Themanummer migratie - CELLO - Universiteit Antwerpen
Themanummer migratie - CELLO - Universiteit Antwerpen
Themanummer migratie - CELLO - Universiteit Antwerpen
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Februari 2009 | #1 | Jaargang III | www.verrekijkers.org<br />
<strong>Themanummer</strong> <strong>migratie</strong><br />
Dirk Barrez<br />
Luc Goossens en<br />
Fauzaya Talhaoui<br />
VLIR-UOS<br />
Containervluchtelingen<br />
Cel Schijnhuwelijken
Migratie<br />
3 “We zijn allemaal kinderen van migranten”<br />
Voorwoord<br />
4 “De samenleving is haar kompas kwijt”<br />
Interview Dirk Barrez<br />
6 Zuid Zuid kruisbestuiving met een start in het Noorden<br />
Mark Mutuku<br />
8 Studenten over <strong>migratie</strong> en ontwikkelingssamenwerking<br />
10 Impressies van België: voor en na de grote oversteek<br />
Marokkaanse vrouwen getuigen<br />
12 Migratie en ontwikkelingssamenwerking<br />
Interview Luc Goossens en Fauzaya Talhaoui<br />
14 Op weg naar het beloofde land<br />
Het verhaal van een containervluchteling<br />
16 Fotoreportage<br />
Pieter Verbruggen<br />
18 Migration myths<br />
Kortverhaal<br />
20 Coming soon: Blue Card<br />
22 “Ik verklaar u hierbij tot man en illegaal”<br />
Cel Schijnhuwelijken<br />
25 Organisatie in de kijker<br />
Chiro Dolfijn<br />
26 Terugblik op een inleefreis<br />
Wafae Bouzegta<br />
28 Wat is de wat<br />
Boekrecensie<br />
29 Werkloze vissers en schakende voetballers<br />
Column<br />
30 Prikbord<br />
ABONNEER JE VOOR SLECHTS €5!<br />
Om je te abonneren doe je twee dingen:<br />
1. Stuur een mail met als onderwerp Inschrijven naar<br />
a.verrekijkers@hotmail.com en vermeld je naam en adres.<br />
2. Stort €5 op het rekeningnummer 979-1491734-73 met als mededeling<br />
Abonnement.<br />
Colofon<br />
Redactie:<br />
Doe Mee!<br />
Verrekijkers is op zoek naar<br />
enthousiaste studenten.<br />
Wij zoeken:<br />
Redacteurs<br />
Journalisten<br />
Layouters<br />
Fotografen<br />
Mail naar:<br />
verrekijkers_c@hotmail.com<br />
Tine Bosschaert, Veerle Doossche,<br />
Timothy Hunt, Tobi Lancsweert,<br />
Fleur Leroy, Hans Moens, Daan Neels,<br />
Dries Rombouts, Wout Schildermans,<br />
Charlotte Van Dyck, Monica Van<br />
Fleteren, Janus Verrelst, Karolien<br />
Vrints, Dieter Wijffels<br />
Aan dit nummer werkten mee:<br />
Goedele De Nys, Andreas De Ridder,<br />
Elisabeth Lecok, Joris Michielsen, Leen<br />
Nicolas, Pieter Verbruggen, Heleen<br />
Woittiez<br />
Coverfoto: Steffie Bosmans<br />
Verantwoordelijke uitgever:<br />
Janus Verrelst<br />
Prinsstraat 13 - 2000 <strong>Antwerpen</strong><br />
www.verrekijkers.org
“We zijn allemaal<br />
kinderen van<br />
Migratie komt vaak op een negatieve manier in het nieuws: hongerstakingen,<br />
uitwijzingen, racisme, mensenhandel enz. Los van het belang van<br />
deze thema’s en zonder in te gaan op de rol die de overheid hierin speelt,<br />
leidt dit tot meer wantrouwen en angst voor het <strong>migratie</strong>fenomeen, ten koste van<br />
een grondige bezinning. De gevolgen van <strong>migratie</strong> worden in de media breed uitgesmeerd.<br />
Maar naar de oorzaken en redenen wordt niet of nauwelijks gepeild, op<br />
de obligate succesverhalen van enkele migranten na. Maar op de keper beschouwd,<br />
hoeft men niet te koop te lopen met een olijfbruine huidskleur of een exotische<br />
naam om een migrantenachtergrond te claimen. Migratie is onlosmakelijk verbonden<br />
met de geschiedenis van de mensheid.<br />
Voor een sedentair volk is een migrant een paradoxaal gegeven dat hem terugstuurt<br />
in de tijd en hem met zichzelf confronteert. Het brengt de dubbelzinnige verhouding<br />
aan het licht die onze maatschappij met het fenomeen <strong>migratie</strong> heeft. Het is<br />
menselijk dat diegenen die zich ergens eerst hebben gevestigd eerder met minachting<br />
en angst reageren op nieuwkomers, hoewel iedereen ooit in diezelfde situatie<br />
heeft verkeerd. Daarom moeten we onze visie op migranten nuanceren, want we<br />
hebben allemaal voorouders die ooit hun geboortegrond verlaten hebben op zoek<br />
naar een beter leven. Ook (voor/in) België is dit het geval: in 2005 verlieten 20.980<br />
Belgen hun land en keerden er 12.950 Belgen terug. Zoals de meeste landen zijn we<br />
dus niet alleen een bestemmingsland, maar ook een vertrek- en transitland.<br />
We willen iedereen bewust maken van de noodzaak van een echte ‘migration mainstreaming’.<br />
Inzicht krijgen in de <strong>migratie</strong>bewegingen die vroeger plaatsvonden en<br />
vooral in de redenen die onze voorouders voor hun <strong>migratie</strong> hadden, is belangrijk<br />
voor hoe we kijken naar de uitdagingen waarvoor <strong>migratie</strong> ons vandaag stelt.<br />
Mensen trokken altijd al van de ene naar de andere plaats om te overleven of simpelweg<br />
om een beter leven te kunnen leiden. De lessen die we uit vroegere <strong>migratie</strong>fenomenen<br />
trekken, kunnen ons alleen maar helpen om huidige <strong>migratie</strong>stromen<br />
beter te begrijpen en te doorgronden. Op die manier kunnen we het vastgeroeste<br />
beeld van <strong>migratie</strong> als synoniem van problemen relativeren en het historisch correct<br />
kaderen.<br />
Jozef De Witte en Edouard Delruelle<br />
Directeur en adjunct-directeur van het Centrum voor gelijkheid van kansen en voor<br />
racismebestrijding<br />
www.dagvandemigrant.be<br />
migranten”
Overtuigd andersglobalist Dirk Barrez pleit al jaren passioneel voor een humanere<br />
maatschappij. Als VRT-journalist maakte hij al heel wat documentaires, de laatste<br />
jaren schreef hij ook verscheidene boeken over onze globaliserende wereld. In zijn<br />
nieuwste werk Van eiland tot wereld. Appel voor een menselijke samenleving zet Barrez<br />
onder meer de gangbare ideeën van het andersglobalisme op een rijtje. We hadden een<br />
gesprek met hem over <strong>migratie</strong>, de financiële crisis en een wereld die veel beter kan…<br />
VN secretaris-generaal Ban<br />
Ki-Moon waarschuwde onlangs<br />
voor grote <strong>migratie</strong>stromen als<br />
gevolg van de financiële crisis. Hoe<br />
ziet u <strong>migratie</strong> in de toekomst verder<br />
evolueren?<br />
Dat is moeilijk te voorspellen. We<br />
weten wel dat de belangrijkste beweegreden<br />
om te migreren is dat je economisch<br />
bestaan verkruimelt. In zo’n<br />
situatie kan je best bewegen als je nog<br />
wil overleven. We merken vandaag<br />
dat de meeste migranten voormalige<br />
landbouwers zijn. Bijna de helft van de<br />
wereldbevolking leeft nog steeds op het<br />
platteland. Maar de manier waarop wij<br />
met landbouw omgaan, de voedselproductie<br />
overleveren aan de wereldmarkt,<br />
zorgt ervoor dat ’s werelds boeren en<br />
boerinnen slechts 4 % van het wereldinkomen<br />
krijgen. Velen moeten het<br />
dus doen met minder dan 1 EUR per<br />
dag. Migratie is dan vaak nog de enige<br />
uitweg…<br />
Over de impact van de financiële<br />
crisis in het Zuiden zijn<br />
4 | Verrekijkers<br />
“De samenleving is<br />
de meningen verdeeld. Sommigen<br />
zeggen dat de ontwikkelingslanden<br />
weinig problemen zullen ondervinden<br />
omdat ze hun financiële markt<br />
juist minder geliberaliseerd hebben.<br />
Anderen zeggen dan weer dat economieën<br />
in het Zuiden harder zullen<br />
getroffen worden door hun afhankelijkheid<br />
van grondstoffen, een markt<br />
die nu helemaal in elkaar is gestuikt.<br />
De waarheid ligt in het midden?<br />
Ik denk vooral dat de ontwikkelingslanden<br />
belangrijke lessen kunnen<br />
trekken uit deze crisis. Het is<br />
ten eerste niet evident de financiële<br />
markten volledig te liberaliseren en<br />
ten tweede kan je niet vertrouwen op<br />
hefbomen, financiële instrumenten<br />
van buitenaf. Je hebt je eigen instrumenten<br />
nodig. De Grameenbank in<br />
Bangladesh is er gekomen omdat veel<br />
vrouwen niet kredietwaardig werden<br />
bevonden door de gewone banken.<br />
Net als onze boeren vroeger, richtten<br />
zij hun eigen bancaire systeem op. De<br />
Grameenbank zorgt er nu voor dat<br />
die vrouwen kleine sommen krediet<br />
krijgen om zich toch uit de slag te slaan<br />
en misschien wel een bedrijfje op te<br />
starten. En dat creëert reële welvaart.<br />
De bankencrisis, de klimaatcrisis,…<br />
ze treffen de hele<br />
wereld. Door de globalisering lijken<br />
we steeds meer van elkaar afhankelijk.<br />
NGO’s tonen voortdurend aan dat ons<br />
handelen hier gevolgen kan hebben<br />
voor mensen aan de andere kant van<br />
de wereld. Ziet u nu meer interesse<br />
voor de Noord-Zuidproblematiek bij<br />
jongeren?<br />
Ik merk toch wel dat de nieuwste generaties<br />
beseffen dat er heel wat aan het<br />
veranderen is in deze wereld. De jongeren<br />
merken dat hun ecologische en<br />
economische toekomst in gevaar komt<br />
en proberen daar zicht op te krijgen.<br />
Ze willen de problemen aanpakken.<br />
Sommige cynici zeggen dan ‘dat is<br />
naïef, dat kan niet’, maar als je zegt dat<br />
je niet kunt veranderen, geef je in feite<br />
op mens te zijn. Je doet afstand van je<br />
menselijkheid als je je grenzeloos, zonder<br />
enig alternatief voor wanneer het<br />
‘Je doet afstand van je menselijkheid als<br />
je je grenzeloos, zonder enig alternatief<br />
voor wanneer het fout loopt, overlevert<br />
aan het dogma van de vrije markt’
haar kompas kwijt”<br />
fout loopt, overlevert aan het dogma<br />
van de vrije markt. En eigenlijk is dat<br />
bijna anti-liberaal. Een vrij mens is voor<br />
mij iemand die vorm kan geven aan de<br />
samenleving en een antwoord zoekt en<br />
vindt op de noden van de mensen.<br />
Wat is dan de rol van de politiek<br />
en de academische wereld?<br />
En hoe kan een studentenmagazine<br />
als Verrekijkers daartoe bijdragen?<br />
Er moet hoe dan ook meer debat<br />
komen. Studentenbladen kunnen daartoe<br />
bijdragen door stemmen en ideeën<br />
te laten horen. Vroeger gebeurde de<br />
maatschappelijke discussie in politieke<br />
partijen. Het waren sociale denktanken,<br />
werkplaatsen voor de toekomst.<br />
Helaas spelen ze die rol minder en<br />
minder. Als de politiek het niet doet,<br />
dan is het aan de samenleving en de<br />
academische wereld, de studentenbladen<br />
en de journalistiek. Maar ik merk<br />
ook dat de academici hun verantwoordelijkheid<br />
in de samenleving niet<br />
opnemen. Dat komt grotendeels door<br />
de manier waarop onze universiteiten<br />
georganiseerd zijn. De academici worden<br />
tegenwoordig beoordeeld op het<br />
aantal publicaties en hun lesopdracht.<br />
Hun maatschappelijke rol komt pas<br />
op de derde plaats! Dus vluchten onze<br />
academici steeds verder weg in gespecialiseerde<br />
publicaties. De politiek en<br />
de academische wereld, fundamentele<br />
instellingen van een democratie, werken<br />
niet naar behoren. Dat is nefast<br />
voor onze maatschappij. De samenleving<br />
is haar kompas kwijt.<br />
In uw boeken heeft u het ook<br />
over de radicale omslag naar<br />
een sociaalecologische economie en de<br />
belangrijke rol die de overheid daarin<br />
speelt. Maar hebben grote multinationals<br />
de overheid nodig om die verandering<br />
door te voeren?<br />
Multinationals vinden hun weg wel.<br />
Dat is waar. Maar neem nu de windmolenindustrie.<br />
In Denemarken is er al<br />
een grootscheeps bouwplan voor windmolens<br />
uitgevoerd, in Duitsland idem<br />
dito. En de grootste windmolenbedrijven<br />
in de wereld, waarom zijn die de<br />
grootste? Omdat ze tot nu toe de helft<br />
of meer dan de helft van hun windmolens<br />
in eigen land hebben kunnen zetten.<br />
Hun regeringen geloven daarin. En<br />
omdat zij op hun thuismarkt zo groot<br />
zijn geworden, zijn zij het die exporteren<br />
naar Spanje, de Verenigde Staten,<br />
India… Maar je hebt een overheid<br />
nodig die de markt en de economie<br />
aan het werk zet, die niet zelf ondernemingen<br />
op de markt zet, maar wel verstandig<br />
bijstuurt en economie maakt.<br />
En dat gebeurt vandaag in België te<br />
weinig…<br />
Volop investeren in een groene<br />
economie dus. Maar is het niet<br />
normaal dat onze overheid op verschillende<br />
paarden tegelijk wedt?<br />
Maar het komt er nu op aan! Toen de<br />
sociale bewegingen 120 jaar geleden<br />
zeiden: ‘wij willen stemrecht’, dan<br />
waren dat geen loze woorden. Nee,<br />
dan was dat omdat ze dat werkelijk<br />
wilden! Als het je ambitie is de economie<br />
sociaalecologisch om te bouwen,<br />
dan moet je durven doordenken naar<br />
die samenleving in 2050 en dan terugdenken:<br />
welke investering moet ik nu<br />
doen? De tijd dringt. Als je 90% minder<br />
CO 2 en 90% duurzame energie wilt,<br />
dan heeft dat implicaties voor wat je nu<br />
investeert.<br />
Moeten we niet oppassen dat<br />
we de rol lossen tegenover<br />
groeilanden als China en India?<br />
Hoe we nu met die groeilanden omgaan,<br />
levert ook niets op. Nu, ik begrijp het<br />
wel. China en India, de locomotieven<br />
van de toekomstige wereldeconomie,<br />
willen hun verdeelcentrum in Europa.<br />
En wat is de beste locatie daarvoor? Aan<br />
zee en zo centraal mogelijk, en dat zijn<br />
Dirk Barrez aan het werk in Senegal<br />
