Theorie wondzorg

Recommendations

Info

Theorie wondzorg: Anatomie fysiologie van bloedvaten, lymfe en huid Soorten wonden, wondgenezing, wonden beoordelen en wondproducten bloedcellen(leucocyten)die zorgen voor het opruimen van dood weefsel, bacteriën en vreemd materiaal. Dit verlaat het lichaam inde vorm van pus uit de wond of via het lymfesysteem. Soms ontstaat er in deze fase een lichte lichaamstemperatuurstijging, Duur van deze fase is ongeveer 3 tot 5 dagen. 2.4.1.2 Fase 2 Granulatiefase Na ongeveer 5 dagen wordt de wond zogenaamd in de steigers gezet. Dit gebeurt door de opbouw van een collageennetwerk, door bindweefsel producerende cellen(fibroblasten). Deze groeien in de wond en zorgen ook voor opvulling en nadien contractie. Vervolgens vindt er re-vascularisatie plaats. Vanuit de wondranden (kapotte capillairen) ontstaat nieuwgroei van eencellige bloedvaten. Zij groeien in het collageennetwerk en zijn voorzien van voedingsstoffen waardoor granulatieweefsel kan ontstaan. 2.4.1.3 Fase 3 Maturatiefase Maturatie ook wel genoemd het weefselherstel. Deze fase bestaat uit: Bindweefselreorganistatie bindweefsel veranderd van vorm en geeft versterking van weefsel Wondcontractie omdat het bindweefsel in andere vorm gaat liggen ontstaat er contractie. Epithalisatie vanuit de wondranden is er vorming van nieuw epitheel evenals vanuit de haarfollikels, de talgklieren en de zweetklieren onder invloed van diverse groeifactoren. Over gezond granulatieweefsel en vanuit gezonde wondranden groeit er max 1 mm nieuw epitheel per 24 uur. Epitheel beschermt het lichaam tegen uitdrogen en infectie. Bij een gehechte wond gebeurt het wondgenezingsproces binnen 24 uur Bij grotere wonden ontstaat eerst collageenvorming en granulatieweefsel voordat er groei van epitheelcellen plaatsvindt. Duur van deze fase 14-18 dagen. 2.4.1.4 Fase 4 Littekenvorming Deze fase kan enkele maanden tot jaren duren. Tijdens deze fase wordt er bindweefsel gevormd in de herstellende huid. 30-8-2012 2.4.2 Primaire en secundaire wondgenezing. 2.4.2.1 Primaire wondgenezing Bij een chirurgisch gesloten wond kan een ongestoorde of primaire wondgenezing plaatsvinden. Binnen 24 uur is de gekliefde epitheellaag door epitheelcellen overbrugd en daardoor is de beschermende functie van de huid weer hersteld (wel kwetsbaar). Hechtmateriaal moet afhankelijk van de plaats minstens 5 dagen blijven zitten. 10
Theorie wondzorg: Anatomie fysiologie van bloedvaten, lymfe en huid Soorten wonden, wondgenezing, wonden beoordelen en wondproducten 2.4.2.2 Secundaire wondgenezing Vertraagde of secundaire wondgenezing vindt plaats als een (chirurgische) wond niet direct gesloten kan worden bv doordat er wondvocht wordt geproduceerd, de wond geïnfecteerd is of het huiddefect niet kan worden overbrugd. 2.5 Factoren die wondgenezing beïnvloeden 2.5.1 Plaatselijke factoren • Plaats van de wond: Een wond in het gezicht heelt snel, een wond aan het scheenbeen heeft langer tijd nodig omdat de bloedvoorziening daar minder is. • Vorm en diepte: grillige diepe wonden genezen minder snel dan een snijwond met rechte snijvlakken. • Aard van de verwonding: Een schaafwond geneest sneller dan een zaagverwonding. • Weefselbeschadiging: Een verwonding van alleen de epidermis geneest sneller dan wanneer ook onderliggend weefsel aangetast is of als er sprake is van een onderliggende bloeduitstorting. • Corpus aliënum: Indien er zich een vreemd voorwerp in de wond bevindt heeft dit meestal een negatief effect op de wondgenezing. Denk hierbij aan straatvuil, mespunt nog in wond, kogel • Ziektekiemen: Hierdoor kan er een infectie ontstaan die de wondgenezing hinderd. Bijvoorbeeld een hondenbeet • Bloedvoorziening: de wond kan op een erg ongunstige plek zitten, decubituswond op de stuit. Hier is altijd al minder bloedtoevoer als bv in je bovenarm, waardoor de genezing vertraagd.Algemene factoren die beïnvloeden en beïnvloed kunnen worden 2.5.1.1 Lichamelijke factoren De volgende lichamelijke factoren hebben meer of minder invloed op het wondgenezingsproces: • de algehele gezondheid, leeftijd, voedingstoestand(vit a-d,eiwit,zink), • onderliggend lijden zoals diabetes, vaatlijden, infecties, oncologie + bestraling • medicamenten: bijvoorbeeld cytostatica, remmen de celdeling!, corticosteroïden remmen de ontstekingsreactie en contractie collageen (op te heffen door extra vit A) • prednisonhuid, meer vocht in de weefsels waardoor genezing vertraagt • roken, belemmerd O2 transport 2.5.1.2 Psychische factoren: Blijvende verminking of amputaties, invaliditeit of contracturen, angst voor pijnbeleving en verschillende soorten pijn kunnen een enorme invloed hebben op het psychische welbevinden van de patiënt en andersom ook weer de wondgenezing negatief beïnvloeden. 30-8-2012 11
Page 1 and 2: Theorie wondzorg: Anatomie fysiolog
Page 9: Theorie wondzorg: Anatomie fysiolog

Theorie wondzorg

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?