Download - De Binnenvest
Download - De Binnenvest
Download - De Binnenvest
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
DE BINNENVEST JaarBErIchT 2008
24 UUR<br />
MAATSCHAPPELIJKE OPVANG<br />
DE BINNENVEST<br />
JAARBERICHT 2008
7.45–9.15 UUr<br />
In Nieuwe Energie komt de ochtend pruttelend op gang. <strong>De</strong> ontbijtboel is aan kant, en vanaf 9.00 uur melden de eerste<br />
dak- en thuislozen zich voor de dagopvang. Joop Segaar, baliemedewerker bij <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> heeft dienst vandaag.<br />
Zijn belangrijkste taken: “Koffie, thee en limonade verstrekken. En een goed gesprek voeren als daar behoefte aan is.”<br />
Het is rustig in de centrale opvangruimte. Op de bank ligt een vrouw te slapen, de radio staat zachtjes aan en de vaatwasser<br />
doet de ontbijtafwas. Een glazenwasser boent de ruiten schoon. Aan verschillende tafeltjes drinken cliënten<br />
van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> alleen of in plukjes een kop koffie, lezen een krantje, roken een sigaret of maken de post open.<br />
Wilco is één van hen. Hij heeft bij de balie twee brieven opgehaald (Nieuwe Energie fungeert als postadres voor<br />
ongeveer 400 dak- en thuislozen), en leest ze nu aandachtig door. Intussen neemt hij een slok koffie. Wat hij gaat<br />
doen vandaag? “Dat weet ik nog niet. Gisteren ben ik met de veegploeg mee geweest. Maar dat mag maar vijf<br />
dagdelen per week. Dus probeer ik dat nu uit te stellen.”<br />
Een tafeltje verderop zit Moustafa. Een beetje kletsen met deze en gene, krantje lezen en koffie drinken; zo ziet zijn<br />
dag in Nieuwe Energie er doorgaans uit. “Iedereen doet z’n ding. We leven met de dag.”<br />
Door een zijdeur komt Nathalie binnen. Zij loopt stage bij <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> en assisteert de groepswerkers. “Vandaag<br />
is business as usual”, vertelt zij. “Ik heb net wat administratieve dingen gedaan en een paar cliënten de sleutels van<br />
hun locker gegeven. Vanmiddag zit ik bij een intake van iemand die hier een postadres wil. En tussendoor help ik<br />
mijn collega’s om de meest uiteenlopende vragen van bezoekers te beantwoorden. Soms is het hier echt spitsuur.<br />
Dan staat er echt een rij voor de deur. Alsof we gratis geld uitdelen.”<br />
Over de stageplek Nieuwe Energie is zij razend enthousiast. “Voor mij is er geen betere plek denkbaar dan deze.<br />
Ik maak hier alles mee, en kan al mijn opdrachten uitvoeren.”<br />
Medemens Intussen loopt baliemedewerker Segaar door de ruimte, maakt hier en daar een kort praatje en verzamelt<br />
de vuile vaat. “Vaak gaat zo’n gesprekje over futiliteiten. Maar ook komt het wel eens voor dat iemand vertelt dat hij<br />
gaat afkicken. Als ik zo iemand dan een paar dagen later tegenkom vraag ik altijd hoe het ermee staat.”<br />
<strong>De</strong> kunst van maatschappelijk werk is de cliënt aanvoelen, vindt hij. “Het is een kwestie van de juiste balans vinden.<br />
Je moet niet pushen, maar ook niet pamperen. Dat kan pas als je een vertrouwensband met iemand hebt.”<br />
Wat helpt is om ‘jezelf te zijn’, stelt hij. “Ik probeer altijd ontspannen te blijven, met een open oor en een open mind.<br />
Ik voel me ook geen hulpverlener, maar een medemens. En ik ga respectvol met bezoekers om. Dat zit ‘m in simpele<br />
dingen. Als ik iets aan iemand geef, zeg ik bijvoorbeeld altijd ‘alsjeblieft’. Dat respect krijg ik dan vanzelf weer terug.<br />
Zo werkt dat.” En met soepele tred maakt hij zich uit de voeten voor een nieuwe rondgang door de opvangruimte.<br />
Dagopvang nieuwe energie Sinds mei 2008 heeft <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> een nieuwe locatie voor de opvang van dak- en thuislozen:<br />
Nieuwe Energie in hartje Leiden. Samen met Brijder Verslavingszorg verzorgt <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> hier 24-uurs opvang voor de doelgroep.<br />
Tussen 9.00 uur en 21.00 uur vinden dak- en thuislozen er een veilige plek om even bij te komen, een praatje te maken of iets te eten.<br />
Ook kunnen ze er douchen of een was draaien.<br />
2|3
9.15-10.00 UUr<br />
Henk veegt met een vaatdoek broodkruimels van de eettafel. Annie en Wim kijken televisie. Zwijgend absorberen ze beelden<br />
van een jong katje dat met een zuigfles melk krijgt toegediend. Kopje koffie op tafel, rokende peuk erbij, meer shag binnen<br />
handbereik. Zomaar een rustige, gemoedelijke ochtend in het Sociaal Pension aan de Haagweg.<br />
Jos, medewerker van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> heeft vandaag dagdienst, samen met collega Sharon. Hij heeft net een bewoner<br />
tactvol terechtgewezen omdat hij onder zijn corveedienst uit wilde komen. “Hij heeft de vaatwasser ook al door Bram<br />
laten uitruimen”, wist Sharon over de ‘dader’ te vertellen. Dit keer had de reclasseringsmedewerker gevraagd of hij<br />
‘toevallig’ wat eerder op gesprek kon komen. “Dus ik moet nu weg. Kan ik mijn taak laten zitten?”, had hij gevraagd.<br />
Maar Jos wilde daar niet aan. “We hadden afgesproken dat jij het zou doen.”<br />
Langzaam ontwaken de laatste bewoners. <strong>De</strong> vroege vogels, zo’n acht stuks vandaag, zijn al lang de deur uit: met de<br />
klussenbus mee, met de veegploeg op pad, of zomaar de stad in. Nu vullen de ‘langslapers’ de woonkamer. Ontbijten<br />
kunnen zij niet meer; het is immers half tien geweest: de eettafel is schoon en de vaatwasser draait al. Maar een<br />
bakkie koffie is er altijd wel. Om rustig mee te ontwaken bij de natuurbeelden van Animal Planet.<br />
Ook maatschappelijk werker Teun, van Begeleid Wonen Lang, is gearriveerd. Hij heeft twee gesprekken met bewoners<br />
van het Sociaal Pension op het programma staan. Met de een gaat hij het hebben over de mogelijkheid voor een andere<br />
verblijfplaats (“Hij leeft soms in zijn eigen gedachten, fantaseert van alles en zit hier niet echt op zijn plek”), met de<br />
ander over hoe ze samen de toegekende zorgtoeslag gaan verdelen.<br />
Jos regelt intussen dat een van de cliënten zijn methadon krijgt. “Bewoners halen hun methadon zelf op bij de methadonpost,<br />
en geven het vervolgens bij ons in beheer.” Hij kijkt de kas na (“er zitten een paar bonnetjes in waarvan<br />
ik niet snap waar ze vandaan komen”) werpt een korte blik op het monitorenpaneel (in alle gangen van het gebouw is<br />
het doodstil) en stopt een stapeltje ziekenhuispapieren van een bewoner in een dossier.<br />
opruimgedoe Er wordt zo op de vroege morgen flink gesopt en gedweild in het 28 kamers tellende pand. Zo geeft<br />
bewoner Paul de zes wc’s op de drie verdiepingen met kamers een beurt met dikke Glorix. Als hij klaar is geeft hij de<br />
fles met een grijns bij Jos af. “Zo, heb jij je pleziertje weer gehad.” Paul had namelijk strafcorvee omdat hij zijn taak<br />
‘vergeten’ was. Jos haalt even zijn schouders op. “Daar doe je mij geen plezier mee hoor”, roept hij hem nog na. Maar<br />
zijn opmerking is tegen dovemansoren gericht.<br />
Intussen gaat Sharon met cliënt Annie mee naar haar kamer om daar wat op te ruimen. “Een paar weken terug vond<br />
ze dat nog maar niks, dat opruimgedoe. Maar nu ziet ze de voordelen er zelf ook van in, en helpt ze zelf af en toe ook<br />
een klein beetje mee.”<br />
Jos werpt een blik op de agenda. Straks moet Annie haar antibiotica, en vanmiddag moet een van de bewoners naar<br />
de dokter. Daarna gaat hij in gedachten alle bewoners even na. Heb ik iedereen al gezien vandaag? “Veel zaken spelen<br />
zich af tussen de cliënt en de maatschappelijk werker. Maar wij maken ze hier de hele dag mee, zien hoe ze zich in<br />
de groep gedragen, hoe het met hun dag-nacht ritme is en met hun medicatie. In die zin hebben wij ook een beetje<br />
een signaalfunctie.”<br />
Sociaal penSion Het Sociaal Pension is een plek waar cliënten van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> beschermd kunnen wonen: ze hebben er een eigen<br />
kamer en delen een huiskamer en keuken. Medewerkers bieden begeleiding en zijn verantwoordelijk voor de veiligheid. Iedere cliënt heeft<br />
bovendien een Woonmaatschappelijk werker en een Persoonlijk Begeleider. Samen met de cliënt stellen zij een begeleidingsplan op.<br />
Indien mogelijk wordt de stap gezet naar het Begeleid Wonen.<br />
4|5
jaaroverzicht 2008<br />
21 incidenten<br />
<strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> heeft een registratiesysteem voor het melden<br />
van incidenten met cliënten (MIC) in gebruik genomen. In totaal<br />
zijn er in 2008 21 zogenaamde MIC-formulieren ingevuld.<br />
Een commissie heeft inmiddels rapport uitgebracht over deze<br />
incidenten aan het Managementteam van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong>.<br />
actief verzuimbeleid<br />
<strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> gaat inzetten op een actief verzuimbeleid.<br />
Doel is het ziekteverzuim omlaag te krijgen. In 2008 bedroeg<br />
het ziekteverzuim 10% en in 2009 moet dat percentage dalen<br />
naar 7%. In de branche is een verzuim van 4% gebruikelijk.<br />
Er is een werkgroep ingesteld om het verzuimbeleid verder<br />
vorm te geven. Er is een nieuw verzuimbeleid in de maak wat<br />
in 2009 wordt ingevoerd.<br />
actielijst klanttevredenheid<br />
