04.09.2013 Views

1_Januari_2011_files/cultuurgids PG+ Russisch.pdf - Home NL

1_Januari_2011_files/cultuurgids PG+ Russisch.pdf - Home NL

1_Januari_2011_files/cultuurgids PG+ Russisch.pdf - Home NL

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

2<br />

Inhoudsopgave <strong>cultuurgids</strong> Rusland<br />

UITGELICHT:<br />

Matroesjka poppen 3<br />

Marieke Strijkstra (2g)<br />

Matroesjka‟s 3<br />

Merel Ipema (2c)<br />

UITGELICHT:<br />

<strong>Russisch</strong> orthodoxe kerk 4<br />

Marthe Leijdekkers (2a)<br />

Gastspreker hiëromonnik Serafim 6<br />

Angela Medendorp (3a)<br />

Novgorod 7<br />

Marthe van Daal (2a)<br />

Tsjajkovski 8<br />

Eleni van Nijf (2c)<br />

Peter de Grote 9<br />

Aske Meijerink (2a)<br />

<strong>Russisch</strong>e literatuur 10<br />

Angela Medendorp (3a)<br />

Aleksandr Sergejevitsj Poesjkin 12<br />

Marlies Dijkstra (2c)<br />

Moermansk - Мурманск 13<br />

Maud Ramakers (2c)<br />

Rusland in de 2e Wereldoorlog 14<br />

Wisse de Groot (2e)<br />

Raspoetin 15<br />

Merel Steneker (2c)<br />

Sint-Petersburg 16<br />

Cas Versluijs (2e)<br />

Russia in space! 18<br />

Hugo van Leeuwen (2c)<br />

Bouwstijlen in de <strong>Russisch</strong>e architectuur<br />

Friso Wels (2c) 20<br />

<strong>Russisch</strong>e muziek 21<br />

Rishi Yildiz (2a)<br />

De <strong>Russisch</strong>e spoorwegen 22<br />

Jasmijn Froma (2c)<br />

Colofon<br />

Redactie<br />

Klas 2: Marthe van Daal, Marlies Dijkstra,<br />

Jasmijn Froma, Wisse de Groot, Merel Ipema,<br />

Hugo van Leeuwen, Marte Leijkdekkers, Aske<br />

Meijerink, Eleni van Nijf, Maud Ramakers,<br />

Merel Steneker, Marieke Strijkstra, Cas<br />

Versluijs, Friso Wels, Rishi Yildiz<br />

Klas 3: Angela Medendorp<br />

<strong>PG+</strong> <strong>Russisch</strong> taal en cultuur<br />

Voorkant: Cas Versluijs<br />

Docente: mevr. J. Bron<br />

jtbron@online.nl<br />

© Praedinius Gymnasium, januari <strong>2011</strong>


3<br />

Matroesjka poppen<br />

Marieke Strijkstra (2g)<br />

Matroesjka poppen zijn houten poppetjes van<br />

oplopende grootte die in elkaar passen. In het<br />

Engels worden ze daarom wel nesting dolls<br />

genoemd. Matroesjka poppen worden ook wel<br />

als een symbool van vruchtbaarheid en<br />

eeuwigheid gezien. Een klein poppetje komt<br />

uit een grotere, vergelijk het met de geboorte<br />

van een baby. Er zijn geen bewijzen dat de<br />

Matroesjka poppen oorspronkelijk uit Rusland<br />

komen. Er zijn mensen die beweren dat de<br />

Matroesjka‟s uit Japan komen, en later zijn<br />

overgenomen door de Russen. Het <strong>Russisch</strong>e<br />

woord voor Matroesjka is matrjosjka<br />

(матрёшка). Sergei Malyutin maakte de eerste<br />

Matroesjka-schetsen in 1890. Toen deze het<br />

eerste poppetje aan zijn vrienden liet zien<br />

vonden deze dat ze op hun buurmeisje<br />

Matrjona leek. Dit meisje werd ook wel<br />

Matroesjka genoemd. Toen werden de<br />

Matroesjka poppen naar Matrjona vernoemd.<br />

De poppen worden van een berk, els of<br />

lindeboom gemaakt omdat die houtsoorten erg<br />

zacht zijn. De snijder van de poppen begint<br />

altijd eerst met de kleinste pop. Daarna de<br />

minder kleinste. En zo steeds grotere poppen.<br />

Als de pop klaar is, wordt hij in een lijmachtig<br />

mengsel gedaan, waardoor alle oneffenheden<br />

worden gevuld. Daarna worden de poppen<br />

gedroogd en klaargemaakt om beschilderd te<br />

worden.<br />

Bronnen:<br />

http://www.matroesjkas.nl/<br />

http://www.theredlineonline.com/2008/08/matr<br />

oesjka-ook-wel-baboesjka.html<br />

Voor wie wil zien hoe een matroesjka<br />

gesneden wordt:<br />

http://www.youtube.com/watch?v=VhR9ALV<br />

d0Js&feature=related<br />

Matroesjka<br />

Merel Ipema (2c)<br />

De houten pop Matroesjka komt uit Rusland.<br />

Men zegt dat de houten pop oorspronkelijk uit<br />

Japan komt, en dat hij naar Rusland is gebracht<br />

aan het eind van de 19e eeuw door de vrouw<br />

van de koopman Savva I Mamontov. Volgens<br />

de Japanse verhalen was het een <strong>Russisch</strong>e<br />

monnik die de Matroesjka naar Japan heeft<br />

gebracht. Maar welk verhaal er ook waar mag<br />

zijn, het idee van de Matroesjka‟s maken,<br />

spraken de <strong>Russisch</strong>e ambachtslieden wel aan.<br />

Een professionele artiest genaamd Sergei<br />

Malyutin maakte de eerste schetsen ongeveer<br />

in 1890. Toen hij het eerste poppetje aan zijn<br />

vrienden liet zien vonden ze deze wel erg op<br />

hun buurmeisje Matrjona lijken. Dit meisje<br />

werd ook heel vaak Matrjoschka of Matroesjka<br />

genoemd. Vanaf dat moment heten deze<br />

poppen dus Matroesjka‟s.<br />

Aan het eind van 19e eeuw waren de namen<br />

Matrjona en Matroesjka een van meest<br />

populaire namen in Rusland. De namen komen<br />

van het Latijnse woord, matrona. Dit betekent<br />

mama of gerespecteerde dame. Daarom past<br />

deze naam heel goed bij het idee van in elkaar<br />

gestapelde poppetjes binnen een grote<br />

moederpop. Het plaatsen van het ene figuur in<br />

de andere wordt ook wel als een symbool van<br />

vruchtbaarheid en eeuwigheid gezien.<br />

Om Matroesjka‟s te maken hebben mensen een<br />

hoop materiaal en tijd nodig, dat is ook geen<br />

wonder, want het moet allemaal heel precies.<br />

Ook verlangt het werk om ze te maken talent<br />

en handigheid. Allereerst is het belangrijk om<br />

de juiste houtsoort te vinden. Linde is erg<br />

geschikt voor deze poppen, vanwege de<br />

zachtheid, maar er wordt ook wel eens berk of<br />

els gebruikt. De bomen worden in de vroege<br />

lente gekapt, en ontdaan van hun bast. De<br />

stammen worden opgestapeld en een aantal<br />

jaren in de lucht gedroogd. Het bewerken van<br />

het hout moet precies op het juiste moment<br />

gedaan worden, wanneer het hout niet te droog<br />

of te nat is. Alleen een vakman kan dat<br />

moment bepalen. Elk stuk hout ondergaat dan<br />

ten minste 15 verschillende bewerkingen.<br />

De kleinste Matroesjka‟s, die niet uit<br />

elkaar gehaald kunnen worden, worden<br />

doorgaans het eerst gemaakt. Een


4<br />

vakman met veel ervaring meet niets op,<br />

maar vertrouwt volledig op zijn<br />

vakmanschap. Daarna gaat hij verder met<br />

het maken van een iets grotere<br />

Matroesjka.<br />

Het aantal Matroesjka‟s in een andere<br />

Matroesjka kan variëren van 2 tot 60. De<br />

grootste Matroesjka kan ook net zo groot<br />

zijn als zijn maker. Als elke Matroesjka<br />

klaar is, word deze gedompeld in een<br />

stijfselachtige lijm, die alle oneffenheden<br />

opvult. De laatste droging wordt nu<br />

ingezet, zodat hierna het hout glad<br />

geschuurd kan worden, om daarna door<br />

de kunstschilder verder te worden<br />

afgemaakt. Dan krijgt de Matroesjka zijn<br />

definitieve uiterlijk en stijl.<br />

Tegenwoordig zijn Matroesjka‟s niet<br />

alleen maar vrouwelijke poppetjes maar<br />

ook mannelijke poppetjes. Ook zijn er<br />

verschillende thema's, zoals kerken,<br />

honden, katten, staatshoofden. Maar ook<br />

persoonlijke Matroesjka‟s zijn mogelijk,<br />

met de gezichten van hun nieuwe<br />

eigenaars.<br />

Voormalige staatshoofden van Rusland.<br />

<strong>Russisch</strong> orthodoxe kerk<br />

Marte Leijdekkers (2a)<br />

Wat is de <strong>Russisch</strong> orthodoxe kerk?<br />

De <strong>Russisch</strong> orthodoxe kerk is een Oosters<br />

orthodoxe kerk. Het is een Christelijke kerk.<br />

Het hoofd van die kerk is de Patriarch van<br />

Moskou. De <strong>Russisch</strong> orthodoxe kerk is na de<br />

Rooms katholieke kerk waarschijnlijk de<br />

grootste kerkgemeenschap. Er worden geen<br />

tellingen bijgehouden. Dus aantallen kunnen ze<br />

alleen maar schatten.<br />

Geschiedenis<br />

In 1054 ontstond er een scheiding tussen de<br />

oosters orthodoxe kerken en de westelijke<br />

katholieke kerken. Dit kwam door grote<br />

cultuurverschillen tussen het oosten en het<br />

westen. Daarna namen de verschillen tussen de<br />

westers katholieke en de oosters orthodoxe<br />

kerken alleen maar toe.<br />

Verschillen tussen en oosterse orthodoxe<br />

kerk en de Rooms katholieke kerk<br />

* Rooms katholieken hebben een paus. De<br />

<strong>Russisch</strong> orthodoxen niet.<br />

* In de Katholieke kerk mag je absoluut niet<br />

scheiden. In de <strong>Russisch</strong> orthodoxe kerk is dit<br />

tot 2 keer toe toegestaan.<br />

* Priesters moeten voor de wijding gehuwd<br />

zijn anders mogen ze niet meer trouwen.<br />

Katholieke priesters mogen nooit gehuwd zijn.<br />

Bisschoppen mogen bij de <strong>Russisch</strong> orthodoxe<br />

kerk ook niet gehuwd zijn.<br />

* De <strong>Russisch</strong> orthodoxen slaan hun kruis van<br />

rechts naar links ipv links naar rechts, wat de<br />

