Download hier de PDF van het volledige interview met Johan ...

Als directeur van de gelijknamige
grossiersgroep Koskamp
uit Den Ham realiseert Koskamp
zich maar al te goed dat
het geloof, evenals de politiek
zeker geen alledaags gespreksonderwerp is
in de zakenwereld. Dat weerhoudt hem er
niet van een persoonlijk boek te schrijven
over de grote invloed van het geloof op zijn
managementstijl.
“Natuurlijk weet ik dat het geloof geen
populair onderwerp is en zelfs tot complexe
situaties kan leiden. Ik denk daar echter
anders over en wil vooral de aandacht vestigingen
op de normen en waarden die ik
hanteer op basis van mijn Protestant zijn”,
zegt hij. “Bij alle ontwikkelingen voel ik me
vooral gesteund door de Bijbelboeken Prediker
en Spreuken. Volgens Hans Wiegel zijn
er genoeg mensen die hun geloof achter
de voordeur belijden, waardoor het geloof
niet altijd in het juiste perspectief wordt
geplaatst.”
Overigens werd het allereerste exemplaar
van het boek op 28 augustus door Hans
Wiegel in ontvangst genomen. Hij is namelijk
een belangrijke bron van inspiratie voor
Koskamp. Vooral de directe manier van communiceren
van Wiegel oogst veel waardering
bij de ondernemer.
“Ik draag mijn visie en overtuiging uit. Mijn
deur staat altijd open”, zegt Koskamp. “Ook
al ben ik een overtuigd gelovige, betekent dat
zeker niet dat ik de ideale manager ben en
geen fouten maak of heb gemaakt. In dit boek
schrijf ik behalve over de pieken, ook over de
dalen waar we als onderneming doorheen
zijn gegaan. Ik heb bijvoorbeeld twee keer
een oliecrisis meegemaakt met het bedrijf.
Het eindresultaat is in ieder geval dat er nu
een hele gezonde en best eigenzinnige organisatie
staat.”
Antwoorden
Met dit hoogst persoonlijke boek hoopt Koskamp
een ‘bescheiden aanzet te geven tot
meer reflectie en transparantie in het zakenleven
over de eigen waarden en normen’.
Volgens hem zijn er genoeg managementboeken
met zakelijke tips, terwijl meer
levensbeschouwelijke boeken ‘juist veel
31 augustus 2012 | aFtERsaLEs MagaZINE | 73
Met de hand op de Bijbel
Met zijn net verschenen boek ‘Per saldo, een komma verschil’, doorbreekt Johan Koskamp
een taboe in het bedrijfsleven: ondernemen op basis van de Bijbel. Het geloof is een
onderwerp dat meestal wordt vermeden in het zakenleven. Koskamp doet dat anders en
met overtuiging. Tekst Jos Veldhuisen
Het eerste exemplaar van het boek
‘Per saldo, een komma verschil’
werd op 28 augustus in ontvangst
genomen door Hans Wiegel. Meer
informatie over het boek is te vinden
op www.eenkommaverschil.nl. De
opbrengsten van het boek gaan naar
de stichting ‘Per Saldo, een komma
verschil’, die kennis en kapitaal
beschikbaar stelt voor ondernemers, die
buiten hun schuld in moeilijkheden zijn
geraakt.
“Geloof is als ademhalen. Het geeft op de juiste momenten de juiste energie. Het moet echter vanzelfsprekend
gaan, zonder er iedere keer over na te hoeven denken”, zegt Johan Koskamp.
houvast aan andere ondernemers kunnen
bieden’. Bij het opbouwen van zijn onderneming
heeft hij zelf in ieder geval het meeste
gehad aan de Bijbel als management boek.
Koskamp haalde er inspiratie en herkenning
uit en de Bijbel teksten gaven hem antwoorden
op moeilijke vraagstukken.
‘natuurlijk: het geloof is geen
populair onderwerp en kan zelfs
tot complexe situaties leiden’
“Iedereen maakt fouten, ik uiteraard ook.
Maar het geloof hield mij toch weer in het
spoor”, zegt hij. “Vooral in minder goede tijden
heb ik er de nodige steun aan gehad, zeker
toen ik binnen twee jaar vijf familieleden heb

74 | AFTERSALES MAGAZINE | 31 AuGuSTuS 2012
Johan Koskamp: “Zodra je de 65 nadert, denk je meer na over wat achter je ligt.”
verloren. Maar ook in zakelijk opzicht heb ik
steun aan de Bijbel. Bijvoorbeeld als strategische
keuzes die we hadden gemaakt, verkeerd
uitpakten. Maar ik heb altijd het geloof gehad
dat de onderneming overeind zou blijven,
ook al neem je soms organisatorische beslissingen
die niet direct door anderen worden
gewaardeerd.”
Wie altijd op de wind let, komt nooit aan zaaien
toe; wie altijd naar de wolken kijkt, komt nooit aan
maaien toe, vers 4 van Prediker 11. Dat is de
meest favoriete spreuk van Johan Koskamp,
ook terug te vinden op zijn visitekaartje.
Verruwing
Terugkijken op je zakelijke en persoonlijk
leven is onlosmakelijk verbonden met het
ouder worden. Dat is ook bij Koskamp het
geval. Onlangs werd hij 65 jaar: zijn pensioen
stelt hij nog even uit, maar hij wilde graag
zijn ervaringen delen door middel van een
boek. “Zodra je de 65 nadert, denk je meer na
over wat achter je ligt”, vertelt hij. “Ik wilde
mijn geloofsovertuiging omzetten naar de
managementpraktijk. Ik ben nu niet plotsklaps
managementadviseur geworden, maar
wil graag mijn leidinggevende ervaringen
delen met anderen.”
