tyco_15864_ journ_01-06.qxd - tyco fire & integrated solutions: red ...
tyco_15864_ journ_01-06.qxd - tyco fire & integrated solutions: red ...
tyco_15864_ journ_01-06.qxd - tyco fire & integrated solutions: red ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Tyco Journaal<br />
Relatiemagazine van Tyco Fire & Integrated Solutions Benelux<br />
Nummer <strong>01</strong> ❘ Februari 2006<br />
In dit nummer:<br />
Toekomst is aan biometrische<br />
toegangsverlening . . . . . . . . . . . . .2<br />
Meer blauw op straat<br />
door inzet techniek . . . . . . . . . . . . .4<br />
Nieuwe richtlijn voor opslag<br />
verpakte gevaarlijke stoffen . . . . . .6<br />
In de scheepvaart hoeft<br />
Tyco nooit nee te zeggen . . . . . . . .8<br />
Afvalverbrandingsinstallaties<br />
AVR brandveilig . . . . . . . . . . . . . . .10
2<br />
a vital part of your world<br />
Veilige cellen<br />
Het politiekorps in Friesland<br />
is bezig met de bouw van<br />
twee nieuwe cellencomplexen.<br />
Het korps heeft<br />
ervoor gekozen de cellen<br />
en de complexen te voorzien<br />
van de meest geavanceerde<br />
snufjes, <strong>red</strong>en<br />
waarom onder andere<br />
Tyco Fire & Integrated<br />
Solutions is ingeschakeld.<br />
Huisvestingscoördinator<br />
Gerko Bosma heeft een<br />
goede <strong>red</strong>en om te kiezen voor high techcellen:<br />
dankzij het gebruik van de nieuwste<br />
technieken zijn er minder mensen nodig in<br />
de bewaking, en kan er dus meer blauw de<br />
straat op. De techniek zorgt er bovendien<br />
voor dat de complexen veel veiliger zijn.<br />
Bij brand kunnen de cellen centraal worden<br />
ontgrendeld om zo snel te ontruimen.<br />
Ook dat is een begrijpelijke keuze, zou je<br />
zeggen, zeker na de ramp op Schiphol.<br />
Toch blijkt dat niet zo logisch. Zoals ook<br />
Gerko Bosma aangeeft, bouwen zelfs op<br />
dit moment politiekorpsen nog cellencomplexen<br />
zonder dergelijke voor de hand<br />
liggende technische voorzieningen.<br />
Complexen die twintig jaar of langer mee<br />
moeten. Mocht daar brand uitbreken dan<br />
zijn de mensen in de cellen aangewezen<br />
op zo’n ouderwetse cipier die met de<br />
sleutelbos in de hand alle celdeuren één<br />
voor één moet openen.<br />
Het is wonderlijk dat in elke politieregio<br />
weer heel anders wordt gedacht over hoe<br />
een cellencomplex eruit moet komen te<br />
zien, en dat per regio andere opvattingen<br />
kunnen bestaan over het gewenste veiligheidsniveau.<br />
Iets vergelijkbaars is te zien<br />
bij andere gebouwen en gebruiksfuncties.<br />
Door lokaal verschillende bouwverordeningen<br />
en verschillende interpretaties van de<br />
model bouwverordening kunnen de eisen<br />
nu nog sterk uiteenlopen. Het zou goed zijn<br />
als daar verandering in komt. Wil de overheid<br />
echt zorgen voor een verhoogd brandveiligheidsniveau,<br />
dan is het zaak om spijkers<br />
met koppen te slaan en snel eenduidigheid te<br />
creëren. Dan weet iedereen waar hij aan toe<br />
is en kunnen partijen pas echt werk maken<br />
van het voorkomen van rampen zoals we die<br />
in de afgelopen jaren hebben gehad.<br />
Paul J. Overakker,<br />
Algemeen directeur<br />
Product nieuws<br />
Toekomst is aan<br />
biometrische<br />
toegangsverlening<br />
Een beveiligingsbeambte is te misleiden,<br />
een paspoort te vervalsen.<br />
Daarom is er waarschijnlijk zo’n<br />
sterke groei te zien in biometrische<br />
toegangsverlening. Een vingerafdruk,<br />
de omtrek van een hand, de<br />
kenmerken van een iris, een gezicht,<br />
ja zelfs het ritme waarmee<br />
iemand typt is uniek voor elk individu<br />
en daarom geschikt om mensen<br />
mee te identificeren. Met de tegenwoordige<br />
terreurdreigingen en de<br />
aangescherpte beveiligingseisen is<br />
biometrie een perfecte oplossing op<br />
plaatsen waar toegangsverlening<br />
door middel van een identiteitsbewijs<br />
of smartcard niet meer voldoende<br />
is. Tyco Fire & Integrated<br />
Solutions adviseert steeds vaker het<br />
gezichtsherkenningssysteem TFace,<br />
dat inmiddels wordt toegepast bij<br />
justitiële instellingen, banken en<br />
haventerreinen, maar ook wordt<br />
gebruikt voor bedrijven die bijvoorbeeld<br />
hun computerruimte of laboratorium<br />
extra willen beveiligen.<br />
Opvallend is dat toepassing steeds<br />
b<strong>red</strong>er wordt: zo kan het systeem<br />
ook een oplossing zijn in de verslavingszorg<br />
of bij het verstrekken van<br />
medicamenten. De TFace-lezers zijn<br />
zowel binnen als buiten te gebruiken.<br />
Het systeem is modulair van opzet<br />
en schaalbaar, meerdere lezers<br />
kunnen moeiteloos worden geïntegreerd<br />
tot één intelligent systeem.<br />
Meer informatie<br />
Bas Kuilboer<br />
Application manager<br />
Tel. 040 - 223 24 13<br />
E-mail: bkuilboer@<strong>tyco</strong>int.com
Tyco in bedrijf<br />
Tyco Fire & Integrated Solutions<br />
werkt hier voor bewaking, (brand)beveiliging<br />
en (zorg)communicatie:<br />
● Detentieboten, Zaandam<br />
Persoonsbeveiliging van de bewakers<br />
door middel van een PS-pager. De<br />
pager wordt aangestuurd door een<br />
Tyco-server en is gekoppeld aan een<br />
CCTV-systeem.<br />
● Psychiatrische inrichting Dennendal,<br />
Den Dolder<br />
Persoonsbeveiliging met een PSpager.<br />
In nood wordt er een alarm<br />
met locatieweergave naar collega’s<br />
gezonden.<br />
● Zeeland Seaports, Terneuzen<br />
Controlekamer Terneuzen: installatie<br />
