meenen

(2e vervolg).
Om dus eene degelijke konkurrentie
te kunnen voeren, om zich van de markt
meester te maken, hoeven de voortbrengsthoedanigheden
verhoogd ; zoo
komt het dan ook dat die voortbrengst
in derwijze klimt, dat zij de hoeveelheid
overtreft, die gewoonlijk in eigen land
kan verbruikt worden. Die meer-voortbrengst
hoeft dan natuurlijk aan den
man gebracht, 0111 hare winst te verwezenlijken;
vandaar de wedijver tusschen
twee of meerdere kartels, om zich van
die streken meester te maken, waar de
nijverheid nog niet bestaat, ofwel zich
nog niet heeft ontwikkeld.
Die mededinging of wedijver zal
vreedzaam zijn of uitloopen op geweld,
naarrolgens de macht der trusts, in de
zaak gewikkeld, evenals de markt hunner
regeeringen, die in feite slechts hunne
ondergeschikten zijn, ook volgens de belangrijkheid
der te veroveren streek, ook
nog volgens de tijdsomstandigheden.
Die streken, die dienen moeten, om
de in eigen landen overtollige nijverheidsartikelen
van de hand te doen,
noemt men afzetgebieden.
Het zal er voor de belanghebbende
trusts, die er in gelukt zijn zich van een
afzetgebied meester te maken op aan
komen, daar hunne voortbrengst op de
markt te werpen en te verwisselen voor
b. v. grondstoffen uit die streek, die hen
JEUGDRUBRIEK.
Voor onzen " Te Huis "
De Nationale Federatie van Soc.
Jonge Wachten nad het gedacht opgevat,
naar 't voorbeeld onzer Noorderburen,
d£ Hollandsche Arbeidersj eugd-Centrale,
onze arbeidersjeugd een vacantie-huis te
bezorgen om onze jongelingen en meisjes
toe te laten, net als de begoede burgers,
eenige dagen te gaan doorbrengen aan
de zee, die bruist en stormt en op wiens
woeste baren onze koene en roekelooze
vissakers hun leven wagen, om voedsel
aan de menschheid te verschaffen.
Om de jeugd dei waalsche streken
ook eenige dagen te laten leven aan de
zee, om hen het grootsche der vlaamsche
duinen te laten bewonderen, en om ze
den indruk te laten meedragen naar het
zwarte land, van het schoone majestieke
der natuur, die wij, vlaamsche kinders,
gemakkelijk kunnen genieten.
De Oostendsche makkers mieken
van de gelegenheid gebruik om het «Te-
Huis» op hun grondgebied te krijgen, nevens
de groote en prachtige hotels en
villam van den dijk; de grond werd gezocht
en gevonden; de eerste inschrijvingen
voor het «Te-Huis» brachten ongeveer
4000 fr. op, en werden bestemd
tot het koopen van den grond.
Het «Te-Huis», die op de laatste en
modernste wijze moet en zal gebouwd
worden, zal nagenoeg 150.000 fr. kosten.
Waar het geld (denk eens honderd
vijftig duizend franken) gevonden?
Hewel bij ons, socialistische jeugd,
zal het geld gevonden worden. Dat de
15.000 jongelingen en meisjes aan de Nationale
Federatie van S. J. W. aangesloten,
gedurende 1925, ieder de som van
10 fr. sparen en ze bestemmen voor onzen
«Te-Huis» en in 1926 zal de belgische
socialistische jeugd er mogen op roemen
een prachtig vacantiehuis te bezitten, die
niet zal moeten onderdoen voor gelijk
welkdanig hotel, palace of kursaal van
de Belgische kust.
Wie zal dus niet willen meehelpen?
Welke jongeling of welk meisje zou het
zijne niet willen bijdragen om dit ideaal
te verwezenlijken?
Niemand, hopen wij !
Het «Te-Huis» moet en zal er komen
en wat de jeugd wil, heeft ze.
Dat elk dus gedurende gansch het
jaar 1925 wekelijks 25 centiemen weglegge
en alzoo allen de som van 10 fr.
aanbrengen.
Vooruit en niet geaarzeld !
