FIETSEN ONdER HET FOCHPLEIN - Stad Leuven

MOZAIEK
editie augustus 2010 jaargang 7 nummer 2
stadsvernieuwing leuven
Fietsen onder Het FoCHPlein
en andere FietsinFrastruCtuur

2
INHOUDSTAFEL
pag 03 Inleiding
pag 04 Fochplein
pag 12 Fietspad in het spoorwegtalud
pag 14 Dijlepad
pag 18 Vuntcomplex en omgeving
pag 20 Jan Vranckx tracé
pag 21 Fietsenstallingen
pag 22 Fietsverbindingen
pag 24 Voor en na
COLOFON
Concept en realisatie
communicatie stadsvernieuwing stad Leuven
Redactie
Geert Antonissen, Wendy Maes, Karlien Stroeykens
Fotografie
Geert Antonissen, Wendy Maes, Karlien Stroeykens,
Erna Vanesch
Schepen van communicatie
Els Van Hoof
Directeur communicatie
Alfons Verdyck
Met dank aan
Stad Leuven: dienst ruimtelijke planning, technische dienst
wegbeheer, milieudienst, college van burgemeester en
schepenen, projectteam Leuven-Noord, BUUR, Arcadis,
Grontmij, Ney en partners, Velo, CIP, H+N+S, Artgineering,
Samyn and Partners, NMBS Holding
Verantwoordelijke uitgever
College van burgemeester en schepenen
Contactgegevens
Communicatie stadsvernieuwing
Stadskantoor
Professor Van Overstraetenplein 1
B-3000 Leuven
infohuis@leuven.be, tel. 016 272 272
Meer info: www.leuven.be/stadsvernieuwing
Volgend nummer
september 2010
FIETSEN IN CIJFERS
1 334 fietsenstallingen in Leuven
goed voor 21 525 plaatsen
615 fietsenstallingen in het centrum
goed voor 8 019 plaatsen
560 extra plaatsen na werken
Fochplein
2 995 m Jan Vranckx tracé
waarvan 2 030 m gereasileerd
12 000 m Dijlepad
waarvan 9 000 m gerealiseerd

LEUVEN MET DE FIETS
Leuven en de fiets. Het rijmt, met dank aan de studenten,
al decennia. Menig bezoeker, zelfs uit de fietsrijke
noordelijke Nederlanden, verbaast zich over de massa
fietsen die in de stad rondrijden en rond het station
zichtbaar geconcentreerd zijn. De schaal van de stad en
de grote inspanningen die er de voorbije jaren geleverd
zijn, maken het motorloos door de stad rijden dan ook
steeds populairder, en lang niet alleen bij de studenten.
Die veelheid aan fietsen zijn een goede zaak voor
iedereen aangezien fietsen geen ruimtevreters zijn,
geen schadelijke stoffen de lucht inblazen en – indien
ietwat fatsoenlijk bestuurd – geen gevaar vormen voor
anderen.
Is Leuven daarom een fietsparadijs? Uiteraard niet. De
historische structuur en het autodenken uit een groot
deel van de vorige eeuw, veroorzaken vandaag nog veel
moeilijke punten of missing links die het gebruik van de
fiets afremmen. Maar de laatste jaren is er bijzonder veel
aandacht gegaan naar de fietsinfrastructuur in de stad.
Niet enkel in de vorm van pure fietsinfrastructuur – zoals
de aanleg van fietspaden, fietsparkings en fietstunnels
– maar vooral als belangrijk onderdeel in grotere
stadsvernieuwings- en wegenprojecten. En waarschijn-
lijk is dat laatste nog belangrijker. Het “fietsdenken” is
zichtbaar een onderdeel geworden van alle ruimtelijke
plannen: zowel in de algemene verkeersinrichting als in
de grote (steden-) bouwprojecten.
Twee prominente voorbeelden die in deze Mozaïek
belicht worden zijn het nieuwe Fochplein, met een grote
fietsenparking, en het nieuwe Vuntcomplex. Dit laatste
is nota bene een autoknooppunt aan de snelweg … met
veel aandacht voor de aanleg van een complementair
veilig fietspadennetwerk. Het typeert de nieuwe visie op
het vervoersmiddel.
Al deze rechtstreekse en onrechtstreekse investeringen
in het fietsverkeer moeten de plek van de fiets in onze
stad verder bestendigen en versterken. Zo kan Leuven
de Vlaamse centrumstad blijven met het grootste aantal
fietsende bewoners, zeker na de invoering van de zone
30 in de hele binnenstad.
Reacties op deze Mozaïek zijn zoals altijd welkom op
infohuis@leuven.be.
Vriendelijke groeten
Communicatie stadsvernieuwing Leuven
3