wij! Dus nodigen we deze landen graag<br />
uit. Maar zo maken we ons zonder<br />
boe of bah afhankelijk van de Indiase<br />
en Chinese mondiale economie. Alle<br />
landen, ook wij, hebben er belang bij<br />
in grote mate greep te hebben op hun<br />
eigen welvaartsmachine. Denk na: wil<br />
je alleen de voetmat worden van Europa<br />
of gaan je ambities iets verder dan dat?<br />
Sorry, ik wil morgen geen voetmat zijn,<br />
ik wil iets anders zijn.<br />
Een uitdagende stelling!<br />
Tekst: Dries Rombouts<br />
Beeld: Dirk Barrez<br />
Februari 2009 | 5
Mark Mutuku: een Zuid Zuid kruisbestuiving<br />
‘Zeer traag doorstappen. Niet stoppen, anders vlammen ze tegen je aan! Groetjes!!’, luidde<br />
de mail van mijn collega. Ik las het bericht te laat. Wat eerder stond ik met de daver op het lijf<br />
en klamme handjes midden op straat tussen een zwerm toeterende brommertjes. Probeer<br />
daar maar eens koelbloedig doorheen te kuieren op je eerste dag in Hanoi, Vietnam.<br />
Dankzij een vroegere stage in<br />
Vietnam, heeft Mark Mutuku<br />
uit Kenia daar alvast geen last<br />
meer mee. Ook de manier van communiceren<br />
in een soort ‘Viengels’ heeft hij<br />
blijkbaar stevig onder de knie. Op café<br />
krijgt hij zonder al te veel discussie het<br />
drankje dat hij wil, zonder suiker of ijsblokken<br />
en tijdens het Closing Event (8<br />
en 9 december 2008) van een 10-jarig<br />
partnerschapprogramma van VLIR-<br />
UOS (Vlaamse Interuniversitaire Raad<br />
voor Universitaire Ontwikkelingssamenwerking)<br />
tussen de <strong>Universiteit</strong><br />
Gent en de universiteit te Can Tho wisselt<br />
hij in een snel tempo ideeën uit met<br />
afwisselend Vietnamese en Vlaamse<br />
professoren. Zelfs de ambassadeur van<br />
België was onder de indruk.<br />
In 2006 vroeg Mark als Assistant<br />
Research Officer van het Kenya Marine<br />
and Fisheries Research Institute<br />
(K.M.F.R.I) een beurs bij VLIR-UOS<br />
aan. Hij werd aanvaard als bursaal om<br />
een diploma Master of Aquaculture<br />
aan de <strong>Universiteit</strong> Gent te behalen en<br />
volgde binnen dit programma een stage<br />
aan de Can Tho University in Vietnam.<br />
Deze Master focust op het proces waarbij<br />
vissen, schaaldieren en schelpdieren<br />
kunstmatig in vijvers en bassins<br />
6 | Verrekijkers<br />
worden gehouden om deze vervolgens<br />
te kunnen verhandelen. Sedert het<br />
einde van de jaren zeventig is de aquacultuur<br />
geëvolueerd van een artisanale,<br />
extensieve productie van aquatische<br />
organismen tot een snel groeiende<br />
bio-industrie. In het bijzonder hebben<br />
derdewereldlanden mogelijkheden<br />
voor een snelle ontwikkeling van de<br />
aquacultuur.<br />
Mark wou de Master of Aquaculture<br />
volgen omdat het de minst ontwikkelde<br />
sector van Kenia is. ‘Deze sector is in<br />
staat vele jobs te creëren en de levensstandaard<br />
van miljoenen mensen te<br />
verbeteren’, vertelt hij me. ‘Afrika heeft<br />
nog zoveel onontgonnen bronnen,<br />
zo is het ook gesteld met onze visserij<br />
die nog niet is gecommercialiseerd<br />
door een gebrek aan deskundigen op<br />
dit vlak. Ik kan mijn kennis die ik heb<br />
opgedaan in België en Vietnam dus<br />
goed gebruiken.’<br />
Zelf is hij erg lovend over zijn ervaring<br />
in Vietnam: ‘De samenwerking tussen<br />
de <strong>Universiteit</strong> Gent en Can Tho<br />
University heeft mijn blik verruimd.<br />
Het klimaat in Vietnam lijkt erg op<br />
dat van Kenia dus dat was ook handig<br />
meegenomen. Ik heb er veel praktische<br />
vaardigheden bijgeleerd die de<br />
ontwikkelingsdoelen van mijn land<br />
kunnen dienen. Er is de laatste tien jaar<br />
zo veel bereikt in sectoren als landbouw,<br />
onderwijs, voedseltechnologie, maar<br />
vooral in de aquacultuur. Het is zelfs<br />
de snelst groeiende sector. Bovendien<br />
is Vietnam recent lid van de World<br />
Trade Organisation geworden en<br />
zal het in de nabije toekomst<br />
de standaarden van een<br />
Middle Income Country<br />
bereiken. Andere ontwikkelingslanden<br />
kunnen Vietnam als<br />
voorbeeld nemen.’<br />
Mark kan niet alleen<br />
goede studieresultaten<br />
voorleggen en efficiënt netwerken,<br />
hij zit ook in de beste<br />
positie om zijn kennis over te brengen<br />
in zijn thuisland. Hij heeft enkele<br />
hoger geplaatste familieleden in de<br />
Keniaanse politieke wereld. Door de<br />
juiste contacten in zijn nationaal en<br />
internationaal netwerk zou hij veel
met een start in het Noorden<br />
kunnen verwezenlijken in zijn land. En<br />
over zijn toekomstplannen is hij duidelijk:<br />
‘Natuurlijk wil ik verder studeren<br />
in de toekomst, via een doctoraatsbeurs,<br />
misschien wel één van VLIR-<br />
UOS, wie weet, want mijn toekomst is<br />
juist begonnen en ik moet nog verder<br />
de academische ladder opklimmen.<br />
Hierna hoop ik de levens van vele mensen<br />
te kunnen verbeteren met praktische<br />
hulp en vaardigheden die op hun<br />
behoeften zijn afgestemd. Hierbij wil<br />
ik het Kenya Marine and Fisheries<br />
Research Institute ten volle<br />
betrekken en uitbouwen tot<br />
een expertisecentrum op<br />
het vlak van aquacultuur,<br />
zodat andere<br />
Afrikaanse landen<br />
hiervan kunnen<br />
leren.’<br />
Mark hoopt dat veel<br />
Afrikaanse studenten zijn<br />
voorbeeld zullen volgen. De<br />
cultuurschok heeft hij ervaren<br />
als een prettige levensles. ‘In sommige<br />
dorpen gaapten de inwoners me<br />
massaal aan, maar ze hadden dan ook<br />
nog nooit een zwarte mens gezien. En<br />
sommigen hebben getest of mijn kleur<br />
niet door te geven was. Ze bleven maar<br />
wrijven over mijn armen. Toen ben<br />
ik over hun armen beginnen wrijven<br />
en het hele gebeuren eindigde in een<br />
gezamenlijke schaterlach. Ik miste wel<br />
het dansen. Vietnamezen zijn zot op<br />
karaoke, maar dat is toch niet echt mijn<br />
ding. En na het middageten heb ik vele<br />
uren alleen doorgebracht. Ze hebben de<br />
gewoonte om een lange siësta te houden<br />
en dan is echt niemand te bereiken. In<br />
het begin studeerde ik nog tijdens deze<br />
lege uren. Uiteindelijk heb ik dan toch<br />
geprobeerd te slapen, maar ik werd<br />
nooit op tijd wakker.’<br />
Over zijn tijd in België is hij ook erg<br />
enthousiast. Het was een enorm intensieve<br />
ervaring: ‘In België heb ik het<br />
soms moeilijk gehad met de houding<br />
van veel Belgische studenten tegenover<br />
hun studies. Ik blokte als een gek terwijl<br />
mijn Belgische vrienden voortdurend<br />
pauze pakten, af en toe een dutje<br />
deden, nog uitgingen en zich afvroegen<br />
waarom we ons toch zo hard inspanden.<br />
Maar als beursstudent uit een<br />
ontwikkelingsland weegt er heel wat<br />
verantwoordelijkheid op je schouders.<br />
Niet slagen is geen optie voor ons. Als<br />
ik mijn jaar had moeten overdoen,<br />
zou ik geen beurs meer gekregen hebben.<br />
En het gezichtsverlies om zonder<br />
diploma terug naar huis te gaan leek<br />
me verschrikkelijk. Ook de mogelijkheid<br />
om te kunnen doctoreren, hangt<br />
af van goede studieresultaten.’<br />
Tot slot geeft Mark me nog een boodschap<br />
voor de Belgische studenten mee:<br />
Mark Mutuku<br />
‘Ik wil naast studenten uit andere<br />
ontwikkelingslanden ook de Belgische<br />
studenten aanmoedigen om naar Kenia<br />
te komen zodat ze met hun eigen ogen<br />
kunnen zien wat we al bereikt hebben.<br />
Zo kunnen we onderling informatie<br />
en ervaringen uitwisselen. Dit is zo<br />
belangrijk om met een ruime blik verder<br />
te geraken, voor beide partijen.’ Hij<br />
besluit zijn pleidooi met ‘You see, once<br />
again sharing minds can change lives<br />
across the globe, traversing all oceans,<br />
continents, valleys and mountains.’ En<br />
dat is ook de missie van VLIR-UOS:<br />
Sharing minds, changing lives by studying<br />
in Flanders and making a difference<br />
at home.<br />
Wordt vervolgd…<br />
Tekst en beeld: Karolien Vrints<br />
Februari 2009 | 7
Studenten over <strong>migratie</strong> en ontw<br />
Karolien Berger (Ma Cultuurmanagement)<br />
Andere culturen, gelijke rechten en kansen voor iedereen. Ik<br />
vind dat wij hier in het rijke westen inspanningen moeten<br />
leveren om ervoor te zorgen dat mensen over heel de wereld<br />
gelijke kansen krijgen. Wij hebben daar ten slotte de middelen<br />
voor.<br />
Dominick Barbaix (Ma TEW Strategie en Organisatie)<br />
Onevenwicht tussen bepaalde regio’s in de wereld en de<br />
pogingen om daar iets aan te verhelpen. Sommige mensen<br />
zijn genoodzaakt te verhuizen naar een ander land, om<br />
economische, politieke, religieuze en sociale redenen.<br />
Stephanie Tack (Ma Internationaal Management en diplomatie)<br />
Vorige jaren wel. Waar ik woonde kwam ik vaak allochtonen<br />
tegen op straat. Mensen van zuidelijke landen zijn<br />
meestal zeer sociale mensen. Ik heb privélessen gegeven<br />
aan een Marokkaans jongetje. Mijn indruk is dat niet veel<br />
Belgen contact zoeken met migranten.<br />
Piet Bladt (Derde Ba Geneeskunde)<br />
Soms duurt het heel lang voor er een beslissing wordt genomen.<br />
Ik begrijp dat je dan overgaat tot wanhopige acties.<br />
Zo zorg je ervoor dat er naar een oplossing wordt gezocht.<br />
Langs de andere kant mag je niet verwachten dat de overheid<br />
direct een oordeel velt zonder er eerst voldoende tijd<br />
aan te besteden. Ik heb er al vaak over nagedacht en vind<br />
het moeilijk om een standpunt in te nemen.<br />
Domien Schatteman<br />
Doen ze dat? Ik vind het vreemd dat je, in een land waar<br />
je nog niet thuishoort, je plaats kan opeisen. Maar de<br />
regering laat heel de problematiek te lang aanslepen.<br />
Sommigen moeten lang wachten, om uiteindelijk toch te<br />
worden teruggestuurd. Ik snap wel dat ze een drukkingmiddel<br />
willen om sneller resultaat te krijgen.<br />
Kasper Schulpen<br />
Laurent Malherbe<br />
Spijtig, want zouden mensen daar wel naar luisteren? Ze<br />
Het is een dilemma. Die mensen hebben niets te verliezen,<br />
zouden beter andere manieren zoeken om hun stem te<br />
dus ik snap wel dat ze zoiets ondernemen. Maar als staat<br />
laten horen, ook al is dat niet makkelijk. Het is in ieder<br />
kan je dan bijna niets anders doen dan toegeven en dat is<br />
geval heel erg. Die mensen zoeken gewoon een plaats om<br />
eigenlijk niet echt juist. Ik begrijp wel dat ze het doen, maar<br />
het zou niet mogen.<br />
te leven.<br />
Stephanie Tack<br />
Ik vind het vrij extreem. Het is heel jammer dat ze in die<br />
situatie terechtkomen. Zoiets doe je alleen maar als je echt<br />
in een hopeloze situatie zit. Ik ben er geen voorstander<br />
van, maar ik probeer me altijd in de ander zijn schoenen te<br />
plaatsen om zijn standpunt te begrijpen. Toch blijf ik het<br />
een beetje fout vinden.<br />
Kay Tomboy<br />
Waaraan denk je bij <strong>migratie</strong> en ontwikkelingssamenwerking?<br />
Niet zo vaak, enkel de kuisvrouw en mensen die ik op straat<br />
tegen kom waarvan je het natuurlijk ook niet altijd zeker<br />
weet.<br />
Op zich wel terecht. Het hangt wel van de reden af natuurlijk.<br />
Je blijft een mens en hebt dus rechten. Als je die niet<br />
krijgt, dan mag je in opstand komen.<br />
Kom jij vaak in contact met migranten?<br />
Karolien Berger<br />
Ik woonde in de buurt van het Sint-Jansplein. Daar was<br />
het contact niet altijd positief . Er zijn twee ‘soorten’<br />
migranten. Een groep die naar een land gaat en zich wil<br />
integreren. De anderen geraken hier niet geïntegreerd,<br />
worden gefrustreerd en ontsporen.<br />
Kay Tomboy (Eerste Ba Geschiedenis) Kasper Schulpen (Eerste Ba Fysica)<br />
Ik kom er vaak gewoon op straat tegen in mijn buurt.<br />
Bijna in elke buurt kom je er wel tegen. Af en toe ook<br />
persoonlijker, maar eerder zeldzaam.<br />
Wat vind je van asielzoekers die in hongerstaking gaan?<br />
Domien Schatteman (Eerste Ba Bio-ingenieur)<br />
Illegalen en asielzoekers in ons land. Mensen die proberen<br />
Europa binnen te dringen per boot. In een ontwikkelingsland<br />
zelf gaan helpen om de problemen daar -en dus niet<br />
de migranten hier- aan te pakken.<br />
Laurent Malherbe (Tweede Ba SEW)<br />
Zuid-Amerikaanse arbeiders die naar Europa komen om<br />
geld te verdienen, dat ze dan opsturen naar hun familie<br />
ginder om die daarna eventueel ook naar hier te laten komen.<br />
Verschillende organisaties die streven naar de (her)<br />
opbouw van landen die onze hulp echt nodig hebben.<br />
Karolien Berger<br />
Schrijnend. Als je zo hopeloos bent dat je beslist niet<br />
meer te eten om papieren te krijgen, dan is dat vreselijk.<br />
Langs de andere kant mag de regering mensen die stoppen<br />
met eten, niet ineens wel papieren geven. Er zouden<br />
duidelijkere en rechtvaardigere regels moeten zijn, zodat<br />
mensen niet meer in hongerstaking hoeven te gaan.<br />
Dominic Barbaix<br />
Ik snap de noodzaak van zo’n actie wel, maar ik vind het<br />
een foute methode. Het is eigenlijk inspelen op het geweten<br />
van de westerse wereld: ‘Als wij niet eten, sterven we,<br />
dus jullie moeten ons wel binnenlaten.’ Het lijkt sterk op<br />
‘het doel heiligt de middelen’ en dat vind ik niet echt juist.