van een videowall met geïntegreerde<br />
audio- en video-logging (opnameregistratie),<br />
marifoon installatie en<br />
weerkundig meetstation. De videobeelden,<br />
computer- en radargegevens<br />
worden digitaal vanuit het<br />
havengebied Vlissingen naar de controlekamer<br />
gezonden.<br />
● Mobiele camera Rijkswaterstaat<br />
In samenwerking met Rijkswaterstaat<br />
ontwikkeling van een verrijdbare<br />
camera-unit, die mobiel en flexibel<br />
camera-toezicht langs de snelwegen<br />
mogelijk maakt.<br />
Bron: Cobouw<br />
Kort nieuws<br />
Tyco-organisaties in hele<br />
Benelux samengevoegd<br />
De Tyco-organisaties in Nederland en<br />
België zijn sinds kort samengevoegd.<br />
De afzonderlijke bedrijven blijven<br />
bestaan, maar er is nog maar één management<br />
voor de hele Benelux. Ook op<br />
het gebied van marketing, sales, finance,<br />
contracting en service wordt intensief<br />
samengewerkt. De bundeling van krachten<br />
maakt dat er ook bij spoedopdrachten<br />
sneller kan worden geopereerd,<br />
want zelfs personeelsleden zijn nu veel<br />
makkelijker uit te wisselen. Algemeen<br />
directeur Paul Overakker, verantwoor-<br />
Product nieuws<br />
Tyco voorziet<br />
crashtender van<br />
poederblusunits<br />
Tyco Fire & Integrated Solutions<br />
heeft de afgelopen tijd maar liefst<br />
37 zogeheten crashtenders uitgerust<br />
met poederblusunits. Deze<br />
blusvoertuigen van de nieuwste<br />
generatie worden ingezet op de<br />
luchthavens Schiphol en Eelde<br />
en gebruikt door de Koninklijke<br />
Luchtmacht en de Marine voor<br />
het bestrijden van vliegtuigbranden.<br />
De crashtenders zijn<br />
voorzien van een hydro-chem<br />
blusmonitor die zowel met<br />
water, schuim als poeder<br />
overweg kan. Het grote<br />
voordeel hiervan is dat de<br />
a vital part of your world<br />
delijk voor de hele Benelux:<br />
‘De samenvoeging zorgt voor veel meer<br />
schaalgrootte. Op tal van vlakken. We<br />
kunnen nu beter gebruiken maken van<br />
schaars talent. Maar we zijn ook in staat<br />
efficiënter werken, waardoor we nog<br />
scherper kunnen concurreren.’ De bundeling<br />
past in de trend van internationalisering<br />
die onder opdrachtgevers is<br />
waar te nemen en die bijvoorbeeld al<br />
heeft geleid tot Europees accountm<br />
anagement voor klanten die in veel<br />
landen zaken doen met Tyco.<br />
poederstraal nu dezelfde afstand kan<br />
overbruggen als water of schuim en dat<br />
komt de snelheid en het blusvermogen<br />
aanzienlijk ten goede. De poederblusunits<br />
zijn door Tyco Europa in eigen<br />
beheer ontwikkeld en geproduceerd.<br />
Ook de aftersales service is in handen<br />
van Tyco.<br />
Meer informatie<br />
Peter van den Broek<br />
Sales manager Fire Products<br />
Roosendaal<br />
Tel. <strong>01</strong>65 - 53 00 03<br />
E-mail: tisroosendaal@<strong>tyco</strong>int.com<br />
3
4 a vital part of your world<br />
Arrestantencellen geavanceerd beveiligd<br />
Meer blauw op straat door inzet<br />
techniek<br />
De regiopolitie Friesland wil terug naar<br />
de core business. Er moet zoveel mogelijk<br />
blauw op straat. Door alle politiecellen<br />
uit te rusten met de Multimedia<br />
Technozuil van Tyco Fire & Integrated<br />
Solutions kan het in bewaring houden<br />
van arrestanten veel efficiënter en kunnen<br />
straks maar liefst dertig agenten<br />
extra op straat worden ingezet. Dankzij<br />
de door Tyco zelf ontwikkelde zuil is er<br />
ook nog eens veel minder agressie in<br />
de cellen en verlopen zelfs de verhoren<br />
beter.<br />
Na de afschuwelijke brand in het asielzoekerscentrum<br />
op Schiphol staat de<br />
veiligheid van cellencomplexen sterk ter<br />
discussie. Dat maakt het des te opmer-<br />
‘Arrestanten zijn dankzij de<br />
multimediazuil makkelijker<br />
te verhoren’<br />
kelijker dat de regiopolitie Friesland<br />
juist druk bezig is de personele bezetting<br />
in de twee in aanbouw zijnde cellencomplexen<br />
tot een minimum terug te<br />
brengen. ‘Dat kan natuurlijk alleen als<br />
de veiligheid van medewerkers en<br />
arrestanten volledig is gegarandeerd,’<br />
stelt Gerko Bosma, huisvestingscoör-<br />
Multimedia Technozuil bij het nieuwe<br />
politiebureau in Emmen.<br />
dinator van het Friese korps. ‘Dankzij de<br />
techniek van Tyco lukt dat en zijn we in<br />
staat met een minimaal aantal mensen<br />
een maximaal product te leveren.’<br />
Gerko Bosma is een politieman in hart<br />
en nieren. De praatgrage Groningse<br />
Fries heeft in zijn lange loopbaan zowat<br />
alle functies in het korps doorlopen.<br />
Als huisvestingscoördinator heeft hij<br />
een droom van een opdracht: alle politiebureaus<br />
vernieuwen. Onder zijn regie<br />
zijn er in de regio al vijftien nieuwe<br />
politiebureaus verrezen. Op dit moment<br />
is Bosma bezig met de ontwikkeling en<br />
bouw van nog eens drie bureaus en<br />
twee cellencomplexen.<br />
Voor de twee cellencomplexen werkt hij<br />
onder meer samen met Tyco. Waar was<br />
hij naar op zoek toen hij met dit bedrijf<br />
ging praten? ‘Naar mankracht. In elk<br />
bedrijfsonderdeel van ons korps zijn we<br />
op zoek naar ruimte om meer blauw op<br />
straat te krijgen. Want ons werk ligt op<br />
straat, dáár moeten we zijn om te surveilleren,<br />
toezicht te houden en hulp te<br />
verlenen, dát is onze core business.<br />
Dan moet je dus mensen uit het bureau<br />