4
FoChpLEIN EN MaRgaREThapLEIN
Het tandwiel van de binnenstad

Het Fochplein is waarschijnlijk de drukste plek in Leuven.
Het ligt centraal in het levendige historische centrum,
vlakbij enkele van de belangrijkste bezienswaardigheden
en midden in het kernwinkelgebied. Daarenboven
is het ook nog eens de tweede belangrijkste bushalte
van de stad en dé ontmoetingsplek voor de jeugd na
schooltijd.
Toch is deze ruimte vandaag niet afgestemd op de vele
functies en het intensieve gebruik.
Na een eerdere poging in 2004 ligt er nu een nieuw plan
op tafel om het Fochplein aan te passen aan de vele
functies. Bij dit nieuwe plan is duidelijk de kaart van de
fietsers, de voetgangers en de busreizigers getrokken.
Een deel van het busverkeer verhuist naar het
Margaretha plein zodat er op het Fochplein een aangename
verblijfsruimte kan ontstaan. Ondergronds bouwt
de stad een grote bewaakte fietsenstalling met een
fietspunt.
©grontmij
5

6
Fochplein
Kant Diestsestraat: meer ademruimte
voor terrassen en passanten
Na de heraanleg van het Fochplein zal de Tiensestraat
voorbehouden zijn voor plaatselijk verkeer
en (vracht-)wagens die moeten laden en lossen.
Hierdoor zal het toekomstige Fochplein minder
autoverkeer moeten slikken dan vandaag en
kan men de weg voor het autoverkeer beperken.
Tegelijkertijd gaat de halte voor de bussen komende van
het station opschuiven naar het Margarethaplein .
Dankzij deze twee ingrepen komt er heel wat ruimte
vrij. Ruimte die de kans biedt aan het Fochplein
om zich te ontwikkelen tot een volwaardig plein. Aan
de kant van de Diestsestraat, de zonnezijde, komt
er veel plaats voor voetgangers en terrassen. Zitbanken
en bomen zullen deze ruimte afbakenen en
vormen tegelijk de overgang naar de grote trappenpartij
die naar de ondergrondse fietsenstalling leidt.
Tenslotte krijgt ook Fonske – het standbeeldje – hier een
nieuwe plek in de zon.
Kant Tiensestraat: een transparante luifel
vervangt de schuilhuisjes en de kiosk
De bussen komende van de benedenstad stoppen
op het Fochplein aan de zijde van de Tiensestraat.
De huidige schuilhuisjes worden vervangen door een
langgerekte druppelvormige constructie uit glas en
aluminium. Door deze luifel bescheiden en transparant
te houden en hem niet in het midden van het
plein te plaatsen, blijft het uitzicht op het oude stadhuis
vrij. In de luifel zelf zit milieuvriendelijke ledverlichting
die ’s avonds een aangename sfeer creëert.
In het breedste gedeelte van de luifel zit een wachtzaal
met zicht op het Fochplein en Margarethaplein. In de
wachtzaal kunnen reizigers – dankzij de real-time informatie
– op de hoogte blijven van de vertrektijden (en
eventuele vertragingen) van hun bus.
Aansluitend op deze wachtzaal komt ook de nieuwe
krantenkiosk, geïntegreerd in de nieuwe vormgeving
van het plein en de luifel. De plek waar de huidige krantenkiosk
staat komt hierdoor vrij, wat weer een extra
zicht oplevert richting het stadhuis.
De rest van de luifel, ongeveer evenwijdig aan de rijweg,
zal ingericht worden met banken en doorzichtige
schermen, zodat de wachtende reizigers droog blijven
en uit de tocht kunnen gaan staan.
In de luifel start ook de lift naar de ondergrondse
fietsenparking.

ichting Tiensestraat
trappen
wachtzaal
lift
kiosk
luifel
lokale rijweg
terugkeer Bondgenotenlaan
richting
Margarethaplein
transparante
ballustrade
rijweg
terraszone
trappen
banken
fietshelling
©grontmij
7

8
het ondergrondse Fochplein
De meest ingrijpende aanpassing is ongetwijfeld de
aanleg van een ondergrondse fietsenparking die 560
plaatsen telt. Er is overigens niet enkel plek voor klassieke
fietsen, maar ook voor XL-fietsen of fietsen met
een fietskar of aanhangfiets.
Deze fietsenstalling zal onderhouden en bewaakt worden
door de sociale tewerkstellingsorganisatie Velo, die
vandaag reeds het fietspunt onder het stadskantoor
runt. Zij zal ook hier kleine herstellingen uitvoeren, fietsen
verhuren enz.
rijweg
transparante wand
fietshelling
Op de benedenverdieping is er een eivormig sanitair
blok met onder andere aparte heren- en dames toiletten
en toiletten voor mindervaliden. Er komen eveneens
lockers waar passanten en reizigers hun boodschappen
en tassen tijdelijk in kunnen stockeren terwijl ze verder
de stad in trekken of boven op het plein een terrasje
gaan doen.
Een uitgangspunt van het nieuwe ontwerp is om het
ondergrondse en het bovengrondse Fochplein maximaal
op elkaar te betrekken.
Zo is de benedenverdieping langs verschillende kanten
bereikbaar. De grootste en meest opvallende toegang
ligt aan de zijde van de Diestsestraat. Hier vormt een
sanitair blok
toegang fietsenstalling