katholieken doen.<br />

* Bij de <strong>Russisch</strong> orthodoxe kerk is het altaar<br />

altijd vierkant. Dit geeft de vier hoeken van de<br />

aarde aan. In de katholieke kerk is het altaar<br />

rechthoekig.<br />

* In de <strong>Russisch</strong> orthodoxe kerk staat iedereen,<br />

er zijn geen banken, als eerbetoon aan<br />

Christus. In de katholieke kerk zit gewoon<br />

iedereen en gaan ze op sommige momenten<br />

staan.<br />

* Alles word gezongen in de <strong>Russisch</strong><br />

orthodoxe kerk zodat het beter wordt<br />

onthouden. In de katholieke kerk wordt niet<br />

alles gezongen.<br />

Het kruisteken<br />

Het kruisteken bij de <strong>Russisch</strong> orthodoxen<br />

heeft drie balkjes. De lange verticale balk staat<br />

voor de stamboom van de mensheid. Vanaf<br />

Adam en Eva. De bovenste horizontale balk<br />

staat voor de onzichtbare wereld, de wereld<br />

van de engelen. De grote horizontale balk staat


5<br />

voor de zichtbare wereld, de aarde en de<br />

mensheid.<br />

De laatste kleine balk staat als voeten steun<br />

maar ook voor de 2 rovers die naast Christus<br />

hingen. De linker rover vroeg Christus hem te<br />

gedenken in de hemel en ging naar de hemel.<br />

De rechter rover spotte met Christus en ging<br />

naar de hel. Vandaar dat het onderste balkje<br />

schuin is met de rechterkant naar boven<br />

(hemel) en de linkerkant naar beneden (hel).<br />

Ikonen<br />

In de <strong>Russisch</strong> orthodoxe kerken en thuis<br />

worden veel ikonen gebruikt. Dit zijn<br />

schilderingen van Maria met Christus of<br />

andere heiligen. Er zijn veel ikonen, omdat er<br />

veel heiligen zijn en het belangrijk is om zich<br />

te omgeven met de heiligen. Een ikoon is een<br />

schildering op een houten paneel. Een ikoon<br />

word nooit gesigneerd, omdat ze zeggen dat<br />

het de hand van God was die de schilderende<br />

hand begeleidde. Het woord ikoon komt van<br />

het griekse woord Eikóna en betekend<br />

“tekening” en van het oud griekse woord<br />

Eikón betekend “beeld”. Het gebruik van<br />

ikonen is heel erg verbonden met de beleving<br />

van het geloof in de <strong>Russisch</strong> orthodoxe kerk.<br />

Ikonen worden bij het komen en gaan naar de<br />

kerk gekust. Mensen buigen er ook bij, wat<br />

eigenlijk bedoeld is als buigen voor God.<br />

Heilige<br />

Een bekende heilige is Maria van Alexandrië.<br />

Zij was een prostituee die op een dag naar de<br />

kerk wilde, maar er niet in kwam. Ze hoorde<br />

een stem die haar vertelde dat ze een zondares<br />

was. Dit vond ze zo erg dat ze in de woestijn<br />

ging wonen. Na 40 jaar kwam er een man<br />

langs die voor haar boog. Ze zei dat hij dat niet<br />

moest doen omdat ze een zondares was. Maar<br />

de man had gezien dat ze een stukje boven de<br />

grond zweefde wat betekende dat ze heilig<br />

was.<br />

De <strong>Russisch</strong> orthodoxe kerk in Nederland<br />

In Nederland is ook een <strong>Russisch</strong> orthodoxe<br />

kerkgemeenschap. Aartsbisschop Simon leidt<br />

het bisdom van België en Nederland. Een<br />

belangrijke rol bij de Nederlandse<br />

kerkgemeenschap speelt hiëromonnik Serafim<br />

(Sven Standhardt) die priester is. Hij is<br />

geboren in Nederland maar is door vele reizen<br />

naar Rusland geïnteresseerd geraakt en lid<br />

geworden van de <strong>Russisch</strong> orthodoxe kerk. En<br />

heeft de nodige opleidingen in Rusland<br />

gevolgd. Door aartsbisschop Simon is hij<br />

uiteindelijk tot priester gewijd. In Rotterdam is<br />

in 2004 de eerste <strong>Russisch</strong> orthodoxe kerk in<br />

traditionele stijl gebouwd, vlakbij de<br />

Erasmusbrug.<br />

<strong>Russisch</strong><br />

orthodox<br />

altaar<br />

<strong>Russisch</strong> orthodox<br />

kruis<br />

Ikonen<br />

Pokrovkathedraal<br />

in<br />

Moskou<br />

<strong>Russisch</strong><br />

orthodoxe kerk<br />

te Rotterdam


6<br />

Bronnen tekst:<br />

http://www.scholieren.com/werkstukken/6469<br />

http://www.orthodox.nl/index.php?lang=nl&co<br />

ntent=topic&topic=doc/faq&close=word<br />

http://nl.wikipedia.org/wiki/Oostersorthodoxe_Kerk<br />

Een werkstuk van Angela Medendorp<br />

Een lezing van Sven Standhardt of<br />

Hiëromonnik Serafim<br />

Bronnen afbeeldingen:<br />

http://artsci.wustl.edu/~perfhist/images/orthod<br />

ox_altar.jpg<br />

http://bigthumbs.marktplaats.com/kopen/thum<br />

bnail/d/40/912483341.jpg<br />

http://www.polyglossum.ru/download/russoauc<br />

tion-img600x449-<br />

1078429937iconpic00024.jpg<br />

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commo<br />

ns/e/ec/St_Basils_Cathedral-500px.jpg<br />

http://www.gelderlander.nl/multimedia/archive<br />

/00444/kerk_444067b.jpg<br />

Gastspreker hiëromonnik Serafim<br />

Een presentatie over de orthodoxe kerk<br />

Angela Medendorp (3a)<br />

Op 3 januari jl.<br />

kregen de leerlingen<br />

van klas 2 en 3 <strong>PG+</strong><br />

<strong>Russisch</strong> een<br />

presentatie over de<br />

<strong>Russisch</strong>-orthodoxe<br />

kerk, verzorgd door<br />

hiëromonnik<br />

Serafim<br />

(burgernaam Sven<br />

Standhardt). Sven Standhardt is op 20 juli 1967<br />

geboren in Oldenzaal. Hij heeft <strong>Russisch</strong><br />

geleerd op school. Tijdens een schoolvakantie<br />

naar Moskou en Sint-Petersburg in 1984 heeft<br />

hij voor het eerst een orthodoxe kerk bezocht.<br />

Hij is afgestudeerd bij de RuG, opleiding<br />

Slavische talen. In 1988 studeerde hij aan het<br />

Poeskin-instituut in Moskou en heeft daar de<br />

1000-jarige viering van het Christendom in<br />

Rusland bijgewoond. Na zijn terugkomst naar<br />

Nederland is hij lid van de <strong>Russisch</strong>-orthodoxe<br />

Parochie in Groningen geworden. In 1993 is<br />

hij daar gezalfd. Van 1995 tot 1997 studeerde<br />

hij in het Seminarie van Moskou (Sergiev<br />

Posad) In 1997 werd hij tot lezer, in 1999 tot<br />

diaken, in 2003 tot priester en in datzelfde jaar<br />

tot hiëromonnik gewijd door Aartsbisschop<br />

Simon van Brussel en België.<br />

Hij kreeg toen de naam Serafim. Vader<br />

Serafim studeert nu aan de Theologische<br />

Academie van Moskou in Sergiev Posad en<br />

werkt als een geestelijke bij de Stichting<br />

Koopvaardijwerk Groningen.<br />

Tijdens zijn presentatie bij ons op school, heeft<br />

Vader Serafim de beginselen van het<br />

Orthodoxe geloof uitgelegd. Hij heeft ons ook<br />

een stukje van een dvd laten zien, waarin werd<br />

verteld over een <strong>Russisch</strong>-orthodoxe kerk.<br />

Kenmerkend voor zo‟n kerk zijn o.a. de vele<br />

iconen, die niet worden aanbeden, maar<br />

vereerd. Ook zijn er in een <strong>Russisch</strong>-orthodoxe<br />

kerk geen banken te vinden, omdat je staand<br />

meer eerbied en aandacht toont voor dat wat<br />

verteld wordt. Het altaar zal altijd vierkant<br />

zijn, dit symboliseert de vier hoeken van de<br />

aarde. Daarnaast is het uiterlijk van de kerken<br />

ook erg herkenbaar. De langwerpige vorm en<br />

met bladgoud bedekte uilenbollen zijn bij<br />

iedereen, orthodox of niet, bekend.<br />

Nog een bijzonderheid aan de <strong>Russisch</strong>orthodoxe<br />

kerk, is het feit dat de priesters<br />

veelal getrouwd zijn, anders dan in<br />

bijvoorbeeld de Katholieke kerk, waar het<br />

onmogelijk is voor een priester om vrouw en<br />

kinderen te hebben. Als je als <strong>Russisch</strong>orthodoxe<br />

priester niet getrouwd bent, word je<br />

tevens monnik.<br />

Over het algemeen wordt het woord „orthodox‟<br />

uitgelegd als: streng, volgens alle regels, maar<br />

eigenlijk is de letterlijke vertaling van het<br />

woord: zoals het hoort. Bij het orthodoxe<br />

geloof valt bijna alles weer terug te leiden naar<br />

de allereerste beginselen, het heeft dus geen<br />

hervormingen doorgemaakt. Het is voor<br />

iedereen mogelijk om lid van de <strong>Russisch</strong>orthodoxe<br />

kerk te worden. Zodra je gedoopt<br />

bent, waar geen getuigen bij hoeven zijn, en de<br />

juiste rituelen zijn uitgevoerd, ben je<br />

automatisch lid.<br />

Vader Serafim heeft ons ook een heiligenleven<br />

verteld. Deze heiligenlevens zijn belangrijk<br />

voor alle aanhangers van het <strong>Russisch</strong>orthodoxe<br />

geloof. Hij vertelde ons over Maria<br />

van Alexandrië, de prostituee die 40 jaren in de<br />

woestijn leefde, een erg belangrijk<br />

heiligenleven.<br />

Aan het eind van de presentatie was er ook nog<br />

uitgebreid de tijd om vragen te stellen en<br />

bedankten we Vader Serafim voor zijn goede<br />

presentatie. Al met al een leerzame ervaring<br />

voor iedereen die nog maar weinig over de<br />

<strong>Russisch</strong>-orthodoxe kerk had gehoord.