weghalen.’<br />
Contact op afstand<br />
‘In ons oude cellencomplex in Drachten<br />
moeten de arrestanten om alles vragen:<br />
om een kop koffie, een bekertje water,<br />
om het toilet door te spoelen of het licht<br />
aan of uit te doen. Dat is dodelijk voor<br />
de eigenwaarde van een arrestant, het<br />
biedt geen enkele toegevoegde waarde<br />
voor het onderzoek, en het kost bovendien<br />
veel mankracht: de bewaarders<br />
blijven lopen.’<br />
Techniek kan daar veel aan verbeteren,<br />
ontdekte hij in Amsterdam. Daar heeft<br />
Tyco in samenspraak met politie<br />
Amsterdam-Amstelland een eerste technozuil<br />
ontwikkeld voor in de cellen. Na<br />
verdere technische ontwikkeling is daarna<br />
de multimedia technozuil ontstaan.<br />
Dit informatie- en bedieningscentrum<br />
bestaat onder meer uit een pc met<br />
touchscreen, een intercom en een<br />
camera. Via de pc krijgen de arrestanten<br />
in hun eigen taal informatie over de<br />
huisregels, hun status, hun rechten en<br />
Links: Jan Kuipers, rechts: Gerko Bosma<br />
voor het nieuwe politiebureau in Drachten<br />
plichten. Ook kunnen ze zelf de elementaire<br />
voorzieningen in de cel regelen,<br />
films kijken of een computerspelletje<br />
spelen. Hebben ze toch een bewaarder<br />
nodig, dan kan op afstand contact<br />
worden gelegd via de intercom.<br />
De bewaarder kan dan door het automatisch<br />
inschakelen van de camera<br />
meekijken in de cel.<br />
De zuilen zijn onderdeel van een uitgebreid,<br />
geavanceerd gebouwmanagementsysteem<br />
waar bijvoorbeeld ook alle<br />
alarminstallaties en de (zelfdenkende)<br />
persoonsalarmen van de bewaarders op<br />
zijn aangesloten. Bij een alarm kunnen<br />
de bewaarders vanaf de centrale post in<br />
het hart van het complex kijken wat er<br />
precies aan de hand is en maatregelen
treffen zoals de centrale ontgrendeling<br />
van alle celdeuren en het starten van de<br />
ontruiming.<br />
Hoogst mogelijke eisen<br />
Het inschakelen van Tyco levert veel<br />
blauw op straat op. Bosma: ‘In de huidige<br />
situatie hebben we voor een complex<br />
met acht cellen zestien man in volcontinudienst<br />
nodig. In het nieuwe complex<br />
hebben we capaciteit voor 24 arrestanten,<br />
drie keer zoveel dus. Toch hebben<br />
we niet drie keer zoveel mensen nodig,<br />
dankzij de techniek kunnen we volstaan<br />
met een zelfde ploeg. Aangezien het om<br />
twee van dergelijke complexen gaat,<br />
‘Door de techniek<br />
hebben we 64 bewakers<br />
minder nodig’<br />
hebben we 64 bewakers minder nodig,<br />
omgerekend kunnen daardoor dertig<br />
agenten extra de straat op om te surveilleren.’<br />
Is het dan wel veilig in het cellencomplex?<br />
‘We hebben de hoogst mogelijke<br />
eisen gesteld die er maar zijn te<br />
stellen, dus dat moet haast wel.<br />
De cellencomplexen in Drachten en<br />
Leeuwarden behoren tot de modernste<br />
van Nederland.’<br />
Na enig aandringen kan hij instemmen<br />
met de stelling dat het <strong>red</strong>elijk onbegrijpelijk<br />
is dat er op dit moment nog cellen<br />
worden gebouwd zonder high tech, dat<br />
er zelfs nog complexen in aanbouw zijn<br />
waar bewaarders als vanouds met een<br />
rammelende sleutelbos langs de gearresteerden<br />
moeten. ‘Wij hadden het<br />
voordeel dat er voldoende budget was.<br />
Misschien kiezen korpsen met minder<br />
financiële ruimte liever voor eenvoudige<br />
cellen, want dan kunnen ze er meer<br />
bouwen. Maar ik heb ook het idee dat<br />
er vaak alleen maar wordt gekeken naar<br />
de kosten van de investering, en niet<br />
naar de baten op de lange termijn.<br />
De baten zitten ook in een onverwachte<br />
hoek. ‘Rechercheurs in Amsterdam<br />
geven stuk voor stuk aan dat arrestanten<br />
dankzij de multimediazuil makkelijker<br />
zijn te verhoren. Ze zijn minder agressief,<br />
gaan minder snel donderjagen in<br />
de cel en komen daardoor veel rustiger<br />
het verhoor in. Dat scheelt tijd en stress<br />
bij de rechercheurs en het komt ook nog<br />
eens het onderzoek ten goede.’<br />
a vital part of your world<br />
Tyco Multimedia<br />
Technozuil<br />
De Tyco Multimedia Technozuil is<br />
slagvast en bevat geen uitstekende<br />
delen. De zuil is modulair van<br />
opzet en uit te rusten met tal van<br />
voorzieningen en is daardoor<br />
geschikt voor toepassing in alle<br />
soorten cellen, zelfs isoleercellen<br />
in de psychiatrie. Enkele van de<br />
belangrijkste functies en opties:<br />
• Cameraobservatie<br />
• Intercom<br />
• Regelfuncties celfaciliteiten<br />
• Aanvraagfuncties (advocaat,<br />
winkellijst)<br />
• Kabelkrant in meerdere talen<br />
• Telefonie, tv, muziek, spelletjes<br />
• Studie via intranet<br />
• Bibliotheek<br />
Alle functies zijn vanaf de centrale<br />
per cel te controleren en te beheren<br />
en kunnen dus ook worden<br />
gebruikt als straf of beloning.<br />
Meer informatie<br />
Jan Kuipers<br />
Account-manager<br />
Tel. 06-525 35 316<br />
E-mail: jkuipers@<strong>tyco</strong>int.com<br />
5
6 a vital part of your world<br />
Vergunningenbeleid zal waarschijnlijk strenger worden<br />
Nieuwe richtlijn voor opslag<br />
verpakte gevaarlijke stoffen<br />
Met de publicatie deze zomer van de<br />
PGS 15 beschikt Nederland over een<br />
nieuwe richtlijn voor de opslag van<br />
verpakte gevaarlijke stoffen.<br />
Knelpunten uit de oude richtlijn zijn<br />