M. DUMORTIER.
iimiiiimimmmmmiiiiimmiiiiiiiimiiimimim
KOSTELOOZE RAAD
Z'hebben 't gevonden. De eenigste
remedie tegen 't duur leven is meer voortbrengen,
minder verbruiken en sparen
zegt «De Vrijheid».
Aangenomen. De arbeiders doen hun
part, ze werken acht uren per dag, 't is
zelfs nog te veel, laat nu maar de rijke
luiaards, die niets doen, beginnen met
ook te werken ; dat zal al iets maken.
Degenen die* brassen en zwelgen,
juist de rijke nietsdoeners-, zullen ook
goed doen uwen raad te volgen. Voor
wat 't sparen betreft, eveneens.
En als 't dan nog niet gaat, dan is
uwen raad deze van een wonderdoktoor.
Wanneer gaat hef gespuis aan den
trok ?
noodig zijn om nieuwe voortbrengst te
scheppen; dat gebeurt clan natuurlijk ten
koste van de uibuiting cler inwoners dier
streek : langs den eenen kant als arbeiders
(verzamelen der grondstoffen), langs
den anderen kant als verbruikers (afzet
van de overtollige voortbrengst.
De ekonomische bazis van het imperialisme
is dus in 't kort de verzameling
van de ekonomische, geldelijke en
handelsfaktoren, beginnend van de kapitaal-
en voortbrengstsamentrekking, leidend
langs het vormen van trusts, kartels
en patroonssyndikaten, om te eindigen
vreedzaam of door oorlog, met de
uitbuiting van de koloniale of de overwonnen
landen.
Men kan gerust beweren, meer nog,
wij hebben er de stellige bewijzen van.
dat het bedendaagsch politiek en sociaal
leven van de groote landen, rechtstreeks
afhangt van dc noodwendigheden tot het
winnen van afzetgebieden, in andere
woorden van het imperialisme.
In een volgend artikel zullen wij de
middels nagaan, die men gebruikt om
meester te worden van de markt in het
binnenland, of van de wereldmarkt. Van
nu af aan kunnen wij reeds aanstippen
dat de meeste streken, welke men tot koloniën
herscheppen kan door er afzetgebieden
van te maken, reeds verdeeld zijn
tusschen de verschillende groote mach
ten, dat die machten niet bereid zijn willoos
zich koloniën te laten afnemen, en
dat, vandaar uit, het door gewapend ge
weid moet gebeuren, als een land zich een
wereldmarkt toeëigenen wil.
(Vervolgt). ' G. D. S.
iiiif mum
Wat van Alles
ZE JUBELEN
Onze klerikale bladen jubelen, omdat
de conservatieven terug de regeering
in handen krijgen in Engeland.
Onze klerikalen stemmen dus in met
de politiek der conservatieven.
't Is goed dat z'het zeggen.
AU- de Engelscbe conservatieven een
werkersvijandige, imperialistische poli
tiek zullen huldigen, als door die politiek
den Vrede nieuwe hinderpalen zal worden
in den weg gelegd, en de werkers
tot opstanding zullen worden gedreven,
zullen wij weten dat zulks de goedkeuring
wegdraagt onzer klerikalen en deze
natuurlijk hetzelfde zouden doen, indien
ze daartoe de gelegenheid hadden.
VROEGER EN NU.
In een oud Volksrechtje, dat ons toevallig
in handen komt, lezen wij dat de
tegenstrevers er de partij een verwijt
van mieken, dat Anseele nog geen we
verij had opgericht, om de werklieden
werk te verschaffen.
Nu verwijten dezelfde tegenstrevers
Anseele en de partij te veel fabrieken te
bezitten.
HUISMOEDERS,
ARBEIDSTERS, BEDIENDEN,
Het is een plicht in de rangen van degene
te zijn, die op Dinsdag 11 November
1924 zullen betoogen tegen de duurte
der levensmiddelprijzen.
En U, makkers, gij zult ons uwe
moeders, uwe echtgenooten, uwe dochters
zenden, opdat wij aan de openbare
machten zullen de proef kunnen afgeven,
dat alle vrouwen der werkende klasse
vereenigd zijn, om maatregelen te
eischen, die den levensprijs zullen verminderen.
Afgevaardigden van alle arrondissementen
zullen met ons zijn op dien dag.
