Download - Open Universiteit Nederland

jes. Dit maakt het mogelijk om ook
andere tekens dan letters en cijfers
op het beeld te projecteren, bijvoorbeeld
pijlen, cirkels, contouren, enz.
Gezichtshoeken
Naar analogie van de geluidskanalen,
zijn er ook parallelle videokanalen
mogelijk, bijvoorbeeld voor het tonen
van een gebeurtenis vanuit verschillende
gezichtshoeken. Dit biedt voor
gebruikers interessante didactische
mogelijkheden om zelf op elk moment
te bepalen vanuit welke gezichtshoek
een gebeurtenis moet
worden bekeken.
Beveiliging
De dvd-videostandaard bevat diverse
beveiligingsmechanismen. Het CSS
(Content Scrambling System) is een
digitale kopieerbeveiliging die de
MPEG-bestanden op de dvd versleutelt.
Deze beveiliging kan echter massaal
worden omzeild omdat de sleutel
op de dvd aanwezig is en de algoritmes
voor ontcijfering in elke speler
zijn ingebouwd. Een andere beveiliging
is de regiocode. Deze zorgt ervoor
dat een dvd-video niet buiten
een bepaald geografisch gebied kan
worden afgespeeld. Zowel de speler
als een dvd-video heeft een regiocode;
die moeten met elkaar overeenkomen,
wil de speler de dvd-video kunnen
afspelen. Een beveiligde
Nederlandse dvd-video werkt dus
niet op een in Amerika of Japan gekochte
dvd-videospeler. Deze beveiligingsmethode
komt voort uit de
wens van filmmaatschappijen om
films gefaseerd uit te brengen in diverse
delen van de wereld.Voorheen
waren hier vaak al Amerikaanse dvdvideo’s
op de markt nog voordat de
film in de Nederlandse bioscopen te
zien was.Voor educatieve doeleinden
is beveiliging nauwelijks een issue:
een copyright-mededeling en gegevens
over de makers volstaan om bescherming
te genieten van de au-
20 OnderwijsInnovatie december juni 2004 2005
teurswet. De onderwijstoepassingen
in dit artikel zijn overigens niet tegen
kopiëren beveiligd. Zij hebben regiocode
‘0’, wat betekent dat er geen regiobeperkingen
zijn.
Dvd-auteurssystemen
Voor het maken van een dvd-video
hoeft er strikt genomen niet te worden
geprogrammeerd, zoals bij computertoepassingen.Wel
moeten alle
onderdelen (assets: plaatjes, video,
menu’s, teksten, enz.) in de juiste bestandstructuur
worden geplaatst en
waar nodig onderling worden verbonden.
Dit definiëren van de dvdvideo
gebeurt met zogeheten dvdauteurssoftware.
Low-end software
Aan de onderkant van de markt zijn
goedkope pakketten beschikbaar
waarmee consumenten hun eigen
videomateriaal op dvd kunnen zetten.
Deze pakketten zijn gemakkelijk
te bedienen, maar ondersteunen
geen geavanceerdere constructies
zoals ondertiteling, meerdere gezichtspunten
of beïnvloeding van de
speler/afstandsbediening. Een voordeel
van deze low-end systemen is
dat deze er via conversieroutines
voor zorgen dat alle assets voldoen
aan de dvd-videonorm, bijvoorbeeld
het eventueel ‘upgraden’ van inferieur
videomateriaal naar MPEG 2. Dat wil
overigens niet zeggen dat daarmee
de beeldkwaliteit beter wordt.
Mid-range software
Deze systemen ondersteunen meestal
enkele geavanceerdere functies,
zoals ondertiteling, meer controle
over menu’s en het gebruik van meerdere
audiosporen. Ze stellen meestal
hogere eisen aan het formaat van het
bronmateriaal; sommige bestandsformaten
(bijvoorbeeld avi-bestanden)
worden niet geaccepteerd.
FIGUUR 2: BEELDDETAIL IN MPEG 1
EN MPEG 2
MPEG 1 MPEG 2
High-end software
De high-end systemen zijn vrij complex.
Zij richten zich op de softwarematige
besturing van de dvd-processor
en geven toegang tot de beperkte
geheugenregisters van de dvdvideospeler
(LaBarge, 2001).Via deze
registers kunnen bijvoorbeeld bepaalde
toetsen van de afstandsbediening
worden geblokkeerd. High-end
software maakt het ook mogelijk om
een videofragment te activeren vanuit
verschillende menu’s, dat wil zeggen
zonder dat het fragment meervoudig
op de schijf hoeft te staan (dit
kan niet met de goedkopere pakketten).
De high-end systemen accepteren
uitsluitend bestanden die aan de
dvd-videonorm voldoen. Ook kunnen
zij het resultaat wegschrijven naar
een zogeheten DLT-tape, die nodig is
voor het dupliceren van grotere aantallen
dvd’s.