zaak.
Laat ik de geschiedenis chronologisch volgen.
Op *21 November 1921 is bij de Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor West-Friesland
te Hoorn, in het handelsregister ingeschreven
het filiaal van Dr. Gebhard & Cie., Potsdammerstrasse
104, Berlin. Als gemachtigde van de
firma stond genoteerd een zekere mej. Danziger,
Poolsche van geboorte.
En nu is het opmerkelijk, dat op denzelfden
datum eveneens werd ingeschreven het Hoornsche
filiaal van Dr. Hugo Caro G. M. B. H.,
Chausseestrasse 10, Berlin — eveneens met genoemde
mej. Danziger als vertegenwoordigster
Mij dunkt daarom, dat zoowel de affaire van
Dr. Gebhard als die van Dr. Caro bij elkander
hooren. temeer omdat bij beiden een zekere Heer
Wilhelm van der Heide als mede-beheerder of
procuratiehouder fungeert.
't Is me verder gebleken, dat de onderneming
van Dr. Caro en gros, die van Dr. Gebhard meer
en detail werk 4 :.
FEUILLETON.
WATERKIJKERS.
Het waterkijken is reeds van oudsher gehouden
voor een zekere kunst, om door het bekijken
der urine te ontdekken aan welke ziekte of ongesteldheid
de eigenaar van dat water lijdende is.
De waterkijkerij is lang voor een wonder gehouden,
vooral door de minder ontwikkelden,
eu wordt dat heden ten dage nog, omdat men
geen samenhang kan vinden tusschen het bekijken
van het water en de verschillende gestellen der
menschen.
Vele geneesheeren, zelfs lieden van achting en
grooten naam beoefenden het waterkijken even
als de kwakzalvers, hetwelk er veel toe
bijdroeg om den luister, waarmede dat bedrog
was omgeven te onderhouden. Bovendien
hadden de waterkijkers veel te danken aan het
geluk waarmede soms de voorspellingen of bepalingen
der ziekten gepaard gingen.
Wanneer men de urine beschouwt als een
vocht 't welk onmiddellijk uit het bloed voortkomt,
dan is er geen reden waarom zij den staat
van de ziekte niet zou te kennen geven. Maar
als men daar tegenover stelt dat de urine bij
eenzelfden mensch meermalen op een dag verschillen
kan, dan blijkt het dat zij zeer onbe­
trouwbaar is en des kijkers diagnose dikwijls
moet teleurstellen. Het is daarom meestal dwaasheid,
zonder den lijder te kennen, uit het water
iets te willen bepalen omtrent zijn gesteldheid
des lichaam s, ziekte enz. : maar het is eveneens
een dwaasheid het beschouwen der urine in de
geneeskunde, als onnut te verbannen.
J
Hefr Hoornsche filiaal was aanvankelijk geherbergd
op het Keern, ten huize van den heer
P. Maar aangezien die gastvrijheid aanleiding
kon geven tot minder prettige ervaringen voor
den eigenaar, werd het filiaal nadien overge^
bracht naar een perceel; aan de Merensstraat,
waar mej,,. Danziger de benedenruimte had ge^
huurd.
Reflectanten. op advertenties adresseerden zonder
meer aan Dr. Gebhard & Cie te Hoorn. En
|de post zorgde dan wel, dat de stukken werden
afgeleverd bij mej. Danziger.
De Hoornsche politie wist van het geval af,
doch kon niet ingrijpen, omdat de verkoop van
geneesmiddelen niet strafbaar is (mej. Danziger
kreeg aanmerkelijke quanta uit Berlijn toegestuurd)
— en omdat de adviezen niet hier te
lande werden verstrekt. (? Red.)
Hoe toch werkte de onderneming? De brieven
van de Hollandsche patiënten 'werden door mej.
Danziger in het Duitscix vertaald doorgezonden.
In Berlijn (dus niet in Holland) werden de adviezen
opgesteld. Daarna werden ze verzonden
naar Hoorn, daar omgezet in 't Nederlandsen
en aldus ter kennis gebracht van patiënten.
Men ziet dus, dat elke strafbare handeling
was vermeden : de adviezen kwamen uit Duitscbland,
en waren opgesteld,door een medicus.
Nog zij opgemerkt, dat de geneesmiddelen —
waarvan verschillende mij zijn getoond — ware»
geprepareerd in een door de Duitsche autoriteiten
erkende Pharmaceutische fabriek.
Concludeerende — zooals ook reeds „Onze
Courant" te Hoorn schreef — zijn er dus medische
Er zijn vele ziekten welke zich in de urine
doen herkennen en zelfs met groote zekerheid.
Evenwel is het onzin uit het water te kunnen
zien of iemand oud of jong, man of vrouw is enz.