ikkelingssamenwerking Tekst en beeld: Hans Moens<br />
Piet Bladt<br />
Dit zou op lange tijd kunnen verholpen worden, door de<br />
mensen in hun eigen land een toekomst te bieden. Er moet<br />
zeer goed over nagedacht worden hoe dit het beste aangepakt<br />
wordt. Ik weet niet zo goed wat er momenteel gebeurt<br />
vanuit de regeringen. Ik vrees dat er teveel gefocust wordt op<br />
simpelweg geld te geven aan ontwikkelingslanden. Het gevaar<br />
is dat dit geld niet goed terecht komt, doordat corrupte<br />
leiders het meeste daarvan in eigen zak steken.<br />
Domien Schatteman<br />
Dit probleem moet aangepakt worden bij de echte oorzaak<br />
ervan. Als je de armoede in het land zelf aanpakt, gaan er<br />
minder migranten zijn en gaan er ook minder armen zijn<br />
in andere landen. Er is geld genoeg in de wereld om zulke<br />
problemen aan te pakken. Het gebeurt nog iets te weinig,<br />
maar ik denk dat er toch een positieve trend is in ontwikkelingssamenwerking.<br />
Kay Tomboy<br />
Ik denk dat op die manier die problematiek zeker kan<br />
teruggedrongen worden, maar niet gestopt. Als de mensen<br />
in eigen land een betere toekomst kunnen hebben, zal die<br />
toekomst toch nog niet even goed zijn als hier. Dus <strong>migratie</strong><br />
zal altijd wel blijven.<br />
Er moet veel meer aan ontwikkelingssamenwerking gedaan<br />
worden. Meer grote landen moeten eraan werken, maar<br />
ook ontwikkelingslanden zelf moeten hun rol spelen.<br />
Dominic Barbaix<br />
Ja, op voorwaarde dat de allochtone werknemers dezelfde<br />
rechten en sociale voorwaarden hebben als de autochtone<br />
werknemers. Er zijn inderdaad knelpuntberoepen die op<br />
deze manier ingevuld kunnen worden.<br />
Als oplossing tegen de vergrijzing is het gevaarlijk. Het<br />
hangt af van de manier waarop dat gebeurt. Laatst was er<br />
een discussie over sp.a die iedereen wou toelaten zonder<br />
regelgeving, dat is ook niet de juiste oplossing tegen de vergrijzing. Regelgeving<br />
is heel belangrijk.<br />
Kay Tomboy<br />
Ik denk niet dat die sneller moeten toegelaten worden, omdat<br />
knelpuntberoepen enorm fluctueren. Dan is de vraag<br />
wanneer een beroep een knelpuntberoep is… Ik denk dat<br />
er algemene regels moeten worden opgesteld die voor alle<br />
vluchtelingen gelden.<br />
Tegen de vergrijzing zou het kunnen helpen, maar wat gaan<br />
ze doen als dat niet meer nodig is? Gaan ze dan al die arbeiders<br />
buiten gooien? Ik denk dat ze dan in de problemen gaan komen.<br />
Stephanie Tack<br />
We mogen niet alleen aan onze eigen bevolkingspiramide<br />
denken. Als we arbeiders ‘ontvangen’ uit andere landen,<br />
moet er op toegezien worden dat er geen grote economische<br />
schade veroorzaakt wordt in het land van herkomst. Het is<br />
echt oneerlijk wat er gaande is vandaag in vele delen van de<br />
wereld. Meer mensen moeten zich daar bewust van worden.<br />
Zo kan er op meer begrip gerekend worden. Een betere en<br />
eerlijkere wereld is een ideaal waarnaar iedereen zou moeten streven .<br />
‘Meer en efficiëntere ontwikkelingssamenwerking kan<br />
de wereldwijde <strong>migratie</strong>problematiek terugdringen.’<br />
Dominic Barbaix<br />
Ja, maar ik denk niet dat het zal lukken als we hieraan<br />
5 procent meer van ons bnp besteden. Er moet ook<br />
gewerkt worden aan politieke en sociale structuren. Fundamenteel<br />
moeten er herstructureringen gebeuren aan<br />
bepaalde (corrupte) maatschappijen. Wat de regeringen<br />
momenteel doen, is lang niet voldoende. Een oplossing<br />
zou kunnen zijn om bepaalde regeringsstelsels over te<br />
nemen en er op toe te zien dat die in stand worden gehouden.<br />
Karolien Berger<br />
Je botst vaak op de plaatselijke regeringen, zodat je<br />
veel minder kan realiseren dan je zou willen. Ik denk<br />
dat we er inderdaad voor moeten zorgen dat mensen<br />
betere vooruitzichten hebben zodat ze geen behoefte<br />
meer hebben om alles achter te laten. Eigenlijk zouden<br />
regeringen moeten samenwerken met de ontwikkelingslanden<br />
en zo iets veranderen. Want ngo’s kunnen dat niet veranderen,<br />
die hebben niet genoeg politieke invloed.<br />
Stephanie Tack<br />
De eerste stap moet genomen worden door de regeringen<br />
en dan mogen ngo’s volgen. Er is vooral een tekort<br />
aan hulp vanuit regeringen van de landen waarvan de<br />
migranten komen. Daar zou lokaal een oplossing moeten<br />
gevonden worden. Principieel zouden de grote machten<br />
het voortouw moeten nemen, maar jammer genoeg<br />
gebeurt dat niet genoeg.<br />
’Economische migranten moeten makkelijker toegelaten worden om knelpuntberoepen<br />
in te vullen. Zo kan ook de vergrijzing in België opgelost worden.’<br />
Piet Bladt<br />
Werkgevers proberen op allerlei manieren buitenlandse<br />
arbeiders naar hier te krijgen, omdat deze mensen vaak<br />
tegen een lager loon willen werken. Die arbeiders moeten<br />
wel dezelfde rechten en lonen krijgen als de autochtone<br />
arbeiders. Als dat het geval is, dan vind ik dat economische<br />
migranten gemakkelijker mogen toegelaten worden.<br />
Maar in het kader van globalisering, hoop ik dat iedereen<br />
in zijn eigen land ooit voor hetzelfde loon en met dezelfde rechten een<br />
job kan uitoefenen, zonder daarvoor te moeten emigreren en familie<br />
achter te laten. Om de vergrijzing tegen te gaan, is dit een bizarre<br />
oplossing. Ik vind het niet juist dat buitenlandse arbeiders moeten<br />
meebetalen voor onze pensioenen.<br />
Kasper Schulpen<br />
Neen. Het is vaak zo dat ze gebruikt worden voor knelpuntberoepen.<br />
Maar wat ook gebeurt, is dat ze eerlijke<br />
zelfstandigen in de weg lopen en oneerlijke concurrentie<br />
veroorzaken. Omdat ze lagere eisen hebben wat betreft<br />
hun loon. Dat de regering dat als oplossing voorstelt<br />
tegen de vergrijzing, is natuurlijk goed gezien van hen.<br />
Maar dan moeten er wel strikte regels en strikte controles<br />
(op zwart werk bijvoorbeeld) komen.<br />
Laurent Malherbe<br />
Nee, dat zou mensonterend zijn. Mensen die ons<br />
‘helpen’ krijgen dan meer kansen dan mensen die deze<br />
kansen ECHT nodig hebben! De vergrijzing moet<br />
tegengegaan worden, anders gaan wij allemaal tot ons<br />
tachtig moeten werken om ons pensioen te kunnen<br />
betalen. Arbeiders zijn altijd welkom, als ze dat zelf<br />
willen. Meestal zijn dat zelfs betere vakmannen dan ons,<br />
bijvoorbeeld in de bouw.
Via Open School h e e ft<br />
Verrekijkers een afspraak<br />
met enkele Marokkaanse<br />
vrouwen. Na hun les praten<br />
ze met ons over hun eerste<br />
ervaringen in België. Ze<br />
babbelen honderduit én in<br />
het Nederlands! Ik vuur<br />
drie vragen op hen af.<br />
Hoe vond je het toen<br />
je pas in België was?<br />
Welke dingen vond je<br />
bijzonder?<br />
10 | Verrekijkers<br />
Impressies van België: voo<br />
Wat mis je nu je hier<br />
woont?<br />
Nabila: Ik kon me van België niets voorstellen. Ik wist zelfs niet waar dat was. Ik<br />
werd uitgehuwelijkt aan een man in België die mij is komen halen.<br />
Latifa: Ik zocht maar vond geen werk in Marokko. Tja, de verhalen die wij horen<br />
van mensen die naar België zijn vertrokken gaan over veel en goed betaald werk:<br />
“Je verdient er geld per uur in plaats van per dag. Wat wij in Marokko per maand<br />
verdienen, verdien je in Europa per dag.” De mensen ginder denken dat het geld<br />
in Europa aan de bomen groeit.<br />
Bouchra: Ik dacht dat het in België altijd koud was en dat er veel sneeuw lag. Ik<br />
dacht dat de mensen allemaal vrolijk en vriendelijk waren omdat ze veel geld<br />
hadden en zonder zorgen leefden.<br />
Bouchra: Vroeger miste ik het weer, maar nu neem ik gewoon mijn paraplu en<br />
jas en ik ga naar buiten als het regent. Het went.<br />
Latifa: Ik heb hier alles wat ik nodig heb. Als mensen klagen moeten ze maar<br />
teruggaan, maar het is zeker niet evident. De kinderen gaan hier naar school.<br />
Die mensen willen hun gezin niet zomaar uit elkaar laten vallen. Vaak zijn mensen<br />
ook niet meer welkom ginder, hebben ze geen vrienden meer of zijn de banden<br />
met familie verzuurd.<br />
Hafida: Ik mis de gezelligheid, de drukte op straat en de vriendelijke babbeltjes<br />
met de buren. Het is zo stil op straat en de mensen lachen zo weinig. Iedereen<br />
kijkt weg van elkaar.<br />
Nabila: Veel mensen zijn teleurgesteld als ze hier komen. Ze kennen de taal niet,<br />
ze hebben schrik van de cultuur en ze hebben moeite om zich aan te passen.<br />
Ik ook. Ik voelde mij geïsoleerd. Nu is het beter, want ik spreek nu een beetje<br />
Nederlands en ben vertrouwd met het leven in België. Wel mis ik nog altijd mijn<br />
familie en mijn vrienden.
en na de grote oversteek<br />
Welk beeld had je van<br />
België toen je nog in<br />
Marokko woonde?<br />
Tekst: Dieter Wijffels<br />
Beeld: Goedele De Nys<br />
Latifa: De mensen weten niet hoe moeilijk het hier is om aan werk te geraken<br />
en hoe duur het leven is. Veel Belgische Marokkanen gaan op vakantie naar<br />
Marokko met een mooie auto en geven daar veel geld uit. Maar hier wonen ze<br />
als arme mensen. In België komen ze niet buiten en leven ze zuinig. Met een<br />
kilo bloem wordt voor een heel gezin een week lang eten voorzien. Toen ik naar<br />
België kwam, kon je met een minimum aan studies nog wel werk vinden als<br />
afwasser of als kuisvrouw. Nu is het crisis en zou zelfs ik niet gemakkelijk werk<br />
vinden.<br />
Hafida: In Marokko is er voor elke levensstandaard een markt. Je kan dus met<br />
weinig geld goed overleven. Hier heeft alles dezelfde prijs en afbieden kan niet.<br />
Het is hier koud en donker, dus moet je elektriciteit en verwarming betalen. Een<br />
groot gezin is duur.<br />
Nabila: Iedereen in Marokko woont samen in een huis. Dat bespaart ook kosten.<br />
De oude mensen gaan niet naar een home. Nee, daar wordt voor gezorgd.<br />
Bouchra: Wat ik hier vaak zie, is dat mensen geen ruzie meer kunnen bijleggen.<br />
Moeder en dochter, man en vrouw maken ruzie en hun wegen scheiden.<br />
Dat vind ik erg. Op die manier banden verbreken alsof het niks is. De mensen<br />
zijn bang en vertrouwen elkaar niet. Ze durven niet met elkaar te spreken op de<br />
tram. Ze willen niemand storen. Als ik op de tram babbel met mensen, merk ik<br />
dat veel mensen blij zijn dat iemand met ze praat.<br />
Hafida: De honden wonen bij ons buiten. In Marokko geloven we dat er engelen<br />
op je schouders meekijken en je leven opschrijven. De hond jaagt die engelen<br />
weg. De mensen hier behandelen honden als hun kinderen. Ze kussen ze en de<br />
honden slapen soms mee in het bed. Ze mogen mee vooraan in de auto zitten en<br />
zelfs mee op de tram en de bus.<br />
Latifa: In België heeft een vrouw meer vrijheid. Ik doe wat ik wil, ik heb vrijheid<br />
als vrouw, maar ik zal daarom mijn man nog niet gaan bedriegen. De eerste<br />
generatie Marokkanen hier begrijpt dat niet. De tweede generatie denkt ook<br />
meer als ik. Ik heb dat trouwens hier niet geleerd. Ik had ouders die gestudeerd<br />
hebben en die een andere kijk hadden op het leven.<br />
Februari 2009 | 11
Migratie en ontwikkelingssamenwerking<br />
Zijn onze migrantengemeenschappen te<br />
vaak genegeerd geweest?<br />
Migratie en ontwikkeling. Wie zich louter baseert op de publieke beeldvorming zou<br />
kunnen denken dat deze twee begrippen onderling niet te rijmen vallen. Beelden van<br />
gesloten asielcentra, hongerstakingen en gedwongen repatriëringen, … roepen niet meteen<br />
‘ontwikkeling’ op. Migratie is dan ook veel meer dan alleen vluchtelingenproblematiek.<br />
Overigens, ooit stond onze<br />
publieke opinie veel positiever<br />
tegenover <strong>migratie</strong>. In de jaren<br />
1960 werden onze Marokkaanse en<br />
Turkse gastarbeiders met open armen<br />
ontvangen. Met hun arbeid zwengelden<br />
ze de Belgische economie aan, en<br />
tegelijkertijd ontsnapten duizenden<br />
migrantenfamilies aan de armoede in<br />
hun eigen land. Migratie en ontwikkeling<br />
waren hier onlosmakelijk met<br />
elkaar verbonden. Dat veranderde echter<br />
snel. Sinds de jaren 1980 verschoof<br />
het accent in het politieke en maatschappelijke<br />
debat van ontwikkeling<br />
naar de integratie van de migrantengemeenschap<br />
in onze samenleving. Die<br />
integratie verliep echter niet altijd even<br />
vlot en al snel werd <strong>migratie</strong> als een<br />
probleem beschouwd. Hierdoor hebben<br />
we bijvoorbeeld rond ontwikkelingssamenwerking<br />
heel wat kansen laten<br />
liggen. Nooit werd de Marokkaanse<br />
diaspora ingeschakeld in de Belgische<br />
ontwikkelingssamenwerking met<br />
Marokko. Hierdoor is men heel wat<br />
expertise en bereidwilligheid misgelopen.<br />
Op 20 december 2008 vond op de<br />
<strong>Universiteit</strong> <strong>Antwerpen</strong> (UA) de internationale<br />
conferentie ‘De Marokkaanse<br />
diaspora: bruggenbouwers voor ontwikkeling’<br />
plaats. ‘De conferentie wil<br />
zonder meer de Marokkaanse gemeenschap<br />
actief bij het ontwikkelingsverhaal<br />
betrekken’, zo melden Luc<br />
Goossens en Fauzaya Talhoui, verbonden<br />
aan het departement Sociologie<br />
van de UA en initiatiefnemers van de<br />
conferentie.<br />
Voor de conferentie werken<br />
jullie samen met verschillende<br />
actoren uit het middenveld, uit de academische<br />
en uit de politieke wereld.<br />
Blijkbaar bestaat er een brede wil om<br />
eens samen te zitten rond dit thema?<br />
12 | Verrekijkers<br />
Talhaoui: ‘Marokko is de vijfde partner<br />
van de Belgische ontwikkelingssamenwerking.<br />
België is tot vandaag vooral<br />
actief in het zuiden van Marokko, waar<br />
het onder meer heel wat waterprojecten<br />
ondersteunt in de strijd tegen<br />
de verwoestijning. Het noorden staat<br />
echter ook voor heel wat uitdagingen,<br />
voornamelijk omdat de armoede er zo<br />
wijdverspreid is. De Belgische gouvernementele<br />