Een actielijst met verbeterpunten moet ertoe leiden dat de<br />
klanttevredenheid van cliënten van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> nog verder<br />
toeneemt. <strong>De</strong> aanbevelingen in deze lijst zijn gedestilleerd uit<br />
het klanttevredenheidsonderzoek van 2007 dat is uitgevoerd<br />
door de Stichting Kwadraad in samenwerking met de Cliëntenraad<br />
van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong>. Daarin wordt veel nadruk gelegd<br />
op verbetering van de informatie aan de cliënten, al bij de<br />
start van de zorg. Ook kunnen cliënten desgewenst inzage<br />
krijgen in hun zorgdossier en is het privacybeleid verwerkt<br />
in een ‘welkomfolder’. In deze folder staat ook het klachtrecht<br />
omschreven. <strong>De</strong> actie- en verbeterpunten zullen in<br />
2009 worden geëvalueerd.<br />
afscheid van oude rijn<br />
In februari 2008 heeft <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> na veertien jaar afscheid<br />
genomen van het Dienstencentrum aan de Oude Rijn 44.<br />
In zijn afscheidswoord bedankte directeur Wim van ’t Veer<br />
medewerkers van <strong>De</strong> Bakkerij voor de fijne samenwerking.<br />
“Het is jammer dat we deze mooie plek moeten verlaten.<br />
<strong>De</strong>ze plek en de filosofie van diaconaal centrum passen<br />
namelijk bij ons werk: de opvang van kwetsbare mensen.”<br />
Sinds half maart 2008 heeft <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> een dag- en<br />
nachtopvang in Nieuwe Energie aan het Papegaaisbolwerk<br />
in Leiden.<br />
alcohol-gebruikersruimte<br />
In Nieuwe Energie heeft <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> een alcohol-gebruikersruimte<br />
in gebruik genomen. In overleg met Brijder<br />
Verslavingszorg is afgesproken wie er gebruik mogen maken<br />
van deze gedoogruimte.<br />
geen nachtopvang in alphen<br />
Het inloopcentrum in alphen aan den rijn heeft het druk.<br />
<strong>De</strong> teller wijst uit dat Het open venster vorig jaar 4892 keer<br />
bezocht is. Toch komt er in deze stad geen nachtopvang.<br />
Alphen aan den Rijn telt volgens onderzoek ongeveer 15<br />
daklozen. Lieke Odijk van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong>: “We draaien veel op<br />
enthousiaste vrijwilligers. Momenteel ongeveer 35. We zijn<br />
zes dagen per week open. We serveren drie keer per week een<br />
maaltijd. Verder kunnen mensen hier douchen en hun kleren<br />
laten wassen. We hebben een korte lijn met het Centraal<br />
Bureau, zij doen de intakes. In 2008 zijn we wel een strikter<br />
beleid gaan voeren ten aanzien van de postadressen.”<br />
In 2007 diende D66 een motie in over het realiseren van<br />
nachtopvang in Alphen aan den Rijn. <strong>De</strong> gemeente besloot<br />
vorig jaar hier niet toe over te gaan en om prioriteit te geven<br />
aan het voorkomen van dakloosheid en het ondersteunen<br />
bij maatschappelijk herstel. <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> benadrukte dat<br />
nachtopvang meer is dan het bieden van een dak en een bed,<br />
en dat er behoefte is aan mogelijkheden tot begeleid wonen.<br />
Daklozen krijgen de mogelijkheid, als ze daar aan toe zijn,<br />
zich te hervestigen in Alphen aan den Rijn.<br />
Voor nachtopvang blijft Alphen gebruik maken van de voorzieningen<br />
in Leiden. <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> in Leiden heeft meerdere<br />
disciplines in huis, waardoor aan de hulpvrager steeds zo snel<br />
mogelijk de juiste hulp kan worden geboden. Bovendien zijn<br />
er in Leiden al veel voorzieningen en is er een infrastructuur<br />
voor medische zorg aanwezig.<br />
cr wil harddrugs-gebruikersruimte<br />
<strong>De</strong> Cliëntenraad (CR) heeft zich in 2008 hard gemaakt voor<br />
een harddrugs-gebruikersruimte. “Het hangen en gebruiken<br />
voor de ingang van Nieuwe Energie is mensonwaardig”, vindt<br />
voorzitter Hans de Kinderen. “Verslaafden zijn nog steeds<br />
mensen. Bovendien geeft het personeel en cliënten een<br />
onveilig gevoel. Dit punt blijft voor ons hoog op de agenda<br />
staan.”
Klachten HKZ proof<br />
<strong>De</strong> externe klachtencommissie van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> heeft in<br />
2008 drie klachten besproken. In twee gevallen betrof het<br />
klachten rond bejegening van een medewerker naar een<br />
klant. Een van deze klachten werd voor een deel gegrond<br />
verklaard. <strong>De</strong> andere werd opgeschort vanwege de gesteldheid<br />
van de cliënt. <strong>De</strong> derde klacht betrof een voorgenomen<br />
huisuitzetting uit een RIBW woning. <strong>De</strong>ze zaak is voor de<br />
kantonrechter gebracht, waarna <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> in het gelijk<br />
werd gesteld.<br />
Hoe de klachtencommissie precies werkt, is vastgelegd in<br />
een nieuwe klantenfolder. Het reglement voor klachten is<br />
inmiddels ‘HKZ-proof’ gemaakt.<br />
Feestelijke opening ne<br />
Op vrijdag 23 mei 2008 is Nieuwe Energie officieel geopend.<br />
Dat gebeurde met een open huis, met onder andere optredens<br />
van het Amsterdamse Daklozenkoor de ‘Straatklinkers’.<br />
Ook was er een cartoonist aanwezig in het pand, en lieten<br />
cliënten van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> een stukje ‘straattheater’ zien.<br />
Folder ongewenst gedrag<br />
Nieuwe medewerkers van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> krijgen bij hun indiensttreding<br />
een folder waarin precies staat wat te doen bij<br />
ongewenst gedrag van een collega. <strong>De</strong> procedure ‘Ongewenst<br />
gedrag medewerkers’ is al langere tijd in het handboek van<br />
<strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> op Intranet te vinden. Maar er is nu ook een<br />
folder die de precieze werkwijze bij een dergelijke signalering<br />
uiteenzet.<br />
BwK ook in alphen<br />
In Alphen heeft <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> sinds 2008 ook een team voor<br />
Begeleid Wonen Kort (BWK). Het team heeft als uitvalsbasis<br />
een plekje gevonden bij Kwadraad Algemeen Maatschappelijk<br />
Werk in Alphen. <strong>De</strong> werkzaamheden van BWK in Alphen zijn<br />
wat breder dan in Leiden. Zo doen BWK-medewerkers Ida en<br />
Joost ook outreachend werk. Het team heeft inmiddels zo’n<br />
twintig cliënten in begeleiding.
10.00–10.30 UUr<br />
Maatschappelijk werker Sanne komt net terug van een dubbel cliëntenbezoek in het Sociaal Pension, collega Mariëlle krijgt<br />
bezoek van een zenuwachtige cliënt die vandaag een corporatiewoning krijgt toegewezen en Nathalie buigt zich over een<br />
belastingaangifte. Kortom: een dag als alle anderen bij Begeleid Wonen Lang.<br />
Mariëlle wordt naar beneden geroepen. Daar wacht een gespannen cliënt op haar. <strong>De</strong> man krijgt vandaag de sleutels<br />
van zijn corporatiewoning, maar het tijdstip van de overdracht wil maar niet bekend worden. Ze heeft net weer een<br />
mailtje gestuurd naar de corporatie die de woning verstrekt, maar het verlossende antwoord laat op zich wachten.<br />
“Nu ga ik mijn cliënt ervan proberen te overtuigen dat hij nog een WA- en Inboedelverzekering moet afsluiten. Dure<br />
verzekeringen, dat wel, want hij staat op de zwarte lijst. Dus wil hij niet, want dat vind hij zonde van zijn spaargeld.”<br />
Een kamer verderop zit collega Döndu aan de telefoon. “He Leila, we moeten wat afspraken maken. Ik vermoed dat er<br />
dubbele betalingen van je vaste lasten de deur uit zijn gegaan. Kan je vandaag nog langskomen?” Haar cliënte is net<br />
verhuisd, legt ze uit, en al twee keer is haar uitkering naar de verkeerde bankrekening gegaan. “Er gaat dus van alles<br />
niet goed. <strong>De</strong> hoogste tijd om alles even goed op een rijtje zetten.”<br />
Doelengesprekken met cliënten, verslagen maken, begeleidingsplannen schrijven, bellen met instanties als de Stadsbank<br />
en de Sociale Dienst, onderhandelen met schuldeisers, belastingaangiftes verzorgen: de tien maatschappelijk<br />
werkers van Begeleid Wonen Lang hebben hun handen vol aan de begeleiding van hun cliënten. Wat het moeilijkste<br />
van dit werk is? “<strong>De</strong> bureaucratie”, stelt Mariëlle. “Vaak komt er enorm veel administratief werk en regelwerk bij kijken.<br />
Alle instanties hebben hun eigen methodes, protocollen en procedures en er verandert voortdurend wel iets.” “Ik vind<br />
het moeilijk als mensen zelf niet willen, het zelf opgeven”, vindt collega Maaike. “Gelukkig kom ik dat niet heel veel<br />
tegen. Maar als dat wel gebeurt dan heb ik daar moeite mee. Zoals laatst toen een van mijn cliënten toch weer ging<br />
drinken.”<br />
Daar staat tegenover dat begeleiding van de doelgroep ook net zo goed heel leuk kan zijn. “Zo ga ik bij een van mijn cliënten<br />
elke vrijdagochtend een kopje koffie drinken. Lekker tutten. Dan praten we over een film die we allebei gezien hebben.<br />
En laatst liet ze mij foto’s van haar kleinkinderen zien. Ik vind het belangrijk om ook positieve dingen te delen.”<br />
ingang Intussen komt Mariëlle terug van beneden. “Missie geslaagd.” Haar cliënt is na een kort gesprek alsnog bereid<br />
om een WA- en een Inboedelverzekering af te sluiten. “<strong>De</strong> sleutel van zijn woning heeft hij nog steeds niet. Maar hij is<br />