grote trappenpartij een soort stedelijk amfitheater dat
uitkijkt op het ondergrondse Fochplein. Aan deze zijde
is er ook een brede helling voorzien voor de fietsers. De
doorzichtige wanden zorgen voor de nodige transparantie.
Aan de zijde van de Tiensestraat is er naast een brede
trappenpartij ook een lift voorzien die uitkomt onder
de nieuwe luifel. Ook aan deze zijde zorgen de
doorzichtige wanden voor voldoende doorzicht tussen
het ondergrondse en het bovengrondse Fochplein.
De toegang aan de zijde van de Grote Markt zorgt voor
een directe verbinding tussen de fietsenstalling en de
omgeving van het stadhuis.
De vele toegangen en grote transparante wanden brengen
het nodige daglicht in de benedenverdieping. Dit
maakt samen met de grote passage van voetgangers,
die de ruimte kunnen gebruiken als volwaardige doorgang,
dat deze fietsenparking een aangename ruimte is
en geen banale donkere fietsenkelder.
trappen terraszone kant Diestsestraat
©grontmij
9

10
Verkeerscirculatie Fochplein
De verkeerssituatie bovengronds krijgt een grondige
herschikking omdat de hoeveelheid auto’s op het Fochplein
beduidend zal afnemen wanneer de Tiensestraat
nog maar zeer beperkt verkeer zal krijgen. Plaatselijk
verkeer voor het Fochplein zelf kan terugkeren richting
Bondgenotenlaan via een lus die achter de busluifel
doorloopt. De laad- en loszone ligt op het einde van de
Bondgenotenlaan. Fietsers kunnen uiteraard nog steeds
via het Fochplein naar de Tiensestraat, de Grote Markt
en het Margarethaplein doorrijden.
Voetgangers kunnen bovengronds het plein kruisen via
de oversteekplaatsen in de buurt van de Bondgenotenlaan,
of ter hoogte van de doorgang naar de Grote
toegang voor
voetgangers
rijweg
lus om terug
te keren
Margarethaplein
Markt. Zij hebben echter ook de mogelijkheid om één
van de vele toegangen naar de benedenverdieping te
nemen en daar een veilige doorsteek te maken naar de
gewenste richting.
Margarethaplein
Op het Margarethaplein stoppen de bussen die komen
van het station. Ook hier wordt een goed uitgebouwde
halteplaats voorzien. De luifel die op maat van het
Margarethaplein wordt gebouwd is duidelijk familie van
de luifel van het Fochplein. Er is gekozen voor een gelijkaardige
vorm en dezelfde materialen. Bij de inplanting
van de luifel wordt erop toegezien dat er voldoende
onderdoorgang
voetgangers
©grontmij

eedte is voor de voetgangerszone langs de gevels. Aan
de zijde van de kerk is er een laad- en loszone voorzien.
Materiaalgebruik
De weg zal uitgevoerd worden in beton, omdat dit materiaal
niet alleen mooi past in de omgeving, maar ook
uiterst duurzaam is en het best bestand blijft tegen de
vele bewegingen van de buswielen.
Brede banden in natuursteen vormen de overgang van
het plein naar de rijbaan. Op de oversteekplaatsen en
aan de busperrons is er rekening gehouden met slechtziende
passanten. Hier geven noppen op tactiele wijze
de rijbaan aan.
voetgangerszone
luifel Margarethaplein
bushalte
Om het comfort voor de busgebruiker te verhogen krijgen
de perrons een hoge boordsteen zodat de opstap
naar de bus minder groot is. Bij de oversteekplaatsen
wordt de boordsteen dan weer verlaagd.
De pleinen, bij uitstek de plaats voor de voetgangers,
krijgen een afwerking in afgevlakte granietkasseien.
Deze kasseien werden reeds met succes gebruikt op het
huidige Margarethaplein: ze zijn goed beloopbaar, niet
glad en hebben een mooie uitstraling.
De grote trappenpartij naar de fietsenkelder is in graniet.
Ontwerpers: Grontmij i.s.m. Ney en partners
Vermoedelijke start werken: najaar 2010
Fochplein
laad- en
loszone
©grontmij
11