en niet-gouvernementele<br />
ontwikkelingsactoren hebben er maar<br />
weinig aandacht voor, en dat is een<br />
gemiste kans. De meeste Marokkaanse<br />
Belgen zijn namelijk afkomstig uit het<br />
noorden van Marokko. Zij keren er ook<br />
regelmatig terug want ze onderhouden<br />
nog sterke banden met hun regio. Met<br />
het geld dat zij regelmatig opsturen<br />
naar hun familie engageren ze zich al<br />
binnen een soort informele, niet-gecoördineerde<br />
vorm van ontwikkelingssamenwerking.<br />
Maar waarom kunnen<br />
we hen niet inschakelen bij de reguliere<br />
ontwikkelingsacties? Zij bezitten<br />
namelijk heel wat kennis en expertise<br />
en ze geven blijk van een grote wil om<br />
“Allochtonen willen ook een<br />
deel van de koek!” Fauzaya Talhaoui<br />
hun regio te helpen ontwikkelen. In<br />
het budget van de Belgische ontwikkelingssamenwerking<br />
zit trouwens heel<br />
wat geld. De Marokkaanse Belgen willen<br />
nu ook ‘een deel van die koek’. En<br />
hoewel me dat meer dan logisch lijkt,<br />
toch geloof ik niet dat de shift naar<br />
ontwikkelingssamenwerking evident<br />
is voor een gemeenschap die tot nu toe<br />
noodgedwongen vooral bezig was met<br />
integratie en emancipatie.’<br />
Luc Goossens en Fauzaya Talhaoui
Een geslaagde conferentie<br />
Luc en Fauzaya kunnen met tevredenheid terugblikken op<br />
de conferentie. Ze mochten maar liefst driehonderdvijftig<br />
deelnemers verwelkomen. Rector Alain Verschoren beet<br />
de spits af en legde uit hoe de conferentie een vrucht was<br />
van het partnerschap tussen de <strong>Universiteit</strong> <strong>Antwerpen</strong><br />
en de Université Mohammed I in Oujda. Al enkele jaren<br />
lang werken beide universiteiten rond <strong>migratie</strong>. De rector<br />
onderstreepte dat de UA, mede omwille van het partnerschap,<br />
al heel wat expertise heeft opgebouwd rond <strong>migratie</strong>.<br />
Verschillende sprekers uit de politieke en academische<br />
wereld droegen stuk voor stuk het initiatief een warm hart<br />
toe. Zo ook Vlaams minister voor cultuur Bert Anciaux<br />
die de Vlaams-Marokkaanse toenadering in zijn beleid<br />
met allerlei initiatieven een sterke impuls heeft gegeven.<br />
De minister pleitte in een geëngageerde toespraak voor een<br />
Vlaanderen dat de Marokkaanse gemeenschap toelaat zich<br />
‘Vlaams’ te voelen. Tijdens de namiddag vonden er verschillende<br />
werkgroepen plaats die met groot enthousiasme<br />
werkten rond de thema’s jongeren, vrouwen, economie<br />
en ontwikkelingssamenwerking. Dat enthousiasme werd<br />
Moet de Marokkaanse diaspora<br />
zich dan niet blijven<br />
concentreren op integratie? We<br />
zien vandaag toch nog heel wat<br />
samenlevingsproblemen?<br />
Goossens: ‘Als we ontwikkelingssamenwerking<br />
bij de Marokkaanse<br />
gemeenschap introduceren, willen we<br />
integratie niet naar de achtergrond<br />
verschuiven, wel integendeel. We zien<br />
hun participatie binnen ontwikkelingssamenwerking<br />
namelijk net als<br />
een hefboom tot integratie. Willen<br />
we een succesvolle kruisbestuiving,<br />
dan moet daaraan, realistisch gesproken,<br />
een grondige dialoog voorafgaan.<br />
Vanuit de Marokkaanse verenigingen<br />
merken we een groot enthousiasme<br />
voor toenadering. Bovendien geven<br />
de Vlaamse NGO’s dan weer te<br />
kennen hun werkingen te willen<br />
interculturaliseren.’<br />
Hoe zien jullie de plaats van de<br />
Marokkaanse gemeenschap in<br />
onze samenleving evolueren?<br />
Talhaoui: ‘Voor de derde generatie is de<br />
band met Marokko helemaal niet meer<br />
zo evident als voor de eerste en tweede<br />
generatie. De kinderen van mijn broers<br />
bijvoorbeeld, lijken mij ondertussen<br />
eigenlijk gewoon ‘Belgen’. Dat betekent<br />
niet dat zij nooit meer naar hun roots<br />
zullen terugkeren. Overal ter wereld<br />
zien we inderdaad dat allochtone<br />
gemeenschappen blijvend interesse<br />
Minister Mohammed Ameur<br />
opgemerkt door de Marokkaanse delegatie die speciaal<br />
voor de conferentie was overgevlogen. Mohammed Ameur,<br />
de Marokkaanse minister bevoegd voor Marokkanen in het<br />
buitenland, was zichtbaar onder de indruk. Hij kon maar<br />
niet zwijgen over hoe ‘émerveillé’ hij wel was met dit initiatief.<br />
In zijn slottoespraak beweerde hij bij zijn landgenoten<br />
in het buitenland zelden zoveel hoop en enthousiasme<br />
gezien te hebben. Hij was vooral onder de indruk van het<br />
feit dat een academisch initiatief ook zoveel migranten uit<br />
alle sociale lagen en leeftijdscategorieën kon begeesteren.<br />
tonen voor hun regio van oorsprong.<br />
Het lijkt me ook daarom dus een goed<br />
idee om de banden met Marokko te<br />
blijven onderhouden.’<br />
Goossens: ‘De integratie in België<br />
hoeft niet ten koste te gaan van het<br />
Marokkaanse identiteitsgevoel. Het ene<br />
sluit het andere niet uit. Wie formeel<br />
twee nationaliteiten heeft, en zich integreert<br />
in een welbepaald land, pleegt<br />
geen ‘verraad’ tegenover de andere<br />
nationaliteit. Zeker niet in een geglobaliseerde<br />
wereld. De Marokkaanse<br />
Belgen zullen zich nog lang zonder<br />
meer ‘Marokkaan’ blijven voelen.’<br />
Tekst: Janus Verrelst<br />
Beeld: Kristof Van Accom<br />
Februari 2009 | 13
Proberen te begrijpen wat hem is overkomen, dat is alles wat M’Barek mij vroeg.<br />
Hij zegt dat hij dankbaar is voor alles wat België hem heeft gegeven en hij wil graag<br />
iets teruggeven. Al is het maar een verhaal. Een lang verhaal, over hoe hij illegaal<br />
naar hier vluchtte omdat hij in Mauritanië niet mocht zeggen wat hij dacht. We<br />
doen een poging zijn vlucht over te doen zodat ook anderen kunnen begrijpen<br />
waarom en hoe mensen soms moeten vluchten.<br />
Waarom ben jij uit Mauritanië<br />
weggevlucht?<br />
Niet alleen Mauritanië, maar ook<br />
veel andere Afrikaanse landen hebben<br />
moeite met het respecteren van<br />
mensen voor wat ze zijn. Er is veel<br />
dat niet getolereerd wordt, zoals een<br />
afwijkende godsdienst, andere etnie,<br />
andere mening of een andere seksuele<br />
voorkeur.<br />
De problemen met vrije meningsuiting<br />
en mensenrechten zijn ook niet nieuw.<br />
Vroeger werden mensen die opstandig<br />
waren een tijdje opgesloten in de<br />
gevangenis, maar met de komst van de<br />
VN en de vele andere ngo’s die toezien<br />
op het naleven van de mensenrechten is<br />
dat veel moeilijker. Nu zien onze leiders<br />
het als een betere oplossing om moeilijke<br />
individuen meteen af te maken.<br />
Zo kunnen ze achteraf niets meer gaan<br />
vertellen. De woestijn is groot genoeg<br />
om een heleboel mensen in te doen verdwijnen.<br />
Maar daarom zijn er ook meer<br />
mensen die vluchten, omdat ze weten<br />
dat hun leven gedaan is als ze opgepakt<br />
worden.<br />
14 | Verrekijkers<br />
Maar er zijn toch ook mensen<br />
die omwille van andere redenen<br />
wegvluchten?<br />
Er zijn natuurlijk ook mensen die om<br />
economische redenen migreren. Dat is<br />
een groot verlies voor Afrika, want het<br />
zijn vooral de jonge mensen die wegvluchten.<br />
Jammer genoeg moeten zij<br />
net hun landen opbouwen en verzwakt<br />
hun vertrek die landen nog meer.<br />
Waarom ben je gevlucht naar<br />
België?<br />
Het was niet mijn keuze om naar België<br />
te komen. Als je beslist te vluchten zoek<br />
je eerst mensen die je daarbij kunnen<br />
helpen. Ze zullen je nooit zeggen waar<br />
ze je naartoe helpen vluchten. Ik ben<br />
niet gevlucht in een klein bootje zoals<br />
je vaak op tv ziet. Ik ben naar hier gekomen<br />
als verstekeling op een groot schip.<br />
Zelfs onderweg wist ik niet wat mijn<br />
bestemming was. Sommigen vluchten<br />
ook naar buurlanden, maar die hebben<br />
vaak dezelfde autoritaire systemen en<br />
dezelfde problemen met het respecteren<br />
van de mensenrechten. Hoe verder<br />
je van je probleem kan vluchten, hoe<br />
minder risico’s je loopt.<br />
Op weg<br />
naar het<br />
beloofde<br />
land<br />
Het verhaal van een<br />
containervluchteling<br />
Was het een keuze van de<br />
ene dag op de andere om te<br />
vertrekken?<br />
Nee. Vluchten is iets dat je goed moet<br />
voorbereiden. Maar de dag dat je beseft<br />
dat je moet vluchten omdat het risico te<br />
groot wordt, dan ben je bereid er alles<br />
voor te doen en er alles voor te geven.<br />
Je moet er ook veel voor overhebben.<br />
Mijn traject heeft me 4000 euro gekost.<br />
Voor ons is dat een fortuin. Die vlucht<br />
is een hele onderneming, met verschillende<br />
mensen die je zeggen waar je<br />
heen moet. Dat betekent ook dat je op<br />
elk moment klaar moet zijn om te vertrekken.<br />
Je moet dus al ruimschoots<br />
op voorhand afscheid nemen van je<br />
dierbaren.<br />
Hoe was het emotioneel voor<br />
jou om alles achter te laten?<br />
Het is niet gemakkelijk om te vluchten.<br />
We weten dat we bij ons alles hebben<br />
om gelukkig te zijn, maar onze landen<br />
worden niet goed beheerd. Als mensen<br />
vluchten is daar altijd een reden voor.<br />
Je laat niet zomaar je familie achter. In<br />
mijn land zijn de deuren nooit op slot.<br />
Waar je ook maar binnengaat, ze zullen
je eten en drinken geven. Achteraf vragen<br />
ze pas wie je bent. Dat is iets dat je<br />
niet zomaar vervangt. Wij hebben een<br />
sterke band met onze ouders, elke dag<br />
eten wij samen. Beeld je dan eens in hoe<br />
het is om te vertrekken en misschien<br />
nooit meer te kunnen terugkeren. We<br />
vetrekken zonder retourticket.<br />
Hoe ben je dan uiteindelijk<br />
gevlucht?<br />
Op een dag moest ik naar de haven<br />
gaan. Daar word je met een klein bootje<br />
naar een groot schip<br />
gebracht. De schepen lig-<br />
gen er immers niet aan<br />
een kaai zoals hier. Zo’n<br />
schip is als een stad, zo<br />
groot lijkt het. En voor het<br />
personeel op de boot zijn<br />
wij gewoon een andere<br />
vorm van handelswaar.<br />
De reis heeft ongeveer drie en een halve<br />
week geduurd. Tijdens de overtocht<br />
had ik niet veel besef van tijd. Ik was<br />
het grootste deel van de tocht ziek en<br />
bovendien zat ik in een zwarte koker<br />
waar ik dag en nacht niet kon onderscheiden.<br />
Ik zat er samen met nog een<br />
andere man. Gelukkig brachten ze ons<br />
wel te eten. Onderweg vraag je je voortdurend<br />
af waar je naar toe gaat, wat er<br />
met je zal gebeuren. Dat zijn risico’s die<br />
je neemt omdat je echt niet anders meer<br />
kan.<br />
Hoe is je aankomst verlopen?<br />
Eerst hebben ze de andere Afrikaan<br />
meegenomen. Een paar uur later zijn ze<br />
ook mij komen halen. Ze gaven me kleren,<br />
een rode werktenue met een helm.<br />
Ik was blij dat ik eindelijk naar buiten<br />
kon, want drie weken in een leegte<br />
leven is mentaal zeer zwaar. Ik wist<br />
nog steeds niet waar ik was. Vanaf dan<br />
moest ik alleen verder. Ik had alleen een<br />
zak bij me met mijn papieren en een<br />
jas. Ik ben mensen in de haven beginnen<br />
aanspreken, maar ik verstond hen<br />
niet en de meeste waren erg onvriendelijk.<br />
Gelukkig ben ik toen toch iemand<br />
tegengekomen die Arabisch sprak. Hij<br />
vertelde me dat ik in <strong>Antwerpen</strong> was.<br />
Hij heeft me te drinken gegeven en<br />
verder geholpen, want het is absoluut<br />
niet evident om je weg te vinden in de<br />
haven. Jammer genoeg heb ik die man<br />
nooit meer teruggezien.<br />
Uiteindelijk heb je dan toch je<br />
weg naar de stad gevonden.<br />
Op een bepaald moment had ik zelfs zin<br />
om de boot terug te nemen, zo verloren<br />
voelde ik me. Uiteindelijk heb ik een<br />
Afrikaan aangesproken aan wie ik voor<br />
de eerste keer mijn verhaal kwijt kon.<br />
Ik vertelde hem dat ik de autoriteiten<br />
wilde spreken om mijn verhaal ook aan<br />
hen te vertellen. Hij heeft me diezelfde<br />
avond nog op de trein naar Brussel<br />
gezet en ik heb de rest van de nacht in<br />
het station van Brussel doorgebracht.<br />
‘Onderweg wist ik niet wat<br />
mijn bestemming was’<br />
Hoe was je ontvangst door de<br />
Belgische staat?<br />
Het ministerie was vlakbij het station.<br />
Ze hebben al mijn gegevens genoteerd<br />
en allerlei gezondheidstesten en zo<br />
gedaan. Daarna hebben ze me naar een<br />
hotel gebracht tot ze me konden interviewen.<br />
Dan gaan ze na of alles wat<br />
je vertelt waar is en echt gebeurd zou<br />
kunnen zijn. Dat is ook logisch en het<br />
is goed dat ze dat doen. Ik ben blij dat<br />
ze mijn verhaal nu kennen en weten<br />
wat er in mijn land gebeurt. Later ben<br />
ik naar een open centrum in Charleroi<br />
gebracht. Toen ik het antwoord kreeg<br />
dat ik een tijdelijke verblijfsvergunning<br />
kreeg als politiek vluchteling mocht ik<br />
uit het centrum weg. Het OCMW helpt<br />
je dan om een eigen woning te vinden.<br />
De lieve sociale assistenten hebben me<br />
toen goed geholpen. Uiteindelijk ben<br />
ik terug in <strong>Antwerpen</strong> beland. Daar<br />
heeft een Mauritaniër me in contact<br />
gebracht met een zekere Jos die studio’s<br />
verhuurt. Nadat ik me hier had ingeschreven<br />
kon ik met een oriëntatiecursus<br />
van Pina, het Antwerps integratiebureau,<br />
beginnen in mijn eigen taal. Ze<br />
hebben me een beetje in België geadopteerd.<br />
Ik vind het heel belangrijk om<br />
te begrijpen hoe het er in België aan<br />
toe gaat. Daarna ben ik Nederlandse<br />
les gaan volgen. Na twee jaar moest ik<br />
stoppen omdat ik werk gevonden had.<br />
Ik kreeg een contract van een jaar bij<br />
de stad <strong>Antwerpen</strong> en daar kon ik<br />
mijn Nederlands verder oefenen. Al die<br />
opleidingen hebben me geholpen om<br />
dichter bij deze cultuur te komen en<br />
een beter contact met de mensen hier te<br />
hebben. Zo kan ik ook een doodgewone<br />
inwoner van <strong>Antwerpen</strong> worden.<br />