niet meer zo nerveus en kan ook wel tot morgen wachten. Hij heeft een mobiele telefoon, dus ik kan hem elk moment<br />
bereiken als het zover is.”<br />
Als Mariëlle naar haar kamer loopt stuit ze op Sanne. Zij is net terug van een bezoekje aan het Sociaal Pension, om<br />
twee van haar cliënten te bezoeken. Eentje daarvan begeleidt ze samen met Mariëlle, omdat deze vrouw nogal<br />
‘bewerkelijk’ is. “En, hoe was het met haar koppie”, wil Mariëlle meteen van Sanne weten. “Ze had last van hoofdpijn”,<br />
antwoordt Sanne. “We gaan donderdagochtend samen naar een nieuwe huisarts.”<br />
Het bezoek was goed verlopen. “Bij sommige cliënten gaat het er puur om dat we af en toe ons gezicht laten zien.<br />
En op onverwachte momenten is er dan ineens een ingang om iemand een stapje verder te helpen. Zoals laatst, toen<br />
een van mijn cliënten klaagde over dat hij zoveel spuugde. Komt door de alcohol, zei hij. Hij had zijn eerste biertje al<br />
weer op. Dus je zou minder last hebben als je dat eerste biertje wat later zou nemen, opperde ik toen. Dat kwam aan.<br />
Niet te veel verwachten, en niet te hoog inzetten; dat is hoe het werkt.”<br />
BegeleiD wonen lang Naarmate cliënten hun problemen beter onder controle krijgen, hebben ze minder ondersteuning nodig. Ze worden<br />
zelfstandiger. Daarbij horen andere woonvormen. Cliënten stromen bijvoorbeeld door van Slaaphuis via Sociaal Pension naar een vorm van Begeleid Wonen.<br />
Om deze overgangen soepel te laten verlopen, streeft <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> ernaar een cliënt een vaste begeleider toe te wijzen. Heeft een cliënt langdurig of<br />
structureel hulp nodig, dan krijgt hij deze via Begeleid Wonen Lang.<br />
8|9
10.30-11.15 UUr<br />
Thijs (van het Outreachend Team van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong>) trekt zijn jas aan. Tijd om de straat op te gaan, op zoek naar onbekende<br />
daklozen en ‘zorgmijders’. Eerst naar de Roodenburgerstraat, dan naar het Van der Werfpark en misschien nog even naar<br />
het station. “Een praatje met deze, een babbeltje met gene: laagdrempelig contact maken, daar begint het allemaal mee.”<br />
Op het bankje bij het Roodenburgerveldje, vlakbij de methadonpost, zit vandaag helemaal niemand. Niet verwonderlijk,<br />
want het miezert. “Bij mooi weer zitten hier soms wel zes, zeven mensen”, weet Thijs. “Krantje lezen, biertje<br />
drinken. Meestal maak ik dan een praatje met ze. Over voetbal. Of ze stellen mij een vraag, meestal over uitkeringen<br />
of geld. Soms gaat het helemaal nergens over, maar dan hebben we wel weer even contact.”<br />
Op nu naar het Van der Werfpark. Meteen bij de ingang rechts stuitte Thijs een aantal jaren terug op iemand die daar<br />
regelmatig in de bosjes op wat kranten lag te slapen. “’s Middags zat hij dan meestal op een bankje in het zonnetje<br />
de Metro te lezen. Op een dag ben ik naast hem gaan zitten en vroeg hem of ik een stukje van zijn krant mocht inzien.<br />
Daarna raakten we aan de praat over de inhoud van de krant.”<br />
Thijs zit vol met dit soort verhalen. Over die keer dat hij op een man stuitte die door anderen werd omschreven als<br />
psychotisch en ‘behoorlijk in de war’. “Toen ik hem de eerste keer aansprak keek hij mij alleen maar heel lang aan en<br />
zei geen woord. Een paar weken later zag ik hem weer, en gaf ik hem een eetbon voor de MacDonalds. Die mochten<br />
wij rond kerst weggeven. Zegt hij: ‘Weet je wel wat je de dieren daarmee aandoet?’ Een prachtig aanknopingspunt.”<br />
Een ding heeft Thijs in de loop der jaren wel geleerd: het eerste contact met ‘zijn doelgroep’ is niet in vaste methodieken<br />
of protocollen te vangen. “Dat is elke keer weer anders. En je weet nooit of iemand psychotisch is, of agressief<br />
is door pillengebruik of alcohol. Dat is een kwestie van kijken, aanvoelen en ervaring. Eigenlijk is elke dakloze een<br />
methode op zichzelf.”<br />
Spacebox Ook in het Van der Werfpark is het stil. Dus rijdt Thijs op zijn fiets naar Perron 1, de voormalige gedoogzone<br />
bij Leiden CS waar zich tot een aantal jaren terug regelmatig dak- en thuislozen ophielden. Achter een van de pilaren<br />
vindt hij een paar oude kranten en wat plastic zakken met etensresten en twee pakken melk erin. “Beschimmeld. Al<br />
weken oud”, zegt hij na een vluchtige inspectie. “Soms kijk ik wel eens in zo’n tas om te zien of er iets is waarmee ik<br />
de naam van een persoon kan achterhalen. En soms verplaats ik wel eens expres wat. Als ik de volgende keer dan<br />
terugkom en zie dat alles anders gegroepeerd is, dan weet ik dat hier iemand verblijft.”<br />
Dan rijdt Thijs richting de Merenwijk. Achter de Groenoordhallen, op het parkeerterrein ter hoogte van een voormalige<br />
legerdump staat een spacebox, een stapelbare portocabin met slechts één raam en één deur. In deze box woont een<br />
voormalige cliënt van hem. “Een ideale woonvorm”, vindt Thijs. “<strong>De</strong>ze man is namelijk nogal uitbundig, en past niet<br />
in zoiets als het Sociaal Pension. Hier heeft hij alles bij de hand. Wat mij betreft komen er meer van dit soort voorzieningen<br />
in de stad. Als het dan een beetje goed gaat met zo iemand, laat hem dan met rust, zou ik zeggen. Soms<br />
betekent iemand helpen ook helemaal niets doen.”<br />
Dan gaat zijn mobieltje af. Een van zijn cliënten zit in Nieuwe Energie en heeft om hem gevraagd. Of hij daar even<br />
langs kan gaan. “Morgen nieuwe kansen”, zegt hij als hij zijn fiets keert. En weg is hij.<br />
ouTreacHenD TeaM Het Outreachend Team van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> gaat de straat op om contact te leggen met daklozen. Het team probeert<br />
met hen in gesprek te komen en hen uit te leggen waar ze hulp kunnen vinden. Soms stuit het team op knelpunten in de hulpverlening of op<br />
nieuwe ontwikkelingen. Die bespreken de medewerkers van het team met de gemeente en met andere hulpverleners.<br />
10|11
11.15–12.00 UUr<br />
Tijdens het tweewekelijkse cliëntenoverleg van Begeleid Wonen Kort kunnen medewerkers advies vragen aan hun collega’s.<br />
Vandaag brengt Yolande twee van haar klanten in.<br />
<strong>De</strong> eerste cliënte woont in een corporatiewoning van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong>. “Zij is al bijna twee jaar bij ons in begeleiding”,<br />
legt Yolande uit. “Ik verwacht dat we ergens in oktober de afrondingsevaluatie gaan doen. Maar zij heeft nu al<br />
aangegeven tegen die tijd naar Amsterdam te willen verhuizen. Haar hele sociale netwerk zit daar. En ze heeft al een<br />
jongen gevonden die zijn appartement met haar wil ruilen. Maar kan dat zomaar?”<br />
Afdelingsmanager Dirk-Jan ziet geen probleem. “Volgens mij moet ze dat met de corporatie regelen. Daar gaan wij<br />
niet over.”<br />
Maar Yolande is nog niet overtuigd: “Dit is toch een woning die speciaal aan onze doelgroep is toegewezen? Kan het<br />
dan zomaar dat daar iemand instroomt van buiten die daar niet toe behoort?”<br />
Collega Gaby ziet het probleem niet. “Volgens mij kan dat gewoon.” Ook Dirk-Jan ziet geen obstakels: “En als jij verder<br />
geen risico’s ziet…”<br />
Die ziet Yolande niet. “Mercedes heeft aangegeven haar begeleiding af te willen ronden, en ik voorzie verder geen<br />
grote problemen. Het gaat heel goed met haar. Dus wat is nu mijn volgende actie?”<br />
Dirk-Jan: “Ik zou dit even melden bij de corporatie. Zeg erbij dat ze haar begeleidingstraject binnenkort gaat afronden.<br />
Dat moet omdat ze het contract met ons niet zomaar kan verbreken. Steek het maar positief in. Hier moeten we<br />
gewoon pragmatisch mee omgaan.”<br />
groenhoven <strong>De</strong> tweede casus waar Yolande advies over wil, betreft een mannelijke cliënt van 53 jaar. “Hij zat een<br />
tijdje in Nieuwe Energie, moest vervolgens naar het ziekenhuis voor een darmoperatie en kwam op de intensive care<br />
terecht omdat er iets niet goed was gegaan. Daarna is hij weer opgeknapt en even uit mijn gezichtveld verdwenen.<br />
Maar ik heb hem weer teruggevonden. Hij zit sinds een paar weken in Groenhoven, een verzorgingstehuis met<br />
aanleunwoningen, omdat hij een stoma heeft. Zolang dat zo is mag hij niet terug naar Nieuwe Energie. Hoe gaan<br />
we zijn begeleiding verder regelen?”<br />
Gaby adviseert Yolande haar cliënt over te dragen: “Bij Groenhoven hebben ze vast ook een maatschappelijk werker.<br />
Vermoedelijk zijn ze daar al lang met hem bezig.”<br />
Ook Dirk-Jan vindt dat een goed idee: “Dan zou het best zo kunnen zijn dat ze jou alsnog om hulp vragen. Op dat<br />
moment moeten jullie samen een contract afspreken en kan Groenhoven ons inhuren.”<br />
“Dus mijn begeleiding houdt nu op?” wil Yolande weten. “Ik wil eigenlijk nog wel een paar keer bij hem langs om<br />
zeker te weten dat hij daar goed zit.”<br />
“Doe dat gerust. We ronden het netjes af”, adviseert Dirk-Jan. “Ik heb liever dat je er nog wat tijd aan besteedt en<br />
dat dan in goed overleg doet, dan dat we nu zomaar stoppen. Die ruimte hebben we namelijk wel.”<br />
BegeleiD wonen KorT Naarmate cliënten hun problemen beter onder controle krijgen, hebben ze minder ondersteuning nodig. Ze<br />
worden zelfstandiger. Daarbij horen andere woonvormen. Cliënten stromen bijvoorbeeld door van Slaaphuis via Sociaal Pension naar een<br />
