Mannheim. In het “Quadrat”. - Tourist Information Mannheim

Mannheim. In het “Quadrat”.
Highlights van de Quadratestadt 2012

2 3
HartelIjk welkoM In MannHeIM
De metropoolregio Rijn-Neckar heeft zich in de afgelopen jaren ontwikkeld tot een van de meest opwindende
steden van Duitsland. Van hoge kunst tot kleine podia, luxe winkelen of op koopjesjacht, fascinerende
wetenschap en innovatief onderwijs – in Mannheim kunt u op redelijk wat bedacht zijn, maar vervelen in geen
geval.
Mannheim is pure veelvoud. Geen wonder, want hier wonen mensen uit 170 landen. Dat is niet alleen op culinair
gebied te merken. Overtuig u ervan hoe kleurrijk en afwisselend de cultuur en creatieve scene van Mannheim is – al
sinds eeuwen. Ook Friedrich Schiller kwam naar de Quadratestad, zoals Mannheim vanwege haar schaakbordachtige
plattegrond wordt genoemd. Het nationale theater was het eerste toneel dat zijn eerste stuk “De rovers” toonde.
Ook Wolfgang Amadeus Mozart ontkwam niet aan de metropoolregio Rijn-Neckar. De musici uit de toenmalige
muziekkringen („Mannheimer Schule“) gaven Mannheim met hun compositieleer de reputatie als hoofdstad van
de muziek. Deze titel draagt ze nog steeds. Met de eerste hogeschool voor popmuziek in het Duitstalige gebied, de
popacademie Baden-Wurttemberg, de stichting Musikpark en de talrijke grandioze orkesten geeft Mannheim nog
altijd de toon aan.
Dit geldt trouwens ook voor mode, trends en shopping, want in geen enkele andere stad
kunt u zo goed winkelen als hier. De Planken, de shoppingmijl van Mannheim, is in heel Duitsland bekend als
topadres. De vele merkwinkels, exclusieve boetiekjes en de aparte winkels bieden u een winkelbelevenis waar
niet alleen shoppingqueens van dromen. Unieke evenementen zoals „Tüten und Töne“ (Tasjes en tonen) werken
hieraan mee. Bijna 40 bands en kunstenaars veranderen de winkels dan in
poppodia en concerthallen en zorgen zo voor een unieke combinatie van
consumptie met muziekVoor ontspanning zorgen daarna de “groene longen”
ende Friedrichsplatz met het kenmerkende gebouw van de stad, de watertoren.
Hier kunt u uitrusten en de bijzondere atmosfeer van de metropool genieten.
Mannheim biedt dus een afwisselend programma, dat iedereen aanspreekt.
De „Quadrate“
Het unieke schaakbordpatroon van de binnenstad, waar Mannheim ook zijn
tweede naam „Quadratestadt“ aan te danken heeft, werd al meer dan 400 jaar
geleden opgebouwd. Keurvorst Friedrich IV. van de Palts liet volgens de meest
moderne maatstaven een versterkte stad bouwen aan de samenloop van Rijn
en Neckar. Het doel was dat iedereen snel zijn weg zou vinden in de straten van
Mannheim.

4 5
Inhoud
Heenreis Pagina 6
Economie & wetenschap Pagina 8
Kunst & onderwijs Pagina 12
Evenementen highlights Pagina 16
Woonkwaliteit & recreatie Pagina 20
Toerisme & winkelen Pagina 22
Culinaria & uitgaan Pagina 24
Excursies in de omgeving Pagina 26
Stadswandelingen & themarondleidingen Pagina 28
Plattegrond Pagina 32
Contact
Tourist Information Mannheim
Willy-Brandt-Platz 3 | 68161 Mannheim
Tel +49 (0) 621 2938700 | Fax +49 (0) 621 2938701
touristinformation@mannheim.de
www.tourist-mannheim.de
Zo vindt u ons
De Tourist Information Mannheim bevindt zich in de buurt van
het hoofdstation Mannheim, Willy-Brandt-Platz 3. Van maandag
t/m vrijdag, 9.00 tot 19.00 uur, en op zaterdag, 10.00 tot 13.00
uur, helpen de medewerksters en medewerkers u graag bij alle
vragen rond om uw verblijf in de Quadratestadt. Met vriendelijk
en competent advies zorgt het team ervoor dat uw verblijf in
Mannheim onvergetelijk wordt.
Met de MannheimCard op ontdekkingsreis
In Mannheim kunt u een heleboel ontdekken: culturele, muzikale en
historische evenementen, verrassingen, weetjes, sport en nog veel meer. Met
de MannheimCard wordt uw ontdekkingstour ook erg voordelig. Profiteer
van kortingen bij meer dan 30 culturele en recreatie-inrichtingen en maak
gratis gebruik van de ÖPNV in Mannheim. Voor een dag of voor 3 dagen – de
MannheimCard is de ideale wegwijzer voor iedereen.
1 3
1 3
1-dagkaart
■ Prijs: 8,50 €
■ Geldig voor: 1 persoon, 1 dag
■ 39 kortingsaanbiedingen uit cultuur en recreatie
■ Gratis streekvervoer (ÖPNV) in het stadsrandgebied van Mannheim
1
1
3
3
3-dagenkaart
■ Prijs: 13,50 €
■ Geldig voor: 1 persoon, 3 dagen
■ 39 kortingsaanbiedingen uit cultuur en recreatie
■ Gratis streekvervoer (ÖPNV) in het stadsrandgebied van Mannheim
+
=
MannHeIM
CARD