verdwenen, leemtes zijn opgevuld,<br />
nieuwe ontwikkelingen zijn erin verwerkt<br />
en de richtlijn is nu geheel<br />
Europa-proof. Die duidelijkheid is een<br />
belangrijk pluspunt maar kan er tegelijkertijd<br />
toe leiden dat het vergunningenbeleid<br />
een stuk strenger wordt.<br />
De ‘opslag van gevaarlijke stoffen in<br />
emballage’ viel tot de zomer van 2005<br />
onder de CPR 15-richtlijn. Die was na<br />
vijftien jaar nadrukkelijk aan herziening<br />
toe. De nieuwe PGS 15-richtlijn is geheel<br />
gebaseerd op de ADR, het Europese<br />
classificatiesysteem voor vervoer van<br />
gevaarlijke stoffen over de weg. Daar<br />
kunnen dus geen misverstanden meer<br />
over ontstaan. Ook is er voorzien in<br />
belangrijke leemtes - zo was in de oude<br />
richtlijn niets opgenomen over de<br />
opslag van spuitbussen, van gasflessen<br />
Veilig werken met gevaarlijke stoffen<br />
Links: Ernst Rijkers, rechts: Henk Jan Kooijmans<br />
of van gevaarlijke stoffen in containers.<br />
Weliswaar verklaarden de meeste<br />
vergunningverleners ook voor die situaties<br />
de CPR 15 van kracht, maar dan<br />
was er altijd de mogelijkheid om in<br />
beroep te gaan. Bovendien leidde het<br />
soms tot grote interpretatieverschillen:<br />
op een containerterminal in Rotterdam<br />
konden heel andere veiligheidseisen<br />
gelden dan op een locatie elders in het<br />
land. Henk Jan Kooijmans, senior<br />
account-manager bij Tyco: ‘Die gaten<br />
zijn nu opgevuld.<br />
Er zijn in het verleden tal van vergunningen<br />
afgegeven die gebruik maakten<br />
van dit soort leemtes in de regelgeving.<br />
Dat kan nu niet meer.’<br />
Aansprakelijk<br />
De PGS 15 is nadrukkelijk geen wet,<br />
maar een richtlijn. Een richtlijn die<br />
bovendien pas van kracht wordt zodra<br />
hij wordt opgenomen in vergunningen.<br />
Bij alle vergunningen die vóór 15 juni<br />
2005 zijn aangevraagd, zullen overheden<br />
zich nog baseren op de CPR 15.<br />
Oude vergunningen blijven ook gewoon<br />
van kracht. ‘Een situatie die<br />
onder de oude richtlijn veilig was, is<br />
dat nu gewoon nog steeds,’ stelt<br />
Ernst Rijkers van Nagtglas Versteeg<br />
Inspecties. ‘Maar bedrijven met vergunningen<br />
die gebruik maakten van<br />
de leemtes in de wet, moeten wel<br />
oppassen als hun vergunning aan<br />
revisie toe is. Zolang ze echter niets<br />
wijzigen, kunnen ze het waarschijnlijk<br />
nog heel wat jaren uitzingen.’<br />
Henk Jan Kooijmans: ‘Ik denk eerlijk<br />
‘Wie gaat bouwen kan<br />
beter de normen hanteren<br />
die nu zijn vastgelegd’<br />
gezegd niet dat veel bedrijven daarvoor<br />
zullen kiezen. Ondernemers worden<br />
steeds vaker aansprakelijk gesteld voor<br />
hun falen. Dat wordt natuurlijk wel<br />
makkelijker als de bestaande vergunning<br />
niet aan de huidige richtlijn voldoet.’<br />
Ernst Rijkers: ‘Veel bedrijven<br />
zullen moeten gaan overwegen hun<br />
beveiligingsmaatregelen te gaan herzien.<br />
Vooral bij grote bedrijven die voor<br />
veel werkgelegenheid zorgen, zijn in<br />
het verleden de regels in hun voordeel<br />
geïnterpreteerd. Daar is de kans groter<br />
dat ze niet meer aan de nieuwe aangescherpte<br />
eisen zullen voldoen. Ik denk
overigens dat dat zal gaan verdwijnen.<br />
Hoe groot je ook bent, geen bedrijf is<br />
zo bijzonder meer dat het zich aan<br />
deze veiligheidseisen kan onttrekken.’<br />
Certificering<br />
Doordat de PGS slechts een richtlijn<br />
is, bestaat er nog steeds ruimte om<br />
op vergunningenniveau tot een aangepaste<br />
invulling te komen van de<br />
regels. Ernst Rijkers: ‘Dat is ook goed,<br />
je moet het niet dichttimmeren. Je<br />
moet die invulling per locatie kunnen<br />
sturen.’ Of dat ook zal gebeuren, is<br />
de vraag. ‘Ook vergunningverleners<br />
kunnen tegenwoordig worden vervolgd<br />
als ze een verkeerde vergunning<br />
afgeven. En wanneer gebeurt<br />
dat? Als ze volgens de geest van de<br />
richtlijn werken, en niet volgens de<br />
letter. Althans, die vrees heerst bij<br />
vergunningverleners. Ook bij deze<br />
richtlijn geldt het gelijkwaardigheidsbeginsel,<br />
maar wat is een gelijkwaardig<br />
beveiligingsniveau?<br />
Dan moet je heel goed weten waar<br />
je het over hebt. Het ministerie van<br />
VROM vindt kennelijk dat elk bevoegd<br />
gezag in staat moet zijn dat te beoordelen,<br />
maar dat kan je natuurlijk nooit<br />
van elke milieuambtenaar verwachten.’<br />
Brandwerende opslagvoorziening voor<br />
gevaarlijke stoffen (foto Denios B.V.)<br />
Hij is ook teleurgesteld dat de PGS 15<br />
niet voorziet in certificering. ‘Dat wordt<br />
apart geregeld. Maar zodra de nieuwe<br />
acc<strong>red</strong>itatie- en certificeringsmethodiek<br />
er is, zal die wel van toepassing worden<br />
verklaard, dat is al opgenomen in<br />
deze PGS. Daarom zeg ik ook: wie nu<br />
iets nieuws gaat bouwen, moet vooruit<br />
denken en de normen hanteren die nu<br />
zijn vastgelegd. Als er nu weer interpretaties<br />
op de normen komen, gaat<br />
het weer schuiven. Dan heb je iets dat<br />
niet strikt voldoet aan de normen.<br />
En dat kan straks niet meer. Welke certificeringsmethodiek<br />
er ook komt, de<br />
installatie zal hoe dan ook moeten voldoen<br />
aan de normen. Mijn boodschap<br />
is dan ook: laat een nieuwe brandbeveiligingsinstallatie<br />
certificeren volgens de<br />
normen van de PGS 15, ook al is certificering<br />
nu geen strikte eis. Er zijn nu al<br />