12
NIEUWE FIETSLINK NaaR DE aBDIJ VaN paRK
Een fietstunnel onder de Tiensesteenweg en een fietspad in het spoorwegtalud
In het ontwerp van park Belle Vue – het park dat langs de
sporen in het verlengde van het project Kop van Kessel-
Lo zal komen – ging er bijzondere aandacht uit naar de
vele fietsers. De Martelarenlaan voor doorgaand verkeer
verhuist naar de spoorzijde zodat er langs de huizen een
lokale weg – de Parkweg – komt.
Deze weg is een unieke combinatie tussen een fietspad
in twee richtingen en een éénrichtingsweg voor lokaal
autoverkeer.
Langs de buitenzijde van de straat komen asfaltstroken
die uiterst comfortabel zijn voor fietsers in beide richtingen.
Opvallend is dat beide stroken op een verschillende
hoogte liggen en dat centraal kasseitjes liggen, zodat
auto’s afgeschrikt worden om snelheid te maken of fietsers
zomaar voorbij te steken. De Parkweg zal kortom
een fietsstraat zijn waar auto’s te gast zijn, in plaats van
omgekeerd.
school De Ark
ventweg
fietshelling
Tiensesteenweg
De tunnel onder de Tiensesteenweg
Om fietsers en voetgangers veilig en comfortabel de
Tiensesteenweg te laten kruisen, bouwt de stad een
opvallende fiets- en voetgangerstunnel onder de steenweg.
Daarmee krijgen de fietsers een makkelijke verbinding
tussen de fietsvriendelijke Parkweg in het park
Belle Vue en het nieuwe fietspad in het spoorwegtalud
richting Abdij van Park. Tegelijk zorgt de tunnel er ook
voor dat bovengronds het autoverkeer iets vlotter kan
verlopen omdat het minder lang moet wachten op overstekende
fietsers en voetgangers. Ondanks de aanleg
van een fietstunnel blijft er wel een oversteek voor langzaam
verkeer op de Tiensesteenweg met een opstelstrook
voor fietsers op het einde van de Parkweg, langs
de school De Ark. De precieze materialen van de tunnel
liggen nog niet vast, maar waarschijnlijk zal de natuur-
fietstunnel
Martelarenlaan
©H+N+S Landschapsarchitecten

stenen wand van de Martelarenlaan onderin doorlopen
naar het fietspad in het talud.
Fietspad in het spoorwegtalud naar de
abdij van park
Tussen de tunnel onder de Tiensesteenweg en de bestaande
houten fietsbrug naar de Abdij van Park komt
een nieuw fietspad dat een veilige en snelle link zal bieden
tussen verschillende stadswijken. Het bijna 5 meter
brede voet- en fietspad zal een uniek uitzicht bieden
over de enorme sporenbundel en omgeving. Het hele
pad wordt ‘ingesneden’ in de steile helling van het spoorwegtalud
en doorkruist een gebied dat vandaag grotendeels
ontoegankelijk is. Hiervoor zal zelfs een deel van
de constructie op betonnen palen gebouwd worden.
Het hele traject – dat volledig uitgetekend is op de gronden
van de NMBS – loopt achter de tuinen van de huizen
in de Adjudant Harboortstraat, de Brugstraat en de Hoegaardsestraat.
Samen met de bewoners is er vorig jaar
gekeken hoe het fietspad de achterkant van hun eigendom
kan verbeteren en hoe hun privacy kan gevrijwaard
worden. Zo komen er ondermeer gemeenschappelijke
fietsenstallingen, mooie erfafscheidingen en ligt het
©H+N+S Landschapsarchitecten
fietspad waar mogelijk een meter lager dan de tuinen.
De hele constructie wordt een belangrijk onderdeel
van het fietsnetwerk dat de stad steeds verder bedekt.
Deze route zal niet enkel een snelle en veilige link bieden
tussen de deelgemeenten Heverlee (Abdij van Park)
en Kessel-Lo (het provinciaal domein), maar maakt ook
snelle links naar het in opbouw zijnde Jan Vranckxtracé
en de toekomstige fietsbrug aan het Provincieplein richting
binnenstad. Op een grotere schaal vormt het fietspad
ook een belangrijk onderdeel van het provinciaal
fietsnetwerk.
Aansluitend op de geplande fietsverbinding tussen de
Tiensesteenweg en de Abdij van Park gaat de stad nog
een kleine maar daarom niet onbelangrijke link realiseren.
Tussen de bestaande houten fietsbrug over de sporen
en de kruising Nobertijnenweg/Hoegaardsestraat
ontwerpt men een fietspad van twee meter breed dat
door het geboortebos loopt.
De houten fietsbrug zal een antislipbehandeling krijgen
zodat fietsers bij regen en vriesweer niet langer het
risico lopen om uit te schuiven.
Ontwerpers: Artgineering i.s.m. H+N+S landschapsarchitecten
13

