Preek n.a.v. Openbaring 12:1-6 Jezus komst in ... - Jan Haveman

Preek n.a.v. Openbaring 12:1-6 Jezus komst in vijandschap en haat Emmen, 25 december 2012
Volk van God, geliefde gemeente van Immanuel,
Waar gaat het om met kerst? Wat is uw kerstgevoel?
Als je dat zo hier en daar in Emmen aan iemand zou vragen, dan denk ik dat de meeste mensen
wel iets weten over het kindje in de kribbe, Jozef en Maria, herders, een kerststal...
Voor veel mensen is het toch wel een speciale tijd, met een bijzondere sfeer, en een kerstdienst
hoort daar zeker bij. En dat is mooi, want het is een kans om het evangelie te vertellen!
Want als je kijkt waar het voor de meeste mensen met kerst om draait, dan zie je dat ze zich druk
maken over eten en drinken, kerstbomen en ballen, mooie kleren, wel of geen sneeuw.
Ik heb even gegoogled op internet, en dit krijg je te zien bij de hit kerstfeest [dia1].
En geen enkele verwijzing naar Jezus, Jozef en Maria...
Is kerst geen sentimentele poppenkast vol prullaria geworden!? Een kassucces, ingepakt door de
commercie!?
Ik denk wel 's: Jozef en Maria [dia2] zouden raar opkijken van ons kerstgevoel. En als ze hier in
Emmen op zoek zouden zijn naar een plekje om te overnachten, trekken ze vast veel bekijks. Maar
zullen ze uiteindelijk niet in het AZC terechtkomen?! En of ze dan status krijgen...
En iedereen heeft het wel heel mooi over vrede op aarde. Maar is dat meer dan een paar dagen
verplicht lief zijn voor mekaar, om daarna weer gewoon over te gaan tot de orde van de dag
waarbij iedereen vooral aan zichzelf denkt!?
Waar draait het bij u, bij jou om op het kerstfeest? Wat bepaalt uw/jouw kerstgevoel?
[dia3,blanco] In het boek Openbaring wordt het kerstverhaal ook verteld.
Maar het is niet bepaald wat je noemt een zoetsappig verhaal.
Eerder dreigend, beangstigend, surrealistisch.
Toch laat het veel meer de werkelijkheid rond het gebeuren van de geboorte van de Zoon van God
als mens op aarde zien, dan wat er tegenwoordig van gemaakt wordt. Daarom is het thema ook:
Jezus komst in vijandschap en haat.
Met hoofdstuk 12 zijn we in het middelpunt van het boek Openbaring gekomen, en ook dat is
symbolisch. Want niet alleen scharniert Openbaring hier, nee, alles in hemel en op aarde, [dia4] in
heel de kosmos en wereldgeschiedenis draait om dit centrale punt: de geboorte van de Zoon van
God. Tegelijk is het een keerpunt, want vanaf nu krijg je dieper zicht op wat er in deze wereld echt
aan de hand is.
Wat zie je? Eerst worden de spotlights gericht op [dia5] een vrouw. Zij heeft de zon als een mantel
omgeslagen. Haar voeten rusten op de maan en om haar hoofd is een krans van 12 sterren. Heel
het immense heelal is op deze vrouw gericht. Al die machtige lichtbundels zijn haar als een sieraad.
Wie is deze vrouw? Eigenlijk is er verder maar heel weinig over haar bekend, en wat er gezegd
wordt, is helemaal niet zo verheven. Je hoort haar schreeuwen in barensnood en ziet dat ze moet
vluchten vanwege dreiging en geweld. Al is deze vrouw dus met hemels licht bekleed, ze is toch
een armelijke, opgejaagde, smartdragende gestalte, omringt door gevaar.
Uit deze vrouw wordt een jongetje geboren, met wie niemand anders bedoeld wordt dan Jezus
Christus. De vrouw is de moeder van Jezus. Maria dus, zul je zeggen.
Zeker, de Roomse Mariaverering rust voor een belangrijk deel op deze tekst. De Roomse kerk heeft
Maria verheven tot Koningin van de hemel.
Toch kun je niet zeggen dat de vrouw type is van Maria, dat zij Maria uitbeeldt.