vorm van Begeleid Wonen. Om deze overgangen soepel te laten verlopen, streeft <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> ernaar een cliënt een vaste begeleider toe<br />
te wijzen. Heeft een cliënt tot maximaal een à twee jaar structureel hulp nodig, dan krijgt hij deze via Begeleid Wonen Kort.<br />
12|13
12.00–13.30 UUr<br />
Marieke van het Outreachend Team houdt gemiddeld zo’n 30 tot 40 jongeren zonder dak of thuis in de gaten. Doel is hen waar<br />
mogelijk een beslissend zetje richting zorg te geven. “Daarna maak ik me snel weer uit de voeten.” Vanmiddag praat ze bij met<br />
één van haar protegees.<br />
Laetitia (23) woont tijdelijk bij een kennis van haar vader. Nog hooguit een paar dagen kan ze daar blijven. Daarna staat<br />
ze weer op straat. En dat is jammer, want Marieke was net bezig een intake voor haar te regelen bij de Crisisopvang.<br />
Maar Laetitia kwam door een onbezonnen actie in de cel terecht: “Ik had wat gedronken en geblowd en gooide samen<br />
met mijn vriendje de ruiten van mijn tante’s huis in. Toen we wilden vluchten knalde hij met zijn auto bovenop een<br />
politiewagen. Niet erg handig natuurlijk.”<br />
<strong>De</strong> twee kennen elkaar al langer. Want Laetitia holt van incident naar incident. En regelmatig kruist ze daarbij Marieke’s<br />
pad. Marieke: “Jij hebt echt twee gezichten. Blijvend is de lach die er om jou heen hangt: je bent een gezellig<br />
mensenmens. En iedereen denkt altijd dat het goed met jou gaat. Maar dan komt er altijd een moment dat jij je gaat<br />
vervelen, en dan zoek je een lawine op.” Laetitia grinnikt: “Ze noemen me niet voor niets een adrenaline-junkie.”<br />
Neem die keer dat ze naar Groningen ging, om ‘nog even’ een gouden kettinkje bij haar verslaafde ex op te halen.<br />
“Toen waarschuwde ik je al dat hij je aan de gouden ketting zou leggen”, grinnikt Marieke. En dat gebeurde. Lang leek<br />
het erop alsof ze niet meer terug kwam. Maar hij kon zijn handen niet thuis houden. “En toen hij op een avond ging<br />
trainen bij de sportschool, heb ik mijn spullen gepakt en ben bij hem weg gegaan.” En dus kwam ze weer bij Marieke<br />
terecht. Marieke: “Jij hebt echt een heel bijzonder talent om in bijzondere situaties terecht te komen.”<br />
grapjes Daarna bespreken ze samen kort de situatie van dit moment. Die ziet er niet bepaald rooskleurig uit.<br />
Marieke: “Hoe lang kan jij nog bij die kennis van je vader blijven? “ Laetitia: “Een week, hooguit. Hij vindt dat ik een<br />
redelijke plek moet hebben. Niet dat ik tussen de junkies hoef te liggen.” Marieke: “En daarna?” Laetitia: “Daarna zijn<br />
mijn mogelijkheden zo’n beetje uitgeput.” Marieke: “Dan ga ik onmiddellijk de intake bij de Crisisopvang regelen.<br />
Wat overigens niet wil zeggen dat er plek voor je is.”<br />
Tussendoor worden er ondanks de ernst van de situatie regelmatig grapjes gemaakt. Bijvoorbeeld over dat Laetitia<br />
nu al bijna tien jaar de ziekte van Crohn heeft. Marieke: “Misschien is dat iets om te vieren. Zo van: hoera, ik heb al<br />
tien jaar de ziekte van Crohn.” Volgens haar kunnen dat soort grappen als de basis van de verstandhouding goed is:<br />
“Wat het beste werkt is als je echt een situatie creëert waarin je alles tegen elkaar kunt zeggen.”<br />
even afwachten Stel dat Laetitia een plekje weet te bemachtigen bij de Crisisopvang, dan is dat is ook maar voor<br />
tijdelijk. Doel is haar namelijk te plaatsen in het Leids Werkhotel van Cardea Jeugdzorg, waar cliënten integrale hulp<br />
op maat kunnen krijgen, tot woonruimte aan toe. Ook daarvoor is de aanvraag inmiddels in behandeling. Maar ook dat<br />
kan nog wel even duren: er is een behoorlijke wachtlijst. Daarom start ze ook alvast met het ‘Project Nu’, van datzelfde<br />
Cardea. Dat is erop gericht cliënten werkervaring te geven, gekoppeld aan een korte begeleidingsperiode van maximaal<br />
drie maanden. “Er loopt dus veel, meid, maar het is nu even afwachten”, besluit Marieke. En ze steekt haar pupil nog<br />
een hart onder de riem: “Ik vind dat je het erg goed doet. Dat is nou precies het mooie aan jou: jij ziet overal altijd<br />
een uitdaging in. En daar kan je die adrenaline van jou nog heel goed voor gebruiken.”<br />
ouTreacHenD TeaM jongeren Een onderdeel van het Outreachend Team van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> richt zich speciaal op de categorie jongeren<br />
tot 27 jaar. Opdracht is contacten te leggen met deze jonge dak- en thuislozen. Het team probeert met hen in gesprek te komen en hen uit te<br />
leggen waar ze hulp kunnen vinden.<br />
14|15
13.30-14.45 UUr<br />
Boommarkt, even na half twee. Zeven cliënten van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> trekken in oranje hesjes met papierprikkers, vuilniszakken,<br />
bezems, een schop en een rolcontainer de stad in. <strong>De</strong>nnis, vaste begeleider van <strong>De</strong> Veegploeg, heeft er zin in. “We hebben<br />
weinig gezeik in de groep en het is aardig weer. Wat wil je nog meer?”<br />
Jeroen is iemand die geen blad voor de mond neemt. Het groepje vegers is nog maar net de Koninginnegracht opgedraaid<br />
of hij barst al los in een stortvloed van woorden. Over de onverschilligheid van de Leidse politiek ‘die net doet<br />
alsof er geen daklozenprobleem is’. Nee, zelf komt hij er wel, bezweert hij terwijl hij met zijn prikker een leeg colablikje<br />
van de straat grist.<br />
Na een paar moeilijke jaren in Eindhoven, waar hij in foute kringen verkeerde, en na viereneenhalf jaar detentie (“Dat<br />
was de derde keer al dat ik vastzat”), is hij in Leiden een nieuw leven begonnen. “Dat was de enige manier.” Met een<br />
baan voor drie dagen, voorzichtig weer wat sociale contacten. Alleen een woning ontbreekt nog. Maar veel mensen die<br />
hij tegenkomt bij de nachtopvang zijn lang niet zo goed af als hij. “Dat krijg je in een stad die toerisme belangrijker<br />
vindt dan de zorg voor zijn eigen inwoners. Ik vind dat schandalig.”<br />
Begeleider <strong>De</strong>nnis roept hem lachend tot de orde. “Hee Jeroen, werken moet je. Niet lullen maar vullen!” Daarna raken<br />
ze met elkaar in gesprek. Over dat het best goed gaat met Jeroen: dat hij zo langzaamaan mensen in de stad leert<br />
kennen, dat hij regelmatig goede maaltijden binnen krijgt. “Bal gehakt, groente erbij, alles! Dat krijg je met al die<br />
contacten. Ik kom overal. Ja man, ik ben er best goed uitgekomen.” “Dat zijn jouw woorden”, grapt <strong>De</strong>nnis onmiddellijk<br />
gevat. En dan: “Goed dat het een beetje begint te lopen. Jij zat in een verdomd lastig hoekje.”<br />
Met zijn losse optreden weet <strong>De</strong>nnis de sfeer in het groepje ontspannen te houden. Bijvoorbeeld als Jeroen hem<br />
tijdens een rookpauze op de Schelpenkade gekscherend beetpakt: “Als ik geen shaggie van je mag dan flikker ik je zo<br />
de gracht in.” <strong>De</strong>nnis reageert gemaakt onderkoeld: “Probeer maar.”<br />
Dan wordt het gesprek ernstiger. Over dat Jeroen het beu is om ’s nachts in Nieuwe Energie te moeten slapen. “Soms<br />
mis ik net dat duwtje om in beweging te komen.” <strong>De</strong>nnis snapt dat wel: “Jongen, ik moet er ook niet aan denken dat<br />
ik elke dag in Nieuwe Energie zou zitten en mezelf dáár op zou moeten laden.”<br />
relaxed Na een klein uur prikken last <strong>De</strong>nnis een kleine pauze in op een paar bankjes tegenover de Spar in de<br />
Herenstraat. Iedereen mag wat te drinken bestellen. Het friszure zuiveldrankje GoedeMorgen is erg populair.<br />
<strong>De</strong>nnis zit tevreden op zijn bankje. “Doordat we uren met elkaar optrekken, hebben we veel tijd om te praten. Het<br />
begint vaak met koetjes en kalfjes, over voetbal of een film op tv. En dan komen soms de problemen. Juist omdat de<br />
sfeer zo relaxed is.”<br />
Na een minuut of tien adempauze, zet de karavaan zich langzaam weer in beweging. En meteen pakt Jeroen de draad<br />
van zijn betoog weer op, alsof er in de tussentijd niets gebeurd is. <strong>De</strong>nnis hoort hem geduldig aan. Over dat er een<br />
gebruikersruimte voor heroïneverslaafden moet komen, over dat <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> goed werk doet, maar dat ‘partijen<br />
waarmee zij samenwerken vaak zo bureaucratisch zijn’. “Kijk, persoonlijk kom ik er wel. Maar al die anderen…”<br />
veegploeg Teams van daklozen dragen sinds enkele jaren bij aan het schoonhouden van de Leidse binnenstad. Daarvoor heeft<br />
<strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> <strong>De</strong> Veegploeg in het leven geroepen. In ruil voor een dagdeel werk ontvangen deelnemers een vergoeding. Dat levert<br />
bovendien een schonere stad en veel waardering van het publiek en de middenstand op. Gezien de grote belangstelling kunnen<br />
daklozen maximaal vijf dagdelen per week deelnemen aan <strong>De</strong> Veegploeg.<br />
16|17
14.45-16.00 UUr<br />
Het Centraal Bureau is het kloppende, logistieke hart van de organisatie. Hier wordt de smeerolie aangemaakt die de raderen<br />
van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> soepel houdt. Als altijd gonst het er van de activiteit. Vooral aan de balie is het spitsuur. “Saai is het<br />
hier nooit. Ons werk heeft een hoog onvoorspelbaarheidsgehalte.”<br />