Geen enkele vrouw mag aan hare plicht
te kort komen.
Allen dus op de .nationale vrouwenbetooging
van den 11 November.
HÈT ARR.
VROUWENACTIE-KOMITEIT
vergadert te Kortrijk den 23 November,
om 3 ure namiddag.
DAGORDE: 1. Benoeming sekretares
; 2. Inrichting gewestelijke vrouwencursus
; 3. De vrouwenpropaganda.
De groepen'van Kortrijk, Meenen,
Harelbeke, Waereghem, Moeskroen,
Herseaux en Dottenijs zijn verzocht zich
door eene vrouwendelegatie te doen vertegenwoordigen.
DE ONTCHRISTELIJKING
DER ARBEIDERS.
De christene leider Emiel Verheeke
betoogt in «De Tijd» dat de ontchristelijking
van de arbeiders grootelijks de
schuld is van de katholieke bourgeoisie,
die, met het kapitalistisch uitbuitingsstelsel
immoreele toestanden hebben geschapen
of behouden.
Waarom moeten de christene arbeiders
dan nog met diezelfde heeren, die
de ontchristelijking der arbeiders veroorzaken,
één partij vormen?
Waarom sluiten ze zich niet bij ons
aan, om samen eene onweerstaanbare
werkersmacht vormende, alle voor de
werklieden slechte toestanden weg te
ruimen ?
IIMIIIIIIIIMHIIIIIIillllllilllllllllllllllllllllllilllllllin
ZELFONTWIKKELING
Het is een openbaar geheim dat de
grootste vijand van het Socialisme bestaat
in Onwetendheid en Onverschilligheid;
voorwaar, het eerste verbindt het
tweede en omgekeerd.
Vele lezers zullen misschien de schouders
ophalen en zeggen : onnoodig mij den
kop te breken met lezen, schrijven, denken,
zichzelf een oordeel vormen, wij
hebben immers ónze mannen daarvoor
speciaal aangesteld en wij schenken hun
ons volledig vertrouwen.
Dit weze niet voldoende ; vertrouwen
hebben in onze mannen is plicht, ja,
zelfs eene allereerste noodzakelijkheid,
zonder dewelke iedere vorm van organisatie
en samenwerking onmogelijk ware.
Maar, beste vrienden(innen), ieder
van ons, die slechts één oogenblik nadenkt
zal moeten bekennen dat onze organisaties,
alhoewel groot in uitgestrektheid,
veel te weinig heeft aan diepte, in
andere woorden, mannen en vrouwen,
begaafd me een gezond oordeel, standvastigheid
en vrijen wil.
Om daaraan te verhelpen vinden wij
in de socialistische pers het dagelijksche
voedsel, noodig tot het voeren van den
strijd tegen onze talrijke politieke tegenstrevers
aller geur en kleur. Een socialistisch
artikel lezen en begrijpen
brengt, volgens mijn bescheiden oordeel,
meer goed te weeg aan onze zaak,
dan 100 meesterlijke redevoeringen.
Onze bibliotheken, uitsluitelijk geschapen
voor onze werkers en met onze
eigene centen bekostigd, zijn ook een
machtig element oms ons te ontwikkelen.
Maken wij er dus gebruik van gedurende
de lange winteravonden en na korten tijd
zullen wij de zelfvoldoening smaken ook
iets te hebben bijgebracht voor de rechtvaardige
zaak.
Woeste heeft eens in volle kamer
gezegd: «Er is geene sociale kwestie».
Met die enkele woorden bedoelde hij :
De werklieden morren niet, zijn tevreden
in hun lot, hebben dus niet te klagen, laten
wij hen dus in den poel van ellende
en onwetendheid.
Ware die rekel niet overtuigd geweest
te doen te hebben met eene onwetende,
onverschillige massa, hij hadde
voorzeker die woorden niet uitgesproken,
want hij, ten dien tijde chef en woordvoerder
der kapitalistische, reactionnaire
bende, had het doodvonnis geteekend
zijner partij.
