Van schade tot bestek - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

6
Van schade tot bestek
Afbouwlexiconrestauratiebestek
Makelaar Verticale balk, in oorsprong constructief onderdeel van het dak ter ondersteuning van
de nok. Vanaf de 19e eeuw als decoratief element toegepast ter accentuering van de
nok aan de voorgevel. Vaak in combinatie met een ligger.vVeel voorkomend bij
chaletbouw en boerderijen
Mal Contramodel, patroon of uitslag waarin c.q. waarnaar iets wordt gemaakt.
Mansardedak Dakvorm waarbij het onderste deel van het zadeldak of schilddak steiler is dan het
bovenste deel, waardoor een geknikte vorm ontstaat. De naam is afgeleid van de
17e eeuws Franse architect Mansard. Vanaf de tweede helft van de 19e eeuw
veelvuldig toegepast bij kleine woningen ter verkrijging van een grotere
zolderverdieping.
Marmerpleister Kunstharsgebonden sierpleister met een hoog percentage natuursteenkorrels
waarbij het doorzichtige bindmiddel zich tijdens de verharding "terugtrekt" naar de
ondergrond terwijl het de korrel blijft omkapselen. Na verharding blijven de nat
Marmerpleister Kunstharsgebonden sierpleister met een hoog percentage natuursteenkorrels waarbij
het doorzichtige bindmiddel zich tijdens de verharding 'terugtrekt' naar de ondergrond
terwijl het de korrel blijft omkapselen.Na verharding blijven de natuursteenkorrels in
kleur en textuur zichtbaar.
Massa Kg (kilogram)
Massa Kg (kilogram)
Materiaal Bouwstof
Materiaal In deze context: bouwstof.
Materieel Werktuigen, zowel grote (kranen, steigers,…) als kleine (pleisterspaan,…)
Materieel Werktuigen. Ze kunnen zowel groot als klein zijn.
Mattenschaar Heggenschaar voor het knippen van steengaas.
Maximale Dampspanning Dampspanning waarbij verzadiging optreedt. (symbool Ps)
Meander Griekse rand in de vorm van een kronkelende rivier.
Mechanische Belasting Inwerking op stukadoorswerk of vloeren bijvoorbeeld door stoten, krassen, rek en
afslijten.
Mechanische Breuk Breuk die ontstaat door overschrijding van de buigtreksterkte.
Meetonnauwkeurigheid De omvang van het gebied waarbinnen 98 procent van de meetafwijkingen ligt bij een
meetmethode.
Mengolie Te ontraden term voor een hulpstof
Messen Egaliseren van een ondergrond met het materiaal dat ook is bestemd voor de nadere
afwerking van die ondergrond.
Messen Te ontraden term voor egaliseren.
Mestdeur Kleine deur in de zij- of achtergevel van een boerderij, aangebracht om efficient de
mest af te kunnen voeren, daar deze direct uitkomt achter de koeien.
Meterpas Peilstreep, aangebracht op muren, kolommen, kozijnen,…op 1 m (meterpas) boven
het peil van de afgewerkte vloer (*).
Metope Paneel van een Dorisch fries.
Mezzanino Lage, halve of tussenverdieping voorzien van kleine liggende rechthoekige, ovale of
vierkante vensterlichten, meestal direct onder de daklijn.
Minibaak Apparaat voor het meten van de onvlakheid van dekvloeren op basis van een
computergestuurd ontvangtoestel.
Modificeren Het veranderen van de eigenschappen van een materiaal door het toevoegen van
één of meer andere stoffen.
Moekarnas Honingraatgewelf.
Monochroom Eén kleur.
Monolietvloer Cementgebonden vloer die één geheel vormt en waarvan de afwerklaag
(bijvoorbeeld slijtlaag) "nat in nat" wordt ingewerkt en samen met de vloer verhardt.
Monolietvloer Vloer die één geheel vormt, o.a. betonvloer waarin de afwerklaag (b.v. slijtlaag van
cement-kwarts) "nat in nat" ingewerkt wordt en samen met het beton verhardt.
Monolithisch Een homogeen geheel vormend, dus uit één stuk bestaande. Wordt soms verward
met naadloos, d.i. waarbij het oppervlak geen hernemingvoeg of naad heeft.
Monolithisch Een homogeen geheel vormend, dus uit één stuk bestaand.
Monolitisch Een homogeen geheel vormend, dus uit één stuk bestaand. Bijvoorbeeld een
monolitisch vervaardigde dekvloer.
Mortel Mengsel van granulaten, door een bindmiddel bijeengehouden, eventueel met
toevoeging van hulpstoffen. In België word deze term gebruikt zowel voor de verste
als voor de verharde mortel.In Nederland spreekt men van specie of mortelspecie
voor de verse mortel. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen : - Hydraulisch
gebonden mortel (kalk, cement,...) - harsgebonden mortel (epoxide, polyester,...) -
met hars verbeterde mortel (hydraulische mortel met harshulpstoffen). - vochtwerend
gemaakte mortel (met toevoeging van een vochtwerend middel in de massa). Zie ook
Specie.
Mortel Verharde specie.
Mortelspuit Machine met als functies mengen en transporteren van de specie naar het te
behandelen bouwdeel.
Mortelzone Het laagje achter de cementhuid, waarin nagenoeg geen grof toeslagmateriaal
aanwezig is.
Motief Vorm, figuur die op regelmatige wijze herhaald wordt of veelvuldig wordt toegepast bij
verschillende gebouwen.
Mottig Een oppervlak met onbedoelde putjes met een lelijk, morsig en vreemd uiterlijk.
Muur Doorgaans verticaal bouwelement, meestal van metselwerk of beton, dat een ruimte
begrenst en een draag- of steunfunctie kan vervullen.
Muuranker Smeedijzeren staaf om balken en stijlen aan muren te bevestigen en deze tegen
uitwijken te vrijwaren. Een muuranker bestaat uit een zgn 'strop'en een 'schieter'. De
horizontaal geplaatste strop is voorzien van een oog, waardoor de verticale schieter
kan worden gestoken. De schieter drukt dan tegen het muurwerk. Een muuranker
kan recht,S-, X- of Y-vormig, maar ook rijk bewerkt zijn. Ook jaartalankers komen
voor.