proefvaart broom 50 Doelmatigheid bepaalt al ... - De Vaart Yachting

proefvaart
01
broom 50
Comfortabel
en stoer
Doelmatigheid bepaalt al generaties lang de stoere jachtontwerpen
van de Britse werf Broom. De Broom 50 – bedoeld voor lange reizen
op zowel kust- als binnenwater – is wat dat betreft geen
uitzondering: van buiten robuust genoeg om de elementen te
weerstaan en van binnen één en al comfort voor een aangenaam
verblijf aan boord.
André MolenAAr en HAnS PAPenBUrG
Met zijn 74 jaar mag Martin Broom de pensioengerechtigde leeftijd inmid-
dels lang en breed zijn gepasseerd, op de familiewerf in Brundall heeft hij de
touwtjes nog altijd stevig in handen. Broom senior maakt er nog iedere werk-
dag zijn vaste inspectieronde en grijpt onmiddellijk in als hij zaken aantreft
die zijn goedkeuring niet kunnen wegdragen. Oneffenheden in het houtwerk?
Dan gaat het latje, het deurtje, het paneel of desnoods het hele interieur
er onverbiddelijk uit. ,,Ik heb het met eigen ogen gezien’’, verzekert Arnold
Eijkelenstam van Broom-importeur De Vaart Yachting in Lelystad. ,,Volgens
meneer Broom liep een vlammetje in het houtwerk nét niet lekker door van
het ene in het andere deurtje en dus gingen ze er ter plekke weer uit...’’ Als
we het kersen interieur van de Broom 50 bekijken, verbaast ons dat eigenlijk
niet eens. Zelden zagen we in een jacht zulk fraai houtwerk.
FamilieBeDrijF
C.J. Broom & Sons Ltd. in het Britse Brundall kan bogen op een lange geschie-
denis. Er is in heel Engeland geen werf te vinden, die al zó lang motorkruisers
bouwt. De aan de Yare gevestigde werf werd in 1898 opgericht door Charles
J. Broom en ging daarna twee keer over van vader op zoon. Martin Broom
nam het familiebedrijf destijds over van zijn vader Basil, die het op zijn beurt
had overgenomen van Charles.
De werf bouwde aanvankelijk zeilboten, die vooral werden verhuurd aan
toeristen. Vanaf omstreeks 1920 werden bij Broom de eerste motoren inge-
bouwd in bestaande schepen, waarna de werf in de jaren ‘30 begon met de
bouw van motorboten. In de Tweede Wereldoorlog behoorde Broom tot de
selecte groep werven die schepen mocht bouwen voor de Britse marine: ha-
venboten, reddingboten en snelle tenders. En daarmee werd bij Broom de
basis gelegd voor de huidige serieproductie.
SchoevenDraaier
In het midden van de jaren ‘60, toen de meeste Britse werven nog altijd de
voorkeur gaven aan houtbouw, richtte Martin Broom samen met vier anderen
het polyesterbedrijf Aquafibre op. In 1971 verwierf Broom een meerderheids-
aandeel in dit bedrijf en tot op de dag van vandaag worden de casco’s van de
werf er vervaardigd. De schepen worden daarna op de werf zelf afgebouwd.
De manier waarop Broom de schepen aftimmert, is overigens uniek. De werf
52 www.motorboot.com
Juli 2009
53

05
proefvaart
broom 50
02
03
04
zweert namelijk bij schroefconstructies en gebruikt zo weinig mogelijk lijm.
Het interieur laat zich daardoor nadien zonder zagen of breken vrijwel tot
op het casco weghalen; één schroevendraaier is bij wijze van spreken vol-
doende. Bij reparaties of vervangingen is dat uiteraard een enorm voordeel.
moDellen
Het huidige modellenaanbod van de Britse werf omvat zes snelle motorbo-
ten van ruim 36 tot 53 voet in diverse uitvoeringen. De onder CE-categorie
B gebouwde Broom 50 is de op één na grootste. Deze vol planerende kruiser
(15,24 x 4,60 x 1,30 meter) is er met een open (AD) en een gesloten (AC) ach-
terdek. De 23 ton wegende boot wordt standaard geleverd met twee Volvo
Penta D9 dieselmotoren van 500 pk en haalt dan een top van 26 knopen.
roBUUST
De Broom 50 – wij maken een proefvaart met de AC-uitvoering – is een opval-
lend robuuste verschijning. De boot heeft een vrij scherpe steven, een rela-
tief lang voordek en een niet al te hoge opbouw. Van voren gezien vallen de
schuin geplaatste vierkante kajuitramen op, die overkomend water gemakke-
lijk verwerken. Opzij zijn er de voor de Broom kenmerkende lange ellipsvor-
mige ramen, die in de salon vrij uitzicht bieden op het water.
Als we het steile vrijboord van de vijftigvoeter in de haven in Lelystad hoog
boven de steiger zien uittorenen, houden we al voorzichtig rekening met een
klauterpartij. In werkelijkheid blijkt de opstap naar het bijna op buikhoogte
gelegen gangboord echter opvallend gemakkelijk, doordat de luchtinlaat in
het vrijboord dienstdoet als opstap. Je kunt trouwens ook via het zwempla-
teau aan boord stappen.