Dat wordt duidelijk als je naar het vervolg kijkt. In vers 17 staat dat de draak [dia6] oorlog gaat
Jezus komst in vijandschap en haat Kerstpreek n.a.v. Openbaring 12:1-6, door Jan Haveman, Emmen 25 december 2012 1

voeren tegen de rest van haar nageslacht, allen die zich aan Gods geboden houden en bij de
getuigenis van Jezus blijven.
Met de vrouw wordt dus bedoeld [ dia7] het volk van God. Dáárom ook richten al de hemelse
lichten de aandacht op haar. Niet zozeer vanwege haar zelf, maar omdat zij de Christus heeft
voortgebracht (Jezus is lichamelijk immers kind van de kerk). En omdat zij tegelijk ook zijn
eigendom is en door Hem gedragen en behouden wordt (want Jezus is naar zijn goddelijke kracht
de Bruidegom die de vrouw gekocht heeft met het offer van zijn leven).
Uiteindelijk staat dus niet de vrouw in het centrum van het heelal, maar Jezus Christus! Als Hij
geboren wordt wijst een ster zijn plaats aan. Als Hij aan het kruis hangt, bedekt de zon zich en
houdt de schepping haar adem in. En als Hij sterft scheurt de aarde open… Heel de schepping is op
Hem geconcentreerd.
[dia8] De vrouw is zwanger en schreeuwt in haar weeën en in haar pijn om te baren.
Weet u wat dit beschrijft? De tijd van de adventsverwachting van de OT-gemeente.
Heel de tijd vanaf de zondeval tot de geboorte van de Messias was in feite één schreeuw om
verlossing, een roep uit de diepte om redding. Want wat heeft het volk van God veel meegemaakt.
En niet bepaald een opgaande lijn, eerder één van pieken en dalen, van hoogte-, maar zeker ook
dieptepunten. Telkens werd er aan Gods kinderen getrokken, zijn ze verleid, meegesleurd door
verzoekingen, vervolgd, weggevoerd in ballingschap, bijna vernietigd.
Zodoende klinkt uit heel het OT een schreeuw van pijn, angst en ontzetting.
En waarom werd er zo aan haar getrokken?
Omdat de vrouw een kind verwacht! Het gaat niet zozeer om haar, als wel om haar kind.
[dia9] Als de Farao van Egypte achter Israël aanjaagt, dan gaat het om het kind dat uit Israël zal
voortkomen. En als de Babyloniers Israël in ballingschap voeren, dan staat maar niet de toekomst
van Israël op het spel, maar de komst van het kind waar alle ogen op gericht waren.
En natuurlijk hadden Farao en Nebukadnezar dat niet door, zij hadden alleen de Joden op het oog.
Maar de dingen zijn meer dan ze lijken. Er liggen diepere werkelijkheden achter de geschiedenis.
Hoe je dat zo kunt zeggen? Omdat God Zelf dat zo zegt.
Direct na de zondeval zegt de Here tegen de duivel: [dia10] Vijandschap sticht ik tussen jou en de
vrouw, tussen jouw nageslacht en dat van haar, zij verbrijzelen je kop, jij bijt hen in de hiel.
Dát is wat je hier meemaakt in Openbaring 12: de strijd op leven en dood tussen slang en vrouw!
Kijk maar ´s wat Johannes nog meer ziet. [dia11]
Er verschijnt een grote vuurrode draak die er angstaanjagend uitziet met z’n 7 koppen en 10
horens. En let 's op z'n vernietigende staart.
Deze draak is de oude slang, de duivel die de wereld verleidt.
Vuurrood vanwege de bloeddorst en haat.
Met die 10 hoorns en 7 koppen gekroond met diademen moet je hem niet onderschatten: hij is
sterk en machtig. Niets en niemand ontziet hij.
En het venijn zit ´m in z’n staart. Eerbied voor Gods schepping tref je bij hem niet aan.
Die sterke stotende horens zijn wereldmachten zoals ze er altijd in de geschiedenis geweest zijn en
zullen zijn. Het zijn verschillende wereldmachten, dat wel, maar let er op: ze zitten aan één draak
vast, ze worden beheerst door één enkele kwade genius, die maar op één ding bedacht is: de
vernietiging van het kind dat verwacht wordt.
Want de duivel herinnert zich heel goed de voorspelling dat zijn kop zal worden verbrijzeld. En dat
wil Satan koste wat kost voorkomen!