7<br />

Novgorod<br />

Marthe van Daal (2a)<br />

Novgorod is een <strong>Russisch</strong>e stad 190 km ten<br />

zuiden van Sint-Petersburg. De naam betekent<br />

nieuwe stad, maar het is een van de oudste<br />

steden. Er is ook een verhaal over Sadko, een<br />

jongen die wil spelen op een goesli.<br />

Novgorod is een van de oudste <strong>Russisch</strong>e<br />

steden, maar de naam betekend “nieuwe stad”.<br />

Het moderne Rusland vond hier zijn<br />

oorsprong. Want het latere <strong>Russisch</strong>e rijk ligt<br />

bij de verovering van Novgorod. De stad ligt<br />

aan de rivier Volchov, 190 km ten zuiden van<br />

Sint-Petersburg (zie afbeelding: de stad<br />

Novgorod is met een rood A-tje aangegeven).<br />

De stad bestond oorspronkelijk uit twee delen:<br />

het Kremlin aan de ene kant van de rivier<br />

Volchov en het handelscentrum aan de andere<br />

kant. In het handelscentrum staan opmerkelijk<br />

veel kerken! Dat komt namelijk doordat kerken<br />

geen belasting moesten betalen. Maar<br />

bijvoorbeeld pakhuizen wel. Dus wat veel<br />

kooplieden deden met hun pakhuis is het<br />

vermommen als een kerk. Beneden stond een<br />

altaar en de rest stond vol met handelswaar. De<br />

stad heeft zich de laatste jaren snel ontwikkeld<br />

als een belangrijke toeristenbestemming. Er is<br />

veel oud <strong>Russisch</strong>e architectuur te zien.<br />

Beroemd is de Sophia-kathedraal in het<br />

Kremlin, gebouwd in de 11de eeuw. Bij de<br />

Sophia-kathedraal staat ook een Millenium<br />

monument dat in 1862 werd geplaatst, en die<br />

de belangrijkste figuren uit de geschiedenis<br />

van het land moet verbeelden. Het centrum van<br />

Novgorod staat op de Werelderfgoedlijst van<br />

UNESCO.<br />

Het museum van houten architectuur laat zien<br />

hoe de bevolking vroeger leefde. Er staan<br />

diverse oude gebouwen die vanuit de<br />

omgeving zijn overgeplaatst.<br />

Er is een legende uit de stad over Sadko:<br />

Heel lang geleden in de koopmansstad<br />

Novgorod woonde een jongetje met de naam<br />

Sadko. Op een dag zag hij een groepje<br />

muzikanten spelen en elke dag bleef hij<br />

luisteren. Hij wilde graag ook een goesli<br />

hebben. Maar zijn moeder vond het geen goed<br />

idee. Sadko ging dus in leer bij een<br />

timmerman. Toen hij genoeg geld verdiend<br />

had kocht hij een goesli en speelde op straat.<br />

Veel mensen vonden hem goed, ook de<br />

koning. Sadko ging daar het paleis om daar te<br />

spelen. Na drie jaar had een gast te veel<br />

gedronken en beledigde hem. Sadko was zo<br />

bedroefd dat hij besloot nooit meer in het<br />

paleis te spelen. Hij ging naar het Immermeer<br />

om vis te vangen. Na vis te hebben gevangen,<br />

speelde hij op zijn goesli. De derde dag dat hij<br />

speelde kwam tsarina van het Immermeer in de<br />

gedaan van een waternimf. Ze beloofde hem<br />

dat hij rijk en gelukkig zou zijn, omdat zij hem<br />

rood goud, zuiver zilver en kostbare parels zou<br />

geven.<br />

Maar Sadko had er geen vertrouwen meer in.<br />

De volgende dag kwam Witvis terug met met<br />

het goed, zilver en parels en ze zij hem: “Kom<br />

later nog één keer terug en werp je zijden net<br />

uit, dan zal ik het vullen met goudgeschubte<br />

vissen. Kooplieden in de stad zullen je er veel<br />

geld voor geven. Koop van het geld drie zwart<br />

geteerde schepen, belaad ze met koopwaar en<br />

vaar ermee naar verre landen. Wanneer je terug<br />

vaart, zullen schepen op een bepaalde plaats<br />

stil blijven liggen en niet vooruit kunnen<br />

komen. Duik dan de diepe zee in waar de tsaar


8<br />

en de tsarina van alle oceanen van je<br />

verwachten dat je voor hen op je goesli speelt.<br />

Noem je voortaan niet Sadko de speelman<br />

maar Sadko de Koopman.”<br />

Een tijd later ging Sadko weer<br />

naar het Immermeer en wierp<br />

zijn net uit. Er kwam allemaal<br />

goudgeschubte vis in. Hij<br />

verkocht het en bouwde drie<br />

schepen. Hij vaarde naar verre<br />

landen en verdiende veel geld.<br />

Hij en zijn matrozen verlangde<br />

nar huis en gingen dus terug.<br />

Maar er brak een grote storm<br />

los. Sadko dacht dat de<br />

watergeesten tol eisten. Ze gooiden dus tonnen<br />

met goed, zilver en parels overboord. Hij<br />

dacht nu dat ze een slachtoffer eisten en hij<br />

zwom in de zee met zijn goesli.<br />

Hij opende zijn ogen en zag de heerser van alle<br />

oceanen. Hij had de hele tijd op Sadko<br />

gewacht en er werd een feest ter ere van hem<br />

gegeven. Er tikte een man met een lange, witte<br />

baard op zijn schouder en zei: “Luister Sadko<br />

uit Novgorod, speel niet langer op je goesli,<br />

want daardoor gebeuren ongelukken! Vernietig<br />

je goesli en zeg tegen de tjaar: “Mijn vrolijke<br />

goesli is kapot en alle snaren zijn gebroken.”<br />

De tsaar wil dat je met een van zijn dochters<br />

trouwt. Natasja is zijn liefste dochter. Je zal<br />

haar herkennen doordat er een vlieg op haar<br />

hoofd zal gaan zitten.<br />

Sadko vertelde de tsaar dat zijn goesli kapot<br />

was. Hij vond dat niet erg en haalde meteen<br />

zijn dochters. De keus was moeilijk want alle<br />

meisjes waren mooi. Opeens zag hij een vlieg<br />

op de hoofd van een meisje en zei dat hij met<br />

deze wilde trouwen. De tsaar liet alle meisjes<br />

zich de volgende dag opmaken behalve haar.<br />

Maar hij wilde nog steeds met de zelfde<br />

trouwen. De volgende dag was ze er niet bij en<br />

hij zij dat hij toch met het meisje wilde<br />

trouwen dat hij gisteren had aangewezen.<br />

Maar het meisje Natasja wilde in zee blijven en<br />

smeekte hem ook bij haar te blijven. Maar<br />

Sadko ging terug naar land en kreeg van de<br />

tsaar een bruidsschat.<br />

Thuis aangekomen kocht hij voor zichzelf een<br />

groot paleis en trouwde met een <strong>Russisch</strong>e<br />

vorstin. Aan zijn familie gaf hij veel rijkdom<br />

en zijn bemanning kreeg de rest van het geld.<br />

Bronnen:<br />

http://www.beleven.org/verhaal/de_avonturen_<br />

van_sadko<br />

http://www.voorbeginners.info/rusland/<br />

Tsjajkovski<br />

Eleni van Nijf (2c)<br />

Pjotr Iljitsj Tsjaikovski (Пётр Ильич<br />

Чайковский) werd geboren in 1840 op 7 mei,<br />

in Votkinsk. Hij was het tweede kind van zes<br />

kinderen. Op vijfjarige leeftijd begon hij met<br />

pianoles. Tsjaikovski‟s eerste acht jaren waren<br />

vrij gelukkig. Daarom was het ook zo‟n schok<br />

voor hem toen in 1848 zijn vader ontslag nam<br />

met de hoop dat hij een nieuwe baan zou<br />

krijgen in Moskou. Al het personeel werd<br />

ontslagen en de familie vertrok naar Moskou,<br />

maar bij aankomst kwamen ze er achter dat de<br />

baan al aan iemand anders was gegeven. Bijna<br />

direct na deze tegenslag moesten Tsjaikovsi en


9<br />

zijn oudste broer naar een internaat in Sint-<br />

Petersburg. Twee jaar later ging zijn vader in<br />

Siberië werken en Tsjaikovski moest weer naar<br />

een andere school gaan. In 1854, overleed zijn<br />

moeder plotseling aan cholera. Hij zocht steun<br />

in de muziek en dat inspireerde hem om liedjes<br />

te gaan schrijven.<br />

In 1862 begon hij aan een muzikale studie op<br />

het conservatorium van Sint-Petersburg. Toen<br />

er in 1865 een hoogleraar Harmonie werd<br />

gezocht werd de 25 jarige Tsjaikovsi<br />

aanbevolen. Hij nam de baan en zo kreeg hij de<br />

opdracht een nieuw ballet te schrijven voor het<br />

Staatstheater van Moskou. Dit zou uiteindelijk<br />

het begin zijn van het Zwanenmeer. De<br />

première was in 1877. In 1876 ontmoette<br />

Tsjaikovski Nadezhda von Meck, een weduwe<br />

die erg veel geld had en heel erg van muziek<br />

hield. Hun relatie draaide meer om muziek dan<br />

om liefde, ze schreven alleen met elkaar, hoe<br />

sterk hun band ook werd. Nadezhda had ooit<br />

een persoonlijke uitvoering van zijn muziek<br />

betaald, en sindsdien werden ze steeds<br />

intiemer. Ze hebben elkaar meer één keer<br />

gezien op een vakantie in Italië. In hetzelfde<br />

jaar ontmoette Tsjaikovski Antonina<br />

Milyukova, een 28-jarige vrouw. Doordat hij<br />

door muziek te schrijven overbelast was<br />

geraakt, besloot hij dat hij met iemand moest<br />

trouwen. Na een paar ontmoetingen met<br />

Antonina, vroeg hij haar ten huwelijk. Haar<br />

antwoord was “ja”. Maar Tsjaikovski was<br />

eigenlijk homoseksueel en zocht iemand om<br />

een vervangingsmoeder te zijn. Hij had geen<br />

slechtere keuze kunnen maken. Antonina<br />

toonde geen interesse in muziek, was<br />

emotioneel gezien heel erg onstabiel en wilde<br />

niet inzien dat Tsjaikovski geen interesse in<br />

haar toonde. Ze trouwden in juli 1876. Al na<br />

enkele dagen had Tsjaikovski hier spijt van en<br />

na een mislukt bezoek aan zijn nieuwe<br />

schoonouders, vluchtte hij naar Kiev. Na een<br />

zelfmoordpoging van haar, kwamen de twee<br />

weer bij elkaar, maar Tsjaikovski regelde dat<br />

er een bericht naar hem gestuurd zou worden<br />

waarin werd gevraagd onmiddellijk naar Sint-<br />

Petersburg te komen, hierna zag het echtpaar<br />

elkaar nooit weer en Antonina verbleef haar<br />

laatste 20 jaar in een mentale inrichting. Het<br />

gevolg hiervan was dat Nadezhda Tsjaikovksi<br />

beloofde financieel te ondersteunen, zodat hij<br />

kon componeren wanneer hij wilde.<br />

In 1889 begon hij te werken aan zijn tweede<br />

ballet, Doornroosje. Het werd een zeer groot<br />

succes. Maar hijzelf kon er niet van genieten,<br />

hij had namelijk een brief van Nadezhda<br />

ontvangen waarin stond dat zij hem niet meer<br />

financieel zou bijstaan. Omdat hij met zijn<br />

eigen composities genoeg geld verdiende.<br />

Maar Tsjaikovsi had het gevoel alsof hun<br />

vriendschap niets had betekend voor haar. En<br />

toen zij zijn brieven niet beantwoordde, viel er<br />

een stilte tussen hen. Wat Tsjaikovksi niet<br />

wist, was dat Nadezhda leed aan mentale en<br />

lichamelijke aftakeling, waardoor ze jong<br />

stierf.<br />

In 1891, na een uitputtende concertreis door<br />

Amerika, ging zijn laatste en meest populaire<br />

ballet De Notenkraker in première. Vreemd<br />

genoeg werd De Notenkraker niet goed<br />

ontvangen en werd het in een laag tempo<br />

wereldwijd populair. In de zomer begon hij<br />

met de voorbereidingen van de symfonie, en<br />

na een succesvolle première in Sint-Petersburg<br />

in oktober, bleef hij daar. Maar binnen enkele<br />

dagen werd hij dood ziek opgenomen.<br />

Blijkbaar had hij cholera, maar de laatste jaren<br />

wordt gezegd dat Tsjaikovski zelfmoord had<br />

gepleegd door het drinken van een glas water<br />

dat besmet was met cholera. Hij stierf op 6<br />

november 1893, slechts 53 jaar oud geworden.<br />

Enkele dagen later vond er een gigantische<br />

begrafenis plaats in Sint-Petersburg, met een<br />

kerkdienst in de Kazankathedraal.<br />

Bronnen:<br />

De Grote Winkler Prins, dl. 18, blz. 641-642.<br />

Amsterdam, Brussel, 1974<br />

http://nl.wikipedia.org/wiki/Pjotr_Iljitsj_Tsjaik<br />

ovski<br />

Peter de Grote<br />

Aske Meijerink (2a)


