de Groote Klok - mei 2009 - de Groote Sociëteit Zwolle

De groote klok
Periodiek van
De groote Societeit
opgericht 1802
Jaargang 2009, mei, nummer 5
Inhoud
3. Petite Histoire
7. Jasper Warner (2)
9. Nieuwe leden
11. Koffieconcert
14. De maritieme avonturen van
Johan Christiaan Baron van
Haersholte
17. Verlag echtparenbridge sei-
zoen 2008-2009

Colofon
De Groote Klok is een uitgave van de Groote Sociëteit, Koestraat 8, 8011 NK Zwolle. tel. 038-4216467. Bankrekeningnummer
17.07.52.100.
De Groote Klok verschijnt 10 maal per jaar in een oplage van 350 exemplaren.
Directie
President-directeur drs. G. G. Callenbach, Strielandsebeek 3, 8033 DT Zwolle, tel. 038-4541559
Directeur-secretaris drs. R.V. van den Berg, Grote Beukelaer 1, 8141 BM Heino, tel. 0572-391694
Directeur-thesaurier drs. W. Venker RA, De Brandt 4, 7722 PE Dalfsen, tel. 0529-427202
Directeur-exploitatie A. Rigter, Zwette 6, 8032 XM Zwolle, tel. 038-4533377
Directeur-verenigingszaken ing. A.A. van Dijk, Tichelmeesterlaan 20, 8014 LB Zwolle, tel. 038-4601526
e-mail adres: directie@degrootesocieteit.nl / website: www.degrootesocieteit.nl
Kasteleins
Mw. Godelieve Overbeeke Bloemstraat 6, 8012 VN Zwolle, tel. 06 11401490
Mw. Hetty Kruiswijk-Schukking De Hoeve 41, 8112 BC Nieuw Heeten
Mw. Marit van Raalte-Lageveen Trompstraat 65, 8023 FN Zwolle
Redactie
Steven ten Veen
Ronald van den Berg (productie)
Louis van Daalen
Cees Meijntjes
Postadres: Koestraat 8, 8011 NK Zwolle / e-mail adres redactie: g.klok@degrootesocieteit.nl
Tekstbijdragen (bij voorkeur gedigitaliseerd) aanleveren door te mailen of te sturen naar bovenstaand adres. De redactie be-
slist over de inhoud van de Groote Klok en kan wijzigingen in teksten aanbrengen of bijdragen niet plaatsen. Foto’s moeten di-
gitaal worden aangeleverd in hoge resolutie (niet verkleinen!) en graag voorzien van bijschrift. Voor advertenties kan con-
tact worden opgenomen met de directeur-secretaris.
Uiterste inleverdatum kopij juninummer: 25 mei a.s.
2

PETITE HISTOIRE
Veelstromenland
Het is nog maar half April en de ‘ko-
peren ploert’ staat al brandend in het
zenit. Hoe rustig vaart mijn bootje op
de Nieuwe Vecht wanneer een van de
buren, een onzer illustere leden, met
een grote bocht zijn vaartuigje langs
het mijne manoeuvreert en enthousiast
komt melden:
“Er staat een flamingo” aan de kolk”.
Maar even erheen gepeddeld en al was
het dier niet meer aan de oever te be-
speuren hoog boven de Berkumer Kolk
zweefde hij in majesteitelijke vlucht.
Het wordt tijd dat alle verhalen en dicht-
regels over Holland met oude ge-
meenplaatsen worden herzien, want
dit noem ik toch echt niet meer ‘Hol-
lands boven mate’.
’t Wordt voorjaar langs de IJssel bij
Veecaten
Wolken en licht, in wisselende
staten
Scheppen een Voerman: een opalen
zwerk
Dat hemels is en Hollands boven ma-
te.
( Ida Gerhardt)
Veecaten ligt even boven Zwolle, waar de IJssel een haakse bocht maakt van
Noord naar Zuidwest en iedereen die daar wel eens met forse wind gevaren heeft
weet hoe hij op dat punt plots volop ‘wind tegen stroom’ kan krijgen en een
wreed watertje. Juist dáár is het oude dorp Veecaten in de loop van de tijd ver-
zwolgen door de rivier de IJssel. Ook Zwolle heeft zijn Atlantis!
Een klein doch sympatiek clubje onder de noemer ‘Vrienden van de Dorpskern’
heeft nog een tijdje gepoogd het tij te keren maar uiteindelijk geen weerstand
kunnen bieden aan de woeste elementen.
De IJssel mag dan wel buitenom de stad scheren, veel watertjes, weteringen, ri-
viertjes en beken verzamelen zich als in een grote paardenstaart om in Zwolle
tussen de dekzandruggen te eindigen. Eén daarvan, de Grote Aa, is de echte na-
velstreng voor de stad geweest met het Rode Torenplein als moederkoekje. Er
werd wat aan- en afgevaren!
Dat de scheepvaart belangrijk was voor Zwolle kunnen wij lezen in een dichtstuk
uit 1720 door Gerrit van der Horst.
Zwol Verheerlijkt
Hoe woelt, hoe krioelt het staag aan onze Water-kant?
Ziet welk een Mast-bosch ligt hier op den Stroom aan band
Beveiligt voor ‘t geweld der buld’rende onweer-winden;
Wat laat zig daaglijks hier een drom van menschen vinden?
Hoe lost, hoe laad men hier? Een Amelander Smak
Komt gints met Tarw gelaân, aambruisen over ‘t vlak;
Hier ank’ren Vriesche Tjalk, en Koggen, zwaar belaaden
Met Haver, Zout en Garst, of and’re Kooren-zaaden
Dat geploeter met al die schepen was voor een groot deel te danken aan het
Duitse achterland dat ontsloten werd door Zompen die de Vecht bevoeren tot aan
Bentheim toe. In Amsterdam kon zo met Bentheimer zandsteen het paleis op de
Dam gebouwd worden.
De Vecht is natuurlijk ook bekend vanwege Lepejou de negerslaaf van Zwolle die
begraven ligt bij Huize Arnichem aan het Haerster Veer. Meegenomen uit Ne-
derlands Indië door Tobias een Zwolse patriciër in 1828. Zijn bijnaam was Apollo,
de zonnegod, tevens god van de herenliefde.
Maar het liefst van al die stromen is mij toch het Zwarte Water.
De naam lijkt niets met de kleur zwart te maken te hebben, maar met ‘zwet’ wat
‘grens’ betekent. Voor mij blijft zwart gewoon zwart want als je op het water bent
bij de monding van de Vecht dan zie je duidelijk het verschil met het bruine water
uit de Vecht.
Zwolle was altijd sterk op het Zwarte Water gericht, was het niet om de kost te ver-
dienen met handel of scheepsbouw dan toch zeker voor de lol. Er waren plekken
waar je roeiboten kon huren of een zeilboot voor 40 cent per uur.
Een nazaat uit een familie van scheepsbouwers wil mij nog wel het een en ander
vertellen over het Zwarte Water, waaraan hij heel zijn leven heeft gewoond.
“In de oorlog lagen er schepen vol munitie op regelmatige afstand over het gehele
Zwarte Water. De klipper van Pietersma was ook gevorderd en vol munitie gestouwd.
Ik weet het jaar niet meer precies, maar op een gegeven moment was een Engelse
Jager aan het schieten op boten vol hooi op de Vecht. Hij miste en het lot wilde dat hij
de klipper van Pietersma, barstensvol munitie, trof op het Zwarte Water. Die Engels-
man werd weer achtervolgd door een Duits vliegtuig en je kunt het geloven of niet
maar die Mof was net boven dat munitieschip toen het ontplofte.
Van de Duitser is nauwelijks meer iets teruggevonden behalve een hoopje schroot, van
de klipper een klein stukje roerkoning. Die heeft nog een lange tijd bij mij in de tuin ge-
staan.”
Tot voor kort woonde deze scheepsbouwer nog aan het Zwarte Water met uitzicht
op de oude werf. Binnenkort zal er voor zijn neus een groot flatgebouw verrijzen.
Maar daarachter zal over het Zwarte Water wéér een voorjaar neerdalen met kwets-
baar licht. En ook bij Haerst zal de ondergaande zon met zijn laatste gloed wéér
over het rivierduin strijken om op het water van de Vecht uiteen te spatten in on-
telbaar verterende vonken en vlammen.
Nóg liggen de wateren rond Zwolle klaar voor een volgend seizoen.
Een zwaluw maakt geen zomer meer, een flamingo wel.
WMCC Willems
3

