Statistisch vademecum van de banksector 1999 - Febelfin

BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Statistisch
vademecum van
de banksector
1999
ASPECTEN EN DOCUMENTEN
aspecten en documenten 201 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
205
29

Statistisch vademecum
van de banksector
1999
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
121

Aanhalingen zijn toegelaten mits de bron wordt vermeld.
BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN,
Ravensteinstraat 36 - 1000 Brussel
Telefoon : 02-507 68 11
Telefax : 02-511 19 51
E-mail : ADM@abb-bvb.be
B.T.W. BE 536 067 827
Nr. Bankrekening 210-0046684-79
ISSN 0771-4092 juli 2000
122 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

Statistisch
vademecum van
de banksector
1999
ASPECTEN EN DOCUMENTEN
205
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
123

4 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

Voorwoord
Wie statistieken zoekt met betrekking tot de in België gevestigde
banken, zal zijn gading vinden in dit vademecum. De meeste van
de gebruikte gegevens werden ontleend aan de publicaties van de
NBB en de CBF, alsook aan de individuele verslagen van de banken
of waren bij de Belgische Vereniging van Banken zelf beschikbaar.
Vele gegevens werden bewerkt door de Vereniging, die voor haar
berekeningen uiteraard verantwoordelijk is.
Het jaarverslag van de Belgische Vereniging van Banken en diverse
brochures in de reeks Aspecten en Documenten 1 bevatten statistieken
over deelaspecten van de banksector. Het vademecum is
meer gericht op een structurele benadering.
Bij de vorige publicatie van dit vademecum heeft de Belgische Vereniging
van Banken al een conversie toegepast om de bedragen
voortaan in euro weer te geven 2 , vermits de Europese Centrale Bank
en de Europese munt vanf begin 1999 een feit zijn. In de nu voorliggende
zestiende editie druppelen nog meer aanpassingen binnen,
die te maken hebben met het in werking treden van de Europese
muntzone.
Een aantal tabellen in de hoofdstukken 6, 7 en 9 presenteren zich
onder een aangepaste geografische ventilatie. Voorts is ook de indeling
naar de munt op een nieuwe leest geschoeid. Beide wijzigingen
vloeien voort uit de nieuwe regels inzake bankboekhoudrapportering
die de ECB met ingang van 1999 ingevoerd heeft 3 .
In hoofdstuk 9 zijn voorts enkele tabellen m.b.t. de verrichtingen in
ECU vervangen door nieuwe tabellen die de activiteit van de financiële
markten in euro beschrijven.
Wat de structuur van de banksector betreft, heeft België in 1998-
1999 ook enkele grote fusie- en consolidatiebewegingen gekend.
Dit brengt soms schommelingen of vertekeningen teweeg in statistische
reeksen 4 . Voorts is in hoofdstuk 8 bijkomend een tabel opgenomen
omtrent het aantal beleggingsondernemingen.
Wat de jaargangen betreft, bevat deze editie vooral bijwerkingen
voor 1998-1999. In enkele gevallen kon uitzonderlijk, onder druk van
overgangswerkzaamheden bij externe bronnen of bij de BVB, geen
bijwerking gerealiseerd worden.
1 Zie onder meer ‘Het Belgische bankwezen’ (nr. 190), ‘De resultaten van de
banken in 1998’ (nr. 201) en ‘De banken in 1998 - Individuele gegevens’
(nr. 204).
2 De omrekening gebeurde steeds tegen de vaste conversiekoers die op
31.12.1998 bepaald werd (1 EUR = 40,3399 BEF).
3 De aangepaste tabellen starten met het jaar 1999. Voor cijfers omtrent de
bankactiviteit in 1993-1998 kan de lezer immers teruggrijpen naar de
vijftiende editie van het vademecum (nr. 200).
4 Dit brengt o.m. mee dat de indeling van de banken naar Belgisch recht in
“grootbanken” enerzijds en “overige banken” anderzijds niet steeds vergelijkbaar
is voor de jongste jaren.
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
5

6 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

Inhoud
Woord vooraf
Terminologie
Bronnen & Conventionele tekens
Tabellen (aan het begin van elke reeks van tabellen staat
een gedetailleerde inhoudsopgave)
1. Kencijfers van het Belgische bankwezen
2. De banken in de economie
De tertiaire sector en de banken binnen de economie
Het sparen binnen de economie
De kredietverlening binnen de economie
3. Structuur van de banksector
4. Menselijk kapitaal
5. Investeringen
6. Werkmiddelen
7. Kredieten
Algemeen verloop van de kredieten
Kredieten aan de Belgische privé-sector en aan het buitenland
Kredieten aan de Belgische overheid
Kredieten aan België
Verbinteniskredieten
Effectenportefeuille
8. Verwante bedrijvigheden
Activiteiten buiten balanstelling
Instellingen voor collectieve belegging (ICB)
Beleggingsondernemingen
Pensioensparen
9. Internationalisatie
Open karakter van de bankactiviteit
Internationale aanwezigheid
Activiteit op de financiële markten in euro
10. Betalingsverkeer
Betaalinstrumenten
Interbancaire verrekening
S.W.I.F.T.
11. Bancarisatie
12. Rendabiliteit, solvabiliteit, productiviteit
Rendabiliteit
Solvabiliteit
Productiviteit
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
5
8
10
11
17
18
22
24
27
41
47
51
57
58
60
65
66
67
68
69
70
72
74
74
75
76
78
85
87
88
94
100
101
107
108
116
117
7

Terminologie
Bank
Deze term wordt gebruikt in de zin van de tweede Europese bankenrichtlijn,
d.w.z. een onderneming waarvan de werkzaamheden
bestaan in het van het publiek in ontvangst nemen van deposito’s
of van andere terugbetaalbare gelden en het verlenen van kredieten
voor eigen rekening. Deze definitie werd omgezet in de Belgische
wet op het statuut van en het toezicht op de banken (wet
van 22 maart 1993).
De oude indeling ‘banken, OKI’s, spaarbanken’ is m.a.w. volledig
opgegaan in ‘banken in ruime zin’.
Financiële instelling
Deze term wordt gebruikt in de zin van de tweede Europese bankenrichtlijn,
d.w.z. een onderneming die geen kredietinstelling is en
waarvan de hoofdwerkzaamheid bestaat in het verwerven van deelnemingen
of in het uitoefenen van een of meer van de werkzaamheden,
opgenomen in de lijst van activiteiten die volgens de tweede
bankenrichtlijn onder de wederzijdse erkenning vallen.
Deze lijst van activiteiten omvat : leningen; leasing; betalingsverrichtingen;
uitgifte en beheer van betaalmiddelen; verlenen van garanties
en stellen van borgtochten; transacties met betrekking tot
geldmarktinstrumenten, valuta’s, financiële futures en opties, swaps
en soortgelijke financieringsinstrumenten, effecten; vermogensbeheer
en -advisering; deelneming aan effectenemissies, enz.
Overige financiële instellingen
Deze term wordt gebruikt ter aanduiding van instellingen die geen
banken noch financiële instellingen zijn zoals boven omschreven.
Telkens als deze term wordt gebruikt, wordt naar mate van het
mogelijke aangegeven om welke instellingen het gaat.
Banksector
Deze term omvat alle banken die onder de toepassing van het nieuwe
bankstatuut vallen.
Om een onderscheid te maken in de tijd spreekt men ook wel van
banken ‘in ruime zin’ (d.i. onder het nieuwe bankstatuut) versus
banken ‘in enge zin’ (d.i. onder het oude bankstatuut).
Financiële sector
Deze term omvat de banken, de financiële instellingen en de overige
financiële instellingen.
EUR – deviezen
In de bankboekhoudrapportering luidt de indeling naar de munt
voortaan EUR versus deviezen (vroeger BEF versus deviezen). Met
deviezen worden voortaan de munten bedoeld die niet behoren tot
de Europese muntunie.
8 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

België – overige EMU-landen – overige landen
Waar de vroegere geografische indeling eenvoudigweg België versus
het buitenland was, wordt nu met twee stappen gewerkt. België
wordt, als onderdeel van de Economische en Monetaire Unie,
gerelateerd tot de overige EMU-landen. Daarnaast worden dan nog
de “overige landen” geplaatst, d.i. alle landen die niet behoren tot
de Europese muntunie.
De huidige 11 EMU-landen zijn : België (BE), Duitsland (DE),
Finland (FI), Frankrijk (FR), Ierland (IE), Italië (IT), Luxemburg (LU),
Nederland (NL), Oostenrijk (AT), Portugal (PT), Spanje (ES).
EU-landen
Van de 15 landen die momenteel tot de Europese Unie behoren,
zijn er 11 reeds toegetreden tot de Europese muntunie (zie hoger).
De 4 andere landen zijn : Denemarken (DK), Griekenland (GR),
Verenigd Koninkrijk (GB), Zweden (SE).
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
9

Bronnen
BIB Bank voor Internationale Betalingen
BVB Belgische Vereniging van Banken
BVICB Belgische Vereniging van de Instellingen voor
Collectieve Belegging
BVVO Beroepsvereniging van de
Verzekeringsondernemingen
CBF Commissie voor het Bank- en Financiewezen
CDV Controledienst van de Verzekeringen
ECB Europese Centrale Bank
Eurostat Bureau voor Statistiek van de Europese
Gemeenschap
IMF Internationaal Monetair Fonds
INR Instituut voor de nationale rekeningen
NBB Nationale Bank van België
NIS Nationaal Instituut voor de Statistiek
OESO Organisatie voor Economische Samenwerking en
Ontwikkeling
Postcheque De Financiële Post (onderdeel van De Post)
RSZ Rijksdienst voor Sociale Zekerheid
RSVZ Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der
Zelfstandigen
UCV Uitwisselingscentrum en Verrekening
Conventionele tekens
- het gegeven bestaat niet of is zinloos.
n.b. niet beschikbaar
10 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

1. Kencijfers van
het Belgische bankwezen
1.1. Structuur van de banksector
1.2.1. De bankbedrijvigheid (in miljarden EUR)
1.2.2. De bankbedrijvigheid (in miljarden BEF)
1.3.1. Resultaten van de banken (in miljarden EUR)
1.3.2. Resultaten van de banken (in miljarden BEF)
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
12
13
14
15
16
11

Kencijfers van het Belgische bankwezen
1.1. Structuur van de banksector
1993 1998 1999
Aantal banken
naar Belgisch recht (1) 112 81 75
- uit België - 52 47
- uit overige EU-landen - 19 22
- uit niet-EU-landen - 10 6
naar buitenlands recht 39 39 44
- uit EU-landen 24 25 30
- uit niet-EU-landen 15 14 14
Totaal aantal in België
gevestigde banken
151 120 119
Vertegenwoordigingskantoren
Banken aangemeld onder het
42 38 35
Europees stelsel van vrije
dienstverlening
115 273 304
Personeelsleden (2)
Contactpunten (3)
76.281 76.274 76.302
Kantoren 7.890 7.129 6.975
- Kantoren uitgerust met
self-banking
1.592 4.416 4.974
Gevolmachtigde agenten 11.998 8.262 7.528
- Gevolmachtigde agenten
werkzaam in kantoren van de bank
2.131 1.233 1.059
Biljettenverdelers (4) 2.636 5.734 6.323
Betaalterminals (5)
Investeringen (6) (in miljoenen EUR)
34.010 54.721 58.889
Roerende investeringen 321,5 379,8 n.b.
- Informatica-uitrusting 261,7 337,2 n.b.
Onroerende investeringen 248,5 324,3 n.b.
Totaal
Rekeningen (7) (in duizenden)
570,2 704,1 n.b.
Zichtrekeningen 9.863 12.878 n.b.
Termijnrekeningen 1.949 1.710 n.b.
Gereglementeerde spaarrekeningen 18.581 18.360 n.b.
Totaal
Betalingsverkeer
30.392 32.948 n.b.
Uitgewisselde cheques (8) (in miljoenen) 78,8 45,9 39,6
Eurochequegarantiekaarten (in duizenden) 3.460 3.517 3.960
Bancontact/Mister Cash (9) (in duizenden) 6.071 7.856 8.129
Bron : BVB.
(1) De banken naar Belgisch recht zijn verder onderverdeeld volgens nationaliteit van de meerderheid of
sterkste participatie binnen het aandeelhoudersschap (zie ook tabel 9.8.).
(2) Raming voor alle banken (BVB-enquête bij de leden, aangevuld met gegevens uit de gepubliceerde
rekeningen).
(3) De cijfers m.b.t. kantoren en gevolmachtigde agenten zijn afkomstig uit een BVB-enquête bij de leden.
(4) ATM's van Bancontact/Mister Cash, alsook privatieve automaten met geldafhaling bij de banken.
Vanaf 1995 ook Postomat inbegrepen.
(5) Banksys.
(6) De cijfers m.b.t. de investeringen zijn afkomstig uit een BVB-enquête bij de leden.
(7) Ramingen voor banksector in ruime zin.
(8) UCV-cijfers m.b.t. het interbancaire verkeer, genormaliseerde cheques.
(9) Debetkaarten.
12 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

1.2.1. De bankbedrijvigheid (in miljarden EUR)
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Kencijfers van het Belgische bankwezen
Einde periode 1993 1998 1999
VOORNAAMSTE BALANSRUBRIEKEN
Balanstotaal
Kredieten :
562,9 727,5 770,8
Cliëntenkredieten (1) 193,0 245,1 265,3
- op België 162,9 191,1 206,3
- op het buitenland 30,1 54,0 59,0
Kredieten a/d Belgische overheid (2) 108,3 124,0 110,6
Interbankvorderingen 183,0 218,8 210,1
Effectenportefeuille
Deposito’s :
52,3 100,3 138,7
Cliëntendeposito's 283,8 348,2 364,5
- zichtdeposito's 33,7 59,6 62,6
- termijndeposito's 95,8 103,8 108,0
- gereglementeerde spaardeposito's 48,5 94,9 100,0
- depositocertificaten 3,3 13,0 22,8
- kasbons en obligaties 96,3 71,6 65,7
- overige 6,2 5,4 5,4
Interbankschulden 223,7 280,7 289,7
Aansprakelijk vermogen (3) 22,3 40,4 47,6
- eigen vermogen (3) 15,4 26,0 28,2
- achtergestelde schulden 6,9 14,4 19,4
VOORNAAMSTE POSTEN BUITEN BALANSTELLING
Toevertrouwde waarden
en vorderingen
2.741,1 5.622,0 7.967,4
waarvan : open bewaargevingen 1.458,9 2.800,1 3.959,7
Termijnverrichtingen 902,2 1.850,0 2.289,0
Waarborgen 416,6 809,8 1.026,5
Betekende kredietlijnen 172,6 257,7 285,5
Contantverrichtingen in uitvoering 73,3 91,5 47,8
Opgenomen verbinteniskredieten 29,5 59,5 70,1
Overige rechten en verplichtingen 21,4 55,6 120,7
Vooraf gedekte opbrengsten
en kosten
4,3 10,2 3,8
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Inclusief de vorderingen op de Belgische overheid in de vorm van directe kredietverlening.
(2) Krediet aan de Belgische overheid in de vorm van obligaties en schatkistcertificaten, alsook het bij de
centrale bank herfinancierbaar overheidspapier.
(3) Fonds voor algemene bankrisico’s inbegrepen.
13

Kencijfers van het Belgische bankwezen
1.2.2. De bankbedrijvigheid (in miljarden BEF)
Einde periode 1993 1998 1999
VOORNAAMSTE BALANSRUBRIEKEN
Balanstotaal
Kredieten :
22.709,0 29.348,7 31.092,8
Cliëntenkredieten (1) 7.784,8 9.885,5 10.703,2
- op België 6.572,4 7.707,6 8.323,9
- op het buitenland 1.212,4 2.177,9 2.379,4
Kredieten a/d Belgische overheid (2) 4.366,6 5.003,4 4.461,4
Interbankvorderingen 7.382,0 8.827,4 8.477,0
Effectenportefeuille
Deposito’s :
2.107,9 4.044,6 5.596,3
Cliëntendeposito's 11.447,7 14.045,4 14.704,1
- zichtdeposito's 1.360,0 2.403,2 2.525,1
- termijndeposito's 3.865,4 4.187,4 4.357,3
- gereglementeerde spaardeposito's 1.954,8 3.826,3 4.033,6
- depositocertificaten 132,4 524,0 921,1
- kasbons en obligaties 3.884,7 2.887,8 2.651,0
- overige 250,5 216,7 216,0
Interbankschulden 9.025,2 11.321,2 11.685,7
Aansprakelijk vermogen (3) 899,6 1.630,7 1.920,0
- eigen vermogen (3) 619,5 1.049,2 1.137,6
- achtergestelde schulden 280,1 581,5 782,5
VOORNAAMSTE POSTEN BUITEN BALANSTELLING
Toevertrouwde waarden
en vorderingen
110.575,4 226.792,1 321.404,7
waarvan : open bewaargevingen 58.850,0 112.954,2 159.732,3
Termijnverrichtingen 36.393,3 74.628,6 92.338,6
Waarborgen 16.804,0 32.666,7 41.409,2
Betekende kredietlijnen 6.964,1 10.396,8 11.517,1
Contantverrichtingen in uitvoering 2.955,1 3.691,7 1.927,9
Opgenomen verbinteniskredieten 1.189,0 2.402,0 2.826,0
Overige rechten en verplichtingen 864,5 2.244,3 4.870,3
Vooraf gedekte opbrengsten
en kosten
173,6 410,4 151,8
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Inclusief de vorderingen op de Belgische overheid in de vorm van directe kredietverlening.
(2) Krediet aan de Belgische overheid in de vorm van obligaties en schatkistcertificaten, alsook het bij de
centrale bank herfinancierbaar overheidspapier.
(3) Fonds voor algemene bankrisico’s inbegrepen.
14 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

1.3.1. Resultaten van de banken (1)
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Kencijfers van het Belgische bankwezen
1993 1998 1999
Opbouw van de inkomsten
(in miljarden EUR)
Resultaat uit de financiële intermediatie (2) 7,3 9,0 9,4
Diverse inkomsten 3,6 6,3 5,7
Totaal (bankproduct) 10,9 15,3 15,1
Aanwending bankproduct en uitzonderlijk
resultaat (3) (in miljarden EUR)
Bedrijfskosten 7,7 9,8 10,6
Waardecorrecties m.b.t. de normale
bankactiviteit (4)
1,4 1,7 1,1
Belastingen op het resultaat 0,6 1,1 0,7
Resultaat van het boekjaar 1,4 2,2 2,8
Rendabiliteits- en solvabiliteitsratio’s
Intermediatiemarge (5) 1,37% 1,25% 1,26%
Winstmarge (6) 0,26% 0,30% 0,36%
Rendabiliteit eigen vermogen (7) 8,70% 8,49% 9,86%
Solvabiliteitscoëfficiënt (8) 11,00% 11,30% 11,90%
Bron : BVB.
(1) De analyse van de resultaten van de banken is gebaseerd op de globalisaties van de
gedetailleerde boekhoudstaten en heeft betrekking op kalenderjaren.
(2) Renteresultaat, inkomsten van aandelen en van andere niet-vastrentende effecten en opbrengsten
uit financiële vaste activa.
(3) Uitzonderlijk resultaat : 203 mio. in 1993; -437 mio. in 1998 en 16 mio in 1999.
(4) Waardeverminderingen op kredieten, op beleggingspapier en -effecten, voorzieningen voor andere
risico's en kosten en toevoeging aan de voorzorgfondsen voor risico's.
(5) Resultaat uit de financiële intermediatie in verhouding tot de werkmiddelen van derden.
(6) Resultaat van het boekjaar in verhouding tot de ingezette werkmiddelen.
(7) Alleen banken naar Belgisch recht.
(8) Gewogen risicocoëfficiënt; alleen banken naar Belgisch recht, op geconsolideerde basis (bron : CBF).
15

Kencijfers van het Belgische bankwezen
1.3.2. Resultaten van de banken (1)
1993 1998 1999
Opbouw van de inkomsten
(in miljarden BEF)
Resultaat uit de financiële intermediatie (2) 296,1 364,2 380,8
Diverse inkomsten 144,0 254,8 230,2
Totaal (bankproduct) 440,1 619,0 610,9
Aanwending bankproduct en uitzonderlijk
resultaat (3) (in miljarden BEF)
Bedrijfskosten 312,3 396,9 426,8
Waardecorrecties m.b.t. de normale
bankactiviteit (4)
54,5 69,4 44,3
Belastingen op het resultaat 23,7 45,8 26,6
Resultaat van het boekjaar 57,8 89,3 113,9
Rendabiliteits- en solvabiliteitsratio’s
Intermediatiemarge (5) 1,37% 1,25% 1,26%
Winstmarge (6) 0,26% 0,30% 0,36%
Rendabiliteit eigen vermogen (7) 8,70% 8,49% 9,86%
Solvabiliteitscoëfficiënt (8) 11,00% 11,30% 11,90%
Bron : BVB.
(1) De analyse van de resultaten van de banken is voortaan gebaseerd op de globalisaties van de
gedetailleerde boekhoudstaten en heeft betrekking op de kalenderjaren.
(2) Renteresultaat, inkomsten van aandelen en van andere niet-vastrentende effecten en opbrengsten
uit financiële vaste activa.
(3) Uitzonderlijk resultaat : 8,2 mld. in 1993; -17,6 mld. in 1998 en 0,6 mld. in 1999.
(4) Waardeverminderingen op kredieten, op beleggingspapier en -effecten, voorzieningen voor andere
risico's en kosten en toevoeging aan de voorzorgfondsen voor risico's.
(5) Resultaat uit de financiële intermediatie in verhouding tot de werkmiddelen van derden.
(6) Resultaat van het boekjaar in verhouding tot de ingezette werkmiddelen.
(7) Alleen banken naar Belgisch recht.
(8) Gewogen risicocoëfficiënt; alleen banken naar Belgisch recht, op geconsolideerde basis (bron : CBF).
16 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

2. De banken in de economie
De tertiaire sector en de banken binnen de economie
2.1. Aandeel van de tertiaire sector in de Belgische
economie
2.2. Europese vergelijking van het aandeel van de tertiaire
sector in de economie
2.3. Belang van de banksector in de Belgische economie
2.4. Internationale vergelijking van het belang van de
banksector in de economie
2.5. Verloop van de totale tewerkstelling in de Belgische
financiële sector in 1998
Het sparen binnen de economie
2.6. Internationale vergelijking van de spaarquote van de
gezinnen
2.7. Financiële activa gevormd door de Belgische
ondernemingen en particulieren, en financiële
spaarquote
2.8. Samenstelling van het financieel sparen gevormd door
de Belgische ondernemingen en particulieren
De kredietverlening binnen de economie
2.9. Beroep van de vennootschappen op externe financiering
2.10. Beroep van de gezinnen op bankkrediet
2.11. Gewicht van de banken in de financiering van de
Belgische overheidsschuld
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
18
19
20
20
21
22
22
23
24
25
25
17

De tertiaire sector en de banken binnen de economie
2.1. Aandeel van de tertiaire sector (1) in de Belgische economie
(evolutie 1970-1998 (2), in %)
Jaar
Totale
werkgelegenheid
Werkgelegenheid
in
loondienst
Bezoldiging
van loontrekkenden
A. Aandeel van de tertiaire sector in de Belgische economie
Bruto
toegevoegde
waarde tegen
basisprijzen (3)
Brutovorming
van vast
kapitaal
1970 54,1 52,7 52,0 53,3 63,1
1980 63,8 63,1 61,6 61,8 75,6
1990 70,0 69,3 65,9 66,5 64,6
1995 72,4 71,7 69,3 70,1 73,9
1996 73,1 71,5 69,7 70,6 73,3
1997 73,7 72,2 70,1 70,5 72,6
1998 73,9 72,5 70,7 71,1 73,2
B. Aandeel van de banken en de verzekeringsmaatschappijen
in de Belgische economie
1970 2,5 3,1 4,0 2,9 2,0
1980 3,2 3,7 5,5 4,6 2,6
1990 3,9 4,4 6,5 4,9 2,7
1995 3,5 4,1 6,6 6,3 3,3
1996 3,5 4,1 6,7 6,6 4,1
1997 3,5 4,1 6,6 6,7 4,3
1998 3,4 4,0 6,7 6,9 3,9
C. Aandeel van de banken en de verzekeringsmaatschappijen
in de Belgische tertiaire sector
1970 4,7 5,8 7,6 5,4 3,3
1980 5,1 5,8 9,0 7,4 3,4
1990 5,5 6,4 9,8 7,4 4,1
1995 4,8 5,7 9,5 8,9 4,5
1996 4,8 5,8 9,6 9,4 5,5
1997 4,7 5,6 9,4 9,5 6,0
1998 4,6 5,5 9,5 9,7 5,4
Bron : BVB-berekeningen op gegevens Eurostat, INR.
(1) Zie ’De tertiaire sector - Rijke mogelijkheden maar onvoldoende benut’, Aspecten en Documenten, nr. 56.
(2) Vanaf 1990 gebaseerd op gegevens INR. Vanaf 1995 heeft het INR een belangrijke methodologische
verbetering in de nationale rekeningen doorgevoerd waardoor o.m. de dienstensectoren beter in het
bruto binnenlands product vertegenwoordigd zijn.
(3) Tot 1990 werd deze reeks in marktprijzen gewaardeerd. Vanaf 1995 worden basisprijzen toegepast.
Basisprijzen sluiten productgebonden belastingen uit (BTW, accijnzen, …); ze omvatten wel
productgebonden subsidies.
18 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

De tertiaire sector en de banken binnen de economie
2.2. Europese vergelijking van het aandeel van de tertiaire sector (1)
in de economie (einde 1997, in %)
Totale
werkgelegenheid
Werkgelegenheid
in
loondienst
Bezoldiging
van loontrekkenden
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Bruto
toegevoegde
waarde tegen
marktprijzen
A. Aandeel van de tertiaire sector in de economie van de Europese landen
Brutovorming
van vast
kapitaal
België (3) 73,7 72,2 70,1 70,5 72,6
Duitsland 63,9 63,8 58,5 67,2 76,8
Frankrijk 70,7 72,9 66,2 70,1 77,6
Italië 64,1 64,4 65,8 66,3 67,6
Luxemburg 71,8 72,5 75,2 78,1 78,7
Nederland 72,0 74,2 72,7 68,5 71,5
Verenigd Koninkrijk 75,0 77,0 70,2 66,9 77,1
B. Aandeel van de banken en de verzekeringsmaatschappijen in de economie
van de Europese landen
België (3) 3,5 4,1 6,6 6,7 4,3
Duitsland 3,3 (1) 3,7 (1) 5,0 (1) 5,4 (1) 2,8 (1)
Frankrijk 2,6 2,9 n.b. 4,2 1,3
Italië 1,9 2,8 6,0 4,8 n.b.
Luxemburg 8,8 9,5 16,9 18,5 n.b.
Nederland 3,0 3,2 4,4 4,5 45,6 (2)
Verenigd Koninkrijk n.b. 3,5 (1) 4,7 (1) 5,6 (1) 4,7 (1)
C. Aandeel van de banken en de verzekeringsmaatschappijen in de tertiaire
sector van de Europese landen
België (3) 4,7 5,6 9,4 9,5 6,0
Duitsland 5,2 (1) 5,9 (1) 8,7 (1) 8,1 (1) 3,7 (1)
Frankrijk 3,6 4,0 n.b. 6,0 1,7
Italië 3,0 4,3 9,2 7,2 n.b.
Luxemburg 12,3 13,1 22,5 23,7 n.b.
Nederland 4,1 4,3 6,0 6,5 64,1 (2)
Verenigd Koninkrijk n.b. 4,6 (1) 6,7 (1) 8,4 (1) 6,1 (1)
Bron : BVB-berekeningen op gegevens Eurostat, INR.
(1) Gegevens voor 1996.
(2) Gegevens voor 1995.
(3) Voor België zijn cijfers INR gebruikt (zie ook tabel 2.1.).
19