De standaard met Aikona afgewerkte gangboorden bieden met hun breedte
van 33 centimeter voldoende bewegingsruimte. Bang dat je onderweg zult
struikelen of van boord zult vallen hoef je niet te zijn, want er is een dege-
lijke, 78 centimeter hoge zeereling. Bovendien zijn overal – op de juiste plek-
ken – grijprails aangebracht, waar je je stevig aan vast kunt houden.
achTerDek
Het gesloten achterdek van De Broom 50 AC vergroot het gevoel van veilig-
heid en comfort onder wat mindere of ruwere weersomstandigheden. Het na-
deel is dat je buiten wat minder leefruimte tot je beschikking hebt dan bij de
AD-uitvoering. Dat is echter een keuze die de klant uiteindelijk zelf bepaalt.
En laten we wel zijn: ook met de ruimte op het nog altijd tamelijk forse ach-
terdek van de 50 AC is het alles behalve behelpen geblazen. Een klein prak-
tisch nadeeltje is wel, dat de fraai in de verschansing weggewerkte bolders
zich nét even wat lastiger laten beleggen. De uitsparing had wat ons betreft
dan ook iets ruimer gemogen. Wat we weer wél heel praktisch vinden, is de
meer dan stevige spiegeldeur naar het zwemplatform; een detail misschien,
maar zo’n mega-solide deur zegt wél iets over de intenties van de bouwer.
54 www.motorboot.com
Juli 2009 55
STUUrSTanD
De tafel voor op het achterdek kan – als die even niet nodig is – fraai wor-
den weggestopt achter de stuurstand; een prima plek! De in het midden ge-
plaatste stuurstand zelf is praktisch ingericht. Links van de in alle richtingen
elektrisch verstelbare bestuurdersstoel biedt een bestuurdersbank plaats
aan één of twee personen. Vóór de meevaarbank is ruimte vrijgemaakt voor
de zeekaart. Rond het stuur zijn alle voor navigatie en motorbediening nood-
zakelijke instrumenten overzichtelijk gerangschikt in het uit drie lagen opge-
bouwde dashboard. Dat de gashendels links zitten, is even wennen. Het biedt
in dit geval overigens wel de mogelijkheid om – onder wat meer extreme
omstandigheden – de meevaarder de gashendels te laten bedienen zodat de
schipper zich volledig kan concentreren op het sturen.
verraSSing
Hoewel de Broom ook bovendeks een zekere allure uitstraalt, is de verras-
sing er niet minder om als we vanuit het overdekte stuurgedeelte de salon
binnenstappen. Het kersen interieur, met vinyl wanden, is adembenemend!
Een fraaier en comfortabeler interieur (met overigens een ongelooflijke hoe-
veelheid kastjes) hebben we zelden gezien. Afgeronde hoeken en indirecte
verlichting bepalen het beeld.
Een prettig detail is de grijprail aan het plafond. Op die manier kun je ook
tijdens het varen van al dit fraais genieten, zonder angst voor valpartijen.
Onbegrijpelijk, dat er zo weinig werven zijn die een dergelijke voorziening in
hun zeegaande jachten aanbrengen.
De salon heeft aan bakboord een U-vormige zitbank en, iets verder naar
voren, aan stuurboord een dinette. Tegenover de dinette bevindt zich de iets
lager gelegen kombuis. De keuken aan boord van dit schip is er duidelijk niet
voor de show; ruimte en apparatuur zijn absoluut toereikend voor het be-
reiden van serieuze maaltijden. En als het moet kan er ook tijdens het varen
09
06
07
08
02, 03 en 04 Het gesloten achterdek van De Broom 50 AC vergroot het
gevoel van veiligheid en comfort onder wat mindere of ruwere weersom-
standigheden. Je levert echter wel iets leefruimte in. 05 Kombuis. 06 en
07 Stuurstand. 08 Douche/toiletruimte gastenhut. 09 Het kersen interi-
eur van de Broom 50 is adembenemend.

proefvaart
broom 50
10 Van twee kanten toegankelijke machinekamer, met daarin in dit
geval twee Caterpillar C12 dieselmotoren van 715 pk. 11 Gastenhut.
12 Arnold Eijkelenstam. 13 Eigenaarshut.
10
11
12
13
worden gekookt, want de vierpits keramische kookplaat is keurig voorzien
van een slingerrand, zodat de pannen nimmer op de grond zullen vallen.
hUTTen
Er zijn aan boord drie hutten, waarvan de in het achterschip geplaatste ei-
genaarshut de meeste ruimte en comfort biedt. De hut heeft een eigen (ge-
scheiden) douche- en toilet, veel bergruimte in kasten en laden en boven het
Franse bed bevindt zich een fraai indirect verlicht plafond. De gastenhut, met
ook daar een Frans bed, bevindt zich voorin. Ook deze hut heeft een eigen
douche/toiletruimte, waarbij douche en toilet door middel van een ronde
glaswand van elkaar zijn gescheiden. Ook hier is voldoende opbergruimte
aanwezig in de diverse kasten en laden. De derde hut heeft twee vrijstaande
bedden van 190 x 62 centimeter, met een kastje ertussen. De hut heeft een
opvallend grote, ‘hok-achtige’ kast, die wij uit praktische overwegingen overi-
gens liever bij de gastenhut zouden hebben getrokken.
machinekamer
In de van twee kanten toegankelijke machinekamer van deze Broom 50 staan
twee Caterpillar C12 dieselmotoren van 715 pk opgesteld, met achter de
beide keerkoppelingen de schroefassen in lijn: een oer-sterke constructie en
daarom ook eigenlijk te verkiezen boven een askoppeling met homokineet.