6 7
Paris
Niederlande/
Netherlands
Belgien/
Belgium
Frankreich/France
Heenreis
Köln
Mannheim
Karlsruhe
Bern
Deutschland /Germany
Frankfurt
Heidelberg
Stuttgart
Zürich
Schweiz /
Switzerland
München
Berlin
Leipzig
Mannheim
65 km
Österreich /
Austri a
Karlsruhe
Frankfurt
80 km
19 km
Heidelberg
Met de trein, de auto of per schip - alle wegen leiden naar Mannheim. Door de
centrale ligging heeft de stad tussen de Rijn en Neckar een perfecte verbinding. Als
het op één na grootste ICE-knooppunt van Duitsland bereikt u Mannheim binnen
een paar uur, zelfs vanuit het buitenland. Via de City Airport zijn ook korte trips van
Berlijn naar de Quadratestadt mogelijk.
Paris
130 km
Wien
Stuttgart
Auto:
In Mannheim komen twee
internationale (E35, E50) en vijf
nationale snelwegen (A5, A6, A61,
A65, A67) bijeen.
Afstanden:
Heidelberg 19 km, Frankfurt 80 km,
Stuttgart 130 km, Keulen 245 km,
Munchen 350 km
Het hoofdstation van Mannheim ligt
aan de rand van de binnenstad. Het
voetgangersgebied, de watertoren
en het congrescentrum Rosengarten
kunnen binnen 5 tot 10 minuten te
voet worden bereikt.
Openbaar vervoer
Informatie over de lijnen,
dienstregelingen en tarieven van
het openbaar vervoer in Mannheim
is 24 uur per dag verkrijgbaar onder
het servicenummer +49 (0) 1805 /
8764636 (14 cent/min vanuit Duitse
vaste nummers), in het internet
onder www.rnv-online.de of bij het
klantencentrum van Rhein-Neckar-
Verkehr GmbH in het Stadthaus N1
(bushalte Paradeplatz).
Met de trein:
Heidelberg ca. 10 min, Stuttgart ca.
40 min, Frankfurt ca. 40 min, Keulen
ca. 90 min, Munchen ca. 3 uur, Parijs
ca. 3 uur 10 min, Zurich ca. 3 uur 20
min, Berlijn ca. 4 uur 50 min
Per vliegtuig:
Mannheim City Airport:
Lijnvluchten van/naar Berlijn met
Cirrus Airlines, in slechts 10 minuten
vanuit de binnenstad te bereiken met
de tramlijn 6 (eindhalte Neuostheim).
Luchthaven Frankfurt:
Auto: 70 km
Met de trein: ca. 40 min
Bus: Airport Shuttle 1 h
Taxi
Taxi Mannheim
+49 (0) 621 / 21818
Taxi-centrale Mannheim
+49 (0) 621 / 444044
oder 441144
Luchthaven Frankfurt-Hahn:
Auto: ca. 130 km
Bus: Hahn Express ca. 1 uur 40 min
Luchthaven Karlsruhe/Baden-
Baden:
Auto: ca. 100 km
Bus: Hahn Express 1 uur 55 min
Per schip:
De aanlegplaats voor cruiseschepen
ligt bij Haus Oberrhein (huis Boven-
Rijn) en aan de Stephanienufer (zie
plattegrond pag. 50/51).
Verdere informatie is verkrijgbaar
bij de haven Mannheim
(www.hafenmannheim.de).
wist u al…
… dat Mannheim niet alleen de geboortestad
van de auto is? In 1817 maakte Karl Drais
zijn eerste rit met een tweewieler. Om zijn
tijdgenoten van de tweewieler te overtuigen,
reed hij met zijn „Draisine“ op 12-6-1817 van
zijn huis in Mannheim (Quadrat M1, 8) naar
het toenmalige Schwetzinger Relaishaus in de
huidige stadswijk Rheinau.
Informatie over het fietsen in Mannheim
vindt u op de website www.rad-im-quadrat.
de. Wie zonder fiets hierheen komt en hem
eigenlijk niet wil missen, kan bijvoorbeeld bij
het Biotopia fietsstation (www.biotopia.de) een
fiets huren.

