“In gesprek met…” - Maetis

“In gesprek met…”
“In gesprek met...” is een reeks interviews met
bedrijfsartsen. In deze rubriek stelt een bedrijfsarts
zich informeel voor.
De arap is met Didier Mutsaerts, regionaal
coördinerend bedrijfarts.

Didier komt uit een gezin van
ondernemers. Zijn vader was
ondernemer in de wolhandel en
zijn broers zijn ook allemaal
ondernemer geworden. Je kunt
dus zeggen dat Didier het zwarte
schaap van de familie is: de
eerste met een universitaire
graad en in plaats van
ondernemer arts.
Op de vroege morgen als we
Didier bellen klinkt hij
verrassend wakker en monter.
Fijn! Want wij (Binus en Sjoerd)
zijn best een tikje zenuwachtig.
Het is ons eerste diepte
interview.
Wie is Didier Mutsaerts?
‘Dat is een moeilijke vraag
(lacht). Een gelukkig mens die
blij is dat hij nu staat waar hij is.
En door het leven gelouterd iets
mag betekenen naar anderen
toe.’
Dat klinkt alsof je heel veel
gee. Wat krijg je daarvoor
terug?
‘Veel dankbaarheid en
vertrouwen. Mensen die er later
nog eens op terug komen en
zeggen dat het mooi is dat we
het samen hebben doorlopen.
Het is fijn om iets betekend te
kunnen hebben.’
Wilde je daarom arts
worden?
‘Het zorgzame zit van nature in
mijn karakter. Ik was al van
jongs af aan iemand die mensen
bijstond. Dat ik de oudste ben
uit het gezin hee het zorgzame
waarschijnlijk versterkt. Aan het
begin van de middelbare school
wist ik zeker dat ik dokter wilde
worden.’
Zitten er veel artsen in jou
familie?
‘Geen enkele. Ik heb een familie
van ondernemers. Mijn broers,
vader en grootouders: allemaal
ondernemer. Ik ben een heel
andere route gevaren. Ik was
een van de eerste die überhaupt
een universitaire titel had.’
Hoe zag jouw route tot
bedrijfsarts eruit?
‘Eerst de vijarige basisopleiding
in Leiden, daarna co-schappen
en vervolgens mijn specialisatie
tot longarts in het St.Antonius
ziekenhuis. Dat is een geweldig
leuk ziekenhuis. Veel mensen
zijn daar nog in opleiding. Dat
gee een bijzondere atmosfeer.’
Wat waren jouw redenen om
longarts te worden?
‘Soms lopen dingen als toevallig.
Nog voordat ik mijn bul kreeg
“hier word ik niet op een
gezonde manier oud”