Agenda
maandag 4 mei 20.00 C.N.S. Bridge
vrijdag 8 mei 18.00 Algemene Leden Vergadering
maandag 11 mei 17.00 Rondleiding Deltion College Culinaire Cornuyten
maandag 11 mei 18.00 Deltiondiner Culinaire Cornuyten
maandag 11 mei 20.00 C.N.S. Bridge
zaterdag 16 mei 18.00 Lentefeest
vrijdag 29 mei 19.00 Maaltijd sociëteit
vrijdag 11 september Golfdag Sociëteit
Vaste activiteiten van De Groote Sociëteit:
• elke maandagmiddag van 16.00 tot 18.00 uur ‘seniorenborrel’
• elke maandagavond van 18.30 tot 23.00 uur biljarten, opgave bij Rindert Martens, tel. 038-4231227
• elke vrijdagmiddag van 14.00 tot 17.30 uur vrij bridgen, biljarten, schaken etc.
• elke vrijdagmiddag vanaf 17.30 uur ‘vrijdagmiddagborrel’
• elke laatste vrijdag van de maand maaltijd in de sociëteit(*)
(*) Opgave maaltijden bij de kasteleins of op de lijst op het prikbord.
Voor inlichtingen kunt u contact opnemen met de leden van de Sociëteitscommissie:
Harro Koetsier voorzitter 038-4223077 infoharro@planet.nl
Peter Dutman lid 038-4544987 jpjfdutman@penpoint.nl
Piet Huisman lid 038-4546068 p.huisman324@12move.nl
Johan van Zanten lid 038-4537156 johan.vzanten@kpnmail.nl
Burgerlijke Stand
Nieuwe leden:
• De heer T. van Zantwijk
• De heer L.J. van der Harst
Nieuwe voordrachten:
• De heer drs. J.C. van Schaik (Joop)(11.12.39). Rhijnvis Feithlaan 9, 8021 AJ Zwolle. De heer van Schaik was docent Frans en au-
teur.
Voorgedragen door de heren Rodenstein en Kolsters.
Opzeggingen:
• geen
LENTEFEEST
“La Musica Latina “ van Carlos Rivas danst en zingt voor u tijdens het Lentefeest op 16 mei. Met het huidige weertype en met
de constant ronddraaiende depressies boven het Iberisch schiereiland voor ogen was het Lentefeest even heel ver weg. Maar
als ware stierenvechters hebben wij de dreigende horens en naderende aanvallen van directie en leden der Groote Sociëteit
weten te ontwijken en hebben geheel in stijl een Spaanse Avond op 16 mei 2009 georganiseerd.
In de veilige beschutting van het kabinet met de deur op een kier, om onze getergde opponenten in de gaten te houden,
hebben wij dit voortreffelijke idee verder uitgewerkt.
Visioenen van Tapas, Paella, Gazpacho, Zarzuela en een fraai glas rood kleurden onze fantasie en Godelieve zal deze ideeën in
tongstrelende werkelijkheid omzetten. Vanuit deze vredelievende gedachten viel ons oog op de plafond decoratie in de hal.
Martiaal, bollende rode mantels, vaandels en trompetten, emotie dus. De overstap naar de zinderende sfeer rond Carmen en
haar minnaars was snel gemaakt. De corrida en de arena in rood en geel brengt de oplopende temperatuur en de verhitte
sfeer aan het eind van een zomermiddag weer heel dichtbij. En wie kunnen u beter meezuigen in die statige maar onder-
huids zo emperamentvolle wereld die Spanje heet dan de groep “La Musica Latina van Carlos Rivas. Zodoende nodigen wij
alle liefhebbers van de Spaanse zon, de Spaanse cultuur, denk aan Gaudi in Barcelona, aan cultuurmonumenten zoals het Es-
corial in Madrid, het Alhambra in Granada, de stad Sevilla, uit om samen met ons Spanje te beleven in een wervelende mix
van smaak, geur en klank tijdens het LENTEFEEST.
4

Column van de
President-directeur
Belofte maakt schuld
In mijn column in het aprilnummer van
De Groote Klok berichtte ik al in dit
nummer de Sociëteitscommissie in de
schijnwerpers te willen zetten. Ik hoef
niet te betogen wat het belang is van
de activiteiten van deze commis-
sieleden. Een beetje actief sociëteitslid
weet dat.
De naam suggereert dat haar betekenis
ligt bij de sociëteit als gebouw. Maar
dáár ligt haar eerste zorg niet. Statutair
ligt haar taak in het bijstaan van de di-
rectie bij het organiseren van eve-
nementen.
Anders gezegd: ze heeft hooguit het
gebouw nodig om dat te kunnen doen.
En zelfs dàt is niet eens nodig, als je
waarneemt dat ze meerdere belang-
wekkende evenementen juist buiten
het gebouw realiseert. En dan denk ik
aan gebeurtenissen als ‘de automobiel
toertocht’, het golftoernooi en de zeil-
tocht op het IJsselmeer.
Bij het golfen borduurt ze feitelijk voort
op een van de oudste activiteiten van
onze Groote Sociëteit. Zo lag vroeger,
bij de uitgang vanuit de grote zaal naar
de tuin, een kolfbaan. Toen de Groote
Sociëteit in 1802 werd opgericht,
werden o.a. leden van het zogenaamde
Kolfcollege lid. Wellicht dat kolfspelen
(dat gebruik ik liever dan ‘kolven’) toen
als kernactiviteit werd beschouwd.
In de nu volgende alinea baseer ik me
op het standaardwerk ‘Twee eeuwen
De Groote Sociëteit in Zwolle’ ge-
schreven door ons lid Jaap Siebel . Veel
van onze huidige sociëteitsbezigheden
werden al in de 19e eeuw beoefend in
de sociëteit. Enkele voorbeelden: bil-
jarten, kaartspelen (zoals ‘ombre’, ‘qua-
drille’ en ‘whist’), ‘enfilade’ (een soort
triktrak), dobbelspelen en schaken en
dammen.
Culturele avonden waren er vroeger
ook al. Zo trad in 1912 de liedjeszanger
Koos Speenhof op, die onder meer
bekend was door zijn interpretatie van
“Daar komen de schutters”.
Zoals Jaap Siebel schrijft was gezel-
ligheid in eigen kring het doel van de
sociëteitsleden. Het ledenbestand
werd toen gerekruteerd uit de lagen
van de adel, patriciërs en vooraan-
staande burgers. Vaak ‘OSM’, Ons Soort
Mensen. Ze voelden zich al verbonden,
en dat gevoel kon door de ballotage
eenvoudig in stand gehouden worden.
In onze meer gelaagde samenleving,
waarvan ons huidige ledenbestand ook
een afspiegeling is, komt een ander ele-
ment naast dat van de gezelligheid.
Dat doel hangt direct samen met de
oorspronkelijke betekenis van ‘socië-
teit’, vereniging van makkers / gezellen.
Enerzijds krijgt ‘gezelligheid’ hiermee
een andere inkleuring. Anderzijds
wordt duidelijk dat we meer voor
elkaar zijn dan toevallige passanten.
We hebben ook ‘iets’ met elkaar, dat ver-
enigt ons. Samen doen en samen er-
varen, daarmee blijven we ‘sociëteit’.
Dat we dat kunnen, daarin speelt de ‘so-
ciëteitscommissie’ de hoofdrol.
Gégé Callenbach
president-directeur
Wie heeft de goede koers?
Automobieltoertocht
24 april 2009
Een paar eerste impressies van de ge-
slaagde tocht. Een verslag en meer
foto's in het juninummer van de Groote
Klok.
In afwachting van de start
De organisatoren van 2009: Eric Assink en Tjamko
Bootsma samen met Perter Dutman (v.l.n.r.)
5

