You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Het is toeval dat er zoveel<br />
Ghanezen in de bus zitten.<br />
Sam gaat iedere maand naar Londen.<br />
#Eurolines Vroeger ook wel eens urenlang<br />
in een kokende bus gezeten op weg naar je<br />
vakantie? Of aangeschoten in slaap gesukkeld<br />
met je hoofd tegen het raam na een stedentrip?<br />
<strong>De</strong> ouderwetse lange-afstandsbus bestaat nog<br />
steeds en rijdt dagelijks duizenden Europeanen<br />
van het ene land naar het andere. Ondanks de<br />
goedkope vliegtickets.<br />
sen lezen, staren en slapen. Sam tikt<br />
me aan en komt met een uitgewerkte<br />
verklaring. ‘Ten eerste hebben veel<br />
Ghanezen geen auto. Ten tweede is<br />
Amsterdam-Londen dichtbij als je<br />
het vergelijkt met Ghana-Amsterdam,<br />
dus als een neef een paar dagen<br />
in Nederland zit, neem je de bus om<br />
hem te zien. Ten derde doen familieleden<br />
vaak een beroep op je op het<br />
laatste moment.’ Hij kijkt om zich<br />
heen naar zijn medepassagiers en<br />
glimlacht. ‘Ah, er is nog iets. Ten vierde<br />
is het toeval dat er vandaag zóveel<br />
Ghanezen in de bus zitten.’<br />
Londen-Amsterdam<br />
22:00-10:30<br />
Een nacht later neem ik de nachtbus<br />
terug. Weer twaalf uur stilzitten is een<br />
zwaar vooruitzicht, vooral omdat de<br />
bus opnieuw helemaal vol zit. Naast<br />
me zit een Bulgaarse die de hele rit<br />
Dronken<br />
Nuchter in een bus zitten is echt, like,<br />
heel anders dan dronken in een bus zitten.<br />
Ozzy Osbourne<br />
wakker blijft. Terwijl ik soms een heel<br />
uur wegdommel, staart zij strak voor<br />
zich uit. Ze gaat haar dochter zien, in<br />
Nijmegen, ze kan niet wachten.<br />
<strong>De</strong> Ghanezen hebben deze terugreis<br />
deels plaatsgemaakt voor jonge,<br />
Japanse toeristen en studenten die in<br />
hun weekend wat van Europa willen<br />
zien. Het is bijna weekend en in deze<br />
bus zitten drie groepjes Britse jongens.<br />
Ze maken grapjes over Amsterdam,<br />
doen het Nederlandse accent<br />
Die is diep<br />
Je hebt mensen nodig die niet alleen meerijden in<br />
je limo, maar ook als je de bus moet nemen.<br />
Oprah Winfrey<br />
Dagblad <strong>De</strong> <strong>Pers</strong> Donderdag 14 juli 2011<br />
<strong>Pers</strong>pectief<br />
JONATHAN MCDONNELL<br />
na (en klinken dan als Sean Connery),<br />
drinken bier op de boot. Zach<br />
is negentien, heeft onderarmen vol<br />
tatoeages, een trainingsbroek aan en<br />
een gezicht met jeugdpuistjes. ‘Wiet<br />
en hoeren!’ zegt hij stralend als je<br />
hem vraagt wat hij gaat doen.<br />
Toen ik deze reis vroeger maakte,<br />
leek de bus altíjd vol te zitten met jongeren<br />
en studenten. Bij de grens kwamen<br />
drugshonden de bus binnen en<br />
pikte de douane er structureel iedereen<br />
uit die zwart, langharig of gepiercet<br />
was. <strong>De</strong> honden zijn er nog, zegt<br />
buschauffeur Hans. Hij vindt dat de<br />
grenscontroles over het algemeen<br />
Parijs is favoriet<br />
<strong>De</strong> lange afstanden naar de<br />
Spaanse en Franse kust hebben<br />
last van de concurrentie met de<br />
goedkope vluchten, maar op<br />
kortere trajecten zijn klanten<br />
na een paar magere jaren in de<br />
bus teruggekeerd. <strong>De</strong> favoriete<br />
bestemmingen per bus voor de<br />
Nederlander zijn Parijs, Londen,<br />
Brussel en Duitsland.<br />
9<br />
zelfs strenger zijn geworden de afgelopen<br />
twintig jaar. ‘Ze hebben camera’s<br />
waarmee ze de bagage doorlichten.<br />
We missen soms de boot door de<br />
grondigheid van de douane.’<br />
<strong>De</strong> woordvoerder in Portugal kan<br />
niet zeggen of er meer of minder problemen<br />
zijn met illegalen en grensposten.<br />
‘Mensen moeten bij het inchecken,<br />
voordat ze de bus ingaan, de<br />
juiste papieren hebben, dat is het<br />
belangrijkste.’<br />
Paspoort<br />
<strong>De</strong> verdachte groepen van de jaren<br />
negentig zijn inmiddels veilig zolang<br />
ze een geldig paspoort hebben. Maar<br />
wie een Arabische achternaam heeft,<br />
kan rekenen op meer aandacht dan<br />
vroeger. ‘Het is elke keer hetzelfde’,<br />
fluistert Hassam uit Birmingham<br />
voordat hij uit de bus stapt als die bij<br />
Folkestone leegloopt voor de douanecontrole.<br />
Het is twee uur ’s nachts<br />
en het regent. Achter een balie zitten<br />
drie Britse douaniers die de rijen reizigers<br />
voorbij laten komen. Twee<br />
dubbeldeksbussen naar Parijs komen<br />
net na ons aan; de rij loopt ver<br />
voorbij de ingang van het felverlichte<br />
gebouwtje. ‘Ze vragen me áltijd wat ik<br />
in Antwerpen ga doen. Dan vertel ik<br />
áltijd dat mijn vriendin daar woont.’<br />
Hassam mag daarna gewoon doorlopen,<br />
maar het is waar: niet veel anderen<br />
lijken die vraag te krijgen.<br />
Op de boot leunen Zach en zijn<br />
vrienden tegen de reling en draaien<br />
sjekkies. ‘Wij gaan naar de coffeeshop’,<br />
zingen ze als ware het een voetballied.<br />
Binnen hangen passagiers<br />
half slapend op banken en bruinleren<br />
stoelen in de ‘family lounge’. Ergens<br />
staat een tv aan waarop Tom en<br />
Jerry wordt gedraaid. <strong>De</strong> vrolijke,<br />
zichzelf steeds herhalende beginmelodie<br />
jaagt langs de verlaten bar.<br />
Mina is er ook weer. We zwaaien<br />
naar elkaar, verbonden door het slapeloze<br />
retourtje. Het is mooi, twaalf<br />
uur in een bus. Je hebt veel tijd om te<br />
lezen, je kijkt wat uit je raam, je bent<br />
zelfs even op zee. ‘Maar ik ben echt<br />
heel moe’, zegt ze. ‘Het was fijn om<br />
mijn zus te zien en de reis was rustig,<br />
maar ik ga de volgende keer toch vliegen.<br />
Behalve als het te duur is. Misschien<br />
neem ik dan toch weer de bus.’<br />
Lange rit?<br />
Een goede reiziger heeft geen vaste plannen<br />
en heeft niet als doel te arriveren.<br />
Lao Tzu