8 9
1817
De Draisine
1886
De Benz-Patentwagen
1921
De Lanz-Bulldog
1929
Het Hatry-raketvliegtuig
UItvInDersstaD MannHeIM
Mannheim inspireert. Dat is niet alleen te zien aan de uitzonderlijke cultuurscene van de stad.
Van de fiets tot de auto, Mannheim is de geboortestad van veel wereldschokkende uitvindingen.
Wat hebben de fiets, de auto, de tractor en het raketvliegtuig gemeen? Juist, ze zijn allemaal rasechte Mannheimers. De
Quadratestadt is een uitvindersstad die inspireert – en dus de dingen ook in beweging brengt. Zonder Karl Drais en Carl
Benz zou de mobiliteit zoals we die nu kennen, niet denkbaar zijn. De grondsteen hiervoor legden beiden in Mannheim.
Op 12 juni 1817 maakte Karl Drais hier zijn eerste „fietstocht“ in de geschiedenis met zijn draisine, de voorganger van
de huidige fiets. Ongeveer 70 jaar later vroeg Carl Benz voor zijn paardloze motorwagen een patent aan. Voor succes
zorgde zijn vrouw Bertha begin augustus 1888 met haar rit van Mannheim naar Pforzheim. De route van de pionierster
nodigt ook nu nog uit tot een persoonlijke ontdekkingstour. Sneller en vooral hoger komen, dat wilde Julius Hatry. De
vliegtuigingenieur uit Mannheim ontwikkelde en bouwde het raketvliegtuig RAK-1 waarmee hem op 17 september 1929
zijn eerste openbare vlucht met behulp van vaste raketten lukte. Met een snelheid van ca. 100 km/uur legde hij 350 m
op 10 m hoogte af. Deze pionierprestatie bracht hem wereldwijd erkenning.
De oude sterrenwacht van Mannheim is niet alleen één van de mooiste van
Duitsland, ook hier werd geschiedenis geschreven. De astronoom en Jezuïetenpater
Christian Mayer ontdekte hier eind 18de eeuw het principe van de dubbelsterren.
Dankzij Johann Jakob Hemmer hoeft u uw „Mannheimse uren“ niet alleen in de
metropoolregio Rijn-Neckar te beleven. Telkens om 7, 14 en 21 uur, de zogenoemde
„Mannheimse uren“, mat de natuurkundige, linguïst en meteoroloog meteorologische
gegevens zoals windsnelheid en luchttemperatuur. Deze regelmatige metingen
voerde hij ook in zijn internationaal netwerk in, dat hij vanaf 1780 vanuit Mannheim
opbouwde. 39 weerstations van Nieuw-Engeland via Groenland tot de Oeral volgden
zijn voorbeeld.
wist u al…
… dat creativiteit de Mannheimers in het bloed
zit? Ook culinair zijn de Mannheimers graag
pioniers. In 1969 creëerde Dario Fontanella
hier het spaghetti-ijs in het café van zijn vader.
De ijsspecialisten kunt u nog steeds bij de
creatie van nieuwe soorten zoals viooltjes- of
aardbeien-basilicumijs in de glazen manufactuur
Aperto in L11, 11 over de schouders kijken.

10
reiss-engelhorn-Museen
Tel +49 (0) 621 293-3150, www.rem-mannheim.de
Di tot zon. en feestdagen (behalve 24.12. en 31.12.)
11.00–18.00 uur, ma. gesloten
technoseum
Museumsstraße 1, Tel +49 (0) 0621 42989
www.technoseum.de
Dagelijks 9.00–17.00 uur
(24. en 31.12. gesloten)
rosengarten
Rosengartenplatz 2
Tel +49 (0) 621 4106-115
www.rosengarten-mannheim.de
Culturele inrichtingen
kunsthalle
In Mannheim wordt kunst een echte belevenis. Hier verwachten u meeslepende muziek,
spannende musea, geavanceerd theater, vermakelijk cabaret en diverse buitengewoon
goede evenementen. Beleef het zelf!
Friedrichsplatz 4, Tel +49 (0) 621 293-6430
www.kunsthalle-mannheim.de
Di. tot zon. en feestdagen 11.00–18.00 uur
woe. 18.00–20.00 uur (toegang gratis!)
ma. gesloten
Barockschloss met museum
Bismarckstraße, het slot Mittelbau
Tel +49 (0) 621 292-2891 (bezoekerscentrum)
www.schloss-mannheim.de
Di. tot zon. en feestdagen 10.00–17.00 uur
nationaltheather
Am Goetheplatz, Tel +49 (0) 621 16800
www.nationaltheater-mannheim.de
Vanaf 10 personen 25% korting op alle
rangindelingen
alte Feuerwache
Brückenstraße 2, Tel +49 (0) 621 293-9281
www.altefeuerwache.com
Neuer Messplatz
saP arena
An der Arena 1, Tel +49 (0) 621 18190639
www.saparena.de
SAP ARENA/Messe, P4
stadtgalerie
S 4, 17, Tel +49 (0) 621 2933782
www.stadtgalerie-mannheim.de
Do. tot zon. 12.00–18.00 uur (toegang gratis)
Capitol Mannheim
Waldhofstr. 2, ickethotline +49 (0) 621 336733
www.capitol-mannheim.de
Neuer Messplatz
Planetarium
Wilhelm-Varnholt-Allee 1 (Europaplatz)
Tel +49 (0) 621 415692
www.planetarium-mannheim.de
Naargelang de voorstelling, ma. gesloten
Friedensplatz
kunstverein
Augustaanlage 58, Tel +49 (0) 621 402208
www.mannheimer-kunstverein.de
Di. tot zon. en feestdagen 12:00-17.00 uur
Friedensplatz
11