De tertiaire sector en de banken binnen de economie
2.3. Belang van de banksector in de Belgische economie
Jaar BNP (1)
(in miljarden
EUR)
Totale balans van de
Belgische banksector (2)
in miljarden
EUR
in % t.a.v. het
BNP
2.4. Internationale vergelijking van het belang van
de banksector in de economie (1) (Einde 1999)
Luxemburg 3.416
Ierland 350
Verenigd Koninkrijk 320
België 312
Duitsland 290
Frankrijk (2) 235
Portugal (2) 230
Zweden (2) 222
Nederland 178
Spanje 177
Italië 134
Denemarken 129
Griekenland (2) 108
Finland (2) 107
Zwitserland n.b.
Belgische balans van
de banksector (3)
in miljarden
EUR
Bron : BVB-berekeningen op grond van diverse nationale en internationale bronnen.
(1) Globale balans van de banksector (in de zin van de tweede Europese bankenrichtlijn)
in verhouding tot het nationaal product. Dit is slechts een partiële benadering van het belang van de
bankactiviteit.
(2) Einde 1998.
in % t.a.v. het
BNP
1970 31,7 37,0 116,7 n.b. n.b.
1980 86,8 162,7 187,4 n.b. n.b.
1990 161,6 465,9 288,2 n.b. n.b.
1991 170,3 478,8 281,2 n.b. n.b.
1992 178,8 517,4 289,3 315,8 176,6
1993 185,0 562,9 304,3 335,7 181,5
1994 194,5 579,4 297,9 348,4 179,2
1995 203,6 616,1 302,6 362,7 178,2
1996 208,5 670,9 321,8 395,1 189,5
1997 218,0 724,0 332,1 399,4 183,2
1998 227,4 727,5 319,9 410,1 180,3
1999 235,5 770,8 327,3 421,0 178,8
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Tegen marktprijzen.
(2) Banksector in ruime zin. De verhouding van het balanstotaal tot het BNP is niet meer dan een partiële
benadering van het belang van de bankactiviteit.
(3) Gemiddelde van de activa en passiva op België, in BEF en deviezen.
Vanaf 1999, EUR en deviezen.
20 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

De tertiaire sector en de banken binnen de economie
2.5. Verloop van de totale tewerkstelling in de Belgische
financiële sector in 1998 (1)
A. Financiële instellingen [65] 91.310
1. Banken [65.12] (2) 80.004
2. NBB [65.11] 2.859
3. Leasing- en financieringsmaatschappijen [65.21 + 65.22] 2.641
4. Overige financiële instellingen [65.23] 3.353
5. Zelfstandigen (3) 2.453
B. Verzekeringswezen en pensioenfondsen [66] (4) 36.950
1. Levensverzekeringsmaatschappijen en pensioenfondsen [66.01 + 66.02] 4.352
2. Overige verzekeringsmaatschappijen [66.03] 21.915
3. Zelfstandigen (3) 10.683
Ondersteunende activiteiten i.v.m. financiële instellingen en
C.
verzekeringswezen [67] (5)
12.971
1. Beheer van financiële beurzen [67.11] 152
2. Commissionairs in effecten [67.12] 405
3. Overige ondersteunende activiteiten i.v.m. financiële instellingen [67.13] 1.896
4. Ondersteunende activiteiten van het verzekeringswezen [67.20] 10.518
D. Totaal financiële sector (A + B + C) 141.231
Bron : BVB-berekeningen op gegevens RSZ en RSVZ.
(1) De voorstelling volgt vanaf 1993 de NACE-Rev.1-indeling, waarvan de code tussen vierkante haakjes
staat aangegeven.
(2) Eveneens inbegrepen zijn een aantal leasingmaatschappijen die niet konden worden afgezonderd.
(3) Uitsluitend hoofdactiviteit en helpers.
(4) Exclusief verplichte sociale verzekeringen.
(5) Uitsluitend loontrekkenden; de gegevens m.b.t. de zelfstandigen kunnen niet worden uitgesplitst
volgens die categorieën.
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
21

Het sparen binnen de economie
2.6. Internationale vergelijking van de spaarquote van de gezinnen (1)
(in %)
1980 1985 1990 1995 1998 1999 (4)
Frankrijk (2) 17,6 14,0 12,5 14,5 14,1 14,1
Japan 17,9 15,6 12,1 13,7 13,6 13,3
België 18,3 10,5 13,9 15,1 11,6 11,4
Duitsland (2) 12,8 11,4 13,8 11,4 11,0 11,2
Italië (2) 23,4 19,4 17,0 14,5 11,5 11,1
Oostenrijk (2) 11,5 8,6 12,2 9,8 8,6 9,1
Zwitserland 0,5 2,8 10,3 9,6 9,0 8,8
Verenigd Koninkrijk (2) 13,4 9,6 7,7 10,5 7,8 8,1
Zweden 6,7 2,3 -0,6 6,3 1,2 1,7
Verenigde Staten (2) 8,8 7,1 5,3 3,8 0,5 -0,8
Nederland (3) 1,8 -0,5 5,8 0,5 -0,6 -1,1
Bron : BVB-berekeningen op gegevens OESO.
(1) Nettogezinssparen uitgedrukt in percentage t.a.v. hun beschikbaar inkomen,
d.w.z. brutospaartegoeden min het verbruik van vast kapitaal (o.a. afschrijvingen van woningen).
(2) Brutogezinssparen.
(3) Het sparen in verplichte kapitalisatiestelsels voor pensioenvorming is in Nederland sterk ontwikkeld.
Vandaar dat het (aanvullende) individuele sparen blijkens de tabel in vergelijking tot andere landen
relatief laag is.
(4) Schattingen en vooruitzichten.
2.7. Financiële activa gevormd door de Belgische ondernemingen (1)
en particulieren, en financiële spaarquote
Jaar
Totaal volume van
het financieel
sparen (2) gevormd
tijdens het jaar
(veranderingen in
miljarden EUR)
Financiële
spaarquote
(3) (%)
Financieel sparen
gevormd bij de
nationale financiële
sector (4)
(veranderingen in
miljarden EUR
Financiële
spaarquote bij
de nationale
financiële sector
(5) (%)
1985 +18,7 15,8 +10,56 8,9
1990 +35,7 22,1 +14,58 9,0
1991 +37,4 22,0 +11,34 6,7
1992 +37,2 20,8 +12,34 6,9
1993 +31,2 16,8 +18,88 10,2
1994 +31,3 16,1 + 6,19 3,2
1995 +29,9 14,8 + 5,66 2,8
1996 +36,2 17,3 +11,91 5,7
1997 +34,7 15,9 + 5,25 2,4
1998 +36,3 15,8 + 5,79 2,5
Bron : BVB-berekeningen op basis van gegevens NBB.
(1) Overheidsbedrijven en privé-ondernemingen die geen banken zijn.
(2) Exclusief chartaal geld.
(3) Groei van de financiële activa van de Belgische ondernemingen en particulieren (exclusief chartaal geld),
in % van het BNP.
(4) Banken, de NBB en het Rentenfonds.
(5) Groei van de financiële activa van de Belgische ondernemingen en particulieren bij de nationale financiële
sector, in % van het BNP.
22 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Het sparen binnen de economie
2.8. Samenstelling van het financieel sparen gevormd door
de Belgische ondernemingen en particulieren
(Aandeel van iedere vorm van activa, in % van de activa gevormd tijdens het jaar (1))
Jaar
Uitsplitsing
volgens de munt
in BEF in deviezen
Uitsplitsing
volgens de duur
Korte
termijn (3)
Lange
termijn (4)
Uitsplitsing
volgens geografische
bestemming (2)
België Buitenland
1985 85,7 14,3 39,3 60,7 81,4 18,6
1990 88,8 11,2 25,7 74,3 83,1 16,9
1991 79,2 20,8 27,8 72,2 83,4 16,6
1992 84,2 15,8 35,8 64,2 75,4 24,6
1993 60,0 40,0 63,1 36,9 79,8 20,2
1994 63,5 36,5 1,2 98,8 39,5 60,5
1995 59,4 40,6 1,2 98,8 66,3 33,7
1996 65,6 34,4 47,0 53,0 63,5 36,5
1997 53,8 46,2 32,6 67,4 69,3 30,7
1998 82,3 17,7 55,0 45,0 90,0 10,0
Bron : BVB-berekeningen op basis van gegevens NBB.
(1) Berekeningen voor de uitsplitsbare activa.
(2) Raming.
(3) Op maximum één jaar. Voornamelijk gereglementeerde spaardeposito's, termijndeposito's, kasbons op
hoogstens één jaar, schatkistcertificaten en thesauriebewijzen op hoogstens één jaar.
(4) Op meer dan één jaar. Voornamelijk kasbons, obligaties en thesauriebewijzen op meer dan één jaar
alsook aandelen.
23

De kredietverlening binnen de economie
2.9. Beroep van vennootschappen (1) op externe financiering
(bedragen in miljoenen EUR)
Jaar
1995
aangroei
1997
aangroei
1998
aangroei
IX.99
aangroei
IX.99
uitstaand
bedrag
Beroep op de Belgische
kapitaalmarkt
+ 8.189 + 8.350 + 9.970 + 20.512 434.758
Aandelen + 6.193 + 8.294 + 9.351 + 13.257 408.826
(wv. genoteerde aandelen) (+ 254) (4) (+ 2.034) (+ 1.710) (+ 4.251) (172.698) (4)
Vastrentende effecten + 1.996 + 56 + 619 + 7.255 25.932
wv. voor ten hoogste één jaar + 953 + 304 + 307 + 6.273 8.852
wv. voor meer dan één jaar + 1.043 - 248 + 312 + 982 17.080
Beroep op krediet
bij de Belgische banken
+ 1.580 + 1.927 + 1.669 + 2.492 80.807
wv. voor ten hoogste één jaar + 1.877 + 1.044 + 1.989 - 1.466 35.953
wv. voor meer dan één jaar - 297 + 883 - 320 + 3.958 44.854
Overige financiële verplichtingen + 4.579 + 8.113 + 8.384 + 5.215 81.286
wv. leningen verstrekt door
buitenlandse banken
+ 1.370 + 2.808 + 4.836 + 3.247 22.298
wv. niet-bancaire leningen
vanwege het buitenland (2)
+ 3.779 + 6.476 + 5.245 + 2.199 43.357
wv. diversen (3) - 570 - 1.171 - 1.697 - 231 15.631
Totale nettobeweging + 14.348 + 18.390 + 20.023 + 28.220 596.851
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Volgens het transparantiebeginsel worden de kredietinstellingen en de institutionele beleggers weggelaten
uit de sector van de vennootschappen. Zij worden immers beschouwd als zuiver financiële bemiddelaars.
Deze presentatie van de financiële rekeningen wijst financiële activa/passiva rechtstreeks toe aan de
sector van eindbestemming.
(2) Het gaat hoofdzakelijk om gekruiste financiële transacties gesloten tussen entiteiten van multinationale
ondernemingen.
(3) Met inbegrip van statistische aanpassingen, weglatingen en vergissingen.
(4) Ramingen.
24 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

2.10. Beroep van de gezinnen (1) op bankkrediet
(bedrag in miljoenen EUR)
Jaar
Verplichtingen voor
ten hoogste één jaar
1995
aangroei
1997
aangroei
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
De kredietverlening binnen de economie
1998
aangroei
IX.99
aangroei
IX.99
uitstaand
bedrag
- 245 - 35 + 1.068 + 370 7.729
Verplichtingen voor
meer dan één jaar
+ 2.082 + 5.526 + 5.803 + 4.390 90.343
wv. hypothecair krediet + 2.156 + 3.622 + 5.615 + 6.106 66.838
wv. consumentenkrediet - 102 + 593 + 18 + 559 8.961
wv. diversen (2) + 28 + 1.311 + 170 - 2.275 14.544
Totale nettobeweging + 1.837 + 5.491 + 6.871 + 4.760 98.072
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) De sector ’gezinnen’ omvat de eenmanszaken en de particulieren. De presentatie volgt
de benadering van de financiële rekeningen, d.i. met toepassing van het transparantiebeginsel
(zie ook noot (1) in tabel 2.9.).
(2) O.a. termijnvoorschotten, handelskrediet, bankaccepten, leasing en huur-verkoop.
2.11. Gewicht van de banken in de financiering van de Belgische
overheidsschuld (bedragen in miljarden EUR)
Einde
jaar
Belgische overheidsschuld (1) Dekking door de banken (1)
EUR Deviezen Totaal EUR Deviezen Totaal
1999 236,3 10,4 246,7 133,1 0,8 133,9
Bron : BVB-berekeningen op eigen gegevens en gegevens Ministerie van Financiën voor de overheidsschuld.
(1) Onder meer wegens de verschillen in boekingsmethodes, in de wijze waarop met koersschommelingen
rekening wordt gehouden, enz. is omzichtigheid geboden bij de vergelijking van beide reeksen.
25

26 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

3. Structuur van
de banksector
3.1. Verloop van het aantal banken
3.2. Belang van de groepen van banken
3.3. Aantal contactpunten met de cliënteel
3.4. Variaties in het kantorenbestand van de banken
3.5. Diversificatie in het kantorennet : self-banking eenheden
3.6. Geografische verdeling van de bankkantoren en
verkooppunten - einde 1999
3.7. Verdeling van de banken naar omvang van hun
kantorennet en agentennet - einde 1999
3.8.1. Voornaamste in België gevestigde banken volgens het
balanstotaal - boekjaar 1998
3.8.2. Voornaamste in België gevestigde banken volgens de
cliëntendeposito's in ruime zin - boekjaar 1998
3.8.3. Voornaamste in België gevestigde banken volgens de
cliëntenkredieten - boekjaar 1998
3.8.4. Voornaamste banken naar Belgisch recht volgens het
totaal eigen vermogen - boekjaar 1998
3.9. Belang van de voornaamste instellingen binnen de
banksector
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
28
28
29
29
30
30
31
33
35
37
39
40
27

Structuur van de banksector
3.1. Verloop van het aantal banken
Einde jaar Totaal Banken naar Banken naar buitenlands recht
Belgisch recht Totaal EU niet-EU
1980 176 149 27 n.b. n.b.
1985 165 137 28 12 16
1990 157 122 35 20 15
1992 157 118 39 23 16
1993 151 112 39 24 15
1994 147 107 40 25 15
1995 145 105 40 24 16
1996 141 101 40 25 15
1997 134 94 40 25 15
1998 120 81 39 25 14
Oprichtingen + 6 +1 +5 +5 0
Fusies en opslorpingen - 3 -3
Verdwijningen - 4 -4
1999 119 75 44 30 14
Bron : BVB-berekeningen op gegevens CBF.
3.2. Belang van de groepen van banken
Einde 1998 Totaal Banken naar Belgisch recht Banken naar
Einde 1999 Grootbanken
(5)
Overige
banken
buitenlands
recht
Aantal banken 120 6 75 39
119 5 70 44
Balans 727,5 522,2 128,5 76,8
(in miljarden EUR) 770,8 593,5 120,3 57,0
Cliëntendeposito's (1) 348,2 258,3 74,0 15,9
(in miljarden EUR) 364,5 266,4 82,3 15,8
Cliëntenkredieten (2) 245,1 193,4 40,4 11,3
(in miljarden EUR) 265,3 209,8 43,9 11,6
Aantal kantoren (3) 7.129 6.284 790 55
6.975 5.675 1.240 60
Aantal gevolmachtigde 8.262 1.550 6.648 64
agenten (3) 7.528 1.310 6.145 73
(wv. werkzaam in (1.233) (1.211) (22) (0)
kantoren van de bank) (1.059) (1.038) (21) (0)
Aantal personeels- 76.274 58.955 14.033 3.286
leden (4) 76.302 57.641 15.357 3.304
Bron : BVB-berekeningen op enquête-gegevens en gegevens CBF, NBB.
(1) Inclusief depositocertificaten, kasbons en obligaties.
(2) Inclusief de directe kredietverlening aan de Belgische overheid.
(3) Op basis van een enquête bij de BVB-leden.
(4) Ramingen voor alle banken (BVB-enquête bij de leden, aangevuld met gegevens uit de gepubliceerde
rekeningen).
(5) Conform aan de gedetailleerde boekhoudstaten. Voor 1998 : ASLK-Bank, Bacob Bank, Bank Brussel Lambert,
Gemeentekrediet van België, Generale Bank en KBC Bank. Voor 1999 : Artesia Bank (niet-geconsolideerd),
Bank Brussel Lambert, Fortis Bank, Gemeentekrediet van België, KBC Bank. Bij de groep Artesia Banking
Corporation zijn de gegevens van de (nieuwe) Bacob Bank opgenomen bij de "overige banken".
28 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

3.3. Aantal contactpunten met de cliënteel
Einde Aantal
jaar bankkantoren
3.4. Variaties in het kantorenbestand van de banken
Aantal kantoren
bij begin
van de periode
Aantal gevolmachtigde
agenten Aantal
totaal
wv. werkzaam
in kantoren
van de bank
Nettokantoor-
verloop tijdens
de periode
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Structuur van de banksector
Aantal kantoren
bij einde
van de periode
Periode 1984-1986 8.355 (1) +504 8.859
Periode 1987-1989 8.859 +119 8.978
Periode 1990-1992 8.978 -523 8.455 (1)
Periode 1994-1996 (2) 7.890 -368 7.522
1997 7.522 -164 7.358
1998 7.358 -229 7.129
1999 7.129 -154 6.975
Bron : BVB (enkel leden).
(1) Raming : van einde 1983 t/m einde 1992 hebben de cijfers betrekking op de hele sector.
(2) Vanaf einde 1993, cijfers voor de BVB-leden (ruim 95% van het balanstotaal van de sector).
Door uitbreiding van het deelnemersveld sluiten de latere jaargangen niet steeds volledig op elkaar aan.
verkooppunten
(1)
1993 7.890 11.998 2.131 17.757
1994 7.791 11.368 1.676 17.483
1995 7.668 10.636 1.659 16.645
1996 7.522 10.441 1.946 16.017
1997 7.358 9.901 1.874 15.385
1998 7.129 8.262 1.233 14.158
1999 6.975 7.528 1.059 13.444
Bron : BVB (enkel leden).
(1) Totaal van kantoren en gevolmachtigde agenten. Voor zover deze agenten in zelf-ingerichte
kantoren werken, worden ze beschouwd als bijkomende verkooppunten, naast de bankkantoren.
29

Structuur van de banksector
3.5. Diversificatie in het kantorennet : self-banking eenheden
Einde jaar 1993 1995 1998 1999
Aantal banken die in deze
diversificatie investeren
Aantal kantoren uitgerust
met self-banking
Procentueel aandeel in het
kantorennet (1)
Aantal automaten (2) opgesteld in de
self-banking eenheden
waarvan automaten met de functie
geldopvraging
12 12 11 10
1.592 2.465 4.416 4.974
23,2% 37,1% 69,7% 77,5%
3.017 4.420 7.671 8.762
1.568 2.316 4.419 4.880
Bron : BVB (enkel leden).
(1) Voor de banken die self-banking eenheden hebben geïnstalleerd.
(2) Mogelijke types zijn o.a. drukkers van rekeninguittreksels (gevelprinters niet inbegrepen);
stortingsloketten; automaten waar men menugestuurd allerlei verrichtingen kan doen en informatie opvragen.
3.6. Geografische verdeling van de bankkantoren en
verkooppunten - einde 1999
Provincie
Aantal
kantoren
Aantal
verkooppunten (1)
Brussels Hoofdstedelijk Gewest 623 806
Vlaams Gewest
- Antwerpen 1.180 2.269
- Limburg 629 1.107
- Oost-Vlaanderen 1.048 2.427
- Vlaams-Brabant 749 1.361
- West-Vlaanderen 937 2.243
Waals Gewest
- Henegouwen 695 1.214
- Luik 543 967
- Luxemburg 146 294
- Namen 254 467
- Waals-Brabant 171 289
Totaal 6.975 13.444
Bron : BVB (enkel leden).
(1) Totaal van kantoren en gevolmachtigde agenten. Voor zover deze agenten in zelf-ingerichte kantoren
werken, worden ze beschouwd als bijkomende verkooppunten, naast de bankkantoren.
30 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Structuur van de banksector
3.7. Verdeling van de banken naar omvang van hun kantorennet
en agentennet - einde 1999
Omvang van het
kantorennet Aantal
banken
Kantoren
Gezamenlijk aantal
kantoren
1 tot 10 85 166
11 tot 50 13 334
51 tot 100 2 131
101 tot 500 1 165
meer dan 500 5 6.179
Totaal (1) 106 6.975
Omvang van het
agentennet Aantal
banken
Gevolmachtigde agenten
Gezamenlijk aantal agenten (wv.
werkzaam in kantoren van de bank)
1 tot 10 7 32 (11)
11 tot 50 8 290 (50)
51 tot 100 3 233 (0)
101 tot 500 10 2.990 (377)
meer dan 500 4 3.983 (621)
Totaal (1) 32 7.528 (1.059)
Bron : BVB (enkel leden).
(1) Van de 106 banken die deelnemen aan de BVB-enquête werken er dus 32 samen met gevolmachtigde
agenten. Voor zover deze agenten in zelf-ingerichte kantoren werken, worden ze beschouwd als
bijkomende verkooppunten, naast de bankkantoren.
31

Structuur van de banksector
Noten bij tabel 3.8.1.
(1) De gegevens zijn ontleend aan de balansen afgesloten tussen 1 juli 1998 en 30 juni 1999.
(2) Volgens het K.B. van 23 september 1992 moet iedere bank die een moederonderneming is, een geconsolideerde
jaarrekening opstellen indien zij, alleen of gezamenlijk, één of meer dochterondernemingen naar Belgisch of
buitenlands recht controleert. Voor het boekjaar 1998 hebben 28 banken geconsolideerde jaarrekeningen opgesteld.
(3) BE : bank naar Belgisch recht.
KE : bijkantoor wv. de moederonderneming in een EU-lidstaat is gevestigd.
KN : bijkantoor wv. de moederonderneming niet in een EU-lidstaat is gevestigd.
(4) Voor banken waarvan het boekjaar niet op 31 december eindigt, wordt de afsluitingsdatum van het boekjaar
tussen haakjes vermeld.
(5) In juni 1999 is de Fortis Bank gevormd door de fusie van Generale Bank en ASLK-Bank.
(6) Het Gemeentekrediet heeft, wat de voorstelling van de jaarrekening aangaat, een derogatie bekomen vanwege de CBF.
Hierdoor kon het Gemeentekrediet haar jaarrekening opstellen overeenkomstig de structuur van de gecombineerde
jaarrekening van Dexia. Aangezien het balanstotaal zoals gepubliceerd in de jaarrekening van het Gemeentekrediet
vergelijkbaar is met het balanstotaal in de jaarrekeningen volgens de koninklijke besluiten van 23 september 1992 op de
jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening van de kredietinstellingen, werd (ten behoeve van het opmaken van deze
rangschikkingen) het balanstotaal uit de gepubliceerde jaarrekening van het Gemeentekrediet overgenomen. Voor de
andere criteria werd in samenspraak met het Gemeentekrediet een cijfer samengesteld dat inhoudelijk nauw aansluit bij
de uniforme jaarrekening en dus vrij goed vergelijkbaar is met de andere banken.
(7) Het geconsolideerd balanstotaal van de ASLK-Bank is met inbegrip van ASLK-Verzekeringen opgesteld.
(8) De vermelde cijfers dateren van vóór de herstructurering binnen de groep Artesia Banking Corporation. In mei 1999 is de
"corporate & professionele markten"-activiteit van de vroegere BACOB Bank overgegaan naar Artesia Banking Corporation
(afgekort Artesia Bank), en zo samengevoegd met de activiteiten van de vroegere Paribas Bank België.
De nieuwe BACOB Bank legt zich sindsdien vooral toe op de "retail & social profit"-activiteit.
(9) Voorheen Crédit Lyonnais Belgium. De overname door Deutsche Bank gebeurde einde 1998.
(10) Spaarbank Anhyp en Ippa Bank die beide behoorden tot de Franse AXA-groep, zijn begin 2000 gefusioneerd
tot AXA Bank Belgium.
(11) Voorheen HSA-Spaarkrediet.
(12) De Groep Landbouwkrediet publiceert enkel geconsolideerde rekeningen.
(13) Voorheen Banco Central Hispanoamericano.
(14) Voorheen Lloyds Bank.
(15) Voorheen Rabobank België.
(16) Deze bank veranderde haar naam in mei 2000 tot Dexia Bank Belgium.
(17) Deze bank veranderde haar naam in juni 2000 tot BNP Paribas.
(18) Deze bank veranderde haar naam in mei 2000 tot Fortis Bank Asia HK.
32 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

3.8.1. Voornaamste in België gevestigde banken volgens
het balanstotaal (1) - boekjaar 1998
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Structuur van de banksector
Plaats Type (3) Naam Bedrag in miljoenen EUR
niet-geconsolideerd
geconsolideerd
(2)
1 BE Generale Bank (5) 124.142 208.461
2 BE KBC Bank 117.284 139.813
3 BE Bank Brussel Lambert 87.186 104.312
4 BE Gemeentekrediet van België (6) (16) 75.604 105.407
5 BE ASLK-Bank (5)(7) 70.845 80.232
6 BE BACOB Bank (8) 45.524 64.585
7 BE Artesia Banking Corporation (Artesia Bank) (8) 16.686
8 KE Westdeutsche Landesbank Girozentrale 10.554
9 BE Deutsche Bank N.V. (9) 9.859 9.852
10 BE Spaarbank ANHYP (10) 9.512 9.863
11 BE CBC Banque 8.909 8.900
12 BE CENTEA (11) 8.632 8.783
13 BE Argenta Spaarbank 7.863 8.753
14 KN The Sumitomo Bank (31/3/99) (4) 7.505
15 BE Ippa Bank (10) 7.141 7.598
16 KN Morgan Guaranty Trust Company of New York 5.673
17 KE Deutsche Bank A.G. 5.664
18 KE Crédit Commercial de France 5.516
19 BE Landbouwkrediet (groep) (12) 4.849 4.849
20 KN The Bank of New York 4.641
21 KE Banque Nationale de Paris (17) 4.453
22 KE ABN-AMRO Bank 4.213
23 BE Europese Bank voor Latijns-Amerika 4.202
24 BE Generale Belgian Bank (18) 3.660 3.667
25 BE Bank van De Post 3.459
26 BE Beroepskrediet 3.227 3.233
27 KE Société Générale (Brussels Branch) 2.830
28 KE Commerzbank 2.763
29 KN The Sanwa Bank (31/3/99) 2.668
30 BE Banca Monte Paschi Belgio 2.577 2.577
31 BE Bank Nagelmackers 1747 2.433 2.470
32 BE Eural 2.425
33 KE Banco Santander Central Hispano (13) 2.353
34 BE HBK Spaarbank 2.233
35 BE Bank Belgolaise 2.070
36 BE BCH Benelux 1.987
37 BE Citibank Belgium 1.944
38 KE Lloyds TSB Bank plc (14) 1.649
39 KN The Bank of Tokyo-Mitsubishi Ltd (31/3/99) 1.486
40 BE Bank J. Van Breda & Cº 1.471 1.505
41 BE VDK Spaarbank 1.289
42 BE AGF/Assubel Bank 1.114
43 KE Rabobank Nederland (15) 1.093
44 BE Bank Degroof (30/9/98) 1.062 1.886
45 BE Parfibank 1.027
46 BE ING Bank (Belgium) 982
47 BE Krediet- en Financiële Maatschappij (Krefima) 854
48 BE CPH/Crédit Professionnel du Hainaut 829
49 BE Bankunie 820 823
50 BE Antwerpse Diamantbank 811 858
Bron : BVB-berekeningen op gegevens uit de gepubliceerde jaarrekeningen.
33