Als je iets zou kunnen veranderen<br />
in je land zodat mensen<br />
niet meer zouden moeten vluchten,<br />
wat zou je dan doen?<br />
Als ik in vrijheid zou kunnen terugkeren,<br />
dan zou ik de mensen daar willen<br />
tonen wat het leven in Europa nu eigenlijk<br />
is. Ik wil aan de jongeren een reëel<br />
beeld geven van het leven in<br />
een ander land. Voor mij is<br />
Europa gelijk aan integratie.<br />
Ik wil dat ze begrijpen<br />
dat je niet zomaar naar een<br />
ander land gaat, je moet er<br />
veel voor overhebben. Je<br />
moet je willen aanpassen en<br />
willen begrijpen. Verder denk ik dat het<br />
heel belangrijk is om de problemen in<br />
Afrika heel goed te begrijpen alvorens<br />
ze te proberen op te lossen. De problemen<br />
in Afrika kunnen niet altijd met<br />
westerse hulp en ideeën worden opgelost.<br />
Je moet goed weten welke problemen<br />
het belangrijkst zijn voor je zaken<br />
als vrijheid of democratie gaat opleggen.<br />
Iemand die honger heeft, ligt niet<br />
wakker van goed onderwijs of iemand<br />
die zijn ziekte niet kan laten verzorgen<br />
in een ziekenhuis, maakt zich niet druk<br />
over respect voor elkaar. Democratie<br />
kan pas werken wanneer mensen geen<br />
honger meer hebben.<br />
Als je veilig terug naar<br />
Mauritanië zou kunnen terugkeren<br />
zou je dat dan doen of ben je al<br />
zo gewend aan België dat je hier niet<br />
meer weg wil?<br />
Ik wil absoluut terug naar mijn land. Ik<br />
was heel blij met het leven dat ik daar<br />
leidde. Ik had werk, vrienden, familie.<br />
Ik mis mijn land: het klimaat, de cultuur<br />
en de omgeving. Ik heb alles moeten<br />
opgeven. Door alle moderne communicatiemiddelen<br />
is het gemakkelijk<br />
om in contact te blijven met degenen<br />
die je achtergelaten hebt. Dat helpt een<br />
beetje, maar er zelf bij zijn is iets dat je<br />
toch blijft missen.<br />
Tekst: Fleur Leroy<br />
Beeld: Stijn Audooren<br />
Februari 2009 | 15
Fotoreportage
www.flickr.com/photos/pieterverbruggen
Migration myths<br />
Disclaimer: dit is geen fictie<br />
18 |<br />
Athene, OED Bureau voor werkzoekenden.<br />
Om ongeveer half drie<br />
in de namiddag staat een lange rij<br />
voor het bureau. Een rode machine<br />
draait bonnen uit met een nummer<br />
erop. De bediendes schreeuwen<br />
luidkeels de nummers door<br />
de zaal om de wachtenden tot bij<br />
zich te roepen. Het gangetje dat<br />
naar het lokaal leidt staat vol met<br />
zwetende mensen, de muren zijn<br />
ongeverfd, en de sfeer wordt er<br />
door de pamfletten aan de wand<br />
die schreeuwen om aandacht niet<br />
beter van. Op de plaatjes staan<br />
vrolijke vorkheftruckchauffeurs<br />
naast glimlachende receptionistes,<br />
maar de wereld van de<br />
wachtenden lijkt wel het absolute<br />
tegendeel. Twee Chinezen,<br />
moe en bleek, vertellen elkaar<br />
dat de crisis hier het hardst toeslaat;<br />
hier, in de haven, Piraeus,<br />
waar een goede man vroeger<br />
altijd wel iets vond, maar nu<br />
niet meer. Niet meer.<br />
Het meisje is aan de beurt,<br />
vertelt dat zij Duits spreekt,<br />
en Bulgaars. Het hoofd van<br />
de bediende knikt, noteert,<br />
zoekt en zinkt weg achter het<br />
computerscherm. Het meisje<br />
wacht vol spanning af.<br />
Maar het duurt geen twee<br />
minuten eer ze haar oordeel<br />
hoort: helaas, geen<br />
werk beschikbaar, zeker de<br />
website in de gaten houden,<br />
de moed erin houden<br />
en tot de volgende<br />
keer maar weer! Het hoofd<br />
knikt naar de volgende<br />
in de rij: ‘Tweehonderdvierenzeventig!’<br />
Het meisje heeft geen idee<br />
van wat haar nu te doen<br />
staat. Doelloos loopt ze<br />
rond in het lokaal, bekijkt<br />
de foldertjes, doorzoekt de<br />
pamfletten op zoek naar<br />
iets geschikts, iets wat
in de buurt ligt, iets waarvoor ze zich<br />
zou kunnen aanmelden, waar ze haar<br />
zouden aannemen. Maar de wanhoop<br />
staat op haar gezicht geschreven en na<br />
een tijdje laat ze de papieren liggen.<br />
Waarom geeft zij zich al die moeite?<br />
Het advies van de bediende weerklinkt<br />
weer in haar oren: regelmatig de site in<br />
de gaten houden! Ze weet dat hij gelijk<br />
heeft, misschien is het beter om te vertrekken.<br />
Maar ze heeft geen internetconnectie<br />
en al die internetcafeetjes<br />
zijn ook zo duur! Voor de zoveelste keer<br />
deze ochtend kamt ze haar haren met<br />
haar vingers terug achter haar oren.<br />
Haar handen trillen lichtjes. En terwijl<br />
ze terug in het nauwe gangetje loopt<br />
om weer naar buiten te gaan, schiet een<br />
zwartharige man haar aan.<br />
‘Zoek je werk?’ zegt hij.<br />
‘Wij kunnen je helpen’, voegt z’n maat<br />
eraan toe.<br />
Beiden zijn in zwart maatpak, keurig<br />
geschoren, kaarsrechte ruggen, kortgeknipte<br />
haren, snorretje.<br />
‘Ja, ik zoek werk.’<br />
Ze klinkt moe. ‘Met Duits... of Bulgaars.<br />
Weten jullie iets?’<br />
‘OK’, de mannen knikken naar elkaar<br />
en gebaren naar de uitgang, ‘Kom maar<br />
mee, we kunnen een koffie gaan drinken,<br />
dan leggen we je alles uit.’<br />
Ze lopen door een winkelgang, nemen<br />
een trap naar beneden. In een soort<br />
halve kelder is er een café vol mannen;<br />
geen enkele vrouw te zien. Ze groeten<br />
haar, schudden de handen, wel dertig<br />
kerels die elkaar zo te zien allemaal<br />
kennen. Ze vragen of ze papieren heeft,<br />
het meisje laat de papieren zien, ze houden<br />
ze ondersteboven. Ze kunnen duidelijk<br />
geen Griekse letters lezen.<br />
Ze geven haar een koffie en praten<br />
heen en weer over het leven in Athene<br />
in deze tijden. Dan bieden ze haar een<br />
jobje aan:<br />
‘In het hotel.’<br />
‘Je moet alleen maar schoonmaken.’<br />
‘Heb je een kamer hier?’<br />
Die heeft ze niet. Ze is diezelfde dag<br />
nog maar in de stad gearriveerd.<br />
‘Dan hoef je ook geen huur te betalen,<br />
je kan in het hotel wonen.’<br />
‘Daar komt Fabio. Hij kan je alles<br />
‘Hij is te laat, de deur piept open<br />
en ze stormt de trap af’<br />
uitleggen.’<br />
Fabio is een Italiaan. Hij draagt tatoeages,<br />
die een paar alarmbelletjes doen<br />
rinkelen bij het meisje.<br />
‘Nu,’ zeggen ze, ‘grijp je kans, vraag het<br />
hem.’<br />
Ze gaan met Fabio aan een apart tafeltje<br />
zitten en ‘the job’ wordt er besproken:<br />
hoeveel ze krijgt (vierhonderd euro per<br />
maand), ze mag ook Nadya en Sofia<br />
ontmoeten die dit werk nu al doen.<br />
‘Neem je het? Neem je het?!’<br />
Ze zegt uiteindelijk geen ja en geen<br />
nee. Ze wil werken, ze durft geen nee<br />
te zeggen, ze heeft het geld nodig. Ze<br />
vertrouwt de zwartgeklede business<br />
mensen wel, maar de Italiaan kan ze<br />
niet luchten. En zo nemen de mannen<br />
haar mee naar ‘het hotel’. Het is een<br />
vervallen flatgebouw. Hier zitten alle<br />
Albanezen, zeggen de mannen grinnikend,<br />
twee euro per nacht en geen<br />
water en geen stroom. De huisbaas laat<br />
zich niet zien, het portiershokje is leeg.<br />
Links en rechts staan nog meer van dit<br />
soort gebouwen, in een stinkend smal<br />
straatje. En als de avond valt, brengen<br />
de mannen haar weg, naar een kamertje<br />
in de kelder, haar kamer, ze moet er<br />
niet voor betalen. Er staat een dubbelbed,<br />
voor haar. Ze nemen luidruchtig<br />
afscheid van elkaar en van haar.<br />
Behalve de laatste kerel. Hij blijft.<br />
Hij gaat op het bed naast haar liggen.<br />
‘Goede nacht’, wenst hij haar.<br />
Ze is al blij dat er geen ‘zoeteke’ achter<br />
volgt maar ze is er ook niet gelukkig<br />
mee. Dat ze haar kamer zou moeten<br />
delen met een vreemde kerel werd er<br />
niet bijgezegd. Hij doet het licht uit en<br />
zijn ogen dicht.<br />
Ze is moe, maar ze blijft alert, ze kan<br />
niet slapen met een vreemde naast haar<br />
onder de lakens, ze probeert in het<br />
donker te zien waar hij de sleutels heeft<br />
liggen, ze staat op en rommelt in zijn<br />
jaszakken, ze vindt de sleutels. Ze gaat<br />
liggen want hij draait zich plotseling<br />
om in zijn slaap. Dan begint hij haar<br />
te strelen, hij wil meer van haar, en ze<br />
springt op en loopt naar de deur. Hij<br />
vliegt op, wil haar met geweld tegenhouden.<br />
Hij spot met haar: ‘Idioot, je<br />
kunt niet weg, de deur is dicht.’ Ze doet<br />
alsof ze toegeeft. ‘Ok, ok. Ik ga maar<br />
naar de wc.’<br />
Hij doet het licht aan, ze verdwijnt in<br />
het wc-hokje, ze voelt op haar lichaam,<br />
ze heeft alle papieren onder haar T-shirt<br />
gestoken, het is nu of nooit.<br />
Ze rusht de wc uit en steekt de sleutel<br />
in het slot, hij lag al op het bed, springt<br />
op om haar te verhinderen maar tevergeefs,<br />
hij is te laat, de deur piept open<br />
en ze stormt de trap af, stort zich terug<br />
in het straatlawaai van Athene, zonder<br />
job maar met haar vrijheid.<br />
Sofia en Nadya moeten in dit hotel niet<br />
alleen maar schoonmaken. Ze bieden<br />
de klanten ook seksuele diensten. Ze<br />
worden gevangen gehouden. Ze hebben<br />
een dubbelzinnige relatie met de<br />
mannen; enerzijds zijn zij het die hen<br />
in deze situatie gestort hebben, anderzijds<br />
zijn zij de enigen die de hoop op<br />
een betere toekomst kunnen waarmaken.<br />
Zij zijn de meisjes die in trucks<br />
naar Brussel komen voor drieduizend<br />
euro per stuk. Ze zijn hier niet terechtgekomen<br />
omdat ze op het OED-bureau<br />
opgepikt werden, maar omdat familieleden<br />
hen verklikten en verkochten.<br />
Neven en verdere ooms en achterneven<br />
hebben er heel wat voor over om een<br />
jong meisje met romantische beloftes te<br />
strikken en te leveren. Ze zeggen dat de<br />
jonge meisjes zullen mogen werken in<br />
een hotel of in een kapsalon in Tirana.<br />
In werkelijkheid is het geen kapsalon<br />
maar een bordeel, maar de dromen van<br />
een beter leven in het Westen blijven<br />
onder deze meisjes levendig en ze leggen<br />
zich (vaak puur uit wanhoop) bij de<br />
situatie neer.<br />
Tekst: Heleen Woittiez<br />
Beeld: Wout Schildermans<br />
Februari 2009 | 19
COMING SOON: BLUE CARD<br />
TICKET TO EUROPE<br />
Tegen 2011 zou de Europese Unie de Blue European Labour Card introduceren.<br />
Met deze kaart hoopt de EU meer hoogopgeleide buitenlanders naar Europa te lokken en<br />
zo het dreigende tekort aan bekwame werkkrachten op eigen bodem te voorkomen.<br />
De nieuwe Europese richtlijn<br />
moet nog wat bijgeschaafd<br />
worden, maar het lijkt nu wel<br />
zeker dat de Blue Card er komt. Het<br />
voorstel voor een speciale werk- én verblijfsvergunning<br />
voor hooggeschoolde<br />
immigranten werd in november 2008<br />
al goed ontvangen door het Europees<br />
Parlement. In februari of maart van<br />
dit jaar volgt normaal gezien de officiele<br />
goedkeuring onder het Tsjechische<br />
voorzitterschap.<br />
De Blue Card, geïnspireerd op de<br />
Amerikaanse Green Card, zal het voor<br />
aanvragers veel gemakkelijker maken<br />
om toegang te krijgen tot de Europese<br />
arbeidsmarkt. Momenteel bestaan daar<br />
immers evenveel procedures voor als er<br />
lidstaten zijn. Eens toelating gekregen,<br />
mogen de kaarthouders voor een periode<br />
van drie jaar (met mogelijk twee<br />
jaar verlenging) vrij in Europa komen<br />
wonen en werken. Een bijkomend<br />
voorstel is om de immigranten dezelfde<br />
rechten te geven als EU-burgers. Binnen<br />
de zes maanden krijgen ze dan toegang<br />
tot sociale bijstand en recht op gezinshereniging.<br />
Na een verblijf van drie jaar<br />
in eenzelfde lidstaat verwerven ze vrijheid<br />
van mobiliteit binnen de Europese<br />
grenzen.<br />
Natuurlijk deelt de EU deze tickets<br />
to Europe niet zomaar uit. Uit demografisch<br />
onderzoek van de denktank<br />
Berlin Institute for Population and<br />
Development blijkt dat het Europese<br />
bevolkingscijfer sterk aan het dalen is.<br />
Zonder immigranten zou het aantal<br />
Europeanen tegen 2050 met 50 miljoen<br />
afnemen, terwijl de totale wereldbevolking<br />
ondertussen alleen maar<br />
aangroeit.<br />
Verder heeft de EU zelf verklaard binnen<br />
twintig jaar met een tekort aan<br />
deskundigen te zitten om de huidige<br />
kenniseconomie draaiende te houden.<br />
Vooral in de gezondheidszorg<br />
en het onderwijs is er nood aan meer<br />
beroepskrachten, maar ook ingenieurs<br />
20 | Verrekijkers<br />
en informatici zullen de komende jaren<br />
zeer welkom zijn. Vergelijkende studies<br />
tonen bovendien aan dat hoogopgeleide<br />
migranten meestal de voorkeur geven<br />
aan andere bestemmingen zoals de<br />
Verenigde Staten, Australië of Canada.<br />
Op een steeds competitievere wereldmarkt<br />
werd het voor de EU dus hoog<br />
tijd om in te grijpen.<br />
SPELREGELS<br />
Migranten die voor een Blue Card in<br />
aanmerking willen komen, moeten wel<br />
aan een aantal voorwaarden voldoen.<br />
Zo moeten ze om te beginnen al een<br />
universitair diploma behaald hebben<br />
aan een door de lidstaat erkende onderwijsinstelling<br />
of ter vervanging minstens<br />
vijf jaar professionele ervaring in<br />
de betreffende sector kunnen voorleggen.<br />
Ook moeten ze in hun gastland<br />
een baan aangeboden krijgen die niet<br />
door een Europese werknemer ingevuld<br />
geraakte en waarvan het loon ten<br />
minste 1,7 keer het gemiddelde salaris<br />
in de lidstaat bedraagt.<br />
De EU wil een snelle en eenvoudige<br />
toelatingsprocedure ontwikkelen en<br />
die door elke lidstaat afzonderlijk laten<br />
toepassen. De lidstaat krijgt dan de<br />
volledige controle over het toekennen<br />
van de Blue Card. Ze behouden het<br />
recht om hun eigen arbeidsmarkt te<br />
onderzoeken en bepalen zelf wanneer<br />
en hoeveel kaarten ze uitreiken. Ze<br />
mogen eerst hun bestaande nationale<br />
of communautaire wervingssystemen<br />
blijven volgen alvorens beroep te doen<br />
Voor vluchtelingen blijft de deur op een kier staan ...