14
DIJLEpaD
Autovrij dwars doorheen
de hele stad
In een ver verleden is Leuven ontstaan rond de Dijle. De stad groeide
organisch rond de kronkelende rivier. Maar door de watervervuiling
en regelmatige overstromingen bekoelde de liefde tussen beide snel.
Vandaar dat de oorspronkelijke stedelijke navelstreng – net als in zovele
andere steden – geleidelijk aan uit het stadszicht verdween. Straten
en gebouwen werden over het water gebouwd, zodat vele inwoners
zelfs niet meer beseften dat onder hun voeten eigenlijk een rivier door
immense rioleringsbuizen stroomde.
De tijden zijn intussen drastisch veranderd. De waterkwaliteit wordt
elk jaar beter en grootse waterbeheersingswerken in de Zuidelijke Dijlevallei
ter hoogte van Egenhoven verhinderen dat de rivier regelmatig
overstroomt.
Uiteraard kan men onmogelijk de oude situatie in enkele jaren weer
herstellen. Maar enkele jaren geleden besloot men de Dijle waar mogelijk
terug zichtbaar te maken. Dit is nu een vast uitgangspunt bij ieder
stedenbouwkundig project in Leuven. En er zijn een heel aantal stadswijken
langs de Dijle die vrijkomen (of onlangs vrijgekomen zijn) voor
een nieuwe bestemming zodat er heel wat mogelijkheden zijn om dit
uitgangspunt concreet uit te voeren.
De Dijle vormt op die manier als het ware de blauwe draad doorheen
de stadsvernieuwing. Samen met de rivier legt men ook – vaak langs
de oevers van het water – het Dijlepad aan. Doordat de Dijle Leuven
volledig doorkruist, biedt dit voet- en fietspad de Leuvenaar de kans
de stad autovrij te doorkruisen. Daarmee vormt het een uiterst waardevol
onderdeel van het wandel- en fietsnetwerk dat de voorbije jaren
consequent in heel de stad is uitgebouwd en dat stilaan één van de
meest unieke kenmerken van Leuven aan het worden is.
Het Dijlepad is op veel plaatsen al jaren in gebruik. Op andere plaatsen
zullen nieuwe stedenbouwkundige projecten de Dijle zichtbaar maken
in de toekomst.
Zuidelijke Dijlevallei
De Zuidelijke Dijlevallei ligt
tussen de Koning Boudewijnlaan,
de Tervuursevest, de Kardinaal
Mercierlaan, de Willem de Croylaan
en het oude spoorwegtraject in de
deelgemeente Heverlee. De Dijle
en de Voer doorkruisen dit hele
gebied. Bij nieuwe ontwikkelingen
in dit gebied legt men steeds
veilige fietsverbindingen aan langs
ingegroende Dijleoevers.
>

Zuidelijke Dijlevallei
Fietspaden vertakken hier in
verschillende armen. In het gedeelte
tussen de Tervuursevest en de
Celestijnenlaan – het kasteelpark
Arenberg – lopen de fietspaden zowel
langs de Dijle als de Voer. Vanaf de
Celestijnenlaan volgt het pad de
Dijlelijn duidelijk minder nauwgezet.
<
groot Begijnhof
Twee Dijlearmen banen zich een
weg tussen de steegjes en de
historische huizen. Via bruggetjes en
doorzichten ontdek je de Dijle hier op
verschillende plaatsen. Het Dijlepad
zelf loopt hier wel niet overal samen
met het tracé van de Dijle.
Dijlepark
Het Dijlepark – tussen de
Redingenstraat, de Zwartzustersstraat
en de Schapenstraat – is een
groen rustpunt waar je langs twee
Dijlearmen kan wandelen. Het
romantische bruggetje en het
prieeltje kenmerken dit wandelparkje.
<
<
Janseniushof
en hertogeneiland
In de toekomstige woonprojecten
Janseniushof en Hertogeneiland aan
de ziekenhuissite in de Leuvense
binnenstad zal de Dijle – nu op
sommige plaatsen nog overdekt
– een belangrijke rol spelen in het
straatbeeld. Het Dijlepad zal hier
telkens door een publiek park langs
de opengelegde Dijle lopen.
<
handbooghof
Vandaag komt de Dijle in het
Handbooghof opnieuw van onder
de gebouwen uit. Je wandelt of
fietst hier langs de oude stadsmuur
en langs de Dijle om de verbinding
te maken tussen de Brusselsestraat
en de Brouwersstraat. Het nieuwe
woonproject de Mouterij strandt hier
letterlijk op de oevers van de Dijle.
15

Dijleterrassen
In de parkzone aan de Dijle in de
Dirk Boutslaan, ter hoogte van
het stedelijk conservatorium, is de
stad bezig om Dijleterrassen aan te
leggen. Deze ingreep brengt je hier
binnenkort effectief tot aan de rand
van het water. Aan de kant van de
Boutslaan komen er drie terrassen,
aan de Amerikalaan komt er in de
bocht van de Dijle één overstekend
uitkijkterras.
16
>
<
Mercatorpad
Het Mercatorpad leidt je langs de
Dijle van de Brouwersstraat naar de
Mechelsestraat. De appartementen en
kantoren liggen hier op een eiland,
te midden van twee Dijlearmen.
© Ontwerpbureau Pauwels
<
Klaverpark
Een concreet voorbeeld waar het
Dijlepad in een recent woonproject
wordt geïntegreerd is het Klaverpark,
op de plaats van de voormalige
drankenhandel Terclavers.
De Dijle wordt hier over een lengte
van bijna 120 meter opengelegd
tussen de Penitentienenstraat en de
Mechelsestraat. Langs de Dijle kan je
hier fietsen en wandelen.
<
omgeving
penitentienenstraat
Bij het opwaarderen van de omgeving
van de Penitentienenstraat heeft
de stad de nodige linken – in de
vorm van fietspaden en bruggetjes
over de Dijle – voor voetgangers
en fietsers voorzien zodat deze
zachte weggebruikers snel naar het
speelpark de Bruul kunnen.