Jasper Warner (2)
Op zeehondenjacht in de Wadden
Jasper Warner, ‘half-back’ in het elftal
van ZAC. Zo ver waren we in de eerste
aflevering over dit bijzondere oud-lid
van onze sociëteit gekomen. Maar be-
halve voetballen en roeien deed
Warner ook fanatiek aan schaatsen
(voorzitter Zwolse IJsclub), boksen
(onder andere tegen Transvaalse jon-
gens die in Zwolle studeerden) en
bandy, een soort hockey op het ijs. Hij
was betrokken bij de oprichting op 13
oktober 1898 in hotel Krasnapolsky in
Amsterdam van de Nederlandse Hoc-
key- en Bandy Bond en werd pen-
ningmeester van het bestuur. Een jaar
later echter trokken de bandy-ers zich
terug en bleef alleen het veldhockey
over. Ook Warner verliet als liefhebber
van bandy de jonge bond, maar later
zou hij toch weer in contact met het
veldhockey komen. Dat was in 1902
toen op een weilandje achter het huis
van de familie Ten Doesschate in het
Klein Weezenland waar nu de Van Roi-
jensingel ligt met toen nog sticks met
een heel lange krul geprobeerd werd
hockey te spelen. En natuurlijk was War-
ner, verzot op alles wat maar met sport
te maken had, op 10 december 2002 be-
trokken bij de oprichting van de Zwol-
sche Mixed Hockey Club, waarvan hij
de eerste voorzitter werd. Zeilen was
eveneens een geliefde bezigheid van
Warner. Met een zogenaamde sherpie,
een platbodem middenzwaard scheep-
je, deed hij vaak aan wedstrijden op
het Snekermeer mee. Vanaf 1904
maakte hij in zijn vakanties lange toch-
ten in de Wadden, waar hij dan ook op
zeehonden ging jagen. Niemand die
zich daar toen druk over maakte…
Samen met een van zijn jeugd-
vrienden, M.Th.F. van der Biesen, richt-
te Jasper Warner in 1898 een agentuuren
commissiehandel, benevens assu-
rantiebedrijf op het gebied van land-
bouwrisico’s, de Onderlinge Boe-
renbrandwaarborg Maatschappij, op.
Het zou het startpunt van een zeer suc-
cesvolle onderneming zijn. Maar altijd
combineerde Warner zijn commerciële
activiteiten met allerlei functies in het
maatschappelijk leven. Niet alleen in
de sport, maar vooral op economisch
gebied, zoals het voorzitterschap van
de Vereniging van Kamers van Koop-
handel in Nederland en het lidmaat-
schap van de Postraad. Tijdens de
Eerste Wereldoorlog, toen Nederland
zich neutraal opstelde, buiten het slag-
veld bleef, maar wel rekening met ramp-
zalige scenario’s moest houden, kreeg
Warner van de overheid een reeks van
taken toegewezen, zoals rege-
ringscommissaris voor de graan-
verdeling in Overijssel en rege-
ringscommissaris voor het depar-
tement van oorlog om in geval van
kustontruiming voor de geëvacueerde
bevolking van de kuststroken te zor-
gen.
Betere stand
In het onderzoek dat ik naar het leven
van Warner heb gedaan, heb ik me
echter voornamelijk beperkt tot de rol
die Warner in de sport en dan met
name het voetbal heeft gespeeld. Daar-
voor heb ik in allerlei boeken gesnuf-
feld, waaronder het Gedenkboek 40
jaar Nederlandsche Voetbalbond, oude
kranten gelezen, notulen van de voet-
balbond doorgeplozen, in het archief
van het Historisch Centrum Overijssel
gezocht en nog zo wat meer. Toen ZAC
in 1893 werd opgericht, was voetbal
een sport die in ons land nog vrij on-
bekend was en alleen door jongeheren
van de betere stand werd beoefend. De
bakermat van het voetbal ligt in En-
geland, waar in 1863 de Football As-
sociation (FA) werd opgericht. In Haar-
lem speelden in de winter van
1879-1880 zo’n vijftig jongens in de leef-
tijd van 13 à 14 jaar een spelletje dat
het midden hield tussen voetbal en
rugby. Het leidde al in 1879 tot de op-
richting van de Haarlemsche Football
Club, nu de Koninklijke HFC. De Ko-
ninklijke UD, Utile Dulci, is nog vijf jaar
ouder, maar werd als cricketclub ge-
sticht en het zou nog jaren duren voor
er in Deventer bij UD ook voetbal werd
gespeeld.
Grote man bij HFC in Haarlem was
Willem (Pim werd hij meestal ge-
noemd) Mulier, die als oprichter van de
Nederlandsche Voetbal- en Athletiek
Bond kan worden beschouwd. Die ge-
beurtenis speelde zich op zondag 8 de-
cember 1889 in café Central in Den
Haag af. Op 26 december (tweede kerst-
dag) 1893 werd de toen 23-jarige
Warner als afgevaardigde van de nog
geen drie maanden daarvoor opge-
richte ZAC naar een vergadering in
Haarlem van de Nederlansche Voetbalen
Athletiek gestuurd. Dat de Zwolse
Pim Adrian nam het initatief voor de oprichting
van ZAC
Jasper Warner poserend voor het vaandel van
ZAC
Het bestuur van ZAC na de oprichting in 1893.
Warner in het midden met de voorzittershamer.
7