als arts, had ik al een baan in het
ziekenhuis in Oosterhout op de
longafdeling. Op die plek werd
aan mij gevraagd of ik niet de
opleiding tot longarts wilde doen.
In 1991 ben ik overgestapt naar
een maatschap. Toch een soort
van ondernemerschap.’
Als longarts heb je het wel
gemaakt in je leven. Heb je
dat ook zo ervaren?
‘Daar word ik niet warm of koud
van. Dat hee te maken met
mijn mensbeeld. Ik probeer ieder
mens op zijn eigen authenciteit
te waarderen. Een titel of iets
dergelijks zegt me helemaal niks.
Toevallig heb ik een talent dat ik
heb kunnen studeren. Dat heb ik
mogen doen omdat mijn ouders
mij daarin hebben geholpen.
Maar daarmee voel ik mij niet
anders dan anderen.’
Is dat geen valse bescheidenheid?
‘Nee, dat is echt zo! Mensen
mogen mij beoordelen op mijn
competenties en mijn merites,
maar niet omdat ik toevallig
dokter ben. Ik heb ook niet mee
gedaan met status verhogende
zaken zoals dure auto’s, grote
huizen met zwembaden en
boten.’
Waarom ben je gestopt als
longarts?
‘In de maatschap was te weinig
ruimte voor de aandacht die ik
wilde geven aan mijn patiënten.
Daarnaast gaan er veel mensen
dood. Ik moest per week aan
ongeveer 5 mensen vertellen dat
ze longkanker hadden. Na
verloop van tijd kreeg ik in de
gaten dat, dat niet iets is waar ik
gelukkig van werd.’
Er zit toch uitdaging in het
oplappen van mensen?
‘Ik ben een gevoelig mens. Ik
heb mijn werk gedaan met
passie waarbij ik de mensen
beschouwde alsof het mijn
vader, broer, moeder of zus
waren. Daardoor werd het mij te
veel. Ik dacht: “hier word ik niet
op een gezonde manier oud.
Toen ben ik mijn gaan heroriënteren.”
In de tussentijd was het vak van
bedrijfarts een veel interessanter
vak geworden. Toen ik afstudeerde
was dat niet het vak wat
je direct koos. Het had geen sexy
imago.’
Binnen de beroepsgroep is
bedrijfsarts toch nog steeds
een soort van mislukking
baantje?
Dat wordt gezegd. Daar ben ik
het niet mee eens. Daarbij ben ik
niet geïnteresseerd in status.
Ik wil eigenlijk van je horen
waarom het niet zo is.
‘Het ziekenhuis was door de
enorm lange dagen een ivoren
toren. Het kon buiten sneeuwen,
stormen whatever: Wat er in de
maatschappij gebeurde? Geen
idee.
Als bedrijfsarts sta je tenminste
met twee benen in de klei. Als
bedrijfsarts in Rotterdam,
passeerden alle maatschappelijke
ontwikkelingen de revue.
Die zaten gewoon aan de
andere kant van je bureau.’
Zijn er nog meer positieve
punten te noemen in je
werk als bedrijfsarts?
‘Doordat je een andere invalsbasis
hebt (klachten) kun je de
organisatie adviseren op alle
niveaus. Je bent actief binnen
het gehele bedrijf. Dat vind ik
erg leuk. Er wordt naar je
geluisterd, omdat je het kunt
aantonen met feiten. Er worden
dan stappen gezet waarvan niet
alleen de medewerkers beter
worden, maar het hele bedrijf.’
Ben je dan niet bang dat het
contact met de medewer-
“Een ziekte overkomt iemand niet voor niets,
daar zit een boodschap in”