Receptioniste Petra spreekt van ‘een hectische middag’. “We hebben weer veel mensen over de vloer. Net is er een<br />
vergadering van teamleiders geweest, en straks is er weer een bijeenkomst van de nachtportiers.” Intervisiecursussen,<br />
OR-vergaderingen, managementoverleg: altijd gebeurt er wel wat in de verschillende vergaderruimtes van het Centraal<br />
Bureau.<br />
Petra zucht ervan. Zij heeft vanmiddag al weer een paar organisatorische brandjes moeten blussen. Zo moest zij twee<br />
keer ‘uitzendbureautje spelen’ omdat iemand zich ziek had gemeld. “In zo’n geval moet ik al mijn andere activiteiten<br />
stilleggen en meteen op zoek gaan naar een vervanger.” <strong>De</strong> ene keer lukt dat snel, de andere keer is dat minder eenvoudig.<br />
“Laatst bijvoorbeeld kreeg een nachtportier na zes diensten hartklachten. Toen moest ik ineens een gat van zes<br />
nachten zien te vullen.” Maar ook dat is uiteindelijk gelukt. “Behalve onze eigen portiers hebben we namelijk ook twee<br />
oproepkrachten en contacten met een beveiligingsbedrijf. Soms is het flink puzzelen onder hoge tijdsdruk, maar we<br />
komen er altijd weer uit.”<br />
verbeterpunten Aan verschillende bureaus wordt de onvermijdelijke papieren rompslomp van de organisatie digitaal<br />
‘weggewerkt’. Nora is bijvoorbeeld bezig met de salarisadministratie. “<strong>De</strong>ze persoon had een 0-urencontract en gaat<br />
nu naar een vast contract. Dat moet ik verwerken in het systeem; anders komt het met zijn salariëring niet in orde.”<br />
Een bureau verderop voert <strong>De</strong>nise de aanwezigheidslijsten in. “Op basis van gedraaide diensten kunnen we daarna de<br />
salarissen in orde maken.”<br />
In een van de andere kamers zitten Petra en Ben. Petra houdt de kwaliteit van de dienstverlening bij <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> in<br />
de gaten, en werkt het zogenaamde ‘verbeterregister’ bij. “Daarin staan verbeterpunten die uit audits met medewerkers<br />
boven tafel zijn gekomen.” Ben is applicatiebeheerder en netwerkbeheerder. Hij zorgt ervoor dat iedereen ‘van<br />
alles’ kan registreren, en haalt daar dan weer de ‘fouten en slordigheden’ uit. “Zo probeer ik nu in kaart te brengen<br />
wat het ons gekost heeft dat we een AWBZ-indicatie niet op tijd hebben aangevraagd.”<br />
organisatorisch brandje Op het Centraal Bureau is ook de werkplek van <strong>Binnenvest</strong>-directeur Wim van ’t Veer. Hij<br />
is net terug van een ketenpartneroverleg met de GGZ Leiden, Rivierduinen, Brijder Verslavingszorg, Parnassia, <strong>De</strong> Zijl<br />
Bedrijven en de gemeente Leiden. Daar was hij samen met Ellen, manager beleid en innovatie. Zij gaf daar namens<br />
<strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> een toelichting op het project ‘Activering’. Nu mailt hij aan ambtenaren en collega’s de resultaten<br />
daarvan door. “Als dat klaar is ga ik met de directeur van Reclassering Nederland op werkbezoek naar Nieuwe Energie.<br />
Ik ga hem daar rondleiden en laat hem kennismaken met wat medewerkers.”<br />
Als bijna altijd staat zijn deur open. “Ik vind het belangrijk dat mensen hier binnen kunnen lopen als er iets aan de<br />
hand is.” Omgekeerd betekent dat ook dat hij veel meekrijgt van wat zich in het pand afspeelt. Zo is luid en duidelijk te<br />
horen dat bij de balie de telefoon weer eens rinkelt. En dat Petra lachend opneemt: “Saai? Nee, dat zal het hier echt<br />
niet snel worden.”<br />
cenTraal Bureau Op het Centraal Bureau van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> is het secretariaat gehuisvest. Tevens zetelt op deze locatie het management<br />
van de organisatie. In die zin is het Centraal Bureau het logistieke, beleidsmatige en organisatorische hart van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong>.<br />
18|19
jaaroverzicht 2008<br />
HKZ-certificaat<br />
<strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> heeft na hard werken het felbegeerde HKZcertificaat<br />
behaald. HKZ is het kwaliteitsmodel voor de zorg.<br />
Het HKZ kwaliteitssysteem en bijbehorende HKZ certificering<br />
is te vergelijken met ISO 9001. <strong>De</strong> laatste hindernis bleek<br />
aanvankelijk dat er nog geen plan van aanpak was voor personeelsbeleid<br />
en beheer. Maar in februari ging KiWa Nederland<br />
akkoord met een plan van aanpak daarvoor. Daarna stond<br />
niets certificering nog in de weg.<br />
Het motto van de kwaliteitszorg van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong>: Heldere<br />
afspraken maken, zorgen dat daarvoor draagvlak ontstaat<br />
en de afspraken met bezieling uitvoeren.<br />
Trudy Mantel is op 4 februari in dienst getreden als kwaliteitscoördinator<br />
bij <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong>. Haar taak is de kwaliteit<br />
van de zorg te bewaken en waar nodig te verbeteren. Zij zal<br />
daarvoor onder andere putten uit de adviezen en aanbevelingen<br />
van de zogenaamde Kwaliteitscirkel. <strong>De</strong>ze is samengesteld<br />
uit medewerkers van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong>.<br />
in 2008 (nog) geen opvang in Katwijk<br />
In Katwijk is het nog niet gelukt om een maatschappelijke<br />
opvang te realiseren. “Er is veel gepraat, maar we zijn weinig<br />
opgeschoten”, aldus <strong>Binnenvest</strong>-directeur Wim van ’t Veer.<br />
Op initiatief van platform Kocon is het idee ontstaan om<br />
maatschappelijke opvang in Katwijk te realiseren. In april<br />
2008 ging de gemeenteraad akkoord met het realiseren van<br />
twee opvangvoorzieningen in Katwijk voor dak- en thuislozen<br />
en verslaafden. Door samen te werken met <strong>De</strong> Brug in<br />
Katwijk, een organisatie voor verslavingszorg, dacht <strong>De</strong><br />
<strong>Binnenvest</strong> meer draagvlak te creëren waardoor het sneller<br />
zou kunnen gaan. <strong>De</strong> Brug zocht een locatie voor twintig<br />
cliënten, de <strong>Binnenvest</strong> acht plekken voor begeleid wonen.<br />
“We hadden de rekensom gemaakt, het zat er in. En er lag<br />
een activeringsproject voor de bewoners, met de bedoeling<br />
dat ze zich snel opgenomen zouden voelen”, aldus Van ’t Veer.<br />
<strong>De</strong> gemeente ging vervolgens op zoek naar een geschikte<br />
locatie, en riep ook haar inwoners op locaties aan te dragen.<br />
Er kwamen veel suggesties, maar dat leidde uiteindelijk niet<br />
tot een plek voor de opvang. Vervolgens ontstond er veel<br />
onrust en werd het een politieke kwestie. Van ‘t Veer: “We<br />
hebben daarom voorgesteld om weer te splitsen met <strong>De</strong> Brug<br />
en zelf een locatie te zoeken. Dat is jammer want een locatie<br />
samen met <strong>De</strong> Brug zou een aantal voordelen opleveren, voor<br />
de zorg en de kosten.”<br />
nieuw Sociaal pension<br />
<strong>De</strong> gemeente, Portaal en <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> zijn met elkaar in<br />
gesprek over herontwikkeling van het Sociaal Pension.<br />
Dat is nodig omdat de huidige locatie aan de Haagweg in<br />
de toekomst gesloopt wordt vanwege een breder wijkontwikkelingsproject.<br />
Inzet is veertig plekken terug te bouwen op<br />
de huidige locatie.<br />
BwK ook in alphen<br />
In Alphen heeft <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> sinds 2008 ook een team voor<br />
Begeleid Wonen Kort (BWK). Het team heeft als uitvalsbasis<br />
een plekje gevonden bij Kwadraad Algemeen Maatschappelijk<br />
Werk in Alphen. <strong>De</strong> werkzaamheden van BWK in Alphen zijn<br />
wat breder dan in Leiden. Zo doen BWK-medewerkers Ida en<br />
Joost ook outreachend werk. Het team heeft inmiddels zo’n<br />
twintig cliënten in begeleiding.<br />
Mooie start van Maatjesproject<br />
In 2008 is het Maatjesproject van start gegaan. Maatjes zijn<br />
vrijwilligers die het leuk vinden om regelmatig met een cliënt<br />
op stap te gaan. Een maatje trekt voor minstens een jaar op<br />
met een (voormalig) dak- of thuisloze die bij hem of haar<br />
past. Het maatje is geen hulpverlener. Doel van het Maatjesproject<br />
is vooral dat de cliënten weer sociale contacten<br />
krijgen.<br />
Inmiddels zijn er met succes een aantal koppels gestart.<br />
Ingrid van Loo: “Er hebben zich vijf mensen gemeld die mee<br />
willen doen. Met vier van hen zijn we verder gegaan. We<br />
hebben ze een training gegeven. Ze zijn, om verschillende<br />
redenen, erg enthousiast. <strong>De</strong> een wordt gedreven door<br />
nieuwsgierigheid, een ander komt omdat hij kennis wil<br />
maken met een andere belevingswereld. We hebben onlangs<br />
de eerste stellen aan elkaar gekoppeld.”<br />
Medewerkers meer tevreden<br />
Medewerkers van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> zijn meer tevreden over hun<br />
werk dan drie jaar geleden. Dat blijkt uit de uitkomsten van<br />
een zogenaamd medewerkerstevredenheidsonderzoek. Toch<br />
valt er ook nog genoeg te verbeteren. Met name de communicatie<br />
tussen het Managementteam (MT) en de werkvloer<br />
is nog voor verbetering vatbaar, blijkt uit het onderzoek.<br />
Zo missen medewerkers soms aandacht en waardering van<br />
het MT. Er is een actieplan ontwikkeld om deze communicatie<br />
te verbeteren.