club zich al zo snel bij deze Bond had
aangesloten, mocht als een bijzon-
derheid worden beschouwd, omdat
deze zich toen uitsluitend bemoeide
met de sport in het westen van ons
land. In de eerste vier jaren van de NVB
was er alleen voor Noord- en Zuid-Hol-
land, Utrecht en Wageningen een com-
petitie. Het was eveneens bijzonder dat
op de vergadering in Haarlem een jon-
geman uit Zwolle verscheen. De
manier waarop Mulier die toen de NVB
nog leidde er gebruik van maakte, be-
schreef Warner later in een interview
met de krant De Maandagmorgen.
“Toen was ’t Mulier, die de aandacht
van de vergadering vestigde op onze or-
ganisatie in Zwolle, of hetgeen onder
het algemeene begrip van ‘Het Oosten’
werd saâmgevat. En meteen drong
Mulier er toen op aan, dat ik in het be-
stuur zou worden opgenomen. Dit ge-
beurde dan ook. Ik werd bestuurslid en
spoedig daarna aangesteld tot twee-
den secretaris.”
Meeste stemmen
De structuur van de Nederlandsche
Voetbal- en Athletiek Bond was in die
eerste jaren nog erg zwak. De regle-
menten bepaalden bijvoorbeeld dat,
om een winnaar te krijgen, bij gelijk-
spel moest worden verlengd. Toen dat
in de praktijk tot problemen leidde,
werd besloten dat bij gelijkspel scheids-
rechter en beide aanvoerders mochten
beslissen of er doorgespeeld zou
worden en zo ja, hoe lang. De meeste
stemmen golden… Ook de samen-
werking tussen atletiek en voetbal le-
verde veel problemen op, waardoor in
1895 tot verdriet van onder andere
Mulier en Warner werd besloten dat de
Bond zich voortaan alleen met het voet-
balspel bezig zou gaan houden.
Bestuurlijk waren er ook regelmatig
strubbelingen, die er in 1897 toe leid-
den dat het grootste deel van het be-
stuur waaronder Warner opstapte. Mu-
lier, de ‘vader van het Nederlandse voet-
bal’, werd tijdelijk voorzitter ‘teneinde
den wagen weer in het goeden spoor
te brengen’. En in Zwolle dacht Warner
dat voor hem het voetbal als landelijk
bestuurder verleden tijd was. Tot hij op
de avond van de derde oktober 1897
een lang telegram kreeg, getekend
door Mulier, met de boodschap dat
Jasper Warner op de algemene ver-
gadering in Arnhem tot voorzitter was
8
Het allereerste elftal van ZAC, waarvan Warner
ook deel uitmaakte. Hij is de man staande,
tweede van links.
benoemd en dat hij die moest aan-
vaarden. ‘Die benoeming nam ik aan. Ik
voelde voor de beweging; ik had er me
in de voorafgaande jaren voldoende in-
gewerkt; ik durfde het aan’, aldus
Warner later in een interview. De pe-
riode Warner in de NVB was aange-
broken en zou 22 jaar, tot 1919, duren.
Steven ten Veen
Te koop
Het gedenkboek “Twee eeuwen Groote
Sociëteit in Zwolle”, uitgegeven ter ere
van het 200-jarig bestaan van de
Groote Sociëteit in 2002 is tegen ge-
reduceerde prijs te koop.
Voor leden is de prijs voor het boek €
7,50. Voor niet leden is de prijs € 12,50.
Belangstellenden sturen een berichtje
of mailtje naar de Directeur-secretaris.
vdB.
Van de Leden-
commissie
Vier nieuwe leden konden we vrijdag
24 april welkom heten. Twee houden
we nog tegoed, zij waren verhinderd.
Het ritueel begint langzamerhand via
een vast patroon te verlopen. Nieuw
was dit keer dat de ledencommissie
vooraf een gesprekje voerde met de
nieuwe leden om elkaar over en weer
op de hoogte te stellen van wat we van
het lidmaatschap verwachten.
In de toekomst zal de ledencommissie
proberen om meer het accent te
leggen op de kwaliteit van het lid-
maatschap. Liever een redelijke aanwas
van nieuwe leden die zich regelmatig
laten zien dan een overvloedige toe-
stroom van nieuwelingen die het na
één of twee keer laten afweten. Hierbij
trekken we heel nadrukkelijk schouder
aan schouder op met de socië-
teitscommissie, de motor achter het
leeuwendeel van ons jaarprogramma.
Kon u de bijeenkomst niet bijwonen
maar bent u toch geïnteresseerd. Prent
de prentjes van de heren in uw hoofd
en maak een praatje bij een volgend
bezoek aan de sociëteit.
PS
Voor er misverstanden ontstaan. Een
nieuw lid is welkom vanaf het moment
dat hij de bevestiging van de secretaris
heeft gekregen. Daarvoor kan hij na-
tuurlijk al door zijn voordragers als in-
troducé de sociëteit bezoeken. De of-
ficiële installatie is bedoeld als een af-
rondende plechtigheid.
Namens de Ledencommissie.
Hans Wijdeveld

Vrijdag 24 april 2009, 18.00 uur. De leden tijdens de Installatiebijeenkomst.
De voorzitter van de Ledencommissie spreekt. Naast hem v.l.n.r. de nieuwe leden Joop Berends, Leen van der Harst, Aart Koning en Bert Klaver.
9

Het Huygens Vocaal Quartet ( + 1) tijdens het Koffieconcert op 19 april 2009.
Koffieconcert
(Van onze muziekredactie)
U kent de uitdrukking ‘op de koffie ko-
men’. Dat is zoiets als van een koude
kermis thuis komen. En als er iets niet
van toepassing was op het koffie-
concert van zondag de 19e was het dat
wel. Het was gezellig druk in de groote
zaal van De Groote Sociëteit. Bijna veer-
tig leden en hun introducés hadden
zich opgemaakt om naar het Huygens
Consort te luisteren. En natuurlijk om
van de koffie van Godelieve te genie-
ten en haar wereldvermaarde zelf-
gebakken cake!
Het was één grote verwenpartij. Een
beetje een koffieconsort.
Dirigent Hans Tijssen en zijn kwartet
maakten met ons een muzikale rond-
reis door het Europa van de renais-
sance. Madrigalen van da Palestrina, Ja-
nequin en uit de Nederlandse en de En-
gelse school werden piekfijn afge-
leverd door het ensemble. En…alles à
capella. Veel van de werken gingen
over de liefde en dan ook nog vaak de
onbeantwoorde variant. En natuurlijk
over de gevolgen daarvan: verdrink ik
mijn verdriet of mezelf, alle grote Eu-
ropese rivieren stroomden voorbij.
Met Le chant des oiseaux van Janequin
werd het technisch kunnen van de club
haarfijn geëtaleerd. De nachtegalen en
merels in de sociëteitstuin keken scheel
van afgunst.
Als toegiftje reisden we nog even door
naar het Amerika van de 20e eeuw.
Heel toepasselijk, And so it goes van
Billy Joel.
Wie zongen er voor ons? Lin de Jong,
Henriëtte van der Laan,
Theo Franken, André Geerts en inci-
denteel dirigent Hans Tijssen. En dan te
bedenken dat het krappe budget van
de sociëteitcommissie de reden was
dat we een kwartet op bezoek kregen
in plaats van een compleet kamerkoor.
Gewoon een geluk dus dat we een
beetje een armlastige sociëteit zijn.
Was u verhinderd? Jammer maar de so-
ciëteitscommissie en Wim Brandse zijn
niet uit het lood te slaan. U krijgt vast
een herkansing.
Voorafgaand aan het Koffieconcert is het goed
toeven op het terras.
Wim Brandse heet de aanwezigen welkom.
11

Wijncolumn
Onze freelance wijnmedewerker Cees Weijntjes
Mijn column
Onze vaste wijncolumnist is o.a. van-
wege de drukte rond de vele wijn-
proeverijen niet in de gelegenheid om
deze maand zijn column aan te leve-
ren. De trouwe lezer van de Groote
Klok willen wij echter niet op een droog-
je laten zitten. Wijn is immers een on-
derwerp waar veel over te vertellen
valt.
Wijn remt de ouderdom, versterkt de
jeugd, stimuleert de spijsvertering, ver-
jaagt de melancholie, verheugt het
hart, verlicht het brein en scherpt de
geest.
Wijn is het antwoord van de aarde aan
de zon.
Om uw kennis van de wijn enigszins te
testen is er onderstaand een aantal
vragen geformuleerd, die u tevens bij
het vinden van het juiste antwoord de
gelegenheid biedt om wat uitgebreider
kennis te nemen over de betreffende
wijn.
Wat voor een soort wijn wordt er ge-
maakt onder de DO Navarra ?
Alleen witte wijn / Rode, witte en rosé
wijnen / Alleen rode wijn
Welke druif is geen Bordeaux ras ?
Merlot / Cabernet Sauvignon / Pinot
Noir
Welke wijn is een witte wijn uit Italië ?
DOCG Chianti / DOC Soave / DOCG Bar-
tolinno
In welk rijtje staan uitsluitend witte drui-
ven ?
Chardonnay - Trebiano - Semillon / -
Cabernet Franc - Chardonnay - Pinot
Franc / Grenache - Merlot - Cabernet
Sauvignon
Van hoeveel druivenrassen word een
rode Bourgogne gemaakt ?
één / twee / drie
Welke wijn komt uit Griekenland ?
Xinomavro / Nemea / Cleopatra
In welk land ligt de wijnstreek Veneto ?
Spanje / Frankrijk / Italië
Welk wijngebied grenst aan de oostkant
van Bordeaux ?
Madiran / Loire / Bergerac
Hoeveel wijndistricten heeft Rioja ?
12 / 5 / 3
Welke EU aanduiding is verplicht op het
etiket van een kwaliteitswijn ?
Wijnmaker / Gebruikte druivenrassen /
Alcohol percentage
In welk land ligt de wijnstreek Rheingau ?
Duitsland / Oostenrijk / Zwitserland
Wat betekent Brut bij een Champagne ?
Dat de wijn een extra mousse heeft /
Dat het om de droogste Champagne
gaat / Dat de wijn een jaartal-
vermelding heeft
Welke druif is het minst geschikt als des-
sertwijn ?
Pinot Blanc / Gewurtztraminer / Pinot
Gris
Als oudste wijnland van Europa wordt
over het algemeen ---- beschouwd.
Frankrijk / Italië / Griekenland
De grootste wijnproductie in Noor-
d-Amerika vinden wij in ---- ?
Oregon / Aan de Oostkust / Californie
De Muskaatwijnen uit de Languedoc zijn
----
Vins Liquoreux / Vins Deux Naturels /
Muscat Speciale
De meest aangeplante druif in de DO
Valencia is ----
Moscatel / Meseguera / Garnacha
Welke AC heeft betrekking op een wijn uit
het wijngebied Savoie ?
AC Seyssel / AC Palette / AC Reuilly
Mocht u onverhoopt niet alle ant-
woorden weten en deze ook niet via in-
ternet hebben weten te vinden dan zal
Remco van Looijengoed u bij aankoop
van een goede fles wijn zonder er al te
veel water bij te doen op weg kunnen
helpen. In ieder geval zal hij in zijn vol-
gende column u verder weten te inte-
resseren over de vele wetens-
waardigheden omtrent het fenomeen
wijn.
Veni, Vidi, Bibi,
Santé,
Cees Weijntjes.
13

