Voetbal? - De Pers

..............................................................................
Morgan Tsvangirai
OUD-MIJNWERKER GROOTSTE
CONCURRENT MUGABE
..........................................................
.......................................
............................................................
Het Verhaal
15
De inflatie van ruim 100.000 procent
en de lege schappen in de winkels
zijn zelfs voor dit rijkere gezin te
veel.
Een halve dag later zit ik met mijn
gastvrouw in haar slaapkamer. De
45-jarige Tandi (dit is niet haar echte
naam) zit voor de spiegel. De hoge
ramen kijken uit over een langgerekte
tuin. Met precisie brengt ze haar
make-up aan. Wat is er anders dan bij
mijn laatste bezoek, een paar maanden
eerder? Is er nog geld op de zwarte
markt? Gaan haar kinderen nog
naar school? Hoe redt haar familie
het op het platteland? Iedere keer dat
ik bij dit gezin verblijf, is er een verschil.
De kuilen in de weg naar hun
huis lijken nog dieper, de elektriciteit
lijkt nog vaker uit te vallen en de levenslust
is steeds minder.
Hoe anders was het begin 2000,
toen ik als echte toerist naar Zimbabwe
kwam. De velden stonden vol, de
straten waren ’s nachts verlicht en
Zimbabwe was nog een mooie plek
om op safari te gaan.
Maar in dezelfde periode liet de
nieuwe oppositiepartij MDC president
Mugabe zien dat hij niet langer
kon rekenen op de steun van het hele
land. De partij voorkwam in 2000 dat
Mugabe zichzelf via een referendum
nog meer macht kon toebedelen, en
won 57 zetels in het parlement.
In hetzelfde jaar werden ook de
eerste boerderijen van blanke boeren
bezet, en belandde de economie in
een duizelingwekkende neerwaartse
spiraal.
REUTERS
V/h Rhodesië (1)
Zimbabwe heette tot 1979 Rhodesië, naar Cecil
Rhodes. Deze Brit gaf in de 19e eeuw zijn naam
aan wat nu Zimbabwe en Zambia zijn.
Geld wisselen bij de centrale bank
gaat nu tegen woekerkoersen. Voor
één Amerikaanse dollar krijg je bij de
bank 30.000 Zim-dollars. Zaak is om
op de zwarte markt te wisselen. Daar
krijg je namelijk voor één Amerikaanse
dollar zo’n 40 miljoen Zim-
dollars.
De volgende illegale missie is benzine.
Bij de pomp moet je officieel
coupons hebben om te tanken, maar
die heb ik niet. Praten met de manager
in een achterafkantoortje. Wat
extra Amerikaanse dollars bovenop
de standaardprijs en mijn tank zit
vol.
Verder is het als journalist vooral
opletten met wie je spreekt en of je
niet in de gaten wordt gehouden.
Contacten gaan het liefst via-via, zodat
de geïnterviewde een soort referentie
van betrouwbaarheid heeft.
En: geen interviews op straat met het
kladblokje in de hand. Maar wel in
huizen, tuinen en zelfs in auto’s. Als
je het geregeld krijgt, tenminste. De
telefoonnetwerken zijn erbarmelijk.
Iemand aan de telefoon krijgen, is
net zo’n gelukje als winnen op een
fruitautomaat.
Rondom de verkiezingen is het
verbazingwekkend rustig in de stad.
Er is amper politie en leger. Alleen
‘s nachts zie je groepjes ME rondlopen
in Harare. Iedere dag ga ik een
stapje verder. Totdat ik zelfs naar binnen
loop bij persconferenties van de
onafhankelijke presidentskandidaat
Simba Makoni en MDC-leider Morgan
Tsvangirai in hotels die berucht
Morgan Tsvangirai (1952) is de leider
van oppositiepartij MDC, de Movement
for Democratic Change. De voormalige
mijnwerker en vakbondsman
heeft naam gemaakt als de eerste serieuze
uitdager van president Mugabe
sinds die aan de macht kwam. Vorig
jaar werd hij in elkaar geslagen door
de politie. President Mugabe noemde
dat verdiend; zijn concurrent Tsvangirai
zou politiebevelen genegeerd hebben.
