Evaluatie en bijstelling GCT en LIRIK - Nederlands Jeugdinstituut

1. Inleiding
In 2007 heeft het Nederlands Jeugdinstituut in opdracht van de MOgroep twee checklists ontwikkeld
voor de bureaus jeugdzorg: de Gestructureerde Checklist Toegang (GCT) en het Licht Instrument
Risicotaxatie Kindermishandeling (LIRIK). De GCT moet waarborgen dat medewerkers van Bureau
Jeugdzorg binnenkomende hulpvragen en zorgmeldingen gestructureerd, transparant en eenduidig
behandelen. De GCT resulteert in een goed onderbouwd besluit over de acceptatie van de aanmelding
of verwijzing naar andere instellingen. De LIRIK is bedoeld om een gestructureerde inschatting te
maken van de mogelijke aanwezigheid van kindermishandeling, alsmede van het risico op
kindermishandeling in de nabije toekomst. Gezien de beperkte ervaringen met het gebruik van beide
instrumenten, heeft de MOgroep het Nederlands Jeugdinstituut de opdracht gegeven de instrumenten
te evalueren en waar nodig aan te passen.
2. Vraagstelling
In de evaluatie staan de volgende twee vragen centraal die zijn uitgewerkt in specifieke deelvragen over
de GCT en de LIRIK:
- Worden de instrumenten gebruikt zoals bedoeld?
- Beantwoorden de instrumenten aan hun doel, te weten het ondersteunen van het professionele
oordeel teneinde een zo goed mogelijk onderbouwde beslissing te kunnen nemen?
De evalutie richt zich op het gebruik door en de ervaringen van de werkers.
Deelvragen GCT
1. Wordt de GCT gebruikt zoals bedoeld?
2. Wat is de mening van de medewerkers over de relevantie en dekkendheid van de GCT?
3. Wat is de mening van de medewerkers over de hanteerbaarheid van de GCT?
4. Ervaren de medewerkers de GCT als ondersteunend voor:
- het systematisch in kaart brengen en beoordelen van aard, ernst en urgentie van aangemelde
problematiek?
- het inschatten van de veiligheid van het kind?
- het beoordelen van probleembesef, motivatie en draagkracht?
5. Welke aanpassingen zijn volgens de medewerkers noodzakelijk?
Deelvragen LIRIK
1. Wordt de LIRIK gebruikt zoals bedoeld?
2. Wat is de mening van de medewerkers over de relevantie en dekkendheid van de LIRIK?
3. Wat is de mening van de medewerkers over de hanteerbaarheid van de LIRIK?
4. Ervaren de medewerkers de LIRIK als ondersteunend voor het systematisch, eenduidig en
onderbouwd beoordelen van de huidige situatie en de risico’s voor het kind?
5. Welke aanpassingen zijn volgens de medewerkers noodzakelijk?
3. Opzet
De evaluatie is uitgevoerd bij vijf Bureaus Jeugdzorg (Noord-Brabant, Drenthe, Groningen, Utrecht en
Zuid-Holland) die al langere tijd met de GCT en de LIRIK werken. Er zijn twee vragenlijsten opgesteld:
een vragenlijst voor het team Toegang Bureau Jeugdzorg en een vragenlijst voor de VIB projectleider
of teamleider Toegang. De eerste vragenlijst is door de teams gezamenlijk ingevuld. Verschillende
= O=