Vaartkom
In de omgeving van de Vaartkom
ligt de Dijle vandaag vaak onder
of achter oude fabrieksgebouwen
en loodsen. De toekomstige
ontwikkelingen voorzien de afbraak
van de gebouwen zodat de Dijle in de
toekomst duidelijk zichtbaar zal zijn.
Fietsers zullen hier over het Dijlepad
en via nieuwe bruggetjes naar het
stadscentrum kunnen pendelen. Waar
mogelijk zullen nieuwe parkjes de
groene oevers van de Dijle versterken.
Tweewatersstraat
In het verlengde van de
Tweewatersstraat legt het Dijlepad
vandaag al de link tussen de
binnenstad en het Joanna Maria
Artoisplein. Twee Dijlearmen, ingebed
in een parkje, begeleiden hier het
Dijlepad.
<
Wilsele en Wijgmaal
Grote delen van de deelgemeenten
Wilsele en Wijgmaal kan je al jaren
doorkruisen langs zowel de Dijle als
de Vunt. Bruggetjes over de Dijle
zorgen hier voor de noodzakelijke
verbindingen tussen verschillende
stadsdelen.
>
>
<
Dijlepad
Het Dijlepad – dat parallel loopt
met de Aarschotsesteenweg en de
sporen en dat er nu op bepaalde
plaatsen erg verwaarloosd bij
ligt – krijgt in het kader van het
stadsvernieuwingsproject Leuven-
Noord en de hertracering van de
Aarschotsesteenweg een nieuw
kleedje.
17

18
VUNTCoMpLEX EN oMgEVINg
Veilig langs een octopus van wegen

De reorganisatie van het verkeer
in Leuven-Noord
Het immense infrastructuurproject Leuven-Noord nadert
stilaan zijn hoogtepunt. Nadat eerder al de beide
zijden van de vaart een nieuwe inrichting kregen, werkt
men volop aan de definitieve plannen van het zogenaamde
Vuntcomplex: een verkeersknooppunt dat het
hele auto verkeer in het noorden van de stad zal reorganiseren.
Ter hoogte van het huidige op- en afrittencomplex
(nr. 20 op de E314) aan de Kesseldallaan komt
een grote nieuwe rotonde die het verkeer in de verschillende
richtingen gaat kanaliseren: zo komen er naast de
op- en afritten van de snelweg ook aansluitingen op de
nieuwe weg op het spoorwegplateau en de brug over
de vaart aan de laad- en loskade. Op deze manier zullen
de Kesseldallaan en de Eénmeilaan minder (zwaar) verkeer
moeten verwerken en zal de Vaartkom makkelijker
bereikbaar worden.
Fietsen
Omdat het niet vanzelfsprekend is om fietsers veilig
voorbij zulke grote complexen te loodsen, gaat ook veel
aandacht naar kleine en grote fietsinfrastructuur.
Waar mogelijk liggen de fietspaden los van de rijweg.
Op deze manier sluiten ze vaak ook aan op bestaande
veilige en snelle fietsverbindingen zoals het door het gebied
slingerende Dijlepad. Uiteraard wordt er ook voor
een aangepaste verlichting van de nieuwe fietspaden
gezorgd. Op de afbeelding staan zowel de bestaande
fietspaden als degene die nog moeten worden aangelegd.
Doorgang onder de E314
Eén van de moeilijkheden vandaag is de ontsluiting van
de – ingesloten – woonwijk langs de Wilselsesteenweg.
Ook bij de aanleg van het nieuwe Vuntcomplex blijft het
moeilijk om dit stukje van de stad veilig te verbinden met
de rest van Leuven. Om de bewoners en bezoekers van
deze wijk een veilige navelstreng te geven, gaat men de
huidige verbinding van de Wilselsesteenweg naar het
Vuntcomplex afsluiten en een nagelnieuwe doorgang
onder de E314 bouwen. Deze doorgang zal enkel dienen
voor de ontsluiting van de wijk en voldoende breed zijn
om een breed afgescheiden dubbelrichting fietspad te
integreren. De auto’s zullen beurtelings over één rijvak
kunnen rijden.
hertracering aarschotsesteenweg
Binnenkort starten ook de werken voor de hertracering
van de Aarschotsesteenweg.
Ontwerpers Vuntcomplex: TV BUUR­Arcadis
Opdrachtgever: Vlaamse overheid, Agentschap Wegen
en Verkeer
Uitleg nummers op de
afbeelding op pagina 18
1. hertracering Aarschotsesteenweg
2. spoorlijn Leuven-Mechelen
3. verbinding
Vuntcomplex-Aarschotsesteenweg
4. groengebied-waterbuffering
5. rotonde Vuntcomplex
6. fietspad onder het Vuntcomplex
7. doorgang onder de E314
Wilselsesteenweg-Kessellosesteenweg
8. spoorlijn Leuven-Aarschot-Hasselt
9. ontsluitingsweg spoorwegplateau
19