Hoewel de machinekamer geen stahoogte heeft, is er rond de beide motoren
voldoende ruimte voor onderhoud en reparaties.
varen
Het liefst zouden we met dit schip bij forse wind het IJsselmeer - beter nog de
Noordzee - zijn opgegaan, maar helaas troffen wij een bijna windstille dag. Er
was weliswaar enige golfslag van een paar passerende binnenvaartschepen,
maar daar wordt deze Broom niet warm of koud van. Op de íets te ver van de
stuurstoel verwijderde gashendels en de wat hoge aanvangssnelheid na, valt
er onder dit soort omstandigheden dan ook louter positiefs te melden over
de manoeuvreereigenschappen van dit heerlijk varende schip: goed zicht
naar alle kanten, uitstekende koersvastheid op alle snelheden, prettig vaarge-
drag in bochten, een pittige acceleratie en een meer dan acceptabele top van
bijna 65 km/uur. Daarmee is nog niets gezegd over de vaareigenschappen bij
wat minder gunstige omstandigheden, maar alles bij elkaar optellend zouden
we met dit schip beslist bij een stevige noordwester naar Engeland durven
technische specificaties Broom 50 ac
56 www.motorboot.com Juli 2009 57
varen.
conclUSie
Broom bouwt al generaties lang zeegaande kwaliteitsjachten voor onderne-
mende watersporters. Die traditie vind je moeiteloos terug in deze Broom 50.
Wie van verre reizen houdt langs de Europese kusten, zal zich op deze stoere
maar tegelijkertijd opvallend comfortabele Brit beslist thuisvoelen.
65
55
45
35
25
15
km/uur
90
80
70
60
50
40
db(a)
toerental en snelheid broom 50
snelheid
toeren per minuut 600 1000 1400 1800 2200 2600 2800 3000
toerental en geluid broom 50
zeer rumoerig
rumoerig
duidelijk hoorbaar
stil
zeer stil
toeren per minuut
buiten
binnen
600 1000 1400 1800 2200 2600 2800 3000
afmetingen
lengte 15,24 m
breedte 4,60 m
Diepgang 1,30 m
Kruiphoogte 3,50 m (mast neer)
waterverplaatsing 23 ton
casco
materiaal polyester
rompvorm deep-v
ce-markering b
tanks
Diesel 2 x 1200 l (rvs)
Drinkwater 600 l (rvs)
vuilwater 160 l (rvs)
Voortstuwing
motor 2 x caterpillar c12, 715 pk
(standaard 2 x volvo penta D9, 500 pk)
Koeling interkoelsysteem, natte uitlaat
boegschroef 10 pk, elektrisch
elektrische installatie
boordnet 12/220 volt
accu’s accubank 340 ah service
4 x 90 ah startaccu’s
Generator 10 Kva
accommodatie
aftimmering kersen (alternatieven optioneel)
aantal hutten 3
aantal slaapplaatsen 6
verder salon, kombuis met uitgebreide apparatuur,
dubbele spoelbak en avonite
aanrechtblad, dinette, 2 x douche/toilet,
verwarming in salon en alle hutten
prestaties
topsnelheid 65 km/u (met 2 x caterpillar 715 pk)
Kruissnelheid circa 45 km/u bij 1800 omwentelingen
aanvangssnelheid 12 km/u met 2 motoren
10 km/u met 1 motor
9 km/u met 1 motor / elektr. slenterklep
verbruik 2 x 78 l/uur op kruissnelheid
2 x 120 l/uur op topsnelheid
actieradius circa 700 km op kruissnelheid
circa 650 km op topsnelheid
prijzen
vanaf-prijs € 844.500 (met 2 x volvo D9-500)
€ 901.700 (met 2 x caterpillar 715 pk)
proefschip € 939.444
belangrijkste extra’s proefschip: donker gekleurd hout met hoogglans
lak, vaste tv-antenne op mast, raymarine radar plotter e120 met GpS
antenne en 4 kw radarscanner, aikona op gangboorden, raambekleding
binnenzijde, 23” tv/DvD-speler in salon.
Bouw en informatie
ontwerp John bennet/broom
bouw c.J. broom & Sons ltd.
brundall (Norflok), Groot-brittannië
www.broomboats.com
importeur De vaart Yachting bv
bolderweg 51
8243 rD lelystad
tel. 0320-212341
internet: www.devaartyschting.com
e-mail: info@devaartyachting.com