De ‘Blue Card’ heeft zijn kleur dan wel te danken aan de blauwe Europese vlag, de vergelijking met de<br />
Amerikaanse ‘Green Card’ is natuurlijk niet ver te zoeken. Toch lopen de twee niet helemaal gelijk:<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
EU BLUE CARD<br />
geen permanente verblijfsvergunning<br />
tot 3 jaar geldig, vernieuwbaar<br />
kaart ook geldig voor gezin<br />
een jobaanbieding die aan de voorwaarden voldoet<br />
na 5 jaar permanente verblijfsvergunning<br />
op de aanvullende Europese procedure.<br />
Ook mogen ze aanvragers weigeren om<br />
voorrang te geven aan EU-burgers of<br />
migranten die al langer legaal in de lidstaat<br />
verblijven. De Blue Card kan ten<br />
slotte alleen maar worden toegekend<br />
aan onderdanen van landen waarmee<br />
de EU een samenwerkings- en partnerschapsovereenkomst<br />
over o.a. mobiliteit<br />
en im<strong>migratie</strong> heeft gesloten.<br />
TEGENWIND<br />
Zeker niet iedereen is zo gelukkig<br />
met de voorgestelde strategie. De kritiek<br />
luidt dat alleen the lucky few zullen<br />
kunnen profiteren van het nieuwe<br />
<strong>migratie</strong>middel. “Take the best and<br />
leave the rest!” klinkt het. Voor die<br />
andere groep van migranten, de vluchtelingen<br />
en de staatlozen, blijft de deur<br />
maar op een kier staan. Daarnaast<br />
wordt door velen het probleem van de<br />
veelbesproken ‘brain drain’ aangekaart.<br />
Dit fenomeen houdt in dat vooral ontwikkelingslanden<br />
hun investeringen in<br />
onderwijs en economie verloren zien<br />
gaan doordat hun hooggeschoolden,<br />
eens afgestudeerd, het thuisland verlaten<br />
en elders gaan werken. De Europese<br />
Commissie onderzoekt nog hoe de<br />
richtlijn kan worden aangepast om de<br />
nadelige effecten van de Blue Card voor<br />
Migranten met hoge diploma’s worden met open armen ontvangen<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
US GREEN CARD<br />
permanente verblijfsvergunning<br />
tot 10 jaar geldig, vernieuwbaar<br />
kaart enkel geldig voor de kaarthouder<br />
werk, familie, loterij, investering, resident sinds 1972<br />
na 5 jaar heb je kans om VS-staatsburger te worden<br />
essentiële sectoren als onderwijs en<br />
gezondheidszorg in de donorlanden te<br />
minimaliseren.<br />
Het Verenigd Koninkrijk, Ierland en<br />
Denemarken steunen het voorstel overigens<br />
helemaal niet en zullen bijgevolg<br />
ook niet deelnemen. Het VK werkt<br />
al enkele jaren aan een eigen model,<br />
gebaseerd op het puntensysteem van<br />
Australië. Om daar een visum te krijgen,<br />
moet een immigrant met voldoende<br />
aanwijsbare redenen kunnen<br />
aantonen dat hij een positieve invloed<br />
zal hebben op de nationale economie.<br />
FORT EUROPA<br />
Sommigen vinden de nieuwe Europese<br />
richtlijn weer een centralisatie te<br />
ver. Maar de EU werkt al veel langer<br />
naar een gemeenschappelijk asiel- en<br />
<strong>migratie</strong>beleid toe. In 2005 stelde de<br />
Europese Raad het rapport Global<br />
Approach - Towards a comprehensive<br />
European migration policy voor. En in<br />
oktober vorig jaar hebben de Europese<br />
landen nog het Im<strong>migratie</strong>- en Asielpact<br />
goedgekeurd. Daarin werd besloten<br />
dat de EU op zoek moet gaan naar een<br />
evenwicht tussen de voor- en nadelen<br />
van <strong>migratie</strong>. Een belangrijk actiepunt<br />
op het programma is de bevordering<br />
van legale <strong>migratie</strong> met aandacht voor<br />
de specifieke noden van de lidstaten,<br />
waarvan het Blue Card-ontwerp een<br />
goed voorbeeld is. Absolute prioriteit<br />
lijkt echter het bestrijden van illegale<br />
<strong>migratie</strong>, door werk te maken van een<br />
gezamenlijk uitzettingsbeleid en het<br />
verscherpen van de grenscontroles.<br />
De laatste steen van het zogenaamde<br />
‘Fort Europa’ is in ieder geval nog niet<br />
gelegd!<br />
Tekst: Timothy Hunt<br />
Beeld: Andreas De Ridder<br />
Februari 2009 | 21
“Ik verklaar u hierbij tot man en illegaal ”<br />
I n 2004 zag de<br />
Antwerpse Cel<br />
Schijnhuwelijken<br />
het licht. Koppels<br />
die in het huwelijksbootje<br />
willen<br />
stappen, maar<br />
waarvan één van<br />
de partners geen<br />
wettige verblijfsvergunning<br />
heeft,<br />
komen met deze<br />
dienst in aanraking.<br />
Dat deze<br />
bijkomende controle<br />
om schijnhuwelijken<br />
tegen<br />
te gaan niet louter<br />
een formaliteit<br />
is bewijzen<br />
de vele verhalen<br />
van gechoqueerde<br />
<strong>Antwerpen</strong>aren,<br />
zoals Désiré en<br />
Roland.<br />
22 |
In de media lezen we dat er naar schatting 7 à 8000 mensen<br />
zouden betrokken zijn bij schijnhuwelijken. Helaas wordt<br />
daar meestal niet bij vermeld dat dit de cijfers zijn van<br />
de mensen die verdacht worden van een schijnhuwelijk. Deze<br />
cijfers geven dus geen duidelijk beeld van de omvang van het<br />
probleem van de echte schijnhuwelijken. In feite wordt er een<br />
beleid gevoerd zonder dat de gegevens voorhanden zijn om een<br />
degelijk beleid te voeren. Een jaar na de oprichting van de Cel<br />
hadden verschillende koppels, advocaten, sociale bewegingen<br />
en de8 vzw het gevoel dat er iets vreemd aan de hand was. Zij<br />
bundelden de klachten en stapten naar toenmalig Schepen<br />
Pairon. De belangrijkste klachten draaiden rond de manier<br />
waarop mensen uitgenodigd worden, het onthouden van<br />
duidelijke informatie, de ongevoelige toon van de ondervraging,<br />
het recht op een huwelijksdatum en het vervolledigen van de<br />
huwelijksaangifte (wat bescherming biedt tegen uitzetting).<br />
Het verhaal van Désiré en Roland<br />
Désiré leerde Ronald kennen op vakantie<br />
in Ecuador. Hij had toen al een<br />
huwelijk met een vrouw achter de rug<br />
waaruit bleek dat Désiré niet voor de<br />
meisjes is. Ook al is homoseksualiteit<br />
taboe in dit Zuid-Amerikaanse<br />
land, toch kon Désiré zijn gevoelens<br />
voor Ronald niet negeren. Gelukkig<br />
waren de gevoelens wederzijds en ging<br />
Ronald in op zijn uitnodiging om mee<br />
naar België te komen. Wat het begin<br />
van een mooi leven samen had moeten<br />
worden, werd algauw een nachtmerrie<br />
dankzij de ongastvrije houding van de<br />
Belgische staat.<br />
‘Iets meer dan een jaar nadat we elkaar<br />
leerden kennen besloten we te trouwen.<br />
We contacteerden een advocate om te<br />
vragen welke documenten we nodig<br />
hadden en lieten alle vereiste papieren<br />
overkomen uit Ecuador. Vervolgens<br />
zijn we met de paperassen naar de burgerlijke<br />
stand van de stad <strong>Antwerpen</strong><br />
getrokken om een huwelijksaanvraag<br />
in te dienen. Na enkele weken werden<br />
we uitgenodigd om op gesprek te<br />
komen, elk afzonderlijk, in het gebouw<br />
van Technopolis in <strong>Antwerpen</strong>. Tijdens<br />
dit interview werd naar alle details<br />
gevraagd over mijn leven.’<br />
‘Ik vertelde mijn levensverhaal, van<br />
mijn geboorte tot nu. Ook over mijn<br />
voorgaande huwelijk waaruit ik een<br />
dochter heb. Ik moest mijn meest<br />
intieme gevoelens blootleggen aan<br />
iemand die ik voor de eerste maal zag.<br />
Ondertussen noteerde de juffrouw<br />
alles. Ze begrepen niet dat er vroeger<br />
een andere mentaliteit heerste omtrent<br />
homoseksualiteit. Ik herinner mij nog<br />
goed hoe de dokter vroeger zei tegen<br />
mijn moeder: ‘Fannyke, troost u, het is<br />
een ziekte, het zal wel genezen.’ Maar<br />
tot op de dag van vandaag ben ik niet<br />
genezen. (lacht) Even later was het<br />
Ronalds beurt. Hij deed zo goed en zo<br />
kwaad hij kon zijn geschiedenis uit de<br />
doeken. Zijn Nederlands was toen nog<br />
enigszins beperkt. Al bij al hielden<br />
we geen slechte indruk over aan dit<br />
interview.’<br />
‘Enkele weken later werden we door de<br />
federale politie uitgenodigd voor een<br />
nieuw gesprek. Ze vergeleken wat we<br />
verteld hadden en stuitten op enkele<br />
zaken die niet overeenkwamen. Zo hadden<br />
we een zondagse uitstap gemaakt<br />
naar de kust en naar Sluis in Nederland.<br />
Plaatsen waarvan Ronald daarvoor nog<br />
nooit gehoord had. Tijdens het gesprek<br />
had Ronald verteld dat we in Breda<br />
geweest waren. Daar waren we ook<br />
geweest, maar enkele dagen eerder op<br />
Wa kost da “A”?<br />
een feestdag. Zenuwachtig als hij was,<br />
had hij beiden door elkaar gehaald.<br />
Want het is natuurlijk geen vrijblijvend<br />
gesprek onder vrienden dat je daar<br />
voert.’<br />
‘We gingen uit eigen beweging in op<br />
de uitnodiging, maar we hadden geen<br />
idee waaraan we ons moesten verwachten.<br />
Toen mijn interview ten einde was,<br />
vroeg ik naar Ronald, die nergens te<br />
bespeuren was. Ze antwoordden me dat<br />
ze even met hem weg waren. Bleek dat<br />
hij gerechtelijk was aangehouden. Ze<br />
hebben vingerafdrukken en foto’s van<br />
hem afgenomen. Uiteindelijk hebben ze<br />
hem teruggebracht. Ondertussen was<br />
ik erg verontwaardigd over die gang<br />
van zaken.’<br />
‘Ze hadden trouwens een tolk beloofd,<br />
aangezien Ronald Spaanstalig is, maar<br />
die is er nooit gekomen. Ronald behielp<br />
zich dan maar in het Nederlands, Frans<br />
en Engels, terwijl ze hem ondertussen<br />
aan het uitlachen waren. Ook met<br />
het leeftijdsverschil tussen ons werd<br />
de draak gestoken. Ze geloofden niets<br />
van onze oprechte bedoelingen, zoveel<br />
was duidelijk. Na deze hoogst onprettige<br />
dag mochten we terug naar huis<br />
om enkele weken later te horen te krijgen<br />
dat onze huwelijksaanvraag werd<br />
afgewezen. Doorslaggevend waren het<br />
leeftijdsverschil, het feit dat ik voorheen<br />
getrouwd was met een vrouw en<br />
Ronalds ondertussen illegale verblijf<br />
in België. Dat we reeds anderhalf jaar<br />
samen waren speelde voor hen geen<br />
enkele rol.’<br />
‘Van het eerste interview is er geen letterlijke<br />
neerslag, het genomen besluit<br />
wordt niet uitvoerig gemotiveerd, de<br />
documenten verkeren in een onduidelijke<br />
status en er is geen getuige aanwezig’,<br />
aldus Sarah Kerremans, juriste bij<br />
de8 vzw. ‘Het tweede interview gebeurt<br />
‘Tot hiertoe heeft de advocate me een 3000 euro gekost, per vertaling<br />
een paar honderden euro’s, en de laatste vertaling in het Atlas-gebouw,<br />
kostte slechts 20 euro. De eindafrekening hebben we nog niet gehad.<br />
De advocate die echt met ons begaan was heeft het laatste jaar eigenlijk<br />
zo goed als niets meer aangerekend. Emotioneel hebben we er heel<br />
diep van in de put gezeten. Vele tranen zijn gevloeid. Heel die tijd kon<br />
Ronald hier niet werken, aangezien hij daar niet de nodige documenten<br />
voor had. Ik moest hem dan ook onderhouden, wat ik met plezier<br />
deed, maar het creëert toch een gevoel van afhankelijkheid voor hem.’<br />
Februari 2009 | 23
door het parket sinds de omzendbrief<br />
van 13.12.2005. Verder rijzen er enkele<br />
vragen bij de opleiding van de ambtenarij<br />
die de interviews moeten afnemen.<br />
Op justitieel niveau is er vraag<br />
naar eenvormigheid, naar één federaal<br />