Om al deze redenen, en bijzonderlijk
richt ik mij tpt de leden onzer syndikaten,
gebruiken wij nuttig onze vri^
uren, lezen wij met aandacht ons geliefd
blad VOORUIT, de eenige kamper voor
rechtvaardigheid en vrijheid, verdediger
der onterfden; schuwen wij alle andere
zoogezegde werkersbladen, die slechts
voor doel hebben ons te verdeelen, om
zoodoende ons machteloos te maken tegenover
de bezittende klasse, wiens voorrechten
zij slechts verdedigen en beschermen.
Binnen enkele weken staan wij in
volle kiesstrijd; alles laat voorzien Jat
de kamp lastig en hardnekkig zal ge-L
voerd worden ; laster en verdachtmakingen
tegenover de werkliedenpartij en hare
leiders zullen het ordewoord wezen,
maar tegenover het kapitaal en zijnen
invloed stellen wij onze eendracht. Onze
politieke vijanden hebben te veel op hun
geweten om niet met klank, door ieder
bewuste, doorzichtige arbeider wandelen
gezonden te worden. Terecht zai *.r mogea
gezegd worden: slechts de bezitters,
de parasieten en onwetende werkmenschen
stemmen voor den clerico-liberale
blok.
Het wachtwoord moet en zal wezen :
Leve het Socialisme!
Leve de Werkliedenpartij!
(Meenen). C. VANCOILLIE.
mimmmiiiiimmimimmmiiiiiiiiijiiiiiiiimiim
MEENEN
BURGERSTAND
van 29 October tot 5 November 1924.
GEBOORTEN.
Troch Lea-Paulina, Bruggep. 478 — Bultinek
Marcel-Alphonse, Rijsselstr. 77 — Vanderbrugge
Jean-Pierre, Donkerstr. 20 — Vanhee
André-Roger, Leegeweg, 276.
HUWELIJKSBELOFTEN.
Caveye Hector, wever te Deerlijk en Laruweere
Madeleine, fabriekwerkster, Moorseelestr.
i
27 _ Lippens Arthur, wever te Hallewijn en Denys
Marie, bobijnster, Bakkerstr. 2 — D'Hulster
Hilaire, aardewerker, Leegeweg, 75 en Dekein
Maria, stoelvlechtster, Wervickstr. 137.
HUWELIJKEN.
Leveugle Louis, verwer, 42 j., Rijsselstr. 224
en Vermote Leonie, herbergierster, 55 j., Rijsselstr.
224 — Vermeersch Jules, drukker, 27 j..
Schoolstr. 6 en Sterckx Marie, huiswerkster, 20 j.,
Wervickstr. 71 — Bossuyt Constant, landbou
wer, 27 j., te Wevelghem en Cornillie Bertha,
landbouwster, 22 i., Bruggep. 14.
ECHTSCHEIDINGEN.
Dupont Elodie, winkelvrouw, 49 j., te St
Jans-Molenbeek en Valcke Ferdinand, fabriekbediende,
52 j., te Meenen.
STERFGEVALLEN.
Callewaert Madeleine, 27 j., Kortrijkp. 197
— Deprez Eugenie, 60 j., Bruggep. 2 — Blieck
Marie, 7 m., Yperp. 32 — Pardoen Aurélie, 68 j.,
Rijsselstr. 50 — Vanheede Marie, 69 j., Parkstr.
14 — Waucquier Eline, 57 j., St-Josephspl. 8.
Op mijne
wandeling
werd ik hier en daar inlichtingen gevraagd
over den front-à-rue-taks. 'k Ben
naar 't stadsbestuur geweest en z'hebben
mij daar over de toepassing der taks inlichtingen
gegeven, die ik hier wil mededeelen
om onze lezers in staat te stellen
na te rekenen, wat zij te betalen hebben.
De eigendommen zijn gerangschikt
in twee klassen. De eerste klas bevat de
eigendommen, gelegen in het gedeelte
der stad, verlicht door de gaz, dit ge
deelte noemt «in de stad» en de tweede
klas, bevattende de eigendommen daar
buiten gelegen, dat is «buiten de stad».
«In de stad» betaalt men per loopende
meter voorkant : 3,60 fr. in de
straten, die gansch gekasseid zijn; 2,70
in de straten, alleen in het midden ge
kasseid ; 2,40 fr. in de niet gekasseide
straten en de wegen van min dan 6 meters
breed; 1,80 fr. in de straatjes zonder
uitweg (koeren).
