Junie 2013 - Murraysburg
Junie 2013 - Murraysburg
Junie 2013 - Murraysburg
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
MURRAYSBURGER<br />
The secret is out!<br />
Go to www.murraysburg.co.za<br />
The <strong>Murraysburg</strong>er is available on the<br />
website. Hard copies available at<br />
April 2011<br />
Kweperlaan Coffee Shop on request.<br />
Price: R1.00<br />
Contact details on page 2<br />
<strong>Junie</strong> <strong>2013</strong><br />
No 27<br />
Herfs was laat vanjaar. Maar asof Moeder Natuur wou jammer sê vir die laatkommery, is die herskleure<br />
.<br />
vanjaar besonder mooi. Hierdie boom staan op Groot Driehoeksfonteinplaas van Klein Percy Reynolds,<br />
Karin en hulle spruite. Op die pad naby Rooipoort van Jannie Pienaar en in die straat langs oom Oscar<br />
Smuts se huis was Mamma Natuur self nie suinig met die kwas nie en hoef ons <strong>Murraysburg</strong>ers nie 'n duim<br />
terug te staan vir die befaamde Golden Gate in die Oos-Vrystaat of selfs Amerika se New England nie.
BRIEWE/LETTERS<br />
TEL/FAKS: 049 844 0135 SMS: 072 388 9284 / 082 5093 120<br />
EPOS: renetheron@mweb.co.za / jennyballantyne@telkomsa.net<br />
POSADRES: Voortrekkerstraat 30, <strong>Murraysburg</strong>, 6995<br />
Skuilname mag gebruik word, maar alle briewe moet vergesel wees van ‘n naam, adres en handtekening.<br />
Die redaksie behou die reg voor om briewe te verkort of te verwerp. Die sperdatum vir bydraes is middel van die maand.<br />
Pseudonyms may be used, but all letters must be supported by a name, signature and address.<br />
The editors reserve the right to edit or reject letters. The deadline for contributions is middle of the month.<br />
VAN DIE REDAKSIE .......................<br />
Dit was ‘n besige naweek, dié met Jagkomtetisie en Spitskop 4x4 gehou op Vrydag 24ste en<br />
Saterdag 25ste onderskeidelik. Eintlik het die verrigtinge al Donderdagaand begin met die<br />
aankoms van al die jagters en die voorbereidende werk wat afgehandel moes word soos<br />
vleisbraaie, uitruil van vorige jagverhale en paradering van die jongste skiettegnologie. Die<br />
weer het pragtig saamgespeel en dit was pret vir almal. Die 4x4 was bietjie swakker<br />
ondersteun as vorige jare maar dit kan mens ook verwag na aanleiding van gerugte oor die<br />
verloop van die partytjie by die skougronde na afloop van die prysuitdeling die vorige aand!<br />
‘n Seer kop en ‘n geskud op ‘n bergpad gaan nie juis saam nie. Dankie vir almal se<br />
ondersteuning en bydraes.<br />
Een van die jonger<br />
deelnemers – klein Janco van<br />
den Berg wys ons is nooit te<br />
jonk om te leer nie!<br />
Spitskop 4x4<br />
Sekerlik die oudste, maar beslis ook een van die<br />
mees ervare deelnemers van die 4x4, was oom<br />
Oscar Smuts met sy Cherokee Jeep. Dit rit<br />
saam met hom het sy oomblikke gehad soos<br />
wanneer die roete wegval in 'n diep sloot en al<br />
wat mens sien is die wit enjinkap en blou lug<br />
soos uit 'n klein vliegtuigie en oom Oscar se<br />
gerustellende woorde “ek kan nie die pad sien<br />
nie!” Nogtans, ons salueer oom Oscar vir sy<br />
pragtige voorbeeld hoe om die lewe te geniet<br />
ten spyte van jare wat aanstap.<br />
-2-<br />
En die oudste voertuig op<br />
die bergpaaie was<br />
sekerlik Schalk Conradie<br />
van Cradock se 1946<br />
Willys Jeep. Hierdie<br />
oudstryder het menige<br />
van die moderne voertuie<br />
ore (of wiele) aangesit en<br />
soos 'n jong apie tussen<br />
die bosse en oor klippe<br />
gedans waar die ander<br />
jonges dit nie eens sou<br />
waag nie.
Annie Slabbert vier 95 jaar<br />
Dinsdag, 26 Maart, was ´n feesdag in <strong>Murraysburg</strong><br />
aangesien een van die dorp se oudste en mees<br />
geliefde inwoners, Annie Slabbert, of tant Annie<br />
soos sy algemeen bekend is, haar 95ste verjaarsdag<br />
in goeie gesondheid kon vier.<br />
Sy het sommer vroeg die oggend al die<br />
toegeneentheid van Huis Spitskop se personeel<br />
ervaar toe hulle haar meerstemmig toegesing het.<br />
Daarna was dit so tussen al die oproepe deur ´n<br />
geskarrel om die dame van die dag gereed te kry vir<br />
die teeparty, wat ter ere van haar deur Johanna van<br />
der Merwe, vroeër van Stellenboschvlei, aangebied<br />
is.<br />
Nie minder as 25 dames, van heel jonk tot self in die<br />
neëntig, het tant Annie, mooi versorg soos altyd,<br />
ingewag en amper met hulle goeie wense oorweldig.<br />
Dat Annie Slabbert by jonk en oud geliefd is,<br />
spreek boekdele vir haar warm persoonlikheid.<br />
Elkeen geniet dit om by haar te kuier omdat sy ten<br />
spyte van haar hoë ouderdom steeds vir ander<br />
omgee, op hoogte van die sake van die dag is en<br />
nooit oor die skete en kwale, wat ongenooid met die<br />
jare kom, kla of praat nie. Natuurlik help haar<br />
besondere humorsin haar om die minder aangename<br />
te hanteer. Sy is waarlik geseënd om verstandelik<br />
nog so wakker te wees!<br />
Daar is heerlik saamgekuier, stories uit die verre<br />
verlede opgediep en die keurige eetgoed saam met<br />
die tee geniet. Sommige dames ken tant Annie nog<br />
as Annie Henn, wat baie jare gelede met haar man<br />
na <strong>Murraysburg</strong> gekom het. Hy het ongelukkig op ´n<br />
-3-<br />
jong ouderdom siek geword en het tant Annie hom<br />
liefdevol versorg. Na sy oorlye het sy by die<br />
munisipaliteit gewerk en vertel vandag nog hoe dit<br />
hulle eer was om die gemeenskap flink te dien.<br />
Niemand het gekla indien die diens na ure gelewer<br />