12 13
InDUstrIeCUltUUr
Mannheim is een industriestad – en dat kenmerkt. Nergens anders kan de spannende atmosfeer van havens
en fabrieken zo goed worden beleefd als hier. Van oude brouwerijen tot molens en watertorens; de stad laat
op indrukwekkende wijze zien hoe cultureel significant industrie kan zijn.
Mannheim behoort sinds eeuwen tot de attractiefste industriële locaties in Duitsland en dit in elk opzicht. Hoe
spannend een haven, een fabriek en een arbeiderswijk zijn, bewijst de Quadratestadt met haar unieke coulisse. De
grondslag voor de ontwikkeling tot een van de belangrijkste economische vestigingsplaatsen in Duitsland werd al
in 1816 gelegd met de uitbreiding van beide havens. Hier staan technisch en historisch interessante fabrieken uit
alle bedrijfstakken, die een rondvaart zeker de moeite waard maken.
Maar ook ver van de rivieren biedt Mannheim de beste inzichten
in de industriële revolutie en de gevolgen hiervan. Van traditionele
brouwerijen tot koffiebranderijen, foundationsfabrieken en woonwijken,
die zich na bijna 100 jaar nog steeds in originele toestand bevinden.
Nergens anders is industriecultuur zo afwisselend als in Mannheim.
In het stadsdeel Käfertal bijvoorbeeld, kunt u in de wijk Reiherplatz
nog steeds de geschiedenis van de voortgang beleven. In 1918 bouwde
de stad Mannheim hier 98 woningen voor de “onder de woningnood
bijzonder lijdende kroostrijke gezinnen”. Deze huizen staan ondertussen
onder monumentenzorg. De donkerblauwe gaslantaarns met versierde
zuilen stammen nog uit de bouwtijd begin 1920-er jaren.
wist u al…
… dat de binnenhaven van Mannheim ook
in Europa grenzen verlegt? Samen met
Ludwigshafen aan de linkeroever van de Rijn is
de haven van Mannheim de op een na grootste
binnenhaven van Europa. De beginselen van de
haven gaan terug tot in de 13de eeuw. Toen werd
voor het eerst over een aanlegplaats gesproken.
Ondertussen werken hier ca. 20.000 mensen.
Met een totaal oppervlak van 1.131 hectare is de
haven van Mannheim qua oppervlak de grootste
binnenhaven van Duitsland.

14
katHolIekenDag
In 2012 ontvangt Mannheim tienduizenden bezoekers op de
98ste Duitse katholiekendag.
„Een nieuwe bewustwording wagen“ is het motto van de 98ste
Duitse katholiekendag in Mannheim. Van 16 t/m 20 mei 2012 is de
Quadratestadt schouwplaats van een van de indrukwekkendste
grote evenementen in Europa. Vijf dagen lang begroet de stad
bezoekers die samen hun geloof beleven, vieren en erover
willen discussiëren. En waar zou u beter een dialoog kunnen
beginnen dan in een stad waar 170 nationaliteiten wonen?
Met paneldiscussies, godsdiensten en concerten biedt de
katholiekendag in Mannheim de mogelijkheid om samen een
richting te geven.
wist u al…
… dat de katholiekendag niet voor het eerst in
Mannheim plaatsvindt? In 1902 was Mannheim
al eens de schouwplaats van het indrukwekkende
feest: de stad bood toen alle bezoekers
volgens het toenmalige lokale gremium een
“schouwspel voor engelen en mensen”.
BoUwCUltUUr
Een prachtig gebouw in Jugendstil, indrukwekkende barokke architectuur,
historische pleinen en groene oases – Mannheim verrast met een heel eigen
bouwcultuur die de meest uiteenlopende tijdperken, stijlrichtingen en
nationaliteiten verbindt.
Door zijn architectuur maakt Mannheim geschiedenis beleefbaar. Daarbij heeft de
Quadratestadt enkele juwelen in zijn mars die een grote invloed op de atmosfeer
van de stad hebben. Op de Friedrichsplatz rond het kenmerkende gebouw van de
stad, de watertoren, vindt u de grootste en mooiste Jugendstilgebouwen van Europa.
Het Congress Center Rosengarten en de Christuskerk, die tevens bouwwerken in
Jugendstil zijn, geven het gevoel van eind 19de eeuw perfect weer. Een blik achter
de keurvorstelijke coulissen biedt het museum van het barokslot. Het op een na grootste barokslot van Europa
werd naar het voorbeeld van Versailles gebouwd en herinnert aan Mannheims tijd als “Culturele Hoofdstad”. De
nabijgelegen Jezuïtenkerk is de belangrijkste barokkerk van Zuid-Westduitsland. Maar de oudste, nog behouden
Mannheimse bouwwerken vindt u op de Marktplatz: het oude raadhuis en de parochiekerk St. Sebastian. Op
dinsdag, donderdag en zaterdag biedt de traditionele markt voor de coulisse van de indrukwekkende gebouwen
regionale en internationale heerlijkheden. Uiteindelijk wonen hier mensen uit 170 landen. Dat is ook in de
architectuur van de stad terug te vinden. Met de Yavuz Sultan Selim moskee vindt u een stukje Oriënt in de
Quadratestadt. Meer dan 10.000 bezoekers nemen jaarlijks deel aan rondleidingen door een van de grootste
moskeeën van Duitsland.
wist u al…
… dat Mannheim‘s synagoge reeds in Venetië
voor opzien zorgde? In 1992/1993 werd
het door de Mannheimse architect Karl
Schmucker ontworpen gebouw op de Biënnale
gepresenteerd.
15