Structuur van de banksector
Noten bij tabel 3.8.2.
(1) Omvat : 'Schulden aan cliënten' (zichtdeposito's, deposito's op termijn of met opzegging, gereglementeerde
spaardeposito's, deposito's van bijzondere aard, overige crediteuren) + 'In schuldbewijzen belichaamde
schulden' (voornamelijk kasbons, obligatieleningen en depositocertificaten).
(2) BE : bank naar Belgisch recht.
KE : bijkantoor wv. de moederonderneming in een EU-lidstaat is gevestigd.
KN : bijkantoor wv. de moederonderneming niet in een EU-lidstaat is gevestigd.
(3) Voor banken waarvan het boekjaar niet op 31 december eindigt, wordt de afsluitingsdatum van het
boekjaar tussen haakjes vermeld.
(4) In juni 1999 is de Fortis Bank gevormd door de fusie van Generale Bank en ASLK-Bank.
(5) Het Gemeentekrediet heeft, wat de voorstelling van de jaarrekening aangaat, een derogatie bekomen vanwege de CBF.
Hierdoor kon het Gemeentekrediet haar jaarrekening opstellen overeenkomstig de structuur van de gecombineerde
jaarrekening van Dexia. Aangezien het balanstotaal zoals gepubliceerd in de jaarrekening van het Gemeentekrediet
vergelijkbaar is met het balanstotaal in de jaarrekeningen volgens de koninklijke besluiten van 23 september 1992 op de
jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening van de kredietinstellingen, werd (ten behoeve van het opmaken van deze
rangschikkingen) het balanstotaal uit de gepubliceerde jaarrekening van het Gemeentekrediet overgenomen. Voor de
andere criteria werd in samenspraak met het Gemeentekrediet een cijfer samengesteld dat inhoudelijk nauw aansluit bij
de uniforme jaarrekening en dus vrij goed vergelijkbaar is met de andere banken.
(6) Het geconsolideerd balanstotaal van de ASLK-Bank is met inbegrip van ASLK-Verzekeringen opgesteld.
(7) De vermelde cijfers dateren van vóór de herstructurering binnen de groep Artesia Banking Corporation. In mei 1999 is de
"corporate & professionele markten"-activiteit van de vroegere BACOB Bank overgegaan naar Artesia Banking Corporation
(afgekort Artesia Bank), en zo samengevoegd met de activiteiten van de vroegere Paribas Bank België.
De nieuwe BACOB Bank legt zich sindsdien vooral toe op de "retail & social profit"-activiteit.
(8) Voorheen Crédit Lyonnais Belgium. De overname door Deutsche Bank gebeurde einde 1998.
(9) Spaarbank Anhyp en Ippa Bank die beide behoorden tot de Franse AXA-groep, zijn begin 2000 gefusioneerd
tot AXA Bank Belgium.
(10) Voorheen HSA-Spaarkrediet.
(11) De Groep Landbouwkrediet publiceert enkel geconsolideerde rekeningen.
(12) Voorheen Banco Central Hispanoamericano.
(13) Gepubliceerde rekeningen volgens een verkort schema, een schema zonder toelichting of een niet bancair
boekhoudschema. Bijgevolg ontbreken voor deze banken de nodige inlichtingen voor sommige rangschikkingen.
(14) Deze bank veranderde haar naam in mei 2000 tot Dexia Bank Belgium.
(15) Deze bank veranderde haar naam in mei 2000 tot Fortis Bank Asia HK.
34 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

3.8.2. Voornaamste in België gevestigde banken volgens
de cliëntendeposito's in ruime zin (1) - boekjaar 1998
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Structuur van de banksector
Plaats Type (2) Naam Bedrag (in miljoenen EUR)
1 BE KBC Bank 67.333
2 BE Generale Bank (4) 50.906
3 BE ASLK-Bank (4) 50.095
4 BE Gemeentekrediet van België (5) (14) 50.057
5 BE Bank Brussel Lambert 38.853
6 BE BACOB Bank (7) 18.755
7 BE CENTEA (10) 7.943
8 BE Argenta Spaarbank 6.916
9 BE CBC Banque 5.645
10 BE Spaarbank ANHYP (9) 5.505
11 BE Artesia Banking Corporation (Artesia Bank) (7) 4.976
12 BE Ippa Bank (9) 4.510
13 BE Deutsche Bank N.V. (8) 3.857
14 KN The Bank of New York 3.649
15 BE Landbouwkrediet (groep) (11) 3.556
16 BE Bank van De Post 3.160
17 KE Westdeutsche Landesbank Girozentrale 2.998
18 BE Generale Belgian Bank (15) 2.458
19 BE Beroepskrediet 2.269
20 BE HBK Spaarbank 2.023
21 KN Morgan Guaranty Trust Company of New York 1.993
22 BE Eural 1.906
23 BE Bank Nagelmackers 1747 1.826
24 KE ABN-AMRO Bank 1.722
25 BE Citibank Belgium 1.612
26 BE Banca Monte Paschi Belgio 1.272
27 BE Bank J. Van Breda & Cº 1.188
28 BE VDK Spaarbank 1.167
29 BE Bank Belgolaise 1.132
30 BE AGF/Assubel Bank 1.017
31 KE Commerzbank 985
32 BE BCH Benelux 883
33 KN The Bank of Tokyo-Mitsubishi Ltd (31/3/99) (3) 828
34 BE Bank Degroof (30/9/98) 772
35 BE CPH/Crédit Professionnel du Hainaut 759
36 BE Bankunie 733
37 KN The Sanwa Bank (31/3/99) 715
38 BE Europese Bank voor Latijns-Amerika 695
39 BE Private Kas Bank 655
40 BE Bank Delen & de Schaetzen (DDS Bank) 565
41 BE Dewaay Bank (13) 454
42 BE Bank voor Financieel Beheer (Gesbank) 452
43 BE DIPO 451
44 BE De Vaderlandsche Spaarbank (13) 413
45 KE Banco Santander Central Hispano (12) 411
46 BE Europabank 384
47 BE Westkrediet 370
48 KE Deutsche Bank A.G. 343
49 BE ING Bank (Belgium) 334
50 BE Parfibank 314
Bron : BVB-berekeningen op gegevens uit de gepubliceerde jaarrekeningen.
35

Structuur van de banksector
Noten bij tabel 3.8.3.
(1) 'Vorderingen op cliënten' volgens de gepubliceerde jaarrekeningen. Omvat : de vorderingen voortvloeiend
uit kredietverrichtingen van de bank (handelswissels, eigen accepten, leasing en soortgelijke vorderingen,
leningen met forfaitair lastenpercentage, hypothecaire leningen, leningen op termijn, voorschotten in
rekening-courant) en de overige debiteuren (waarden ter incasso, overige vorderingen voortvloeiend uit
verrichtingen van de banken andere dan kredietverrichtingen).
(2) BE : bank naar Belgisch recht.
KE : bijkantoor wv. de moederonderneming in een EU-lidstaat is gevestigd.
KN : bijkantoor wv. de moederonderneming niet in een EU-lidstaat is gevestigd.
(3) Voor banken waarvan het boekjaar niet op 31 december eindigt, wordt de afsluitingsdatum van het
boekjaar tussen haakjes vermeld.
(4) In juni 1999 is de Fortis Bank gevormd door de fusie van Generale Bank en ASLK-Bank.
(5) Het Gemeentekrediet heeft, wat de voorstelling van de jaarrekening aangaat, een derogatie bekomen vanwege de CBF.
Hierdoor kon het Gemeentekrediet haar jaarrekening opstellen overeenkomstig de structuur van de gecombineerde
jaarrekening van Dexia. Aangezien het balanstotaal zoals gepubliceerd in de jaarrekening van het Gemeentekrediet
vergelijkbaar is met het balanstotaal in de jaarrekeningen volgens de koninklijke besluiten van 23 september 1992 op de
jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening van de kredietinstellingen, werd (ten behoeve van het opmaken van deze
rangschikkingen) het balanstotaal uit de gepubliceerde jaarrekening van het Gemeentekrediet overgenomen. Voor de
andere criteria werd in samenspraak met het Gemeentekrediet een cijfer samengesteld dat inhoudelijk nauw aansluit bij
de uniforme jaarrekening en dus vrij goed vergelijkbaar is met de andere banken.
(6) Het geconsolideerd balanstotaal van de ASLK-Bank is met inbegrip van ASLK-Verzekeringen opgesteld.
(7) De vermelde cijfers dateren van vóór de herstructurering binnen de groep Artesia Banking Corporation. In mei 1999 is de
"corporate & professionele markten"-activiteit van de vroegere BACOB Bank overgegaan naar Artesia Banking Corporation
(afgekort Artesia Bank), en zo samengevoegd met de activiteiten van de vroegere Paribas Bank België.
De nieuwe BACOB Bank legt zich sindsdien vooral toe op de "retail & social profit"-activiteit.
(8) Voorheen Crédit Lyonnais Belgium. De overname door Deutsche Bank gebeurde einde 1998.
(9) Spaarbank Anhyp en Ippa Bank die beide behoorden tot de Franse AXA-groep, zijn begin 2000 gefusioneerd
tot AXA Bank Belgium.
(10) Voorheen HSA-Spaarkrediet.
(11) De Groep Landbouwkrediet publiceert enkel geconsolideerde rekeningen.
(12) Voorheen Rabobank België.
(13) Gepubliceerde rekeningen volgens een verkort schema, een schema zonder toelichting of een niet bancair
boekhoudschema. Bijgevolg ontbreken voor deze banken de nodige inlichtingen voor sommige rangschikkingen.
(14) Deze bank veranderde haar naam in mei 2000 tot Dexia Bank Belgium.
(15) Deze bank veranderde haar naam in mei 2000 tot Fortis Bank Asia HK.
(16) Deze bank veranderde haar naam in juni 2000 tot BNP Paribas.
36 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

3.8.3. Voornaamste in België gevestigde banken volgens
de cliëntenkredieten (1) - boekjaar 1998
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Structuur van de banksector
Plaats Type (2) Naam Bedrag (in miljoenen EUR)
1 BE KBC Bank 42.527
2 BE Generale Bank (4) 39.597
3 BE Gemeentekrediet van België (5) (14) 36.282
4 BE Bank Brussel Lambert 34.120
5 BE ASLK-Bank (4) 31.090
6 BE BACOB Bank (7) 9.339
7 BE Artesia Banking Corporation (Artesia Bank) (7) 3.900
8 BE Argenta Spaarbank 2.777
9 BE Landbouwkrediet (groep) (11) 2.746
10 BE CENTEA (10) 2.679
11 BE Spaarbank ANHYP (9) 2.608
12 BE CBC Banque 2.390
13 BE Generale Belgian Bank (15) 2.258
14 BE Europese Bank voor Latijns-Amerika 2.255
15 KE ABN-AMRO Bank 2.222
16 BE Ippa Bank (9) 1.977
17 BE Deutsche Bank N.V. (8) 1.540
18 BE Citibank Belgium 1.460
19 KE Westdeutsche Landesbank Girozentrale 1.078
20 KE Commerzbank 1.044
21 BE Banca Monte Paschi Belgio 945
22 BE Bank J. Van Breda & Cº 935
23 BE Beroepskrediet 894
24 BE Bank Nagelmackers 1747 883
25 KN The Sanwa Bank (31/3/99) (3) 836
26 BE Krediet- en Financiële Maatschappij (Krefima) 792
27 KE Banque Nationale de Paris (16) 786
28 KE Deutsche Bank A.G. 685
29 BE Antwerpse Diamantbank 633
30 BE ING Bank (Belgium) 612
31 BE HBK Spaarbank 572
32 KN Morgan Guaranty Trust Company of New York 554
33 BE Bank Belgolaise 531
34 KN The Bank of Tokyo-Mitsubishi Ltd (31/3/99) 521
35 KN The Sumitomo Bank (31/3/99) 502
36 BE Bankunie 500
37 KE Rabobank Nederland (12) 494
38 BE SEFB - Record Bank (13) 442
39 BE Eural 398
40 KE Société Générale (Brussels Branch) 382
41 BE CPH/Crédit Professionnel du Hainaut 350
42 BE BCH Benelux 312
43 BE Europabank 310
44 BE Bank Degroof (30/9/98) 295
45 BE AGF/Assubel Bank 280
46 BE Westkrediet 279
47 BE Dewaay Bank (13) 269
48 BE Antwerps Beroepskrediet 257
49 BE Onderling Beroepskrediet (13) 241
50 BE Bank voor Financieel Beheer (Gesbank) 236
Bron : BVB-berekeningen op gegevens uit de gepubliceerde jaarrekeningen.
37

Structuur van de banksector
Noten bij tabel 3.8.4.
(1) De bijkantoren van banken naar buitenlands recht publiceren voortaan slechts een beperkt aantal gegevens.
Het is dan ook niet meer mogelijk ze in alle rangschikkingen op te nemen.
(2) Eigen vermogen na winstverdeling : eigen kapitaal (kapitaal, uitgiftepremies, herwaarderingsmeerwaarden,
reserves, overgebrachte winst) en fondsen voor algemene bankrisico’s.
Aansprakelijk vermogen : eigen vermogen, vermeerderd met de achtergestelde schulden. Deze achtergestelde
schulden kunnen volgens de eigen-middelenreglementering in zekere mate en onder bepaalde voorwaarden
in aanmerking worden genomen om aan de opgelegde solvabiliteitsnormen te voldoen. De hier gebruikte
voorstelling van het aansprakelijk vermogen volgens de gepubliceerde jaarrekening kan in bepaalde
gevallen een overschatting inhouden van het reglementaire eigen vermogen.
(3) Voor banken waarvan het boekjaar niet op 31 december eindigt, wordt de afsluitingsdatum van het
boekjaar tussen haakjes vermeld.
(4) In juni 1999 is de Fortis Bank gevormd door de fusie van Generale Bank en ASLK-Bank.
(5) Het Gemeentekrediet heeft, wat de voorstelling van de jaarrekening aangaat, een derogatie bekomen vanwege de CBF.
Hierdoor kon het Gemeentekrediet haar jaarrekening opstellen overeenkomstig de structuur van de gecombineerde
jaarrekening van Dexia. Aangezien het balanstotaal zoals gepubliceerd in de jaarrekening van het Gemeentekrediet
vergelijkbaar is met het balanstotaal in de jaarrekeningen volgens de koninklijke besluiten van 23 september 1992 op de
jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening van de kredietinstellingen, werd (ten behoeve van het opmaken van deze
rangschikkingen) het balanstotaal uit de gepubliceerde jaarrekening van het Gemeentekrediet overgenomen. Voor de
andere criteria werd in samenspraak met het Gemeentekrediet een cijfer samengesteld dat inhoudelijk nauw aansluit bij
de uniforme jaarrekening en dus vrij goed vergelijkbaar is met de andere banken.
(6) Het geconsolideerd balanstotaal van de ASLK-Bank is met inbegrip van ASLK-Verzekeringen opgesteld.
(7) De vermelde cijfers dateren van vóór de herstructurering binnen de groep Artesia Banking Corporation. In mei 1999 is de
"corporate & professionele markten"-activiteit van de vroegere BACOB Bank overgegaan naar Artesia Banking Corporation
(afgekort Artesia Bank), en zo samengevoegd met de activiteiten van de vroegere Paribas Bank België.
De nieuwe BACOB Bank legt zich sindsdien vooral toe op de "retail & social profit"-activiteit.
(8) Voorheen Crédit Lyonnais Belgium. De overname door Deutsche Bank gebeurde einde 1998.
(9) Spaarbank Anhyp en Ippa Bank die beide behoorden tot de Franse AXA-groep, zijn begin 2000 gefusioneerd
tot AXA Bank Belgium.
(10) Voorheen HSA-Spaarkrediet.
(11) De Groep Landbouwkrediet publiceert enkel geconsolideerde rekeningen.
(12) Gepubliceerde rekeningen volgens een verkort schema, een schema zonder toelichting of een niet bancair
boekhoudschema. Bijgevolg ontbreken voor deze banken de nodige inlichtingen voor sommige rangschikkingen.
(13) Voorlopige cijfers.
(14) Deze bank veranderde haar naam in mei 2000 tot Dexia Bank Belgium.
(15) Deze bank veranderde haar naam in mei 2000 tot Fortis Bank Asia HK.
(16) Deze bank veranderde haar naam in april 2000 tot BNP TradeGo.
38 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

3.8.4. Voornaamste banken naar Belgisch recht (1) volgens
het totaal eigen vermogen (2) - boekjaar 1998
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Structuur van de banksector
Plaats Naam Bedrag in miljoenen EUR
Eigen
vermogen
Aansprakelijk
vermogen
1 Generale Bank (4) 5.698 9.248
2 KBC Bank 5.067 9.361
3 ASLK-Bank (4) 2.620 3.613
4 Bank Brussel Lambert 2.494 4.571
5 Gemeentekrediet van België (5) (14) 2.235 3.376
6 BACOB Bank (7) 1.300 2.187
7 Artesia Banking Corporation (Artesia Bank) (7) 592 926
8 Spaarbank ANHYP (9) 522 522
9 CENTEA (10) 456 456
10 CBC Banque 328 385
11 Deutsche Bank N.V. (8) 293 453
12 Landbouwkrediet (groep) (11) 277 302
13 Argenta Spaarbank 207 376
14 Generale Belgian Bank (15) 181 234
15 Europese Bank voor Latijns-Amerika 178 264
16 Ippa Bank (9) 151 276
17 Bank van De Post 140 190
18 Antwerps Beroepskrediet 129 129
19 Citibank Belgium 123 144
20 Antwerpse Diamantbank 118 118
21 Bank Degroof (30/9/98) (3) 113 128
22 Parfibank 113 113
23 Commerzbank Belgium 105 105
24 Banca Monte Paschi Belgio 101 126
25 Bank Nagelmackers 1747 99 99
26 Bank Belgolaise 81 118
27 HBK Spaarbank 79 79
28 VDK Spaarbank 77 77
29 SEFB - Record Bank (12) 71 71
30 AGF/Assubel Bank 70 70
31 Bank J. Van Breda & Cº 66 66
32 Brabants Beroepskrediet - Bank 64 64
33 Beroepskrediet 56 182
34 CPH/Crédit Professionnel du Hainaut 54 54
35 Eural 54 66
36 BCH Benelux 53 63
37 Krediet- en Financiële Maatschappij (Krefima) 50 69
38 Banque de Crédit Professionnel (C.P. Banque) 46 46
39 Bank voor Financieel Beheer (Gesbank) 43 43
40 DIPO 41 41
41 Dewaay Bank (12) 36 36
42 United Taiwan Bank (30/6/99) (13) 36 36
43 Bankunie 34 52
44 West-Vlaamse Bank (WVB) 34 34
45 J.P. Morgan Benelux (16) 33 46
46 Private Kas Bank 32 32
47 Europabank 30 30
48 Bank Delen & de Schaetzen (DDS Bank) 29 29
49 Shizuoka Bank (Europe) (31/3/99) 28 28
50 Onderling Beroepskrediet (12) 28 28
Bron : BVB-berekeningen op gegevens uit de gepubliceerde jaarrekeningen.
39

Structuur van de banksector
3.9. Belang van de voornaamste instellingen binnen
de banksector (in %)
Jaar Top 3 Top 5 Top 10
Balanstotaal 1975 40,8 59,5 74,6
1985 33,0 48,1 66,6
1990 30,4 47,2 65,1
1993 32,9 51,2 67,0
1994 33,1 50,9 67,8
1995 35,4 53,2 70,6
1996 37,0 55,0 71,4
1997 38,3 57,9 74,5
1998 46,2 66,7 79,7
Cliëntendeposito's (1) 1975 49,2 67,3 85,6
1985 46,9 63,8 81,0
1990 44,1 63,9 81,1
1993 40,9 61,1 77,8
1994 40,0 60,0 77,2
1995 40,3 60,9 78,3
1996 39,1 60,8 78,2
1997 42,2 65,2 80,6
1998 45,8 70,0 82,1
Cliëntenkredieten (2) 1993 41,7 60,5 77,3
1994 41,4 60,0 77,3
1995 43,9 63,8 78,9
1996 44,5 64,7 80,0
1997 43,7 67,6 80,8
1998 48,6 75,3 84,1
Bron : BVB.
(1) In ruime zin.
(2) Inclusief de directe kredietverlening aan de Belgische overheid.
40 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

4. Menselijk kapitaal (*)
4.1.1. Aantal personen tewerkgesteld in de banksector,
per categorie
4.1.2. Verdeling van het uitvoerend personeel, tewerkgesteld
in de banksector, naar categorie
4.2. Verdeling van de banken volgens
het personeelsbestand
4.3.1. Structuur van de werkgelegenheid in de banken
volgens leeftijd, anciënniteit en geslacht
4.3.2. Structuur van de werkgelegenheid in de banken volgens
gewest, nationaliteit en individuele prestatieduur
4.4.1. Verdeling van het bankpersoneel volgens diploma
(einde 1999)
4.4.2. Verdeling van de nieuw aangeworven medewerkers
in de banksector, volgens diploma (einde 1999)
4.5. Verloop van de personeelskosten in de banksector
4.6. Samenstelling van de personeelskosten in de
banksector
(*) Het Statistisch Vademecum behandelt de banksector in het verruimd
perspectief van het nieuw bankstatuut, (wet van 22.03.1993).
Tot 1990 verwijzen de cijfers in hoofdstuk 4 uitsluitend naar de
banken die deel uitmaken van het paritair comité 310. Vanaf 1994
slaan de gegevens op de banksector in ruime zin (weliswaar beperkt
tot de BVB-leden die deelnemen aan de enquête) en omvatten ze
bijgevolg banken die onder verscheidene paritaire comités ressorteren
(vnl. 310, 308, 309 en 325).
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
42
43
44
44
45
45
45
46
46
41

Menselijk kapitaal
4.1.1. Aantal personen tewerkgesteld in de banksector,
per categorie (1)
Einde jaar
(2)
A. In eenheden
Directie
Kaderpersoneel
Uitvoerend
personeel Arbeiders
RVAstagiairs
Algemeen
totaal
1970 1.102 7.206 28.579 2.444 - 39.331
1980 1.626 12.626 32.054 2.119 754 49.179
1990 2.165 15.520 32.090 941 1.130 51.846
1995 a 2.278 19.721 34.155 1.345 1.092 58.591 (3)
1995 b 2.599 22.588 47.050 2.691 1.613 76.541
1996 a 2.310 19.907 33.623 1.078 1.004 57.922 (3)
1996 b 2.631 22.937 46.625 2.329 1.590 76.112
1997 a 2.326 20.319 33.672 1.005 1.315 58.637 (3)(4)
1997 b 2.671 23.505 47.126 1.831 1.895 77.028 (4)
1998 a 2.312 20.893 32.934 785 1.179 58.103 (3)
1998 b 2.665 24.132 46.363 1.554 1.718 76.432
1999 a 2.435 22.895 39.381 1.053 1.713 67.477 (3)
1999 b 2.672 25.000 44.551 1.199 1.902 75.324
B. In % van het totaal
1970 2,8 18,3 72,7 6,2 - 100
1980 3,3 25,7 65,2 4,3 1,5 100
1990 4,2 29,9 61,9 1,8 2,2 100
1995 a 3,9 33,7 58,3 2,3 1,8 100
1995 b 3,4 29,5 61,5 3,5 2,1 100
1996 a 3,9 34,4 58,1 1,9 1,7 100
1996 b 3,5 30,1 61,3 3,0 2,1 100
1997 a 4,0 34,7 57,4 1,7 2,2 100
1997 b 3,5 30,5 61,2 2,4 2,4 100
1998 a 4,0 36,0 56,7 1,3 2,0 100
1998 b 3,5 31,6 60,7 2,0 2,2 100
1999 a 3,6 33,9 58,4 1,6 2,5 100
1999 b 3,5 33,2 59,1 1,6 2,5 100
Bron : BVB (enkel leden).
(1) Zie ook ’Het menselijk kapitaal in de banksector’, Aspecten en Documenten, nr. 99, voor een meer
uitgebreide beschrijving.
(2) De reeks 1995-a tot en met 1999-a geeft een voortzetting van de banksector in enge zin (Paritair Comité 310).
De reeks 1995-b tot en met 1999-b geeft de banksector volgens nieuw statuut (beperkt tot BVB-leden die
deelnemen aan de enquête; die maken ongeveer 98,7 % uit van de werkgelegenheid).
(3) De trend van deze reeks wordt in recente jaren vertekend door de verruiming van het Paritair Comité 310.
Zo waren er o.m. de toetreding van CERA Bank en BACOB Bank in 1993, enkele fusiebewegingen tussen
banken en voormalige spaarbanken, alsook de toetreding van vroegere beursvennootschappen in
latere jaren en recenter in 1999 de integratie van ASLK en Anhyp in het PC 310.
(4) De stijging is grotendeels een puur statistisch effect, wegens correcties in de gegevens meegedeeld
door sommige banken. Zo dezelfde correcties retro-actief toegepast zouden worden op 1996, blijft
de globale tewerkstelling ongeveer stabiel.
42 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

4.1.2. Verdeling van het uitvoerend personeel, tewerkgesteld
in de banksector, naar categorie (1)
Einde jaar
(2)
A. In eenheden
Categorie 1 Categorie 2 Categorie 3 Categorie 4 Totaal
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Menselijk kapitaal
1970 1.701 5.545 10.688 10.645 28.579
1980 463 1.937 9.127 20.527 32.054
1990 182 1.216 7.666 23.026 32.090
1995 a 115 1.209 7.688 25.143 34.155 (3)
1995 b 476 2.285 10.858 33.431 47.050
1996 a 169 1.164 7.284 25.006 33.623 (3)
1996 b 517 2.217 10.382 33.509 46.625
1997 a 155 1.111 6.730 25.676 33.672 (3)(4)
1997 b 559 2.330 9.744 34.493 47.126 (4)
1998 a 144 840 6.069 25.881 32.934 (3)
1998 b 438 2.125 8.886 34.914 46.363
1999 a 144 1.042 6.404 31.791 39.381 (3)
1999 b 395 2.107 8.296 33.753 44.551
B. In % van het totaal
1970 6,0 19,4 37,4 37,2 100
1980 1,4 6,1 28,5 64,0 100
1990 0,6 3,8 23,9 71,7 100
1995 a 0,3 3,6 22,5 73,6 100
1995 b 1,0 4,9 23,1 71,0 100
1996 a 0,5 3,4 21,7 74,4 100
1996 b 1,1 4,7 22,3 71,9 100
1997 a 0,5 3,3 20,0 76,2 100
1997 b 1,2 4,9 20,7 73,2 100
1998 a 0,4 2,6 18,4 78,6 100
1998 b 0,9 4,6 19,2 75,3 100
1999 a 0,4 2,6 16,3 80,7 100
1999 b 0,9 4,7 18,6 75,8 100
Bron : BVB (enkel leden).
(1) Deze nog steeds gebruikelijke indeling in categorieën is georiënteerd op een sectorakkoord waarbij de
functies werden gerangschikt naar taakinhoud. Er is bijgevolg geen eenduidig verband met de scholingsgraad
of de anciënniteit uit af te leiden. De functies uit de vierde categorie vereisen van het uitvoerend personeel
de hoogste bekwaamheid.
(2) De reeks 1995-a tot en met 1999-a geeft een voortzetting van de banksector in enge zin (Paritair Comité 310).
De reeks 1995-b tot en met 1999-b geeft de banksector volgens nieuw statuut (beperkt tot BVB-leden die
deelnemen aan de enquête; die maken ongeveer 98,7 % uit van de werkgelegenheid).
(3) De trend van deze reeks wordt in recente jaren vertekend door de verruiming van het Paritair Comité 310.
Zo waren er o.m. de toetreding van CERA Bank en BACOB Bank in 1993, enkele fusiebewegingen tussen
banken en voormalige spaarbanken, alsook de toetreding van vroegere beursvennootschappen in
latere jaren en recenter in 1999 de integratie van ASLK en Anhyp in het PC 310.
(4) De stijging is grotendeels een puur statistisch effect, wegens correcties in de gegevens meegedeeld
door sommige banken. Zo dezelfde correcties retro-actief toegepast zouden worden op 1996, blijft
de globale tewerkstelling ongeveer stabiel.
43

