Kaaswandeling door Edam - Vereniging Oud Edam

More documents

Recommendations

Info

Kaasmarkt Een kaaswandeling kan natuurlijk alleen maar beginnen op de Kaasmarkt. Nu is dat het Jan van Nieuwenhuizenplein, zoals dit plein officieel heet. Maar iedereen noemt het de Kaasmarkt. Aan het plein staat de Kaaswaag, een gebouw uit 1775. De tegeltableaus aan de voorgevel zijn gemaakt bij aardewerkfabriek De Distel in Amsterdam rond 1900. Zij geven de handel en de nijverheid weer. Binnen bevinden zich een grote en een kleine waagbalans uit 1625 en 1644. Naast de waag was het café Nieuw Oost Indië gevestigd, waar de handelaren hun zaken beklonken. De verkoop van een partij kaas is sinds mensenheugenis op dezelfde wijze gegaan. De kazen, ronde Edammers uit de omgeving, daar naartoe gebracht door de boeren en later door handelaren, lagen netjes tweehoog op straat gestapeld. Over de kaas werden zeildoeken gelegd om uitdrogen te voorkomen. Door middel van handjeklap of handslag ging men loven en bieden, waarna koper en verkoper het met elkaar eens werden over de prijs. Daarop volgde een handdruk. Vervolgens brachten kaasdragers de partij naar de weegschaal op kaasberries of in manden. Hierna vond de partij zijn weg richting kaaspakhuis of werd per schip of kar naar elders afgevoerd. Pakhuizen Via Prinsenstraat, Kleine Kerkstraat, Speeltoren en Lingerzijde lopen we over de Kwakelbrug naar de Schepenmakersdijk. Hier, op de nummers 2 en 3, staan twee kaaspakhuizen, ‘de Leeuw’, met een 17 e - eeuws houtskelet en ‘het Melkmeisje’, tot 1960 in gebruik bij de familie Van Leuzen. De pakhuizen zijn op de verdieping met elkaar verbonden. Veel is er over de architectuur van pakhuizen niet bekend. In de 17 e eeuw deden vaak de verdieping en de pakzolder van woonhuizen als opslag dienst. Maar daarna werden er al meer pakhuizen gebouwd die volledig bestemd waren voor opslag. Kenmerken: een minimum aan ramen en in de voorgevel op de verdieping een deur, waardoor goederen direct van buitenaf konden worden gehesen. De pakhuizen uit later tijd hebben meerdere verdiepingen, om een zo groot mogelijk aantal vierkante meters te verkrijgen. Nieuwe Haven We lopen terug over de Schepenmakersdijk, over het Doelland en de Bult. Na het sluisje linksaf, daarna bij Hotel de Fortuna direct rechts naar de Nieuwe Haven.
Langs deze gracht, die pas rond 1550 verbonden werd met de Schepenmakersdijk, kwamen vele pakhuizen te staan. Voor kaas, maar zeker ook voor andere waren zoals hout, want de Nieuwe Haven en de overkant ervan, het Marken, werden allengs een echt industriel kwartier, waar vooral activiteiten op het gebied van scheepsbouw plaatsvonden (zie detail hierboven op de kaart van Frederik De Wit 1674). U loopt de Nieuwe Haven geheel af naar het oosten. Onderweg komt u vooral 19 e -eeuwse pakhuizen tegen. Het zijn deels grote pakhuizen met meerdere verdiepingen. Op nummer 66 ‘De Toekomst’, met trapgevel, drielaags en gebouwd omstreeks 1890, op nummer 63 ‘De Volharding’ uit 1915 en op nummer 61 ‘De Vlijt’ en op nummer 54 ‘De Koe’, drielaags, uit 1938. Ook nummer 57 was eerst pakhuis, evenals nummer 25, ‘Barcelona’. Nummer 19 is ‘Stad Rotterdam’. Dit enorme kaaspakhuis met neo-renaissance-elementen is een rijksmonument. Het is gebouwd in 1888. Het is onlangs omgebouwd om er woningen in
Page 1: Kaaswandeling Wie Edam zegt, zegt k
Page 5 and 6: De Edammers hebben van het nadeel v

Kaaswandeling door Edam - Vereniging Oud Edam

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?