te veel ongecertificeerde installaties in<br />
Nederland die achteraf, bij herziening<br />
van de vergunning of bij wijziging van<br />
verzekeraar, alsnog moeten worden<br />
gecertificeerd. Vaak gaat dit gepaard<br />
met een behoorlijke kapitaalvernietiging.<br />
Alleen van gecertificeerde installaties<br />
heb je de maximale zekerheid dat<br />
ze in de toekomst óók certificeerbaar<br />
zijn.’<br />
Meer informatie<br />
Henk-Jan Kooijmans<br />
Senior account-manager<br />
Tel. 06-218 98 177<br />
E-mail: hkooijmans@<strong>tyco</strong>int.com<br />
a vital part of your world<br />
Tyco in bedrijf<br />
Tyco Fire & Integrated Solutions<br />
werkt hier voor bewaking, (brand)beveiliging<br />
en (zorg)communicatie:<br />
● De Tweede Kamer in Den Haag<br />
Beveiliging van het parlementsgebouw<br />
met een ontruimingsinstallatie.<br />
● Het Westeinde Ziekenhuis,<br />
Den Haag<br />
Het leveren van een Home Free<br />
dwaaldetectie systeem.<br />
● Akzo Nobel, Delfzijl<br />
DEMCA project, beveiliging van<br />
de nieuwe chloorfabriek en het<br />
opslaggebouw met een sprinklerinstallatie.<br />
● DAF Trucks N.V., Eindhoven<br />
Het leveren van een sprinklerinstallatie<br />
voor het nieuwe testgebouw<br />
voor motoren.<br />
● Esso-raffinaderij,<br />
Rotterdam-Botlek<br />
Beveiliging van 3 controle-centra<br />
op de raffinaderij met Vesda aspiratiesystemen<br />
die gekoppeld zijn<br />
aan een MX-brandmeldsysteem.<br />
● LNG Liquidfied Petrol Gas<br />
Raffinaderij in Oman<br />
Uitbreiding van<br />
telecommunicatiesystemen (glasvezel)<br />
en audio/ontruimingsinstallatie.<br />
Levering van CCTV, PABX<br />
(telefonie), master clocksysteem<br />
en hekdetectie rondom de hele<br />
raffinaderij. De systemen zijn<br />
gekoppeld aan een Security<br />
Management Systeem.<br />
Rectificatie<br />
In Tyco Journaal 3 is in het<br />
artikel ‘Prijswinnaars Beurs<br />
Elektrotechniek 2005’ per abuis<br />
een foutieve naam genoemd. De<br />
prijswinnaar op de foto is de heer<br />
Barry van der Werf van Siemens.<br />
7
8 a vital part of your world<br />
Een sluitend productportfolio en een ongekende expertise<br />
‘In de scheepvaart hoeven we<br />
nooit nee te zeggen’<br />
Juist op het water kan brand vergaande<br />
gevolgen hebben. Logisch dus dat er<br />
strenge regels zijn om brand te detecteren<br />
en te blussen, of toch in ieder geval<br />
onder controle te houden. In de binnenvaart<br />
is Tyco toonaangevend vanwege<br />
het Sapphire-blussysteem. In de zeescheepvaart<br />
en de offshore is Tyco<br />
vooral bekend als specialist in branddetectie.<br />
Als er op een schip of platform brand<br />
ontstaat, is er maar nauwelijks een<br />
mogelijkheid tot ontsnappen. Toch zijn<br />
er pas sinds 1974 regels die branddetectie<br />
aan boord van schepen verplicht<br />
stellen. Tyco Fire & Integrated<br />
Solutions is sinds die eerste jaren<br />
actief in de scheepvaart. ‘Daar ligt zelfs<br />
een belangrijk deel van de historie van<br />
het Nederlandse Tyco,’ vertelt senior<br />
account-manager Winfried van Rooij.<br />
‘Eerst onder de naam Afa Minerva en<br />
later onder de naam Thorn Security<br />
hebben we een fantastische reputatie<br />
opgebouwd. Daar profiteren we nog<br />
steeds van.’<br />
Het geheim is dat Tyco nooit nee hoeft<br />
te zeggen. ‘We hebben een sluitende<br />
productportfolio en kunnen dus altijd<br />
een oplossing bieden. Bovendien: alles<br />
Winfried van Rooij<br />
Baggerschip d’Artagnan kiest<br />
Sapphire<br />
De d’Artagnan is niet zomaar een baggerschip maar een<br />
zeer geavanceerde megasnijkopzuiger. Zo’n schip zuigt<br />
niet alleen zand op, maar weet zich zelfs een weg te boren<br />
door rotskusten. IHC Holland Merwede BV bouwde de<br />
100 miljoen euro kostende d’Artagnan voor de Belgische<br />
DEME Group. Tyco leverde en installeerde alle blussystemen,<br />
waaronder watermistsystemen voor boven de<br />
motoren en de frituur in de kombuis en Sapphire-systemen<br />
in de machinekamer. In deze machinekamer (drie dekken<br />
hoog en een inhoud van circa 3.000 m 3 ) koos de <strong>red</strong>er<br />
voor optimale veiligheid voor het personeel. Dus viel de<br />
keuze op Sapphire. Er is 3.200 kilo blusgas aan boord om<br />
de hele ruimte te kunnen blussen en dat is ruim tien keer<br />
zoveel als de gemiddelde systemen die Tyco levert.<br />
uit ons programma hebben we op<br />
voorraad, zelfs grotere installaties<br />
kunnen we van de plank leveren.<br />
Daarom werken scheepseigenaren,<br />
werven, E-installateurs en engineeringsbureaus<br />
graag met Tyco: bij<br />
ons hebben ze leveringszekerheid.’<br />
Creatieve oplossingen<br />
Wat ook helpt is de specialistische<br />
kennis waarover Tyco beschikt.<br />
Account-manager Leo Ham: ‘Wij weten<br />
wat er nodig is. Klanten kunnen bij ons<br />
terecht met hun vragen over regelgeving<br />
of de interpretatie van regels.<br />
Spullen leveren kan iedereen, wij trekken<br />
een stuk verantwoordelijkheid naar<br />
ons toe en garanderen dan meteen dat<br />
wat wij ontwerpen en leveren optimaal<br />
voldoet aan de eisen.’<br />
De combinatie van het complete<br />
productportfolio en de opgebouwde<br />
expertise stellen Tyco in staat om creatieve<br />
oplossingen te bedenken. Zo won<br />
Tyco een belangrijke opdracht van de<br />
Franse Marine omdat het bedrijf een<br />
slimme oplossing wist te bedenken<br />
voor branddetectie in een ruimte waar<br />