Menselijk kapitaal
4.2. Verdeling van de banken volgens het personeelsbestand (1)
(einde 1999)
Personeels- Aantal
Aandeel in % in het totale personeelsbestand
van de banksector
bestand banken (2) per categorie samengeteld
1 tot 10 17 0,1 0,1
11 tot 50 28 0,9 1,0
51 tot 100 20 2,0 3,0
101 tot 500 19 6,0 8,9
501 tot 1.000 6 5,7 14,6
1.001 tot 10.000 6 16,2 30,9
Meer dan 10.000 3 69,1 100,0
Bron : BVB (enkel leden).
(1) Met inbegrip van de RVA-stagiairs.
(2) Gegevens uit een BVB-enquête bij de leden (de antwoorden maken ongeveer 98,7 % van de werkgelegenheid
in de banksector uit).
4.3.1. Structuur van de werkgelegenheid in de banken volgens
leeftijd, anciënniteit en geslacht (in % van het totaal) (1)
A. Leeftijd
Einde jaar (2) 1980 1990 1998 1999
Minder dan 21 jaar 1,2 0,2 0,1 0,1
21 - 30 32,4 22,7 17,7 18,9
31 - 40 36,3 32,2 30,6 29,3
41 - 50 16,8 32,6 33,9 32,9
51 - 60 12,4 11,8 17,3 18,5
meer dan 60 jaar 0,9 0,5 0,4 0,3
B. Anciënniteit (jaren)
C. Geslacht
0 - 5 16,1 22,3 20,8 22,5
6 - 10 28,2 10,5 12,6 9,7
11 - 15 22,2 10,8 15,9 16,5
16 - 20 14,3 18,6 11,1 10,6
21 - 30 11,1 30,6 28,4 28,3
meer dan 30 8,1 7,2 11,2 12,4
Mannen 65,6 61,3 57,5 56,8
Vrouwen 34,4 38,7 42,5 43,2
Bron : BVB (enkel leden).
(1) Deze cijfers hebben voor 1980 enkel betrekking op leden van de Belgische Vereniging van
Banken met een ondernemingsraad; voor 1990 op de banksector in enge zin. Vanaf 1995,
banksector in ruime zin. RVA-stagiairs niet inbegrepen.
(2) Behalve in 1980. In dat jaar gegevens per 1 juli.
44 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Menselijk kapitaal
4.3.2. Structuur van de werkgelegenheid in de banken volgens
gewest, nationaliteit en individuele prestatieduur (in % van het totaal) (1)
Einde jaar 1985 1990 1998 1999
A. Werkgelegenheid per gewest
Brussel 44,3 45,9 47,5 48,0
Vlaanderen 38,5 39,0 39,8 39,9
Wallonië 17,2 15,1 12,7 12,1
B. Nationaliteit (2)
Belgen 97,3 97,5 97,9 97,8
EU-landen 2,2 2,0 1,9 2,0
Andere nationaliteiten 0,5 0,5 0,2 0,2
C. Individuele prestatieduur (2) (3)
100% 89,2 89,0 84,3 84,3
70 - 99% 6,6 6,4 9,5 9,7
50 - 69% 4,1 4,5 6,0 5,8
minder dan 50% 0,1 0,1 0,2 0,2
Bron : BVB (enkel leden).
(1) Voor 1985 en 1990, banksector in enge zin. Vanaf 1995, banksector in ruime zin.
(2) RVA-stagiairs niet inbegrepen.
(3) Arbeiders niet inbegrepen.
4.4.1. Verdeling van het bankpersoneel volgens diploma
(einde 1999, RVA-stagiairs niet inbegrepen, in %)
Studie Universitair HOBU
Hoger
secundair
Overige
diploma’s
Directie 76,2 11,4 9,5 2,9
Kaderpersoneel 35,4 32,4 26,6 5,6
Bedienden 8,5 38,4 37,7 15,4
Arbeiders - - 7,1 92,9
Totaal 20,0 34,8 32,3 12,9
Bron : BVB (enkel leden).
4.4.2. Verdeling van de nieuw aangeworven medewerkers
in de banksector, volgens diploma
(in de loop van 1999, RVA-stagiairs niet inbegrepen, in %)
Studie Universitair HOBU
Hoger
secundair
Overige
diploma’s
Directie 77,4 16,8 4,4 1,4
Kaderpersoneel 73,2 19,6 5,8 1,4
Bedienden 23,5 48,0 25,3 3,2
Arbeiders - - 43,3 56,7
Totaal 32,6 42,6 21,8 3,0
Bron : BVB (enkel leden).
45

Menselijk kapitaal
4.5. Verloop van de personeelskosten in de banksector
4.6. Samenstelling van de personeelskosten in de banksector (1)
1999
Jaar
Personeelskosten
per werknemer
(in EUR) (1)
Personeelskosten
per werknemer (in
prijzen van 1970)
Procentueel
aandeel van
elke rubriek
Bezoldigingen en rechtstreekse sociale voordelen 70,6%
Patronale bijdragen voor sociale zekerheid 21,2%
Patronale premies voor bovenwettelijke verzekeringen 4,2%
Andere personeelskosten 2,9%
Pensioenen 1,1%
Totale personeelskosten 100,0%
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Op basis van de globalisaties van de gedetailleerde boekhoudstaten.
Aandeel van de
personeelskosten
in de bedrijfs-
kosten (2) (in %)
1970 8.118 8.118 77,8
1980 28.513 14.005 79,3
1990 49.830 15.693 65,7
1991 52.245 15.942 68,1
1992 56.159 16.728 67,0
1993 56.229 16.301 55,4
1994 57.229 16.205 54,2
1995 57.929 16.165 54,1
1996 60.412 16.518 53,3
1997 60.398 16.250 50,9
1998 62.820 16.742 48,7
1999 65.533 17.272 47,3
Bron : BVB-berekeningen op eigen gegevens en gegevens NBB.
(1) Tot 1992, banksector in enge zin. Vanaf 1993, in ruime zin. Ramingen van het aantal werknemers voor
alle banken (BVB-enquête bij de leden, aangevuld met gegevens uit de gepubliceerde rekeningen).
(2) Tot 1992 zijn onder bedrijfskosten begrepen : de wettelijke en andere toelagen ten behoeve van het
personeel, de reclamekosten, de overige beheerskosten en de overige diverse bedrijfskosten.
Vanaf 1993 omvatten de bedrijfskosten : bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen, overige
bedrijfskosten (reclame, bedrijfsbelastingen, overige beheerskosten en overige diverse bedrijfskosten)
en afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, immateriële en materiële vaste activa.
46 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

5. Investeringen
5.1. Evolutie van de investeringsuitgaven in de banksector -
indeling naar aard
5.2. Bestemming van de investeringsuitgaven
in de banksector
5.3. Uitsplitsing van de investeringsuitgaven voor
informatica-uitrusting in de banksector
5.4. Evolutie van de informaticakosten in de banksector
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
48
48
49
49
47

Investeringen
5.1. Evolutie van de investeringsuitgaven in de banksector (1) (2) -
indeling naar aard (bedragen in miljoenen EUR)
Boekjaar
Antwoordgraad
(% van balans)
Onroerende
investeringen
Roerende
investeringen
wv. informaticauitrusting
(3)
Totale
investeringen
1993 92% 248,5 321,5 261,7 570,0
1994 96% 258,2 318,1 250,4 576,3
1995 96% 294,0 306,4 243,1 600,4
1996 93% 266,5 388,7 317,6 655,2
1997 88% 330,4 373,6 307,9 704,1
1998 82% 324,3 379,8 337,2 704,1
Bron : BVB.
(1) Resultaten van een jaarlijkse BVB-enquête bij de banken i.s.m. de NBB.
(2) Het betreft investeringen in macro-economische betekenis, nl. aankopen of leasen van vaste kapitaalgoederen
bij de andere sectoren van de economie. Het volledige bedrag van de investeringsuitgaven wordt vermeld
in het jaar van aanschaf.
(3) Hardware-, software- en netwerkinfrastructuur alsook toepassingssoftware, die werd aangekocht of geleast.
5.2. Bestemming van de investeringsuitgaven in de banksector (1)
Boekjaar (2) 1995 1997 1998 (3)
A. In miljoenen EUR
Onroerende investeringen
waarvan :
280 330 324
Nieuwbouw 76 100 117
Aankopen 80 59 64
Verbouwingen 124 171 143
Roerende investeringen
waarvan :
299 374 380
Informatica-uitrusting 239 308 337
Andere voorzieningen en materieel 60 66 43
Totale investeringen 579 704 704
B. In %
Onroerende investeringen
waarvan :
48 47 46
Nieuwbouw 13 14 17
Aankopen 14 9 9
Verbouwingen 21 24 20
Roerende investeringen
waarvan :
52 53 54
Informatica-uitrusting 41 44 48
Andere voorzieningen en materieel 11 9 6
Totale investeringen 100 100 100
Bron : BVB (enkel leden).
(1) Resultaten van een jaarlijkse BVB-enquête bij de banken, i.s.m. NBB. Zie ook noot (2) van tabel 5.1.
(2) Globalisatie van de gegevens voor het boekjaar begrepen tussen 1 juli van het vermelde jaar en 30 juni
van het volgende jaar.
(3) Resultaten die 82 % van het balanstotaal van de sector vertegenwoordigen.
48 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

5.3. Uitsplitsing van de investeringsuitgaven voor
informatica-uitrusting in de banksector, in % (1) (2)
Boekjaar
(antwoordgraad, % balanstotaal v/d sector)
5.4. Evolutie van de informaticakosten in de banksector (1) (2)
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Investeringen
Ratio 1990 (3) 1994 (3) 1995 (3) 1997 1998
Informaticakosten t.o.v.
algemene kosten (in %)
Informaticakosten t.o.v.
bankproduct (in %)
Aandeel bezoldiging EDP-personeel
in de informaticakosten (in %)
Aantal werkstations
(per 100 werknemers)
Aantal werknemers informatica in
het totale personeelsbestand (in %)
1997
(85%)
11,7 12,4 12,6 13,1 14,2
- - - 8,4 8,1
n.b. 33,7 33,6 49,5 51,9
104 120 128 142 n.b.
4,9 6,2 6,1 8,5 9,8
Bron : BVB.
(1) Resultaten van een jaarlijkse BVB-enquête bij de grootbanken.
(2) De informaticakosten betreffen de werkelijke kosten (zowel interne kosten als echte uitgaven) van de
informatieverwerking in een bank.
(3) Voor sommige uitrustingsgoederen werd de jaarlijkse afschrijvingslast opgenomen i.p.v. het oorspronkelijke
investeringsbedrag.
1998
(81%)
Hardware-, software- en netwerkinfrastructuur
waarvan :
90 88
- centrale zetel, hoofdkantoor 44 46
- kantoren 27 29
- directe verbinding met de cliënteel 10 7
- diversen (o.a. netwerk) 9 6
Aangeschafte toepassingssoftware (3) 10 12
Totale investeringsuitgaven voor
informatica-uitrusting
Bron : BVB-berekeningen op enquêtegegevens.
(1) Resultaten van een jaarlijkse BVB-enquête bij de banken i.s.m. de NBB. Investeringen in
macro-economische betekenis.
(2) Wegens de nieuwe indeling van de informatica-uitrusting is een vergelijking met vroegere jaren
niet mogelijk.
(3) Aangeschafte of geleaste software, specifiek voor bancaire toepassingen.
100 100
49

50 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

6. Werkmiddelen (*)
6.1. De gezamenlijke werkmiddelen van de banken
6.2. Structurele evolutie van de werkmiddelen en
van de cliëntendeposito's van de banken
6.3. Samenstelling van de cliëntendeposito's van de banken
naar de vorm
6.4. Samenstelling van de cliëntendeposito's van de banken
naar de munt en naar de geografische oorsprong
6.5. Verdeling van in België ingezamelde cliëntendeposito's
volgens deposanten
6.6. Evolutie en belang van de interbankverrichtingen
6.7. Samenstelling van de interbankverrichtingen,
naar de munt en geografisch
(*) De tabellen zijn opgemaakt op vennootschappelijke basis, tenzij
anders vermeld. Wanneer een tabel is opgemaakt op
vennootschappelijke basis, wordt de bedrijvigheid van de Belgische
en buitenlandse kantoren van de banken naar Belgisch recht
opgenomen. Wanneer een tabel is opgemaakt op territoriale basis,
betekent dit dat enkel de bedrijvigheid van de Belgische kantoren
van de banken naar Belgisch recht werd opgenomen. Voor de
bijkantoren van de banken naar buitenlands recht die in België zijn
gevestigd, gaat het steeds enkel om de bedrijvigheid in België.
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
52
53
54
55
55
56
56
51

Werkmiddelen
6.1. De gezamenlijke werkmiddelen van de banken
Einde jaar 1993 1998 1999
A. In miljarden EUR
Vreemde middelen 540,6 687,1 723,2
Cliëntendeposito's (1) 283,8 348,2 364,5
Interbankschulden 223,7 280,7 289,7
Overige (2) 33,1 58,3 69,0
Aansprakelijk vermogen (3) 22,3 40,4 47,6
Eigen vermogen (3) 15,4 26,0 28,2
Achtergestelde schulden 6,9 14,4 19,4
Totaal 562,9 727,5 770,8
B. In % van het totaal
Vreemde middelen 96,0 94,4 93,8
Cliëntendeposito's (1) 50,4 47,9 47,3
Interbankschulden 39,7 38,6 37,6
Overige (2) 5,9 8,0 8,9
Aansprakelijk vermogen (3) 4,0 5,6 6,2
Eigen vermogen (3) 2,7 3,6 3,7
Achtergestelde schulden 1,2 2,0 2,5
Totaal 100,0 100,0 100,0
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Incl. in schuldbewijzen belichaamde schulden (kasbons, obligaties, depositocertificaten).
(2) Hoofdzakelijk : overige crediteuren; overige passiva; overlopende rekeningen; waardeverminderingen,
voorzieningen en uitgestelde belastingen.
(3) Incl. fonds voor algemene bankrisico’s.
52 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

6.2. Structurele evolutie van de werkmiddelen en
van de cliëntendeposito's van de banken (1)
Einde jaar
Totale
werkmiddelen
(in miljarden EUR)
Cliëntendeposito's
(2)
(in miljarden EUR)
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Relatief
aandeel van de
cliëntendeposito's
in de totale
werkmiddelen (%)
1970 37,0 25,5 68,7
1980 162,7 90,6 55,7
1985 320,4 148,4 46,3
1990 465,9 222,1 47,7
1991 478,8 240,2 50,2
1992 517,4 262,0 50,6
1993 562,9 283,8 50,4
1994 579,4 290,8 50,2
1995 616,1 299,1 48,6
1996 670,9 319,2 47,6
1997 724,0 336,3 46,4
1998 727,5 348,2 47,9
1999 770,8 364,5 47,3
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB, CBF en jaarverslagen van banken.
(1) Banken in ruime zin.
(2) Incl. kasbons, obligaties, depositocertificaten.
Werkmiddelen
53

Werkmiddelen
6.3. Samenstelling van de cliëntendeposito's (1)
van de banken naar de vorm
A. In miljarden EUR
Einde jaar 1993 1998 1999
Zichtdeposito’s 33,7 59,6 62,6
Termijndeposito’s 95,8 103,8 108,0
Gereglementeerde spaardeposito’s 48,5 94,9 100,0
Kasbons en obligaties 96,3 71,6 65,7
Depositocertificaten 3,3 13,0 22,8
Overige (2) 6,2 5,4 5,4
Totaal 283,8 348,3 364,5
B. In % van het totaal
Zichtdeposito’s 11,9 17,1 17,2
Termijndeposito’s 33,8 29,8 29,6
Gereglementeerde spaardeposito’s 17,1 27,3 27,4
Kasbons en obligaties 33,9 20,6 18,0
Depositocertificaten 1,1 3,7 6,3
Overige (2) 2,2 1,5 1,5
Totaal 100,0 100,0 100,0
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Incl. in schuldbewijzen belichaamde schulden (kasbons, obligaties, depositocertificaten).
(2) Deposito’s van bijzondere aard, deposito’s gekoppeld aan hypothecaire leningen en vanaf 1998 ook
bijdragen van de banken aan het HWI in het kader van de vroegere depositobeschermingsregeling.
54 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

6.4. Samenstelling van de cliëntendeposito's (1) van de banken
naar de munt en naar de geografische oorsprong
Einde EUR Deviezen Totaal België Buitenland
jaar
Totaal
Overige
EMU-landen
A. Uitstaand bedrag (in miljarden EUR)
6.5. Verdeling van in België ingezamelde cliëntendeposito's (1)
volgens deposanten (2) (in miljoenen EUR)
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Werkmiddelen
Overige
landen
1999 306,1 58,4 364,5 278,6 85,9 31,8 54,1
B. In % van het totaal
1999 84,0 16,0 100,0 76,4 23,6 8,7 14,9
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Incl. in schuldbewijzen belichaamde schulden (kasbons, obligaties, depositocertificaten).
Einde
jaar
Zichtdeposito’s
Termijndeposito’s
Gereglementeerdespaardeposito’s
Overige
deposito’s
(3)
Totaal
Particulieren en zelfstandigen 1998 17.705 18.504 91.296 3.565 131.071
1999 20.095 17.978 95.213 3.460 136.746
Niet-financiële ondernemingen (4) 1998 18.504 18.667 1.835 676 39.681
1999 19.189 18.709 2.434 819 41.151
Financiële ondernemingen 1998 4.176 11.089 70 316 15.650
1999 7.415 16.138 111 249 23.913
Openbare besturen 1998 4.487 1.436 36 60 6.019
1999 3.706 2.175 63 58 6.002
In België ingezamelde 1998 44.871 49.696 93.237 4.617 192.421
cliëntendeposito's (1)(2) 1999 50.405 55.000 97.821 4.586 207.812
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) In schuldbewijzen belichaamde schulden niet inbegrepen.
(2) Op territoriale basis.
(3) Deposito’s van bijzondere aard, deposito’s gekoppeld aan hypothecaire leningen en bijdragen van de banken aan
het HWI in het kader van de vroegere depositobeschermingsregeling.
(4) Inclusief instellingen zonder winstoogmerk.
55

Werkmiddelen
6.6. Evolutie en belang van de interbankverrichtingen
Einde
jaar
6.7. Samenstelling van de interbankverrichtingen, naar de munt
en geografisch (in miljarden EUR)
Einde EUR Deviezen Totaal België Buitenland
1999
Totaal
Overige
EMU-landen
Interbankschulden
(1)
Interbankvorderingen
(1)
Nettoberoep
op bankiers (2)
Interbankschulden
(1)
Bedrag
(miljarden
EUR)
Aandeel
in het
totaal
passief
(%)
56 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205
Overige
landen
181,1 108,6 289,7 71,3 218,4 65 153,4
135,6 74,5 210,1 52,8 157,3 83,3 74,0
45,5 34,1 79,6 18,5 61,1 -18,3 79,4
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Daggeldleningen en -ontleningen inbegrepen.
(2) Een positief bedrag betekent dat de banksector netto-ontlener is op de markt.
Interbankvorderingen
(1)
Bedrag
(miljarden
EUR)
Aandeel
in het
totaal
actief
(%)
Nettoberoep
op bankiers
Bedrag
(miljarden
EUR)
Aandeel in
de totale
deposito’s
(2)(%)
1992 201,7 39,0 163,5 31,6 38,2 12,7
1993 223,7 39,7 183,0 32,5 40,7 12,6
1994 225,7 38,9 183,8 31,7 41,9 12,6
1995 250,7 40,7 202,1 32,8 48,6 14,0
1996 276,4 41,2 220,4 32,9 56,0 14,9
1997 295,5 40,8 231,4 32,0 64,1 16,0
1998 280,7 38,6 218,8 30,1 61,8 15,1
1999 289,7 37,6 210,1 27,3 79,6 17,9
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Daggeldleningen en -ontleningen inbegrepen.
(2) Cliëntendeposito's en nettoberoep op bankiers.

7. Kredieten (*)
Algemeen verloop van de kredieten
7.1. Algemeen overzicht van de kredietverlening door
de banken
7.2. Verdeling van de totale bankkredieten, naar de munt
en geografisch
7.3. Verdeling van de totale bankkredieten naar de vorm
7.4. Verdeling van de bankkredieten naar hun begunstigden
Kredieten aan de Belgische privé-sector en
aan het buitenland
7.5. Vormen van kredieten aan de Belgische privé-sector
en aan het buitenland
7.6. Verdeling van kredieten aan de Belgische privé-sector
en aan het buitenland, volgens de begunstigden
7.7.1. Evolutie van het consumentenkrediet
7.7.2. Consumentenkrediet naar kredietverstrekkers
7.8. De kredietverlening voor de huisvesting,
naar kredietverstrekkers
Kredieten aan de Belgische overheid
7.9. Verdeling van de kredieten aan de Belgische overheid,
naar de vorm en de munt
7.10. Omvang van de bankkredieten aan de overheidssector
in enkele landen, einde 1997
Kredieten aan België
7.11. Verdeling van de kredieten aan België tussen
privé-sector en openbare sector
Verbinteniskredieten
7.12. Verloop van de opgenomen verbinteniskredieten
Effectenportefeuille
7.13. Samenstelling van de effectenportefeuille van de banken
(*) De tabellen zijn opgemaakt op vennootschappelijke basis, tenzij
anders vermeld. Wanneer een tabel is opgemaakt op
vennootschappelijke basis, wordt de bedrijvigheid van de Belgische
en buitenlandse kantoren van de banken naar Belgisch recht
opgenomen. Wanneer een tabel is opgemaakt op territoriale basis,
betekent dit dat enkel de bedrijvigheid van de Belgische kantoren
van de banken naar Belgisch recht werd opgenomen. Voor de
bijkantoren van de banken naar buitenlands recht die in België zijn
gevestigd, gaat het steeds enkel om de bedrijvigheid in België. Ook
inhoudelijk kunnen sommige rubrieken licht verschillen in de
tabellen op territoriale basis en op vennootschappelijke basis.
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
58
58
59
59
60
61
62
63
64
65
65
66
67
68
57

Algemeen verloop van de kredieten
7.1. Algemeen overzicht van de kredietverlening door de banken
(in miljarden EUR)
Einde jaar 1993 1998 1999
Totale kredieten (1) 301,2 369,1 375,9
Opgenomen verbinteniskredieten (2) 29,5 59,5 70,1
Schuldtitels (3) 44,9 83,5 117,1
Totaal 375,6 512,2 563,1
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Kredieten aan de Belgische privé-sector, aan het buitenland en aan de Belgische overheid.
(2) Voornamelijk borgtochten, documentaire kredieten (posten buiten balanstelling).
(3) Voornamelijk obligaties van Belgische en buitenlandse privé-emittenten en van buitenlandse
overheden; met uitsluiting van Belgische overheidseffecten.
7.2. Verdeling van de totale bankkredieten, naar de munt
en geografisch
Verdeling naar de munt Geografische verdeling
Einde Totale EUR Deviezen België Buitenland
jaar kredieten
(1)
Totaal
Overige
EMU-landen
A. Uitstaand bedrag (in miljarden EUR)
58 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205
Overige
landen
1999 375,9 328,4 47,5 316,9 59,0 22,3 36,7
B. In % van het totaal
1999 100,0 87,4 12,6 84,3 15,7 5,9 9,8
Bron: BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Kredieten aan de Belgische privé-sector, aan het buitenland en aan de Belgische overheid.