moes word nie!<br />
Toe sy met Chris Slabbert van Voetpad getroud is,<br />
het sy die dorp vir die plaas verruil, maar ´n aktiewe<br />
rol in die gemeenskap gespeel.<br />
Al het sy nie eie kinders nie het sy in haar<br />
broerskind, Johanna van der Merwe, meer as ´n<br />
dogter gevind en het die twee ´n heel besondere<br />
verhouding. Dit is vir beide wonderlik dat Johanna<br />
nou skuins oor die straat van Huis Spitskop woon.<br />
Mariette Slabbert, skoondogter van haar tweede<br />
man, is ook soos ´n eie dogter. Sy het spesiaal van<br />
Graaff-Reinet gekom en nog ´n jarelange buurvrou<br />
en vriendin, Margaret Biggs, saamgebring.<br />
Daar is nie ´n beter rolmodel vir met grasie oud te<br />
word as Annie Slabbert nie! Alle <strong>Murraysburg</strong>ers<br />
wens hierdie baie spesiale dame ´n gesonde en<br />
geseënde nuwe lewensjaar toe en sy op haar beurt<br />
waardeer alle goeie wense opreg.<br />
Tuinbou op Spingfontein<br />
Die Aprilvergadering van die Tuinbouklub het by<br />
Maryna Wallis op Springfontein plaasgevind. Ter<br />
opening lees sy voor uit ´n gratis koerantjie, propvol<br />
tuinwenke en interessanthede. Dit is by CMW<br />
beskikbaar.<br />
Dr. Rachel Hobson, ´n bekende tuinboukundige<br />
woonagtig in Graaff-Reinet se distrik, vertel die lede<br />
meer van baardirisse. Heel gepas, omdat irisse in<br />
alle kleure voorkom, is die naam iris afkomstig van<br />
die Grieks vir godin van die reënboog.<br />
Indien hulle reeds die volgende somer moet blom, is<br />
Oktober en November ´n goeie planttyd, maar hulle<br />
kan ook van Maart tot Mei, wanneer die ergste<br />
somerhitte verby is, geplant word. Alhoewel hulle<br />
erge koue in die winter kan trotseer, benodig hulle<br />
vanaf die laat winter tot die lente minstens 6 ure se<br />
sonlig per dag.
´n Bietjie beenmeel onder in die gat bevorder<br />
wortelgroei. Die knolle moet minstens 2cm diep<br />
geplant word om uitdroging deur die son te voorkom.<br />
Die knolle moet 20cm uitmekaar geplant en elke drie<br />
jaar verdeel word. Indien hulle té lank nie uitgeplant<br />
word nie neem die blomvermoë af. Irisse vertoon ook<br />
mooi in potte.<br />
Gedurende die winter benodig hulle slegs een keer per<br />
week water, twee of meer kere gedurende die lente<br />
wanneer die knoppe gevorm word en twee keer per<br />
week in die somer.<br />
Die blomvermoë sal baie baat vind by voeding vanaf<br />
laat in Augustus of so ses weke voordat die eerste<br />
blomme verwag word. Irisse is pragtige snyblomme,<br />
wat in baie verskillende kleure voorkom. Dit is<br />
belangrik om die verskillende kleure aan te dui,<br />
voordat hulle uitgeblom is, sodat daar nie per ongeluk<br />
tydens verdeling van die kleure uitgegooi word nie.<br />
Hobson het nie net die dames van die waarde van<br />
irisse in die Karootuin oortuig nie, maar ook verskeie<br />
bolle saamgebring wat veral die jong tuiniers graag<br />
gekoop het.<br />
Soos gebruiklik is die vergadering afgesluit met<br />
heerlik kuier om die teekoppies en die gasvrou se<br />
verversings is baie geniet.<br />
VLV win kennis in omtrent<br />
skoolgereedheid<br />
Lina van den Berg, Maryn de Klerk & Hannelize<br />
van Heerden<br />
Tydens die Meivergadering het Maryn de Klerk,<br />
departementshoof vir die grondslagfase by die<br />
<strong>Murraysburg</strong> Primêre Skool, met die jong ma’s en<br />
oumas na aanleiding van haar wye ondervinding oor<br />
skoolgereedheid gesels.<br />
Om skoolgereed te wees, moet die kind fisiek,<br />
emosioneel, sosiaal en kognitief sekere<br />
-4-<br />
ontwikkelingsvaardighede onder die knie hê. Dit<br />
beteken dat sy taalgebruik vir ander mense as sy ouers<br />
verstaanbaar moet wees. Hy moet nie net groot nie,<br />
maar ook fyn motories gekoördineerd wees en kan<br />
wag en aanvaar wanneer sy ouers of juffrou nee sê.<br />
Hy moet nie net met maats kan speel nie, maar ook<br />
kan deel en kan stilsit om die eerste keer al te luister<br />
en gepas te reageer. Die kind wat skoolgereed is, kan<br />
dink en vasbyt om realistiese take te voltooi, al is dit<br />
nie altyd vir hom / haar lekker nie.<br />
´n Kind, wat nie fisiek genoeg ontwikkel het nie, se<br />
aandagspan is kort en hy /sy het nog oorwegend ´n<br />
behoefte om te speel. So ´n kind vermy<br />
papieraktwiteite en opvoedkundige speletjies.<br />
Dikwels weier hy om opdragte uit te voer en reageer<br />
emosioneel om sy onvermoë om die taak suksesvol af<br />
te handel, te verbloem.<br />
Die kind, wat fisiek gereed is, kan huppel, gallop,<br />
met ´n tou spring en veters vasmaak. Hy kan lank<br />
genoeg stilsit om te leer en ´n potlood en skêr met<br />
gemak hanteer. Hy kan ook na sy eie liggaamlike<br />
behoeftes omsien, soos om homself aan te trek, toilet<br />
toe te gaan, sy eie broodjie te smeer en self te kan eet.<br />
Wanneer die kind fisiek onafhanklik begin<br />
funksioneer, begin hy selfvertroue ontwikkel wat<br />
weer sy leergierigheid positief beïnvloed.<br />
Emosionele en sosiale vaardighede ontwikkel hand<br />
aan hand en is aldus De Klerk die belangrikste vir<br />
skoolgereedheid. Die kind moet in ´n groep kan<br />
optree en aanvaar dat almal dieselfde geleenthede om<br />
bv. iets in die klas te vertel, moet kan hê. Hy moet sy<br />
beurt kan afwag en bereid wees om te deel. Hy moet<br />
oor genoeg selfvertroue beskik om aan die<br />
klasaktiwiteite deel te neem en teleurstellings binne<br />