«Buiten de stad» is de taks: 2,40 fr.
in de gansch of in het midden gekas
seide straten; 1,80 fr. langs de gravierwegen;
1,60 fr. langs de aardewegen.
Deze taks is met een derde vermeerderd
voor de eigendommen die een verdiep
(étage) hebben boven het gelijkvloers,
met twee derden voor twee etagen
en is verdubbeld voor drie etagen
en meer.
De zolderkamers of mansarden vermeerderen
den taks met een zesde.
De niet bebouwde eigendommen, omsloten
langs den openbaren weg door muren,
hagen, planken, traliehekken, en die
van geene woonhuizen afhangen, betaalt
men het derde der taks.
Voor de barakken betaalt men den
helft der taks.
Als het huis door een hofje van den
openbaren weg gescheiden is, betaalt
men juist alsof het huis langs den openbaren
weg zou staan.
Heeft de eigendom eene kleine
breedte maar groote diepte, men mag niet
minder betalen dan het derde van een
kant van het vierkant dat men veronderstelt
dat den eigendom heeft.
Wij zullen dat door een voorbeeld
duidelijk maken.
Een huis heeft vier meters breedte,
maar heeft een grooten achteruit. Veronderstellen
wij dat de bebouwde en niet
bebouwde oppervlakte 441 vierkante meters
is. Moest die oppervlakte een vierkant
uitmaken, hoe lang zou een kant
zijn? 21 meters, want 21x21 is 441 m2.
Het derde van 21 m. is 7 m. Dus, men
moet voor zeven meters betalen.
Heeft de eigendom nu een groote
façade, maar een kleine diepte, men moet
nooit meer betalen dan voor een kant
van het verondersteld vierkant.
Vormt de eigendom een hoek, men
betaalt voor den helft van iedere zijde.
Men betaalt daarbij nog 10 cm. per
loopende meter trottoir, als deze niet
meer dan een meter breedte heeft en
20 cm. als de breedte een meter overtreft.
'k Moet ook nog zeggen dat de taks
voor de helft vermindert, als men den
eigendom maar zes maanden of min in
gebruik heeft.
Eene ontlasting is toegestaan van een
tiende per kind onder de 18 jaar, te beginnen
van het derdt.
Als men nu vaststelt dat men te veel
betaalt, moet men beginnen sakkeren en
leelijk doen? Daarmede wordt de missing
niet hersteld. Wat men moet doen is eene
klacjit gaan neerleggen op het bureel der
finaneien in het stadhuis, tweede verdiep,
rechtover het bureel der openbare werken.
'k Heb al kunnen vaststellen dat er
menschen zijn, die nog al gauw een grooten
mond open zetten, maar zeggen daarbij
altijd zooveel.dat ze niet weten.
Dan is 't noodig hen uiteen te doen
dat de stad geen taksen mag toepassen,
die zij wil, maar dat ze alleen haar toevlucht
kan nemen tot deze taksen, die zij
in het ministerie kan goedgekeurd krijgen.
En dat de regeering onze meening
niet deelt, betreffende de belastingen, is
toch al lang geweten.
Ik vind het ook dat het niet wel is,
eene belasting te eischen van werkmen-
schen, die niet genoeg verdienen om te
leven.
De socialisten zullen in de kamers
nogmaals voorstellen en aandringen om
het onbelastbaar gedeelte van het loon te
verhoogen.
Maar de socialisten zijn in minderheid
en als hun voorstellen worden afgewezen,
kan men kwaad zijn op de tegenstn
vers en op de werklieden, die nog
zoo dom zijn van voor mannen te stem-i
men, die hunne belangen miskennen.
De taks op de front-à-rue heeft men
kunnen doen aannemen, omclat deze
steunt op de VERMEERDERING der
uitgaven van 113.400 fr. voor den policiedienst,
van 75.000 fr. voor de openbare
verlichting, van 42.000 fr. voor den reinigingsdienst
en van 42.000 fr. voor den
wegenisdienst. En aangezien allen daarvan
het gebruik hebben, moeten allen
daarvoor betalen. Zoo wil het de kamer,
waarvan de anti-socialistische meerderheid
heeft besloten dat het de huurders
zijn, die soortgelijke taksen, als de frontà-rue-taks
moeten betalen (Januari van
dit jaar).
