Themanummer migratie - CELLO - Universiteit Antwerpen

Overtuigd andersglobalist Dirk Barrez pleit al jaren passioneel voor een humanere
maatschappij. Als VRT-journalist maakte hij al heel wat documentaires, de laatste
jaren schreef hij ook verscheidene boeken over onze globaliserende wereld. In zijn
nieuwste werk Van eiland tot wereld. Appel voor een menselijke samenleving zet Barrez
onder meer de gangbare ideeën van het andersglobalisme op een rijtje. We hadden een
gesprek met hem over migratie, de financiële crisis en een wereld die veel beter kan…
VN secretaris-generaal Ban
Ki-Moon waarschuwde onlangs
voor grote migratiestromen als
gevolg van de financiële crisis. Hoe
ziet u migratie in de toekomst verder
evolueren?
Dat is moeilijk te voorspellen. We
weten wel dat de belangrijkste beweegreden
om te migreren is dat je economisch
bestaan verkruimelt. In zo’n
situatie kan je best bewegen als je nog
wil overleven. We merken vandaag
dat de meeste migranten voormalige
landbouwers zijn. Bijna de helft van de
wereldbevolking leeft nog steeds op het
platteland. Maar de manier waarop wij
met landbouw omgaan, de voedselproductie
overleveren aan de wereldmarkt,
zorgt ervoor dat ’s werelds boeren en
boerinnen slechts 4 % van het wereldinkomen
krijgen. Velen moeten het
dus doen met minder dan 1 EUR per
dag. Migratie is dan vaak nog de enige
uitweg…
Over de impact van de financiële
crisis in het Zuiden zijn
4 | Verrekijkers
“De samenleving is
de meningen verdeeld. Sommigen
zeggen dat de ontwikkelingslanden
weinig problemen zullen ondervinden
omdat ze hun financiële markt
juist minder geliberaliseerd hebben.
Anderen zeggen dan weer dat economieën
in het Zuiden harder zullen
getroffen worden door hun afhankelijkheid
van grondstoffen, een markt
die nu helemaal in elkaar is gestuikt.
De waarheid ligt in het midden?
Ik denk vooral dat de ontwikkelingslanden
belangrijke lessen kunnen
trekken uit deze crisis. Het is
ten eerste niet evident de financiële
markten volledig te liberaliseren en
ten tweede kan je niet vertrouwen op
hefbomen, financiële instrumenten
van buitenaf. Je hebt je eigen instrumenten
nodig. De Grameenbank in
Bangladesh is er gekomen omdat veel
vrouwen niet kredietwaardig werden
bevonden door de gewone banken.
Net als onze boeren vroeger, richtten
zij hun eigen bancaire systeem op. De
Grameenbank zorgt er nu voor dat
die vrouwen kleine sommen krediet
krijgen om zich toch uit de slag te slaan
en misschien wel een bedrijfje op te
starten. En dat creëert reële welvaart.
De bankencrisis, de klimaatcrisis,…
ze treffen de hele
wereld. Door de globalisering lijken
we steeds meer van elkaar afhankelijk.
NGO’s tonen voortdurend aan dat ons
handelen hier gevolgen kan hebben
voor mensen aan de andere kant van
de wereld. Ziet u nu meer interesse
voor de Noord-Zuidproblematiek bij
jongeren?
Ik merk toch wel dat de nieuwste generaties
beseffen dat er heel wat aan het
veranderen is in deze wereld. De jongeren
merken dat hun ecologische en
economische toekomst in gevaar komt
en proberen daar zicht op te krijgen.
Ze willen de problemen aanpakken.
Sommige cynici zeggen dan ‘dat is
naïef, dat kan niet’, maar als je zegt dat
je niet kunt veranderen, geef je in feite
op mens te zijn. Je doet afstand van je
menselijkheid als je je grenzeloos, zonder
enig alternatief voor wanneer het
‘Je doet afstand van je menselijkheid als
je je grenzeloos, zonder enig alternatief
voor wanneer het fout loopt, overlevert
aan het dogma van de vrije markt’