MBROLA evaluatie

lag verhoogd tot 152 Hz, zodat dit functiewoord nog meer benadrukt werd.
’long’ werd ook verlengd (120 ms voor de ’O’) net als ’paard’ (156 ms voor
de ’a’) en het laatste woord kreeg ook een sterker toonhoogte-accent (123
Hz). Tot slot werd de ’O’ uit ’mol’ flink verlengd (tot 170 ms), ten eerste
omdat het een functiewoord is, ten tweede omdat het het laatste woord uit
de zin is.
Zin 13: Op zijn lijf zit niet een schub als op het lijf van een vis die echt een
vis is, maar het heeft haar als het haar van een haas als het nog zit in de
buik van zijn ma ...’
Ook in deze zin werd voor een aantal woorden de duur verlengd om ze
meer accent te geven. Het waren de ’Ei’ uit ’lijf’(136 ms), de ’I’ uit ’zit’(44
ms), de ’i’ uit ’die’(80 ms), de ’E’ uit ’echt’(80 ms), de ’A’ uit het tweede
’als’ (69 ms), de ’a’ uit het eerste ’haar’(160 ms), de ’a’ uit ’haas’(173 ms)
en de ’a’ uit ’ma’(tot 192 ms, ook omdat dit het laatste woord van de zin
was).
Bij sommige woorden zorgde een (sterker) toonhoogte-accent voor een
nog duidelijkere spraak (duidelijker in de zin van dat de betekenis beter
overgebracht werd). Het betrof hier de woorden ’zit’(108 Hz), ’echt’(109
Hz), het eerste woord ’haar’(107 Hz) en ’haas’(123 Hz).
De woorden ’schub’ en de laatste ’als’ waren juist iets te veel beklemtoond.
Bij beiden werd de duur daarom iets ingekort (62 ms voor de ’Y’ en
60 ms voor de ’A’, respectievelijk).
Omdat het een vrij lange zin was met soms iets te lange stukken, is er
bovendien nog een stilte aangebracht tussen ’schub’ en ’als’. Deze stilte duurde
80 ms, dat is een stuk minder dan bij een komma, maar het maakte de
zin toch iets prettiger te beluisteren. Verder bleek het lastig om het woord
’echt’ goed te benadrukken, ondanks het verlengen en aanbrengen van het
toonhoogte-accent (hoedpatroon). De oplossing bleek hiervoor bleek de volgende
te zijn: het aanbrengen van een glotteslag van 81 ms tussen de twee
klinkers van ’die’ en ’echt’.
Zin 14: Die x was een Bard, dat is een man die dicht, zo zijn er veel
in ij, want hij kwam uit ij.
Deze zin is eigenlijk opgebouwd uit een aantal kleine zinnetjes. Omdat
’Bard’ het laatste woord is van het eerste subzinnetje, klonk het een stuk
beter wanneer de toonhoogtestijging op de ’A’ vervangen werd door een
toonhoogtedaling (tot 94 Hz). Hetzelfde gold voor ’dicht’ (naar een minimum
van 73 Hz) en ’ij’ (80 Hz).
Een aantal woorden moest weer beter geaccentueerd worden: ’dat’ kreeg
8