perke kan hanteer. Emosionele en sosiale gereedheid<br />
is die basis van konsentrasie, geheuevorming en<br />
motivering.<br />
Wanner ´n kind dit wat hy voel en dink duidelik in<br />
woorde kan oordra, is hy kognitief skoolgereed. Hy<br />
ken die verskil tussen links en regs en verstaan<br />
ruimtelike konsepte soos bo / onder en voor / agter.<br />
Hy maak sin uit wat hy sien en hoor, dink daaroor en<br />
redeneer sinvol en toepaslik. Hy kan hoekom vrae<br />
soos Hoekom word wiele nie van glas gemaak nie?<br />
beantwoord en verstaan wiskundige konsepte soos<br />
meer as, minder as, groter as, kleiner as en getalle.<br />
Skoolgereedheid word ontwikkel deur konkrete<br />
ervarings. Heel eerste ontdek hy deur sy sintuie<br />
(sensories) sy lyfie en wat dit alles kan doen. Hy<br />
ontdek sy omgewing en alles wat daarin is deur aan<br />
alles te vat. Die sensories-motoriese ontwikkeling<br />
stimuleer sy brein. Wanneer hy nog baie klein is, gaan<br />
alles mond toe. Konkrete ervarings beteken dat die<br />
kind regte goed of speelgoed, wat soos regte goed lyk,<br />
gebruik om te speel en te leer.<br />
Semi-konkrete ervarings soos blootstelling aan papier,<br />
boeke, die rekenaar, televisie en saam storielees<br />
bevorder skoolgereedheid soos ook abstrakte
ervarings wanneer hy vorige ervarings met verf, kryte,<br />
gom en klei weergee.<br />
De Klerk het die jong ma’s aangeraai om hulle<br />
kinders se skoolgereedheid objektief te beoordeel en<br />
om die kind liewers later skool toe te stuur indien<br />
hulle enigsins twyfel, aangesien dit andersins vir die<br />
kind en sy ervaring van die skool baie nadelig kan<br />
wees. Die graad R-opvoeder sal goeie raad kan gee<br />
soos ook ´n opvoedkundige sielkundige.<br />
Drukkies laat elke kind veilig en geliefd voel en laat<br />
hom ontwikkel terwyl ´n kind, wat deur sy ouers<br />
gedruk word om skool toe te gaan, wanneer hy nog<br />
nie gereed is nie, gekneus word en ´n swak selfbeeld<br />
ontwikkel.<br />
Met hierdie vergadering het die VLV daarin geslaag<br />
om in die behoeftes van die jonger sowel as die ouer<br />
lede te voorsien.<br />
VLV beleef München<br />
By die Meivergadering het Lina van den Berg die lede<br />
laat deel in die daaglikse lewe van die inwoners van<br />
München. Lina en Kotie van den Berg het tydens<br />
hulle onlangse besoek aan hulle seun, Cobus, wat as<br />
chemiese ingenieur vir die internasionale maatskappy<br />
LINDE in München werk, kon deel word van die<br />
plaaslike bevolking en het München heel anders as die<br />
gewone toeris beleef.<br />
Hulle het weer eens onder die indruk van die<br />
uitstekende openbare vervoerstelsel, soos oral in<br />
Europa, gekom. Daar is afgesien van busse en trems<br />
ondergrondse en bo-grondse treine in die<br />
stadsgebiede, streekstreine tussen dorpe en stede en<br />
dan natuurlik die sneltreine, wat so vinnig beweeg dat<br />
die verbyflitsende landskap slegs ´n streep is. Alle<br />
openbare vervoer is skoon en netjies en ALTYD<br />
betyds. Aangesien parkeerruimte in die Europese<br />
stede moeilik bekombaar is, gebruik almal die<br />
openbare vervoer. Gelukkig stel ´n treinkaartjie jou in<br />
-5<br />
staat om ook bus en trein te ry en is afsonderlike<br />
kaartjies nie nodig nie. Goedkoper tariewe buite<br />
spitstye bevorder beter benutting van die treine deur<br />
die dag.<br />
Alhoewel die openbare vervoerstelsel oorwegend<br />
gebruik word, het baie mense hulle eie voertuie en<br />
koop hulle graag Duitse fabrikate soos Porché, BMW,<br />
Mercedes en Volkswagen / Audi. Hierdie voertuie is<br />
in vergelyking met S.A. heel bekostigbaar, in ag<br />
genome die hoër salarisse. Die Duitsers verkies oor<br />
die algemeen "sober" kleure soos silwergrys en swart<br />
vir hulle voertuie, maar die sportmotors is dikwels<br />
rooi of geel! Ou motors word nie baie gesien nie,<br />
veral nie op die Autobahn nie, waar die gemiddelde<br />
spoed net té hoog is.<br />
Die mense van München hou van die buitelewe en<br />
daar is baie parke in die stad. Die "Englischer<br />
Garten" langs die Isarrivier ( ongeveer 300 ha) is die<br />
bekendste en oud en jonk stap, draf, ry fiets, ski, ens.<br />
by elke moontlike geleentheid. Die koue skrik hulle<br />
nie af nie. Daar is binnenshuis ook uitstekende<br />
geriewe om fiks te word en te bly. In die Ostpark<br />
(ongeveer 60 ha groot) aangrensend aan die<br />
woonstelgebou, waar die Van den Bergs se kinders<br />
woon, is daar buite stap- en fietsrypaaie,<br />
oefenapparate, speelparke, ysskaatsbaan vir die<br />
winter, ´n rolskaatsbaan vir die somer, buite- en<br />
binnenshuise tennisbane, buite- en binnenshuise<br />
verwarmde swembaddens, ens. . By die Isarrivier in<br />
die stad is daar ´n kunsmatige brander, waar die<br />
avontuurlustiges winter en somer hulle branderryvaardighede<br />
kan oefen.<br />
Saamkuier in die biertuine is ´n tradisie vir die hele<br />
gesin. Spesifiek in Oktober lok die Oktoberfest<br />
mense van oor die hele wêreld na München. Die<br />
biere is beslis ligter as die S.A. biere met minder gas.<br />
Daarby word die tradisonele Weisswurst met<br />
mosterdsous en "bretzel" geëet. Vir die niebierdrinkers<br />
( waarvan daar min is!) , is die geurige<br />
appelsappe ´n goeie alternatief. Tradisionele<br />
restaurante, waar die kelners en kelnerinne jou<br />
dikwels in tradisionele drag bedien, word ook graag<br />
deur gesinne besoek. Wanneer vriende vir ete genooi<br />
