Gezondheidszorg en diversiteit: het voorbeeld van de ... - Pigmentzorg

More documents

Recommendations

Info

Met dank aan Manuel Abramovicz (Centrum voor Gelijkheid van Kansen), dr. Guy Beuken (huisarts), dr. Hayate Boufessile (huisarts), Mohamed Boulif (ex-voorzitter van de Moslimexecutieve), dr. Patrick Gérard (Kliniek Sint-Jan), Carmen De Filipis (Culture & Santé), dr. Anne Gillet (huisarts), Jean Hermesse (Landsbond van Christelijke Mutaliteiten), Axelle Ide (U.M.C. Sint-Pieter), dr. Michel Meganck (Wetenschappelijke Vereniging van Huisartsen), Corine Nicaise (Fédération des Maisons Médicales), Mohamed Rharib (leraar Islam en geestelijk raadsman in ziekenhuizen), Geneviève Speltinckx (Riziv), Hans Verrept (Celverantwoordelijke Interculturele Bemiddeling, Dienst Psychosociale Gezondheidszorg, DG1 FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu - ). 8 Gezondheidszorg en diversiteit: het voorbeeld van de moslimpatiënten
1 Voor een vollediger beschrijving van de taak van de interculturele bemiddelaarsters, zie www.health.fgov.be/vesalius/devnew/FR/pr of/thema/intercult/index.htm op de site van de Federale Overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid. 1. Inleiding Doel van dit rapport is te onderzoeken hoe moslimpatiënten en de gezondheidszorg in België zich tot elkaar verhouden. Vandaar de twee kernvragen: zijn er opvattingen inzake gezondheid, ziekte en ethiek die eigen zijn aan de islam? En liggen deze cultuurverschillen aan de basis van problemen in de betrekkingen tussen enerzijds moslimpatiënten en anderzijds zorgverleners of structuren in de gezondheidszorg? Voor zover we hebben kunnen nagaan, is een werk van deze omvang een primeur in dit domein. Tot op vandaag heeft men in de zorgsector de religieuze en culturele factor slechts ter sprake gebracht als een element dat de communicatie tussen zorgverlener en zorgvrager onrechtstreeks kan vertroebelen. Dat is met name het geval in de missie van de interculturele bemiddelaars. Zij zijn onder meer belast met het formuleren en oplossen van conflicten die met deze verschillen zijn verbonden 1. Maar de impact van bepaalde gedragingen en gewoonten in hun relatie tot de gezondheid(szorg) als zodanig is nog niet grondig onderzocht. Vandaar dat dit document slechts een eerste schets is van een situatie die een diepgaander onderzoek vereist door de diverse betrokken partijen: patiënten, verantwoordelijken uit de moslimgemeenschap, het medisch korps en het ziekenhuispersoneel. Wat we hier wel kennen, zijn de debatten die zijn gevoerd rond het veruitwendigen van de religieuze identiteit in bepaalde maatschappelijke contexten, zoals in het onderwijs of de bedrijfswereld. In tegenstelling tot buurlanden als Frankrijk en Groot-Brittannië vormde in België het thema ‘de islam in het systeem van de gezondheidszorg’ nog nauwelijks het voorwerp van een officieel debat. 1.1. Moet het debat wel worden gevoerd? Men zou zich kunnen afvragen of een onderzoek hierover wel aangewezen is. Is er eigenlijk een aanleiding om de discussie te voeren en moet er eigenlijk veel aangepast worden als het gaat over de huidige betrekkingen tussen moslimpatiënten en de Belgische gezondheidszorg (ambulant of in het ziekenhuis)? In de huidige stand van zaken stuit een dergelijke vraag op enige verbazing en zit men er soms mee verveeld. Bij de officiële organen in de sector (verenigingen van dokters, ziekenhuisfederaties) mogen we