En daarom spant hij ze voor z’n karretje: Kaïn die z’n broer vermoord, Lamech die z’n
Jezus komst in vijandschap en haat Kerstpreek n.a.v. Openbaring 12:1-6, door Jan Haveman, Emmen 25 december 2012 2

godslasterlijke en hoogmoedige taal uitkraamt, de Farao van Egypte die Israël wil uitroeien en niet
wil laten gaan. De Filistijnen, Moabieten, Ammonieten en Edomieten. Koning Sanherib die de spot
drijft met de God van Israël, Nebukadnezar, Herodus… Heel die lange stoet van machthebbers en
koningen.
[dia12]Dan lees je dat de draak voor de vrouw staat. Ze staan tegenover elkaar, gaan de
confrontatie aan. En nu wordt duidelijk dat kerst helemaal niet zo’n lieflijk, vredig en knus
gebeuren is: er staat ongelooflijk veel op het spel! En wat heeft het er om gespannen!
Want de draak wil, meteen als de vrouw haar kind gekregen heeft, de baby wegnemen en het
verslinden. De duivel wil niet alleen z’n eigen genadeslag voorkomen, maar ook verhinderen dat
Gods reddingsplan wordt uitgevoerd.
Dat betekent dat als de duivel nu z’n zin krijgt, dat het afgelopen is. Dan gaat heel Gods schepping,
heel de mensheid, er aan. Dan is het over en uit! Die dreiging voel je heel duidelijk.
En dan gebeurt dat grote wonder, waar eeuwen met verlangen naar is uitgekeken: en zij baarde
een zoon, een jongetje… [dia13]De lange tijd van verwachting, van Eva tot Maria, is voorbij.
Het beloofde vrouwenzaad is geboren in mannelijke kracht, nodig om de draak te verslaan.
Toen is de Heiland geboren, Jezus, de Redder van de wereld.
Hier heeft Gods volk eeuwen naar uitgekeken: de komst van de Messias. Glorie aan God!
Maar wat klinken er dan bespottelijke woorden: …en hij zal alle volken hoeden met een ijzeren
staf… Wie? Dat kleine kind? In die vieze voerbak in die stinkende stal?
Dat hulpeloze kind daar in die doeken gewikkeld, is dat mijn Redder?
Het lijkt er niet echt op. Zeker niet in de vertelling van Openbaring.
Want het kind is nog maar nauwelijks geboren of – hup – [dia14] het wordt al weggevoerd naar
God en zijn troon. Op het nippertje gered uit de graaiende klauwen van de draak.
Niet echt verheffend, weinig eervol ook. Als je zoiets hoort dan denk je niet gelijk aan de Zoon van
God, of aan Iemand die de heidenen met een ijzeren staf hoedt...
Het is ook wel een beetje vreemd, dat heel het leven en werk van de Here Jezus hier als in een flits
beschreven wordt. Er wordt helemaal niks gezegd over zijn optreden op aarde, over de wonderen
en tekens die Hij heeft gedaan, de woorden die Hij heeft gesproken. Zelfs wordt het
allerbelangrijkste wat Hij heeft gedaan en waarvoor Hij mens werd: sterven op het kruis van
Golgotha voor onze zonden en opstaan uit de dood als teken van overwinning, niet eens genoemd!
Dat mag verbazen, maar daarover gaat het nu ook niet in het visioen dat Johannes ziet.
De focus ligt erop, dat de duivel zeer tegen zijn zin in, geen grip krijgt op de Zoon van God, op het
Kind dat is geboren! Hij heeft Hem niet kunnen overwinnen, laat staan vernietigen.
Nog even blijft buiten beschouwing dat Jezus Christus in dat ene moment van zijn bestaan hier op
aarde een werk heeft volbracht dat van eeuwige betekenis is. Dat volgt straks. Nu valt het licht van
de profetie op dit ene verrassende feit, dat dit schijnbaar hulpeloze kind, waar tegen alles en
iedereen o.l.v. de duivel samenspant, uiteindelijk als overwinnaar is opgevaren naar de hemel.
Daarmee is Hij onbereikbaar geworden voor de satanische machten.
En daardoor is Hij bekleed met macht over hemel en aarde.
[dia15] Nu wordt duidelijk dat wat de draak wilde voor goed is mislukt!
De geboorte van de Zoon in vijandschap en haat, zo heb ik geprobeerd de eerste verzen van
Openbaring 12 samen te vatten. En het is goed, zeker voor een echt kerstgevoel, stil te staan bij de
ontzettende strijd die er gevoerd wordt tegen de overheden, tegen de machten, tegen de
wereldbeheersers dezer duisternis, tegen de boze geesten in de hemelse gewesten.