De maritieme avonturen van Johan Chris-
tiaan Baron van Haersholte (1809 - 1881)
Inleiding
Het is dit jaar 200 jaar geleden, dat
Johan Christiaan Baron van Haersolte
werd geboren. Het jaar 2009 is al een
Calvijn-jaar en een Darwin-jaar, maar
wij moeten ook aandacht besteden aan
bovengenoemde Zwollenaar!
Ik zal U uitleggen waarom.
De familie van Haersolte is in de eerste
plaats verbonden met ons societeitsgebouw;
zij woonde van 1648 tot
1751 in onze societeit, daarna in een
groot huis aan de Melkmarkt.
In deze adellijke familie kwamen vele
bestuurders voor, zoals drosten, diplomaten,
leden van de Staten--
Generaal en hoge militairen. De vader
van Johan Christiaan was rechter.
Ik weet niet waarom hij op zijn veertiende
jaar gekozen heeft voor de Marine.
De kans is groot, dat hij nog nooit
de zee had gezien voordat hij die keuze
maakte, maar in de achttiende en negentiende
eeuw kozen veel adellijke
zonen voor de Marine, waarbij opvallend
veel uit de Oostelijke provincies.
Johan Christiaan heeft van 16 Juli 1823
tot 31 December 1834 bij de Marine gediend.
Op laatstgenoemde datum werd
hij op non-actief gesteld. Hij zat toen
ziek thuis te Zwolle wegens doofheid.
De Directeur-Generaal Wolterbeek te
Den Haag vertrouwde het zaakje niet
en eiste een doktersattest (ook toen al!)
van de chirurgijn te Zwolle!
Uiteindelijk is hij op 31 Maart 1837 op
eigen verzoek eervol ontslagen.
Daarna werd hij burgemeester van
Zwollerkerspel, lid van de Provinciale
Staten en was ook enige jaren lid van
de Tweede Kamer.
Ik heb de indruk gekregen, dat hij zijn
doofheid heeft aangewend om ontslag
te krijgen uit de Marine. Kennelijk had
hij het na elf jaren actieve dienst, voornamelijk
varend op de wereldzeeën,
wel gezien. Immers na zijn marinetijd
heeft hij toch een glanzende carriere gemaakt,
waarbij zijn doofheid toch geen
enkele belemmering heeft betekend.
Hij is in 1837, in hetzelfde jaar van zijn
ontslag, gehuwd met Geertruid Agnes
de Vos van Steenwijk. Het echtpaar
kreeg negen kinderen.
Johan Christiaan heeft tijdens zijn
reizen honderden brieven naar huis geschreven,
hij hield een scheepsjournaal
bij en schreef ook een boeiend reisverslag
voor zijn vrienden en bekenden.
Het lezen van zijn brieven naar
14
huis is soms bijna onbescheiden.
Desalnietttemin interessante lectuur!
Zijn geschriften bevinden zich alle in
het Historisch Centrum Overijssel
(HCO) te Zwolle.
Uit deze geschriften wil ik voor U een
en ander destilleren. Het geeft een boei-
end beeld van het leven aan boord van
een zeilend oorlogsschip en tevens een
goed beeld van de geschiedenis in het
begin van de regeerperiode van
Koning Willem I.
Wie schrijft, die blijft!
Reis om de wereld aan boord van de
MARIA REIGERSBERGEN langs de
kust van Guinea, Zuid Amerika, rond
Kaap Hoorn, vervolgens door de
Stille Oceaan naar Nederlands Indie
en via Kaap de Goede Hoop weer
terug naar het Lieve vaderland.
1824-1826.
Na de Bataafs-Franse tijd (1795-1813)
probeerde de koopman-Koning Willem
I (1772-1843) handelsbetrekkingen aan
te knopen met de Zuid-Amerikaanse
landen. Deze landen waren in opstand
gekomen tegen de Spaanse en Por-
tugese overheersers.Hiertoe stuurde hij
twee maal oorlogsschepen met als op-
dracht het aanknopen van handels-
betrekkingen met de diverse Zuid-A-
merikaanse landen. Het korvet LYNX
voer van 1823-1825 naar Zuid-Amerika
en via de Filippijnen naar Oost-Indie.
Van 1824-1826 zeilden de schepen
MARIA REIGERSBERGEN en de POLLUX
via de kust van Guinea naar Zuid-A-
merika en via Kaap Hoorn door de Stille
Oceaan naar Oost- Indie en vandaar via
Kaap de Goede Hoop weer naar Ne-
derland. Bovendien waren de reizen be-
doeld als vlagvertoon ( Het “politiek sys-
thema” van Koning Willem I).
Op de MARIA REIGERSBERGEN bevond
zich de adelborst der tweede klasse
Johan Christiaan van Haersolte.
Beide schepen zeilden op 23 Augustus
1824 met gunstige wind uit van de
rede van Texel, via het Kanaal naar St
Cruz op het eiland Teneriffe.
Johan Christiaan geeft een uitgebreide
beschrijving van het stadje en de be-
woners. Er lopen daar alleen maar lie-
derlijke vrouwen, bedelaars, dronken ma-
trozen, uitgehongerde en misvormde
dieren rond en liederlijke monniken, die
in de avonduren de straat opgaan
Het ANWB-bordje op de voorgevel van het
sociëteitsgebouw
“om hunne verfoeilijke en zinnelijke
lusten te voldoen”. Hij merkt vervol-
gens op, dat de inwoners van alle Spaan-
se bezittingen stelen, lui en onrein zijn.
Het is niet onwaarschijnlijk, dat de her-
innering aan de tachtig jarige oorlog
tegen Spanje en zijn Protestantse op-
voeding, waarbij op de ‘paapsen’ werd
neergekeken, debet zijn aan deze op-
merkingen!
In een van de kerken hing de vlag, ach-
tergelaten door Lord Nelson na een
vruchteloze aanval op het Fort Chris-
toffel, (1797) waarbij Nelson zijn rech-
terarm verloor. Dit maakte toch wel
indruk op de adelborst Van Haersolte!
De bewoners van dit eiland hadden
toch maar de beroemde Britse admiraal
afgeslagen!
Na het vullen van de watervaten en het
innemen van verversingen ging op 18
September het anker weer op en werd
er in een ruk doorgevaren naar het Ne-
derlandse fort St George d’Elmina op
de Westkust van Afrika. Dit fort vormde
vroeger het verzamelpunt van slaven,
die vandaar door de schepen van de
West-Indische Compagnie naar het Ca-
raibische gebied werden verscheept.
Thans is het fort herschapen in een ex-
clusief hotel.
In 1863 werd de slavernij in West-Indië
afgeschaft. Het vervoer van slaven van
Afrika was echter reeds lang verleden
tijd; het fort was nog steeds in Ne-
derlandse handen. Johan Christiaan
telde er in totaal 7 Nederlanders en een
80-tal negersoldaten.
De Maria Reigersbergen bij Kaap Hoorn

