Bijlage 5 Archeologisch onderzoek - Ruimtelijkeplannen.nl

BAAC bv Kerkakkerstraat V-10.0140 Dommelen, Kerkakkerstraat Dommelen
bewoond geweest tot in de Romeinse tijd. De bevolkingsdichtheid nam aan het einde
van de Romeinse tijd sterk af, en nam in de middeleeuwen weer toe. 9
Door de toenemende bevolking in de middeleeuwen veranderde het landschap en
werd het steeds meer in cultuur gebracht. Bos werd gekapt en veen werd ontgonnen.
Als gevolg van begrazing door schapen kreeg het potentieel aan natuurlijke vegetatie
geen groeikans meer en ontstonden heidevelden. Betere gronden werden gebruikt als
landbouwgrond. Verspreid in het landschap werden kleine boerenbedrijven gevestigd
op verhoogde plaatsen waarop landbouw werd bedreven. Bij uitputting van de bodem
werd plaggenmest opgebracht en ontstonden essen. Met de komst van kunstmest zijn
veel heidevelden ontgonnen tegen het eind van de negentiende eeuw, waardoor oude
bouwlandcomplexen niet verder werden uitgebreid.
Dommelen omvat grondgebied tussen de riviertjes Dommel en Keersop. Het dorp is
vernoemd naar eerstgenoemd riviertje. 10 De huidige dorpskern bestaat uit het
samenkomen van de gehuchten De Berg, Hof, Keersop, Papenhoek, Heij en
Groenstraat. 11 Vanaf 1970 zijn vele nieuwbouwwijken tussen de oorspronkelijke
gehuchten verrezen. 12
De oudst bekende nederzetting nabij de Kerkakkerstraat ontstond in de zevende eeuw
en breidde zich tot de tiende eeuw uit tot 3 á 4 boerderijen. De bewoning duurt tot in de
elfde/twaalfde eeuw. 13 Op de plaats van dit oude nederzettingsterrein wordt een
begraafplaats aangelegd waarop later een houten en weer later een bakstenen kapel
wordt opgericht. Tijdens het "Kempenproject" is een groot gedeelte van de akkers,
waarop later de wijk De Kerkakkers werd gebouwd archeologisch onderzocht. Tijdens
deze opgravingen werden resten gevonden van een tweede middeleeuwse
nederzetting. In westelijke richting naar de Keersop ontstond een nederzetting met
maximaal drie boerderijen. De oudste sporen van deze nederzetting dateren rond
1050. De boerderij uit de jongste nederzetting dateert uit de periode 1125-1175. Deze
‘hove’ wordt gezien als geografisch middelpunt voor de benaming van de gehuchten
Westerhoven en Geenhoven. Op een kaart uit 1898 14 (figuur 2.1) is zichtbaar dat het
plangebied aan het begin van de twintigste eeuw bestaat uit bouwland. De eerste
kadastrale kaart uit de periode 1820-1832 15 (figuur 2.2) geeft een vergelijkbaar beeld
weer. Op de kaarten is geen bebouwing ter plaatse van het plangebied aangegeven.
In de eerste helft van de twintigste eeuw wordt bebouwing direct ten westen van het
plangebied weergegeven. In de tweede helft van de twintigste eeuw komt eerste
spaarzame bebouwing binnen het plangebied. 16
9
De Bont 1993.
10
Van Berkel en Samplonius 2006.
11
Provincie Noord-Brabant 1983.
12
Wikipedia 2010.
13
Idem.
14
Uitgeverij Robas Producties 1989.
15 WatWasWaar 2010.
16 Idem.
11