7.3. Verdeling van de totale bankkredieten naar de vorm
(uitstaand bedrag in miljarden EUR)
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Algemeen verloop van de kredieten
Einde periode 1993 1998 1999
Cliëntenkredieten (1) 193,0 245,1 265,3
Leningen op termijn 119,9 144,8 158,1
wv. : op termijn > 1 jaar 83,0 97,0 98,9
op termijn

Kredieten aan de Belgische privé-sector en aan het buitenland
7.5. Vormen van kredieten aan de Belgische privé-sector
en aan het buitenland (1) (uitstaand bedrag in miljarden EUR)
Einde periode 1993 1998 1999
Leningen op termijn 87,3 108,9 120,7
wv. : op termijn 1 jaar 59,6 68,7 71,8
wv. : België 72,5 88,5 95,5
buitenland 14,8 20,5 25,2
Hypothecaire leningen 34,8 45,7 52,5
Voorschotten in rekening-courant 14,4 17,6 18,1
Niet-hypothecaire leningen op afbetaling 8,4 10,6 11,4
Handelswissels en accepten 2,9 2,2 2,1
Leasing en soortgelijke vorderingen 0,6 0,2 0,2
Andere kredieten 1,7 1,6 2,5
Totaal 150,1 186,8 207,6
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Kredieten aan de Belgische privé-sector en aan het buitenland, op territoriale basis.
60 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

Kredieten aan de Belgische privé-sector en aan het buitenland
7.6. Verdeling van de kredieten aan de Belgische privé-sector
en aan het buitenland (1), volgens de begunstigden
(uitstaand bedrag in miljarden EUR)
Einde periode 1998 1999
Kredieten aan de Belgische privé-sector 161,2 177,1
Particulieren en zelfstandigen 74,6 79,2
wv. - hypothecaire leningen 44,2 50,1
- niet-hypothecaire leningen op afbetaling 8,1 8,5
- leningen op termijn 18,2 15,4
wv. op termijn 1 jaar 16,1 13,1
Niet-financiële ondernemingen (2) 76,7 85,1
wv. - leningen op termijn 62,3 69,8
wv. op termijn 1 jaar 39,4 43,9
- voorschotten in rekening-courant 9,6 9,6
- handelswissels en accepten 1,0 0,9
Financiële ondernemingen 9,9 12,8
wv. - leningen op termijn 8,0 10,3
wv. op termijn 1 jaar 4,6 5,2
- voorschotten in rekening-courant 1,5 1,7
Kredieten aan het buitenland 25,7 30,5
wv. - leningen op termijn 20,5 25,2
wv. op termijn > 1 jaar 11,9 15,7
wv. op termijn

Kredieten aan de Belgische privé-sector en aan het buitenland
7.7.1. Evolutie van het consumentenkrediet (1)
A. Uitstaand bedrag
Einde
periode
In miljoenen EUR
Totaal uitstaand
bedrag
Leningen op
afbetaling
Verkopen op
afbetaling
Financieringshuur
Kredietopeningen
(2)
1995 9.321 6.708 840 15 1.758
1996 9.532 6.730 860 12 1.929
1997 10.151 7.288 868 12 1.983
1998 11.180 8.076 964 20 2.119
1999 11.957 8.633 1.061 23 2.240
In % van het totaal uitstaand bedrag
1995 100,0 72,0 9,0 0,2 18,9
1996 100,0 70,6 9,0 0,1 20,2
1997 100,0 71,8 8,5 0,1 19,5
1998 100,0 72,2 8,6 0,2 19,0
1999 100,0 72,2 8,9 0,2 18,7
B. Aantal lopende contracten
Einde
periode
In duizenden
Totaal
aantal
Leningen op
afbetaling
Verkopen op
afbetaling
Financieringshuur
Kredietopeningen
(2)
1995 3.773 1.206 472 56 2.039
1996 3.886 1.210 460 55 2.161
1997 3.983 1.224 472 55 2.232
1998 4.325 1.289 475 62 2.499
1999 4.139 1.316 472 72 2.279
In % van het totaal aantal
1995 100,0 32,0 12,5 1,5 54,0
1996 100,0 31,1 11,8 1,4 55,6
1997 100,0 30,7 11,9 1,4 56,0
1998 100,0 29,8 11,0 1,4 57,8
1999 100,0 31,8 11,4 1,7 55,1
Bron : BVB-berekeningen op NIS-gegevens.
(1) Overeenkomsten waarop de wet van 12 juni 1991 op het consumentenkrediet van toepassing is
(enkel het consumentenkrediet aan particulieren); overeenkomsten gesloten bij alle kredietverstrekkers.
(2) Bedragen opgenomen op de toegekende kredietopeningen in rekening-courant.
62 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

Kredieten aan de Belgische privé-sector en aan het buitenland
7.7.2. Consumentenkrediet naar kredietverstrekkers (1)
(Uitstaand bedrag per kredietvorm, in miljoenen EUR)
Einde periode 1995 1998 1999
Banken
Leningen op afbetaling 6.252 7.496 8.000
Verkopen op afbetaling 486 627 670
Kredietopeningen 1.440 1.584 1.615
Totaal (2) 8.178 9.708 10.285
(87,7) (86,8) (86,0)
Overige financiële instellingen (3)
Leningen op afbetaling 456 578 633
Verkopen op afbetaling 340 330 382
Financieringshuur 15 20 23
Kredietopeningen 268 481 569
Totaal (2) 1.078 1.408 1.607
(11,6) (12,6) (13,4)
Verkopers
Verkopen op afbetaling 15 10 9
Kredietopeningen 50 55 56
Financieringshuur 0 0 0
Totaal (2) 64 64 65
(0,7) (0,6) (0,6)
Bron : BVB-berekeningen op NIS-gegevens.
(1) Overeenkomsten waarop de wet van 12 juni 1991 op het consumentenkrediet van toepassing is (enkel
consumentenkrediet aan particulieren); overeenkomsten gesloten bij alle kredietverstrekkers.
(2) Tussen haakjes, belang van elke groep van kredietverstrekkers in het totaal uitstaand bedrag aan
consumentenkrediet (in %).
(3) Andere instellingen dan banken en verkopers, meer bepaald krediet-, financierings- en leasingmaatschappijen.
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
63

Kredieten aan de Belgische privé-sector en aan het buitenland
7.8. De kredietverlening voor de huisvesting,
naar kredietverstrekkers (1)
Einde periode 1995 1998 1999 (2)
Uitstaand bedrag (in miljarden EUR)
Banken (3) 38,3 47,5 54,4
Verzekeringsmaatschappijen 5,5 4,4 4,9
Hypotheekmaatschappijen 0,3 0,8 0,8
Huisvestingsmaatschappijen
en sociale zekerheid (4)
7,6 6,8 6,7
Instellingen voor beleggingen in
schuldvorderingen
- 2,2 1,8
Totaal 51,7 61,7 68,6
Belang van de kredietverstrekkers (in %)
Banken (3) 74,1 77,0 79,0
Verzekeringsmaatschappijen 10,6 7,1 7,1
Hypotheekmaatschappijen 0,6 1,3 1,2
Huisvestingsmaatschappijen
en sociale zekerheid (4)
14,7 11,0 10,0
Instellingen voor beleggingen in
schuldvorderingen
- 3,6 2,7
Totaal 100,0 100,0 100,0
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Verbintenissen aangegaan door particulieren en door zelfstandigen voor privé-doeleinden.
Voor de 'banken' zijn de hypothecaire kredieten door zelfstandigen aangegaan voor
commerciële doeleinden eveneens inbegrepen.
(2) Ramingen.
(3) Inclusief de hypothecaire leningen die een kredietinstelling via de erkende vennootschappen
voor sociale woningbouw verstrekt.
(4) Inclusief CBHK.
64 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

7.9. Verdeling van de kredieten aan de Belgische overheid,
naar de vorm en de munt
Einde
jaar
Vorm
Obligaties Certificaten
A. Uitstaand bedrag in miljarden EUR
Andere
kredieten
(1)
Totale
kredieten
aan de
Belgische
overheid
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Kredieten aan de Belgische overheid
Munt
EUR Deviezen
1999 97,0 13,4 23,3 133,7 132,9 0,8
B. In % van het totaal
1999 72,6 10,0 17,4 100,0 99,4 0,6
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Uitbetalingskredieten toegestaan aan de Belgische overheid; op territoriale basis.
7.10. Omvang van de bankkredieten aan de overheidssector (1)
in enkele landen, einde 1997 (2)
(in % van het totaal der activa op ingezetenen)
België 29,5
Frankrijk 20,8
Oostenrijk 20,7
Duitsland 18,3
Nederland 15,1
Denemarken 10,3
Zweden 9,2
Verenigde Staten 8,1
Zwitserland 7,6
Japan 6,0
Verenigd Koninkrijk 1,5
Bron : BVB-berekeningen op basis van cijfers gepubliceerd door het IMF.
(1) Schuldvorderingen op de staat, de openbare instellingen en de lokale overheden; na aftrek
- indien nodig - van de verbintenissen van de banksector ten aanzien van de overheidssector.
(2) Of laatste beschikbare gegevens.
65

Kredieten aan België
7.11. Verdeling van de kredieten aan België
tussen privé-sector en openbare sector (1)
Einde
periode
A. In miljarden EUR
Kredieten
aan de Belgische
privé-sector
Kredieten aan de
Belgische overheid
Totale kredieten
aan België
1993 129,6 134,4 264,0
1994 134,5 152,2 286,7
1995 135,2 154,1 289,3
1996 143,6 156,0 299,7
1997 151,8 147,2 298,9
1998 161,2 149,4 310,6
1999 177,1 133,7 310,8
B. In % van de totale kredieten aan België
1993 49,1 50,9 100,0
1994 46,9 53,1 100,0
1995 46,7 53,3 100,0
1996 47,9 52,1 100,0
1997 50,8 49,2 100,0
1998 51,9 48,1 100,0
1999 57,0 43,0 100,0
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Op territoriale basis.
66 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

7.12. Verloop van de opgenomen verbinteniskredieten
(in miljarden EUR)
1993 1998 1999
Totale opgenomen
verbinteniskredieten (1)
29,5 59,5 70,1
waarvan waarborgen 26,6 56,7 66,8
documentaire kredieten 2,7 2,7 3,0
waarvan EUR n.b. n.b. 32,0
deviezen n.b. n.b. 38,1
waarvan België 14,0 20,4 23,7
buitenland 15,5 39,1 46,4
overige EMU-landen n.b. n.b. 13,1
overige landen n.b. n.b. 33,3
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Handtekeningkredieten : door de banken t.a.v. derden aangegane verbintenissen voor rekening
van hun cliënten (posten buiten balanstelling).
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Verbinteniskredieten
67

Effectenportefeuille
7.13. Samenstelling van de effectenportefeuille van de banken (1)
(in miljarden EUR)
1993 1998 1999
Totaal EUR Deviezen
SCHULDTITELS
Obligaties en andere
vastrentende effecten
44,9 83,5 117,1 77,2 39,9
wv. - buitenlandse openbare
emittenten
15,0 27,7 49,7 43,4 6,3
- leningen van bedrijven 29,9 55,8 67,4 33,8 33,6
AANDELEN EN DEELNEMINGEN 7,4 16,8 21,6 17,2 4,4
Aandelen en andere nietvastrentende
effecten
2,9 3,9 4,1 3,7 0,4
wv. - te beleggen 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
- te realiseren 0,1 0,7 0,8 0,7 0,1
- als belegging 2,3 2,7 2,8 2,5 0,3
- overige 0,5 0,5 0,5 0,5 0,0
Deelnemingen 4,5 12,9 17,5 13,5 4,0
wv. - in banken 1,5 7,3 10,9 9,2 1,7
- in andere financiële
instellingen
2,5 4,8 5,6 3,4 2,2
- in andere ondernemingen 0,5 0,8 1,0 0,9 0,1
Globale effectenportefeuille
van de banken
52,3 100,3 138,7 94,4 44,3
Aandeel in de balans (in %) 9,3 13,8 18,0 15,8 25,3
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Alle effecten en deelnemingen, uitgezonderd de Belgische overheidseffecten.
68 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

8. Verwante bedrijvigheden
Activiteiten buiten balanstelling
8.1. Evolutie van de belangrijkste rubrieken in de buiten
balanstelling van de banken
8.2. Evolutie van de voornaamste financiële instrumenten
op rente en op vreemde valuta's van de banken
8.3. Wereldmarkten van de voornaamste afgeleide financiële
instrumenten
Instellingen voor collectieve belegging (ICB)
8.4.1. Aantal instellingen voor collectieve belegging die
in België openbaar worden aangeboden
8.4.2. Nettokapitalen ingezameld door de in België openbaar
aangeboden ICB's
8.4.3. Inventariswaarde van de in België openbaar aangeboden
ICB's
Beleggingsondernemingen
8.5. Aantal in België gevestigde beleggingsondernemingen
Pensioensparen
8.6. Pensioensparen en pensioenverzekeringen
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
70
71
71
72
73
73
74
74
69

Activiteiten buiten balanstelling
8.1. Evolutie van de belangrijkste rubrieken in de buiten balanstelling
van de banken (in miljarden EUR)
1993 1998 1999
Contantverrichtingen in uitvoering 73,3 91,5 47,8
Termijnverrichtingen op rente
en op vreemde valuta’s (1)
902,2 1.850,0 2.289,0
waarvan : op rente 425,0 1.264,6 1.926,5
op vreemde valuta’s 477,2 585,4 362,5
Vooraf gedekte opbrengsten en kosten 4,3 10,2 3,8
Opgenomen verbinteniskredieten 29,5 59,5 70,1
Betekende kredietlijnen 172,6 257,7 285,5
waarvan : aan de cliënteel toegezegde
lijnen voor uitbetalingskredieten
131,0 196,1 221,2
Waarborgen 416,6 809,8 1.026,5
Toevertrouwde waarden en vorderingen 2.741,1 5.622,0 7.967,4
wv. : deposito's in open bewaarneming 1.458,9 2.800,1 3.959,7
waarvan - bij de banken 374,6 706,8 939,5
- bij Euroclear 1.084,3 2.093,3 3.020,2
wv. : aan derden toevertrouwde
waarden en vorderingen
1.275,9 2.810,0 3.987,8
Overige rechten en verplichtingen 21,4 55,6 120,7
Totaal buiten balanstelling (2) 5.107,1 10.414,0 13.711,5
Totaal buiten balanstelling, zonder de deposito's
in open bewaarneming bij Euroclear
4.022,8 8.320,7 10.691,3
In % van de balans van de banksector 714,6 1.143,7 1.387,0
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) De termijnverrichtingen die een dubbele boeking vereisen (b.v. swaps), worden voor het volume van deze
verrichtingen slechts eenmaal geteld.
(2) Totaal van alle boekhoudkundige rubrieken van de buiten balanstelling.
70 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Activiteiten buiten balanstelling
8.2. Evolutie van de voornaamste financiële instrumenten op rente
en op vreemde valuta's van de banken (1) (in miljarden EUR)
1993 1998 1999
Termijnverrichtingen op rente
waarvan
425,0 1.264,6 1.926,5
Renteswaps 241,2 952,8 1.460,9
Rentecontracten (FRA) 100,7 141,7 224,0
Interest futures 47,5 60,8 66,6
Opties op rente 28,5 105,1 172,7
Depositocontracten op termijn 7,1 4,2 2,2
Termijnverrichtingen
op vreemde valuta’s
waarvan
477,2 585,4 362,5
Termijnwisselverrichtingen 420,0 514,3 299,6
Valuta- en renteswaps 45,4 44,4 42,9
Opties op valuta’s 11,7 25,6 19,2
Overige (2) 0,2 1,1 0,8
Totaal 902,2 1.850,0 2.289,0
in % van de balans van de banksector 160,3 254,3 297,0
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) De termijnverrichtingen die een dubbele boeking vereisen (b.v. swaps), worden voor het volume van deze
verrichtingen slechts eenmaal geteld.
(2) Futures op valuta’s en contracten op termijnwisselkoersen
8.3. Wereldmarkten van de voornaamste afgeleide financiële
instrumenten (uitstaand bedrag van de notionele hoofdsom op het einde
van het jaar, in miljarden USD)
1995 1998 1999
Op de georganiseerde markten 9.189 13.549 13.501
Termijncontracten en opties op rente 8.605 12.305 11.652
Termijncontracten en opties op valuta’s 82 57 59
Termijncontracten en opties op
beursindexen
502 1.188 1.790
Onderhands (1) n.b. 80.317 n.b.
Valutacontracten n.b. 18.011 n.b.
Rentecontracten n.b. 50.015 n.b.
Aan aandelen gebonden contracten n.b. 1.488 n.b.
Overige contracten n.b. 10.803 n.b.
Alle afgeleide markten n.b. 93.866 n.b.
Bron : BVB-berekeningen op gegevens BIB.
(1) Deze gegevens zijn pas vanaf 1998 beschikbaar, gezien ze afkomstig zijn uit een nieuwe BIB-statistiek.
71

Instellingen voor collectieve belegging (ICB)
8.4.1. Aantal instellingen voor collectieve belegging die in België
openbaar worden aangeboden
Einde jaar 1980 1985 1990 1995 1998 1999
Belgische ICB’s 8 15 41 84 132 143
wv. : Belgische bevek’s (1) - - - 62 90 96
pensioenspaarfondsen
(2)
- - 13 14 12 12
gewone beleggingsfondsen
8 15 28 6 12 12
Belgische vastgoedbevek’s (3) - - - 2 8 13
instellingen voor belegging
in schuldvorderingen (4)
- - - 0 9 9
Belgische privaks (5) - - - - 1 1
Buitenlandse ICB’s 14 14 114 215 250 257
wv. : buitenlandse sicav’s - - 89 148 177 178
buitenlandse fondsen 14 14 25 67 73 79
Totaal aantal in België openbaar
aangeboden ICB's
22 29 155 299 382 400
Bron : BVICB en CBF.
(1) Ingesteld bij de wet van 4 december 1990; in 1991 werden de meeste gewone Belgische
gemeenschappelijke beleggingsfondsen omgevormd tot bevek.
(2) Erkend in het kader van het K.B. van 22 december 1986.
(3) Beleggingsvennootschappen die beleggen in vastgoed en die erkend zijn in het kader van het
K.B. van 10 april 1995.
(4) Erkend in het kader van het K.B. van 29 november 1993.
(5) Beleggingsvennootschappen die beleggen in hoogrisicodragend kapitaal en die erkend zijn in het
kader van het K.B. van 18 april 1997.
72 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Instellingen voor collectieve belegging (ICB)
8.4.2. Nettokapitalen (1) ingezameld door de in België openbaar
aangeboden ICB's (tijdens het jaar, in miljoenen EUR)
Einde jaar 1980 1985 1990 1995 1997 1998
Door de Belgische ICB’s (2) -7 535 -364 1.284 5.384 11.469
wv. : Belgische bevek’s (3) - - - 922 5.412 11.251
pensioenspaarfondsen
(4)
- - 332 121 84 119
gewone beleggingsfondsen
-7 535 -697 240 -112 99
Door buitenlandse ICB’s -270 426 -1.936 -1.971 1.844 1.483
wv. buitenlandse sicav’s - - -1.973 -1.988 1.807 1.465
buitenlandse fondsen -270 426 37 17 37 18
Nettokapitalen ingezameld
door alle in België openbaar
aangeboden ICB's (2)
-278 962 -2.300 -687 7.229 12.952
Bron : BVB-berekeningen op gegevens CBF.
(1) D.w.z. inschrijvingen min terugbetalingen.
(2) Exclusief de beleggingsvennootschappen die beleggen in vastgoed en die erkend zijn in het kader
van het K.B. van 10 april 1995 alsook de instellingen voor belegging in schuldvorderingen die
erkend zijn in het kader van het K.B. van 29 november 1993.
(3) Ingesteld bij de wet van 4 december 1990; in 1991 werden de meeste gewone Belgische
gemeenschappelijke beleggingsfondsen omgevormd tot bevek.
(4) Erkend in het kader van het K.B. van 22 december 1986.
8.4.3. Inventariswaarde van de in België openbaar aangeboden ICB's
(in miljoenen EUR)
Einde jaar 1980 1985 1990 1995 1997 1998
Belgische bevek’s (1) - - - 14.182 26.443 42.682
Pensioenspaarfondsen
(2)
- - 1.619 3.773 5.826 8.065
Gewone beleggingsfondsen
74 2.268 1.904 761 865 1.057
Belgische ICB’s (3) 74 2.268 3.523 18.716 33.133 51.804
Bron : BVB-berekeningen op gegevens CBF.
(1) Ingesteld bij de wet van 4 december 1990; in 1991 werden de meeste gewone Belgische gemeenschappelijke
beleggingsfondsen omgevormd tot bevek.
(2) Erkend in het kader van het K.B. van 22 december 1986.
(3) Exclusief de beleggingsvennootschappen die beleggen in vastgoed en die erkend zijn in het kader van het K.B.
van 10 april 1995 alsook de instellingen voor belegging in schuldvorderingen die erkend zijn in het kader van het
K.B. van 29 november 1993.
73

Beleggingsondernemingen en Pensioensparen
8.5. Aantal in België gevestigde beleggingsondernemingen
Einde jaar 1996 1997 1998 1999
Beleggingsondernemingen naar Belgisch
recht
82 77 79 81
Beursvennootschappen 62 57 52 49
Vennootschappen voor vermogensbeheer 15 16 23 27
Vennootschappen voor makelarij in
financiële instrumenten
5 4 4 3
Vennootschappen voor plaatsing van orders
in financiële instrumenten
- - - 2
Beleggingsondernemingen naar buitenlands
recht
2 3 4 7
Totaal aantal in België gevestigde
beleggingsondernemingen
Bron : BVB-berekeningen op gegevens CBF.
8.6. Pensioensparen en pensioenverzekeringen (1)
Gestorte bedragen (in miljoenen EUR)
84 80 83 88
Jaar 1986 1990 1998 1999
Hoofdzakelijk door banken
beheerde pensioenspaarfondsen
290,0 334,7 363,2 374,8
Verzekeringsmaatschappijen (2) 96,7 81,8 197,1 212,0
Totaal 386,7 416,5 560,3 586,8
Bron : BVB-berekeningen op gegevens BVB en BVVO.
(1) Ramingen.
(2) In 1986, gegevens voor de verzekeringssector in zijn geheel. Vanaf 1990, gegevens voor de belangrijkste
verzekeringsmaatschappijen.
74 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

9. Internationalisatie
Open karakter van de bankactiviteit
9.1. Algemene balans van de in België gevestigde banken :
geografisch en naar de munt
9.2. Nettokapitaalinvoer door de in België gevestigde banken
9.3. Omvang van de internationale verrichtingen in
de activiteiten van de in België gevestigde banken
9.4. Graad van openheid tegenover het buitenland van
de banksector in enkele landen
9.5. Aandeel van de voornaamste landen in het totale
volume van de bankvorderingen op het buitenland
Internationale aanwezigheid
9.6.1. Aanwezigheid van België en van andere Europese
landen in de wereldrangschikking van de voornaamste
banken volgens het eigen vermogen (in 1998)
9.6.2. Rangschikking van de grootste Europese banken
volgens het eigen vermogen (in 1997)
9.6.3. Plaats van de Belgische banken in
de wereldrangschikking (in 1998)
9.7. Geografische verdeling van de buitenlandse vestigingen
van de Belgische banken (einde 1999)
9.8. Aanwezigheid van buitenlandse banken in België,
volgens de nationaliteit van de moederbank of van
de buitenlandse aandeelhouders (einde 1999)
9.9. Belang van de buitenlandse banken in de
bankbedrijvigheid in België
9.10. Aanmeldingen van banken, onder het Europees stelsel
van vrije dienstverlening (einde 1999)
9.11. Aantal buitenlandse banken gevestigd in enkele
Europese landen (einde 1999)
Activiteit op de financiële markten in euro
9.12 Internationale geldmarktinstrumenten :
uitstaande bedragen en netto-uitgiften
9.13 Internationale obligaties en andere schuldtitels op meer
dan één jaar : uitstaande bedragen en netto-uitgiften
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
76
76
76
77
77
78
79
81
81
82
82
83
84
85
85
75

Open karakter van de bankactiviteit
9.1. Algemene balans van de in België gevestigde banken :
geografisch en naar de munt (1) (in %)
Einde
Verrichtingen in EUR met Verrichtingen in deviezen met
jaar
België buitenland België buitenland
totaal
overige EMUlanden
overige
landen
totaal
9.2. Nettokapitaalinvoer door de in België gevestigde banken
(in miljarden EUR)
9.3. Omvang van de internationale verrichtingen (1)
in de activiteiten van de in België gevestigde banken (in %)
overige EMUlanden
76 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205
overige
landen
1999 51,8 25,0 15,5 9,5 2,8 20,4 3,9 16,5
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Gemiddelde van activa en passiva.
Einde jaar 1993 1998 1999
A. Verrichtingen met het buitenland (1)
1. Middelen uitgezet in het buitenland 218,1 303,1 352,9
2. Middelen opgenomen in het buitenland 236,3 331,9 346,6
3. Overschot, ten belope van de kapitaalinvoer 18,2 28,8 6,1
B. Verrichtingen met België (2)
1. Middelen uitgezet in België 344,8 424,5 417,9
2. Middelen opgenomen in België 326,6 395,7 424,0
3. Tekort, gefinancierd door kapitaalinvoer 18,2 28,8 6,1
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Daaronder worden verstaan de verrichtingen van de banken met buitenlandse bedrijven en particulieren, met
buitenlandse overheden en met in het buitenland gevestigde banken.
(2) Daaronder worden verstaan de verrichtingen van de banken met de Belgische bedrijven en particulieren, met
de Belgische overheid en met de in België gevestigde banken.
Einde jaar 1993 1998 1999
1. In het balanstotaal (2) 47,0 49,5 48,2
2. In de totale cliëntendeposito's 21,1 28,2 26,1
3. In de totale cliëntenkredieten 23,2 28,3 26,3
4. In de effectenportefeuille (3) 56,8 57,1 46,6
5. In de interbankenverrichtingen 84,7 81,7 78,3
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) Tot 1998: verrichtingen in BEF met het buitenland en verrichtingen in deviezen;
vanaf 1999 : verrichtingen in EUR met het buitenland en verrichtingen in deviezen.
(2) Gemiddelde van activa en passiva.
(3) Alle effecten en deelnemingen, uitgezonderd de Belgische overheidseffecten.

9.4. Graad van openheid tegenover het buitenland (1)
van de banksector in enkele landen (in %, einde periode)
Landen 1975 1980 1985 1990 1995 1997
Luxemburg 92,8 96,7 97,8 96,1 96,2 96,5
Verenigd Koninkrijk 59,3 65,4 69,2 45,2 49,7 51,3
België (2) 44,8 53,0 60,6 55,9 44,9 50,6
Zwitserland n.d. 36,5 33,5 26,5 27,0 40,3
Nederland 34,0 36,3 36,6 36,4 33,1 36,4
Frankrijk 18,3 32,2 34,9 33,7 30,6 34,8
Duitsland 10,4 10,2 11,9 16,8 15,5 18,4
Italië 10,7 10,8 14,6 12,2 14,6 18,1
Japan 2,7 4,3 6,6 14,4 14,9 16,8
Verenigde Staten 5,9 14,2 8,8 8,8 0,9 3,5
Bron : BVB-berekeningen op gegevens IMF.
(1) Verhouding tussen de brutovorderingen van de banksector van die landen op het buitenland en
het geheel van hun vorderingen.
(2) Vanaf 1992 banken in ruime zin, voordien banken in enge zin.
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Open karakter van de bankactiviteit
9.5. Aandeel van de voornaamste landen in het totale volume
van de bankvorderingen op het buitenland (1) (in %)
Landen (2) 1993 1998 IX.99
Off-shore centra (3) 22,8 19,4 19,0
Verenigd Koninkrijk 16,1 19,5 18,9
Japan 14,1 12,8 11,2
Duitsland 6,8 8,5 9,1
Verenigde Staten 8,3 8,3 8,5
Andere Europese landen (4) 6,9 7,2 7,3
Zwitserland 5,5 6,1 7,2
Frankrijk 8,0 6,8 6,9
Luxemburg 4,9 4,8 5,1
België 3,2 2,7 3,0
Nederland 2,7 3,1 3,0
Canada 0,6 0,9 0,9
Totaal 100,0 100,0 100,0
Bron : BVB-berekeningen op gegevens BIB.
(1) Wijst op het gewicht van die landen als internationale financiële centra.
(2) Landen die deelnemen aan de BIB-statistieken.
(3) Bahama’s, Bahrein, Cayman-eilanden, Hongkong, Singapore.
(4) Denemarken, Finland, Ierland, Italië, Noorwegen, Oostenrijk, Spanje en Zweden.
77

Internationale aanwezigheid
9.6.1. Aanwezigheid van België en van andere Europese landen
in de wereldrangschikking van de voornaamste banken volgens
het eigen vermogen (1) (in 1998)
78 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205
Top
50
Top
100
Top
200
Top
500
Top
1000
Grote EU-landen
Duitsland 5 9 18 37 87
Frankrijk 7 8 10 12 16
Verenigd Koninkrijk 6 9 13 16 31
Italië 2 6 10 32 64
Spanje
Kleine EU-landen
2 5 7 21 42
Nederland 3 3 4 7 10
België 1 2 3 4 5
Luxemburg - - - 3 3
Ierland - - 2 2 5
Denemarken - 1 2 4 7
Griekenland - - 1 6 8
Portugal - - 3 6 9
Zweden - - 3 3 3
Oostenrijk - 1 2 5 19
Finland - 1 2 3 3
Totaal EU-landen
Andere Europese landen
26 45 80 161 312
Zwitserland 2 2 4 17 31
Noorwegen - - 2 3 11
Bron : ’The Banker’, juli 1999.
(1) Tier one capital.