Het klimaat was moordend en de sterfte onder de Europeanen hoog. Ook de uit
Hattem afkomstige Generaal Daendels vond daar zijn graf. Van Haersolte bezoekt
dit graf en leest ontroerd het opschrift: “Ontvang hier weldadige moeder Uwe kin-
deren weer”.
Johan Christiaan heeft geen hoge pet op van de aanwezige Hollanders. “Zij zijn
geheel krachteloos en zouden geen half uur kunnen lopen, hun geheel lichaam is uit-
geteerd en het is hun te veel moeite om op een gedane vraag te antwoorden, doch als
men weet hoe ongezond deze plaats is, zou men volstrekt zich hier niet over ver-
wonderen.”
Bij het fort zwierven wel honderd blanke kinderen rond, allemaal wezen, wier
ouders hier gestorven waren en van wie de bezittingen door anderen ingepalmd
waren. Zij zochten tussen de zwarte kinderen hun voedsel op tussen de hutten
van de inboorlingen.
De reis naar Elmina was bedoeld om geruchten over onrust onder de militairen te
verifieren. De commandant van het fort deelde echter mee, dat “door de negers
sedert den 16e Mei geene desorders of baldadigheden meer waren gepleegd.” Er
was dus geen reden om manschappen de wal op te sturen om de rust in de ko-
lonie te herstellen.
Na het vullen van de lege watervaten in de rivier ging op 24 Oktober het anker
weer op en werd koers gezet naar Monte Video.
Tijdens de overtocht over de oceaan waren er 70 zieken aan boord, voornamelijk
veroorzaakt door dysenterie. Vier bemanningsleden stierven onderweg, drie over-
leden nog op de rede van Monte Video, dat op 6 December 1824 werd bereikt.
Dysenterie kwam destijds veel voor aan boord van de schepen; het drinkwater uit
de rivier zal hier ongetwijfeld debet aan zijn geweest. Ook in Monte Video werd
weer water ingenomen uit de rivier. De POLLUX voer naar Buenos Airos om daar
handelsbetrekkingen aan te gaan, terwijl de Commandant van de MARIA REI-
GERSBERGEN hetzelfde deed in Monte Video.
Op 7 Januari 1825 vertrokken beide schepen rond Kaap Hoorn naar Valparaiso (Chi-
li). Onderweg hadden zij gedurende twee dagen een hevige storm te verduren
met hoge zeedeining. De schepen bleven tot voorbij Kaap Hoorn in elkaars ge-
zicht. De MARIA REIGERSBERGEN was sneller dan de POLLUX en moest dus steeds
zeil minderen om niet te ver vooruit te komen. Na de Kaap raakten zij uit elkaars ge-
zicht en voeren alleen verder. De REIGERSBERGEN kwam een dag eerder dan de
POLLUX in Valparaiso aan. Deze stad was zeer bouwvallig door de oorlogs-
handelingen in de burgeroorlog en door recente aardbevingen. De stad was zeer
armoedig, weinig winkels wel veel roversbenden, die de stad in de nacht onveilig
maaken. Gelukkig konden victualieen op een Amerikaans koopvaarijschip worden
verkregen. Er lagen ook twee Britse fregatten op de rede, een had de lijken van de
koning en koningin van Otaheite (Tahiti) aan boord, die tijdens een plezierreis in
Londen gestorven waren en op hun eiland begraven moesten worden.
De schepen werden verhaald naar de baai van Chorillo, vlakbij het fort Callao, nog
de enige plaats waar de Spanjaarden stand hielden. Zuid-Amerika heeft lang ge-
leden onder het Spaanse juk, maar was nu bevrijd door Bolivar (1783-1830).
Voortdurend vonden er nog schermutselingen plaats tussen de Spanjaarden in
het fort en de soldaten van Bolivar. Drie officieren brachten een bezoek aan Boli-
var. Johan Christiaan wilde ook mee, maar zijn verzoek werd afgewezen. Bolivar zat
op een sofa recht tegenover een ten
voeten uitgeschilderd portret van Na-
poleon, “waarmede het leven van Bo-
livar veel overeenkomst had, echter te
hopen met een veel edeler doel.”
Bolivar beloofde, dat als de zaken tot
stand waren gekomen “hij aan de Ne-
derlandsche handel alle faciliteiten en
hulp zoude bezorgen die in zijn ver-
mogen was en het zoude hem hoogst
aangenaam zijn de Nederlandsche vlag
in het vervolg meermalen op deze
kusten te mogen zien”.
Op 10 April werd het anker gelicht met
het doel regelrecht naar Ambon te zei-
len.
Na vier weken op zee te zijn geweest,
maakte de commandant van de
POLLUX duidelijk, dat hij zijn water-
voorraad wilde aanvullen. Er werd be-
sloten om hiervoor naar het eiland
Nuku Hiva te varen. Op zondag 15 Mei
1825 kwamen de schepen voor anker
in de baai Anna Maria van boven-
genoemd eiland. Ook de heer Krusen-
stern was tijdens zijn reis om de wereld
(1803-1806) op dit eiland geweest.
Na aankomst zagen we een aantal met
pieken gewapende inboorlingen op
het strand. We zagen een witte vlag
van het grootste huis wapperen en
hesen toen zelf ook een witte vlag aan
de voortop. Daarna kwamen er dadelijk
veel meer inboorlingen tevoorschijn,
onder wie een met een jas aan en een
strooien hoed op zijn hoofd.
Deze troep ging te water en wij be-
grepen, dat ze aan boord wilden
komen. Werkelijk iedereen stond aan dek
te kijken, er was dus om zo te zeggen
geen oude vrouw meer op haar spin-
newiel.
De dappersten klommen aan boord en
toen deze door ons vriendelijk werden
ontvangen, kwam de rest ook naar
boven geklauterd. Toen de officieren
hun de hand toereikten sprongen zij
op van blijdschap en riepen niets
anders dan “Motakie motakie.” Weldra
kwamen, zoals Krusenstern ook schrijft
in zijn boek, een groot aantal poe-
delnaakte jonge dames aan boord, die
de hele nacht aan boord bleven en
waarmee de bemanning zich zeer heeft
vermaakt. Ze kwamen iedere avond
terug!
Verder merkt Van Haersolte op, dat na
het bezoek van Krusenstern besmet-
telijke ziekten (syfilis?) hier ook hebben
postgevat aangezien verscheidene van
de equipage werden aangetast.
Kuisheid is hier een geheel onbekend
begrip; voor een paar geweerkogels
15