word, is dit meestal in ´n restaurant en word daar nie<br />
dikwels tuis onthaal nie. Koffiekroegies met al die<br />
dekadente soetgebak, "Torten", is baie gewild en daar<br />
is natuurlik ook baie bierbrouerye.<br />
Groot winkelsentrums soos ons dit in ons stede ken,<br />
kry jy slegs aan die buitewyke van die stad, maar in
elke woonbuurt is kleiner winkels, klein supermarkte,<br />
slaghuise, bakkerye en "familie-besighede". Soos ook<br />
elders in Europa koop mense gewoonlik daagliks<br />
hulle benodigdhede vars. Luukse winkels soos Gucci,<br />
Cartier, Prada, Valentino is afsonderlike winkels in<br />
die middestad. As jy genoeg geld het, koop jy in<br />
Ober Polinger area!<br />
Gesinne doen baie dinge saam en ouers word<br />
aangemoedig om meer as een kind te hê aangesien die<br />
bevolkingsgroei baie afgeneem het. Kraamverlof<br />
beloop ongeveer ´n jaar en die werkgewers is verplig<br />
om jou werk vir daardie tyd te hou. Selfs die pa´s kry<br />
vir ´n redelike tyd ouerverlof omdat hulp in die huis<br />
nie geredelik beskikbaar is nie. Staatsondersteunde<br />
kleuterskole is algemeen beskikbaar, maar die<br />
voertaal is uiteraard slegs Duits.<br />
Soos die meeste Duitsers is die mense in München<br />
ook gereelde teatergangers. Ook die kinders woon<br />
gereeld simfoniekonserte, opera-, ballet- en<br />
toneelopvoerings by. Die München operahuis het ´n<br />
wonderlike geskiedenis.<br />
München het ook sy kwota museums, waarvan die<br />
Deutches Museum seker die bekendste en gewildste<br />
is. Dit is een van die wêreldbekende museums vir<br />
wetenskap en tegnologie. Daar is ook aparte<br />
Lugvaart- en Vervoermuseums, museums vie die<br />
kunste, e.a.<br />
Die omgewing van dié mooi stad, so aan die<br />
voetheuwels van die Alpe, is pragtig. Die stad word<br />
deur ´n aantal prentjiemooi mere omring. Aangesien<br />
München so naby aan die Alpe geleë is, kan die weer<br />
baie vinnig verander. Die lente kan feitlik oornag<br />
kom en is dit nou lowergroen met blomme soos<br />
affodille, tulpe, hiasinte en so meer net waar jy kyk.<br />
Die winters is baie koud met sneeu en die somers kan<br />
heel warm word, selfs met baie swaar donderweer!<br />
Die mense beweeg maklik oor landsgrense heen en<br />
gaan sommer vir ´n naweek na Switserland,<br />
Oostenryk of Italië, wat binne enkele ure per trein of<br />
motor bereik kan word.<br />
Opvallend is almal se bewustheid van die bewaring<br />
van hulpbronne. Hulle is voor op die gebied van die<br />
ontwikkeling en benutting van hernubare energie en<br />
herwinning is in hierdie stad ´n leefwyse. In elke huis<br />
is houers vir die herwinning van verskillende soorte<br />
afval. Dit is jou verantwoordelikheid (wat almal<br />
nakom) om alle herwinbare materiaal in die toepaslike<br />
houers naby aan jou woonplek te gaan aflaai. ´n<br />
-6-<br />
Skoon omgewing is die mense se erns en daar lê<br />
werklik geen gemors in die strate rond nie.<br />
Alhoewel Duitsers onregverdiglik as minder<br />
vriendelik bekend is, is hulle in Bayern, waarvan<br />
München die hoofstad is, baie gemoedelik en<br />
vriendelik teenoor toeriste. Die Suid-Duitsers is meer<br />
ekstroverte as die oor die algemeen ernstiger<br />
introverte van Noord-Duitsland. Die<br />
weersomstandighede speel glo in dié verband ´n rol.<br />
In München sing hulle met oorgawe in die biertuine,<br />
is hardwerkend, deeglik en toegewyd.<br />
Alhoewel die gras altyd groener anderkant die draad<br />
lyk, het die VLV-dames tog besef dat ons heelwat van<br />
München en sy mense kan leer.<br />
Tuinmaak vir Kinders<br />
Die jonger lede van die Tuinbouklub is besonder<br />
innoverend en het Linda van den Berg by die<br />
Meivergadering oor die belangrikheid van tuinmaak<br />
vir kinders vertel.<br />
Kinders moet by alle aktiwiteite in die tuin betrek<br />
word. Dit is die ideale plek om hulle bewus te maak<br />
van hul omgewing en hulle aandag nie net op<br />
skoenlappers en bye te vestig nie, maar ook op goggas<br />
en selfs wurms. Hulle behoort 'n eie plekkie in die<br />
tuin te hê waar hulle kan eksperimenteer met plante<br />
wat maklik groei soos boontjies, kappertjies en<br />
pampoen. Hierdie plante het ook groot sade wat<br />
kinderhandjies maklik kan hanteer. Houertuine werk<br />
goed en elke kind kan sy eie pot hê.<br />
Omdat kinders nuuskierig is, kom die belangstelling<br />
vanself. Om hulle ontkieming te laat sien, kan 'n<br />
boontjie tussen twee lae klam watte geplaas word.<br />
Indien dit gereeld nat gemaak word, behoort 'n<br />
worteltjie binne twee dae te verskyn. Omdat<br />
boontjies vinnig ontkiem, is daar elke dag 'n<br />
verrassing vir nuuskierige klein breintjies. Sodra die<br />
blaartjies vorm, kan dit in die kind se tuintjie<br />
uitgeplant word.<br />
Tuinmaak moet pret wees en is ongemerk baie<br />
opvoedkundig. Dit leer die kinders van tyd en die<br />
verandering van seisoene en dat daar elke seisoen<br />
ander take in die tuin is. In die herfs hark ons blare,<br />
in die lente blom alles en in die somer word die vrugte<br />
ryp. In die winter kom alles tot stilstand om nuwe<br />
kragte vir die volgende somer te versamel.<br />
'n Kind moet in die grond kan speel en maar kan vuil<br />
word. Hy moet respek vir grond hê omdat dit lewe<br />
gee en nie leer dat dit iets vuils is nie. Hy moet leer<br />
dat alle plante gereeld voldoende water moet kry om<br />
te kan groei, maar moet ook leer om water<br />
oordeelkundig te gebruik en dit nie te mors nie.