Meer activering<br />
Felice Veenman is in 2008 aangenomen om cliënten van <strong>De</strong><br />
<strong>Binnenvest</strong> te activeren. “Projecten kunnen een opstap zijn<br />
naar werken via <strong>De</strong> Zijl Bedrijven (DZB), naar tóch leren of<br />
naar gestructureerder werk.”<br />
In 2008 heeft een werkgroep onderzoek gedaan naar het verleden<br />
van de cliënten. Zelf deed Felice intussen onderzoek op<br />
Nieuwe Energie, en inventariseerde wensen van cliënten daar.<br />
Daarna is zij onder andere op zoek gegaan naar extra activeringsprojecten<br />
voor <strong>De</strong> Veegploeg. Dit heeft geleid tot het<br />
kerstbomenproject: Bloemenshop Hogenboom op het Bevrijdingsplein<br />
liet haar kerstbomen bezorgen door cliënten van<br />
<strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong>. Dit was een groot succes, stelt de winkelier:<br />
“Het was super. <strong>De</strong> klanten reageerden allemaal heel positief<br />
en de daklozen zelf ook. Dit is wat ons betreft zeker voor<br />
herhaling vatbaar.”<br />
Een ander mooi voorbeeld van activering is het Speeltuinenproject.<br />
Vier jongens van <strong>De</strong> Veegploeg zijn zelfstandig<br />
begonnen met het onderhouden van speeltuinen. Het biedt<br />
ze gevarieerder werk dan alleen papiertjes prikken. Felice:<br />
“Ze drinken een kop koffie met de speeltuinbeheerder en<br />
maken contact met andere mensen daar. Ze horen er dan<br />
echt bij. En ze vinden het leuk.”<br />
In 2009 verwacht Felice veel meer op dit gebied te kunnen<br />
doen. “Er is meer geld en er kan dus meer. Ik denk dan aan<br />
grotere projecten waar we ook DZB bij inschakelen. Net<br />
als het Speeltuinproject, maar dan in het groot. We kijken<br />
vooruit. We activeren namelijk niet om mensen bezig te<br />
houden, maar om een stapje verder te komen.”<br />
Kwart eeuw crisisopvang<br />
<strong>De</strong> Crisisopvang van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> aan de Rembrandtstraat<br />
bestaat 25 jaar. Dat is op 26 september gevierd met een<br />
geslaagd jubileumfeest. Tijdens de festiviteiten werd er<br />
teruggeblikt, maar ook al vooruitgeblikt op plannen voor<br />
een nieuwe vorm van crisisopvang in samenwerking met<br />
de Stichting Leidse Studentenhuisvesting (SLS) en woningcorporatie<br />
Ons Doel. Wethouder Gerda van den Berg heeft<br />
een ‘tegen zinloos geweld-tegel’ geplaatst voor de deur<br />
van de jarige Crisisopvang.
jaaroverzicht 2008<br />
nieuwe methodiek crisisopvang<br />
<strong>De</strong> Crisisopvang is in 2008 gaan werken volgens het ‘methodiekproject’.<br />
Teamleider Jannet van Hulsen: “We willen op<br />
deze manier tot verdere professionalisering en kwaliteitsverbetering<br />
komen.”<br />
Tot nu toe werkt het goed. Van Hulsen: “Het mooie van dit<br />
project is dat het vanuit de verschillende disciplines en<br />
werkers zelf is gekomen, en daardoor veel draagvlak heeft.<br />
Drie verschillende werkgroepen gaven input, en dat is door<br />
een stuurgroep tot een document verworden. Daarin staat<br />
duidelijk omschreven wie wat doet; wat doen maatschappelijk<br />
werkers, wat doen persoonlijk begeleiders, en is er een<br />
checklist samengesteld en een doel omschreven. Dat doel,<br />
ons eerste doel, is dat we op zoek gaan naar een woning en<br />
naar een inkomen. Het oplossen van de dakloosheid is voor<br />
ons het allerbelangrijkste. Al het andere kan wachten. <strong>De</strong><br />
cliënt houdt zijn begeleider. Op deze manier is de continuïteit<br />
gewaarborgd.”<br />
opvang x oggz<br />
Acht organisaties voor maatschappelijke opvang, waaronder<br />
<strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong>, en 12 organisaties voor vrouwenopvang hebben<br />
zich georganiseerd in de academische werkplaats Opvang<br />
x Oggz, ondergebracht bij het UMC St. Radboud Nijmegen.<br />
In oktober 2008 presenteerde de werkplaats zich met een<br />
kennissite www.werkplaatsOxO.nl en met het OxO-bulletin.<br />
Werkplaats Oxo heeft twee speerpunten; het speerpunt<br />
sociale uitsluiting & dakloosheid en het speerpunt huiselijk<br />
geweld. Inzet is het ontwikkelen van communities of practice.<br />
<strong>De</strong> leden van deze communities hebben een gezamenlijk<br />
belang en zij delen hun kennis en ervaring.<br />
<strong>De</strong> deelnemende opvanginstellingen trekken in totaal vijf jaar<br />
gezamenlijk op waar het gaat om onderzoek en evaluatie.<br />
Prof. dr. Judith Wolf is directeur van Oxo en tevens van het<br />
Onderzoekscentrum maatschappelijke zorg.<br />
Trofee voor cliëntenraad<br />
Cliëntenraad <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> heeft de wisseltrofee 2008 van<br />
de Landelijke Vereniging van Thuislozen (LVT) ontvangen. <strong>De</strong><br />
Cliëntenraad heeft de prijs gekregen voor haar inzet rondom<br />
de ingebruikname en ontwikkeling van Nieuwe Energie, haar<br />
werkwijze in de organisatie en de stad Leiden, en de positieve<br />
(landelijke) uitstraling die daarvan is uitgegaan.<br />
Spacebox<br />
Op het parkeerterrein van de Groenoordhallen heeft Portaal<br />
een zogenaamde spacebox geplaatst voor een cliënt van <strong>De</strong><br />
<strong>Binnenvest</strong>. <strong>De</strong>ze bestaat uit een portocabin, met slechts een<br />
toegangsdeur en een raam, met kook- en douchefaciliteiten.<br />
<strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> en de gebruiker hebben met elkaar strenge<br />
begeleidings- en beheerafspraken gemaakt. <strong>De</strong> proef lijkt<br />
vooralsnog een succes te zijn.<br />
problematiek in kaart<br />
In het najaar van 2007 hebben <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> en Activite aan<br />
het UMC St Radboud in Nijmegen de opdracht verstrekt om<br />
een onderzoek te doen naar de somatische problematiek onder<br />
sociaal kwetsbare mensen in Leiden. <strong>De</strong> gemeente Leiden<br />
heeft bijgedragen aan de financiering.<br />
Het onderzoek laat zien hoe kwetsbaar de mensen zijn op<br />
verschillende leefgebieden. Er zijn forse schulden, de dagbesteding<br />
laat te wensen over en de mensen kampen met somatische<br />
problemen, psychiatrische problemen en zijn eenzaam.<br />
<strong>De</strong> resultaten van het onderzoek zijn op een expertmeeting<br />
in maart 2008 gepresenteerd. Tijdens deze meeting waren<br />
vertegenwoordigers van verschillende organisaties aanwezig<br />
en is gebrainstormd over concrete acties om het welzijn en de<br />
gezondheidstoestand van sociaal kwetsbare mensen te verbeteren.<br />
<strong>De</strong> uitkomsten van deze meeting zijn in actiepunten<br />
verwoord en geven richting aan het beleid voor de komende<br />
jaren.<br />
Het onderzoek is ook verbreed met Alphen en Katwijk.<br />
Speelkelder opgeknapt<br />
<strong>De</strong> speelkelder onder de Crisopvang heeft een metamorfose<br />
ondergaan. Er is een luchtverversingssysteem geïnstalleerd,<br />
een scheidingswand geplaatst, de muren zijn wit gespoten en<br />
er is nieuw zeil op de vloer gelegd. <strong>De</strong> grootste helft van de<br />
kelder is veranderd in een kindvriendelijke, rookvrije huiskamer,<br />
met zithoek, speelgoed en knutselmogelijkheden. Het<br />
andere gedeelte is voor sportief gebruik. Zo staat er nu een<br />
tafeltennistafel, waarvan al druk gebruik wordt gemaakt.
evaluatie van intakes en plaatsingen<br />
In 2007 gaf Anne Sanderink van het Zorgregiebureau (ZRB) al<br />
aan dat er minder intakes werden gedaan dan waar behoefte<br />
aan is. Volgens collega Lia Vermeulen was dat ook in 2008 het<br />
geval. “<strong>De</strong> vraag is alleen maar groter geworden en we hebben<br />
te weinig intakecapaciteit. We doen eigenlijk alleen het<br />
hoognodige.”<br />
Een van de speerpunten om de kwaliteit van de dienstverlening<br />
van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> te verbeteren, is het evalueren van de<br />
intakes. Volgens Lia staat dat hoog op het prioriteitenlijstje.<br />
“Maar sinds de start van het ZRB is er ook sprake van een<br />
wachtlijst, en zal er dus nagedacht moeten worden over overbruggingszorg.<br />
<strong>De</strong> opdracht deze zorg verder te ontwikkelen<br />
ligt in eerste instantie bij het ZRB. Maar ook dat is een van de<br />
belangrijke activiteiten waar nog geen tijd voor is.”<br />
Rondom reeds uitgezette trajecten wil het ZRB daarnaast een<br />
evaluatie organiseren met medewerkers, teamleiders, maatschappelijk<br />
werkers en groepsleiders om de kwaliteit van de<br />
dienstverlening te verbeteren. <strong>De</strong> bedoeling is om inhoudelijke<br />
kennis met elkaar te delen en zo te vergroten, en de<br />
samenwerking en de werkwijze te verbeteren. Concreet wil<br />
het ZRB eens in de twee maanden samen intakes en plaatsingen<br />
bespreken, en evalueren hoe het proces is verlopen<br />
en wat er goed ging en wat er beter kan. Na meerdere<br />
bijeenkomsten zouden eventuele knelpunten gesignaleerd<br />
en aangepakt kunnen worden.<br />
Steun voor vrienden<br />
Stichting Vrienden heeft bijna 2000 euro ontvangen van<br />
Lex de Boer, oud-directeur van Portaal. Bij zijn afscheid van<br />
de woningcorporatie, op 31 maart 2008, had hij de Vrienden<br />
bedacht als goede doel voor zijn afscheidscadeau.<br />
ZrB verhuisd<br />
Per 23 juni 2008 is het Zorg Regie Bureau (ZRB) verhuisd<br />
naar de Stationsstraat 2b. Reden voor de verhuizing was het<br />
gebrek aan werkruimte voor medewerkers van het Centraal<br />
Bureau. <strong>De</strong> ruimte ligt pal onder de hoofdzetel van <strong>De</strong><br />
<strong>Binnenvest</strong>.