gewagen van de afwezigheid van enige reflectie over het onderwerp en van een zekere mate van ongerustheid over het feit dat een dergelijke vraag ook maar gesteld wordt. De redenen hiervoor zijn wellicht velerlei. Eerst en vooral wijzen we erop dat er in de wereld van de professionele zorgverleners principieel geen onderscheid mag worden gemaakt tussen patiënten. De eed van Hippocrates rept niet van het ras of de godsdienst van de zieke. De idee alleen al dat ze een onderscheid zouden moeten maken tussen moslimpatiënten en anderen bezorgt een groot aantal dokters een ongemakkelijk gevoel. Vervolgens zijn er de conflicten die met de al gevoerde debatten gepaard gingen, zoals bij de discussie over de hoofddoek. Die zijn niet van aard om de sector van de gezondheidszorg, zolang die er niet toe wordt verplicht, aan te zetten tot een denkproces dat in hun ogen gevaar loopt ‘vergiftigd’ te raken. Tot slot is er de internationale geopolitieke actualiteit en, op het Belgische niveau, het gevoelige karakter van de notie ‘identiteit’: ook dat biedt duidelijk geen ideaal kader voor een serene reflectie. We hebben hier te maken met een complexe problematiek. Als we patiënten cultureel en zelfs etnisch gaan differentiëren volgens hun afkomst, lopen we misschien het risico dat we hen ‘opsluiten’ in een discours en in praktijken die louter cultureel zijn bepaald en die andere diagnoses buitenspel zetten. Anders gezegd: het risico Gezondheidszorg en diversiteit: het voorbeeld van de moslimpatiënten 9
Page 1 and 2: Gezondheidszorg en diversiteit: het
Page 3 and 4: Rapport gerealiseerd door Carine Va
Page 5 and 6: Inhoudstafel Woord vooraf .........
Page 7 and 8: Wij hebben geen grondige studie gev
Page 9: Samenstelling van de begeleidingsgr
Page 13 and 14: 1.3. Volks- of geopolitieke gezondh
Page 15 and 16: 2 Islam en moslims in België. Synt
Page 17 and 18: In het eerste geval gaat het om de
Page 19 and 20: De visie van de islam op de geneesk
Page 21 and 22: De familie en haar optreden Dat een
Page 23 and 24: 8 A. Bashir, M. Asif, F.M. Lacey, C
Page 25 and 26: 9 Naïma Bouali, ‘Ramadan, impact
Page 27 and 28: egrijpen. Zo wilden ze ook vermijde
Page 29 and 30: 5. De behandeling: twee percepties
Page 31 and 32: ook voor de koloniale periode). Som
Page 33 and 34: gevallen waarin religieuze praktijk
Page 35 and 36: 6. Welke antwoorden? De bestaande s
Page 37 and 38: Hun functie als ‘interculturele m
Page 39 and 40: ook om onderzoeken of ingrepen die
Page 41 and 42: 13De Nederlandse gezondheidszorg ve
Page 43 and 44: 17 Bv. Saghir Akhtar, PhD, MRPharms
Page 45 and 46: 19 Andere voorbeelden zijn: Accessi
Page 47 and 48: 8. Besluit Wat de verhouding tussen
Page 49 and 50: communiceren met andere culturen. I
Page 51 and 52: De case van de maagdelijkheidsattes
Page 53 and 54: Bijlage I Informatie over ‘gezond
Page 55 and 56: voor groep 3, diabetici van het typ
Page 57 and 58: 4.1. Nierziekten De nieren zijn het
Page 59 and 60: Bijlage II Fragment uit de Code van
Page 61 and 62:
Bijlage IV Synthesenota Rondetafel
Page 63 and 64:
Eén deelnemer legde tot slot uit h
Page 65 and 66:
especteren van de wettelijke verpli
Page 67 and 68:
ele en religieuze dimensie. Zo merk
Page 69 and 70:
This report occurs within the conte
Page 71 and 72:
Koning Boudewijnstichting De levens
show all

Gezondheidszorg en diversiteit: het voorbeeld van de ... - Pigmentzorg

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?