absoluut geen elektrische signalen in<br />
of uit mogen. Tyco bedacht een systeem<br />
waarin de signalering verloopt<br />
via glasvezel (lichtpulsen, dus geen<br />
elektrische signalen).<br />
Ook in vrachtschepen werkt Tyco<br />
steeds vaker met een alternatieve<br />
manier van branddetectie voor de<br />
vrachtruimen. Vlammenmelders hebben<br />
maar weinig effect in een volgestouwd<br />
ruim. Tyco adviseert daarom<br />
een Smoke Sampling System. Tyco<br />
benut daarvoor de leidingen van het<br />
CO2 blusgassysteem, die dus een dubbelfunctie<br />
krijgen.<br />
(foto IHC)
Schade voorkomen<br />
Als het om blussystemen gaat is Tyco<br />
met name actief in de binnenscheepvaart<br />
en de jachtbouw. Maar als er dan<br />
eens een opdracht komt van buiten die<br />
sectoren, dan is dat er ook meteen een<br />
van kaliber, zoals het geavanceerde<br />
baggerschip d’Artagnan (zie kader).<br />
Leo Ham: ‘In de scheepvaart wordt nog<br />
‘Bij een brand op een schip<br />
telt letterlijk elke seconde’<br />
veel met CO2 geblust, een verstikkend<br />
gas waarvoor een aparte opslagruimte<br />
nodig is. Wij adviseren vaak Sapphire<br />
van Tyco, een blusgassysteem dat<br />
werkt met Novec 1230 van 3M.<br />
Een mens- en milieuvriendelijk gas dat<br />
veel compacter is, gewoon in de ruimte<br />
zelf kan worden opgeslagen en bovendien<br />
eenvoudig is bij te vullen. Dat zijn<br />
vaak belangrijke pluspunten, zeker in de<br />
binnenvaart en de jachtbouw. We installeren<br />
Sapphire tegenwoordig dan ook<br />
standaard op alle schepen van de high<br />
speed-vloot van Damen Shipyards.’<br />
Winfried van Rooij: ‘Bij een brand op<br />
een schip telt letterlijk elke seconde.<br />
Je kunt rustig stellen dat zo’n brand<br />
om de minuut verdubbelt in omvang.<br />
Werk je met dodelijke gassen zoals<br />
CO2, dan kan een kapitein wel eens<br />
aarzelen om het blussysteem in werking<br />
te stellen omdat hij niet weet of<br />
iedereen de machinekamer wel heeft<br />
verlaten. Sapphire geeft absoluut geen<br />
Pompen, produceren en opslaan<br />
Hoe werkt een fpso?<br />
1.500m<br />
5 Deel gas wordt gebruikt voor<br />
de energiebehoefte van schip<br />
.........<br />
3 Water wordt<br />
gezuiverd<br />
en geloosd<br />
Meer informatie<br />
6 Deel gas wordt teruggepompt<br />
in het olieveld<br />
2 De mix wordt gescheiden in<br />
olie water en gas<br />
4 De olie wordt opgeslagen in<br />
tanks die elke week worden<br />
geleegd door een tanker<br />
• Winfried van Rooij<br />
Senior account-manager Detectie<br />
Tel. 0348-494 356<br />
E-mail: wvanrooij@<strong>tyco</strong>int.com<br />
• Leo Ham<br />
Account-manager Blusgassystemen<br />
Tel. 06-460 83 810<br />
E-mail: lham@<strong>tyco</strong>int.com<br />
gezondheidsschade dus ook bij onzekerheid<br />
over de ontruiming kan hij<br />
het blussysteem activeren. Binnen tien<br />
seconden is de ruimte gevuld met gas<br />
en is de brand snel geblust. Zo voorkom<br />
je dus heel wat schade.’<br />
Een fpso voor de Angolese kust. Een tanker (boven) haalt 1x per week de olie op.<br />
(foto SBM Offshore)<br />
Overtollig gas<br />
1 Mix van olie, water en<br />
gas wordt opgepompt<br />
a vital part of your world<br />
Olievelden<br />
Branddetectie op<br />
drijvende oliehavens<br />
De benaming drijvende oliehaven<br />
voldoet nauwelijks. Het gaat om<br />
fpso’s: floating production, storage<br />
en offloading systems. Deze<br />
drijvende olieproductieplatforms<br />
annex opslagbunkers annex overslaghavens<br />
worden gebruikt om<br />
olie te winnen in gebieden waar<br />
geen grote haven in de buurt is.<br />
Bijkomend voordeel is dat de<br />
fpso’s op veel grotere dieptes olie<br />
kunnen winnen dan de vast verankerde<br />
productieplatforms.<br />
Ook handig: als het olieveld leeg is,<br />
kan het drijvende platform snel<br />
naar een andere locatie worden<br />
gesleept. Het Nederlandse bedrijf<br />
SBM Offshore bouwt fpso’s en<br />
verkoopt en least ze aan oliemaatschappijen.<br />
Tyco levert voor veel<br />
van deze fpso’s de brand en gasdetectoren<br />
voor het productiegedeelte<br />
en het digitaal adresseerbare<br />
brandmeldsysteem voor de<br />
accommodatie en machinekamers.<br />
Bron: SBM Offshore<br />
9
10<br />
a vital part of your world<br />
De afvalverbrandingsinstallaties van<br />
AVR zijn nu ‘highly protected risks’<br />
AVR is het grootste milieuconcern van<br />
Nederland. Op tal van locaties wordt<br />
industrieel afval en afval van particulieren<br />
gescheiden, geschikt gemaakt voor<br />
hergebruik, gecomposteerd of door<br />
middel van verbranding omgezet in<br />
energie. Na enkele branden in 20<strong>01</strong><br />
besloot het bedrijf het niveau van<br />
brandbeveiliging drastisch te verhogen.<br />
Mede dankzij het blusgas Inergen van<br />
Tyco zijn de verbrandingsinstallaties nu<br />
bijzonder goed tegen brand beveiligd.<br />
AVR is niet alleen een afvalverwerker,<br />
maar ook een energieleverancier. De<br />
drie afvalverbrandingsinstallaties (AVI’s)<br />
in Duiven, Rotterdam en Rozenburg kunnen<br />
jaarlijks 1,8 miljoen ton afval verwerken.<br />
De warmte die bij de verbranding<br />
vrijkomt, wordt voor het grootste deel<br />
gebruikt om huishoudens te verwarmen<br />
via stadsverwarming of om elektriciteit<br />
op te wekken. Dagelijks levert het bedrijf<br />
100 tot 120 megawatt aan elektriciteit<br />
en het is daarmee marktleider waar het<br />