Citroenen voor bijna twee miljoen Zim-dollar per kilo. REUTERS
Voor het eerst
vragen mijn
gastouders
in Harare of
ik mijn eigen
ontbijt wil
meenemen.
De schappen
in de winkels
zijn leeg.
Zimbabwe
CIJFERS
EN FEITEN
Naam: Republiek Zimbabwe
Bevolking: 13,3 miljoen
Hoofdstad: Harare
Oppervlakte: 390.759 km
Taal: Engels, Shona, Sindebele
Godsdienst: christendom en inheemse
religies
Levensverwachting: 44 jaar (mannen),
43 jaar (vrouwen)
Exportproducten: tabak, katoen, goud,
mineralen
Munteenheid: Zimbabwe dollar
V/h Rhodesië (2)
Rhodes werd schatrijk dankzij onder meer de
winning van diamanten. Hij richtte het
gigantische diamantbedrijf De Beers op.
zijn vanwege Zimbabwe’s spionnen
van de veiligheidsdienst. Bij iedere
persconferentie groeit het groepje
collega-journalisten en de bravoure
waarmee we werken.
De dreigende woorden van de
ZANU PF, de partij van president Mugabe,
aan ons adres wuiven we weg.
De regering heeft wel wat anders om
zich druk over te maken, zoals het tellen
van de uitslagen en bedenken hoe
ze kan frauderen.
Tot dat ene telefoontje. Terwijl ik
rustig in een internetcafé een verhaal
zit te schrijven, krijg ik te horen dat ze
bij de York Lodge een Britse en een
Amerikaanse journalist hebben opgepakt.
‘Je moet nu weg en onderduiken!’
Laptop uit. Een stapeltje biljetten
met ontelbare nullen op de tafel
en snel richting ‘huis’. Een Zimbabwaanse
vriend rent me nog achterna
met mijn oplader.
De avond voordat ik terug wil vliegen,
krijg ik een sms van een andere
correspondente. De geheime dienst
staat op het vliegveld van Harare met
een lijst van journalisten die de afgelopen
tijd vanuit Zimbabwe verslag
hebben gedaan.
Ik sta dan wel ver van een Pulitzerprijswinnaar
als Barry Bearak van The
New York Times, die in de York Lodge
Intern accountmanager bancair
Commercieel binnendienst bancair
Adviseur hypotheek & vermogen
JIJ?
Doe met ons mee!
Nieuwe uitdagingen?
www.doemeemetnig.nl
NIG Midoffice is een onderdeel
van de Nederlandse Interim Groep
is opgepakt, maar ik wil geen risico
nemen. Ik heb verhalen gehoord van
Zimbabwanen die na enkele nachten
in een Zimbabwaanse cel naar het
ziekenhuis moesten vanwege de vele
vlooienbeten. De volgende dag
wordt een Canadese journaliste opgepakt
op het vliegveld terwijl ze het
land probeert te verlaten.
De kaart van zuidelijk Afrika ligt
op tafel. Aan de grens met Zuid-Afrika,
bij Beitbridge, zijn ook twee journalisten
gearresteerd die Zimbabwe
in wilden. Dus is het voor mij kiezen
uit een van de andere drie buurlanden:
Botswana, Zambia of Mozambique.
Samen met twee collega’s reis ik
eerst enkele uren over de weg, totdat
we bij een kleinere douanepost komen.
De ambtenaren daar praten
over het warme weer. Hier geen lijsten
of vragen aan de reizigers.
Met onze voeten op ander grondgebied
zijn we voor deze ene keer
dankbaar dat Zimbabwe een falende
staat is; een land in verval, waar het
even duurt voordat lijsten met ‘Most
Wanted’ alle politieposten bereikt
hebben. 1