16.00-17.00 UUr<br />
Het is spitsuur bij het Service Punt Informatie en Leren (SPIL) van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong>. <strong>De</strong> telefoon gaat onafgebroken, regelmatig<br />
staat er iemand voor de deur die naar binnen wil, en alle computers waarop cliënten hun administratie kunnen doen zijn<br />
bezet. En dus laat SPIL-medewerker Anneke haar koffie noodgedwongen weer koud worden.<br />
Er staat een man voor de balie. “Hoe kom ik in aanmerking voor begeleid wonen”, wil hij weten. “Ik ben bezig met een<br />
uitkering. Ze hebben mij gezegd dat ik iets aan mijn dakloosheid moet doen. Dus dacht ik: SPIL, daar moet ik wezen.<br />
Nou, hier ben ik.”<br />
Anneke moet hem teleurstellen: “Bij ons begin je altijd met een uitgebreide intake, en daar moet ik nu eenmaal een<br />
afspraak voor maken. Dat kan alleen niet op hele korte termijn, want het is erg druk momenteel.” Ze besluit zijn gegevens<br />
in te boeken, en adviseert hem om vrijdag om 9.00 uur nog eens langs te komen. “Ik mag namelijk maar een<br />
week vooruit intakes boeken. Maar zorg wel dat je op tijd bent, want anders is een ander je al weer voor.”<br />
Tijdens het korte gesprekje wordt Anneke maar liefst zeven keer gestoord. Drie keer door de telefoon (een collega die<br />
iets wil checken, een cliënt die een afspraak afzegt en iemand die wil worden doorverbonden met een maatschappelijk<br />
werker), vier keer staat er iemand aan de deur die moet worden binnengelaten. “Het is weer spitsuur”, grapt ze. “Laatst<br />
kwamen er ineens twaalf mensen tegelijk binnen. Dat hebben jullie zeker met elkaar afgesproken, zei ik toen.”<br />
gevarieerd Als er even niemand bij de balie staat, grijpt Anneke haar kans om de drukte van zo-even administratief<br />
af te handelen. Bezoekers van SPIL die gebruik maken van de internetvoorzieningen moeten bijvoorbeeld geregistreerd<br />
worden, de ingekomen post moet op datum worden gestempeld (“Jongeren kunnen hier namelijk hun post komen<br />
ophalen omdat we hen liever niet in Nieuwe Energie hebben”) en sommige telefoontjes vragen om een vervolgactie.<br />
“Zo kreeg ik net een belletje van een cliënt dat hij vandaag niet op intake verschijnt, vanwege allerlei ontwikkelingen<br />
in zijn gezin. Dat moet ik kort samenvatten in een mailtje en meteen aan het Zorg Regie Bureau melden.”<br />
Ook dat is opschieten geblazen, want elk moment kan haar hulp gevraagd worden door bezoekers die achter de<br />
computers voor cliënten zijn gekropen. “Dan vragen ze mij bijvoorbeeld om een hotmailaccount aan te maken of<br />
schrijf ik voor iemand een brief voor een incassobureau. Heel gevarieerd en verschrikkelijk leuk. Laatst zat hier iemand<br />
die acuut uit zijn huis zou worden gezet. Ik ben toen voor hem aan het bellen gegaan en heb voor elkaar gekregen dat<br />
hij tien dagen uitstel kreeg om nog wat dingen te regelen. Kijk, daar doe ik het voor: het is heerlijk om te zien dat je<br />
voor iemand echt het verschil kunt maken.”<br />
Koud Dat lukt natuurlijk niet altijd, en soms is dat frustrerend. Zoals laatst toen ze een man voor haar balie kreeg die<br />
drie kwartier te laat was voor zijn intake. “O, ik dacht al: wat een ruime afspraak, tussen tien en half twaalf. Ze roepen<br />
vast een heleboel mensen tegelijk op of zo”, luidde zijn verweer. In zo’n geval kan Anneke niets doen: “Ik geloof dat<br />
hij het nog echt meende ook. Maar ik kan dan echt niets anders doen dan een nieuwe afspraak maken. Hoe vervelend<br />
dat ook is.”<br />
Als er even niemand voor de balie staat, de telefoon niet rinkelt en bezoekers van SPIL even geen beroep op haar doen,<br />
grijpt ze naar haar kop koffie. “Koud”, grijnst ze. En ze loopt naar de keuken om een nieuwe te halen. Maar ze is nog<br />
maar amper halverwege of de telefoon gaat weer. En er staat ook alweer iemand voor de deur die naar binnen wil.<br />
Anneke kan er wel om lachen: “Zoals ik al zei: het is spitsuur.”<br />
Spil Bij het ServicePunt Informatie en Leren (SPIL) van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> kunnen cliënten en hun familieleden informatie halen over <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong><br />
en over andere hulpverleningsinstanties. <strong>De</strong> SPIL-medewerker ontvangt hen en helpt hen bij het zoeken naar die informatie. Ook helpt deze<br />
medewerker bij het aanmelden op woning- of jobsites, bij het invullen van formulieren of het schrijven van brieven. Bij SPIL vinden bovendien<br />
cursussen plaats. Ook houden andere hulpverleningsorganisaties er regelmatig spreekuur.<br />
24|25
17.00-19.45 UUr<br />
In de Crisisopvang aan de Rembrandtstraat hangt volgens groepswerker Marja momenteel ‘een clubhuissfeer’. “Er wordt<br />
veel op de bank gehangen; het is redelijk passief allemaal.” Zij probeert wat meer in de groep aanwezig te zijn dan anders.<br />
“Ik heb toch een beetje een voorbeeldfunctie.”<br />
Het loopt tegen etenstijd. In de keuken leggen Ruben en Miranda de laatste hand aan de warme maaltijd van vandaag.<br />
Zij hebben de kookbeurt, en dat is flink aanpoten. Immers: alle kamers zijn bezet, dus moeten er straks 25 hongerige<br />
magen worden gevuld. Miranda pelt eieren, Ruben zet een braadslee met kipfilet in de oven. Colorado, hun kleine<br />
zoontje, houdt hen vanuit de box in de woonkamer kraaiend in de gaten.<br />
Dan komt groepswerker Marja poolshoogte nemen. “Gaat het goed hier?” Dat doet ze elke namiddag zo rond half zes,<br />
even kijken of de kookploeg op schema ligt. “Bewoners van de Crisisopvang zijn doorgaans behoorlijk zelfredzaam.<br />
Maar koken voor zo’n grote groep is best een fikse klus.” Dus springt ze even bij, roert in een pannetje met pruttelde<br />
ragout en zet de frituurpan aan.<br />
Om tien voor half zeven is het eten klaar. Marja en groepswerker Ria scheppen de maaltijd uit vanuit de keuken.<br />
Daarna gaat iedereen zitten, en verdelen de bewoners zich over de tafels. Er vormen zich twee groepen. Ria schuift<br />
aan bij de ene groep, Marja nestelt zich aan de andere tafel. “Want vooral op dit soort momenten is het goed om in<br />
de groep te zijn.”<br />
Voordat Marja gaat eten geeft ze het kookduo een compliment: “Ik vind dat jullie heel erg je best hebben gedaan.”<br />
Dat vinden sommige cliënten ook. <strong>De</strong>jan bijvoorbeeld. “Je vergeet bijna waar je woont”, grapt hij, en gretig valt hij aan.<br />
Kok Ruben geniet van alle lof en steekt vanaf de andere kant van de ruimte zijn duim grijnzend omhoog.<br />
<strong>De</strong> sfeer is ontspannen. Aan de ene tafel is Cees, een al wat oudere man, mikpunt van een groepsdolletje. “Netjes eten<br />
Cees”, zegt zijn buurvrouw. “En niet knoeien, anders moet je weer een slabbetje om.” Marja, die net naar de keuken is<br />
gelopen, hoort dat en scheurt een stuk keukenpapier af. Dat drapeert ze stoïcijns om de nek van de verbouwereerde<br />
Cees. Iedereen lacht.<br />
Aan de andere tafel maakt Colorado er een gezellige boel van. Het kereltje kiept baldadig zijn bordje ondersteboven, en<br />
pikt gulzig een paar maïskorrels van het tafelblad. <strong>De</strong> blaadjes sla laat hij liggen. <strong>De</strong> anderen kijken geamuseerd toe.<br />
goede bekomst “Een prettige sfeer is ontzettend belangrijk hier”, vindt Marja. “Mensen die hier komen, moeten<br />
echt even op adem kunnen komen. Dat kan alleen als zij zich veilig voelen.” <strong>De</strong> sfeer is niet altijd zo goed als vanavond.<br />
“We zitten ook wel eens bij elkaar aan tafel en dan wordt er niets gezegd. Of dan verdwijnt de helft naar boven om op<br />
de kamer te eten.”<br />
Sinds kort hebben de bewoners met elkaar ingevoerd dat iedereen op elkaar wacht na het eten. Marja: “Pas als we<br />
elkaar een goede bekomst hebben gewenst, gaan we van tafel. Het leuke is dat er nu allerlei gesprekken ontstaan<br />
omdat iedereen toch moet wachten. Dat is goed voor de sfeer.”<br />
Om tien over half zeven wordt het sein gegeven dat de maaltijd ten einde is. In de spoelkeuken vormt zich een lange<br />
rij wachtenden voor de wasbak, want iedereen moet zelf zijn bord en bestek afspoelen.<br />
Volgens groepswerker Ria was dit een maaltijd ‘als zoveel anderen’. “<strong>De</strong> sfeer was gemiddeld: het kan beter en het kan<br />