16
januari april
09.01.2012
anna netrebko en erwin schrott
Het glamourduo van de operascene live in
de Quadratestadt
Rosengarten Mannheim
www.rosengarten-mannheim.de
Februari Mei
16.–21.02.2012
Fasnacht (carnaval) met straatfeest
Op dinsdag viert Mannheim traditioneel
Fasnacht in de hele binnenstad
Diverse locaties
Maart juni
15e Internationaal reclamefilmfestival
spotlight
Een van de grootste festivals op dit gebied
Rosengarten Mannheim
www.spotlight-festival.de
evenementen highlights 2012
Kunst, sport, shopping of muziek: Hier vindt u de highlights
van 366 afwisselende Mannheimse evenementendagen.
06.–08.01.2012
reisemarkt rhein-neckar
DE vakantiebeurs in het zuidwesten
van Duitsland
www.reisemarkt-rhein-neckar-pfalz.de
25.2.–11.3.2012
Festival Horen. lezen
Het populaire Mannheimse literatuurfestival
met lezingen, discussieprogramma’s en
veel bekende schrijvers
www.lesenhören.com
24.03.–31.03.2012
jetztmusikfestival met time warp
Een week lang draait alles om
elektronische muziek
Diverse locaties
www.jetztmusikfestival.de
21.04.2012
lange nacht van de musea
Meer dan 200 culturele inrichtingen in
Mannheim, Heidelberg en Ludwigshafen
zijn geopend
http://langenacht.meier-online.de
16.–20.05.2012
katholiekendag
Het grootste evenement in 2012
Diverse locaties
www.katholikentag.de
tüten und töne (tasjes en tonen)
5e winkeliersfeest met live muziek in
de binnenstad van Mannheim
www.werbegemeinschaft-mannheim.com
Alle gegevens onder voorbehoud van wijzigingen.
28.04.–08.05.2012
Meimarkt
De grootste regionale publieksbeurs
van Duitsland
Maimarkt-terrein
www.maimarkt.de
18.–19.05.2012
Maifeld-Derby
Rock- en popfestival
Maimarkt-terrein
www.maifeld-derby.de
10.06.
Première in het nationaltheater
Mannheim
„Das Leben ein Traum“ (Caldéron) („Het
leven is een droom“) wordt door de Spaanse
regisseur Calixto Bieito in het Schauspielhaus
in scène gezet.
www.nationaltheater-mannheim.de
17