gaat om energieterugwinning uit afval.<br />
In de veertien ovens verloopt het verbrandingsproces<br />
geheel gecontroleerd.<br />
In de immense afvalbunkers ontstaan<br />
soms onverwacht branden. Senior projectmanager<br />
Ton van Loon van AVR:<br />
‘De afvalstromen zijn groot en we weten<br />
nooit precies wat daar allemaal tussen<br />
zit. Stoffen kunnen spontaan met elkaar<br />
reageren en vervolgens ontbranden.<br />
Er zit een behoorlijke verrassingsfactor<br />
Kees Schoonderwoerd en Jan Dunselman<br />
inspecteren de Inergen installatie bij de AVR<br />
Links: Kees Schoonderwoerd, rechts: Ton van Loon<br />
in, daarom moeten we een relatief hoog<br />
beveiligingsniveau aanhouden.’<br />
Verzekeringspremie<br />
Dat hoge beveiligingsniveau geldt niet<br />
alleen voor de afvalbunkers, maar voor<br />
het gehele complex op de genoemde<br />
locaties. Aanleiding voor het opwaarderen<br />
van de brandbeveiliging vormden<br />
‘Als de schade meer dan<br />
10 miljoen kan bedragen,<br />
beveiligen we met blusgas’<br />
twee grote branden in 20<strong>01</strong>. De sector<br />
had destijds een slechte naam op het<br />
gebied van brandveiligheid en mede<br />
daarom stegen de verzekeringspremies<br />
ook voor AVR met meer dan 600 procent.<br />
Reden voor de AVR-directie om<br />
het probleem aan te pakken. En dat<br />
werd meteen maar goed gedaan. Ton<br />
van Loon: ‘Het is zelfs in een directieverklaring<br />
opgenomen dat we een actief<br />
beleid voeren om brand te voorkomen,<br />
waarbij wij NFPA standaarden hanteren.<br />
Tevens is het beleid erop gericht in de<br />
markt bekend te staan als een highly<br />
protected risk, waardoor we ook goed<br />
verzekerbaar zijn tegen lage premies.’<br />
De klus kwam terecht bij zijn afdeling,<br />
AVR Projecten. De senior projectmanager<br />
is er zo’n vier jaar mee bezig<br />
geweest. ‘Het project is gefaseerd<br />
omdat het om een forse investering<br />
gaat. Misschien maar goed ook want er<br />
was tijd nodig om gedetailleerd beleid<br />
te maken en af te stemmen met de verzekeraars.<br />
Het gaat om veel maatregelen<br />
in alle gebouwen en installaties en<br />
veel daarvan hebben weer specifieke<br />
aspecten. In die zin is het een omvangrijk<br />
project en ook veel bewerkelijker<br />
dan bijvoorbeeld het inkopen en laten<br />
bouwen van een complete installatie.<br />
Met dit project streven we ernaar het<br />
werk zo min mogelijk stil te hoeven<br />
leggen. Het is aan het projectmanagement<br />
om de wensen van AVR en de<br />
capaciteiten van de aannemers zo goed<br />
mogelijk op elkaar af te stemmen.<br />
Ik denk dat 80 procent van onze tijd op<br />
gaat aan organisatie en coördinatie’,<br />
aldus Van Loon.<br />
Rookgasanalyse<br />
Gestart werd met een inventarisatie van<br />
alle te nemen maatregelen. Dat resulteerde<br />
uiteindelijk in een pakket waarin<br />
niet alleen AVR zich konden vinden,<br />
maar ook de verzekeraars. Dat pakket<br />
bestaat uit vervanging en vooral ook uitbreiding<br />
van de brandmeldinstallaties<br />
op alle locaties, nieuwe sprinkler- en
watermistsystemen in bijvoorbeeld<br />
afvalbunkers, electriciteitscentrales en<br />
magazijnen en blusgassystemen in de<br />
besturingsruimtes. De klus werd in<br />
onderdelen in de markt gezet en is door<br />
verschillende leveranciers en onderaannemers<br />
uitgevoerd. Tyco werd ingeschakeld<br />
om op alle locaties blusgassystemen<br />
aan te leggen. Daarnaast heeft Tyco<br />
op twee locaties watermistsystemen<br />
aangelegd voor de beveiliging van de<br />
turbines.<br />
Jan Dunselman, ingehuurd als projectmanager<br />
op de locatie Rozenburg:<br />
‘Stelregel is: als de schade inclusief<br />
gevolgschade meer dan 10 miljoen<br />
euro kan bedragen, dan beveiligen we<br />
een ruimte met blusgas. Daarbij is<br />
gekozen voor automatisch blussende<br />
systemen die worden aangestuurd door<br />
het brandmeldsysteem, zo is de factor<br />
mens uitgeschakeld.’ Het gaat in totaal<br />
om 33 besturingsruimtes. Ton van<br />
Loon: ‘Dat zijn onder andere ruimtes<br />
waar de rookgassen worden geanalyseerd.<br />
De overheid en AVR zijn daar<br />
zeer strikt in. Als door brand geen<br />
analyse meer mogelijk is, dan moeten<br />
we de verbrandingsovens uit bedrijf<br />
nemen. De gevolgschade zou enorm<br />
zijn, want dan komt het gehele productieproces<br />
stil te liggen.’<br />
Blusgas Inergen<br />
Bij de keuze van het blusgas werd geen<br />
enkele concessie gedaan. Ton van Loon:<br />
‘Kwaliteit was leading. We hebben zelf<br />
de markt verkend en kwamen al gauw<br />
uit bij Inergen van Tyco. De meeste<br />
blusgassen hebben eigenschappen<br />
waardoor mensen er niet in kunnen<br />
verkeren en die soms zelfs de dood tot<br />
‘De afvalstromen zijn<br />
groot en we weten nooit<br />
precies wat daar allemaal<br />
tussen zit’<br />
gevolg hebben. Inergen heeft dat nadeel<br />
niet, het is in onze toepassing niet schadelijk<br />
voor mensen en ook niet voor het<br />
milieu. Een blussing met Inergen is<br />
daardoor zeer veilig’.<br />
Om mensen te overtuigen van de kwaliteiten<br />
van Inergen heeft Tyco in het<br />
voorjaar van 2005 bij RICAS in Ede een<br />
demonstratie gegeven met een blussing,<br />
waarbij AVR-medewerkers de unieke<br />
eigenschappen van Inergen aan den<br />
lijve hebben kunnen ondervinden. Jan<br />
Dunselman: ‘Zo creëer je draagvlak. Het<br />
hele project is ook begeleid door reviewteams,<br />
