03.06.2013 Views

thema infrastructuur - H2O - Tijdschrift voor watervoorziening en ...

thema infrastructuur - H2O - Tijdschrift voor watervoorziening en ...

thema infrastructuur - H2O - Tijdschrift voor watervoorziening en ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Van dag 0 tot dag 35 bedroeg de antiscalantdosis<br />

2,5 mg/l, daarna is de dosis verhoogd<br />

naar 10 mg/l.<br />

Resultat<strong>en</strong><br />

Na e<strong>en</strong> inlooptijd blijft de drukval in de MFS<br />

zonder antiscalant <strong>en</strong> in de MFS met BD25<br />

gedur<strong>en</strong>de 50 dag<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> constante<br />

waarde. De drukval in de MFS met refer<strong>en</strong>tiedosering<br />

begint na 41 dag<strong>en</strong> significant<br />

te stijg<strong>en</strong>. Laboratoriumanalyses <strong>en</strong> visuele<br />

beoordeling wez<strong>en</strong> uit dat biofouling de<br />

oorzaak van de stijging van de drukval was.<br />

De ScaleGuard<br />

E<strong>en</strong> ScaleGuard is e<strong>en</strong> meetinstrum<strong>en</strong>t<br />

waarmee vastgesteld kan word<strong>en</strong> of water<br />

gevoelig is <strong>voor</strong> scaling 6) . Het is in principe<br />

e<strong>en</strong> nauwkeurig met<strong>en</strong>de <strong>en</strong> regel<strong>en</strong>de<br />

kleine membraaninstallatie die het<br />

conc<strong>en</strong>traat van e<strong>en</strong> full-scale installatie als<br />

voeding heeft (zie afbeelding 1). De<br />

recovery in de ScaleGuard is laag (rond de<br />

zes proc<strong>en</strong>t), maar doordat de ScaleGuard<br />

gevoed wordt met conc<strong>en</strong>traat, zal de<br />

scalingpot<strong>en</strong>tie in de ScaleGuard net iets<br />

hoger zijn dan in de praktijkinstallatie. Het<br />

oververzadigde conc<strong>en</strong>traat zal dus eerder<br />

scaling gev<strong>en</strong> in de ScaleGuard, waardoor de<br />

praktijkinstallatie vrij van afzetting<strong>en</strong> blijft.<br />

Het eerste deel van het ScaleGuardonderzoek<br />

vond plaats in 2009. Hieruit<br />

volgde dat ge<strong>en</strong> scaling optrad bij de door<br />

Aqua Care Europe geadviseerde dosis van 2,5<br />

mg/l BD25. Bij het vervolgonderzoek in 2010<br />

is de dosis aan één stack in stapjes verlaagd<br />

tot uiteindelijk 0,1 mg/l. E<strong>en</strong> lagere dosis is<br />

niet onderzocht, omdat in de praktijk al vast<br />

was kom<strong>en</strong> te staan dat scaling optrad bij<br />

afwezigheid van e<strong>en</strong> antiscalantdosering.<br />

Resultat<strong>en</strong><br />

Afbeelding 2 geeft de BD25-dosis weer<br />

van stack 3 <strong>en</strong> de g<strong>en</strong>ormaliseerde flux van<br />

de massa transport coëfficiënt (MTC) in de<br />

ScaleGuard tijd<strong>en</strong>s het onderzoek. De dosis<br />

BD25 is gereduceerd van 2,5 naar 0,1 mg/l.<br />

Afb. 1: Meetprincipe van de ScaleGuard te Dinxperlo.<br />

40 H 2O / 19 - 2011<br />

E<strong>en</strong> membraan fouling simulator (foto: Global Membrains).<br />

De MTC daalt indi<strong>en</strong> zich afzetting<strong>en</strong> op<br />

e<strong>en</strong> membraan vorm<strong>en</strong>. Uit de stabiele MTC<br />

blijkt dat ge<strong>en</strong> scaling optrad. Uit onderzoek<br />

bij Wetsus bleek dat de inductietijd van<br />

4Aqua BD25 afneemt bij e<strong>en</strong> lagere conc<strong>en</strong>tratie<br />

7) . In verband met de lange verblijftijd<br />

van het conc<strong>en</strong>traat te Dinxperlo in de<br />

conc<strong>en</strong>traatleiding van vijf kilometer, is<br />

gekoz<strong>en</strong> <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> praktische dosis van 1,25<br />

mg/l BD25.<br />

De praktijkinstallatie<br />

De membraanstacks van de praktijkinstallatie<br />

zijn <strong>voor</strong>zi<strong>en</strong> van meetapparatuur<br />

waarmee de massa transport coëfficiënt <strong>en</strong><br />

de g<strong>en</strong>ormaliseerde drukval (NPD) berek<strong>en</strong>d<br />

kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. De MTC <strong>en</strong> NPD van de<br />

BD25-stack kunn<strong>en</strong> nu vergelek<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />

met de waard<strong>en</strong> van de refer<strong>en</strong>tiestack. Met<br />

de MTC <strong>en</strong> NPD <strong>voor</strong> <strong>en</strong> na e<strong>en</strong> reiniging kan<br />

het effect van e<strong>en</strong> chemische reiniging van<br />

e<strong>en</strong> stack word<strong>en</strong> beoordeeld.<br />

Resultat<strong>en</strong><br />

Biofouling vindt in Dinxperlo met name<br />

plaats in de eerste trap van de stacks. Dit<br />

uit zich in e<strong>en</strong> stijging van de drukval.<br />

Uit afbeelding 3 blijkt dat de g<strong>en</strong>ormaliseerde<br />

drukval van de eerste trap van de<br />

refer<strong>en</strong>tiestack sneller stijgt dan die van de<br />

BD25-stack. Dit duidt op minder biofouling in<br />

de BD25-stack. Het effect van e<strong>en</strong> reiniging<br />

was naar w<strong>en</strong>s; de drukval in trap 1 van de<br />

BD25-stack is gedaald tot het uitgangsniveau.<br />

Is lozing toegestaan?<br />

Het in e<strong>en</strong> brief vastgelegde oordeel van<br />

Waterschap Rijn <strong>en</strong> IJssel met betrekking<br />

tot BD25 is positief: “De waterbezwaarlijkheid<br />

van BD25 is conform de algem<strong>en</strong>e<br />

beoordelingsmethodiek ingedeeld als 11B<br />

(‘weinig schadelijk <strong>voor</strong> in het water lev<strong>en</strong>de<br />

organism<strong>en</strong>’) <strong>en</strong> is gelijkwaardig aan het<br />

refer<strong>en</strong>tie-antiscalant. Deze verandering

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!