10<br />

Kindertijd<br />

In 1672, 9 juni werd Peter I Aleksejevitsj<br />

Romanov geboren. Hij had twee halfbroers,<br />

Fjodor en Ivan, en een halfzus, Sophia. Toen<br />

de vader van Peter stierf, werd Fjodor tsaar,<br />

maar die overleed vrij snel, in 1682. De 10jarige<br />

Peter zou de opvolger worden, maar zijn<br />

zus slaagde erin om Ivan ook tsaar te maken en<br />

zichzelf als regentes. Zeven jaar later werd<br />

Sophia in een klooster gezet omdat er<br />

geruchten te ronde gingen dat ze<br />

samenzweerde tegen Peter. In 1696 stierf Ivan<br />

waardoor hij alleen tsaar was.<br />

Wat deed Peter de Grote in het<br />

westen?<br />

Het huisje in Zaandam waar Peter de Grote verbleef<br />

Peter heeft drie reizen door het westen<br />

gemaakt, deze reizen meer een soort<br />

studiereizen. De eerst reis maakte hij door<br />

verschillende landen, waaronder Nederland.<br />

Hij logeerde in Zaandam waar hij de<br />

scheepsbouw wilde leren onder de schuilnaam<br />

Pjotr Michajlov. Hij werd snel ontdekt als tsaar<br />

van Rusland en ging naar Amsterdam waar hij<br />

op de werf van de V.O.C. heeft gewerkt. Hij<br />

was leergierig en leerde daar heel veel. Toch<br />

was hij teleurgesteld omdat er geen boeken en<br />

tekeningen waren, en hij reisde door naar<br />

Engeland. De Nederlandse cultuur heeft erg<br />

grote indruk op Peter gemaakt. Hij voerde de<br />

Nederlandse cultuur en klederdracht in. Ook in<br />

de toen nieuwe hoofdstad, Sint Petersburg,<br />

vind je de Nederlandse invloed, de wegen en<br />

kanalen zijn net zoals in Amsterdam gelegd.<br />

De vrouwen en kinderen van Peter<br />

Toen Peter 16 werd, werd hij uitgehuwelijkt<br />

aan Eudoksia Lopoechina. Met haar kreeg hij<br />

drie kinderen waaronder Aleksej Petrovitsj.<br />

Deze werd door Peter de Grote gevangen gezet<br />

en gemarteld in Trubetzkoi-bastion in Sint-<br />

Petersburg, omdat Aleksej tegen het officiële<br />

beleid van Peter in ging. Hij werd ter dood<br />

veroordeeld, maar stierf eerder dan zijn<br />

terechtstelling aan de vele wonden die hij had<br />

opgelopen van het martelen. Eudoksia werd in<br />

een klooster opgenomen, omdat een scheiding<br />

niet kon. Een ander verhaal zegt dat Eudoksia<br />

tegelijk met Sophia in een klooster werd<br />

gestopt omdat Peter ze ervan verdacht dat ze<br />

samenzweerden tegen Peter. Met zijn tweede<br />

vrouw, Catharina Aleksejvna, kreeg hij elf<br />

kinderen, die bijna allemaal dood zijn gegaan.<br />

Elisabeth en Anna zijn wel blijven leven.<br />

Toen Catharina zeventien was trouwde ze met<br />

een Zweedse dragonder. Toen de Russen de<br />

stad innamen werd ze gevangen genomen.<br />

Toen ze werd vrijgelaten werd ze de geliefde<br />

van Aleksandr Mensjikov, de beste vriend van<br />

Peter. Al snel werden Peter en zij verliefd en<br />

trouwden ze. In 1724 werd ze mederegent<br />

gemaakt en ze bleef tsarina tot haar dood.<br />

Catharina Aleksejevna<br />

Bronnen:<br />

wikipedia.org/wiki/Peter_I_van_Rusland<br />

http://www.hermitage.nl/nl/stpetersburg_en_rusland/nederland_rusland_en_<br />

st-petersburg/peter_de_grote_in_holland.htm<br />

www.engelfriet.net/Alie/Hans/43tsaarpeter.ht<br />

m<br />

www.bertsgeschiedenissite.nl/nieuwe%20gesc<br />

hiedenis/17e%20eeuw/peter_de_grote.htm<br />

<strong>Russisch</strong>e literatuur: Een overzicht van de<br />

hoogtepunten door de eeuwen heen<br />

Angela Medendorp (3a)<br />

De <strong>Russisch</strong>e literatuur is, in vergelijking met<br />

andere landen, betrekkelijk jong. Voor de 19e<br />

eeuw waren er bijna geen geschriften die de<br />

titel „literatuur‟ verdienden, het Igorlied, een<br />

anoniem epos uit het einde van de 12e eeuw.<br />

Het beschrijft de veldtocht van prins Igor van


11<br />

Novgorod-Severski. De andere werken uit deze<br />

tijd zijn voornamelijk religieuze teksten,<br />

vertaald naar het Oudrussisch.<br />

De periode 1800-1900: De gouden eeuw<br />

De „modernere‟ <strong>Russisch</strong>e literatuur begint<br />

met Alexandr Poesjkin. Hij zorgde ervoor dat<br />

de literatuur ingrijpend veranderde. Hij<br />

inspireerde een hoop tijdgenoten, zoals<br />

Zjoekovski, Lermontov, Gogol, Delvig en<br />

Aleksej Tolstoj. Na de Decembristenopstand<br />

en de dood van Poesjkin zelf, ging het proza<br />

een steeds belangrijkere rol spelen. Doordat de<br />

censuur werd verminderd, brak er voor de<br />

<strong>Russisch</strong>e literatuur een gouden tijd aan, met<br />

Belinski als grootste inspirator. Vooral in de<br />

jaren ‟40 en ‟90 werden door schrijvers als<br />

Dostojevski (Misdaad en Straf, De Broers<br />

Karamazov), Gontsjarov (Oblomov),<br />

Toergenjev (Vaders en Zonen), Anton<br />

Tsjechov en Leo Tolstoj literaire<br />

meesterwerken. Deze laatste schreef Oorlog en<br />

Vrede en Anna Karenina, ook in Nederland erg<br />

beroemde boeken. Een fragment uit de Engelse<br />

vertaling van Anna Karenina, (deel 1,<br />

hoofdstuk 1):<br />

[…] Happy families are all alike; every<br />

unhappy family is unhappy in its own way.<br />

Everything was in confusion in the Oblonskys'<br />

house. The wife had discovered that the<br />

husband was carrying on an intrigue with a<br />

French girl, who had been a governess in their<br />

family, and she had announced to her husband<br />

that she could not go on living in the same<br />

house with him. This position of affairs had<br />

now lasted three days, and not only the<br />

husband and wife themselves, but all the<br />

members of their family and household, were<br />

painfully conscious of it. Every person in the<br />

house felt that there was so sense in their living<br />

together, and that the stray people brought<br />

together by chance in any inn had more in<br />

common with one another than they, the<br />

members of the family and household of the<br />

Oblonskys. The wife did not leave her own<br />

room, the husband had not been at home for<br />

three days. The children ran wild all over the<br />

house; the English governess quarrelled with<br />

the housekeeper, and wrote to a friend asking<br />

her to look out for a new situation for her; the<br />

man-cook had walked of the day before just at<br />

dinner-time; the kitchen-maid, and the<br />

coachman had given warning. […]<br />

De 19e eeuw wordt gezien als de bloei van de<br />

industrialisatie, maar ook als het hoogtepunt<br />

van de <strong>Russisch</strong>e literatuur.<br />

De periode 1900-1953: De zilveren eeuw, het<br />

Sovjettijdperk en emigratie<br />

Rond de eeuwwisseling kwam de <strong>Russisch</strong>e<br />

literatuur opnieuw tot bloei. Dit keer stond het<br />

symbolisme centraal, belangrijke<br />

vertegenwoordigers daarvan waren:<br />

Merezjkovski, Zinaida Hippius, Solovjov,<br />

Valeri Broesjov en Balmont. Natuurlijk waren<br />

er ook groeperingen schrijvers die zich zeiden<br />

af te zetten tegen het symbolisme. Hiertoe<br />

behoorden de acmeïsten, futuristen,<br />

imaginisten en formalisten. Ook proza speelde<br />

weer een belangrijke rol, belangrijke namen uit<br />

deze tijd waren: Koeprin, Andrejev en Gorki.<br />

De <strong>Russisch</strong>e revolutie in 1917 zorgde echter<br />

voor een ommezwaai. Onder het strenge<br />

sovjetregime was het verboden verhalen te<br />

schrijven die niet strookten met de regels van<br />

het communisme. Er ontstonden litereraire<br />

groeperingen, zoals LEF en OBERIU. Een<br />

aantal van deze schrijvers zijn uiteindelijk<br />

samengekomen in de Bond van<br />

Sovjetschrijvers. Na het ontstaan van deze<br />

bond was de enige toegestane stijl het<br />

socialistisch realisme. Dit resulteerde in<br />

boeken met altijd positief ingestelde helden, en<br />

gebeurtenissen die herkenbaar moesten<br />

voorkomen, vooral niet mochten choqueren.<br />

Dit patroon was vooral erg merkbaar bij de<br />

schrijvers Ostrovski en Gladkov. Er waren<br />

bijna geen schrijvers meer die nog persoonlijke<br />

werken konden publiceren zonder één van de<br />

vele regels te overtreden. Weliswaar zijn er<br />

verschillende grote werken in deze tijd<br />

geschreven, maar ze werden allemaal pas later<br />

gepubliceerd. Waar in de jaren ‟30 en ‟40 wel<br />

veel <strong>Russisch</strong>e literatuur geschreven werd, was<br />

in het buitenland. De geëmigreerde <strong>Russisch</strong>e<br />

schrijvers brachten hun werk in het buitenland<br />

uit, wat voor een echte emigratieliteratuur<br />

zorgde. Grote namen uit de emigratieliteratuur<br />

waren Boenin en Nabokov. Er waren enkele<br />

schrijvers in de Sovjet-Unie die de censuur<br />

toch enigszins wisten te omzeilen, een bekende<br />

naam onder hen was Boelgakov.<br />

De periode 1953-1991: Post Stalin-periode<br />

Na de dood van Stalin in 1953, volgde<br />

voorzichtig een periode van „dooi‟ in de<br />

literatuur. Er kwam een beetje meer vrijheid,<br />

die helaas maar van korte duur was. Schrijvers


12<br />

die hiervan gebruik maakten waren o.a.<br />

Erenburg, Sloetski, Baklanov (die vooral over<br />

de oorlog schreef), Brodsky en Solzjenitsyn.<br />

Ook een aantal werken die eerder vanwege de<br />

censuur verboden waren, konden nu toch<br />

gepubliceerd worden. In deze periode was er<br />

een opkomst van jonge dichters, die van poëzie<br />

weer een cultureel fenomeen maakten.<br />

Vanaf 1959 haalde het regime de teugels weer<br />

aan en verschillende dissidente schrijvers<br />

werden weer vervolgd en veroordeeld. Er<br />

waren ook mensen die verplicht naar de VS<br />

moesten emigreren. De bekende<br />

kampliteratuur over het leven in de Goelag<br />

mocht alleen nog maar in het buitenland<br />

gepubliceerd worden. Toch bleven deze zwaar<br />

tegengewerkte schrijvers toch vrij bekend,<br />

doordat hun verboden werk toch werd<br />

afgedrukt door de samizdat, illegale<br />

drukkerijtjes. In Rusland werd later steeds<br />

meer Sciencefiction geschreven. Dit hing<br />

waarschijnlijk samen met het werk dat Rusland<br />

deed in de ruimte, maar ook omdat<br />

sciencefiction gebruikt werd om kritiek te<br />

uiten.<br />

De periode 1991-heden: Postcommunisme<br />

Na de val van de Sovjetunie, is er een<br />

moeilijke periode voor de <strong>Russisch</strong>e literatuur.<br />

Echte richtingen zijn niet te herkennen. Enkele<br />

bekende namen zijn: Akoenin, Loekjanenko,<br />

Makanin, Koerkov en Pelevin. Wel valt op dat<br />

novelleschrijfsters steeds meer op de<br />

voorgrond treden. Tegenwoordig zijn Tatjana<br />

Tolstaja (In Vuur en Vlam, Over mijn Vader)<br />

en Ljoedmila Oelitskaja (Medea en Haar<br />

Kinderen, Een Vrolijke Begrafenis)<br />

succesvolle schrijfsters.<br />

Bronnen: www.literature.org/authors/tolstoyleo/anna-karenina/part-01/chapter-01.html<br />