18
juli oktober
seebühnenzauber
(magisch schouwspel bij het meer)
Open air-concerten en meer
Luisenpark
www.seebuehnenzauber.de
augustus november
Christopher street Day-parade
Bontgekleurde optocht door de binnenstad
voor de rechten van homoseksuelen
Binnenstad Mannheim
www.csd-rhein-neckar.de
Mozartsommer (de zomer van Mozart)
De Mannheimse Mozartsommer 2012 opent
nieuwe en verrassende perspectieven op
het leven en het werk van Mozart
www.mannheimer-mozartsommer.de
enjoy jazz
Eersteklas festival met internationale
sterren
Mannheim/Heidelberg/Ludwigshafen
www.enjoyjazz.de
september December
slotfeest
Een gevarieerde avond met muziek en meer
in en op het Mannheimse slot
Universiteit Mannheim
www.uni-mannheim.de/schlossfest
Fotofestival
Het grootste fotofestival dat werd
georganiseerd, vindt voor de 5de keer plaats
Mannheim/Heidelberg/Ludwigshafen
www.fotofestival.info
kerstmarkt
Er zijn twee markten in de binnenstad die
uitnodigen tot een glühwein drinken en
flaneren.
Bij de watertoren en op Kapuzinerplanken.
www.weihnachtsmarkt-mannheim.de
silvestermarkt
Meteen na de kerstmarkt
sluit de Silvestermarkt
(oudejaarsmarkt) op
Kapuzinerplanken aan.
Het “glühweinseizoen”
wordt hier verlengd
www.gmm.de
Alle gegevens onder voorbehoud van wijzigingen.
19.–20.10.2012
nachtwandeling
Het stadsdeel Jungbusch presenteert
zich met zijn bars, kunstenaars en
binnenplaatsen Jungbusch
www.jungbuschzentrum.de/nachtwandel
Internationaal filmfestival
Sinds meer dan 60 jaar wordt hier het startschot
voor internationale carrières gegeven.
Mannheim/Heidelberg
www.iffmh.de
Programmaoverzicht 2013
Dit komt in de Reiss-Engelhorn-musea
Nog t/m 29 april 2012 is de tentoonstelling „Schädelkult –
Kopf und Schädel in der Kulturgeschichte des Menschen“
(www.schaedelkult.de) (Schedelcultuur – hoofd en schedel
in de cultuurgeschiedenis van de mens) in het museum
Zeughaus te zien.
Ter begeleiding van de katholiekendag wordt op 13 mei 2012
de tentoonstelling „Benedikt und die Welt der frühen Klöster“
(„Benedikt en de wereld van de oude kloosters“) geopend.
In 2013 besteedt het museum aandacht aan twee grote
heersersfamilies: 17.2. – 28.7.: „De Medici – Mensen, macht en
passie“. En van 8.9.2013 t/m 2.3.2014 nemen de Wittelsbachers
het bewind over: „De Wittelsbachers aan de Rijn. De Keur-
Palts en Europa.”
19

20 21
reCreatIe en sPort
Puur natuur: Met parken, natuurgebieden en twee rivieren is de stad ideaal geschikt
voor sporters.
Met de Rijn en de Neckar biedt de stad de beste mogelijkheden voor amateurs/
sporters. Binnen een paar minuten kunnen joggers, skeelers of fietsers de drukte van
de stad ontkomen en aan de rivieren van de natuur van de Quadratestadt genieten. Het
sportaanbod in Mannheim is zo afwisselend als in geen andere stad: Van baseball tot
wakeboard, actievelingen kunnen zich hier goed amuseren.
Ontspanning vindt u daarna in de “groene longen” van de stad. Het Luisenpark
behoort tot de populairste parkgebieden van Duitsland. Chinese kunstenaars en
handarbeiders bouwden hier het grootste originele Chinese theehuis van Europa met
de bijbehorende tuin; zo kunnen bezoekers het Rijk van het Midden in Mannheim
beleven. Op de Kutzerweiher kunt u met kleine “gondoletta’s” ontspannen. In het
vlinderhuis kunt u ook midden in de winter van een beetje lente genieten.
Wie liever toekijkt dan zelf te sporten, ervaart in Mannheim echt sportplezier. Met de
ijshockeyclub Adler Mannheim en de Rhein-Neckar Löwen direct in de stad en de club 1899
Hoffenheim vlak in de buurt volgt het ene eersteklas sportevenement na het andere.
wist u al…
… dat de ooievaars in Mannheim tv-sterren zijn?
Met de ooievaarswebcam op de website van
het Luisenpark kunt u een kijkje nemen in het
leven van de grootste grootstedelijke witteooievaarkolonie
van Duitsland. Reeds in 1985
vestigde zich het eerste wilde ooievaarsstel in
het park. Het ooievaarsmannetje heet Manfred,
leeft nog steeds hier en wordt in 2011 al 32 jaar.

22 23
sHoPPIng
De winkelstraten in Mannheim trekken shoppingfans uit heel Duitsland aan.
Geen wonder, want de Quadratestadt biedt eersteklas winkelplezier op kleine
schaal.
Op zoek naar passende kleding gaat geen weg aan Mannheim voorbij. Maar
ook voor exclusieve accessoires, decoraties en internationale culinaria is
de Quadratestadt een echt winkelparadijs. De Planken, een van de grootste
winkelstraten van de stad, behoren tot de topadressen van heel Duitsland en
brengen niet alleen de Mannheimers in geestdrift. Meer dan 40 procent van de
klanten die hier onderweg zijn, komen van buiten de stad. Want de Quadratestadt
is wel een metropool, maar in Mannheim hoeft u geen verre wegen af te lopen om
alles te vinden wat het hartje begeert. Vooral schoenenfans bezwijken – bij meer
dan 20 schoenenwinkels alleen al in de binnenstad is de verleiding groot.
Met evenementen zoals “Tüten en Töne” (Tasjes en tonen) weet de
Quadratestadt het winkelen tot een belevenis te maken. De winkels van de
binnenstad van Mannheim veranderen dan ieder jaar in concertarena’s, als
er zo’n 40 bands en artiesten tijdens het winkelen voor de bezoekers spelen.
Consumptie en cultuur – Mannheim voegt ze gewoon samen.
wist u al…
… dat de winkelstraten van Mannheim exclusieve
shoppingmomenten garanderen? Bijvoorbeeld
Steffi Graf, Fanny Rinne, Anke Huber en Andrea
Kiewel stellen het aanbod in de shoppingstad op
prijs.