was zelfs de eerste vrouw van de
Koning vijl!
Van Haersolte geeft een uitgebreide be-
schrijving van de inboorlingen, die
allen zwaar getatoeëerd waren, de vrou-
wen minder.
Er werden veel dingen geruild, de smid
had speciaal voor de ruilhandel mes-
sen, bijlen en harpoenen gemaakt,
maar ook kogels, spijkers en spiegeltjes
verwisselden van eigenaar tegen
kippen en varkens. Er werden ook
hoofd- en halssieraden, pieken en knot-
sen, gevlochten met haar van hun in de
strijd overwonnen vijanden, krijgs-
hoorns, slingers en stelten geruild. "Zo
God het geve ik eenmaal het geluk moge
hebben in mijn Vaderland terug te
komen, hoop ik U allen die fraayigheden
eens te laten zien”.
De man met de jas en de strooien hoed
bleek redelijk gebroken Engels te spre-
ken. Deze man was een Otaheiter van
geboorte (inboorling van Tahiti) en had
enige tijd in Noord-Amerika gewoond
en was op eigen verzoek door een Brits
schip op dit eiland afgezet, zeer waar-
schijnlijk ten faveure van Britse en Ame-
rikaanse walvisvaarders, die af en toe
het eiland aandeden.
Alle gezinnen hadden twee hutten. In
de ene hut leefden zij, in de andere be-
waarden zij de doden, die gecon-
serveerd (?) waren. De bewoners slie-
pen bij de doden. Waar de doden uit-
eindelijk naar toe gingen werd niet dui-
delijk.
De koning van deze stam was kort-
geleden bij een vijandelijk treffen met
een andere stam van hetzelfde eiland
gedood. Zijn zoontje van zes jaar was
nu de koning!
De inboorlingen wilden graag hun
naam verwisselen met een (blanke) op-
varende van een der schepen. Zij meen-
den hierdoor de kracht van de blanke
te verkrijgen. Ook kapitein Cook
(1728-1779) heeft dit beschreven op
zijn reizen door de Stille Zuidzee.
Op 26 Mei vertrokken de schepen weer
in de richting van Ambon. Op 14 juni
deed de POLLUX het sein van land voor-
uit. Op de verscheidene aan boord aan-
wezige kaarten stond op deze breedte
en lengte geen land aangetekend,
zodat men meende dit voor een
nieuwe ontdekking te moeten houden.
Met twee gewapende sloepen werd
naar de wal geroeid, er stond een hoge
branding en er waren gevaarlijke klip-
pen. Op de riffen stond een handjevol
16
bewoners, die niet al te vriendelijk
leken en waarmee een vluchtig contact
werd gelegd. Niemand durfde aan wal
te stappen.
De commandanten van de POLLUX en
de MARIA REIGERSBERGEN namen in
naam van Z.M. de Koning met zeven
schoten bezit van dit eiland en noem-
den het “Nieuw Nederland”. Er werd
een extra oorlam aan de equipage uit-
gedeeld en de reis werd voortgezet. De
huidige naam van dit eiland is Nui en
behoort tot de Ellice eilanden (UK).
Waarschijnlijk is het in 1567 ontdekt
door Alvaro de Mendona, die het de
naam Isla de Jesus gaf, maar geen mel-
ding maakte van een betrouwbare
plaatsbepaling.
(Informatie opgevraagd bij Buiten-
landse Zaken over de verdere ge-
schiedenis van dit eiland bleef tot nu
toe onbeantwoord!)
Wordt vervolgd.
Jan ten Bokkel Huinink
Finland
Ik hoop nog een keer naar Finland te
kunnen gaan. Het is mijn lieve-
lingsland. We zijn er drie keer geweest
en het land bevat nog teveel geheimen
om thuis te blijven. Maar lichamelijk
wordt het moeilijker. Ik loop slecht en
ben gauw kortademig. Nu hoor ik u zeg-
gen: er is voor alles een oplossing. En
dat is ook zo. Taxi's, bussen, rolstoelen,
bedenk maar wat! Natuurlijk gaan we
dan naar concerten in de Sibeliuszaal.
Naar het Sibeliuspark. Naar het Sibe-
liusmuseum in Turku. Overigens een
lange treinrit. Nu snapt u ook waarom
ik zo graag in Finland ben. Het is het
land van Sibelius. Hoe hoger je komt
hoe duidelijker dat wordt. Omschrijf
dat gevoel dan is, vraagt u terecht.
Maar dat kan ik niet. Kunt u een bui-
tenstaander uitleggen hoe Hollandse
klompen aan je voeten voelen, of hoe
een zoute haring smaakt? Aan iemand
die nog nooit klompen gedragen heeft
of haring geproefd heeft? Nou dan. Ik
kan wel vertellen hoe Finland ruikt. Zui-
ver, het ruikt als water uit een bron. Een
rare vergelijking natuurlijk, maar mis-
schien helpt het. Lukt het niet? Kijk dan
naar de lucht. Staalblauw (Als het niet
regent of mist). Het is het mooiste
blauw dat ik aan de hemel gezien heb.
Combineer dat nu eens met het ruiken.
Voelt u wél iets? Onmiddelijk gaan!
Kijk uit voor de muggen. Na 15 au-
gustus zijn ze dood. Kom gerust. Maar
koop wel een Fins flesje muggen-
afweer. Die van hier helpen niet.
Ik vind Hélsinki een mooie stad. Brede
wegen, mooie parken, mooi design. De
markt bij de haven is een must evenals
de "kerk in de rots". Het Sibeli-
usmonument. Het station. Ik noem
maar wat. Maar er is natuurlijk nog veel
meer. .
Ga dan maar eens naar boven. Als het
kan met de auto. De wegen worden
steeds stiller. Op weg naar het me-
rengebied. Wat zie je onderweg?
Berken en meren. Nauwelijks huizen. Al
die berken zijn wit. 's Avonds reflec-
teren ze prachtig in de autolichten. Het
lijken wel "witte wieven". De meren lich-
ten op in de maan. Stil en zilverachtig.
Zet de auto eens op een parkeerplaats.
Je kunt de stilte horen en het zachte ge-
rucht van onbestemde dingen. Was het
een brekende tak? Misschien een ren-
dier. Was het veel stamp- en breek-
werk? Dan is het een eland. Ga maar in
de auto zitten! Och, het zijn maar sim-
pele dingen. Maar ik draag ze met ple-
zier met me mee!
Ook Rovaniemmi is een geweldige
stad. Groot, breed en veel asfalt. Het
museum in een must. En wil je naar de
plaats waar de kerstman woont? Ga
naar noord Rovaniemmi en zie wat de
oude baas voor de Lapse economie
doet. Geweldige winkelcentra, heel
veel commercie. Maar wel boeiend om
doorheen te lopen en te zien hoe je
voor de gek gehouden wordt. Ik vond
het best even aardig. Toch maar weer
weg. Naar de Russische grens. Plaatsje
Salla. Daar ligt nog de oude spoorlijn
van Bergen (Noorwegen) naar Moer-
mansk. Daar reed ooit Lenin over toen
hij terugkeerde naar Rusland. En zoveel
honderden meer, politici, artiesten, we-
reldverbeteraars en al die mensen die
het nodig vonden om naar Bergen of
naar Moermansk te gaan. Vergane
glorie Al die mensen zijn dood, net zo
dood als die spoorlijn zelf, soms over-
woekerd door onkruid.
Nog één ding. Spreek geen Fins. Dat
kunt u niet en u zal het ook nooit leren.
Je maakt je voortdurend bij wat je ook
zegt belachelijk. Gewoon Engels. Altijd
goed.
Wim Brandse