wikipedia.org/wiki/<strong>Russisch</strong>e_literatuur<br />

Alexandr Sergejevitsj Poesjkin<br />

Marlies Dijkstra (2c)<br />

Alexandr Poesjkin wordt in het algemeen<br />

beschouwd als de grootste dichter van<br />

Rusland, en tevens als één van de grootste<br />

dichters uit de wereldliteratuur.<br />

Hij werd geboren op 6 juni 1799 in Moskou,<br />

als zoon van een adellijk geslacht. In zijn<br />

kinderjaren werd hij bijna helemaal in het<br />

Frans opgevoed, en omdat hij beschikte over<br />

een buitengewoon goed geheugen, kende hij<br />

toen hij nog maar elf jaar oud was de gehele<br />

toenmalige Franse literatuur uit zijn hoofd. Het<br />

kwam door zijn kindermeisje, een Russin, dat<br />

hij de <strong>Russisch</strong>e taal, sprookjes en<br />

volksverhalen leerde kennen. In 1811 begon<br />

hij met studeren aan het Tsarkoje Selo-Lyceum<br />

(nabij Sint-Petersburg). Zijn talent voor<br />

dichten werd al snel opgemerkt, na zes jaar op<br />

het lyceum stortte hij zich in het uitgaansleven<br />

van Sint-Petersburg, en zijn levendige<br />

liefdesleven hield hem niet tegen zich nog<br />

verder aan de dichtkunst te wijden.<br />

In 1820 werd hij verbannen uit Sint-<br />

Petersburg, omdat de censuur in Rusland erg<br />

streng was, en hij zich daar niks van aan trok.<br />

Dit redde waarschijnlijk zijn leven, want<br />

hierdoor deed hij niet mee aan de<br />

Dekabristenopstand, waar veel van zijn<br />

literaire vrienden aan deelnamen, in 1825.<br />

Tijdens zijn ballingschap woonde hij op het<br />

platteland, in die tijd schreef hij een groot deel<br />

van zijn meesterwerk, „Jevgeni Onegin‟. In<br />

1826 hief Tsaar Nicolaas de eerste onder<br />

bepaalde voorwaarden zijn verbanning op.<br />

Alexandr ging terug naar Sint-Petersburg, maar<br />

was zo ongeveer een „gevangene‟ van de tsaar.<br />

Na vele liefjes te hebben gehad trouwde<br />

Alexandr in 1831 met Natalja Gontsjarova. Hij<br />

noemde haar zijn 113de liefde. Ze kregen<br />

samen vier kinderen en het schijnt een<br />

gelukkig huwelijk te zijn geweest.<br />

Zijn jaloezie werd zijn dood: Alexandr stierf<br />

tijdens een duel met de stiefzoon van de<br />

Nederlandse gezant Georges d‟Anthès op 29<br />

januari 1837. Dit duel was ter aanleiding van<br />

een affaire die zijn vrouw, Natalja, zou hebben<br />

met deze man.<br />

Enkele werken van Poesjkin zijn:<br />

- Roeslan en Ljoedmila (1820)<br />

- De gevangene van de Kaukasus (1822)<br />

- Poltava (1829)<br />

- Boris Godoenov (1831)


