Archeologische kroniek 1992 - Geschiedenis van Zuid-Holland

Archeologische kroniek Noord-Holland 1992
Afb. 17. Amsterdam: centrum. Delen van een
uit Portugal geïmporteerd, 17e-eeuws miniatuurservies.
Het kommetje is 4,7 cm hoog, het kannetje
6,9 cm. Foto's afdeling Archeologie/Stedelijk
beheer Amsterdam (W. Krook).
tuele voorloper van de huidige Amsteldijk zou worden aangetroffen. Het onderzoek heeft
op beide vragen antwoord gegeven: er werden funderingen van twee bouwfasen vastgesteld,
daterend uit de 17e eeuw en het einde van de 17e of het begin van de 18e eeuw.
Op de onderzoekslokatie werd niets gevonden dat op een voorloper van de huidige dijk
wees: tot op een diepte van meer dan 3 m -NAP wisselden door en in de Amstel afgezette
lagen klei, zand en veen elkaar af en het vermoeden bestaat dat de oude dijk onder de huidige
ligt.
Bron: Het Profiel, september 1992, p. 4-5 (P. Hoogers)
Amsterdam: centrum (afb. 17) Tijdens renovatie-werkzaamheden van het stadspaleis De
Ster, gelegen aan de oostzijde van de Koveniersburgwal (nr. 77), is in april een inpandig on­
derzoek verricht. Dit stadspaleis is gebouwd in 1660, door de bekende Amsterdamse archi­
tect Philips Vingboons. Het is de woning geweest van verschillende belangrijke Amsterdam­
se regentenfamilies. De opdrachtgever voor de bouw was Nicolaas van Bambeeck. Hij is
vooral bekend geworden door de portretten van hemzelf en zijn vrouw Agatha Bas, die aan
Rembrandt zijn toegeschreven. De zoon van deze bouwheer, mr Cornelis van Bambeeck,
heeft tot 1705 in dit pand gewoond.
De doelstelling van het onderzoek was een archeologische inventaris uit een afvalput op
te graven, in het kader van een vergelijkend onderzoek naar de materiële cultuur van ver­
schillende sociale groepen.
De put leverde een vondstgroep op uit de periode 1660-1740. Het opgegraven huisraad
bestaat voornamelijk uit drinkgerei: wijnglazen, karaffen en flessen verwijzen naar de con­
sumptie van wijn. Opvallend is het dat de zogenaamde water- of bierglazen vrijwel geheel
ontbreken. Er werd in dit milieu dus in hoofdzaak wijn geconsumeerd. Vanaf het laatste
kwart van de 17e eeuw dateren talrijke theekoppen, schoteltjes en enkele theepotten. Er is
ook een geringe hoeveelheid koffie- en chocoladegoed aanwezig. De wijnglazen en het Chi­
nees porselein zijn van hoogwaardiger kwaliteit dan die uit de elders in de stad opgegraven
huishoudens. Uniek in deze inventaris zijn evenwel slechts twee soorten voorwerpen. In de
eerste plaats een miniatuur-servies, uitgevoerd in terra sigillata-techniek (afb. 17). Dit soort
aardewerk in renaissance-stijl is geïmporteerd uit Portugal. Het belangrijkste produktiecen-
trum is Estremoz. Van dit aardewerk is bekend dat het aanvankelijk in de 16e eeuw, in het
bijzonder door de Europese elite, werd gekocht. Bij de Oranjes was het in het paleis in Den
Haag ruim vertegenwoordigd. In de 17e eeuw wordt het ook aangetroffen onder de gegoede
burgerij.
308
Verder is in deze inventaris, voor het eerst in Amsterdam, een in vorm gemodelleerde,