24 25
CUlInarIa en UItgaan
Genot hoort bij Mannheim als de Neckar bij de Rijn. Culinair, muzikaal of
cultureel, de Quadratestadt biedt het perfecte programma voor iedereen.
Turks, Chinees, Indisch, Pools, Japans, Italiaans, Grieks, Hongaars of Afghaans –
lekkerbekken krijgen in Mannheim geen grenzen opgelegd. Met talrijke restaurants
biedt de Quadratestadt de mogelijkheid een culinaire wereldreis te maken. De
durvers proeven de scherpste kerrieworst van de stad. Genieters eten in een van
de vier Mannheimse restaurants die door de beroemde gastronomiegids Guide
Michelin met een ster werden aanbevolen. De clubscene van Mannheim is zeer
afwisselend en zorgt er aansluitend voor dat het goede eten niet dik maakt. House,
Hip Hop, Rock of Schlagermuziek: hier vindt iedereen iets naar zijn smaak.
Wie wereldsterren live wil meemaken, is in de SAP ARENA aan het juiste adres.
Als de grootste multifunctionele hal van Baden-Wurttemberg biedt de Arena de
beste voorwaarden voor grote showmomenten.
wist u al…
… dat een van de grootste popfestivals in
Duitsland gratis is? De Arena of Pop haalt
wereldsterren zoals Pink en Ricky Martin
naar het centrum van de metropoolregio.
Voor het Mannheimse barokslot geven ze een
schitterende show - en dat allemaal gratis.

exCUrsIes In De oMgevIng
De centrale ligging van Mannheim maakt de stad tot een ideaal
uitgangspunt om meerdere indrukwekkende gebieden te ontdekken
– zelfs in weinig tijd.
Odenwald, Palts of Elzas – vlak in de buurt van de Quadratestadt
bevinden zich een aantal van de mooiste regio‘s van Europa. De buurstad
van Mannheim is Heidelberg. Hier krijgt u inzicht in het studentenleven
uit meerdere tijdperken en zorgt de stad met haar coulisse voor
onvergetelijke romantiek. Slechts 20 minuten van Mannheim vandaan
vindt u ook het Schwetzinger slot met een prachtige tuin. Hier kunt
u door het park wandelen dat volgens het voorbeeld van Versailles is
aangelegd en de unieke atmosfeer van de baroktuin genieten.
Een waar genot is overigens ook de wijnstraat door het Toscane van
Duitsland: bloeiende amandelbomen, citroenen, vijgen en kiwi’s, tamme
kastanjes en wijngaarden omzomen de wandelwegen. Wie niet alleen
eersteklas wijn wil proeven, kan met de Keur-Paltse Bierstraat zo’n
6000 jaar bierbrouwerij leren kennen. Meer dan 20 (huis-) brouwerijen,
daaronder ook de traditionele Mannheimse brouwerij Eichbaum, openen
hun deuren om de bijzondere biercultuur van de regio te presenteren.
Hoe zeer de regio met de geschiedenis verbonden is, geeft ook de
Straße der Demokratie weer. Deze straat biedt de unieke mogelijkheid
om oorspronkelijke schouwplaatsen van de kentering in de politiek in
Duitsland te bezoeken en de vrijheidsbeweging van de Franse revolutie
tot op heden te beleven.
wist u al…
… dat het „Einde van de wereld“ maar een paar
kilometer van Mannheim vandaan ligt? Het
perspectief in het Schwetzinger slotpark toont
een idyllisch landschap dat door de handig
toegepaste lichtval een realistische werking heeft
en u tot dromen zet.
27

staDswanDelIngen & tHeMaronDleIDIngen
Te voet? In de bus? Of toch met de Segway? Tijdens de stadswandelingen,
-rondritten en themarondleidingen ziet u de veelvoud van de Quadratestadt
vanuit allerlei gezichtshoeken.
Elke zaterdag ver-/rondleidingen: van mei tot oktober biedt de Tourist
Information Mannheim elke zaterdag de mogelijkheid om de mooiste plekken in
de Quadratestadt te voet of met de bus te ontdekken. Wie een kijkje achter de
coulissen van de stadsgeschiedenis wil nemen, mag de themarondleidingen van de
Tourist Information niet missen.
„In de voetsporen van Carl Benz door de geboortestad van de auto“, „De
wapens van een vrouw“ of „Uitgaanders. In het “Quadrat”. – het aanbod
is net zo afwisselend als de stad zelf. Voor toeristen of voor vanouds
gevestigde Mannheimers: met de themarondleidingen kunnen alle deelnemers
de Quadratestadt in een ander licht zien.
Stadrondritten:
Prijs: 6 euro p. p.
Duur: ca. 2 uur
Zie voor meer informatie onder: www.tourist-mannheim.de
Stadsrondritten:
Prijs: 14 euro p. p.
Duur: ca. 2,5 uur
nette toilette
Mannheimse winkeliers, gastronomen en hotels en culturele en recreatieinrichtingen
engageren zich met de actie „Nette Toilette. In het Quadrat”. Voor
een prettig verblijf in de Quadratestadt. In totaal 17 partnerbedrijven stellen
hun wc’s gratis openbaar ter beschikking en zorgen voor eigen rekening voor de
reiniging en het onderhoud.
NETTE TOILETTE
Die kostenlosen Toiletten in Mannheim
29