Laat die kind toe om in die komposhoop en tussen<br />
die plante na goggas te soek. So leer hulle waar<br />
hulle bly en wat hulle eet. Bespreek met die kind<br />
dat die goggas beheer moet word sodat hulle nie al<br />
die groente opeet nie.<br />
Tuinwerk moet pret wees en ouers moet toelaat<br />
dat kinders eksperimenteer al weet hulle dat die<br />
kind se poging dalk gaan misluk. Ouers moet nie<br />
net antwoorde verskaf nie, maar die kind toelaat<br />
om self uit te vind oor plante, groente en goggas.<br />
Neem die gogga af en laat die kind op die internet<br />
na die gogga se naam soek, waar hy woon en wat<br />
hy eet.<br />
Kinders hou van detail. Laat hulle self in boeke of<br />
die internet navorsing doen oor die groente of<br />
blomme wat hulle die volgende seisoen wil plant.<br />
So leer hulle ongemerk van die natuur en ons<br />
afhanklikheid daarvan. Hulle besef ook waar kos<br />
vandaan kom en dat dit nie net op die winkelrak<br />
"verskyn" nie.<br />
Gee vir kinders klein takies in die tuin volgens<br />
hulle belangstelling. Sommiges hou van in die<br />
grond grawe terwyl ander net wil natgooi. Om<br />
hulle belangstelling te behou, moet dit takies wees<br />
wat vinnig afgehandel kan word.<br />
Alle kinders hou van oes. Laat hulle vars groente<br />
en vrugte sommer in die tuin eet. Groter kinders<br />
kan ekstra groente vir sakgeld verkoop. So leer<br />
kinders van harde werk en hoe alles in mekaar<br />
skakel.<br />
Tuinwerk leer die kind respek vir die natuur, goeie<br />
eetgewoontes en om eienaarskap te aanvaar.<br />
Boonop is die tyd wat ouers met hulle kinders in<br />
die tuin werk kwaliteittyd.<br />
Linda van denBerg<br />
ABSA-besoek hoogtepunt<br />
vir Huis Spitskop<br />
´n Afvaardiging van senior ABSA-personeel van<br />
Port Elizabeth en ook van die plaaslike tak het<br />
Huis Spitskop op Vrydag, 24 Mei, besoek. Vir die<br />
inwoners is dit aldus die inrigtingshoof, Ettienne<br />
Terblanche, die hoogtepunt van die jaar omdat<br />
hulle werklike omgee van Suzette Celliers en haar<br />
span ervaar.<br />
Suzette Celiers, Provinsiale Hoof van Bemarking,<br />
en Johnny Alcock,Verkopebestuurder ABSA<br />
Besigheidsbank, is al ou bekendes by Spitskop en<br />
die weersiens is elke jaar aandoenlik. Natuurlik is<br />
die ruim geskenke, wat hulle bring, uiters welkom,<br />
maar die inwoners en personeel voel aan dat dit<br />
nie ´n promosiefoefie is nie, maar dat van die<br />
senior personeel van ABSA in Port Elizabeth<br />
soveel vir hulle omgee dat hulle jaar na jaar<br />
tydens ´n baie vol naweek tyd inruim om<br />
persoonlik by Spitskop te kom besoek aflewer,<br />
word raakgesien en waardeer.<br />
Vanjaar is elke inwoner met ´n heerlik sagte<br />
handdoekstel, toiletware en iets vir die soettand<br />
bederf. In ´n inrigting, wat moeite het om kop bo<br />
water te hou, is ´n nuwe dik badhanddoek<br />
absoluut ´n luukse, veral nou in die kouer dae.<br />
ABSA het ook met ´n geskenkie aan elke<br />
personeellid erkenning vir hulle sorg gegee.<br />
Aangesien die personeel dikwels as<br />
vanselfsprekend aanvaar word, word hierdie mooi<br />
gebaar besonder waardeer.<br />
Maretta Theron, voorsitter van die beheerraad, wat<br />
elke jaar saam met haar eggenoot, Jacques, die<br />
<strong>Murraysburg</strong> Jagkompetisie vir die<br />
Landbougenootskap reël, het namens die<br />
Jagkompetisie aan elke inwoner lekker warm<br />
pantoffels oorhandig. Huis Spitskop is bevoorreg<br />
om jaarliks in die Jagkompetisie se wins te mag<br />
deel en die pantoffels dra aan elke inwoner die<br />
boodskap oor dat daar spesifiek vir hom of haar<br />
omgegee word. Van die Landbougenootskap is ´n<br />
boks energiebesparende gloeilampies ontvang,<br />
wat beslis sal help om die energiekoste te besnoei.<br />
Die elektroniese skaal, wat ook oorhandig is, sal<br />
sake in die kombuis baie vir die voedselbestuurder<br />
vergemaklik. Sonder sulke vrygewige bydraes van<br />
buite-instansies sou Huis Spitskop nie die mas kon<br />
opkom nie.<br />
Ter aanvulling van Ettienne Terblanche se<br />
bedankingswoorde het die personeel en ook die<br />
inwoners vir die ABSA weldoeners gesing. Hulle<br />
sang het heelwat meer as woorde gesê!<br />
-7-
ABSA - Hoofborg van<br />
Avontuurnaweek<br />
Beste skut: Wynand Smit<br />
Die Landbougenootskap, wat Huis Spitskop elke jaar<br />
laat voordeel trek uit sy jagkompetisie, en die<br />
reëlingskomitee van die Huis Spitskop 4x4 te De Vlei,<br />
Jos Cloete, het besluit om vanjaar kragte saam te gooi<br />
deur die twee spoggeleenthede op een naweek aan te<br />
bied. ABSA is die hoofborg van beide geleenthede.<br />
Soos nou al gebruiklik het jagters van so ver as<br />
Pretoria, Kaapstad en omgewing, Middelburg<br />
(Mpumalanga) en natuurlik omliggende dorpe vroeg<br />