Verslag echtparenbridge seizoen 2008-2009
Afgelopen dinsdag 7 april speelden we
met 38 deelnemers de einddrive. Ieder
jaar weer de langste bridge sessie met
14 bijeenkomsten. We verheugen ons
in een steeds groter aantal deelnemers
en een sterkere kompetitie. Ook dit jaar
was het opvallend hoeveel wisselingen
van plaats in de top 5- paren hebben
plaats gevonden.
Interessant is het om na een dins-
dagavondbridge te zien, hoe ver--
schillend de uitslagen kunnen zijn op
een bridge tafel waar vier spellen zijn
gespeeld. De puntenverdelingen
geven vaak ook op-merkingen. Er zijn
altijd wel moeilijk te ontcijferen ge-
tallen. Speurwerk is dan wel even
nodig. Maar altijd zijn we er op de woes-
dag middag met een kopje thee weer
uitgekomen. Ook Herman Cremer
bedank ik hierbij voor zijn geboden
hulp bij het tellen.
En dan nu de uitslag van het seizoen
2008-2009.
1e Nienke en Hans Roohé met 57,4 %
2e Iet en Herman Cremer met 57,1 %
3e Riet en Piet Nijhout met 56,8 %
Op het publicatiebord treft u de
rangen en standen van de overige 46
deelnemers aan. Het grotere aantal
deelnemers heeft ons dit seizoen laten
zien, dat we aan de maximale capa-
citeit van de grote zaal zijn gekomen.
Daarnaast zijn de scorekaarten bij elk
spel gemaximeerd op deelname van 20
paren per avond (10 tafels).
Voor het komende seizoen zou een
overweging kunnen zijn om met 2 groe-
pen te spelen van 6 tafels (totaal 24 pa-
ren). Zo kunnen we dan met een X en Y
groep tevens de speelsterkte verdelen.
Echter op de slotdrive is met algemene
stemmen aangenomen om voorlopig
tot 40 personen per avond te maxi-
meren. Daar zal dan een ander boe-
kingssysteem bij passen.
Parkeren.
In de kerstperiode is weer eens ge-
bleken dat onze parkeerplaats barst
van het aantal auto’s op zo’n dins-
dagavond. In de stad is het dan koop-
avond en ook de theaters zitten bom-
vol. Dus kijken wij al aan tegen een be-
hoorlijk gevulde parkeerplaats als ik
om zeven uur s’avonds aankom om de
voorbereidingen te treffen. Nou schij-
nen er afspraken in het verleden ge-
weest te zijn, om tijdens een gea-
gendeerde avond van de bridge, niet
te parkeren op ons terrein tenzij je deel-
nemer bent.
De Scoda man.
Zo kwam er ook op een drukbezochte
avond een bestuurder in de zaaldeur
opening om hulp vragen.
“ Ik zoek de Scoda rijder?” vroeg hij. Als
antwoord kreeg hij dan ook zeer adrem
“ die zoeken wij ook allemaal” (U kent
de reklame slogan van Scoda wel.)
Aanmelden.
Het nieuwe seizoen zal andersom wer-
ken. Dus aanmelden om te spelen op
de volgende dinsdagavond. De deel-
name sluit dan bij 40 aangemelde deel-
nemers. Voordeel hiervan kan zijn dat
we altijd met een even aantal paren spe-
len. Geen wachttafels meer. En gelij-
kelijk verdelen van de deelnemers. Nu
zijn er twee paren geweest die alle 14
avonden geweest zijn. Hulde aan hen.
Start nieuwe seizoen.
In september starten we op de 3e dins-
dag( 15e ) zoals traditie is. Graag die
datum alvast noteren! De data voor het
komende seizoen 2009 - 2010 zal ik in
de Groote Klok van september publi-
ceren. Met veel plezier zal ik u dan allen
weer ontmoeten op onze echtparen
bridge avonden. De afsluitende speech
werd door Marcel Voorhuis gehouden.
Wij bedanken hem en de deelnemers
voor het initiatief en de mooie bloe-
men en wijn.
Allen een prettige vakantie gewenst
van Els en mij.
Maarten Storm
e-mail : m.r.h.storm@online.nl
06-40965438
Een moeilijk spel
Bieden
Spellen ophalen
Scorekaarten verzamelen door Wil de Borst
17

Roy's Column
Op een dag ben je Nederlander
1994. Een vrachtauto zet een Israëlische
liftster vanuit Polen via Brussel af
in Amsterdam. Ze heeft een simpele
doelstelling, namelijk de beste Thai
Boxer ter wereld worden. Die topsporters
leven en trainen in Amsterdam,
dus dat is the place to be. Ze
schrijft zich in bij de gemeente, opent
een bankrekening, betaalt belasting en
duikt in het proces dat moet leiden tot
een meerjarige Europese verblijfsvergunning.
Overdag werkt ze in klassieke
Amsterdamse buurten als kinderoppas
bij grote gezinnen en ‘s
avonds traint ze met de wereldtoppers
Ernesto Hoost, Peter “The Dutch Lumberjack”
Aerts en Bondgirl Lucia Rijker.
Tussendoor leert ze Nederlands door te
luisteren naar Radio 1 en het werk van
Drs. P.
De wereldtop in Thai Boxing haalt ze
niet en dus verschuift haar aandacht
naar een maatschappelijke carrière. Als
telg uit een Russisch geslacht van muzikanten
en wiskundigen, gaat haar interesse
uit naar een baan in de ICT. Ze
volgt een opleiding als applicatieprogrammeur
in Noord-Holland en
loopt stage bij een automatiseringsbedrijf
in midden Nederland.
We schrijven inmiddels 1997 en de
strijd om een meerjarig verblijf loopt na
diverse wetswijzigingen via Arbeidsvoorziening,
de voorloper van het
UWV. Het zijn de hoogtijdagen in de
ICT. Iedereen die ooit een computer
van afstand gezien heeft, kan in een
showroom ergens in Nederland een arbeidscontract
tekenen. ICT bedrijven
staan voor de Israëlische in de rij, maar
Arbeidsvoorziening wijst zelfs na een
beroep een meerjarige werkvergunning
af.
In 1999 gaat ze samenwonen met een
Nederlander en verhuist ze naar Zwolle.
Als zelfstandige is ze betrokken bij
de start van een softwarehuis. Tot de
18
eerste grotere opdrachtgevers behoort
Arbeidsvoorziening. Die vinden haar
nog steeds niet goed genoeg voor een
werkvergunning, maar vertrouwen
haar wel de ontwikkeling toe van soft-
ware die de registratie van buiten-
landse seizoenarbeiders onder controle
moet brengen.
Spoedig daarna begint het langdurige
proces om in Zwolle te mogen trou-
wen. De vreemdelingenwetgeving is in-
middels een speelbal van de politiek en
wetswijziging op wijziging met uit-
zondering op uitzondering zorgen voor
weinig consistente regelgeving.
Het lijstje met benodigde documenten
wordt door een medewerker van de ge-
meente Zwolle uitgeschreven. Deze
niet in Nederland geboren medewerker
wijst de Israëlische in gebrekkig Ne-
derlands op de strenge regelgeving en
de consequenties daarvan. Het hand-
geschreven lijstje dat hij meegeeft be-
wijst dat hij onze taal ook schriftelijk
niet beheerst ...
De speurtocht naar de juiste docu-
menten brengt de Israëlische in con-
tact met de Nederlandse ambassade in
Tel Aviv. Daar ontmoet ze de crème de
la crème van het Nederlandse amb-
telijke apparaat, namelijk de Ambas-
sadeur en Consul. Deze hoogge-
plaatste overheidsdienaren verte-
genwoordigen onze natie in de verre
onder andere op cultureel vlak. De
Consul complimenteert de Israëlische
met haar nagenoeg accentloze en fout-
loze beheersing van de Nederlandse
taal en vraagt hoe ze dat geleerd heeft.
Het antwoord leidt tot een veelzeg-
gende reactie: “Wie is Drs. P?”
2005 is uiteindelijk het jaar van de uit-
gekomen dromen. Na 11 jaar strijd is
daar ineens de felbegeerde meerjarige
verblijfsvergunning en op de valreep
van het nieuwe jaar wordt het huwelijk
in de prachtige Statenzaal voltrokken
onder toeziend oog van alle nog le-
vende familie en talloze vrienden. Louis
van Daalen treedt, geassisteerd door
Remco Tiezema, op als buitengewoon
ambtenaar van de burgerlijke stand.
Ruim drie jaar later verkrijgt de Israë-
lische bij Koninklijk besluit de Neder-
landse nationaliteit. Op 16 april 2009
overhandigt Burgemeester Henk-Jan
Meijer tijdens een formele naturalisatie
ceremonie de bijbehorende docu-
menten en vanaf dat moment ben ik
niet langer met een buitenlandse ge-
trouwd. De ceremonie wordt hilarisch
onderbroken door Cees Meintjes, wan-
neer hij enige basiselementen uitreikt
ten
behoeve van een succesvolle viering
van Koninginnedag. Die donder-
dagmiddag wordt een proces afgerond
dat uiteindelijk 15 jaar geduurd heeft.
Dat had zeker sneller gekund, maar
sommige mensen laten zich nu een-
maal niet in de hoek van slachtoffer
drukken.
Roy van Veen
Koninginnedag
2009
In reactie op de dramatische ge-
beurtenissen in Apeldoorn heeft
de Directie besloten de fees-
telijke Konninginneborrel op 30
april geen doorgang te laten vin-
den. De aanwezige leden hebben
samen stilgestaan bij de slacht-
offers en hun veranten en de
schokkende ervaring voor de ko-
ninklijke familie.
President-directeur Gégé Callenbach spreekt de
aanwezige leden toe.

20
Indien onbestelbaar retour: Koestraat 8 , 8011 NK ZWOLLE