kers oppervlakkiger wordt?
‘Dat is maar net hoe je het doet.
Ik kan ’s ochtends op spreekuur
een heel filosofisch gesprek
voeren. Omdat mensen die op
mijn spreekuur komen vaak op
een kruispunt in hun leven
staan. Als jij meer dan drie
weken ziek bent dan is er wat
aan de hand, dan moet je keuzes
gaan maken. Dat zijn keuzes op
het privé -dan wel op het werk
vlak. Dan is het heel interessant
om te kijken hoe je die persoon
kan helpen oversteken.
Je bent nu Regionaal Coordinerend
Bedrijfsarts. Wat ga jij
in de rol voor de organisatie
betekenen?
‘We zijn solisten aan het worden
die met allerlei dingen geconfronteerd
worden zonder direct
iemand naast ons hebben. Fysiek
verspreid op allerlei locaties
waardoor we de samenhang
dreigen te verliezen. Het is
daarom volgens mij belangrijk
dat vanuit de organisatie meer
steun en aandacht wordt gegeven
aan de artsen.
De RCB kan daarin helpen. Als
collega begrijp je waar over
wordt gepraat. Je hebt een
andere ingang om met mensen
te praten dan als je manager
bent.’
Af en toe moet je als RCB ook
kaders stellen. Bijvoorbeeld
in de te declareren uren. Dat
lijkt me een lastige rol.
‘Dat vind ik niet lastig. We zijn
toch een urenfabriek: een
organisatie waar wordt betaald
voor de inzet van hoog opgeleide
professionals. En dat is op
urenbasis. Ik denk dat als je
werk met plezier doet en als jij
je meerwaarde naar het bedrijf
kunt laten zien, je helemaal
niet hoe te trekken aan de
declarabiliteit. Dat komt dan als
vanzelf. Ik heb nooit het
probleem gehad te weinig te
declareren. ‘
Welke trends zie jij in je
vakgebied de komende jaren?
‘Ik denk dat wij een combinatie
moeten gaan maken tussen het
dokter zijn en de organisatieadviseur.
Dat betekent: actief
met de klanten meedenken en
een sparringpartner zijn.
Momenteel beseffen wij ons
onvoldoende hoeveel kennis en
mogelijkheden wij hebben om
de organisatie mee van dienst te
zijn.’
Dan kom je wel aan de
grenzen van je vakgebied.
‘Ja, dat denk ik wel. Die grenzen
zijn dan ook aan het veranderen.
Van het medische naar veel
meer het bedrijfsmatige. Dat is
niet helemaal nieuw. Dat
hebben we ook behandeld
tijdens de Nijenrode opleiding.
Deze werd aangeboden toen
bleek dat we met alleen doktertje
spelen er niet meer komen.
Het is niet meer verzuim alleen.
Zo denk ik ook dat een ziekte
iemand niet voor niets overkomt,
daar zit een boodschap in.’
Dat is wel een boute stelling.
‘Ik denk dat als er dingen in
jouw leven gebeuren die niet fijn
of wenselijk zijn, het heel goed is
om eens na te denken of daar
een boodschap in zit.
Het is mijn ervaring dat mensen
die naar de fysiotherapeut gaan
of pillen slikken vergeten dat er
nog een achterliggende boodschap
kan zijn.’
Voor een deel raak je hiermee
wel af van de traditionele
medische wereld.
‘Nou, ik geloof dat er meer is
tussen hemel en aarde. Ik ben
blij dat ik klassiek geschoold
ben zodat ik wel weet waar de
grenzen zijn. Geen koker visie,
gewoon breder kijken dan wat
ik toevallig heb geleerd.’
Hoever ben je bereid te
gaan?
‘De klassieke geneeskunst is
voor mij de basis. Ik denk wel
dat er een verruiming of
aanvulling kan zijn met andere
mogelijkheden.’
We hoeven je niet aan te
melden bij de vereniging
tegen kwakzalverij?
‘Nee. Ik vind wel dat mensen
zonder kennis van zaken
andere mensen die in een
kwetsbare positie zijn niet
zomaar op een weg moeten
zetten. Daar ben ik echt tegen.
In het reguliere circuit mag je
best kijken naar een

“Wauw, het leven kan
ook heel mooi zijn.”
verruiming van de
mogelijkheden.’
Ik snap het als je kanker hebt
je elke strohalm pakt. Maar
1
als je Moerman doet dan
moet je de rest van je leven
een soort duivenvoer eten.
‘Daar geloof ik dus helemaal niet
in. Mijn partner is aan kanker
overleden. Ik weet hoe het zou
zijn als het mijzelf zou
overkomen. Maar ik zou niet het
ultieme gevecht nog aan gaan. Ik
zou veel meer de kwaliteit van
leven daarin belangrijk vinden
dan de kwantiteit.’
Vind je niet dat je het gevecht
moet voeren voor je familie
en je vrienden?
‘Nee, dat vind ik niet. Je komt
alleen en je gaat alleen
Natuurlijk heb je
verantwoordelijkheden in dit
leven. Maar het is een eenzame
weg die je moet gaan, zeker op
het einde. Dat heb ik ook van
nabij meegemaakt. Ik denk dat
je dan best even egoïstisch mag
zijn en niet aan je omgeving
hoe te denken.’
Waarin zit nu jouw kwaliteit
in het leven?
‘Doordat ik zoveel pieken en
dalen mee heb gemaakt heb ik
veel dierbare mensen om mij
heen. Ik vind het heel mooi dat
ik dingen samen met hen mag
doormaken. Daar word ik erg
gelukkig van.
Dat was ook zo toen ik kort
geleden door mijn nieuwe
partner ten huwelijk werd
gevraagd. Dat was een
fantastisch moment. Ik dacht
toen’: Wauw het leven kan ook
heel mooi zijn.’
1
Moermanmethode is een behandelmethode die kanker zou kunnen bestrijden,
bedacht door de Nederlandse huisarts Cornelis Moerman. De behandelmethode
bestaat uit een dieet en het toedienen van extra voedingsstoffen door middel
van voedingssupplementen.