Vrydagoggend in die skousaal aangemeld. Nadat ds.<br />
André Louwrens die verrigtinge geopen en om seën<br />
daarop gebid het, het Anthonie Troskie die reëls van<br />
die kompetisie voorgehou.<br />
Die loting van watter span op watter plaas gaan jag,<br />
bly opwindend. Die aard van die terrein, grootte van<br />
die kampe, aard van binneheinings en natuurlik die<br />
boer se wildbestuur speel ´n groot rol in die<br />
moontlikheid vir elke jagter om twee besonder groot<br />
bokke in die beperkte tyd van vier ure te kan skiet.<br />
Daarbenewens is die jagters se bedrewenheid en<br />
skootkeuse natuurlik van die grootste belang. Goeie<br />
samewerking van die vier spanlede is onontbeerlik en<br />
die kameraadskap wat so ontwikkel, maak hierdie<br />
kompetisie iets unieks. Dieselfde spanne neem jaar<br />
na jaar deel en aangesien nie meer as dertig spanne<br />
hanteer kan word nie, kry nuwe spanne slegs in geval<br />
van ´n kansellasie geleentheid om deel te neem. Soos<br />
gewoonlik het die spanne dan ook direk na afloop van<br />
die kompetisie vir 2014 bespreek!<br />
Vrydag, 24 Mei, was ´n mooi herfsdag met blou lug<br />
en slegs ´n matige windjie in die namiddag. Danksy<br />
die goeie reën, wat oor die Paasnaweek geval het, is<br />
die veld so mooi soos selde hierdie tyd van die jaar en<br />
het die jagters hulle in die mooi natuur verlustig.<br />
-8-<br />
Die eerste spanne, wat op nabygeleë plase gejag het,<br />
het vanaf drie-uur begin terugkeer. Onder leiding van<br />
Jacques Theron is die bokke gemerk, geweeg en die<br />
skote geëvalueer. Dirk van den Bosch het die horings<br />
met groot noukeurigheid gemeet. Verskeie jonger lede<br />
van die gemeenskap is vanjaar by die verskillende<br />
take betrek. Die jagters het die hele proses met groot<br />
belangstelling gade geslaan.<br />
Terwyl ´n span gesoute braaiers, wat reg aan ´n<br />
biefstuk kan laat geskied, by die vure geswoeg en die<br />
dames van die skoukomitee en helpers in die kombuis<br />
gespook het, het die prysuitdeling om sewe-uur ´n<br />
aanvang geneem. Aldus Pieter de Jager, Senior<br />
Landbouspesialis van die Suid- en Oos-Kaap wil<br />
ABSA met sy borgskap van die Jagkompetisie,<br />
<strong>Murraysburg</strong> se grootste enkele projek, nie net die<br />
jagters nie, maar veral die hele gemeenskap laat baat.<br />
Aangesien die Afrika-bevolking vorentoe steeds sal<br />
toeneem, is voedselsekerheid van die grootste belang,<br />
wat ABSA se ondersteuning van die platteland<br />
regverdig. Hy het dan ook die pryse oorhandig.<br />
Weens die entoesiasme van die 120 teenwoordige<br />
jagters was dit nie altyd ´n maklike taak vir die<br />
seremoniemeester, Anthonie Troskie, nie.<br />
Danksy lojale, vrygewige borge, van wie die meeste<br />
al vir jare betrokke is, is baie jagters met groot en<br />
praktiese pryse beloon. Namens alle <strong>Murraysburg</strong>ers<br />
baie dankie aan die volgende borge, wat die<br />
kompetisie moontlik maak: ABSA (´n groot kontant<br />
bedrag waarmee pryse aangekoop is, die<br />
gaskunstenaar en pette), Rudolph Optics (teleskope en<br />
verkykers), Safari & Outdoor ( R10 000 se<br />
geskenkbewyse en pette), Sitskootspan (kontant),<br />
Daan Dercksen (R4 000 kontant), die Breërivierspan<br />
(kas KWV brandewyn) , Terason Johan van Wyk (<br />
geskenkpakke wyne), asook Jacques Theron, Dirk van<br />
Schalkwyk en H.P. van der Merwe ( lammers wat<br />
opgeveil is).<br />
Na die prysuitdeling is daar heerlik gesmul aan die<br />
sappige biefstukke en het die Weskus-klong, Andries<br />
Vermeuelen, die jagters verder vermaak. Vermeulen<br />
het vier lammers en wyn wat deur Terason geskenk is<br />
Wenspan: Safari & Outdoor span - Wynand<br />
Smit, Gustav Rautmann, Dawie Joubert,<br />
Ockie Els
aie vaardig soos ´n professionele afslaer opgeveil. Die ongelooflike bedrag van R25 600 wat die veiling<br />
opgelewer het, kom Huis Spitskop ten goede. Dit is uiters welkom en die beheerraad, personeel en inwoners<br />
is baie dankbaar dat jagters hulle so ondersteun.<br />
Die Landbougenootskap verdien ´n pluimpie vir die aanbied van ´n kompetisie van dié omvang, maar alle<br />
krediet vir die sukses moet aan Maretta en Jacques Theron gaan. Niemand besef werklik hoeveel noukerige<br />
en harde werk daaraan verbonde is nie aangesien hulle dit so maklik laat lyk.<br />
Die belangrikste pryswenners is:<br />
KATEGORIE BORG PRYS<br />
Swaarste ram<br />
1 Kalie van Heerden ABSA Kampeertafel<br />
2 Gustav Rautmann ABSA Opblaasmatras<br />
3 Cornel van Rensburg Rudolph Optics Oormof<br />
Swaarste ooi<br />
1 Okkie Els ABSA Verlengkoord<br />
2 Kalie van Heerden Rudolph Optics Oormof<br />
Ram met langste horing<br />
1 Christoffel Marais ABSA Opblaasmatras<br />
2 Gustav Rautmann Rudolph Optics Oormof<br />