33
Hafenamt
(HS Oberrhein)
40
21
Rhein
Neckar
Jungbusch
29
15
11
36
5
27
44
46
43
17
58
Jugendherberge
45
50
3
-West
28
57
55
53
4
Hauptbahnhof
25
2
9
Diakoniekrankenhaus
Neckarstadt
12
26
52 54
39
54
34
51
16
23
49
6
Max-Joseph-Str.
48
20
31
19
18
56
22
Lindenhof
13
-Ost
Theresienkrankenhaus
30
Schwetzingerstadt
Hochschule
Mannheim
35
Universitätsklinikum
Oststadt
8
10
32
Almenhof
Wohlgelegen
37
24
7
Carl-Benz-Stadion
Neuhermsheim
Neuostheim
1
42
Feudenheim
38
41
47
overzicht
1 City Airport Mannheim O/P, 64
2 Hauptbahnhof und
Zentraler Busbahnhof O, 61
3 RNV-Kundenzentrum N, 61
4 Tourist Information O, 61
5 Barockschloss N, 61
6 Kunsthalle N/O, 61/62
7 TECHNOSEUM O, 63
8 Mannheimer Kunstverein O, 62
9 Museumsschiff M, 61
10 Planetarium O, 63
11 Reiss-Engelhorn-Museen N, 61
12 Capitol M, 61
13 Freilichtbühne und Zimmertheater
L, 62
14 Gehring’s Kommode Q, 63
15 Klapsmühl’ am Rathaus N, 61
16 Kulturhaus Alte Feuerwache M, 61
17 Kurpfälzisches Kammerorchester
(Geschäftsstelle) N, 61
18 m:con Congress Center
Rosengarten N, 62
19 Nationaltheater Mannheim N, 62
20 Oststadt Theater O, 62
21 Popakademie Baden-Württemberg
M, 60
22 Schatzkistl N/O, 62
23 Schnawwl M, 61
24 Seebühne im Luisenpark N, 63
25 Staatliche Hochschule für Musik
und Darstellende Kunst N, 61
26 theater oliv M, 61
27 Theaterhaus TiG7 M, 61
28 Altes Rathaus und Pfarrkirche
St. Sebastian N, 61
29 Alte Sternwarte N, 60
30 Christuskirche N, 62
31 Cinema Quadrat N, 62
32 Fernmeldeturm N, 63
33 Hafen M, 60
34 Herschelbad N, 61
35 Herzogenriedpark L, 62
36 Jesuitenkirche N, 60/61
37 Luisenpark N, 63
38 Maimarktgelände P, 65
39 Mannheimer Abendakademie M, 61
40 Musikpark M, 60
41 MVV Reitstadion P, 65
42 SAP ARENA Q, 65
43 Schlosskirche N, 61
44 Sultan-Selim-Moschee M, 61
45 Synagoge N, 61
46 Waldpark und Rheinpromenade O, 61
47 Waldrennbahn Bad. Rennverein
Mannheim-Seckenheim P, 65
48 Wasserturm und Friedrichsplatz N, 62
aanwijzing: De hier genoemde coördinaten hebben betrekking op het coör-
dinatensysteem van de plattegrond en niet op de Quadrate.

InForMatIe en Meer
Voor inlichtingen, hotelreserveringen, voor het samenstellen van individuele
kaderprogramma‘s en voor het boeken van stadsrondleidingen en uitstapjes kunt u terecht bij:
Tourist Information Mannheim
Willy-Brandt-Platz 3 | 68161 Mannheim
Telefoon +49 (0) 621 2938700 | Fax +49 (0) 621 2938701
www.tourist-mannheim.de
touristinformation@mannheim.de
Uitgever, lay-out en opmaak
Stadtmarketing Mannheim GmbH
E4, 6 | 68159 Mannheim
Telefoon +49 (0) 621 15667300 | Fax +49 (0) 621 15667383
www.stadtmarketing-mannheim.de
www.facebook.com/mannheim.quadratestadt
www.twitter.com/quadratestadt
Fotocredits
Stadtmarketing Mannheim GmbH, istockphoto,
Michael Zellmer, Dominik H. Rossbach,
Benz-Patentwagen: TECHNOSEUM
Deze publicatie heeft niet de pretentie volledig te zijn.
Stadtmarketing Mannheim GmbH staat niet in voor de juistheid van de vermelde gegevens.