13<br />

- De vertelling van de visser en de vis (1835)<br />

Nog steeds wordt Alexandr Poesjkin in de<br />

<strong>Russisch</strong>e wereld en ook daarbuiten vereerd en<br />

worden zijn werken gelezen.<br />

Liefdesgedicht “Aan ***”<br />

Bronnen: Van Dante tot Neruda, 123<br />

wereldgedichten om uit het hoofd te kennen<br />

nl.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Poesjkin<br />

www.volkskrant.nl/vk/nl/2676/Cultuur/article/<br />

detail/520365/1999/06/05/Poesjkin-is-<br />

Ruslands-onbesmette-held.dhtml<br />

Moermansk - Мурманск<br />

Maud Ramakers (2c)<br />

Dit artikel gaat over Moermansk, een<br />

belangrijke havenstad van Rusland, grootste<br />

stad boven de poolcirkel, die onder andere een<br />

stedenband met Groningen heeft.<br />

De stad in het algemeen<br />

Moermansk, in het <strong>Russisch</strong> Мурманск, is de<br />

grootste stad boven de poolcirkel. De stad ligt<br />

in het uiterste noorden van Rusland, op het<br />

Kola schiereiland, gelegen aan de Barentszzee<br />

bij Noorwegen. De stad is gesticht in 1916, en<br />

telt nu 334.000 inwoners. De stad werd<br />

gesticht omdat in de 1e Wereldoorlog andere<br />

havensteden in Rusland aan de Zwarte- en<br />

Baltische zee gesloten werden. De bebouwing<br />

van Moermansk is typisch sovjet, en veel<br />

mensen vinden het een lelijke stad.<br />

De havenstad<br />

Moermansk is een van de belangrijkste<br />

havensteden van Rusland. De haven is, in<br />

tegenstelling tot andere <strong>Russisch</strong>e<br />

havensteden, nooit dichtgevroren. Dat komt<br />

door de warme Golfstroom die vanuit Mexico<br />

daarlangs stroomt. De Haven was in de 2e<br />

Wereldoorlog erg belangrijk voor Rusland en<br />

omliggende landen, omdat vanuit die haven<br />

veel materiaal van en voor de geallieerden<br />

Europa binnen kon komen.<br />

De stedenband met Groningen<br />

Sinds 20 juni 1989 hebben Groningen en<br />

Moermansk een stedenband. Het initiatief<br />

kwam vanuit Groningen. Groningen was op<br />

zoek naar een geschikte stad in Oost-Europa<br />

om een stedenband mee aan te gaan. Er waren<br />

meerdere alternatieven. Het Arctisch centrum<br />

van de Rijksuniversiteit Groningen stelde


14<br />

Moermansk voor vanwege goede ervaringen<br />

met hun partners in deze stad. Deze stedenband<br />

wordt onder andere gebruikt voor<br />

uitwisselingsprojecten van leerlingen en<br />

sportteams.<br />

Het klimaat van Moermansk<br />

Ondanks het feit dat Moermansk zo noordelijk<br />

ligt heerst er een landklimaat., en dat komt<br />

vooral door de warme Golfstroom. Deze<br />

Golfstroom en de ligging aan de Barentszzee<br />

zorgen ervoor dat het klimaat hier het warmste<br />

is van alle steden die op de zelfde hoogte<br />

liggen als Moermansk. Het klimaat van<br />

Moermansk wordt ook nog beïnvloed door de<br />

vele winden die er waaien. Niet alle maanden<br />

van het jaar schijnt de zon, en er valt vooral in<br />

de herfst en wintermaanden regen.<br />

Het poollicht<br />

Soms vinden er op de zon kleine uitbarstinkjes<br />

plaats waarbij een grote hoeveelheid<br />

lichtdeeltjes de ruimte ingeslingerd wordt, het<br />

poollicht. Dit is alleen als het donker is en op<br />

hoge geografische breedtes te zien.<br />

Moermansk ligt op erg hoge breedte, en dus<br />

kun je daar het poollicht zien. Het licht komt<br />

voor in verschillende kleuren. Het kan rood<br />

zijn, maar ook wit of groen. In 1989 zorgde dit<br />

wel voor wat verwarring bij inwoners van de<br />

stad, want die dachten dat er iets in brand<br />

stond.<br />

Bronnen:<br />

http://nl.wikipedia.org/wiki/Moermansk<br />

http://www.klimaatinfo.nl/rusland/moermansk.<br />

htm<br />

http://www.ruslandreizen.net/steden/moermansk.htm<br />

http://gemeente.groningen.nl/stedenbanden/mo<br />

ermansk<br />

http://www.stedenbanden.nl/detail_city.phtml?<br />

know_id=1735&username=gast@stedenbande<br />

n.nl&password=9999&publish=Y&username=<br />

gast@stedenbanden.nl&password=9999&grou<br />

ps=STEDENBANDEN<br />

http://nl.wikipedia.org/wiki/Poollicht<br />

http://www.worldlingo.com/ma/enwiki/nl/Mur<br />

mansk<br />

Rusland in de Tweede Wereldoorlog<br />

Wisse de Groot (2e)<br />

De strijd tussen het <strong>Russisch</strong>e leger en<br />

Duitsland vond plaats tussen 1941 en 1945 en<br />

was uiteindelijk bepalend voor het verdere<br />

verloop van de 2e wereldoorlog. De reden<br />

waarom de Duitse troepen Rusland binnen<br />

vielen is niet grondgebied of grondstoffen,<br />

maar een strijd om leven en dood en zo werd er<br />

ook gevochten. De troepen van beide partijen<br />

vochten fanatiek en met veel zelfvertrouwen.<br />

De strijd tussen het <strong>Russisch</strong>e leger (en<br />

bondgenoten) en de Duitse troepen (en<br />

bondgenoten) wordt ook wel het Oostfront<br />

genoemd. Tijdens de oorlog lieten circa 20<br />

miljoen Russen het leven. Dat was destijds<br />

circa 15% van de bevolking. Door het besluit<br />

van Adolf Hitler dat zowel <strong>Russisch</strong>e<br />

krijgsgevangen als de <strong>Russisch</strong>e bevolking<br />

doodgehongerd moest worden, vielen er in<br />

Rusland de meeste slachtoffers.<br />

Op 22 juni 1941 vielen meer dan 3 miljoen<br />

Duitse soldaten Rusland binnen. Hoewel het<br />

<strong>Russisch</strong>e leger over meer dan 2 keer zoveel<br />

soldaten beschikte, ontbrak er de ervaring en


15<br />

de training op het slagveld. De wapens die het<br />

<strong>Russisch</strong>e leger tot zijn beschikking had,<br />

waren verouderd terwijl de Duitse troepen over<br />

veel modernere wapens beschikten. Omdat<br />

Rusland een uiterst groot land was, splitsten de<br />

Duitse troepen zich op. De eerste groep ging<br />

noordwaarts naar Leningrad en de Baltische<br />

staten. De tweede groep ging zuidwaarts naar<br />

de olievelden van Kaukasus en de derde groep<br />

moest Moskou veroveren. De Duitse troepen<br />

wilden voor oktober 1941 alle gebieden ten<br />

westen van de Wolga veroverd hebben, om de<br />

herfstmodder te vermijden. Tussen juli en<br />

september probeerde het <strong>Russisch</strong>e leger de<br />

Duitse troepen in bedwang te houden, maar<br />

zonder succes. Maar de koude <strong>Russisch</strong>e<br />

winter in 1941 werkte in het voordeel van het<br />

<strong>Russisch</strong>e leger. De Duitse troepen het<br />

weliswaar Leningrad, Moskou en Rostov<br />

bereikt, maar vroren vast in de koude<br />

<strong>Russisch</strong>e winter.<br />

In december 1941 had het <strong>Russisch</strong>e leger de<br />

Duitse troepen overal meer dan 100 kilometer<br />

terug gedrongen. De Duitse troepen beschikten<br />

niet zoals het <strong>Russisch</strong>e leger over een<br />

onbeperkte toevoer van nieuwe soldaten. De<br />

Duitse soldaten waren vaak moe en al lang ver<br />

van huis en daarom daalde het moreel bij de<br />

Duitse troepen.<br />

Hoewel de Duitse troepen in de zomer van<br />

1942 niet in staat waren om opnieuw terrein te<br />

winnen op de Russen, veroverde de zuidelijke<br />

groep de olievelden bij Kaukasus. Het<br />

keerpunt in de oorlog kwam door de obsessie<br />

van Hitler: Stalingrad veroveren. Een leger van<br />

circa 600.000 man trok in juli 1942 in de<br />

richting van Stalingrad. In een paar maand tijd<br />

werd Stalingrad veranderd in een complete<br />

ruïne, maar het lukte de Duitse troepen niet om<br />

de stad helemaal in te nemen. Na maanden<br />

vechten om Stalingrad werd de stad door de<br />

Russen omsingeld en gaven de overgebleven<br />

90.000 Duitse soldaten zicht over.<br />

Tussen februari en maart 1943 veroverden de<br />

Duitse troepen weliswaar Charkov, maar het<br />

<strong>Russisch</strong>e leger had zich aanzienlijk verbeterd<br />

sinds 1941. De Slag om Koersk was de laatste<br />

grote aanval van de Duitse troepen in de 2e<br />

wereldoorlog en het is nog steeds de grootste<br />

tankslag in de geschiedenis. Langzaam begon<br />

het <strong>Russisch</strong>e leger de Duitse troepen terug te<br />

dringen in de richting van Berlijn. Maar dat<br />

duurde wel twee jaar voordat het <strong>Russisch</strong>e<br />

leger voor de poorten van Berlijn stond. Eind<br />

1944 begon het <strong>Russisch</strong>e leger de Duitse<br />

troepen, die over drie groepen waren verdeeld,<br />

in een hoog tempo naar Berlijn terug te<br />

dringen. Het <strong>Russisch</strong>e leger sneed de<br />

noordelijke groep af van het vaderland en<br />

omsingelden hen. De middelste en de<br />

zuidelijke groep werden naar Warschau terug<br />

gedrongen, waar ze in het begin van 1945 voor<br />

de poorten stonden.<br />

Op 20 april 1945 viel het <strong>Russisch</strong>e leger<br />

Berlijn binnen, dat vooral werd verdedigd door<br />

SS-soldaten, die ondanks dat ze kansloos<br />

waren tegen het <strong>Russisch</strong>e leger met veel<br />

zelfvertrouwen „hun‟ stad verdedigden. Op 29<br />

april 1945 was het <strong>Russisch</strong>e leger tot in het<br />

centrum van Berlijn doorgedrongen. Terwijl<br />

Adolf Hitler trouwde met zijn vrouw Eva<br />

Braun verdedigden trouwe (vooral<br />

buitenlandse) SS- soldaten het centrum. Op 30<br />

april om 10.40 uur hing de <strong>Russisch</strong>e soldaat<br />

Mikhail Minin (met gebrek aan een officiële<br />

vlag) een rode doek op het Rijksdag gebouw.<br />

Een paar uur later pleegde Adolf Hitler en zijn<br />

vrouw zelfmoord en besloot het Duitse leger<br />

tot overgave. Maar niet iedereen gaf zich over.<br />

Een paar SS-officiers bleven vechten. Maar<br />

uiteindelijk werden die op 2 mei 1945<br />

verslagen en betraden de <strong>Russisch</strong>e officieren<br />

de bunker van Hitler. Daar vonden ze de lijken<br />

van zelfmoordenaars en het lijk van Hitler en<br />

zijn vrouw. Eindelijk was de oorlog ten einde.<br />

Raspoetin<br />

Merel Steneker (2c)<br />

Jeugd<br />

Grigori Efimovich Raspoetin was geboren in<br />

het dorp Pokrovskoe op 10 juli 1869. Hij had<br />

niet de beste reputatie in Pokrovskoe, zoals


16<br />

dronkenlap en nietsnut. Ook ging hij niet naar<br />

school en bleef praktisch zijn hele leven<br />

analfabeet. Er was wel iets vreemd aan<br />

Raspoetin, zo kon hij dingen voorspellen die<br />

niemand begreep maar later toch waar bleken<br />

te zijn. Zijn vader kreeg vaak rondreizende<br />

monniken op bezoek. Raspoetin raakte<br />

geïnteresseerd door hun verhalen en besloot<br />

om een reis te maken naar een klooster<br />

honderden kilometers verderop. Raspoetin<br />

ging te voet en bleef een tijdje in het klooster.<br />

Toen hij 19 jaar was ging hij terug naar<br />

Pokrovskoe en trouwde met Praskovia<br />

Fjodorovna. Ze kregen drie kinderen: Dimitri<br />

(1897), Maria (1898) en Varvara (1900). Later<br />

begon Raspoetin weer te reizen langs kloosters<br />

door Rusland. Mensen die hem hadden<br />

ontmoet hadden beweerd dat zij waren genezen<br />

door zijn aanraking of gebeden. Ook kwamen<br />

er roddels over hem dat hij vrouwen zou<br />

verkracht hebben.<br />

De Romanov’s<br />

De tsaar en tsarina wilden heel graag een<br />

jongen zodat hij de troonopvolger zou zijn. De<br />

tsarina kreeg na vier meisjes eindelijk een<br />

jongen, Alexis. Helaas leed Alexis aan<br />

hemofilie waardoor hij door een enkel<br />

schrammetje dood kon bloeden. Toen<br />

Raspoetin op een dag aan het ploegen was, zag<br />

hij opeens een soort geestverschijning. Ze<br />

zeggen dat hij was aangeraakt door de heilige<br />

moeder, zij vertelde hem over de zieke Alexis,<br />

en zei hem dat hij de bloedingen moest gaan<br />

stoppen. De zieke Alexis legde veel druk op<br />

het keizerlijk echtpaar. Ze probeerden alle<br />

dokters uit maar die konden niks voor Alexis<br />

doen.<br />

Toen gingen de tsaar en tsarina over op<br />

kwakzalvers waardoor ze bij Raspoetin terecht<br />

kwamen. Mensen zeiden dat hij de bloedingen<br />

kon stoppen en dat deed Raspoetin ook. Na<br />

deze keer werd Raspoetin vaker opgeroepen<br />

om de bloedingen te stoppen. De tsaar en<br />

tsarina vertrouwden Raspoetin steeds meer en<br />

vroegen ook zijn raad bij politieke<br />

beslissingen. Soms was zijn advies goed, maar<br />

vaak ook niet. <strong>Russisch</strong>e politici gebruikte<br />

Raspoetin als zondebok voor de aanvallen op<br />

de tsaar en tsarina.<br />

Raspoetin’s dood<br />

Op een avond in 1916 was Raspoetin<br />

uitgenodigd bij prins Feliks Feliksovitsj<br />

Yoesoepov, om zijn paleis bij het Moika<br />

kanaal te bezoeken. Het was de bedoeling voor<br />

Raspoetin om Feliks zijn vrouw te ontmoeten,<br />

Irina, het nichtje van de tsaar. Zij gaven hem<br />

cake en wijn waar vergif in zat, maar dat deed<br />

hem niets, toen pakte Feliks zijn revolver, en<br />

schoot Raspoetin neer. De mannen op het feest<br />

overlegden wat ze met het lichaam moesten<br />

doen. Raspoetin stond op en rende het huis uit.<br />

Daar vuurde ze nog een paar kogels op hem<br />

waardoor hij viel.<br />

Ze hebben hem geslagen tot hij half dood was<br />

en hebben hem toen in Moika kanaal gegooid.<br />

Zijn lichaam is later door duikers gevonden.<br />

De tsaar en de tsarina waren erg geschokt van<br />

zijn dood en geloofden dat het een slecht<br />

voorteken was. Dat zou kunnen kloppen want<br />

in 1918 werd de tsaren familie vermoord.<br />

Bronnen: wikipedia.org/wiki/Raspoetin<br />

kunst-en-cultuur.infonu.nl/biografie/16035een-levensbeschrijving-van-de-gebedsgenezerraspoetin.html<br />

+ vader Steneker<br />

Sint-Petersburg<br />

Cas Versluijs (2e)<br />

Sint-Petersburg (Санкт-Петербург in het<br />

<strong>Russisch</strong>) is de op één na grootste stad van<br />

Rusland. Ze telt 4 miljoen inwoners, en is<br />

gesticht op 27 mei 1703 door toenmalig tsaar<br />

Peter de Grote (Пётр I лексеевич ома нов).<br />

Geschiedenis<br />

De stad is gebouwd in opdracht van tsaar Peter<br />

de Grote, die de opdracht gaf voor het bouwen<br />

van de Petrus- en Paulusvesting. Ook bouwde<br />

hij buiten de stad het paleis Petergof. De stad<br />

moest gaan lijken op Amsterdam (ook al had<br />

hij Italiaanse architecten in dienst), met perfect<br />

rechte grachten en grachtenpanden. Door de<br />

moerassige bouwgrond is het echter meer op<br />

Venetië gaan lijken, met nogal willekeurig<br />

liggende en willekeurig gevormde riviertjes.<br />

Peter de Grote maakte van Sint-Petersburg de<br />

hoofdstad van Rusland, wat zij bijna 200 jaar<br />

bleef, tot in 1917 met de communistische<br />

omwenteling van Lenin, die van Moskou de<br />

hoofdstad maakte.<br />

Cultuur<br />

Sint-Petersburg heeft een grote variatie aan<br />

culturele bezienswaardigheden, waarvan de<br />

Hermitage het bekendst is. De Hermitage bevat<br />

de kunstverzameling van tsarina Catharina de<br />

Grote (Екатерина Великая). Op dit moment<br />

zijn er 3 miljoen kunstvoorwerpen in de


17<br />

collectie. De Hermitage is een van de grootste<br />

en belangrijkste musea ter wereld, met in 2010<br />

2,4 miljoen bezoekers. Ook is er het <strong>Russisch</strong>e<br />

Museum, een ander groot museum. Deze is in<br />

1895 gebouwd in opdracht van tsaar Nicolaas<br />

II, en geopend op 19 maart 1898. In het<br />

<strong>Russisch</strong>e Museum is vooral <strong>Russisch</strong>e kunst<br />