9.6.2. Rangschikking van de grootste Europese banken
volgens het eigen vermogen (in 1997)
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Internationale aanwezigheid
Plaats Naam Land Eigen vermogen (2)
Europa Wereld (1) (in miljoenen USD)
1 1 HSBC Holdings GB 27.392
2 3 Crédit Agricole Indosuez FR 22.280
3 6 Deutsche Bank DE 17.371
4 8 ABN-AMRO Bank NL 15.864
5 14 Union Bank of Switzerland CH 13.570
6 15 Barclays GB 13.020
7 16 CREDIT SUISSE Neue Aargauer Bank (fusie) CH 12.984
8 18 Rabobank NL 12.680
9 19 National Westminster Bank GB 12.342
10 20 Halifax GB 11.955
11 23 Banque Nationale de Paris FR 11.521
12 25 Groupe Ecureuil FR 10.971
13 28 Dresdner Bank (fusie) DE 10.456
14 29 Lloyds TSB Group GB 10.408
15 31 Société Générale FR 9.745
16 34 Commerzbank DE 8.829
17 35 ING Bank (fusie) NL 8.730
18 36 Bayerische Hypo-und Vereinsbank DE 8.729
19 38 Compagnie Financière de Paribas FR 8.538
20 39 Abbey National GB 8.067
21 40 Banco Santander (fusie) ES 7.952
22 41 Crédit Mutuel Confédération Nationale FR 7.852
23 42 Westdeutsche Landesbank Girozentrale DE 7.792
24 48 Crédit Lyonnais FR 7.131
25 50 Banco Bilbao Vizcaya ES 6.800
26 52 Swiss Bank Corp CH 6.371
27 57 Dexia Groep (3) BE,FR 5.951
28 58 Cariplo IT 5.946
29 59 Bayerische Landesbank DE 5.946
30 61 Kreditanstalt für Wiederaufbau DE 5.607
31 67 Groupe des Banques Populaires FR 5.427
Bron en noten, zie volgende blz.
79

Internationale aanwezigheid
9.6.2. Rangschikking van de grootste Europese banken
volgens het eigen vermogen (in 1997) (vervolg)
Plaats Naam Land Eigen vermogen (2)
Europa Wereld (1) (in miljoenen USD)
32 68 Banca di Roma (fusie) IT 5.374
33 69 Istituto Bancario San Paolo IT 5.339
34 70 Bayerische Hypotheken- und Wechsel-Bank DE 5.208
35 72 Argentaria (4) ES 5.069
36 76 Royal Bank of Scotland GB 5.012
37 81 Banca Commerciale Italiana IT 4.717
38 85 Bank of Scotland GB 4.486
39 86 Bankgesellschaft Berlin DE 4.480
40 91 Bank Austria (Z-Länderbank) AT 4.241
41 92 Standard Chartered GB 4.189
42 93 Generale Bank (5) BE,NL 4.176
43 94 Istituto Mobiliare Italiano IT 4.101
44 95 Credito Italiano IT 4.100
45 97 Monte dei Paschi di Siena IT 3.996
46 98 Den Danske Bank DK 3.932
47 102 Banca Nazionale del Lavoro IT 3.680
48 103 Deutsche Genossenschaftsbank DE 3.619
49 104 Kredietbank BE 3.588
50 107 Banco Central Hispanoamericano ES 3.454
51 109 Caja de Ahorross y Pensiones de Barcelona ES 3.366
52 112 Svenska Handelsbanken SE 3.288
53 115 Skandinaviska Enskilda Banken SE 3.161
54 117 Woolwich Building Society GB 3.138
55 118 Norddeutsche Landesbank Girozentrale DE 3.110
56 124 Allied Irish Banks IE 2.910
57 125 NATEXIS FR 2.903
58 126 Bank Brussel Lambert (6) NL 2.877
Bron : ’The Banker’, juli 1998.
(1) Volgens ISO-codes : AT (Oostenrijk), BE (België), CH (Zwitserland), DE (Duitsland), DK (Denemarken), ES (Spanje),
FI (Finland), FR (Frankrijk), GB (Verenigd Koninkrijk), IE Ierland, IT (Italië), NL (Nederland), SE (Zweden).
(2) Tier one capital. Boekjaar 1997, geconsolideerde gegevens.
(3) Alliantie tussen Gemeentekrediet van België en Crédit Local de France.
(4) Internationale groep van Caja Postal Y Banco Hipotecario.
(5) Internationale groep Fortis.
(6) Internationale groep ING.
80 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Internationale aanwezigheid
9.6.3. Plaats van de Belgische banken in de wereldrangschikking
(in 1998)
Banken
Eigen
vermogen
(2)
9.7. Geografische verdeling van de buitenlandse vestigingen van
de Belgische banken (einde 1999)
Geconsolideerd
balanstotaal
Bank Brussel Lambert / ING Groep 26 26
Fortis Bank (3) 41 27
KBC Bank 56 59
Dexia Bank België (4) / Dexia Groep 60 45
BACOB Bank (5) 167 105
Spaarbank Anhyp (6) 445 413
Ippa Bank (6) 922 470
Bron : ’The Banker’, juli 1999.
(1) Geconsolideerde cijfers.
(2) Tier one capital.
(3) In juni 1999 is de Fortis Bank gevormd door de fusie van Generale Bank en ASLK-Bank.
(4) Naamsverandering sinds mei 2000. Voorheen Gemeentekrediet van België.
(5) De vermelde cijfers dateren van vóór de herstructurering binnen de groep Artesia Banking Corporation. In mei 1999 is de
"corporate & professionele markten"-activiteit van de vroegere BACOB Bank overgegaan naar Artesia Banking Corporation
(afgekort Artesia Bank), en zo samengevoegd met de activiteiten van de vroegere Paribas Bank België.
De nieuwe BACOB Bank legt zich sindsdien vooral toe op de "retail & social profit"-activiteit.
(6) Spaarbank Anhyp en Ippa Bank die beide behoorden tot de Franse AXA-groep, zijn begin 2000 gefusioneerd
tot AXA Bank Belgium.
Aantal Aantal Aantal vestigingen
landen Belgische Bij- Bancaire Finan- Vertegen- Deelnemingen (3) Totaal
per banken kanto- dochters ciële woor- in een in een
zone per zone ren (1) dochters digings bank financiële
(2) kantoren
instelling
Europa 19 20 28 38 55 11 8 8 148
EU 12 19 28 32 50 5 4 8 127
Andere 7 7 - 6 5 6 4 - 21
Noord-
Amerika
1 6 4 2 8 3 - - 17
Latijns-
Amerika
9 5 4 1 8 7 - - 20
Afrika 19 4 - 2 2 4 18 - 26
Azië 13 5 19 3 3 20 - - 45
Oceanië 1 3 - 1 3 - - - 4
Totaal 62 49 55 47 79 45 26 8 260
Bron : BVB.
(1) Een bankdochter kan verscheidene kantoren hebben in een zelfde land.
(2) Dochter die niet het statuut van bank bezit, maar financiële verrichtingen uitvoert (b.v. financieringsmaatschappijen,
leasing, beursvennootschappen).
(3) Alleen gekwalificeerde deelnemingen (d.w.z. meer dan 10 % van het kapitaal of van de stemrechten) in
buitenlandse financiële instellingen of banken.
81

Internationale aanwezigheid
9.8. Aanwezigheid van buitenlandse banken in België,
volgens nationaliteit van de moederbank of van de buitenlandse
aandeelhouders (einde 1999)
Land
9.9. Belang van de buitenlandse banken in
de bankbedrijvigheid in België
VI.1999
Bijkantoren
Dochterondernemingen
(1)
Bijkantoren
Totaal
buitenlandse
banken
Aantal banken 28 44 72
In % van het totaal aantal banken 23 % 36 % 59 %
Aandeel in de balans 17 % 9 % 26 %
Aandeel in de cliëntendeposito's 15 % 5 % 20 %
Aandeel in de cliëntenvorderingen 18 % 5 % 23 %
Bron : CBF.
(1) Banken naar Belgisch recht met buitenlandse meerderheid.
Dochtermaatschappijen
(1)
Totaal
Vertegen-
woordigingskantoren
EU-landen 30 22 52 25
Denemarken - - - 1
Duitsland 7 3 10 4
Frankrijk 8 6 14 1
Griekenland - - - 1
Italië 1 1 2 10
Luxemburg - - - 1
Nederland 8 11 19 0
Oostenrijk - - - 3
Spanje 2 1 3 4
Verenigd Koninkrijk 4 - 4 -
Andere Europese landen - - - 5
Hongarije - - - 1
Rusland - - - 1
Turkije - - - 3
Niet-Europese landen 14 6 20 5
India 2 - 2 -
Israël - - - 1
Japan 4 2 6 1
Libanon - 1 1 -
Marokko 2 - 2 2
Pakistan 1 - 1 -
Taïwan - 1 1 -
Verenigde Staten 5 2 7 1
Totaal 44 28 72 35
Bron : BVB-berekeningen op eigen gegevens en gegevens CBF.
(1) Met een sterke buitenlandse participatie of meerderheid.
82 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

9.10. Aanmeldingen van banken, onder het Europees stelsel
van vrije dienstverlening
A. Belgische banken aangemeld in een ander EU-land, einde 1999
Land van VVD
Aantal Belgische
banken
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Internationale aanwezigheid
waarvan met
depositowerving (1)
Totaal voor EU (2)
Spreiding per land
21 11
Luxemburg 15 6
Frankrijk 14 10
Nederland 14 6
Duitsland 10 7
Verenigd Koninkrijk 4 4
Spanje 3 2
Italië 2 1
Ierland 2 -
Denemarken 1 -
Finland 1 -
Oostenrijk 1 -
Portugal 1 -
Zweden 1 -
B. Europese banken aangemeld in België, einde 1999
Land van oorsprong
Aantal Europese
banken
waarvan met
depositowerving (1)
Totaal 304 (3) 217
wv. Verenigd Koninkrijk 91 71
Luxemburg 45 37
Frankrijk 48 24
Duitsland 35 17
Nederland 35 31
Ierland 20 11
Overige EU-landen 30 26
Bron : BVB-berekeningen op gegevens CBF.
(1) Deposito’s of andere terugbetaalbare fondsen.
(2) Belgische banken die zich in twee of meer EU-landen hebben aangemeld, zijn in dit totaal
slechts eenmaal opgenomen.
(3) Einde 1994 : 145; einde 1995 : 168; einde 1996 : 205; einde 1997 : 245; einde 1998 : 273.
83

Internationale aanwezigheid
9.11. Aantal buitenlandse banken gevestigd in enkele Europese landen (1)
(einde 1999)
Landen
Aantal buitenlandse
banken
Totaal aantal
banken
Deel van de
buitenlandse banken
in het totaal (%)
Frankrijk (2) 320 1.237 26
Nederland 240 167 144
Verenigd Koninkrijk 230 494 47
Luxemburg 203 210 97
Duitsland 148 2.999 5
Zwitserland 145 379 38
Italië 89 876 10
Spanje 72 296 24
België 72 119 61
Ierland 30 55 55
Griekenland 22 28 79
Portugal (2) 20 214 9
Zweden (2) 19 207 9
Denemarken 9 186 5
Finland (2) 9 358 3
Bron : BVB-berekeningen op gegevens uit verscheidene landelijke en internationale publicaties.
(1) Voor elk land het aantal dochtermaatschappijen en bankbijkantoren van buitenlandse oorsprong.
Banken in de zin van de tweede Europese bankenrichtlijn.
(2) 1998.
84 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

9.12. Internationale geldmarktinstrumenten :
uitstaande bedragen en netto-uitgiften (1)
In miljarden
EUR
Uitstaande bedragen
einde 1999
In % van het
totaal uitstaand
bedrag
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Activiteit op de financiële markten in euro
In miljarden
EUR
Netto-uitgiften
in 1999
In % van de
totale uitgiften
In euro 86,0 33,2 50,2 78,0
In US dollar 112,2 43,4 1,3 2,0
In overige munten 60,5 23,4 12,9 20,0
Totaal 258,7 100,0 64,4 100,0
Bron : BVB-berekeningen op BIB-gegevens.
(1) De gegevens werden omgezet van USD naar EUR op basis van de wisselkoers EUR/USD einde 1999 voor de
uitstaande bedragen en op basis van de gemiddelde wisselkoers EUR/USD in 1999 voor de netto-uitgiften.
9.13. Internationale obligaties en andere schuldtitels op meer dan
één jaar : uitstaande bedragen en netto-uitgiften (1)
In miljarden
EUR
Uitstaande bedragen
einde 1999
In % van het
totaal uitstaand
bedrag
In miljarden
EUR
Netto-uitgiften
in 1999
In % van de
totale uitgiften
In euro 1.418,6 28,7 439,9 46,1
In US dollar 2.309,1 46,7 439,8 46,1
In overige munten 1.213,8 24,6 74,2 7,8
Totaal 4.941,5 100,0 953,8 100,0
Bron : BVB-berekeningen op BIB-gegevens.
(1) De gegevens werden omgezet van USD naar EUR op basis van de wisselkoers EUR/USD einde 1999 voor de
uitstaande bedragen en op basis van de gemiddelde wisselkoers EUR/USD in 1999 voor de netto-uitgiften.
85

86 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

10. Betalingsverkeer
Betaalinstrumenten
10.1. Betalingsverrichtingen via self-banking, tele-banking
en phone-banking in 1997-1998
10.2. Aantal betaalkaarten in omloop, onderscheid naar functie
10.3.1. Betaalterminals Banksys
10.3.2. Biljettenverdelers Banksys
10.4.1. Proton-verrichtingen - aantal kaarten
10.4.2. Proton-verrichtingen - aantal betaalterminals
10.4.3. Proton-verrichtingen - aantal laadbeurten
10.5. Geldafhalingen aan bankautomaten
10.6. Klassieke betalingsverrichtingen in 1997-1998
10.7. Raming van het gebruik van betaalinstrumenten
in België
10.8. Verrichtingen door Belgen in het buitenland
10.9. Gebruik van betaalinstrumenten -
Internationale vergelijking voor 1998
Interbancaire verrekening
10.10. Aantal verrichtingen
10.11. Elektronisch debet
10.12. Elektronisch credit
10.13. Invorderingen via DOM'80
10.14. CEMUC-systeem
10.15. ELLIPS
10.16. Nationale betalingen in ELLIPS
10.17.1 Daggemiddelden van de betalingen van België
in TARGET
10.17.2 Relatief aandeel van de Europese landen in TARGET
10.17.3 Uitsplitsingen van de betalingen van België met andere
Europese landen.
S.W.I.F.T.
10.18. Verloop van het aantal uitgewisselde berichten
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
88
88
89
90
90
90
90
91
91
92
93
93
94
95
96
97
97
98
98
98
99
99
100
87

Betaalinstrumenten
10.1. Betalingsverrichtingen via self-banking, tele-banking
en phone-banking in 1997-1998
Betalingsverrichtingen (1)
Totaal aantal
(in miljoenen)
Gemiddeld bedrag per
verrichting (in EUR)
1997 1998 1997 1998
Verrichtingen door overwegend
particulieren (2)
- geldopneming via self-banking 62,4 73,7 115 115
- overschrijving via self-banking 16,6 26,0 259 301
- overschrijving via phone-banking
Verrichtingen door overwegend
zelfstandigen en bedrijven (2)
12,7 14,7 223 223
- overschrijving via tele-banking (3) n.b. 162,0 n.b. 832
Bron : Resultaten van een BVB-enquête bij de leden.
(1) Betalingsverkeer i.v.m. cliëntenrekeningen.
(2) Gebaseerd op de beschikbare antwoorden. Sommige banken konden niet alle onderdelen van de enquête
invullen.
(3) Dit omvat overschrijvingen via automatische drager en via telecom (rechtstreeks, via Isabel).
10.2. Aantal betaalkaarten in omloop, onderscheid naar functie
Aantal betaalkaarten (1)
(in duizenden)
1995 1998 1999
Eurochequegarantiekaart 3.397 3.517 3.960
Bancontact/Mister Cash (2) 6.715 7.856 8.129
Kredietkaarten (3) 2.271 2.492 2.647
Proton (4) - 5.606 7.898
Maestro (5) - 8.164
Bron : BVB-berekeningen op gegevens Banksys, Europay Belgium, Visa Belgium.
(1) Een zelfde kaart kan verscheidene functies hebben en kan dan ook in verscheidene rubrieken
voorkomen.
(2) Debetkaarten.
(3) Visa, Eurocard. Voor 1995, Amex- en Diners Club-kaarten inbegrepen.
(4) Sedert 1998 zijn de meeste Bancontact/Mister Cash-kaarten uitgerust met de Proton-functie.
(5) Kaarten met Maestro-functie.
88 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Betaalinstrumenten
10.3.1. Betaalterminals Banksys (1) - betalingen Bancontact - Mister Cash
Aantal Verrichtingen Omzet (2)
Einde verkoopjaar
punten
(eenheden) Aantal
(x 1000)
% totaal
POS
Bedrag
(miljoen
EUR)
% totaal
POS
A. Pompstations
Aantal
verrichtinGemidgen per deld bedrag
verkoop- per
punt en verrichting
per dag
(eenheden)
(EUR)
1980 73 134 100,0 n.b. n.b. 0,5 n.b.
1985 1.643 14.494 90,5 333 79,6 24,2 23,00
1990 2.901 41.960 58,6 964 34,6 39,6 22,95
1995 3.352 (3) 71.292 39,8 1.822 20,6 58,3 25,56
1998 3.428 (3) 86.065 29,6 2.361 16,1 68,8 27,43
1999 3.408 (3) 94.898 27,7 2.679 15,8 76,3 28,23
B. Warenhuizen
1980 - - - - - - -
1985 n.b. 1.393 8,7 72 17,2 n.b. 51,69
1990 669 16.238 22,7 906 32,5 66,5 55,80
1995 2.699 (4) 73.697 41,2 4.413 49,8 74,8 59,88
1998 3.625 (4) 138.623 47,7 7.737 52,7 104,8 55,81
1999 3.868 (4) 165.600 48,4 8.895 52,3 117,3 53,71
C. Kleinhandel
1980 - - - - - - -
1985 n.b. 128 0,8 13 3,2 n.b. 104,76
1990 17.668 (5) 13.364 18,7 915 32,9 2,1 68,49
1995 37.025 (5) 33.935 19,0 2.623 29,6 2,5 77,29
1998 47.668 (5) 66.201 22,8 4.589 31,2 3,8 69,32
1999 51.613 (5) 81.882 23,9 5.437 31,9 4,3 66,40
D. Totaal
1980 73 134 100,0 n.b. n.b. 5,0 n.b.
1985 3.991 16.015 100,0 419 100,0 11,0 26,15
1990 21.238 71.562 100,0 2.786 100,0 9,2 38,92
1995 43.076 178.924 100,0 8.858 100,0 11,4 49,51
1998 54.721 290.889 100,0 14.686 100,0 14,6 50,49
1999 58.889 342.380 100,0 17.011 100,0 15,9 49,68
Bron : BVB-berekeningen op gegevens Banksys en UCV.
(1) Betaalterminals (ook POS : Point of Sale terminals genoemd) tot medio 1989 van de Mister Cash- en Bancontactnetten,
later Banksys, waaraan haast alle banken (in ruime zin) deelnemen.
(2) Totaal bedrag gedebiteerd via verkooppuntterminals.
(3) Aantal tankstations, wat overeenkomt met 3.966 kassa’s in 1995, 4.890 kassa’s in 1998 en 5.007 kassa’s in 1999
(4) Voor 1999, 3.868 toegeruste warenhuizen, wat overeenkomt met 15.899 kassa’s. In 1998 waren die cijfers resp.
3.625 en 14.623 kassa’s (in 1995 resp. 2.699 en 10.361 kassa’s).
(5) Niet inbegrepen betaalterminals alleen voor kredietkaarten.
89

Betaalinstrumenten
10.3.2. Biljettenverdelers Banksys (1)
Einde
jaar
10.4.1. Proton-verrichtingen - aantal kaarten (1)
10.4.2. Proton-verrichtingen - aantal betaalterminals
Einde jaar
Bron : Banksys.
Aantal
betaalterminals
Aantal
verrichtingen
Totaal bedrag
verrichtingen
( x 1000 EUR)
10.4.3. Proton-verrichtingen - aantal laadbeurten (1)
Gemiddeld
bedrag per
verrichting (EUR)
1996 6.743 1.529.207 6.122 3,99
1997 21.000 9.439.620 38.959 4,12
1998 45.649 28.167.000 114.076 4,04
1999 63.993 45.470.181 170.123 3,74
Einde jaar
Aantal
toestellen
(eenheden)
Einde jaar Aantal kaarten
Aantal
laadterminals
Aantal
opnemingen
(x 1000)
Aantal
verrichtingen
per jaar
Aantal
laadbeurten
Totaal
opgenomen
bedrag
(miljoenen
EUR)
Aantal
verrichtingen
per kaart
1996 159.460 1.529.207 9,6
1997 1.035.158 9.439.620 9,1
1998 5.606.163 28.167.000 5,0
1999 7.898.184 45.470.181 5,8
Bron : BVB-berekeningen op enquêtegegevens; gegevens Banksys en De Post.
(1) Voor 1996 en 1997, enkel de (afzonderlijke) actieve kaarten. Vanaf 1998 werden de meeste
Bancontact/Mister Cash - debetkaarten voorzien van de Proton-functie.
Gemiddeld
bedrag per
opneming
(EUR)
Totaal opgeladen
bedrag
( x 1000 EUR)
Gemiddeld
bedrag per
laadbeurt (EUR)
1996 1.425 266.604 8.764 32,87
1997 6.438 1.611.076 52.028 32,30
1998 18.198 4.353.099 126.425 29,05
1999 72.076 6.857.125 179.621 26,20
Bron : BVB-berekeningen op enquêtegegevens; gegevens Banksys.
(1) De cijfers slaan op het net Bancontact / Mister Cash, maar ook op laadbeurten via self-banking, telefoon, internet.
Gemiddeld
aantal
opnemingen
per toestel
en per dag
(eenheden)
1980 392 6.701 539 80,42 46,8
1985 640 31.800 2.419 76,08 136,1
1990 831 72.168 6.287 87,11 237,9
1995 1.125 97.216 9.123 93,85 236,8
1998 1.128 90.896 7.786 96,26 220,8
1999 1.159 85.276 8.180 95,90 202,0
Bron : BVB-berekeningen op gegevens Banksys.
(1) Automated Teller Machines (ATM), tot medio 1989 behorend tot de Mister Cash- en Bancontact-netten,
later Banksys, waaraan haast alle banken (in ruime zin) deelnemen.
90 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

10.5. Geldafhalingen aan bankautomaten
Einde
jaar
10.6. Klassieke betalingsverrichtingen (1) in 1997-1998
Totaal aantal
(in miljoenen
en in %) (2)
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Betaalinstrumenten
Gemiddeld bedrag per
verrichting (in EUR) (3)
1997 1998 1997 1998
Gedebiteerde gewone cheques 70,1 60,2 1.184 1.288
- waarvan eurocheques in BEF
(binnenland)
(57 %) (62 %) (676) (954)
- waarvan cheques in BEF, andere
dan eurocheques (binnenland)
(41 %) (36 %) (1.589) (1.773)
- waarvan eurocheques in BEF
(buitenland)
(2 %) (2 %) (162) (151)
Uitgevoerde overschrijvingen 515,9 513,8 3.151 3.704
- waarvan op een andere drager
dan papier
(50 %) (53 %) (1.183) (1.774)
Debiteringen via DOM’80 op grond
van een domiciliëringsopdracht
Aantal
toestellen
Aantal
geldafhalingen
(in miljoenen)
Totaal
opgenomen
bedrag
(miljoenen EUR)
Banksys 1995 1.125 97,2 9.122,5
1998 1.128 90,9 7.786,3
1999 1.159 85,3 8.180,0
Self-banking units 1995 2.316 44,4 5.007,5
(privatieve ATM’s) 1998 4.416 73,7 (1) 8.342,9 (1)
1999 4.974 n.b. n.b.
Postomat 1995 150 3,1 421,4
1998 190 4,7 614,8
1999 190 4,8 622,0
Totaal 1995 3.591 144,7 14.551,4
1998 5.734 169,3 (1) 16.744,0 (1)
1999 6.323 n.b. n.b.
Bron : BVB-berekeningen op enquêtegegevens; gegevens Banksys en De Post.
(1) Voorlopig cijfer.
118,5 122,3 236 217
Bron : Resultaten van een BVB-enquête bij de leden.
(1) Zowel inter- als intrabancair betalingsverkeer vanuit cliëntenrekeningen. De cliënten-rekeninghouders zijn
vnl. particulieren, zelfstandigen en niet-financiële ondernemingen.
(2) Extrapolatie voor België, op basis van een BVB-enquête bij de leden (de antwoorden vertegenwoordigen in 1997
tussen 81,6 en 95,1 % en in 1998 tussen 83,6 en 95,3 % van het UCV-verkeer).
(3) Gebaseerd op de beschikbare antwoorden. Sommige banken konden niet alle onderdelen van de enquête invullen.
91

Betaalinstrumenten
10.7. Raming van het gebruik van betaalinstrumenten (1) in België
A. Aantal verrichtingen (in miljoenen)
1991 1997 1998
92 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205
Relatief
aandeel
in 1998
(in %)
Overschrijvingen (2)
- op papier 5,2 0,3 0,1 0,0
- elektronisch (3) 506,6 697,0 674,6 54,0
Cheques en gelijkgestelde (4) 193,8 95,8 86,9 7,0
Domiciliëringen 73,2 117,9 117,4 9,3
Debetkaarten, kredietkaarten en
privatieve kaarten (5)
119,3 281,6 342,5 27,4
Electronic money - 10,2 28,2 2,3
Totaal 898,1 1.202,8 1.249,7 100,0
B. Bedragen (in miljoenen EUR)
Overschrijvingen (2)
- op papier 3.509.974 7.933 124 0,0
- elektronisch (3) 813.289 9.690.356 10.719.139 96,3
Cheques en gelijkgestelde (4) 246.332 289.143 358.355 3,2
Domiciliëringen 10.660 29.425 32.127 0,3
Debet-, kredietkaarten en
privatieve kaarten (5)
6.495 16.683 19.856 0,2
Electronic money - 40 114 0,0
Totaal 4.586.750 10.033.580 11.129.715 100,0
Bron : BVB-berekeningen op eigen gegevens en gegevens UCV, NBB, BIB.
(1) Alle gebruikers (particulieren, bedrijven) samen. Sommige instrumenten (contanten, handelswissels,
ATM-afhalingen) worden buiten beschouwing gelaten. Relatief aandeel van contanten in de geldvoorraad :
23,7% (’98) versus 26,1% (’97). Banken in ruime zin, Postcheque.
(2) Overschrijvingen en gelijkgestelde, inclusief Postcheque-stortingen. Het onderscheid
papier/elektronisch heeft betrekking op de wijze waarop de overschrijvingen op interbancair niveau
worden uitgewisseld. Voor de wijze waarop de overschrijvingen worden afgegeven door de cliënt, zie
tabel 10.12.B.
(3) Per magnetische drager of via telecommunicatie.
(4) Cheques en postassignaties.
(5) Bancontact- en Mister Cash-kaarten (uitsluitend POS-verrichtingen) en privatieve kaarten (distributiesector,
alsook bij Banksys en Eurocard 'geaffilieerde' bedrijven). Kredietkaarten : Eurocard, Visa,
American Express en Diners Club (inclusief ten dele gegevens m.b.t. het Groothertogdom Luxemburg).