Wat spijtig is 't is dat er te weinig belang
wordt gehecht aan de onrechtstreeksche
belastingen. Wat zouden velen aan hun
eigenaar moeten betalen hebben, had de
taks door de eigenaars verschuldigd ge-j
weest?
Dat dezen die best kunnen betalen,,
gespaard zijn geworden door het stadsbestuur,
is niet waar, want al de taksen, 1
die hen konden opgelegd worden, werden
gestemd.
Als er zijn die taksen kennen, door
de bezitters te betalen, welke de stad
zou kunnen doen goedkeuren, hunne nuttige
inlichtingen zullen door onze vrienden
stadsbestuurders dankbaar aanvaard
worden.
Een woordje nog voor dezen die de
front-à-rue-taks zouden kunnen zwaar
vinden voor onze werkmenschen.
Zij moeten weten dat de stad jaarlijks
aan onderstandswerken vijfmaal
meer uitgeeft dan de opbrengst der
front-à-rue, dat de openbare verlichting
alleen zooveel kost als de som, die de
front-à-rue-taks in de stadskas doet
komen.
Mochten zij toch nog de meening
toegedaan zijn dat het te veel is al wat
ze aan de stad betalen moeten, welnu, dat
ze dan ook achterlaten van altijd maar
meer en meer te eischen van de stad.
Of liever dat ze meehelpen maken
dat de stad en haar demokratisch bestuur
niet meer kan tegengewerkt worden van
eene klerikale bestendige deputatie en
een klerikaal ministerie, door de klerikalen
bij de aanstaande wetgevende en
provinciale verkiezingen eene goede klopping
te bezorgen.
***
Z'hebben mij alzoo een sigaar mogen
smooren, z'hebben het mogen hooren va«
den bisschop, de kaloten van Meenen, die
aan • ons socialistisch-liberaal stadsbestuur
eenige duizende franken hebben
gevraagd, om wat opslag te geven aan
het kerkelijk personeel.
Wat gaat het de socialisten en liberalen
aan, wat wij aan de kosters, klokkeluiders
en stoelkezetters betalen, riep
monseigneur woedend uit.
Moest ik u tot den schoonen posl
van deken van Meenen verheffen, vroeg
hij, aan onzen nieuwen herder, om 1
zulke domheden te zien begaan?
Zoolang of dat de kleine kerkfc
dienden willen werken voor een nederi'
loon, zoolang of dat ze in hun lot be
rusten, moet gij van geen verhoogia
gaan spreken. En als het dan nog noodig
mocht zijn hunnen toestand te verbeteren,
welnu, zijn er dan in de stad geen
geloovigen genoeg, die wat van hun overvloed
kunnen afstaan voor de kerkbedienden,
luidde de bisschoppelijke berisping?
Al gebeurde het nu nog, voegde mon]
seigneur er aan toe, dat onze christelijk:
rijken te weinig christelijk gevoelen
hebben om het goddelijk gebod te vol
gen, dat luidt : «De hongerigen spijzen»
dan nog bleven er andere middelen over
om aan wat geld te geraken voor d;
kerkbedienden.
Hoeveel hebt ge daar niet bijeengezameld
met den tombola van het katholiek
onderwijs? Gaat ook met tom'
lalotjes rond voor den opslag van het
kerkpersoneel, maar om de liefde van
God vernedert u toch zoo niet met vo
onze bedienden aan socialisten en lib
ralen opslag te gaan vragen,
'k Zal van uwe wijze woorden reke
ning houden, antwoordde de deken, aan
gezien uw traktement van den staat, met
de verhooging, die u zal worden geschonken
uit de staatskas, veertig duizend
frank per jaar zal bedragen, ho
ik, monseigneur, dat, als ik met tombolabriefjes
rondga, gij mijn handgifte zultj
willen zijn.
't Gedacht van monseigneur is nof
zoo slecht niet. Waarom zouden de ka
tholieken van stad geen tombola inrichten
?
Alzoo zouden ze nog eens occist:
hebben om de vrijgevigheid der geloovi
gen uit te lokken, door de socialist ;n en