te zien. Je hebt ook nog veel andere musea.<br />

Een daarvan is de Kunstkamera, met het<br />

Rariteitenkabinet, een persoonlijke<br />

verzameling van Peter de Grote. Deze bestaat<br />

vooral uit ongeboren baby‟s met allemaal<br />

afwijkingen.<br />

Architectuur en gebouwen<br />

In Sint-Petersburg is er een evenwichtige<br />

bouwstijl, met vooral <strong>Russisch</strong> Barok en<br />

neoklassiek. Er zijn veel mooie gebouwen te<br />

zien uit de tijd van tsaar Peter de Grote,<br />

waarvan de bekendste de Petrus- en<br />

Paulusvesting. In deze vesting liggen alle<br />

tsaren begraven die Rusland heeft gehad. Hier<br />

staat ook de Petrus- en Pauluskathedraal, met<br />

een spitse gouden toren met de beschermengel<br />

van Sint-Petersburg erop. Een ander mooi<br />

gebouw is de Izaak-kathedraal, met een van de<br />

grootste gouden koepels ter wereld. Ook van<br />

binnen is de kerk heel mooi. De “Kerk op de<br />

Verlosser van het Bloed” is een andere, typisch<br />

<strong>Russisch</strong>e kerk. Hij heeft mooie uivormige<br />

koepels en veel kleuren. Binnen zijn er vooral<br />

veel mozaïeken te zien. Andere bekende<br />

kerken en gebouwen in Sint-Petersburg zijn de<br />

Kazankathedraal, het Mariinskytheater, de<br />

Nikolaaskathedraal, de Smolnyjkathedraal en<br />

de Troitskykathedraal.<br />

Verkeer<br />

Door Sint-Petersburg loopt de rivier de Newa<br />

(нева), een van de belangrijkste vaarroutes van<br />

Sint-Petersburg. Ook zijn er veel andere kleine<br />

kanaaltjes die door de stad heen lopen. Doordat<br />

de Newa zo druk bevaren is, heeft het bestuur<br />

van Sint-Petersburg besloten dat de bruggen ‟s<br />

nachts te openen en ‟s ochtends weer te sluiten,<br />

zodat het autoverkeer er geen last van heeft.<br />

Tijdens de “Witte Nachten”, waarbij de zon<br />

niet echt ondergaat, kan je dit heel mooi zien.<br />

Dit betekent wel dat als je ‟s avonds een feestje<br />

hebt in een andere wijk, je op tijd terug moet<br />

gaan, omdat je anders niet meer terug komt in<br />

je eigen wijk (of een enorme omweg moet<br />

maken)! Het autoverkeer in Sint-Petersburg is,<br />

zoals het verkeer in bijna elke grote stad, erg<br />

gevaarlijk. Bestuurders letten niet goed op wat<br />

er om hun heen gebeurt, en de auto of taxi<br />

nemen is dan ook niet erg aangeraden. Fietsen<br />

kan al helemaal niet, en als je wil fietsen moet<br />

je dat op de stoep doen. Wel heeft Sint-<br />

Petersburg een erg mooi metrosysteem, en zijn<br />

de meeste grote bezienswaardigheden op<br />

loopafstand van elkaar. De metro bevat op dit<br />

moment ongeveer 60 stations en 110 kilometer<br />

spoor, en vervoert dagelijks 3,5 miljoen<br />

mensen met 188 treinen. Het opvallende van<br />

de <strong>Russisch</strong>e metro is dat hij erg diep ligt, met<br />

het diepste station op wel 105 meter onder de<br />

grond. Ook al zijn er niet zoveel stations als in<br />

Moskou, de metro heeft wel hele mooie<br />

stations.<br />

Bronnen:<br />

www.saint-petersburg.com/: geschiedenis<br />

www.petersburg-russia.com/: geschiedenis<br />

Werkboekje 4 (Op bezoek in… Rusland:<br />

Steden): informatie over geschiedenis en<br />

musea<br />

Werkboekje 1 (Op bezoek in… Rusland:<br />

Geschiedenis): informatie over geschiedenis<br />

test.st-petersburg.ru/: informatie over de<br />

geschiedenis en de bouw<br />

www.russischinrusland.nl/sin.htm: informatie<br />

over de musea, de architectuur en het verkeer<br />

http://www.rusmuseum.ru/eng/home/:<br />

informatie over het <strong>Russisch</strong>e Museum<br />

Kaart van de Sint-Petersburgse metro


18<br />

De Petrus- en Paulusvesting<br />

Openstaande brug tijdens de “Witte Nachten”<br />

Fontein met licht en muziek in de Newa<br />

(Vasilievskyeiland)<br />

Metrostation Moskovsky Vogzal<br />

Russia in space!<br />

Hugo van Leeuwen (2c)<br />

Sovjet Rusland. Een land dat, voor en na het<br />

communisme, vele oorlogen, staatsgrepen en<br />

tijden van voor- en tegenspoed kende. De<br />

Sovjet-Unie, één van de twee grootmachten in<br />

de Koude Oorlog en het land met het grootste<br />

arsenaal aan nucleaire wapens. Een land dat<br />

je dus niet zo snel in verband zal brengen met<br />

ruimtevaart… Toch?<br />

Fout! In de tijd van de Sovjet-Unie was er<br />

namelijk één man, Sergej Koroljov, die één van<br />

de belangrijkste grondleggers was van de<br />

<strong>Russisch</strong>e ruimtevaart!<br />

Sergej Koroljov werd, volgens de <strong>Russisch</strong>e<br />

kalender, op 30 december 1906 geboren<br />

(volgens de internationale kalender op 12<br />

januari 1907) in het Oekraïense stadje<br />

Zjytomyr. Hij studeerde in de jaren twintig<br />

luchtvaarttechniek aan het Polytechnisch<br />

Instituut in Kiev, dat toentertijd een erg nieuw<br />

vakgebied was, omdat het vliegtuig net twee<br />

jaar ouder was dan Sergej.<br />

Hij was alleen niet geïnteresseerd in het<br />

vliegen door de lucht, maar het vliegen boven<br />

de lucht. Na zijn studie ging Sergej begin 1930<br />

werken bij de Gruppa Isutcheniya Reaktivnovo<br />

Dvisheniya, de Groep voor Onderzoek naar<br />

Reactieve Beweging, die onderzoek deed naar<br />

raketten en de ruimtevaart. Na twee jaar ging<br />

de groep over naar het RNII, het<br />

Wetenschappelijk reactieaandrijvingsonderzoeksinstituut,<br />

en stond het<br />

onder militair toezicht, omdat het leger het nut<br />

van raketten begon in te zien. De groep heeft<br />

alleen nooit een werkende raket gemaakt,<br />

omdat tijdens Stalins Grote Zuivering alle<br />

leden van de groep gevangen werden gezet.<br />

Van ‟38 tot ‟39 zat Sergej gevangen in de mijn<br />

Kolyma in Siberië. Toen de oorlog met Nazi-


19<br />

Duitsland niet te vermijden leek, begon Stalin<br />

echter het nut van raketten en dergelijke in te<br />

zien en werd Sergej te werk gesteld in een<br />

sjarasjka, een strafkamp voor wetenschappers,<br />

samen met naamgenoot Sergej Toepolev. Na<br />

de oorlog werd hij vrijgelaten en werd hij de<br />

„Hoofdontwerper‟ van de R-11 raket. Voordat<br />

hij daar goed en wel mee bezig was kreeg hij<br />

toestemming om aan de R-7 raket te werken,<br />

de eerste intercontinentale raket. Daarvoor<br />

kreeg hij een bepaalde onderzoeksfaciliteit in<br />

Moskou, dat later de Sterrenstad werd<br />

genoemd.<br />

Toen in het begin van het jaar 1957 Amerika<br />

aankondigde een zogeheten kunstmaan in de<br />

baan om de aarde te schieten, greep Sergej zijn<br />

kans met beide handen aan en stelde voor de<br />

Amerikanen te snel af te zijn. Zijn R-7, dat in<br />

eerste instantie een wapen was, kreeg een<br />

ander doel: op 4 oktober 1957 bracht de R-7<br />

raket de <strong>Russisch</strong>e sonde Spoetnik in een baan<br />

rond de aarde, voordat de Amerikanen hun<br />

sonde hadden gelanceerd. En toen ontstond de<br />

zogeheten „Space Race‟, de strijd tussen de<br />

Amerikanen, de NASA, en de Russen. Na de<br />

Spoetnik stapelde het ene succes zich op het<br />

andere. Er werden tientallen sondes gelanceerd<br />

en het zogeheten Sovjet<br />

maanlandingsprogramma werd gestart.<br />

Tientallen Loena-sondes werden de ruimte in<br />

geschoten om te ontdekken hoe ze mensen op<br />

de maan konden brengen. Maar de Russen<br />

faalden ook. Zo had de Loena 1-sonde in<br />

januari 1959 in een baan om de maan moeten<br />

vliegen, maar hij miste het doel ruimschoots en<br />

draait nu nog in een baan rond de zon. Het<br />

volgende grote succes was een paar jaar later,<br />

op 12 april 1961. Kosmonaut, het <strong>Russisch</strong>e<br />

woord voor ruimtevaarder, Joeri Gagarin<br />

overleefde de eerste vlucht in de ruimte aan<br />

boord van de Vostok 1. De nek-aan-nek race<br />

die vervolgens volgde met de Amerikanen om<br />

de eerste man op de maan te hebben, leek de<br />

Sovjet-Unie te gaan winnen. Terwijl de<br />

Amerikanen kampten met problemen met hun<br />

Apollo programma, kregen de Russen met hun<br />

Vostok sondes in 1963 de eerste beelden van<br />

de achterkant van de maan. De sondes landden<br />

zelfs zachtjes op het maanoppervlak om goede<br />

landingsplaatsen te vinden. Ook ontwierp<br />

Sergej maanrakketen, zoals de N1. Toch lukte<br />

het de Russen niet, want de Amerikanen waren<br />

ze deze keer te snel af met hun Apollo 11 die<br />

op 20 juli 1969 de allereerste mens op de maan<br />

zette. Sergej heeft dit nooit meegekregen,<br />

omdat hij, terwijl hij geopereerd werd aan zijn<br />

aambeien, overleed op de operatietafel. Zijn<br />

urn is nog steeds te vinden in de muur van<br />

Kremlin.<br />

Verder hebben de Russen en de NASA veel<br />

successen gehad, hieronder een overzicht van<br />

de belangrijkste.<br />

Rusland<br />

NASA<br />

Eerste kunstmaan: Eerste man op de<br />

Spoetnik<br />

maan:<br />

Armstrong<br />

Neil<br />

Eerste levende, Aardse Na de man op de<br />

wezen i. d. ruimte: maan werd de<br />

Hondje Laika geldkraan dicht<br />

gedraaid en na nog<br />

een paar<br />

Eerste mens i. d.<br />

ruimtevluchten is er<br />

bijna niks bijzonders<br />

meer gebeurd!<br />

-<br />

ruimte: Joeri Gagarin<br />

Eerste vrouw i. d. -<br />

ruimte:<br />

Teresjkova<br />

Valentina<br />

Eerste<br />

ruimtewandeling:<br />

Aleksei Leonov<br />

-<br />

Eerste<br />

Saljoet 1<br />

ruimtestation: -<br />

Eerste gezamenlijke -<br />

vlucht: Vostok 3 en<br />

Vostok 4<br />

Bronnen: www.wikipedia.nl,<br />

www.scholieren.com/werkstukken/15986,<br />

wetenschap.infonu.nl/ruimtevaart/2920-nasaamerikaanse-ruimtevaartorganisatie.html.