parket. Maar dat is dan weer een probleem<br />
voor rechters en de advocatuur.<br />
We zeggen niet dat er geen controles<br />
nodig zijn, maar de basisrechten van<br />
koppels moeten gerespecteerd worden.’<br />
De organisatie Ja, ik wil ‘A’ wel verzamelt<br />
lotgenoten en hun signalen. Een<br />
onderzoek dat werd uitgevoerd door<br />
de <strong>Universiteit</strong> <strong>Antwerpen</strong> botste op<br />
dezelfde knelpunten. De onderzoekers<br />
formuleerden verschillende voorstellen<br />
ter verbetering zoals inzage in het<br />
dossier en heldere en toegankelijke<br />
informatie.<br />
‘Na de eerste afwijzing van onze huwelijksaanvraag<br />
gingen we in beroep.<br />
Door de gerechtelijke politie was onze<br />
aanvraag reeds negatief bevonden.<br />
Onze advocate had ons aangeraden<br />
zoveel mogelijk bewijsmateriaal te verzamelen<br />
van ons samenzijn. Brieven<br />
van mensen die bevestigden dat onze<br />
relatie op liefde gebaseerd was, foto’s<br />
van onze uitstapjes, ... Maar hier<br />
werd geen geloof aan gehecht door<br />
het gerecht. Tijdens de hoorzitting in<br />
beroep luisterde de rechter naar de<br />
partij van de burgerlijke stand van de<br />
stad <strong>Antwerpen</strong>. Wederom gaven zij<br />
negatief advies. Vervolgens hebben we<br />
hoger beroep aangetekend. Dat duurde<br />
ongeveer drie jaar en we kregen weer<br />
te horen dat onze aanvraag verworpen<br />
was.’<br />
‘Na al die jaren, woonden we nog steeds<br />
gelukkig samen, vastberaden te trouwen.<br />
Heel even hebben we gedacht ons<br />
neer te leggen bij de beslissing van de<br />
rechter, omdat het een onmogelijke<br />
situatie werd. Ook financieel was het<br />
zeer moeilijk. We moesten voor alle<br />
kosten opdraaien: de onze en die van<br />
de tegenpartij, de burgerlijke stand van<br />
<strong>Antwerpen</strong>. Het was een periode van<br />
beproevingen en onzekerheden. Zeker<br />
gezien Ronald gedurende de lopende<br />
procedure illegaal in het land verbleef<br />
en er dus elk moment een einde kon<br />
komen aan ons samenzijn. Uiteindelijk<br />
was onze liefde voor elkaar en de wens<br />
te trouwen veel sterker dan eender<br />
welke gerechtelijke beslissing.’<br />
‘Begin dit jaar zijn we dan toch terug,<br />
samen met onze advocaat, naar de<br />
24 | Verrekijkers<br />
burgerlijke stand getrokken om een<br />
nieuwe huwelijksaanvraag in te dienen.<br />
Na nog eens enkele weken wachten kregen<br />
we te horen dat er iets niet in orde<br />
was. Ondertussen waren de documenten<br />
die Ronald had laten overkomen<br />
verstreken. Aan onze situatie was er<br />
echter niets veranderd. Opnieuw hebben<br />
we de nodige papieren in Ecuador<br />
aangevraagd. Dit is uiteraard niet kosteloos<br />
en andermaal zijn ze vertaald,<br />
ook weer tegen betaling. Uiteindelijk<br />
bleek dat er nog een document ontbrak<br />
en zo sleepte het weer enkele weken<br />
aan.’<br />
‘Op een vrijdagochtend om kwart na<br />
zes viel dan de gerechtelijke politie binnen<br />
in ons appartement. Ze wilden zien<br />
of we wel degelijk samenwoonden. Ze<br />
waren in burgerkledij, dus we vroegen<br />
of ze zich konden legitimeren. Eenmaal<br />
binnen begonnen ze alles te doorzoeken.<br />
Van de badkamerkasten tot de<br />
keuken en onder het bed om na te gaan<br />
of we echt als koppel samenleven. Het<br />
leek hen wel in orde. Ze zagen ook de<br />
foto’s die er hingen van ons twee. Verder<br />
vroegen ze of het mogelijk was om de<br />
volgende dag langs te komen op hun<br />
kantoor. Deze nachtelijke controle hadden<br />
we niet verwacht. Nadat we onze<br />
aanvraag hadden ingediend dachten we<br />
dat er niets meer van ging komen. We<br />
zijn nooit op de hoogte gebracht van<br />
het feit dat dit kon gebeuren.’<br />
‘Ik heb mijn ziel moeten blootleggen<br />
gedurende die 45 minuten bij de gerechtelijke.<br />
Ik durf het zelfs niet navertellen,<br />
maar uiteindelijk zei hij dat hij mij<br />
geloofde. Het gesprek ging diep in op<br />
de seksuele aspecten van onze relatie,<br />
wie doorgaans het initiatief neemt en<br />
noem maar op. Op dat moment had<br />
ik het gevoel niets meer te verliezen te<br />
hebben. We waren dan al vier jaar bezig<br />
met de hele procedure. Hij gaf ons hoop<br />
op een positief advies. Toen vertelde hij<br />
dat hij Ronald wel terug gerechtelijk<br />
zou moeten aanhouden, nogmaals voor<br />
foto’s en vingerafdrukken, maar met de<br />
belofte hem zo spoedig mogelijk terug<br />
te brengen. Ik mocht dat ook zelf aan<br />
Ronald vertellen. Uiteindelijk moest<br />
Ronald zelf geen interview meer doen.<br />
Hij liet ons de papieren tekenen met<br />
zijn positief advies.’<br />
‘Twee weken later op het districtshuis<br />
vroeg de vrouw ons wanneer we wilden<br />
trouwen. We vielen uit de lucht,<br />
zeer tot de verbazing van de juffrouw.<br />
Ze vroeg ons of we geen papier hadden<br />
ontvangen. Tot op vandaag hebben we<br />
slechts één document gekregen waarop<br />
staat dat het huwelijk aanvaard wordt:<br />
‘Vanaf 7 oktober kunnen jullie trouwen.’<br />
Mijn eerste reactie was: ‘zo vlug<br />
al’. Tenslotte wachtten we al meer dan<br />
vier jaar, dus we wilden het goed aanpakken.<br />
Een feest voorbereiden, alles in<br />
orde brengen. We kozen ervoor anderhalve<br />
maand later te trouwen.’<br />
‘Het was een hele lijdensweg, van het ene papier naar het<br />
andere document, om keer op keer afgewezen te worden.<br />
Op sommige momenten was het echt een hel, maar we<br />
zagen elkaar zo graag dat we dachten: we vechten ervoor, we<br />
zullen ervoor gaan, al kost het mij mijn allerlaatste geld.’<br />
Sarah Kerremans over de huidige stand<br />
van zaken: ‘Er is sprake van goede wil,<br />
maar in de praktijk lijkt er niets veranderd.<br />
De klachten zijn nog steeds<br />
dezelfde. Intussen is er wel een informatiebrochure<br />
in de maak.’<br />
Tekst: Leen Nicolas<br />
Beeld: Wout Schildermans
Organisatie in de kijker: Chiro Dolfijn<br />
Ieder nummer richt Verrekijkers haar schijnwerpers<br />
op een organisatie verwant aan het thema. Dit keer is<br />
Chiro Dolfijn aan de beurt: een jeugdbeweging gelegen<br />
in de Seefhoek, een Antwerpse wijk waar naast Sinjoren<br />
ook mensen met wortels vanuit de hele wereld wonen.<br />
Benieuwd hoe de Chiro dat multiculturele weet te rijmen<br />
met dat oervlaamse waar ze voor staat …<br />
Iedere zondag organiseren de leiders<br />
en leidster van Chiro Dolfijn<br />
tussen twee en vijf een activiteit<br />
voor hun leden. Deze zondag bakten de<br />
Speelclubs (6-8 jaar) koekjes, woonden<br />
de Rakwi’s (12-14 jaar) en Tito’s (10-12<br />
jaar) de opnames voor een nieuw programma<br />
bij en trokken de Aspi’s (15-<br />
17 jaar) er samen een weekend lang op<br />
uit. Modderige mountainbikes en een<br />
naar overheerlijke koekjes geurende<br />
keuken, is al wat er om vijf uur nog rest<br />
van wat door de leiding unaniem als<br />
een leuke zondag wordt bestempeld.<br />
Chiro Dolfijn telt zo’n 35 leden. Dat de<br />
opkomst deze zondag eerder laag was,<br />
wijt leidster Veerle aan het islamitische<br />
Offerfeest dat maandag zal plaatsvinden.<br />
Immers vele moslims treffen een<br />
dag op voorhand al enkele voorbereidingen.<br />
Eén van de Speelclubjongens<br />
vertelde haar dat hij met zijn vader<br />
diezelfde zondagavond nog een schaap<br />
zou kopen. Op het Offerfeest zouden ze<br />
het slachten en ‘mama zou er iets lekkers<br />
van maken: bbq ofzo’. Een andere<br />
jongen vertelde haar vol trots dat alle<br />
moslims maandag mogen thuisblijven<br />
van de juffrouw. ‘De katholieken moeten<br />
wel komen’, giechelde hij. Als Veerle<br />
zegt dat niet alleen de moslims feest<br />
vieren maar ook zij onlangs een feestje<br />
bouwde ter ere van Sinterklaas, vertelt<br />
dezelfde jongen dat Sinterklaas bij hem<br />
op school alleen met koekjes gooide en<br />
toch vooral iets voor de katholieken is.<br />
De opnames die de Tito’s en Rakwi’s<br />
bijwoonden, waren niet van de interessantste,<br />
vertelt de leiding op de leidingskring,<br />
het uurtje waarop de leiding<br />
met een warme tas soep in de hand<br />
het afgelopen weekend even evalueert.<br />
Vooral de busreis richting die opnames<br />
verliep niet van een leien dakje gezien<br />
de racistische opmerkingen van sommige<br />
leden. Mits een kordaat optreden<br />
van de leiding was dat probleem al snel<br />
van de baan en konden ze verder richting<br />
opnames rijden.<br />
Ook bij de Aspi’s verliep niet alles even<br />
vlot. Na een namiddagje mountainbiken,<br />
werden de jongens gedropt. Gezien<br />
de kaartleescapaciteiten van sommigen<br />
of het gebrek eraan, liepen ze hopeloos<br />
verloren. Wat begon als een klein relletje<br />
escaleerde tot een conflict. Met de<br />
gevleugelde woorden ‘Gij zijt mijn moeder<br />
of vader niet’ en ‘gij zijt boos op mij<br />
en dat doet pijn want gij zijt een vriendin’<br />
werd alles even later weer goedgemaakt.<br />
Die woorden geven ook mooi<br />
het gemoedelijke sfeertje weer dat er bij<br />
Chiro Dolfijn hangt. Leden en leiding<br />
geven iedere zondag weer het beste van<br />
zichzelf om er met ‘de vrienden van<br />
de Chiro’ de leukste namiddag van de<br />
week te beleven. Hoewel de middelen<br />
van Chiro Dolfijn redelijk beperkt zijn<br />
en de sociaal-culturele verschillen tussen<br />
de leden misschien iets groter zijn<br />
dan bij de modale Chiro, zie je aan de<br />
glunderende gezichten dat het wel snor<br />
zit bij Chiro Dolfijn.<br />
Tekst: Charlotte Van Dyck<br />
Beeld: Elisabeth Lecok<br />
Februari 2009 | 25
Marokkaanse studenten blijven ondervertegenwoordigd aan de Vlaamse universiteiten. Opvallend<br />
is dat zij die wel afstuderen vaak een succesvolle carrière weten uit te bouwen. Veel heeft te maken<br />
met het feit dat ze eerder voor carrièregerichte afstudeerrichtingen kiezen. Voor mij zit Wafae Bouzegta.<br />
Na haar rechtenstudies op de UA sloot ze haar studentenperiode af met een manama Sociaal Recht aan<br />
de VUB. Nog maar net haar diploma behaald, kon ze al meteen aan de slag als stagiaire bij een groot<br />
advocatenbureau in Brussel. Ik ontmoet haar echter niet om over haar job te praten. Ik ben benieuwd of<br />
haar Marokkaanse roots voor een andere inleefervaring hebben gezorgd. Een reis waarbij ze constant<br />
laveerde tussen haar Marokkaanse en Belgische identiteit, en waarbij ze bij momenten voor lastige<br />
evenwichtsoefeningen kwam te staan. ‘Het was een confronterende, maar tegelijkertijd zeer leerrijke<br />
ervaring’, zo vertelt ze. In Oujda ontdekte Wafae een ander Marokko dan het voor haar vertrouwde<br />
Tétouan, waar ze elke twee jaar naartoe gaat om haar familie te bezoeken.<br />
26 | Verrekijkers<br />
In 2006 trok Wafae Bouzegta met<br />
de Universitaire Stichting voor<br />
Ontwikkelingssamenwerking (USOS) op<br />
inleefreis naar Oujda, een stad in het eerder<br />
conservatieve noordoosten van Marokko.<br />
OP EEN INLEEFREIS<br />
Drie Belgische inleefreizigers met hun gastzussen, voor het gerechtsgebouw van Oujda.<br />
Wafae staat in het midden, links op de foto haar gastzus Ilham.
