Rond Fedor den Hertog hing altijd eenwaas van geheimzinnigheid ...
Rond Fedor den Hertog hing altijd eenwaas van geheimzinnigheid ...
Rond Fedor den Hertog hing altijd eenwaas van geheimzinnigheid ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
POSTUUM FEDOR DEN HERTOG. 1946~2011<br />
<strong>Rond</strong> <strong>Fedor</strong> <strong>den</strong> <strong>Hertog</strong><br />
<strong>hing</strong> <strong>altijd</strong> <strong>eenwaas</strong> <strong>van</strong><br />
<strong>geheimzinnigheid</strong>, maaI<br />
als hij op de fiets zat,<br />
wilde hij winnen.<br />
F edor <strong>den</strong> <strong>Hertog</strong>, die zaterdag<br />
op 64-jarigeleeftijd overleed,<br />
zal herinnerd wor<strong>den</strong> als een<br />
raadselachtig fenomeen, maar ook<br />
als de wielrennerdie zijn enorme<br />
belofte niet kon inlossen. 'Iwan de<br />
Verschrikkelijke' luidde zijn bijnaam.<br />
<strong>Fedor</strong> Iwan <strong>den</strong> <strong>Hertog</strong>, geboren<br />
in Utrecht en deels opgegroeid in dl<br />
Oekraïne, kon ongenadig hard fietsen.<br />
Vandaar ook de parallel_die<br />
werd getrokken met EddyMefckx,<br />
ook al behept met zo'n vreeswekkende<br />
bijnaam: 'Oe Kannibaal';<br />
Het bijzondere levensverhaal <strong>van</strong><br />
<strong>Fedor</strong> <strong>den</strong> <strong>Hertog</strong> is opgetekend<br />
door journalist JooP Holthausten in<br />
de biografie Eenzaamheid is de schoo<br />
\11'11 kdrrnt'lt 14- 2 'I,<br />
.<strong>van</strong> het genie. Daarin komt ook Rini<br />
Wagtmans aan hetwoord. Hij fietsu<br />
als junior met Den Herlog en als<br />
professional met Merckx.<br />
Wagtmans had een kenmerkende<br />
ervaring met <strong>Fedor</strong><strong>den</strong> <strong>Hertog</strong> in<br />
Olympia's Tour<strong>van</strong> 1966. Hij demarreerde<br />
uit het peloton, met<br />
Wagtmans in zijn wiel. Het tempo<br />
was al moor<strong>den</strong>d, aldus Wagtnians,<br />
maar <strong>Fedor</strong> <strong>den</strong> <strong>Hertog</strong> gooide er<br />
nogeen schepje bovenop, en nog<br />
één. RiniWagtmansmoestlossen.<br />
'Hoe was dat mo-ge-lijk? Je kunt ir<br />
een wedstrijd een zwak moment<br />
hebben en de slag missen. Maar sim<br />
pel uit het wiel gere<strong>den</strong> wor<strong>den</strong>, is<br />
voor een coureur zo ongeveer het<br />
ergste dat er is. Het snijdt dwars<br />
door je ziel. Je ~lt zoiets koste wat<br />
kost voorkomen. Twee mensen hebben<br />
mij zo kunnen vernederen: <strong>Fedor</strong><br />
<strong>den</strong> <strong>Hertog</strong> en Eddy Merckx.'<br />
Den <strong>Hertog</strong> was de oudste zoon<br />
<strong>van</strong> een timmerman die tij<strong>den</strong>s de<br />
Tweede Wereldoorlog in Duitsland<br />
te werk was geste)d en daar kennis<br />
kreeg aan een Oekr~jens~ vrouw.<br />
Willem en Oksana vestig<strong>den</strong> zich<br />
aan<strong>van</strong>kelijk methun gezin in Linschoten,<br />
maar in 1956 vertrokken zi<br />
naar de Sovjet-Unie. Twaalf maan<strong>den</strong><br />
woon<strong>den</strong> re in bij <strong>Fedor</strong>s groot<br />
moeder. Dat werd geen succes en re<br />
migratie volgde, zodra decommunistische<br />
autoriteiten daarvoor toestemming<br />
had<strong>den</strong> gegeven.<br />
