Verbinding juni 2009.pdf

12
Verbinding juni 2009
steeds gevarieerder wordt.” HIj noemde
de dierentuin in Helsinki, China Light and
Power en de bloemenveiling FloraHolland als
voorbeelden van ‘nieuwe gebruikers’. Ook de
Russische ruimtevaartsector maakt gebruik
van Tetra. “Misschien komt Tetra nog wel een
keer in de ruimte. Ik vraag me af hoe het daar
zit met de wetgeving.”
Teds
Tijdens het TWC was er veel aandacht voor
Tetra release 2 en de Teds (Tetra enhanced
data services) die daarvan deel uitmaken.
Kees Verweij van vtsPN verzorgde tijdens
een persconferentie een update over de
ontwikkelingen rondom Tetra 2. De standaard
is al in 2007 afgerond en biedt zaken als
een betere afhandeling van GPS-informatie
en mechanismen om Tetra te kunnen
gebruiken in helikopters en vliegtuigen.
De eerste Tetra 2-producten zijn inmiddels
op de markt verschenen. De specificatie
voor interoperabiliteit is overigens nog in
ontwikkeling.
Een belangrijk onderdeel van Tetra 2 zijn
de Teds die met de afronding van de Tetra
2-standaard al een tijdje mogelijk zijn. Teds
bieden ‘wideband’ om datadiensten, zoals
video, af te leveren bij de radiogebruiker
en kunnen in dat opzicht worden gezien als
een opstapje naar breedband. Toch heeft
het een heel tijdje geduurd voordat de
eerste Teds-projecten realiteit werden. Nu
Motorola en Eads hun eerste Teds-klanten
in respectievelijk Noorwegen en Zuid-Afrika
hebben binnengehaald, komen Teds alsnog
in een stroomversnelling, zo hopen de
belanghebbenden.
Breedband
Breedband blijft een pijnlijk punt in de Tetrawereld,
zo bleek tijdens diverse sessies. De
indruk is dat breedband nu vooral wordt
toebedeeld aan commerciële toepassingen
en dat er geen geld wordt uitgetrokken om
breedband (en dus spectrum) beschikbaar
te stellen aan reddingswerkers. Tijdens een
forumdiscussie vergeleek ‘Jeppe’ Jepsen,
bij Motorola international director business
relations, de situatie met een brede snelweg
zonder vluchtstrook. “Dit terwijl de OOVsector
slechts 0,9 procent van het totale
spectrum verbruikt.”
Verweij ziet verschillende opties om breed-
band beschikbaar te maken voor Tetra-gebruikers.
Een eerste optie is de ontwikkeling van
een breedbandige Tetra-oplossing, maar die
optie zal niet goedkoop zijn. Een alternatief
is lenen van technieken uit de Wimax- en
LTE-wereld, en daarmee ook samenwerking
zoeken.
Volgens Dirk Borchardt, de CEO van Eads
Security & Communications Solutions,
hebben Tetra-gebruikers voorlopig echter
voldoende aan Teds. “Ik zie voor ‘missioncritical’
applicaties geen directe behoefte aan
De transportsector is uitgegroeid
tot een grotere Tetra-gebruiker
dan de OOV-sector.
breedband ontstaan.” Eads heeft met Fortecor
dan ook een volledig Teds-portfolio op de
markt dat zijn geld nog op moet brengen.
En die gebruikers zelf? Die lijken voorlopig
totaal geen beeld te hebben van hoe Tetrabreedband
eruit komt te zien. Tijdens een
sessie over Tetra-breedband werd het publiek
gevraagd naar hun ‘breedbandbehoeften’.
Het publiek kon met een stemkastje
reageren op meerkeuzevragen als ‘welke
diensten verwacht u in de toekomst’ en
‘wilt u terminals die meer dan een dienst
ondersteunen of meerdere terminals voor
verschillende diensten’. Bij bijna alle vragen
kregen de antwoorden even veel stemmers
achter zich. “Het lijkt wel alsof jullie niet
kunnen kiezen”, concludeerde Phil Kidner van
de Tetra Association.
Door Ferry Waterkamp