met daarin de mensen die straks<br />
met het systeem moeten werken, in de<br />
productie, in het beheer of in het onderhoud<br />
van de installaties. Het kan niet zo<br />
zijn dat wij installaties gaan bouwen<br />
waar de productie last van heeft, of die<br />
zó zijn gemonteerd dat ze niet te onderhouden<br />
zijn. Dat draagvlak is ook<br />
belangrijk omdat deze mensen het project<br />
moeten afnemen, ze moeten er echt<br />
a vital part of your world<br />
voor tekenen.’ Dat gebeurt echter pas<br />
als de systemen zijn getest en gecertificeerd<br />
en als alle medewerkers zijn<br />
getraind in het omgaan met de installaties.<br />
Die trainingen worden door Tyco<br />
zelf verzorgd.<br />
Senior projectmanager Ton van Loon<br />
van AVR is zeer te spreken over de<br />
manier van werken van Tyco. ‘We zijn<br />
pas afgelopen voorjaar gaan praten.<br />
We waren erg snel rond. Ronduit<br />
spectaculair was de bouwtijd op de<br />
drie locaties: die was erg kort, maar is<br />
geheel conform planning verlopen.<br />
Er zijn maar bijzonder weinig restpunten,<br />
dus ook de oplevering kon pijlsnel<br />
verlopen. Alle complimenten dus voor<br />
projectmanager Rob Kuiper van Tyco.<br />
Mede dankzij hem en de inzet van zijn<br />
team heeft Tyco hier bijzonder slagvaardig<br />
geopereerd.’<br />
Meer informatie<br />
Kees Schoonderwoerd<br />
Account-manager Blusgassystemen<br />
Tel. 0348-494 294<br />
E-mail:<br />
kschoonderwoerd@<strong>tyco</strong>int.com<br />
11
12<br />
a vital part of your world<br />
Beurskalender<br />
EXPO 2006<br />
Elektrotechniek & Licht<br />
‘Schakel naar informatie’<br />
13 maart - 27 april 2006<br />
Tyco Fire & Integrated Solutions zal<br />
samen met GTI Electroproject B.V.<br />
en Tyco Electronics aan de EXPO<br />
2006 deelnemen. Tijdens de beurs<br />
presenteren ruim 60 leveranciers<br />
van de Technische Unie zich aan de<br />
Elektrotechnische branche. Tyco<br />
komt tijdens EXPO 2006 met nieuwe<br />
producten voor brandbeveiliging en<br />
zorgcommunicatie.<br />
EXPO 2006 aan boord van het schip<br />
‘Jules Verne’.<br />
De EXPO-boot van de Technische<br />
Unie vaart langs alle vestigingen.<br />
Voor de vaarroute en meer informatie:<br />
www.<strong>tyco</strong>fis.nl.<br />
Registreer nu en win een<br />
Tyco-cruise!<br />
Registreer u nu voor de EXPO 2006<br />
met de actiekaart uit dit Tyco<br />
Journaal en maak kans op een<br />
‘Tyco-cruise met diner’ door de<br />
Amsterdamse grachten.<br />
Beurs Intertraffic 2006<br />
4-7 april 2006<br />
Stand: hal 1 Europahal, standnummer<br />
<strong>01</strong>.219, RAI Amsterdam<br />
De beurs Intertraffic<br />
2006 is een vakbeurs<br />
voor Infrastructuur,<br />
Verkeersmanagement,<br />
Veiligheid en<br />
Parkeren.<br />
Tyco Fire & Integrated Solutions zal<br />
samen met Tyco UK, Tyco Frankrijk<br />
en Tyco Australië op een gezamenlijke<br />
beursstand diverse nieuwe producten<br />
presenteren. Voor meer informatie<br />
en gratis toegangskaarten:<br />
www.intertraffic.com.<br />
Tyco finalist<br />
voor<br />
Innovation<br />
Award 2006<br />
Tyco is genomineerd voor de<br />
Intertraffic Innovation Award met<br />
het DAB (digital audio broadcast)<br />
systeem; een “radio inbreek” beveiligingssysteem<br />
voor verkeer in tunnels<br />
en parkeergarages.<br />
Colofon<br />
Tyco Journaal is een uitgave van Tyco Fire &<br />
Integrated Solutions. Tyco Journaal verschijnt<br />
vier maal per jaar en wordt verzonden in<br />
controlled circulation.<br />
Overname van artikelen uit dit Tyco Journaal is<br />
alleen toegestaan met toestemming van de <strong>red</strong>actie<br />
en met bronvermelding. Voor het gebruik van<br />
foto’s of andere illustraties is toestemming van de<br />
maker nodig. Aan de samenstelling van dit Tyco<br />
Journaal is de grootst mogelijke zorg besteed.<br />
Tyco aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade<br />
die kan voortvloeien uit gebruik van (gegevens<br />
uit) deze publicatie.<br />
Redactieadres:<br />
Tyco Fire & Integrated Solutions<br />
Afdeling marketing & communicatie<br />
Postbus 283, 3440 AG Woerden<br />
Redactie:<br />
Stephan Dokter, IJsbrand Kruithof, Bianca Pouw,<br />
Piet Schueler, Petra Ufkes, Daan Veulings, Gerben<br />
Beekman<br />
Teksten<br />
Het Kopijbureau, Bussum<br />
Vormgeving:<br />
Drost, creatief in communicatie, De Meern<br />
Lithografie en druk:<br />
Drukkerij Ruitenbeek, Weesp<br />
Oplage:<br />
15.000 exemplaren<br />
Meer informatie:<br />
Op zoek naar specifieke deskundigheid van Tyco,<br />
nader contact over de producten en diensten of<br />
verdere informatie over de in dit Tyco Journaal<br />
beschreven onderwerpen? Surf dan naar<br />
www.<strong>tyco</strong>fis.nl of mail naar tfisnl@<strong>tyco</strong>int.com<br />
Adreswijzigingen:<br />
Voor een wijziging in adres of tenaamstelling<br />
wordt u verzocht een gecorrigeerde adresdrager te<br />
zenden aan:<br />
Tyco Fire & Integrated Solutions<br />
Postbus 283, 3440 AG Woerden<br />
NVTG congres<br />
‘Van zorgverlener naar zorgondernemer’<br />
6 en 7 april 2006<br />
Hotel Carlton De Brug te Mierlo<br />
Tijdens het NVTG congres-bedrijvenbeurs wordt ingegaan op de gevolgen voor<br />
de zorginstellingen van de invoering op 1 januari 2006 van de Wet Toelating<br />
Zorginstellingen (WTZi). Tyco is één van de sponsoren van dit congres en zal<br />
zich op de bedrijvenbeurs presenteren met een beursstand.