20
JaN VRaNCKXWEg
Fietstracé in Kessel-Lo
Samen met de provincie Vlaams Brabant ontwikkelt de
stad een samenhangend fietsroutenetwerk om over gemeentegrenzen
heen functionele fietsverbindingen te
bouwen.
Een onderdeel van dit netwerk is de Jan Vranckxweg die
– parallel met de Diestsesteenweg – moet uitgroeien tot
een veilige fietsverbinding tussen Leuven en Linden, door
de deelgemeente Kessel-Lo.
Het pad is door de jaren heen in verschillende fasen aangelegd.
Op dit moment loopt deze fiets- en wandelroute vanaf het
rond puntje aan de Koning Albertlaan tot aan de Heidebergstraat
en gaat daar over in het fietspad door de parkbegraafplaats
Diestseveld.
De bedoeling is echter dat het pad in de toekomst aansluiting
vindt met de Jan Davidtsstraat. Het pad eindigt
nu immers op de begraafplaats. Om dit traject te realiseren,
wil de stad het fietspad eerst doortrekken tot aan
het Wimmershofpad. In dezelfde beweging zal de stad
dan het Wimmershofpad – nu een wegje van slechts één
meter breed tussen de Diestsesteenweg en de Platte Lo-
straat – verbreden tot een volwaardig fietspad.
Later kan de Jan Vranckxweg dan tussen de tuinen van de
woningen aan de Diestsesteenweg en de Platte Lostraat
doorgetrokken worden tot aan de Jan Davidtsstraat. Daar
zal het pad dan uitmonden op een nieuw te realiseren
fietsverbinding tussen de Jan Davidtsstraat en de Platte
Lostraat.
De Jan Vranckxweg zal over heel dit gedeelte 3 meter
breed worden. Naast het pad is er nog ruimte voor een
groene buffer om de privacy van de aangrenzende tuinen
te respecteren.
Tenslotte rest nog een laatste deel voor de Jan Vranckxweg;
de verbinding met de Martelarenlaan. Daar heeft
de stad nog twee opties open liggen: ofwel kiest de stad
ervoor om van de Pieter Nollekensstraat een fietsstraat
te maken, ofwel legt de stad een fietspad aan tussen de
Willem Coosemansstraat en de Pieter Nollekensstraat.
Vandaar kunnen de fietsers verder aansluiten op de fietspaden
van de vernieuwde Martelarenlaan en op de brug
over de sporen.

FIETSENSTaLLINgEN IN DE KIJKER
Fietsenstalling Kop van Kessel-Lo
Het station van Leuven is één van belangrijkste knooppunten
voor openbaar vervoer in Vlaanderen en lokt dagelijks
duizenden fietsers, niet alleen vanuit het centrum
maar ook vanuit de deelgemeenten. De grote fietsenparking
aan de Leuvense zijde ligt niet ideaal voor fietsers
die komen uit de deelgemeente Kessel-Lo. Daarom liet de
stad een ruime fietsenstalling mee opnemen in het ontwerp
van de Kop van Kessel-Lo.
De stalling bevindt zich vlak naast de ingang naar de stationstunnel
en is zowel bereikbaar via het Benedenplein als
via de Martelarenlaan en rechtstreeks vanaf perron 13.
De fietsenstalling bevindt zich aan de spoorzijde van het
gebouw en is een aaneenschakeling van hellende vlakken
die aansluiten op de verschillende niveaus en hoogteverschillen
van de omgeving. Vanuit de sporen zijn de stallingen
gewoon zichtbaar waardoor er veel daglicht binnenstroomt
.
Een trap en roltrap verbinden het niveau van het Benedenplein
en perron 13. Deze verbinding is zeer belangrijk in
het kader van de geplande ontwikkeling van de pendelparking
in Leuven-Noord.
De fietsenparking wordt ingericht en beheerd door de
spoorwegen en biedt ruimte aan ongeveer 1 600 fietsen.
In de loop van de eerste helft van 2011 kan de fietsenstalling
in gebruik worden genomen
Ontwerpers Kop van Kessel­Lo: TV AR­TE / SeARCH
i.s.m. STABO ingenieurs in opdracht van CIP
Fietsenstalling onder het stadskantoor
Bij de opmaak van de plannen voor de Tiensevest,
begin jaren ’90, werd reeds rekening gehouden met de
enorme hoeveelheid fietsen in de stationsomgeving.
Daarom voorzag men een fietsenparking onder de volledige
lengte van de nieuwe gebouwenstrip voor ongeveer
4 000 fietsen. Door de ligging van de gebouwen, in de
berm van de Tiensevest, is er een niveauverschil tussen de
‘stadszijde’ en de ‘spoorzijde’. Dankzij dit niveauverschil
ligt de fietsenparking langs de spoorzijde niet ondergronds
en krijgt het nog voldoende daglicht binnen.
In de openbare fietsenstalling is er plaats voor 3 735
plaatsen. De toegangen bevinden zich op de kop van het
gebouw aan de stationszijde, naast het seinhuis en op de
Tiensevest. Deze laatste ligt op de hoogte van de Tiensevest
en sluit rechtstreeks aan op het niveau van de fietsenstalling.
De fietsenparking wordt onderhouden en beheerd door
het Fietspunt. Zij bewaken de stalling en je kan er ook
terecht voor kleine dringende herstellingen of het huren
van een fiets.
De gebruikers van de gebouwen hebben een, dieper gelegen,
eigen fietsenstalling voor hun personeel.
Ontwerpers KBC­Kantorenproject:
Crepain­Binst architecture nv
21