10.8. Verrichtingen door Belgen in het buitenland
Jaar
Betalingen met
Eurocheques
Elektronische
geldafhalingen (1)
A. Aantal verrichtingen (in duizenden en in % van het totaal)
Betalingen met
kredietkaarten (2)
10.9. Gebruik van betaalinstrumenten (1) - Internationale
vergelijking voor 1998 (in % van het totaal aantal transacties)
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Betaalinstrumenten
Betalingen met
Maestro (4)
1980 3.429 53,1% 63 1,0% 2.970 45,9% - -
1985 3.498 46,8% 116 1,6% 3.860 51,6% - -
1990 3.375 29,4% 342 3,0% 7.760 67,6% - -
1995 2.068 9,2% 2.072 9,3% 18.280 81,5% - -
1998 1.369 4,9% 4.983 18,0% 21.329 (3) 77,1% - -
1999 1.107 3,6% 5.679 18,3% 23.746 (3) 77,2% 253 0,9%
B. Bedragen (in miljoenen EUR en in % van het totaal)
1980 399,1 n.b. n.b. n.b. 404,1 n.b. - -
1985 443,7 45,2% 14,9 (2) 1,5% 523,1 53,3% - -
1990 423,9 32,8% 37,2 (2) 2,9% 830,4 64,3% - -
1995 300,0 14,1% 208,2 9,8% 1.613,8 76,1% - -
1998 223,1 8,9% 575,1 22,8% 1.717,9 (3) 68,3% - -
1999 186,8 6,5% 672,1 23,4% 1.997,4 (3) 69,5% 16,8 0,6%
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB, Europay Belgium en Visa Belgium.
(1) Geldafhalingen met Eurochequegarantiekaart en met bepaalde kredietkaarten.
(2) Visa, Eurocard, American Express en Diners Club.
(3) Uitsluitend betalingen met Visa en Eurocard.
(4) Kaarten met Maestro-functie beschikbaar vanaf 1999.
Land
Overschrijvingen
en gelijkgestelde
(2)
Cheques en
gelijkgestelde
(3)
Domiciliëringen
Debet-,
krediet- en
privatieve
kaarten
België (4) 54,0 7,0 9,3 29,7
Duitsland 50,5 4,8 39,5 5,2
Frankrijk 18,3 45,3 14,8 21,6
Nederland 45,0 1,9 28,5 24,5
Verenigd Koninkrijk 19,3 28,1 19,4 33,1
Verenigde Staten 3,7 70,0 2,0 24,3
Bron : BVB-berekeningen op gegevens BIB en NBB.
(1) Sommige instrumenten (contanten, handelswissels, ATM-afhalingen) worden buiten beschouwing gelaten.
(2) Elektronische overschrijvingen (per magnetische drager of via telecommunicatie) en overschrijvingen op
papier.
(3) Inclusief postcheques voor Frankrijk en België; inclusief 'traveler's checks' en 'government checks'
voor de Verenigde Staten.
(4) Zie voor België ook tabel 10.7.A. Electronic money werd in tabel 10.9. toegevoegd aan de kolom Debet-,
krediet- en privatieve kaarten.
93

Interbancaire verrekening
10.10. Verrekening (1) : aantal verrichtingen (in miljoenen)
A. Via het UCV verrekende verrichtingen (2)
Jaar
Elektronisch
debet
(3)
Elektronisch
credit
(4) (7)
Invorderingen
DOM’80 (5) Effecten
Terugbetalingen
Onbetaald
(6)
Nietfinanciële
berichten
(8)
Financiële
berichten
(9)
94 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205
Totaal
UCV
1975 16,7 0,6 - - - - - 17,3
1985 150,0 185,3 22,6 0,2 - - - 358,1
1995 336,7 417,2 69,4 0,6 1,9 - - 826,2
1998 340,8 493,2 88,1 0,9 2,9 1,4 1,8 929,1
1999 306,8 527,9 95,1 1,1 3,3 1,3 1,6 937,2
B. Totaal verrekende stukken
Jaar
Totaal
UCV
% UCV t.o.v. totaal
verrekende stukken
Totaal verrekende stukken
(Brussel en provincies)
1975 17,3 12,0 144,2
1985 358,1 87,0 410,3
1995 826,2 98,3 840,5
1998 929,1 99,4 934,9
1999 937,2 99,5 942,1
Bron : BVB-berekeningen op gegevens UCV en Verrekenkamers.
(1) Banken in ruime zin, Postcheque.
(2) UitwisselingsCentrum en Verrekening : automatisch verwerkte stukken.
(3) In België uitgegeven cheques, maar ook cheques in deviezen, ATM/POS-afhalingen (incl. Proton-laadbeurten),
factuurcheques.
(4) Voornamelijk overschrijvingen, maar ook doorlopende en halfdoorlopende opdrachten, overschrijvingen met
gestructureerde mededeling, aanvragen voor postassignaties, stortingen.
(5) Sedert 1980, automatische verwerking van domiciliëringen via het UCV.
(6) Toepassing 'onbetaalde domiciliëringen' sedert september 1988.
(7) Sinds 1990, incl. de verrichtingen via de toepassing 'Belangrijke overschrijvingen'.
(8) Toepassing actief sedert 2 juni 1997.
(9) Toepassingen actief sedert 17 september 1997.

10.11. Verrekening (1) : elektronisch debet (2)
A. Algemeen verloop
Jaar
Aantal toegetreden
instellingen
Aantal
verrichtingen
(in miljoenen) (5)
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Interbancaire verrekening
Verrekende
bedragen (in
miljoenen EUR)
1975 (3) 9 16,7 887
1980 82 79,4 8.830
1985 88 149,9 19.455
1990 88 260,1 38.386
1995 79 336,7 45.793
1998 51 340,8 47.030
1999 46 306,8 50.119
B. Aard van de verrekende verrichtingen :
procentuele verdeling van het aantal verrichtingen
Jaar
Genormaliseerde
cheques
in BEF
Eurocheques
in deviezen
ATM/POSdebiteringen
(5)
Varia
1978 (4) 97,3 1,9 0,5 0,3
1980 85,4 2,8 8,8 3,0
1985 63,9 1,6 32,1 2,4
1990 41,1 1,0 55,8 2,1
1995 20,0 0,5 76,3 3,2
1998 14,4 0,3 82,6 2,7
1999 13,8 0,3 82,3 3,6
Bron : BVB-berekeningen op gegevens UCV.
(1) Banken in ruime zin, Postcheque.
(2) In België uitgegeven cheques, cheques in deviezen, ATM/POS-afhalingen (incl. Protonlaadbeurten),
factuurcheques. Onbetaalde cheques niet inbegrepen.
(3) Sedert december 1974.
(4) Niet beschikbaar vóór 1978.
(5) Vanaf 1996, incl. Proton-laadbeurten.
95

Interbancaire verrekening
10.12. Verrekening (1) : elektronisch credit
A. Algemeen verloop (2)
Jaar
Aantal toegetreden
instellingen
Aantal verrichtingen
(in miljoenen)
Verrekende
bedragen
(in miljoenen EUR)
1975 (3) 10 9,7 5.367
1980 133 79,0 40.409
1985 129 185,3 101.108
1990 128 304,9 191.401
1995 (4) 81 417,2 602.109
1998 (4) 51 493,2 406.188 (8)
1999 (4) 46 527,9 398.337 (8)
B. Aard van de verrekende verrichtingen :
procentuele verdeling van het aantal verrichtingen (5)
Jaar
Papieren
overschrijvingen
(6)
(Half)doorlopendeopdrachten
(6)
Stortingen
(6)
Elektronisch
ontvangen
opdrachten
(6) (7)
ATM/POScrediteringen
(9)
96 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205
Overige
(10)
1980 64,3 13,0 - 15,8 5,3 1,6
1985 62,1 9,4 2,4 20,8 1,0 4,3
1990 54,1 7,5 6,6 24,8 5,5 1,5
1995 47,0 6,7 4,7 27,3 13,7 0,6
1998 43,0 5,7 3,6 30,2 16,8 0,7
1999 38,9 5,4 3,1 33,1 19,1 0,6
Bron : BVB-berekeningen op gegevens UCV.
(1) Banken in ruime zin, Postcheque.
(2) Voornamelijk overschrijvingen, maar ook doorlopende en halfdoorlopende opdrachten, overschrijvingen
met gestructureerde mededeling, aanvragen voor postassignaties, stortingen. Zowel UCV-toepassing
Overschrijvingen’ als ’Dringende of belangrijke overschrijvingen’.
(3) Sedert oktober 1975.
(4) In 1999 waren er 2.489.625 ’belangrijke overschrijvingen’ voor een bedrag van 95 miljard EUR (in 1998,
2.460.172 ’belangrijke overschrijvingen’ voor 122 miljard EUR en, in 1995, 1.169.375 ’belangrijke
overschrijvingen’ voor 345 miljard EUR).
(5) Enkel UCV-toepassing ’Overschrijvingen’.
(6) Zowel OGM als OVM.
(7) Opdrachten die de bank op elektronische wijze van haar cliënt-opdrachtgever ontvangt.
(8) Deze vermindering is te verklaren doordat op 24 september 1996 het ELLIPS-systeem van start ging (zie tabel 10.15).
(9) Vanaf 1996, incl. Proton-betalingen.
(10) Incl. betalingen met een buitenlands karakter, binnenlandse en grensoverschrijdende betalingen.

10.13. Verrekening : invorderingen via DOM'80 (1)
Jaar
Aantal
toege- Aantal
(2) treden
instellingenschuldeisers
(3) Invorderingen
Aantal verrekende
verrichtingen
(in duizenden)
Terugbetalingen
10.14. CEMUC-systeem (1) (daggemiddelden)
Onbetaald
(4)
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Interbancaire verrekening
Verrekende bedragen
(in miljoenen EUR)
Invorderingen
Terugbetalingen
Onbetaald
(4)
1981 128 n.b. 12.372 98 - 1.544,4 17,4 -
1985 120 6.780 22.581 251 - 3.527,5 42,1 -
1990 123 13.399 44.080 511 738 6.142,8 104,1 171,1
1995 78 13.447 69.369 634 1.954 10.381,8 148,7 381,8
1998 51 14.099 88.097 858 2.952 13.884,5 228,1 592,5
1999 46 n.b. 95.139 1.061 3.339 15.542,5 264,3 649,6
Bron : BVB-berekeningen op gegevens UCV.
(1) Banken in ruime zin, Postcheque.
DOM'80 : automatisch incasso van gedomicilieerde facturen, zie 'Het retail betalingsverkeer in België',
Aspecten en Documenten, nr. 183, blz. 20-21.
(2) Met de toepassing DOM'80 werd gestart op 15 september 1980.
(3) Aantal schuldeisers die de inning van hun schuldvorderingen domiciliëren bij een financiële instelling.
(4) Toepassing (onbetaalde domiciliëringen) sedert september 1988.
Jaar
A. Aantal verrichtingen
(Diverse)
credit-
verrich-
tingen
Cheques en
diverse
debiteringen
Post-
assignaties
en -wissels
Onbetaald
(cheques/
domiciliëringen)
Totaal
1997 (2) 300 13.600 11.000 300 25.200
1998 200 13.000 9.600 200 23.000
1999 100 11.400 8.100 200 19.800
B. Bedrag (in miljoenen EUR)
1997 (2) 2,48 505,70 7,44 2,48 518,10
1998 0,50 468,52 4,96 2,48 476,45
1999 0,60 441,40 5,00 3,60 450,60
Bron : NBB, UCV.
(1) CEMUC staat voor Centre d’Echange Manuel/Manueel UitwisselingsCentrum, een in het kader van de
Verrekenkamer georganiseerd postbussysteem waarin verrichtingen worden uitgewisseld die niet
zijn geautomatiseerd (UCV of ELLIPS).
Het CEMUC ging van start in juni 1997. In het manuele circuit blijft nog maar een beperkt aantal
verrichtingen over, vnl. cheques voor een bedrag van meer dan 7.437 EUR (vanaf 1/1/99 10.000 EUR)
en postassignaties.
(2) Periode van 1/6/97 tot 31/12/97.
97

Interbancaire verrekening
10.15. ELLIPS (1) (daggemiddelden)
10.16. Nationale betalingen in ELLIPS : vergelijking 1998/1999
Daggemiddelden
Jaar Nationaal Internationaal Totaal
Aantal Bedragen (1) Aantal Bedragen (1) Aantal Bedragen (1)
1998 4.021 37,40 - - 4.021 37,40
1999 3.695 15,72 3.917 59,30 7.612 75,02
Evolutie
1998-1999
Bron : NBB.
(1) In miljarden EUR.
Cliënten-
transfers
(aantal)
Cliënten-
transfers
(%)
Interbancaire
transfers
(aantal)
Interbancaire
transfers
(%)
-8,1 % -57,97 % - - +189,31 % +200,59 %
10.17.1. Daggemiddelden van de betalingen van België in TARGET (1)
98 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205
Totaal
(aantal)
1996 745 21,69 2.688 78,31 3.433
1997 1.398 36,43 2.439 63,57 3.837
1998 1.868 46,46 2.153 53,54 4.021
1999 4.042 53,10 3.570 46,90 7.612
Cliënten-
transfers
(bedrag
mln EUR)
Cliënten-
transfers
(%)
Interbancaire
transfers
(bedrag
mln EUR)
Interbancaire
transfers
(%)
Totaal
(bedrag
mln EUR)
1996 3.547,1 12,23 25.456,4 87,77 29.003,5
1997 4.479,7 13,13 29.636,7 86,87 34.116,4
1998 5.234,0 13,94 32.312,2 86,06 37.546,2
1999 5.805,3 7,74 69.214,3 92,26 75.019,6
Bron : NBB.
(1) Het ELLIPS-systeem (Electronic Large Interbank Payment System) ging van start op 24 september 1996.
Tussen 24 september 1996 en 1 juni 1997 was het limietbedrag 1,24 miljoen EUR. Dit bedrag werd
teruggebracht tot 0,5 miljoen EUR met ingang van 2 juni 1997.
1999
Betalingen
uit België
% van België
in totaal
Totaal
Target
Betalingen
naar België
% in België
in totaal
Aantal 2.184 7,59 28.778 1.785 6,20
Bedragen (2) 30,6 8,47 361,4 30,5 8,44
Bron : NBB, ECB.
(1) TARGET staat voor Trans-European Automated Real-Time Gross Settlement Express Transfer.
(2) In miljarden EUR.

10.17.2. Relatief aandeel van de Europese landen in TARGET
10.17.3. Uitsplitsingen van de betalingen van België
met andere Europese landen
1999
Betalingen uit België
naar het buitenland
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Interbancaire verrekening
1999 Aantal %
Bedragen
(1)
%
België 568.969 7,59 7.919 8,46
Denemarken 56.374 0,76 1.219 1,30
Duitsland 2.668.053 35,80 24.621 26,31
Finland 87.254 1,17 1.497 1,60
Frankrijk 879.261 11,80 14.340 15,32
Griekenland 23.184 0,31 326 0,35
Ierland 147.483 1,98 1.070 1,14
Italië 839.649 11,27 7.039 7,52
Luxemburg 160.907 2,16 2.127 2,27
Nederland 358.388 4,81 7.860 8,40
Oostenrijk 394.876 5,30 1.997 2,13
Portugal 183.057 2,46 808 0,86
Spanje 176.255 2,36 3.611 3,86
Verenigd Koninkrijk 855.127 11,47 15.391 16,44
Zweden 44.191 0,59 1.374 1,47
EU (2) 13.653 0,18 2.397 2,56
Totaal 7.453.381 100,00 93.597 100,00
Bron : NBB, ECB.
(1) In miljarden EUR.
(2) Europese Unie (EU) van 15 landen.
Eigen betalingen van de ECB.
Betalingen uit het buitenland
naar België
Aantal Bedragen Aantal Bedragen
Duitsland 34,98% 29,95% 44,61% 35,28%
Finland 0,66% 1,07% 0,81% 1,20%
Frankrijk 15,44% 16,13% 13,25% 16,78%
Ierland 1,37% 0,92% 1,26% 1,11%
Italië 8,72% 8,65% 9,06% 8,70%
Luxemburg 5,16% 5,23% 4,00% 4,89%
Nederland 10,20% 11,57% 6,63% 11,31%
Oostenrijk 2,91% 1,58% 3,19% 1,53%
Portugal 2,49% 1,71% 2,80% 1,76%
Spanje 4,42% 3,34% 2,67% 3,52%
EU (1) 0,08% 1,55% 0,18% 2,47%
Totaal landen in Eurozone 86,42% 81,70% 88,68% 88,54%
Denemarken 0,65% 1,45% 0,40% 1,16%
Griekenland 0,27% 0,04% 0,31% 0,05%
Verenigd Koninkrijk 12,01% 15,89% 10,32% 9,55%
Zweden 0,66% 0,93% 0,29% 0,70%
Totaal andere EU-landen 13,58% 18,30% 11,32% 11,46%
Totaal 100,00% 100,00% 100,00% 100,00%
Bron : NBB, ECB.
(1) Europese Unie (EU) van 15 landen.
Eigen betalingen van de ECB.
99

S.W.I.F.T.
10.18. S.W.I.F.T. (1) : verloop van het aantal uitgewisselde berichten
Einde jaar
Gemiddelde/dag
voor België (2) (3)
Gemiddelde/dag
voor heel het net (4)
1977 5.800 50.000
1980 20.400 219.000
1985 35.900 624.000
1990 60.993 1.327.000
1995 95.146 2.413.336
1996 107.241 2.739.089
1997 120.792 3.249.771
1998 145.354 3.736.204
1999 181.433 4.208.412
Bron : BVB-berekeningen op gegevens S.W.I.F.T.
(1) Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication : internationaal net voor het verzenden
van financiële gegevens tussen banken.
(2) Aantal verzonden berichten.
(3) Op 1 januari 2000, 78 Belgische gebruikers.
(4) Op 1 januari 2000, 6.797 actieve gebruikers uit 189 landen.
100 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

11. Bancarisatie
11.1. Evolutie van het totaal aantal rekeningen bij de banken
11.2. Aantal rekeningen bij de banken - Overzicht volgens
het type van bankrekening
11.3. Gemiddelde bedrag per bankrekening
11.4. Belang van de grote banken in het totaal aantal
bankrekeningen
11.5. Gemiddelde gebruiksfrequentie van de zichtdeposito's
bij de banken
11.6. Verdeling van de bankrekeningen naar munt
en geografische oorsprong
11.7.1. Verdeling van de bankrekeningen naar economische
sectoren : ingezetenen in BEF
11.7.2. Verdeling van de bankrekeningen naar economische
sectoren : ingezetenen in deviezen
11.8. Het giraal geld in België
11.9. Ontwikkeling van het giraal geld in de voornaamste
industrielanden
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
102
102
102
103
103
103
104
104
105
105
101

Bancarisatie
11.1. Evolutie van het totaal aantal rekeningen bij de banken (1)
(in duizenden)
Einde jaar Aantal
1985 27.206
1990 30.049
1995 (2) 29.912
1996 (2) 30.223
1997 (2) 30.965
1998 (2) (3) 32.948
Bron : BVB-berekeningen op eigen gegevens en gegevens NBB.
(1) Ramingen. Zie tabel 11.2. voor een indeling volgens type bankrekening.
(2) Reeks werd aangepast vanaf 1995 (herziening van de cijfers bij een grootbank).
(3) Vanaf 1998 zijn de postchequerekeningen ook inbegrepen.
11.2. Aantal rekeningen bij de banken - overzicht volgens het type
van bankrekening (1) (in duizenden)
Einde 1998 BEF DEV Totaal
Zichtrekeningen (2) 11.972 906 12.878
wv. met creditsaldo 9.735 779 10.514
wv. met debetsaldo 2.237 127 2.364
Termijnrekeningen (2) 1.447 263 1.710
Gereglementeerde spaarrekeningen 18.360 0 18.360
Totaal 31.779 1.169 32.948
Bron : BVB-berekeningen op eigen gegevens en gegevens NBB.
(1) Ramingen.
(2) Hierin zijn eveneens inbegrepen de niet-gereglementeerde spaarrekeningen die, al naar gelang
hun kenmerken, als zichtrekeningen of termijnrekeningen worden beschouwd.
11.3. Gemiddelde bedrag per bankrekening (in duizenden EUR)
Einde 1998 vork (3) : van - tot
Zichtrekening (1) (2) met creditsaldo BEF 3 4
DEV 14 24
Termijnrekening (1) BEF 33 51
DEV 211 363
Gereglementeerde spaarrekening BEF 5 7
Bron : BVB-berekeningen op eigen gegevens en gegevens NBB.
(1) Zie noot (2), tabel 11.2.
(2) Dit gemiddelde bedrag is echter niet representatief voor het gemiddeld uitstaand bedrag op de zichtrekening
van de doorsnee consument (mogelijke invloed onder meer van de rekeningen van zelfstandigen en
uitoefenaars van vrije beroepen, van de rekeningen van niet-ingezetenen; bovendien gaat het niet om een
gemiddeld uitstaand bedrag, maar om een gemiddeld bedrag dat wordt opgemaakt op het einde van de
maand en zelfs op het einde van het jaar).
(3) De uitersten van de vork geven het gemiddeld bedrag aan dat bekomen wordt door respectievelijk enerzijds
met inbegrip van en anderzijds zonder de grootbanken te rekenen.
102 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

11.4. Belang van de grote banken (1) in het totaal aantal
bankrekeningen
Einde 1998 (2) in %
Zichtrekeningen met creditsaldo 65,8
Zichtrekeningen met debetsaldo 78,9
Termijnrekeningen 83,8
Gereglementeerde spaarrekeningen 78,4
Totaal aantal rekeningen 74,7
Bron : BVB-berekeningen.
(1) Voor 1998 : ASLK-Bank, BACOB Bank, Bank Brussel Lambert, Gemeentekrediet van België,
Generale Bank en KBC Bank.
(2) Vanaf 1998 zijn de postchequerekeningen ook inbegrepen.
11.5. Gemiddelde gebruiksfrequentie van de zichtdeposito's
bij de banken
11.6. Verdeling van de bankrekeningen naar munt en geografische
oorsprong (1) (aandeel in %)
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Bancarisatie
Jaar 1970 1980 1990 1995 1997 1998 1999
Frequentie (1) 3,4 5,4 10,5 11,7 12,5 12,7 9,0 (2)
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
(1) De gebruiksfrequentie is een maatstaf voor de gebruiksintensiteit van de tegoeden in rekening-courant;
ze wordt verkregen door het bedrag van de debiteringen te delen door de gemiddelde tegoeden
gedurende de beschouwde periode; de berekening geschiedt op maandbasis (typemaand van 25 dagen).
(2) Zes eerste maanden. Raming.
Aantal rekeningen Munt Geografische oorsprong
einde 1998 BEF DEV Ingezetenen Niet-ingezetenen
Zichtrekeningen 95,9 4,1 96,1 3,9
wv. met creditsaldo 96,0 4,0 96,3 3,7
wv. met debetsaldo 95,5 4,5 95,7 4,3
Termijnrekeningen 84,0 16,0 83,8 16,2
Gereglementeerde
spaarrekeningen
100,0 0,0 98,3 1,7
Totaal 97,6 2,4 97,8 3,2
Bron: BVB (enkel leden).
(1) Resultaten op basis van 69 banken die tussen de 78,1 en 91,8 % uitmaken van de sector volgens het volume
aan cliëntendeposito's.
103

Bancarisatie
11.7.1. Verdeling van de bankrekeningen naar economische
sectoren : ingezetenen in BEF (1) (aandeel in %)
Aantal rekeningen
einde 1998
11.7.2. Verdeling van de bankrekeningen naar economische
sectoren : ingezetenen in deviezen (1) (aandeel in %)
Aantal rekeningen
einde 1998
Openbare
besturen
Openbare
besturen
Financiële
onder-
nemingen
Financiële
onder-
nemingen
Niet-financiële
onder-
nemingen
Niet-financiële
onder-
nemingen
Huishoudens
Huishoudens
104 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205
Totaal
Zichtrekeningen 2,0 6,7 21,8 69,5 100
wv. met creditsaldo 2,0 7,3 25,5 65,2 100
wv. met debetsaldo 2,0 5,2 11,2 81,6 100
Termijnrekeningen 0,5 5,3 8,8 85,4 100
Totaal 1,7 6,4 19,1 72,8 100
Bron : BVB-berekeningen (enkel leden).
(1) Resultaten op basis van 69 banken die tussen de 78,1 en 91,8 % uitmaken van de sector volgens het
volume aan cliëntendeposito's.
Totaal
Zichtrekeningen 5,8 2,2 8,8 83,2 100
wv. met creditsaldo 5,4 1,9 9,0 83,7 100
wv. met debetsaldo 7,1 3,4 8,3 81,2 100
Termijnrekeningen 1,5 1,2 5,4 91,9 100
Gereglementeerde
spaarrekeningen
0,1 0,1 2,1 97,7 100
Totaal 2,2 0,9 4,8 92,1 100
Bron : BVB (enkel leden).
(1) Resultaten op basis van 69 banken die tussen de 78,1 en 91,8 % uitmaken van de sector volgens het
volume aan cliëntendeposito's.