‘ook al ben ik gelovig, betekent
dat zeker niet dat ik de ideale
manager ben en geen fouten maak
of heb gemaakt’
Hoe ver ga je als ondernemer in de autobranche
met je geloof in de dagelijkse aansturing
van je bedrijf en het contact met klanten
en garagebedrijven? Wat merken de eigen
medewerkers en leveranciers van de geloofsovertuiging
van Koskamp? En wat vinden zij
hiervan? Dat zijn enkele thema’s die in het
boek aan de orde komen.
Een andere vraag is natuurlijk of de inhoud
van de Bijbelboeken Prediker en Spreuken
wel te rijmen is met een florerend bedrijf
met 250 medewerkers, verdeeld over twaalf
vestigingen. Behalve Bijbelse steun en
inspiratie vraagt dat immers ook moderne
management vaardigheden, zeker gezien het
feit dat het bedrijf voortdurend op overnamepad
is. “Absoluut, maar dat staat los van de
normen en waarden die je hanteert, zowel
privé als zakelijk”, zegt hij. “Er is een onwenselijke
verruwing in de maatschappij aan de
gang, ook in de zakenwereld. Daar probeer ik
mij tegen te keren.”
detAils
“Een komma is klein, maar kan toch grote
invloed hebben. Of het nu om een zin of een
cijfer gaat, de invloed is soms veelzeggend”,
zo licht Koskamp de titel van zijn boek toe.
“De komma is de plek waar de echte chemie
ontstaat. Kleine dingen kunnen per saldo een
groot verschil maken. Details zijn belangrijk;
daar focus ik me op. Niet iedereen vindt dat
een positieve eigenschap, zeker mijn mededirectieleden
hebben liever dat ik alleen de
grote lijnen volg, maar zo zit ik niet in elkaar.
Ik wil graag zoveel mogelijk op de hoogte
zijn van alles wat speelt in de markt en de
onderneming.”
In het boek ontbreekt het lintje dat Koskamp
van de Koningin heeft gekregen. “Ik ben
tegen, wat ik noem, persoonlijke trotsigheden.
Wel ben ik trots op de gehele onderneming:
mijn familie, medewerkers en mijn directieleden
Liesbeth en Bram­Teun. Het lintje heb
ik gekregen voor allerlei sociale taken die ik
ernaast vervul. Dat beschouw ik als een normale
zaak, een bijdrage aan de maatschappij.
Daarvoor hoef ik geen lintje, ook al is het
natuurlijk wel een bepaalde erkenning. Ik
heb de eer dan ook ‘doorgegeven’ aan mijn te
vroeg overleden vader Abraham Koskamp,
want als iemand een lintje verdiende, was
hij het wel. Niet voor niets draag ik ook mijn
boek aan hem op.”
Wie is Johan Koskamp?
Meedogenloos, sterk hiërarchisch gericht,
niet altijd tactvol in situaties waar loyaliteit
in het geding is en overtuigd van zijn gelijk.
Misschien dat daarom vers 5 van het boek
Spreuken favoriet is bij Johan; Openbare
bestraffing is beter dan verborgene liefde.
Maar zijn minder tactvolle optredens zijn
vooral het gevolg van de eerlijkheid die hij
betracht. Eerst komt dan de spontane reactie
en daarna volgen de strategische gedachten.
Dat zijn enkele uitspraken over Koskamp
die in het boek voorbij komen, onder andere
van familieleden, medewerkers, vrienden en
zakenrelaties. Overigens wordt vol waardering
over Koskamp’s enorme werklust
gesproken en de gerealiseerde resultaten
met zijn bedrijf.
Ook Bosal-oprichter Karel Bos, zelf ook een
man van de Bijbel, geeft zijn mening. “Ik
geloof niet dat de prijzen aan het einde van
je leven worden uitgereikt. Dat gebeurt echt
tijdens je leven en dus moet je ook kunnen
genieten. De ondernemingsdrive bij Johan
is niet gericht op zelfverrijking, maar op het
bewerkstelligen van continuïteit. Daar is in
deze tijd groei wel voor nodig.”
Bob Scholte, oud eigenaar van trekhakenfabrikant
Tobo en oprichter van ECS Electronics
(producent van trekhaak bekabelingen):
“Betrouwbaar, ijverig en innoverend: dat zijn
de grootste talenten van zijn ondernemerschap.
Een mindere kwaliteit is zijn grote ongeduld.
Als hij contact met je heeft gezocht
en hij moet op je antwoord wachten; dat vindt
hij niet leuk. Zelfs op kerstavond wilde hij
even een antwoord hebben.”
Adriaan Roggeveen, directievoorzitter van
AP-United, de Europese inkoopcombinatie
van Sator Holding en Unipart, beaamt dat:
“Johan is altijd met de zaak bezig. Op oudejaarsavond
hing hij gerust om kwart voor
twaalf aan de lijn voor een zakelijk gesprek.
Dan had hij die dag zijn omzetcijfers over het
afgelopen jaar op orde gebracht en wilde dat
even met me delen.”
“Je moet Johan wel leren kennen, want hij
kan stug overkomen”, aldus Job van Vliet, oprichter
van bandendistributeur Inter-Sprint.
“Hij kan heel direct zijn en zonder omwegen
zeggen hoe alles in elkaar zit. Zelfs als we
privé bij elkaar zijn praten we over zaken.
Johan is altijd op zoek naar uitdagingen voor
zijn bedrijf. Over een vakantie hoef je niet te
beginnen. Dat komt later wel.”
Goede vriend Jan van Doorn (voormalig
manager Continental en Van Heck): “Ik
waardeer zijn grote betrokkenheid bij
alles. Bij conflicten of ingrijpende persoonlijke
gebeurtenissen stuurt hij een handgeschreven
brief.”