Jezus komst in vijandschap en haat Kerstpreek n.a.v. Openbaring 12:1-6, door Jan Haveman, Emmen 25 december 2012 3

Want dat is een strijd op leven en dood.
En dat de Zoon van God als overwinnaar uit die strijd is gekomen, wil nog niet zeggen dat wij nu
wel met de armen over elkaar kunnen gaan zitten afwachten of feestvieren.
Lees maar wat er verder over de vrouw gezegd wordt. [dia16] Zij vlucht naar de woestijn, een plek
die door God aan haar wordt gegeven, waar zij 1260 dagen wordt onderhouden.
Wat betekent dat? Dat lees je vers 7-18.
Je krijgt daar zeg maar inzicht in de gevolgen van de Hemelvaart van Christus:
1) [dia17]De duivel en zijn handlangers mogen niet langer in de hemel komen. Wat deed de Satan
daar dan nog, zul je zeggen? Hij kwam nog regelmatig in de hemel om de mensen aan te klagen
vanwege hun zonden. Maar nu Christus betaald heeft voor de zonden, nu Hij voor voldoening
heeft gezorgd, nu is er niet langer plaats voor een aanklager. En daarom wordt Satan definitief de
hemel uitgebonjourd.
2) [dia18] Gevolg daarvan is wel, dat deze tegenstander van God, op de aarde terecht is gekomen.
De aarde – da’s onze leefwereld! En niet voor niks worden we daarom beklaagd en gewaarschuwd:
Wee de aarde en de zee, de duivel is naar jullie afgedaald! Hij is woedend, want hij weet dat hij
geen tijd te verliezen heeft. In een wanhoopsstrijd gaat de duivel rond als een briesende leeuw
zoekend wie hij in z’n val kan meesleuren...
3) [dia18] En nu het Kind veilig is, richt Satan zijn woede op de vrouw. En je herinnert je hopelijk
dat met die vrouw het volk van God, de kerk wordt bedoeld – u en ik - wij dus! In zijn niets en
niemand ontziende haat richt Satan z’n pijlen nu op ons, die de geboden van God bewaren en het
getuigenis van Jezus hebben. Hij is uit op jouw ondergang, Hij wil u strikken.
Dat is de werkelijkheid waarin je leeft, waarin wij kerk zijn!
Dat ziet er dus niet zo mooi uit!
Denk niet dat het na kerst allemaal vrede op aarde is.
Wees meer dan ooit op je hoede voor verzoeking, aanvechting, verleiding.
Tegelijk gloort ook hier weer licht, wil God je, door een tipje van de sluier op te lichten,
bemoedigen: de vrouw krijgt vleugels om te vluchten naar de woestijn.
Daar zal God voor haar zorgen en haar veilig bewaren.
En het gaat weer om bepaalde tijd: 1260 dagen. (Weet je het nog: [dia19] 42 maanden = 3½ jaar =
tijd, tijden en een halve tijd). Dat betekent dat het is af te zien. De tijd van de verdrukking heeft
een einde! Daarom: houd moed, geloof en wacht!
[dia20] De geboorte van de Zoon in vijandschap en haat.
Vanuit Openbaring 12 staan we stil bij de geboorte van Jezus Christus op aarde onder
omstandigheden die de grote strijd op de achtergrond van heel de wereldgeschiedenis laten zien.
Die het grote waarom duidelijk maken van de komst van Gods Zoon als mens: de duivel
overwinnen, de macht van Satan weerstaan die het op zijn leven had gemunt. God zij dank is de
opzet van de duivel mislukt – voor goed! En is Gods reddingsplan in werking getreden.
Daarom kunnen we met kerst ook feestvieren en blij zijn.
Maar denk niet dat dit het einde is. Vergeet niet dat de strijd nog niet is afgelopen, ook al is de
eindoverwinning behaald.
Daarom: blijf hopen, verwachten, uitzien naar de dag waarop God alles zal zijn in allen.
En blijf bidden: Amen, Kom Here Jezus, ja kom spoedig.
Jezus komst in vijandschap en haat Kerstpreek n.a.v. Openbaring 12:1-6, door Jan Haveman, Emmen 25 december 2012 4