3 Jan Botha Johan van Wyk 3 wyn –pak<br />
Ooi met langste horings<br />
1 Manus Meyer ABSA Bosch Gereedskapstel<br />
2 Okkie Els Rudolph Optics Oormof<br />
3 Edniël Theron Johan van Wyk 3 wyn-pak<br />
Plaas met die langste horings (ram)<br />
1 Middelkop ABSA Bosch Gereedskapstel<br />
2 Glen Cliffe ABSA Ridiater Saadnet<br />
3 Groot Driefontein Johan van Wyk Kissie wyn<br />
Plaas met die langste horings (ooi)<br />
1 Boksfontein ABSA Gasbrander<br />
Beste skoot<br />
1 Gustav Rautman Rudolph Optics Teleskoop 4-16 (R6000.00)<br />
2 Theronnie van der Merwe ABSA & Safari & Outdoors Kampeertafel & R2 000-<br />
geskenkbewys<br />
Plaas met die swaarste bok<br />
1 Waterskloof ABSA Kompressor en trofee<br />
2 Glen Cliffe ABSA Kompressor<br />
Skut met hoogste totale punte<br />
1 Wynand Smit Rudolph Optics Teleskoop<br />
2 Ludwig van Heerden Safari & Outdoors R3 000- geskenkbewys<br />
3 Daan Dercksen Safari & Outdoors R2 000-geskenkbewys<br />
Plaas met die hoogste gemiddelde gewig<br />
1 Waterskloof ABSA Ryobi staanboor<br />
2 Waterskloof ABSA NiKon verkyker<br />
3 Glen Cliffe ABSA Kampeertafel<br />
Span met die beste punte<br />
1 Safari & Outdoor 2 Rudolph Optics 4 teleskope, 4 oormowwe en 4 pette<br />
2 Breërivier Rudolph Optics 4 teleskope<br />
3 <strong>Murraysburg</strong> ABSA 4 x 2 Handtelefone<br />
4 Tenat Breërivier Safari & Outdoors 4 x R500-geskenkbewyse<br />
5 Safari & Outdoor ABSA 4 Broodpanne<br />
6 The hit squad ABSA 4 gereedskapskassies<br />
7 Karoospan Rudolph Optics 4 Oormowwe<br />
8 Colesberg Johan van Wyk 4 De Doorns Wyne<br />
- 9 -
Face:<br />
Environ Df Ultimate Facial R380 (90min)<br />
Environ Df Enhancing Facial R320 (75min)<br />
Environ Hands-‐on-‐Facial R280 (60min)<br />
Peel Treatment R280 (60min)<br />
All Environ facials include hand treatment and<br />
foot massage<br />
Annique Xpress Facial R150 (30min)<br />
Annique Hands-‐on-‐ Facial R250 (50min)<br />
Annique Facial with Galvanic R280 (60min)<br />
Brow Tint R30<br />
Lash Tint R50<br />
Hands & Feet:<br />
Manicure R120<br />
French Manicure R150<br />
Paraffin Wax Manicure R150<br />
Paraffin Wax Dip for Hands R40<br />
Mini Manicure ( File & Paint) R60<br />
Pedicure R160<br />
French Pedicure R180<br />
Paraffin Wax Pedicure R180<br />
Paraffin Wax Dip for Feet R40<br />
Wax:<br />
Full leg Wax R120<br />
Full leg Wax incl Bikini R150<br />
Half leg Wax R90<br />
Bikini Wax only R50<br />
Brasilian Wax R120<br />
Under Arms R50<br />
Lip or Brow Wax R30<br />
Face Wax R70<br />
Massage:<br />
Full Body R300 (60min)<br />
Back Neck & Shoulder R180 (40min)<br />
Arm, Hand & Foot R150 (30min)<br />
Head, Face & Foot R150 (30min)<br />
Gym contract per month R250<br />
(including 2x programs per month)<br />
Phone : 078 127 5225<br />
E mail : vonita.lavenderbreeze@gmail.com<br />
Afrifraans!<br />
For the month of June…<br />
-‐ 10 -‐<br />
Father’s day Special :<br />
R280 (60min)<br />
heel peel for cracked feet<br />
Kom geniet ‘n aand van goeie kos in die Fraanse styl met ‘n Boere ‘twist’.<br />
Bring gerus U eie wyn of drinkgoed.<br />
• Vrydag 7 <strong>Junie</strong> <strong>2013</strong><br />
• Vanaf 19:00<br />
• R150 per persoon<br />
Bespreek asseblief teen 31 Mei.<br />
Bon Appetit!<br />
Erika:074 5528994<br />
with<br />
hotstone back massage<br />
Buying or selling<br />
a farm, vacant<br />
land, business or<br />
home in<br />
<strong>Murraysburg</strong>?<br />
We can help you.<br />
Email: graaff-‐reinet@pamgolding.co.za<br />
Voice message: 072 280 7792
The Trans Karoo is in its third running this<br />
year and takes place every two years. This<br />
year it will be from Sat 22nd to Thurs 27th June <strong>2013</strong>. The tour is held over 5 days and each year the<br />
route changes. It leads mountain bikers through approximately 500 kilometers of this beautiful region,<br />
the Karoo, in the Eastern Cape. The entire route sticks to good gravel roads so the level of technical<br />
riding is kept to the minimum.<br />
Fund Raising<br />
The bike trailer we will be transporting your bikes on this year was a result of the 2009 tour. In 2011 Isithembiso Home for<br />
Abandoned babies – Walmer, benefitted from the tour to the sum of R10 000.<br />
This year we hope to successfully raise funds to touch the Emmanuel Children’s Home and Youth Care Centre in Middleburg<br />
http://emmanuelhome.blogspot.com and create a better life for these disadvantaged children and the influx of new children,<br />
recently placed in the home. The funds raised will be administered by the charity TOUCH AFRICA, a section 21 company Non<br />
Profit organization whose primary focus is children and the Emmanuel Childrens Home is in alignment with the ethos of this<br />
reputable charity . (check out www.touchafrica.info )<br />
Charity<br />