22
VEILIg FIETSEN IN LEUVEN
Elk jaar legt de stad nieuwe fietspaden aan en vernieuwt
ze bestaande tracés.
Een aantal opvallende plannen en realisaties:
abdijstraat
Aan het industrieterrein in Haasrode wil de stad over de
oude bedding van de Abdijstraat een fietspad aanleggen
om een comfortabele fietsverbinding van de Meerdaalboslaan
tot aan de Technologielaan te maken.
De voormalige Abdijstraat is er namelijk overwoekerd
en erg moeilijk berijdbaar voor de fietsers.
Wilselsesteenweg
Bij de heraanlegwerken van de Wilselsesteenweg heeft
de stad gekozen om een vrijliggend dubbelrichting fietspad
te voorzien langs de steenweg vanaf het Klein Langeveld
in de buurgemeente Holsbeek. Het laatste traject
van het fietspad volgt de steenweg niet helemaal. Om
de gevaarlijke kruising met de Kesseldallaan te vermij-
Abdijstraat
Wilselsesteenweg
den, heeft de stad op grond van de NMBS een dubbelrichting
fietspad langs de sporen gerealiseerd. Het pad
loopt verder in de berm van de oprit naar de E314 en
sluit zo aan op het rondpunt aan de Kesseldallaan.
Sportpleinpad
In de deelgemeente Kessel-Lo heeft de stad de afgelopen
jaren het Sportpleinpad vernieuwd en ook uitgebreid.
Dit fietspad loopt parallel met de Diestsesteenweg
en brengt je van de Richard Valvekensstraat tot aan
de Rerum Novarumlaan. Langs het traject is hier en daar
groen aangeplant. Tijdens de werken voor de heraanleg
en het doortrekken van het pad, werd ook de verlichting
volledig vernieuwd zodat fietsers nu een comfortabele
verharde en veilige fietslink hebben om te pendelen
langs de sportvoorzieningen in de deelgemeente
Kessel-Lo.
Het fietspad krijgt ook twee dwarse verbindingen: één
die de link legt met de Désiré Mellaertsstraat en één die
naar de parking van het zwembad leidt.
Wilselsesteenweg
Sportpleinpad
Sportpleinpad
Sportpleinpad

gasthuisberg sneller bereikbaar vanaf
Tervuursesteenweg
Dankzij de nagelnieuwe busverbinding tussen de Tervuursesteenweg
en Gasthuisberg kunnen ook voetgangers
en fietsers het ziekenhuiscomplex sneller en veiliger
bereiken.
Een dubbelrichtingspad loodst fietsers en voetgangers
van Gasthuisberg naar Egenhoven in de deelgemeente
Heverlee en Bertem. Het pad ligt afgescheiden van de
weg en overbrugt het hoogteverschil in de buurt op een
comfortabele manier.
Fietsen naar Kessel-Lo
De sporenbundel vormt een ondoorwaadbare ijzeren
rivier, een scheiding tussen Leuven en Kessel-Lo. Om te
pendelen tussen Leuven en haar deelgemeente, rijden
auto’s rond langs de Tiensesteenweg of de Vuurkruisenlaan.
Fietsers nemen vandaag diezelfde weg of gaan
– met de fiets aan de hand – door de voetgangerstunnel
onder de sporen.
In die onderdoorgang ontmoeten verschillende gebruikers
elkaar: passanten – al dan niet met fiets – en trein-
gebruikers. Door deze mix is het voor fietsers niet mogelijk
hier effectief te fietsen. Dit traject vormt dus zeker
geen snelle verbinding.
De brug over de sporen die nu reeds via de liften de verschillende
treinperrons toegankelijk maakt, zal in de toekomst
beide stadsdelen effectief met elkaar linken. Hier
wordt onderzocht of passanten en fietsers deze brug op
een veilige manier gescheiden kunnen gebruiken zodat
fietsers al fietsend tussen Leuven en de deelgemeente
Kessel-Lo kunnen pendelen.
Daarnaast wil de stad een echte fietsbrug om op een
snelle manier over de sporen te geraken. Deze brug is
voorzien ter hoogte van het plein voor het provinciehuis.
Aan de Kesselse zijde zal ze aansluiten op het park
Belle Vue, het toekomstige park langs de sporen tussen
de Tiensesteenweg en de Karel Schurmansstraat.
De vroegere studies over het ontwerp van deze brug
zijn ondertussen achterhaald omdat de randvoorwaarden
veranderd zijn. Het ontwerp en de realisatie van
deze oversteek is namelijk gebonden aan het ontwerp
en de realisatie van het park Belle Vue, dat op haar beurt
afhankelijk is van de vooruitgang van de werken aan de
Kop van Kessel-Lo.
Link Gasthuisberg
Link Gasthuisberg Brug over sporen
Brug over sporen
23

Aarschotsesteenweg 2002
Aarschotsesteenweg 2010