Waarom koos je voor een<br />
inleefreis naar Marokko?<br />
Ik had USOS nog maar net ontdekt en<br />
raakte meteen geïnteresseerd in één<br />
van de inleefreizen die ze elk jaar aanbieden.<br />
Dat jaar was de keuze Tanzania<br />
of Marokko. Tanzania was voor mij<br />
op dat moment een te grote uitdaging.<br />
Met Marokko was ik al vertrouwd,<br />
de stap was kleiner. We zijn uiteindelijk<br />
vertrokken met een groep van<br />
vijf studenten en één begeleidster. Ik<br />
was daarbij de enige Marokkaanse …<br />
en ook de enige rechtenstudente. De<br />
andere studenten waren bijna allemaal<br />
verbonden aan de faculteit Politieke en<br />
Sociale Wetenschappen. Zij vertrokken<br />
dus naar Marokko met een sociologische<br />
bril. Dat maakte het voor mij<br />
heel interessant. Bij sommige situaties<br />
reageerden ze helemaal anders dan ik<br />
verwacht had. Om eerlijk te zijn: ik heb<br />
tijdens mijn inleefreis meer geleerd van<br />
de ervaringen van mijn medestudenten,<br />
dan van mijn eigen ervaringen.<br />
Zag je als enige Marokkaanse<br />
een taak weggelegd voor<br />
jezelf?<br />
Eigenlijk wel. Al was dat niet meteen<br />
mijn bedoeling. Ik was de enige die<br />
het Marokkaans Arabisch sprak, maar<br />
ik was niet naar Marokko vertrokken<br />
om als tolk te fungeren. Daar had<br />
ik in het begin wat schrik voor. Het<br />
Frans van de Marokkanen in Oujda<br />
is niet altijd even verstaanbaar. Eens<br />
aangekomen ontdekte ik al snel dat<br />
het een goede zaak was dat ik mee was.<br />
Niet alleen om te vertalen, maar ook<br />
omwille van mijn achtergrond. Ik kon<br />
zowel vanuit Marokkaans als vanuit<br />
Belgisch standpunt redeneren. Zo kon<br />
ik voor mijn medereizigers bepaalde<br />
Marokkaanse reacties en opvattingen<br />
beter plaatsen.<br />
Was dit voor jou dan nog wel<br />
een ‘inleefreis’?<br />
In het begin twijfelde ik eraan of dit wel<br />
echt een inleefreis voor mij zou zijn.<br />
Maar ik merkte al snel dat Oujda heel<br />
erg verschilt met de streek van Tétouan.<br />
De levenswijze is er totaal anders en ik<br />
vond dat de mensen er soms nogal kortzichtig<br />
waren. Als vrouw mochten wij<br />
bijvoorbeeld ‘s avonds niet zomaar op<br />
stap gaan. Dat choqueerde me eigenlijk<br />
wel. Er komen toch ook veel toeristen?<br />
Ook in Oujda?<br />
In mindere mate, maar ze zijn er wel.<br />
Zij trekken toch niet naar hun hotel<br />
wanneer het donker wordt? Waarom<br />
moesten wij dat dan wel?<br />
Wat vonden je ouders in België<br />
van je inleefplannen?<br />
Zij stonden er eerst nogal sceptisch<br />
tegenover. Ze zagen het niet als een<br />
inleefreis, maar als een kans om mijn<br />
Belgische medestudenten Marokko<br />
te laten ontdekken. Voor mijn ouders<br />
was Oujda echter iets totaal onbekends.<br />
Ze wisten niet dat de levenswijze er zo<br />
anders was dan in Tétouan. Nadat ik<br />
mijn ervaringen had verteld beseften ze<br />
dat het wel degelijk een inleefreis was<br />
geweest! (lacht)<br />
Wat waren dan de grote verschillen<br />
tussen je gastfamilie<br />
‘In Marokko blijf je als Marokkaanse Belg een Marokkaan, al heb je nog<br />
nooit een voet in Marokko gezet’<br />
in Oujda en je familie in Tétouan?<br />
In Oujda waren ze veel strenger! Dat<br />
maakte het samenleven met mijn<br />
gastfamilie er niet bepaald gemakkelijker<br />
op. Vooral het contact met mijn<br />
gastvader verliep niet goed. Ik was het<br />
vaak helemaal niet eens met hem. Mijn<br />
gastvader gaf nooit een rechtvaardiging<br />
voor wat hij zei, vooral wanneer het om<br />
geloofskwesties ging. De communicatie<br />
over dit onderwerp verliep trouwens<br />
bij alle Belgen stroef. De gastfamilies<br />
in Oujda komen nooit in contact<br />
met atheïsten. Ze begrijpen wel dat er<br />
andere godsdiensten zijn, en staan daar<br />
open voor. Maar in niets geloven was<br />
voor velen toch een brug te ver.<br />
Werd je daar geaccepteerd als<br />
Marokkaan uit het ‘westen’?<br />
Zeker! Ze stonden heel open voor me.<br />
Ze beseffen daar wel dat er hier in<br />
West-Europa een grote Marokkaanse<br />
gemeenschap woont. Ze willen de band<br />
met deze rijke gemeenschap niet verliezen.<br />
Ze vinden het dan ook heel interessant<br />
wanneer iemand van tweede<br />
of derde generatie terug naar zijn roots<br />
gaat, voor een inleefreis of wat dan ook.<br />
Ze zagen me daar trouwens eerder als<br />
Marokkaanse dan als Belgische. De<br />
regel voor Marokko geldt: in Marokko<br />
blijf je als Marokkaanse Belg een<br />
Marokkaan, al heb je nog nooit een voet<br />
in Marokko gezet. Als kind of kleinkind<br />
van een Marokkaanse migrant<br />
krijg je trouwens van bij je geboorte<br />
automatisch de Marokkaanse nationaliteit<br />
toegewezen.<br />
Je bent daar letterlijk tussen<br />
twee werelden beland?<br />
Dat kan je wel stellen. Het ene moment<br />
voelde ik me Belgische, het andere<br />
Marokkaanse. Naar de gastfamilies toe<br />
werd ik als Marokkaanse beschouwd,<br />
en werd er van me verwacht dat ik me<br />
volgens hun regels zou gedragen. Maar<br />
wanneer ik in het gezelschap van zowel<br />
Belgen als Marokkanen was, voelde ik<br />
me toch eerder Belgisch. In Marokko<br />
kwam ik meer dan ooit tot het besef dat,<br />
met de opvoeding die ik hier in België<br />
kreeg, mijn opvattingen en waarden<br />
veel meer aansluiten bij de Belgische<br />
dan bij de Marokkaanse cultuur.<br />
Tekst: Janus Verrelst<br />
Februari 2009 | 27
In deze schitterende zoektocht naar<br />
de Wat, beschrijft Eggers het verhaal<br />
van Valentino Achak Deng,<br />
een moedige Dinka-jongen die door de<br />
oorlog in Zuid-Soedan moet vluchten<br />
naar buurlanden Ethiopië en Kenia.<br />
Hier zal hij tien jaar in vluchtelingenkampen<br />
doorbrengen om vervolgens te<br />
emigreren naar Amerika.<br />
Het is Deng zelf die het woord neemt in<br />
het boek. Met zijn pure en ietwat naïeve<br />
vertellingen, neemt hij je mee naar<br />
zijn wereld. Je voelt samen met hem de<br />
rust en de gelukzaligheid wanneer hij<br />
vertelt over het leven in zijn geboortedorp<br />
Marial Bai. Zijn moeder die hem<br />
liefde en warmte geeft, zijn vader die<br />
een belangrijk en gerespecteerd zakenman<br />
is en zijn beste maatjes waarmee<br />
hij zorgeloos kan ravotten. Aan dit<br />
alles komt abrupt een einde wanneer<br />
de burgeroorlog Soedan overspoelt<br />
met wanhoop en ellende. Samen met<br />
duizenden andere lost boys slaat Achak<br />
op de vlucht. Einddoel: Ethiopië. Het<br />
begin van een onwezenlijke tocht die<br />
maanden zal duren ... Achak is dan<br />
maar zeven jaar oud. De jongens worden<br />
geteisterd door hongersnood en<br />
dorst, ziekte en uitputting. Honderden<br />
kinderen laten het leven. Men sterft<br />
28 | Verrekijkers<br />
Wat<br />
is de<br />
wat Dave Eggers<br />
Een verhaal staat niet vast. Een verhaal evolueert. Het<br />
vertelt iets, trekt in twijfel, blikt terug en kijkt vooruit.<br />
Het voert ons naar de meest duistere gedachten en naar<br />
vaak onverklaarbare uitspattingen van euforie. Hoop en<br />
verlangen maken zich van ons meester om daarna terug te<br />
vallen in desillusie en onmacht. Een verhaal neemt je mee,<br />
je hebt geen keuze. Je ondergaat en geniet. En dat is exact<br />
wat ik heb ervaren bij het lezen van dit boek.<br />
niet alleen een natuurlijke dood, ook<br />
mens en dier vormen een voortdurende<br />
bedreiging. De zwakke vluchtelingetjes<br />
zijn een makkelijke prooi voor leeuwen<br />
en hyena’s, alsook voor de rebellen en<br />
de overheid die de jongens liever kwijt<br />
dan rijk zijn. Deng’s weergave van deze<br />
tocht is dermate realistisch en gedetailleerd<br />
dat je er onmogelijk onverschillig<br />
bij kunt blijven.<br />
In een andere innemende passage vertelt<br />
Deng over zijn verblijf in het vluchtelingenkamp.<br />
Hijzelf verbleef daar tien<br />
jaar, heel zijn puberteit. En er zijn mensen<br />
die er de rest van hun leven doorbrengen,<br />
kinderen krijgen en trouwen.<br />
Het verlangen om daar weg te geraken<br />
en elders een nieuw, ‘vrij’ leven op te<br />
bouwen is groot bij Deng. Wanneer<br />
Achak, samen met enkele honderden<br />
andere jongens, te horen krijgt dat hij<br />
gaat emigreren naar Amerika, wordt je<br />
meegesleurd in zijn waas van euforie,<br />
hoop en moed. Al weet je bij voorbaat<br />
dat zijn onwetendheid en naïviteit<br />
hem parten zal spelen eenmaal in het<br />
beloofde land aangekomen. Het boek<br />
krijgt dan ook een negatieve ondertoon<br />
eenmaal Valentino Achak Deng begint<br />
te vertellen over zijn leven in Amerika.<br />
Het is niet zoals verwacht. De dromen<br />
die hij had, werden niet verwezenlijkt<br />
en de rust die hij zocht is ver zoek.<br />
‘Deng’s weergave van deze tocht is dermate<br />
realistisch en gedetailleerd dat je er<br />
onmogelijk onverschillig bij kunt blijven’<br />
Voor wie interesse heeft in het verhaal<br />
achter ‘de migrant’, is dit boek een<br />
aanrader. Wat is de Wat is geen roman<br />
met een ‘happy ending’. Het is wel een<br />
openbaring. En op het einde kan je<br />
steeds terugvallen op hoop.<br />
Wat is de wat - Dave Eggers<br />
Rothschild en Bach, 2007<br />
Tekst: Veerle Doossche
Werkloze vissers<br />
en schakende voetballers<br />
Ik heb zelf nooit veel last ondervonden van de effecten<br />
van <strong>migratie</strong>, buiten misschien dat de Joden uit<br />
de buurt waar ik op kot zat niet kunnen fietsen. Laat<br />
staan dat ze zich al aan de verkeersregels houden als<br />
voetganger, fietser of automobilist. Ook al zal menig politiek<br />
correct politieker hierop niet durven ageren uit schrik<br />
om achteraf Weveriaans op het matje te worden geroepen,<br />
het gedoogbeleid tegen deze wetteloosheid kadert enkel<br />
binnen het perspectief van economische witteboorden<strong>migratie</strong>.<br />
Mocht in deze financieel onzekere tijden de ‘illegale’<br />
drugsdealer langs de verkeerde kant van de straat<br />
fietsen, hij zou snel richting thuisland vliegen binnen het<br />
nieuwe eigen-drugdealer-eerstbeleid van de Antwerpse<br />
burgemeester.<br />
Met <strong>migratie</strong> zijn altijd al economische belangen gemoeid.<br />
Of de migranten zich bewust zijn van deze economische<br />
dynamiek binnen het <strong>migratie</strong>beleid is niet altijd<br />
duidelijk. En dan spreek ik hier niet over de migrerende<br />
troepen tropisch wild die speciaal worden omgeleid met<br />
kilometers lange afsluitingen om toch maar op de voor de<br />
toeristen toegankelijke Serengeti en Masai Mara terecht te<br />
komen. Of over de duizenden scholeksters die tijdens hun<br />
jaarlijkse trek met hongersnood worden bedreigd omdat<br />
de Nederlandse regering in naam van een duurzaam visserijbeleid<br />
de Nederlandse kokkelvissers uitkocht uit de<br />
Waddenzee, maar hen wel toelaat om de foerageergebieden<br />
vol venusschelpen te plunderen voor de kusten van<br />
West Afrika.<br />
Meer nog, de Nederlanders steunen het grootste<br />
Nederlandse kokkelbedrijf, Holland Shellfish, om zijn<br />
plannen te verkopen als ‘hulp’ aan Mauritanië onder<br />
het mom van een zogenaamd publiek privaat partnerschap.<br />
Dit tot groot jolijt van de lokale Mauretaanse vissers<br />
natuurlijk, die hun inkomsten zien wegvloeien naar<br />
Nederland en hun voedsel zien verdwijnen in Belgische<br />
‘Hoe paradoxaal toch! Europa zendt zijn meest gedreven dokters naar<br />
Afrika en Azië om gezondheidssystemen op te bouwen en ondertussen<br />
komen de Afrikaanse en Aziatische specialisten op het Europese<br />
platteland terecht omdat er hier een tekort is aan huisartsen.’<br />
magen. Mochten ze dan al van plan zijn om hier hun honger<br />
te komen stillen met gevulde Coquilles Saint-Jacques,<br />
dan zouden ze niet eens een verblijfsvergunning krijgen,<br />
want economisch waardeloos!<br />
Eind oktober 2008 presenteerde de Europese Commissie<br />
de ‘blauwe kaart’, een document waarmee niet-EU<br />
arbeidskrachten vijf jaar op de Europese arbeidsmarkt<br />
terechtkunnen als bepaalde vacatures niet ingevuld geraken<br />
door Europese werknemers. Maar profiteert onze<br />
werkloze Mauretaanse visser hiervan? Integendeel! Om<br />
voor een blauwe kaart in aanmerking te komen moeten<br />
gegadigden over een erkend diploma beschikken, drie jaar<br />
werkervaring hebben en het moet over een baan gaan die<br />
niet door iemand uit de EU kan worden bezet. Vanaf nu<br />
haalt Europa dus niet alleen de natuurlijke rijkdommen<br />
uit de ontwikkelingslanden weg, maar boren we het culturele<br />
en menselijke kapitaal aan. En laat het nu net die<br />
knappe koppen zijn die ook hoognodig de knelpuntberoepen<br />
in het thuisland moeten invullen. Hoe paradoxaal<br />
toch! Europa zendt zijn meest gedreven dokters naar<br />
Afrika en Azië om gezondheidssystemen op te bouwen en<br />
ondertussen komen de Afrikaanse en Aziatische specialisten<br />
op het Europese platteland terecht omdat er hier een<br />
tekort is aan huisartsen.<br />
De EU kant zich natuurlijk tegen zo’n brain drain, maar<br />
hoe deze te stoppen als je de kraan opendraait? En hoe<br />
deze knappe koppen na terugkomst opvangen als ze<br />
gefrustreerd raken door het gebrek aan middelen en comfort<br />
in hun thuisland?<br />
Tot slot de bedenking dat voetbal binnenkort dan ook<br />
een elitesport zal worden, met ploegen vol hoogopgeleide<br />
Afrikaanse spelers. Daar zal wat worden afgeschaakt tijdens<br />
de rust!<br />
Tekst: Joris Michielsen<br />
Februari 2009 | 29
PRO PATRIA<br />
<br />
Prikbord<br />
Nog tot 28 februari nodigt vzw<br />
NO-X-CUSE alle <strong>Antwerpen</strong>aren uit<br />
op een kunstproject in de voormalige<br />
Dominicuskerk, Provinciestraat<br />
112, 2018 <strong>Antwerpen</strong>.<br />
19 internationale, allochtone en<br />
autochtone kunstenaars verkennen<br />
grenzen, (im-) <strong>migratie</strong> van mensen<br />
en culturele/sociale integratie.<br />
Maar er is ook meer dan beeldende<br />
kunst. Er zijn ook lezingen, voordrachten,<br />
poëzie, film en last but not<br />
least een publieksdebat. Check dus<br />
zeker de site:<br />
www.the-cause.org/propatriaws<br />
NATO GAME OVER 2009<br />
Met het oog op het 60 jarig bestaan<br />
van de NAVO dat op 4 april 2009 in<br />
Straatburg zal worden gevierd, organiseert<br />
Vredesactie een tegenactie:<br />
NATO GAME OVER! Met deze campagne<br />
wil vredesactie ingaan tegen de<br />
praktijken van de NAVO, die militair<br />
interveniëren als een van haar kerntaken<br />
beschouwt. Vredesactie vindt<br />
de NAVO een gevaar voor de wereldvrede<br />
en wil daarom op 21 maart 2009<br />
het NAVO- hoofdkwartier in Brussel<br />
sluiten. Deelnemen kan door contact<br />
op te nemen met een regionale groep<br />
uit uw buurt of op eigen kracht naar<br />
de actie te komen: 21 maart om 10u30<br />
De Kriekelaar, Gallaitstraat 86 in<br />
Schaarbeek<br />
Meer info vind je op:<br />
www.vredesactie.be<br />
Koffiestop op 6 maart<br />
Voor de Koffiestop kan iedereen koffie<br />
schenken om geld in te zamelen<br />
voor Broederlijk Delen. Elke koffiedrinker<br />
stopt een vrije bijdrage in<br />
de Koffiestopcollectebus en steunt<br />
zo groepen mensen in het Zuiden in<br />
hun strijd tegen armoede en onrecht.<br />
Elke kop koffie telt dus.<br />
USOS en de pastorale dienst van de<br />
UA organiseren ook een Koffiestop.<br />
Afspraak in Zomaar een Dak,<br />
Prinsstraat 32, tussen 10 en 17 u!<br />
Zuidcafé: Ramsey Nasr &<br />
Trio Aswat<br />
Dinsdag 17 maart 2009 wordt de<br />
Palestijnse kwestie op een dichterlijke<br />
wijze belicht in het Zuidcafé te<br />
Borgerhout. Ramsey Nasr verkent<br />
Palestina aan de hand van poëzie<br />
van zowel zichzelf als van andere<br />
Palestijnse dichters en belicht het<br />
thema aan de hand van eigen essays.<br />
Trio Aswat brengt ons met kwetsbare,<br />
doordachte en humoristische popliedjes<br />
in de wereld van Palestijnse<br />
vrouwen. Palestijnse vrouwen die<br />
hun vrouw-zijn verwoorden in erotiek,<br />
passie en humor.<br />
Deze avond kost 4€ en vindt plaats in<br />
de foyer van De Roma.<br />
www.oww.be/palestina_activiteiten
Het symposium kadert in het project “Geweldpreventie bij Tsjetsjeense en Wit-Russische jonge nieuwkomers”,<br />
dat gesteund wordt door de Proximus Foundation. Doel van het project is een antwoord te bieden op vormen<br />
van agressie bij de beoogde jongeren en op klachten van verschillende individuen en instanties (leerkrachten,<br />
sociaal assistenten, e.a.) over het soms moeilijke integratieproces van deze nieuwkomers. Wij willen met dit<br />
project de integratie van Tsjetsjeense en Wit-Russische (verruimd naar Russisch sprekende) jonge nieuwkomers<br />
bevorderen door te werken aan hun zelfbeeld (individueel en in groepsverband) en door vorming te geven over<br />
geweldloos omgaan met conflicten zoals racisme en over gebruiken en normen van hun eigen en onze<br />
samenleving.
Als geld de oorzaak<br />
is van alle kwaad,<br />
dan is het ook de<br />
oplossing.<br />
Triodos Bank investeert uw geld enkel in bedrijven die<br />
sociaal en ecologisch aan de hoogste normen voldoen.<br />
Ontdek hoe u voor hetzelfde geld, dezelfde opbrengst<br />
en dezelfde service ook 100% duurzaam kunt sparen<br />
of beleggen op triodos.be of bel voor meer info naar<br />
02 548 28 51.<br />
32 | Verrekijkers
Change language