Willem <strong>den</strong> <strong>Hertog</strong> was eenhard-<br />
vochtige godsdienstwc1anzinnige,<br />
wiens schaduw<strong>altijd</strong> boven zijn kin<br />
deren bleef hangen. Toen zoon <strong>Fedor</strong><br />
in een Belgische koers boven or<br />
eJ!n auto botste en zijn leven dagen<br />
lang aan een draadje <strong>hing</strong>, werd eeI<br />
.anoniem briefje bezorgd bij het zie.<br />
kenhuis inn Luik. 'Dit is je straf. Goc<br />
wil niet dat je op zondag fietst.' <strong>Fedor</strong><br />
<strong>den</strong> <strong>Hertog</strong> herkende hethand.<br />
schrift..<br />
Dat wielrennen hadhembij teru~<br />
keer uit Oekraïne in zijn greep gekregen.<br />
Wat aan<strong>van</strong>kelijk eenvluch<br />
was uit hetbeklemmende gezinsleven,<br />
werd de ontplooiing <strong>van</strong> een<br />
groot talent.<br />
Als Den <strong>Hertog</strong> op zijn bestwas,<br />
leek de inspanning hem geen enkeli<br />
moeite te kosten. Zijn bovenlichaalT<br />
<strong>hing</strong> vrijwel roerloos boven het<br />
frame, zijn benen maal<strong>den</strong> automatisch<br />
in het rond. Holthallsen: 'Een<br />
stilist die het wielrennen tot kunst<br />
heeft verheven.'<br />
In, de omgang ontpopte <strong>Fedor</strong> <strong>den</strong><br />
<strong>Hertog</strong> zich als een onpeilbaar figuur.<br />
Holthallsen typeert hem als<br />
een mysticus die zijn gehoor graag<br />
trakteerde op diepzinnighe<strong>den</strong>. ZelJ<br />
zag Den <strong>Hertog</strong> zich zo: een man "<br />
met eeneigen wijsheid, voortgekomen<br />
uit een eigenwijs jongetje.<br />
Zijnbestejaar als wielrenner beleefde<br />
hij in 1969, toen hij negen var<br />
de elf ritten in de <strong>Rond</strong>e <strong>van</strong> Rijnland-Palts<br />
won, een koers met aanzien.<br />
<strong>Fedor</strong> <strong>den</strong> <strong>Hertog</strong> vermoedde<br />
datzijn vader in dit stukje Duitslan(<br />
was neergestreken en.wilde zich<br />
graag tonen. Een jaar eerder had hij<br />
opde Olympische Spelen, met JooP<br />
Loetemelk. Ren é Pijnen en fan Kre-
kels goud gewonnen in de ploege-<br />
nachtervolging.<br />
Pas in 1974, al28 jaar oud, liet Den<br />
<strong>Hertog</strong> zich verlei<strong>den</strong> tot een over-<br />
,.'stap naar de profs. Het werd tevens<br />
het afscheid <strong>van</strong> zijn succes, behou<strong>den</strong>s<br />
een inci<strong>den</strong>tele étappezege in<br />
de Tour de France en de Spaanse Vuelta.<br />
Hij kon zich de andere, meer<br />
berekende manier <strong>van</strong> koersen niet<br />
meer eigen maken.<br />
Vijf jaarlater stopte <strong>Fedor</strong> <strong>den</strong><br />
<strong>Hertog</strong> er mee en nadien kon hij<br />
nooitecht z.ijn draai vin<strong>den</strong> in het<br />
dagelijkse bestaan. Als wielrenner<br />
was hij <strong>altijd</strong> onder de hoede geweest<strong>van</strong><br />
sponsors en ploegleiders<br />
die zich over hemontferm<strong>den</strong> als<br />
ware hij hun zoon. '<strong>Fedor</strong> heeft<br />
nooit zijn verantwoordelijkheid genomen',<br />
zegtzijn ex-vrouW Lillyanne.<br />
In 2007 werd bij <strong>Fedor</strong> <strong>den</strong> <strong>Hertog</strong><br />
,rostaatkanker geconstateerd. De<br />
aatste maan<strong>den</strong>bracht hij door rn<br />
'en hospice.<br />
Bart Jungmann
Change language