11.8. Het giraal geld in België
(in % van de totale geldvoorraad, einde jaar)
1960 42,5
1970 54,4
1980 57,4
1985 61,3
1990 68,3
1995 72,8
1996 72,5
1997 73,9
1998 76,3
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB.
11.9. Ontwikkeling van het giraal geld in de voornaamste
industrielanden (in % van de totale geldvoorraad, einde 1997)
Verenigd Koninkrijk 93,3
Frankrijk 86,4
Italië 83,4
Canada 82,5
Nederland 81,5
Zwitserland 75,4
Japan 74,2
België 73,9
Duitsland 72,5
Verenigde Staten 65,8
Bron : BVB-berekeningen op gegevens IMF en NBB.
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Bancarisatie
105

106 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

12. Rendabiliteit, solvabiliteit,
productiviteit (*)
Rendabiliteit
12.1. Resultaten van de banken
12.2. Oorsprong van de ontvangsten van de banken
12.3. Aanwending van de ontvangsten van de banken
12.4. Fiscale en parafiscale lasten van de banken
12.5. Rendabiliteitsratio's van de banken
12.6. Rendabiliteitsspreiding van de banken in 1998
12.7. Rendabiliteit van de banken vergeleken met die
in andere sectoren van de Belgische economie
12.8. Internationale vergelijking van de bankresultaten
12.9. Internationale vergelijking van de aanwending van
de bankontvangsten
12.10. Internationale vergelijking van het resultaat van
de banken
Solvabiliteit
12.11. Solvabiliteit van de banken naar Belgisch recht
12.12. Internationale vergelijking van de banksolvabiliteit
Productiviteit
12.13. Productiviteitsratio's van de banken naar Belgisch recht
12.14. Internationale vergelijking van de bankproductiviteit
(*) De analyse van de resultaten van de banken is voortaan gebaseerd
op de globalisaties van de gedetailleerde boekhoudstaten en heeft
betrekking op de kalenderjaren.
In het 'Statistisch vademecum van de banksector - 1994', Aspecten
en Documenten, nr. 179, werd een historisch overzicht 1980-1992
gepubliceerd met de resultaten van de banken.
Zie ook 'De resultaten van de banken in 1998, Aspecten en Documenten,
nr. 201, voor een commentaar bij de jongste ontwikkelingen
inzake rendabiliteit voor de banksector.
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
108
109
110
111
112
112
113
113
114
115
116
116
117
118
107

Rendabiliteit
12.1. Resultaten van de banken (1) (in miljoenen EUR)
Alle banken 1993 1998 1999
Resultaat uit de financiële intermediatie 7.340 9.028 9.439
+ Diverse inkomsten 3.570 6.317 5.705
Bankproduct 10.911 15.345 15.145
- Bedrijfskosten 7.742 9.838 10.581
Bruto-bedrijfsresultaat vóór belastingen 3.168 5.507 4.564
- Waardecorrecties m.b.t. de normale
bankactiviteit (2)
1.351 1.721 1.097
Netto-bedrijfsresultaat vóór belastingen 1.818 3.786 3.467
+ Uitzonderlijk resultaat 203 -437 16
Resultaat v/h boekjaar vóór belastingen 2.021 3.349 3.482
- Belastingen op het resultaat 588 1.136 659
Resultaat van het boekjaar 1.433 2.213 2.823
Banken naar Belgisch recht
Resultaat uit de financiële intermediatie 7.039 8.519 8.951
+ Diverse inkomsten 2.919 5.740 5.046
Bankproduct 9.958 14.259 13.998
- Bedrijfskosten 7.127 9.019 9.752
Bruto-bedrijfsresultaat vóór belastingen 2.831 5.240 4.245
- Waardecorrecties m.b.t. de normale
bankactiviteit (2)
1.304 1.802 1.064
Netto-bedrijfsresultaat vóór belastingen 1.528 3.438 3.181
+ Uitzonderlijk resultaat 202 -451 14
Resultaat v/h boekjaar vóór belastingen 1.730 2.987 3.196
- Belastingen op het resultaat 478 1.027 537
Resultaat van het boekjaar 1.252 1.960 2.659
Banken naar buitenlands recht
Resultaat uit de financiële intermediatie 301 509 488
+ Diverse inkomsten 652 577 659
Bankproduct 953 1.086 1.147
- Bedrijfskosten 615 819 828
Bruto-bedrijfsresultaat vóór belastingen 337 267 319
- Waardecorrecties m.b.t. de normale
bankactiviteit (2)
47 -81 33
Netto-bedrijfsresultaat vóór belastingen 289 348 285
+ Uitzonderlijk resultaat 2 14 1
Resultaat v/h boekjaar vóór belastingen 291 362 287
- Belastingen op het resultaat 109 109 123
Resultaat van het boekjaar 182 253 164
Bron : BVB.
(1) Op basis van de globalisaties van de gedetailleerde boekhoudstaten.
(2) Waardeverminderingen op kredieten, op beleggingspapier en effecten, voorzieningen voor andere risico’s
en kosten en toevoeging aan de voorzorgfondsen voor risico’s.
108 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

12.2. Oorsprong van de ontvangsten van de banken (1)
Alle banken
in mio.
EUR
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Rendabiliteit
1993 1998 1999
in %
in mio.
EUR
in %
in mio.
EUR
Resultaat uit de financiële
intermediatie
7.340 67,3 9.028 58,8 9.439 62,3
Renteresultaat 6.886 63,1 8.449 55,1 8.469 55,9
Andere financiële ontvangsten (2) 453 4,2 579 3,8 970 6,4
Diverse inkomsten 3.571 32,7 6.317 41,2 5.705 37,7
Resultaat uit realisatie van
beleggingspapier en -effecten
678 6,2 1.970 12,8 1.627 10,7
Financiële resultaten uit het
wisselbedrijf
660 6,0 539 3,5 614 4,1
Financiële resultaten uit trading 319 2,9 349 2,3 -510 -3,4
Inkomsten uit provisies en
bankdiensten
1.391 12,8 2.762 18,0 3.166 20,9
Overige bedrijfsopbrengsten 523 4,8 697 4,5 808 5,3
Bankproduct 10.911 100,0 15.345 100,0 15.145 100,0
Banken naar Belgisch recht
Resultaat uit de financiële 7.039 70,7 8.519 59,7 8.951 63,9
Renteresultaat 6.590 66,2 7.940 55,7 7.982 57,0
Andere financiële ontvangsten (2) 449 4,5 579 4,1 969 6,9
Diverse inkomsten 2.919 29,3 5.740 40,3 5.046 36,1
Resultaat uit realisatie van
beleggingspapier en -effecten
619 6,2 2.025 14,2 1.621 11,6
Financiële resultaten uit het
wisselbedrijf
461 4,6 468 3,3 552 3,9
Financiële resultaten uit trading 281 2,8 325 2,3 -501 -3,6
Inkomsten uit provisies en
bankdiensten
1.254 12,6 2.534 17,8 2.891 20,7
Overige bedrijfsopbrengsten 304 3,0 388 2,7 484 3,5
Bankproduct 9.958 100,0 14.259 100,0 13.998 100,0
Banken naar buitenlands recht
Resultaat uit de financiële 301 31,6 509 46,9 488 42,6
Renteresultaat 296 31,1 509 46,8 487 42,4
Andere financiële ontvangsten (2) 5 0,5 1 0,0 1 0,1
Diverse inkomsten 16 68,4 577 53,1 659 57,4
Resultaat uit realisatie van
beleggingspapier en -effecten
1 6,2 -55 -5,1 6 0,5
Financiële resultaten uit het
wisselbedrijf
5 20,8 71 6,5 62 5,4
Financiële resultaten uit trading 1 3,9 24 2,2 -9 -0,8
Inkomsten uit provisies en
bankdiensten
3 14,4 229 21,0 276 24,0
Overige bedrijfsopbrengsten 5 23,0 309 28,5 324 28,3
Bankproduct 24 100,0 1.086 100,0 1.147 100,0
Bron : BVB.
(1) Op basis van de globalisaties van de gedetailleerde boekhoudstaten.
(2) Inkomsten van aandelen en andere niet-vastrentende effecten en opbrengsten uit financiële vaste activa.
in %
109

Rendabiliteit
12.3. Aanwending van de ontvangsten van de banken (1)
Alle banken
in mio.
EUR
1993 1998 1999
110 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205
in %
in mio.
EUR
in %
in mio.
EUR
Bankproduct + uitzonderlijk
resultaat
11.114 100,0 14.908 100,0 15.160 100,0
Bedrijfskosten 7.742 69,7 9.838 66,0 10.581 69,8
Personeelskosten 4.289 38,6 4.792 32,1 5.000 33,0
Betaalde provisies wegens
betrokken financiële diensten
Waardecorrecties op oprich-
720 6,5 1.125 7,5 1.389 9,2
tingskosten, immateriële en
materiële vaste activa
533 4,8 709 4,8 670 4,4
Overige bedrijfskosten 2.200 19,8 3.213 21,6 3.522 23,2
Waardecorrecties m.b.t.
de normale bankactiviteit (2)
1.351 12,2 1.721 11,5 1.097 7,2
Belastingen op het resultaat 588 5,3 1.136 7,6 659 4,3
Resultaat van het boekjaar 1.433 12,9 2.213 14,8 2.823 18,6
Banken naar Belgisch recht
Bankproduct + Uitzonderlijk
resultaat
10.160 100,0 13.808 100,0 14.012 100,0
Bedrijfskosten 7.127 70,1 9.019 65,3 9.752 69,6
Personeelskosten 4.087 40,2 4.536 32,8 4.733 33,8
Betaalde provisies wegens
betrokken financiële diensten
Waardecorrecties op oprich-
678 6,7 1.075 7,8 1.333 9,5
tingskosten, immateriële en
materiële vaste activa
511 5,0 685 5,0 645 4,6
Overige bedrijfskosten 1.851 18,2 2.724 19,7 3.042 21,7
Waardecorrecties m.b.t. de
normale bankactiviteit (2)
1.304 12,8 1.802 13,1 1.064 7,6
Belastingen op het resultaat 478 4,7 1.027 7,4 537 3,8
Resultaat van het boekjaar 1.252 12,3 1.960 14,2 2.659 19,0
Banken naar buitenlands recht
Bankproduct + Uitzonderlijk
resultaat
955 100,0 1.100 100,0 1.148 100,0
Bedrijfskosten 615 64,5 819 74,5 828 72,1
Personeelskosten 202 21,1 256 23,3 268 23,3
Betaalde provisies wegens
betrokken financiële diensten
Waardecorrecties op oprich-
42 4,4 50 4,6 56 4,9
tingskosten, immateriële en
materiële vaste activa
22 2,3 24 2,2 24 2,1
Overige bedrijfskosten 350 36,6 489 44,4 480 41,8
Waardecorrecties m.b.t. de
normale bankactiviteit (2)
47 5,0 -81 -7,4 33 2,9
Belastingen op het resultaat 109 11,4 109 9,9 123 10,7
Resultaat van het boekjaar 182 19,0 253 23,0 164 14,3
Bron : BVB.
(1) Op basis van de globalisaties van de gedetailleerde boekhoudstaten.
(2) Waardeverminderingen op kredieten, op beleggingspapier en -effecten, voorzieningen voor andere risico’s en
kosten en toevoeging aan de voorzorgfondsen voor risico’s.
in %

12.4. Fiscale en parafiscale lasten van de banken (1)
In miljoenen EUR 1993 1998 1999
Fiscale lasten 759 1.488 1.088
Belastingen op het resultaat (2)
587
(29,1)
1.136
(33,9)
659
(18,9)
Bedrijfsbelastingen (3) 172 352 428
Parafiscale lasten 1.133 1.253 1.270
Patronale SZ-bijdragen 894 1.048 1.060
Patronale bijdragen voor
bovenwettelijke verzekeringen
239 205 209
Totale fiscale en parafiscale lasten 1.892 2.740 2.357
In % van het totaal
Fiscale lasten 40,1 54,3 46,1
Belastingen op het resultaat 31,1 41,5 28,0
Bedrijfsbelastingen (3) 9,1 12,8 18,2
Parafiscale lasten 59,9 45,7 53,9
Patronale SZ-bijdragen 47,2 38,2 45,0
Patronale bijdragen voor
bovenwettelijke verzekeringen
12,6 7,5 8,9
Totale fiscale en parafiscale lasten 100,0 100,0 100,0
Bron : BVB.
(1) Op basis van de globalisaties van de gedetailleerde boekhoudstaten.
(2) Tussen haakjes belastingvoet : belastingen op het resultaat in verhouding tot het resultaat van het
boekjaar vóór belastingen (in %).
(3) Belastingen die als bedrijfskost moeten worden aangemerkt, zoals het gedeelte van de onroerende
voorheffing dat niet effectief verrekenbaar is met de winstbelasting, de niet-recupereerbare BTW,
belastingen op voertuigen, drijfkracht, personeel, belastingen opgelegd door ondergeschikte besturen,
belastingen op geldautomaten, enz. De bedrijfsbelastingen zijn mogelijk licht onderschat, aangezien de
EU-bijkantoren die belastingen niet moeten rapporteren.
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Rendabiliteit
111

Rendabiliteit
12.5. Rendabiliteitsratio's van de banken (1) (in %)
Alle banken 1993 1998 1999
Intermediatiemarge (2) 1,37 1,25 1,26
Cash flow (3) / ingezette werkmiddelen 0,47 0,59 0,59
Winstmarge (4) 0,26 0,30 0,36
Rendabiliteit van het eigen vermogen (5) 9,47 9,34 10,21
Banken naar Belgisch recht
Intermediatiemarge (2) 1,64 1,35 1,32
Cash flow (3) / ingezette werkmiddelen 0,53 0,64 0,60
Winstmarge (4) 0,28 0,30 0,38
Rendabiliteit van het eigen vermogen (5) 8,70 8,49 9,86
Banken naar buitenlands recht
Intermediatiemarge (2) 0,29 0,55 0,73
Cash flow (3) / ingezette werkmiddelen 0,21 0,17 0,47
Winstmarge (4) 0,17 0,27 0,24
Bron : BVB.
(1) Op basis van de globalisaties van de gedetailleerde boekhoudstaten.
(2) Resultaat uit de financiële intermediatie ten opzichte van de werkmiddelen van derden.
(3) Bruto-bedrijfsresultaat na belastingen.
(4) Resultaat van het boekjaar in verhouding tot de ingezette werkmiddelen.
(5) Resultaat van het boekjaar in % van het eigen vermogen (incl. fonds voor algemene bankrisico's);
voor de banken naar buitenlands recht is deze ratio niet relevant.
12.6. Rendabiliteitsspreiding van de banken in 1998 (1)
Gemiddelde rendabiliteit van het eigen vermogen (2)
van de banken naar Belgisch recht : 8,62%
Aantal
banken
In %
van het
balanstotaal
In % van het
personeelsbestand
(4)
Banken waarvan de rendabiliteit
van het eigen vermogen :
meer dan 10 % bedraagt 25 38,2 35,7
tussen 5 % en 10 % bedraagt 23 26,8 26,0
tussen 0 % en 5 % bedraagt 22 34,3 37,9
negatief is 5 0,7 0,4
Banken waarvan de rendabiliteit
van het eigen vermogen :
meer dan 4,70 % bedraagt (3) 48 65,0 61,7
minder dan 4,70 % bedraagt (3) 27 35,0 38,3
Bron : BVB.
(1) Op basis van de niet-geconsolideerde jaarrekeningen.
(2) Resultaat van het boekjaar in % van het gemiddeld eigen vermogen (incl. fonds voor algemene
bankrisico’s) van het huidig en vorig boekjaar. Groep van 75 banken.
(3) Gemiddeld rendement in 1998 van de overheidsleningen op 6 jaar en meer.
(4) Ramingen.
112 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

12.7. Rendabiliteit van de banken vergeleken met die in andere
sectoren van de Belgische economie (1) (gemiddelde 1997 - 1998, in %)
Sectoren
12.8. Internationale vergelijking van de bankresultaten (1)
(resultaten in % van het balanstotaal - boekjaar 1998)
Bankproduct
(2)
Brutorendabiliteit (2)
van het
eigen vermogen
Brutoresultaat
vóór
belastingen
Cash flow
(3)
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Resultaat
van het
boekjaar
België 2,18 0,99 0,80 0,31
Denemarken 2,40 0,96 0,76 0,63
Duitsland 1,91 0,73 0,54 0,28
Finland 3,36 1,68 1,52 0,70
Frankrijk 2,59 0,83 0,63 0,33
Griekenland 4,11 1,97 1,47 0,95
Italië 3,56 1,48 1,16 0,36
Luxemburg 2,06 1,13 0,94 0,40
Nederland 2,67 0,89 0,74 0,36
Oostenrijk 2,44 0,94 0,89 0,24
Portugal 4,23 2,00 1,68 0,73
Spanje 3,94 1,62 1,37 0,92
Verenigd Koninkrijk 3,65 1,67 1,34 0,87
Zweden 2,45 1,06 0,85 0,64
Zwitserland 2,91 0,92 0,82 0,38
Europees gemiddelde (4) 3,08 1,29 1,06 0,55
Bron : BVB.
(1) Samengesteld uit de geconsolideerde jaarrekeningen van de belangrijkste banken per land. Om de
vergelijking met andere tabellen te vergemakkelijken, is ervoor geopteerd de gebruikelijke ’Belgische’
terminologie aan te houden.
(2) Totaal van de netto-inkomsten.
(3) Brutoresultaat na belastingen maar vóór waardecorrecties.
(4) Gemiddelde zonder Luxemburg en Denemarken.
Nettorendabiliteit
van het
eigen vermogen
Banken 17,2 9,2
Verzekeringen n.b. 28,5
Alle niet-financiële sectoren 19,3 8,7
Energie 21,8 14,4
Hout en papier 18,6 4,8
Metaalverwerking 41,2 14,9
Non-ferro 29,4 7,5
Scheikunde 28,2 12,1
Staal 19,3 8,0
Textiel 19,3 2,6
Voeding 27,8 9,7
Bouw 24,5 6,0
Handel 22,7 7,5
Vervoer 31,8 6,7
Diensten 11,3 6,0
Bron : BVB-berekeningen op gegevens Kredietbank (meeste sectoren), BVB (banksector) en BVVO
(verzekeringssector).
(1) Steekproeven samengesteld uit de voornaamste ondernemingen per sector; voor de banksector
en de verzekeringssector betreft het de volledige sector.
(2) Na belastingen.
Rendabiliteit
113

Rendabiliteit
12.9. Internationale vergelijking van de aanwending van de
bankontvangsten (1) (resultaten in % van het bankproduct (2) - boekjaar 1998)
Bedrijfskosten (3)
Personeel Andere
Waarde- Belas-
Resultaat
van het
correcties tingen boekjaar
België 33,6 20,8 19,7 9,1 14,4
Denemarken 38,3 21,7 8,5 8,5 26,4
Duitsland 37,8 23,9 16,4 9,8 14,8
Finland 22,7 27,2 22,7 4,9 20,7
Frankrijk 40,6 27,5 14,3 7,5 12,9
Griekenland 40,1 12,0 14,5 12,1 23,2
Italië 36,7 21,6 25,2 9,1 10,0
Luxemburg 25,3 19,9 27,5 9,0 19,4
Nederland 40,4 26,1 13,7 5,7 13,6
Oostenrijk 37,2 24,2 22,9 2,1 9,8
Portugal 31,5 21,1 22,0 7,6 17,3
Spanje 36,4 22,4 24,3 6,4 23,4
Verenigd Koninkrijk 30,9 23,3 14,1 9,2 24,0
Zweden 31,1 25,6 10,5 8,5 26,1
Zwitserland 42,6 25,9 16,8 3,3 13,2
Europees
gemiddelde (4)
35,5 23,2 18,2 7,3 17,2
Bron : BVB.
(1) Samengesteld uit de geconsolideerde jaarrekeningen van de belangrijkste banken per land. Om de
vergelijking met andere tabellen te vergemakkelijken, is ervoor geopteerd de gebruikelijke ’Belgische’
terminologie aan te houden.
(2) Totaal van de netto-inkomsten.
(3) Met uitsluiting van de waardecorrecties op oprichtingskosten, immateriële en materiële vaste activa.
(4) Gemiddelde zonder Luxemburg en Denemarken.
114 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

12.10. Internationale vergelijking van het resultaat van de banken (1)
(jaargemiddelden, in %)
Resultaat vóór belastingen
t.a.v. de
ingezette werkmiddelen
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
Resultaat vóór belastingen
t.a.v. het
eigen vermogen
1994 - 95 1996 - 97 1994 - 95 1996 - 97
België (2) (3) 0,34 0,39 12,4 14,4
(0,38) (0,44) (11,9) (14,4)
Denemarken 0,59 0,89 11,2 17,0
Duitsland 0,41 0,36 12,7 12,3
Finland -0,59 0,84 -13,8 19,5
Frankrijk 0,34 0,47 7,9 12,0
Griekenland 1,04 0,85 19,0 17,2
Italië 0,31 0,17 6,1 3,8
Luxemburg 0,58 0,55 20,8 19,5
Nederland 0,65 0,67 14,8 14,6
Oostenrijk 0,28 0,40 6,8 10,7
Portugal 0,93 0,95 18,7 20,9
Spanje 0,78 0,85 15,9 17,2
Verenigd Koninkrijk 1,27 1,29 27,9 28,6
Zweden 0,85 1,00 18,0 26,7
Zwitserland 0,50 0,28 9,7 8,7
Europees 0,55 0,66 12,0 15,9
gemiddelde (3) (4) (0,55) (0,66) (12,0) (15,9)
Japan -0,07 -0,33 -1,8 -10,2
Verenigde Staten 1,64 1,63 26,2 26,4
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB en gegevens gepubliceerd in ’The Banker’.
(1) Het betreft hier geconsolideerde cijfers voor de vijf best gerangschikte banken per land.
Enkel voor België slaan de vermelde cijfers op de totale banksector. Om de vergelijking met andere
tabellen te vergemakkelijken, is ervoor geopteerd de gebruikelijke 'Belgische' terminologie aan
te houden.
(2) Banken in ruime zin.
(3) Tussen haakjes het cijfer met voor België alleen de banken naar Belgisch recht.
(4) Zonder Luxemburg en Denemarken (wegens specifieke boekhoudkundige praktijken).
Rendabiliteit
115

Solvabiliteit
12.11. Solvabiliteit van de banken naar Belgisch recht
1993 1998 1999
Samenstelling van het aansprakelijk
vermogen (1)
(in miljarden EUR)
Eigen vermogen 14,6 25,3 27,5
Achtergestelde schulden 6,9 14,4 19,4
Aansprakelijk vermogen 21,5 39,7 46,9
(in % van het totaal)
Eigen vermogen 67,7 63,8 58,7
Achtergestelde schulden 32,3 36,2 41,3
Aansprakelijk vermogen
Risk assets ratio (2)
100,0 100,0 100,0
(geconsolideerde basis) 11,0 11,3 11,9
Bron : BVB-berekeningen op gegevens NBB en gegevens gepubliceerd door CBF.
(1) Op basis van de globalisaties van de gedetailleerde boekhoudstaten; inclusief fonds voor
algemene bankrisico’s.
(2) Verhouding tussen het reglementaire eigen vermogen van de banken en het gewogen
risicovolume. Op geconsolideerde basis, behalve voor banken die niet verplicht zijn
geconsolideerde rekeningen te publiceren.
12.12. Internationale vergelijking van de banksolvabiliteit
(jaargemiddelden, in %)
Risk assets ratio (1)
1997 1998
België 11,2 11,2
Denemarken 12,7 10,2
Duitsland 10,1 10,5
Finland 10,7 11,1
Frankrijk 12,0 11,1
Italië 12,2 9,9
Luxemburg 14,1 13,1
Nederland 11,6 11,4
Oostenrijk 11,9 11,6
Portugal 12,6 11,0
Spanje 12,6 12,8
Verenigd Koninkrijk 12,9 12,7
Zweden 10,6 10,7
Zwitserland 14,4 15,6
Europees gemiddelde 12,1 11,8
Japan 8,2 11,2
Verenigde Staten 11,7 11,4
Bron : BVB-berekeningen op gegevens gepubliceerd in ’The Banker’.
(1) De risk assets ratio geeft de verhouding weer tussen het reglementaire eigen vermogen van de banken
en het gewogen risicovolume. Het betreft voorts geconsolideerde cijfers voor de voornaamste banken
per land.
116 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

12.13. Productiviteitsratio's van de banken naar Belgisch recht (1)
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
1993 1998 1999
Productiviteit
Productiviteit van het personeel (2)
Aantal rekeningen (3) per personeelslid
(eenheden)
359,8 419,1 n.b.
Cliëntendeposito's per personeelslid
(miljoenen EUR)
3,8 4,8 5,1
Bankproduct per personeelslid
(duizenden EUR)
135,6 195,4 191,8
Toegevoegde waarde (4) per personeelslid
(duizenden EUR)
94,2 133,9 123,0
Resultaat van het boekjaar per personeelslid
(duizenden EUR)
Productiviteit van de kantoren (2)
17,0 26,9 36,4
Cliëntendeposito's per kantoor
(miljoenen EUR)
35,6 49,9 54,3
Bankproduct per kantoor (duizenden EUR) 1.271,5 2.015,6 2.024,2
Toegevoegde waarde (4) per kantoor
(duizenden EUR)
883,4 1.381,9 1.298,3
Resultaat van het boekjaar per kantoor
(duizenden EUR)
Kostenefficiëntie
159,8 277,0 384,5
Bedrijfskosten t.a.v. het bankproduct (%) 71,6 63,3 69,7
Personeelskosten t.a.v. de bedrijfskosten (%) 57,4 50,3 48,5
Bron : BVB.
(1) BVB-berekeningen op basis van de globalisaties van de gedetailleerde boekhoudstaten en op eigen gegevens.
(2) Ramingen.
(3) Rekeningen van de niet-bancaire cliënteel (openbare besturen, ondernemingen, zelfstandigen en particulieren).
(4) Benadering van de toegevoegde waarde (bankproduct - bedrijfskosten + personeelskosten).
117

Productiviteit
12.14. Internationale vergelijking van de bankproductiviteit (1)
(boekjaar 1998)
Personeelskosten
per
personeelslid
(in EUR)
Bankproduct (2)
na aftrek van
personeelskosten
per
personeelslid
(in EUR)
Bedrijfskosten
(3)
t.a.v. het
bankproduct
(2)
(in %)
Personeelskosten
t.a.v.
de bedrijfs-
kosten (3)
(in %)
België 63.700 126.123 54,3 61,8
Denemarken 57.354 92.574 59,2 63,8
Duitsland 77.365 127.089 61,7 61,3
Finland 35.782 122.167 49,9 45,4
Frankrijk 61.506 89.859 68,1 59,7
Griekenland 33.732 50.346 52,1 77,0
Italië 56.538 97.647 58,3 62,9
Luxemburg 59.763 176.607 45,2 56,0
Nederland 59.509 87.653 66,6 60,8
Oostenrijk 55.671 93.933 61,4 60,6
Portugal 33.452 72.715 52,6 59,9
Spanje 39.553 68.998 58,9 61,9
Verenigd Koninkrijk 41.530 93.000 54,1 57,0
Zweden 60.356 134.049 56,6 54,8
Zwitserland 141.696 190.695 68,5 62,2
Europees
gemiddelde (4)
58.491 104.175 58,7 60,4
Bron : BVB.
(1) Samengesteld uit de geconsolideerde jaarrekeningen van de belangrijkste banken per land. Om de
vergelijking met andere tabellen te vergemakkelijken, is ervoor geopteerd de gebruikelijke ’Belgische’
terminologie aan te houden.
(2) Totaal van de netto-inkomsten.
(3) Bedrijfskosten met uitsluiting van belastingen en waardecorrecties.
(4) Gemiddelde zonder Luxemburg en Denemarken.
118 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205

De Belgische Vereniging van Banken (BVB) is de beroepsvereniging van de
in België gevestigde banken. Zij vormt een essentiële schakel tussen de
banken en de overheid, meer bepaald de autoriteiten belast met het toezicht
en de controle.
De BVB werd gesticht in 1936. De statuten en het mission statement van de
Vereniging voorzien in 4 hoofdtaken : de belangen van de sector verdedigen,
zijn imago promoten, een bezinningsforum vormen en diensten verlenen aan
de leden.
De BVB is lid van het Verbond van Belgische Ondernemingen en van de
Bankfederatie van de EU. Zij vertegenwoordigt de banken ook in diverse
advies- en beleidsorganen op regionaal, op landelijk en op internationaal
vlak.
De BVB wil het statuut, de structuur, de bedrijvigheid, de diensten en de
bekommernissen van de banksector beter doen kennen aan al wie belang
stelt in de banken en in de financiële problematiek in het algemeen.
Elk jaar publiceert de Vereniging in haar reeks 'Aspecten en Documenten'
een 'Statistisch vademecum van de banksector', en ook brochures waarin de
resultaten en individuele gegevens van de banken zijn opgenomen. Andere
onderwerpen worden op punctuele wijze aangesneden. Het jaarverslag van
de BVB, onder de titel 'De bank in de samenleving', verschijnt elk jaar in
december.
De meest recente publicaties zijn :
• Dit is de bank (december 1997)
• Achter de schermen van de betaalindustrie, brochure verschenen n.a.v.
studiedagen voor leraars/leraressen economische wetenschappen
(februari 1999)
• Bescherming van deposito’s en financiële instrumenten - 10 vragen over
het nieuwe systeem, Aspecten en Documenten, nr. 199
• De resultaten van de banken in 1998, Aspecten en Documenten, nr. 201
• De ICB’s en de dubbelbelastingverdragen, Aspecten en Documenten,
nr. 202
• De aanvullende pensioenen - Enkele denkpistes, Aspecten en
Documenten, nr. 203
• De banken en de KMO’s (februari 2000)
• De banken in 1998 - Individuele gegevens, Aspecten en Documenten,
nr. 204
• Statistisch vademecum van de banksector (16e editie, 1999), Aspecten en
Documenten, nr. 205
Inlichtingen en bestellingen: tel. 02-507 68 11 e-mail: adm@abb-bvb.be
Op de website van de BVB prijkt sedert 1999 ook een educatieve site, onder
de algemene titel 'Een kijk op de bank'. Twee pedagogische fiches zijn vnl.
gericht op een publiek van leraars/leraressen en leerlingen economische
wetenschappen. De reeks wordt nog uitgebreid.
Ruimere informatie over de BVB en de banksector is eveneens via die
website beschikbaar: www.abb-bvb.be . Er kan gesurft worden naar sites
van de banken-leden en naar andere interessante sites.
Verantwoordelijke uitgever:
Guido Ravoet, Ravensteinstraat 36, 1000 Brussel
D/2000/1298/18
aspecten en documenten 205 – BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN
119

120 BELGISCHE VERENIGING VAN BANKEN – aspecten en documenten 205