Het is bedrog als men voorgeeft alle, ziekten uit
het water te kunnen onderkennen. Daarentegen
zijn de meeste geneesheeren, in staat om uit
de urine alléén, zekere ziekten, niet alle ziekten,
te onderscheiden. Wij zullen het waterkijken
I en daaruit diagnose stellen als beroep, laten voor
I wat het is, n.m. kwakzalverij, en ter afwisseling
een paar kluchtige geschiedenissen navertellen,
welke door v. BEVERWIJCK in zijn „Schat der
• ongesontheyt" worden vermeld.
Na eenige verklaringen omtrent de verschillende
kleuren van het water en wat daaruit kan
I worden vastgesteld, vervolgt v. Beverwijck :
— Maar al is 't waar dat het water al vrij veel
kan vertoonen, zoo is 't evenwel een groot misbruik,
reeds lang door de voornaamste geneesheeren
en wel zeer terecht misprezen, om voor
alle ziekten met het water naar den geneesheer
te gaan. Maar niettemin loopt men met het wa:>er
naar de geneesmeesters om volkomen onderricht
te worden over den toestand dergene die ziek
ligt, of eenig gebrek onder de leden heeft.
— Ja sommige onvoorzichtige zieken — zegt
onze groote Erasmus in zijn uitlegging der spreekwoorden
— verwachten van de geneesmeesters,
! dat zij, het water eens beziende, zullen kunnen
raden of het van een man of van een vrouw is,
en van welken ouderdom : van welken aard
j
de ziekte is: van waar die bekomen »is: wat de
! zieken gevoelen, en bijna wat zij in den slaap
gedroomd hebben.
— Mij zelf is het overkomen, — zegt v. Bever-
adviezen verstrekt, evenwel op dusdanige manier,
dat ze bleven buiten,eenige botsing, met de Nederlandsebe
wetgeving, 't Hoornsche filiaal belastte
zich slechts met vertaling en doorzending.
't Zal zijn opgevallen, dat hier meerendeels
in den verleden tijd is geschreven* Doch dat
vindt z'n oorzaak in het feit, dat het Nederland -
sche filiaal van Dr. Gebhard & Cie inmiddels
is verplaatst naar Driekoningenstraat 9 te Arnhem,
en overgeschreven bij het handelsnegi ster
der Kamer van Koophandel aldaar.
De firma Dr. Hugo Caro staat evenwel nog
officieel ingeschreven te Hoorn, al verzekerde
mej. Danziger, dat ze niet verder relaties ermede
heeft.
Zoo is de stand van zaken op 't oogehblik.
v. O.
Hoorn, 15 September 1922.
Anti-Rheumaticol.
„Onfeilbaar tegen rheumatiek, gewrichtspijnenen
verstuikingen. Verk ijgbaar bij alle apothekers
en drogisten, a / 1.— per flaeon, met gebruiks-me
! hode. Speciaal recept van Dr. J.
LINDENBFRGH. Voor engros verkrijgbaar bij het
Chemisch Pharmaçeutisch Laboratorium Dr. LIN-
DENBERGH, Bussum, Tel. Int. 501".
Aldus luidt het in de advertentie, waarbij
alweer een onfeilbaar middel tegen rheumatiek
enz. (het hoeveelste ?) wordt aanbevolen.
Op het omhulsel, waarin het fleschje is gepakt,
lezen wij bovendien : „Het beste middel ter wereld
voor Rheumatiek, Ischias, Verstuikingen, Spit
in den rug Spier en Zenuwpijnen.
wijck, — dat een bakkersvrouw pijn in de tanden
hebbende, wilde dat ik zulks in het water zou
zien
Ik zei haar, dat het water alleen iets kan aanwijzen
omtrent de dingen die het aangeraakt
heeft, en als zij op een anderen tijd daarvan
iets wilde weten, dan moest zij eerst de tanden
met dat water wasschen, waaraan het voordeel
is verbonden dat het witte tanden maakt.
Een boerin kwam met het water van haar
man in den Haag, en verzocht den geneesheer
haar alleen maar te zeggen, of haar man van de
ziekte sterven zou. „Want", zei ze, „wat behoef
k verloren kosten te maken : is hij er slecht aan
toe, dan zullen hem geen dranken helpen : is
hij er niet slecht aan toe, dan zal hij zonder dranken
ook wel genezen".
Zekere boer bracht midden in den winter water
bij den geneesheer, en deze vroeg of het van zijn
vrouw was :
De boer zei : „ja, maar zie eens of gij niet wat
anders merkt".
Daar het water van goede kleur was, kreeg
de dokter achterdocht en gaf te kennen dat de
vrouw uitwendige pijn had.
„Braaf", zei de boer, „dat is goed geraden,
maar waarvan komt de pijn, die zij voelt in de
zijde, waar het blauw is".
De dokter hoorende van blauw, kon lichtelijk
denken aan vallen of stooten, daarom vroeg hij :
of de vrouw niet gevallen was ?
De boer hierover vol verbazing roept : „dokter,
zoo ge mij kunt zeggen waarvan zij gevallen is,
ik zal U houden voor den allerbeste !"
De dokter, de domheid van den boer bemerkende,
dacht aan de inrichting der woningen