Emmanuel Children’s Home will be the beneficiaries from the fund raising this year. For every R1000 raised over and above your<br />
R3800 entry fee, the rider can choose to redeem R500 from his entry fee up to a limit of R3000 or donate it to the charity itself.<br />
The Ride All riders start together at 09h00 and may ride in pairs or in ability groups. There will be a number of backup vehicles<br />
stationed along the route, with a sweep minibus and trailer for anyone who wishes to ride in a relay with a partner, or for those<br />
who feel that they are done for the day. For the <strong>2013</strong> tour we expect to reach the end of the day’s ride by 15h00<br />
Focus on the Rider The Trans Karoo is organised so that if riders feel they would like to do more kilometers than presented,<br />
riders may double back to join groups behind them. A logistics crew will be on hand to assist you with the transport of bags,<br />
bedding, showers, food etc. A mechanic will be on hand to assist you with any bike problems during the ride and after the ride,<br />
and certain equipment can be purchased from the mechanic if the need arises. One or two masseurs can be booked after each<br />
day’s riding at a small fee. Everyone is asked to supply a sleeping bag, pillow, blanket and sleeping mat or stretcher as some of<br />
the remote farm houses do not have sufficient beds for everyone. If you regard your own privacy as important, please bring your<br />
own small tent. Carbo-loaded breakfasts and dinners and ride nutrition will all be provided. If you have any special dietary<br />
requirements, please bring them with you.<br />
New Route Every Year The route of the Trans Karoo changes every year and riders will see wide open Karoo plains, majestic<br />
mountains, ravines, indigenous forests and the golden valleys. The route is characterised by dusty roads, a few strenuous rocky<br />
uphills and ‘leg breathing’ flowing downhills. One mustn’t forget the beautiful Karoo night skies. At this time of the year, the<br />
weather in this region can vary from snow with westerly winds to 25 degrees with warm northerlies, blowing one all the way to<br />
the coast, so come prepared for both conditions, particularly the cold.<br />
After 10yrs one would have done all ‘5 fingers’ of the Trans Karoo, 5 different routes all covering 500km, and by then<br />
you’ll know the Karoo LIKE THE BACK OF YOUR HAND! Hopefully after completing this finger, you’ll be enthused to do the<br />
final two.<br />
Duration: 5 nights / 5 days – GUIDED plus a day travelling to the start. (included in the entry) Dates <strong>2013</strong>: Saturday22nd h<br />
(8.30am) to Thursday 27th June (approx. 4pm)<br />
Start – Finish: Woodridge Schools (Van Stadens Gorge approx. 35km from Port Elizabeth)<br />
Accommodation: 5 nights in farm houses (beds for some, possibly), shearing sheds & tents if you enjoy your own privacy.<br />
Tour: Approximate distances –<br />
· Day 1 to Nieu Bethesda 90km<br />
· Day 2 to Camdeboo Valley (nr Graaff-Rienet) Farm 100km<br />
· Day 3 to Baroe (nr Jansenville) 110km<br />
· Day 4 to Groot Poort (near Steytlerville)100km<br />
· Day 5 to Woodridge 100km.<br />
The routes are mostly gravel roads but occasionally double track dirt roads. Riding surface is not technically demanding but skill<br />
is required, and fitness, to handle the long rides and elevation. Trip includes: Transport and padkos to Middleburg. 5 nights<br />
lodging, all dinners as shown in the itinerary, picnic lunches, breakfasts, road book with maps and route profiles, luggage<br />
transport, support vehicle and bike trailers, energy bars, soft drinks and a post tour DVD.<br />
Entries are open to the 1st 40 entries and will be based on a 1st come 1st serve basis. Your entry<br />
will only be accepted once full payment has been made. FROOF OF PAYMENT TO BE EMAILED<br />
billy.teeton@woodridge.co.za OR SMS 083 659 3903. Please check transkaroo mtbtour FACEBOOK<br />
page for updates on places still available or contact me direct.<br />
Price: R3800 per person –<br />
ACCOUNT DETAILS:(acc.name), Woodridge Trust,<br />
Standard Bank, Account number 080372120<br />
Branch code 050 017, Reference: (surname)trans<br />
Entries close at 40 riders and interest has exceeded expectations.<br />
If you have any questions with this regard, please don’t hesitate to contact me.<br />
Yours sincerely<br />
Billy Teeton<br />
-‐ 11 -‐
-12-<br />
Die lekkerste bymekaarkomplek in <strong>Murraysburg</strong>. By<br />
die nuwe Kweperlaan is daar baie gerieflike sitplek<br />
en kuierplek binne en ook buite onder die koel<br />
druiwe-prieel. Ideaal vir funksies, kinderpartytjies<br />
of selfs meer formele byeenkomste.<br />
Indien julle lus is vir ‘n ontbyt of middagete, reël net<br />
vooraf met Jenny by 082 509 3120.