download - Zichtlijnen

Stel je vergeet je snor, je rent die twee trappen af, zoek zoek zoek , welke gang???
En dan weet je de code niet. Wie verzint zoiets?
“Ja, er kán gestolen worden”
“Ja, ik neem mijn spullen van waarde altijd mee het toneel op”
“Ja, maar anderen weer niet en het moet dus veilig zijn.”
“Ja, maar ik ben mijn snor vergeten en ik moet nu op!”
“Ja, dat is lastig.”
“Ja, dat is lastig? Lastig? Het is een ramp!”
“Ja, maar het is vanwege de veiligheid”
“Ja, niet de mijne.”
“Ja kijk, je hebt te maken met drie routings in een theater: Het publiek, áchter, én de
vluchtroute. En als er iets aan de hand is dan moet dat door mekaar kunnen. Het
publiek achter en wij vóór.”
“Ja?”
“Nou, dan moeten ze langs de kleedkamers.”
”Ja?”
“En dan moeten ze er niet ín. Dus…. Moeten ze op slot, dus hebben ze een code.”
“En mijn snor dan?”
“Ja.”
Ik stel voor dat al die codes in het land gewoon weg gesloopt worden en er gewoon
weer kluisjes komen met een sleuteltje en waar je een ruil-euro in stopt dan hebben
we alle problemen opgelost.
We hebben in Nederland nu zo’n 300 theaters staan. Veelsteveel naar mijn smaak,
maar wat erger is, het merendeel heeft de ontwikkelingen van de 20 e eeuw niet
helemaal meegekregen. Meestal hebben ze een lijsttoneel en als het kan is die goud
en de stoelen zijn van rood-fluweel.
Natuurlijk zijn er ook nieuwe gebouwen, waar het rood en goud ontbreekt, maar veel
modernismen in die gebouwen zijn placebo’s voor het rood-goude chique-gevoel.
Meestal zijn dat moderne gadgets, die na de dag van de opening hinderpalen
worden voor de mensen die in die theaters moeten werken.
Een traditioneel theater is snel bedacht; een lijsttoneel met een donkere zaal publiek
in de diepte en een scheiding door het hoogteverschil door een podium, maar is dat
werkelijk het soort gebouw waar we op zitten te wachten?
Laat ik u de geschiedenis vertellen waar dat lijsttoneel historisch vandaan is
gekomen en hoe die al meer dan een eeuw op de helling staat.
KIJKDOOS
Dit is het prototype van het klassieke lijsttoneel. De kijkdoos. Kijk, diepte, de illuzie
van de werkelijkheid. Met een machtig technisch apparaat van koulissen en friezen,
een kap, een trekkenwand en een goede schilder konden ze de indruk geven 3D. ,
iets wat de mensen toen alleen maar in de werkelijkheid meemaakten. Nu konden ze
één op één vanuit een rood-fluwelen stoel reizen naar exotische landen, en rijke
paleizen, en zelfs de hemel behoorde tot de mogelijkheden. 17 e eeuw, in Amsterdam
voor het eerst rond 1657.
Maar aan het begin van de 20 e eeuw begon het te morrelen. De fotografie bracht ons
naar verre oorden, de film deed dat nog weer mooier.
3