20<br />

Bouwstijlen in de <strong>Russisch</strong>e architectuur<br />

Friso Wels (2C)<br />

In Rusland zijn veel fantastische bouwwerken<br />

te vinden in zeer verschillende bouwstijlen.<br />

In de zestiende eeuw was een belangrijke<br />

ontwikkeling binnen de architectuur het<br />

tentdak in baksteenstijl. Een tentdak is een<br />

dakvorm dat bestaat uit 4 of meer driehoekige<br />

dakschilden die op 1 punt bij elkaar komen. In<br />

Rusland heb je vaak lange en strenge winters<br />

maar bij gebouwen met een tentdak kon de<br />

sneeuw zich niet langer opstapelen op het dak.<br />

Tijdens de regeringen van Ivan de<br />

Verschrikkelijke en Boris Godoenov werden<br />

tentdakkerken gebouwd met als bekendste de<br />

Pokrovkathedraal of Basiliuskathedraal. Deze<br />

kathedraal werd tussen 1555 en 1560 gebouwd<br />

ter ere van de overwinnning van Ivan op de<br />

Tartaren in de stad Kazan. De volledige naam<br />

van het kerkgebouw luidt Sobor Pokrova, tjsto<br />

na rvoe (Собор Покрова, что на рву), wat<br />

"Kathedraal van de voorbede van de Moeder<br />

Gods op de greppel" betekent.<br />

Een legende vertelt dat Ivan de architect,<br />

Postnik Jakolec, bijgenaamd Barma de<br />

mompelaar, na voltooiing van zijn werk vroeg<br />

of hij een nog mooier gebouw kon maken.<br />

Toen de architect bevestigend antwoordde, liet<br />

de tsaar hem de ogen uitsteken, om er zeker<br />

van te zijn dat de Pokrov-kathedraal het<br />

mooiste gebouw zou blijven.<br />

De Pokrovkathedraal van buiten. Het ziet er niet alleen<br />

buiten mooi uit maar ook van binnen<br />

Een andere opmerkelijke bouwstijl is de<br />

<strong>Russisch</strong>-Byzantijnse stijl, tussen 1825-1850.<br />

De <strong>Russisch</strong>-Byzantijnse architectuur wordt<br />

gekenmerkt door samenstellingsmethodes en<br />

bogen van Byzantijnse architectuur te mengen<br />

met oude <strong>Russisch</strong>e buitenornamenten.<br />

Belangrijke architekten in die tijd zijn Vasily<br />

Stasov en Konstantin Thon.<br />

Vasily Stasov heeft in St Petersburg de<br />

„Drievuldigheidskathedraal‟ gebouwd.<br />

(<strong>Russisch</strong>: Троицкий собор, Troitski sobor).<br />

De kathedraal is tussen 1828 en 1835<br />

gebouwd. De kathedraal heeft één grote koepel<br />

en vier kleinere koepels. Op 25 augustus 2006<br />

woedde er een brand in de kathedraal, waarbij<br />

de grootste koepel en één van de kleinere<br />

instortte. Ook de andere koepels raakten<br />

beschadigd, maar het grootste deel van het<br />

interieur is in veiligheid gebracht.<br />

Voor de brand


21<br />

Tijdens de brand<br />

Tijdens de verbouwing<br />

Nu<br />

Niet alleen in kerken en belangrijke gebouwen<br />

zijn typische <strong>Russisch</strong>e bouwstijlen terug te<br />

vinden. Op het platteland van Rusland werden<br />

eeuwenlang Izba‟s gebouwd. Een Izba<br />

(<strong>Russisch</strong>: Изба; Izba) is een houten boeren<br />

huis. De Izba‟s werden gebouwd met de<br />

middelen die voorhanden zijn op het<br />

platteland. Dat waren (naald) bomen, die<br />

overvloedig aanwezig waren en eenvoudige<br />

hulpmiddelen als kabels, assen, een handbijl en<br />

een spade. Spijkers waren te duur.<br />

De constructie van de gewone Izba zat relatief<br />

eenvoudig in elkaar, waardoor hij binnen een<br />

paar weken gebouwd kon worden. Stammen<br />

van naaldbomen werden op elkaar gestapeld en<br />

de ruimte ertussen opgevuld met rivierklei. De<br />

kozijnen werden vaak versierd met<br />

houtsnijwerk. In het <strong>Russisch</strong>e noorden werd<br />

de Izba zo gebouwd dat hij bescherming bood<br />

tegen de kou en de lange winters. Het vee<br />

verbleef in zulke Izba's op de begane grond en<br />

het familieleven speelde zich op de verdieping<br />

daarboven af. Door de ontvolking van het<br />

platteland zijn veel Izba‟s ingestort.<br />

Buiten- en binnenkant van izba<br />

<strong>Russisch</strong>e Muziek<br />

Rishi Yildiz (2a)<br />

Rusland kent vele etnische minderheden. Toch<br />

beïnvloeden sommigen van deze minderheden<br />

de grote <strong>Russisch</strong>e staat. Als je kijkt naar de<br />

bontmutsen van de Russen bijvoorbeeld. Met<br />

deze invloeden kwam ook muziek mee.<br />

Tegenwoordig kent Rusland ontzettend veel<br />

stijlen muziek, en ook ontzettend veel<br />

popsterren en muziekinstrumenten. Vroeger<br />

was dat anders. De Russen hielden meer van<br />

bombastische dingen. De Tsaren en Tsarina‟s<br />

van dat tijdperk hadden zelfs componisten aan<br />

het hof. Er waren erg veel <strong>Russisch</strong>e<br />

Componisten, zoals Pjotr Iljistj Tsjaikovsky<br />

(Votkinsk, 7 mei 1840 – Sint-Petersburg, 6<br />

november 1893) of bijvoorbeeld Nikolaj


22<br />

Andrejevitsj Rimski-Korsakov ((Tichvin, 18<br />

maart 1844 - Loega, 21 juni 1908), de<br />

componist van het wereldberoemde „Flight of<br />

the bumblebee‟. <strong>Russisch</strong>e componisten<br />

schreven geweldige opera‟s. Veel <strong>Russisch</strong>e<br />

liederen vertellen van episoden uit de<br />

geschiedenis. Hiervan is de „Cossack Patrol‟<br />

en goed voorbeeld. In dit lied zingt men over<br />

de Kozakken, een volk dat op de steppe leeft<br />

en uitblinkt in rijkunsten. Het gaat hier over<br />

een groep Kozakken die een invasie van de<br />

Tartaren wil voorkomen. Natuurlijk zijn er ook<br />

vrolijke <strong>Russisch</strong>e liedjes, zoals dansliedjes.<br />

Russen hebben ook hun eigen<br />

muziekinstrumenten, zoals de Balalaika.<br />

Dit instrument is een gitaar/ukeleleachtig<br />

snaarinstrument. Hij komt in verschillende<br />

maten, net zoals een viool. Je hebt een normale<br />

Balalaika, een Alt-Balalaika, en zelfs een<br />

contrabasbalalaika. Naast de Balalaika heb je<br />

ook andere <strong>Russisch</strong>e instrumenten, Zoals de<br />

Domra. Dit instrument is bijna gelijk aan de<br />

Balalaika, het verschil is alleen het aantal<br />

snaren en de vorm. De Domra is rond en heeft<br />

drie snaren. Zo heb je nog talloze variaties op<br />

de Balalaika en de Domra. Traditionele<br />

<strong>Russisch</strong>e liedjes gaan vertellen meestal<br />

verhalen en sprookjes. Bijvoorbeeld over<br />

Grootvadertje vorst of de Nieuwjaarsboom.<br />

Tegenwoordig houdt het Europese deel van<br />

Rusland zich voornamelijk bezig met westerse<br />

muziek. Rusland wint ook vrij vaak het<br />

Eurosong festival. Lady Gaga en Justin Bieber<br />

zijn grote idolen in Moskou. Het midden en<br />

oosten van Rusland speelt en luistert<br />

voornamelijk echte <strong>Russisch</strong>e muziek. Zoals<br />

bijvoorbeeld Linda, zij is zeer populair in het<br />

oosten van het land. Bandjes had je ook in<br />

Rusland, zoals de band Kino. Deze band wordt<br />

als een van de beste beschouwd in Rusland. De<br />

zanger van deze band kwam zelfs op een<br />

postzegel te staan. Muziek wordt in Rusland<br />

zeer gewaardeerd en is een van de<br />

belangrijkste dingen die cultuurschillen<br />

uitmaakt. Als je kijkt naar de <strong>Russisch</strong>e cultuur<br />

en luistert naar de <strong>Russisch</strong>e muziek, dan kun<br />

je nog heel veel leren.<br />

Bronnen: WWW.Wikipedia.org<br />

De <strong>Russisch</strong>e spoorwegen<br />

Jasmijn Froma (2c)<br />

De <strong>Russisch</strong>e spoorwegen heten in het<br />

<strong>Russisch</strong> оссийские железные дороги<br />

(Rossiejskieje zjeleznye dorogi) of de RZjD.<br />

Ze zijn met een lengte van in totaal 87.157 km<br />

de nummer twee van de wereld.<br />

De geschiedenis<br />

De eerste <strong>Russisch</strong>e stoomlocomotief werd<br />

gebouwd in 1834 door vader en zoon<br />

Tsjerepanov. Er werd een spoor aangelegd om<br />

hem te testen. De locomotief kon 3,3 ton erts<br />

met een snelheid van ongeveer 14 km per uur<br />

vervoeren. Omdat de machine een groot succes<br />

werd, bouwden de Tsjerepanovs een tweede<br />

machine, die iets groter was en meer pk had.<br />

Deze was een grote vooruitgang op de eerste<br />

locomotief. Ze hadden een 3 km lang<br />

werkspoor willen aanleggen om er erts mee te<br />

vervoeren, maar dit kwam niet tot stand. Ook<br />

moesten zowel de locomotief als het<br />

proefspoor gesloopt worden.<br />

De spoorwegbouw was niet te stoppen. In 1835<br />

begon men met het aanleggen van de eerste<br />

openbare spoorweg en staatsspoorweg. De<br />

man die de leiding over dit project had, een<br />

Oostenrijkse ingenieur, vond dat een normaal<br />

spoor te smal was om met hoge snelheid veilig<br />

overheen te rijden. Dus liet hij een spoorweg<br />

van 1,82 breed bouwen. Dat is de grootste<br />

spoorbreedte ooit, op het Brunnelspoor na.<br />

De 26 km lange lijn tussen Sint-Petersburg en<br />

Tsarskoje werd plechtig ingehuldigd op 30<br />

oktober 1837. Deze spoorweg werd echter<br />

bijna alleen maar gebruikt door rijke mensen<br />

voor plezierritjes. Toch had de spoorweg wel<br />

degelijk nut. Er werd bewezen dat de bouw<br />

van de <strong>Russisch</strong>e spoorwegen mogelijk was, in<br />

de moeilijk <strong>Russisch</strong>e weeromstandigheden, en<br />

dat de treinen niet aan de rails vast kwamen te<br />

zitten.<br />

Moskou - Sint-Petersburg<br />

In de zomer van 1843 begon men met de<br />

bouw van de eerste 'echte' spoorweg. Hij moest<br />

Moskou en Sint-Petersburg met elkaar


23<br />

verbinden. In 1851 was de spoorweg af. Hij<br />

was 650 km lang. Na 1860 kwam de<br />

spoorwegbouw in Rusland in een soort<br />

stroomversnelling. Spoorwegen werden door<br />

de staat en door particulieren gebouwd. Maar<br />

in 1912 werden alle privéspoorwegen<br />

opgekocht door de staat en werd de nationale<br />

spoorwegmaatschappij RZD opgericht. Later<br />

heette deze de SZD.<br />

De Trans-Siberische spoorlijn<br />

Op het einde van de 19de eeuw begon men met<br />

het bouwen van de trans-Siberische spoorlijn,<br />

misschien wel de beroemdste spoorweg ooit.<br />

Sinds 1901 konden treinen over deze spoorlijn<br />

Vladivostok bereiken. Dit moest wel eerst via<br />

China. Dankzij de spoorlijn werd Siberië<br />

bewoond. Iedereen die er kwam wonen, kreeg<br />

gratis een stuk grond en hoefde de eerste paar<br />

jaar geen belasting te betalen. Siberië was<br />

overigens niet de enige plek die bewoond werd<br />

dankzij de spoorlijn. Er ontstonden nog veel<br />

meer nieuwe steden en dorpen, waaronder<br />

Novosibirsk. De spoorwegen liepen hier en<br />

daar schade op, maar dat werd snel hersteld en<br />

er werden nieuwe spoorlijnen aangelegd. Na<br />

de Tweede Wereldoorlog werden er ook<br />

nieuwe types locomotieven in gebruik<br />

genomen. De laatste stoomlocomotief van<br />

Rusland werd gebouwd in 1956. Deze is te<br />

zien in het Spoorwegmuseum in Sint-<br />

Petersburg.<br />

Bronnen:<br />

http://nl.wikipedia.org/wiki/<strong>Russisch</strong>e_spoorw<br />

egen<br />

.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!