slechter. Het was wel erg grappig om te zien hoe Colorado er een potje van maakte en dat vader en moeder daar niet<br />
boos om werden. Dat is wel eens anders. Het gezinnetje maakte gelukkig vanavond weer eens een relaxte indruk.”<br />
criSiSopvang Bij de Crisisopvang aan de Rembrandtstraat in Leiden vinden dakloos geraakte cliënten allereerst rust. Ze hebben er<br />
een eigen kamer en zorgen samen met de andere cliënten voor het huishouden. Daarnaast werkt de cliënt, samen met een woonmaatschappelijk<br />
werker van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong>, aan het oplossen van de problemen. In principe is de opvang bedoeld voor een periode van<br />
maximaal acht weken. Voor cliënten die langer dan acht weken hulp nodig hebben, is vervolgopvang mogelijk.<br />
26|27
19.45-23.05 UUr<br />
Het is rustig in Nieuwe Energie. Buiten hangen een stuk of vijftien cliënten van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> rond bij de ingang van het<br />
pand. Praten, drinken, roken, gebruiken. Binnen kijken pakweg twintig dak- en thuislozen naar een vechtfilm op Veronica.<br />
Baliemedewerker Astrid ruimt de vuile koffiekopjes in de vaatwasser. <strong>De</strong> meeste van de aanwezigen kent ze. “Bijna<br />
allemaal zitten ze hier 24 uur per dag in Nieuwe Energie, op een tweetal na”, monstert ze. “Sinds de dag- en nachtopvang<br />
in elkaar zijn geschoven, hoeven cliënten in principe de deur niet meer uit. Er zijn er bij die hier al maanden<br />
of zelfs nog langer zitten.”<br />
In een hoekje zit iemand zijn brood te smeren. “Morgenochtend moet ik er vroeg uit om te werken”, verklaart hij.<br />
Een ander loopt naar de balie met een pizza in zijn hand. Of Astrid ‘m even in de magnetron wil opwarmen. Dat wil<br />
ze, uiteraard.<br />
Voor groepswerkers Coen en Mario is het vanavond business as usual: de roosters maken, de slaaplijst uitdraaien<br />
(“Er is plek voor maximaal veertig mensen; hebben we er meer dan wordt het loten geblazen”), mutaties in de kas<br />
verwerken, de was doen, voorraden brood en beleg beheren, de meest uiteenlopende vragen beantwoorden (“Heb<br />
je nou al naar mijn sokken gezocht?”) en af en toe een praatje maken met wie daar open voor staat. Immers: alle<br />
groepswerkers vervullen ook een functie als persoonlijk begeleider.<br />
Coen houdt ontspannen een oogje in het zeil. Waar hij op let? “Of iedereen zich aan de huisregels houdt. Er mag<br />
bijvoorbeeld binnen in het pand niet gebruikt worden: geen alcohol en geen drugs. En ik hou in de gaten of de sfeer<br />
goed blijft; of er niet plotseling agressie of irritatie ontstaat. Want dat kan ook gebeuren. Het komt wel eens voor<br />
dat de stoelen hier door de lucht vliegen.”<br />
Vanavond lijkt een makkie. Een lange dag loopt ten einde: de eerste cliënten die een bed voor de nacht hebben weten<br />
te bemachtigen vertrekken al naar boven. <strong>De</strong> rest zit rond de televisie gegroepeerd. Het is erg rokerig: er hangt een<br />
blauwe mist in de ruimte.<br />
Diep gat Onderuitgezakt nipt Coen van zijn hete koffie. Wanneer hij een geslaagde dienst heeft gedraaid? “Als ik<br />
cliënten het gevoel heb kunnen geven dat ze erbij horen. Soms kan dat door samen een potje te klaverjassen of door<br />
naar voetbal te kijken, soms via een praatje en soms is een groet al genoeg. Het zijn mensen die net als ieder ander<br />
behoefte hebben aan sociaal contact. Het enige verschil is dat zij in een diep gat zijn gevallen.”<br />
Dan is het half elf. “Iedereen die een slaapplaats heeft moet nu naar binnen komen”, roept Coen terwijl hij zijn hoofd<br />
even buiten de deur steekt, de donkere avond in. Een stuk of tien mensen maken zich los uit het duister en komen<br />
binnen. Daarna gaan de deuren van de nachtopvang op slot.<br />
Terwijl Mario vast wat ontbijtspullen gaat klaarzetten, en de baliemedewerkers de keuken aan kant maken, sluit Coen<br />
de kas af, en gaat aan de slag met de slaaplijst, zorgvuldig checken of iedereen er is. “Want wie er niet is maar zich wel<br />
heeft opgegeven, krijgt een time-out en mag hier morgen niet slapen. We moeten namelijk mensen wegsturen omdat<br />
we bedden tekort hebben.” Vanavond is iedereen er.<br />
Om vijf voor elf gaat de televisie uit. <strong>De</strong> laatste cliënten van <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> schuifelen naar boven en maken zich op<br />
voor de nacht. Alleen in de hoek bij de slaapvertrekken, naast het kantoortje van de nachtportier, roken vijf mensen<br />
voor het slapen gaan nog een laatste sigaret. Gedempte stemmen, een rood oplichtend puntje in het donker: dan<br />
wordt het echt stil. Nieuwe Energie is volledig in rust.<br />
nacHTopvang nieuwe energie Sinds mei 2008 beschikt <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> over een nieuwe locatie voor de opvang van dak- en thuislozen:<br />
Nieuwe Energie, in het centrum van Leiden. Van 21.00 tot 9.00 uur vindt daar de nachtopvang plaats: maximaal veertig cliënten kunnen er<br />
terecht voor een bed, een douche en een ontbijt. Ze betalen een eigen bijdrage voor een overnachting.<br />
28|29
2008 cIJFErS<br />
Formatie per 31 december 2008 in fte<br />
FTe’s per 31-12 2007 2006<br />
Directie en ondersteunend personeel<br />
Directie 1,0 -<br />
Management 2,8 3,8<br />
Administratief personeel 1,7 2,1<br />
Secretariaat en receptie 3,0 2,8<br />
Onderzoeker 0,2 -<br />
Technische dienst 1,2 1,2<br />
OR activiteiten 0,3 0,3<br />
Ondersteuning cliëntenraad 0,2 0,1<br />
10,4 10,3<br />
primair proces<br />
Teamleiders 4,2 3,2<br />
Coördinatoren 0,7 0,9<br />
Woonmaatschappelijk werkers 20,1 13,0<br />
Sociaal Pedagogisch werkers 26,8 25,6<br />
Activiteitenbegeleider 1,9 1,5<br />
Assistent Welzijn 6,8 2,1<br />
Nachtportiers 6,4 4,9<br />
Huishoudelijk personeel 0,9 0,9<br />
Stagiaires 2,2 2,2<br />
Centrale intake 2,2 -<br />
Administratieve ondersteuning 1,6 0,9<br />
73,8 55,1<br />
Totaal FTe’s 84,2 65,4
Kerngegevens awBZ / ggZ productie<br />
productie, personeel en opbrengsten<br />
cliënten<br />
Aantal cliënten in zorg op 31 december 2008 : 700<br />
capaciteit<br />
Aantal bedden op 31 december : 75<br />
waarvan beschermd wonen (ribw) : 50<br />
productie awBZ<br />
Aantal verzorgingsdagen beschermd wonen : 15.450<br />
Aantal uren ambulante ondersteuning in verslagjaar : 10.075<br />
personeel<br />
Aantal personeelsleden in loondienst op 31 dec. : 114<br />
Aantal FTE in loondienst op 31 dec. : 84<br />
Bedrijfsopbrengsten<br />
Totaal : € 5.301.741<br />
Waarvan wettelijk budget aanvaardbare kosten : € 2.731.120<br />
Waarvan subsidie gemeente Leiden (UVOK) : € 2.393.079<br />
Waarvan overige bedrijfsopbrengsten : € 177.542<br />
Meer weten? kijk op www.debinnenvest.nl | jaardocument zorg<br />
30|31
colofon<br />
redactie PICO communicatie Leiden | Caroline Velema<br />
tekst Went Werkt Leiden | Eric Went<br />
fotografie Ronald Han, Jan Scheerder 10, 12, 16, 28<br />
grafisch ontwerp hakijk | Jan Kleingeld<br />
drukwerk drukkerij Groen<br />
© juni 2009<br />
adressen<br />
cenTraal Bureau<br />
Morssingel 11<br />
2312 AZ Leiden<br />
071 514 70 40 / 516 61 00<br />
BegeleiD wonen lang<br />
Pelikaanstraat 5<br />
2312 DW Leiden<br />
071 514 58 61<br />
BegeleiD wonen KorT<br />
Morssingel 7<br />
2312 AZ Leiden<br />
071 516 30 70<br />
criSiSopvang<br />
Rembrandtstraat 12<br />
2311 VW Leiden<br />
071 513 35 49<br />
nieuwe energie<br />
Papegaaisbolwerk 25<br />
2312 LX Leiden<br />
071 512 86 51<br />
Spil<br />
Pelikaanstraat 5<br />
2312 DW Leiden<br />
071 512 80 08<br />
Sociaal penSion<br />
Haagweg 156<br />
2321 AH Leiden<br />
071 531 06 14<br />
STicHTing <strong>De</strong> BinnenveST<br />
Postbus 11085 | 2301 EB Leiden<br />
www.debinnenvest.nl
NIEmaND hoEFT aaN DE kaNT TE STaaN
VaN<br />
2008<br />
Naar<br />
2009<br />
2008 is amper een half jaar verleden tijd, of <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong> is al weer hard<br />
bezig met een nieuw plan om activering in samenhang met wonen en zorg<br />
aan te pakken. Actief onder dak noemen we dat. Wij hebben namelijk de<br />
overtuiging dat het hebben van onderdak en het deelnemen aan de<br />
maatschappij in elkaars verlengde liggen. Bij de ene cliënt is het van belang<br />
eerst woonruimte te realiseren en van daaruit samen te werken aan een plek<br />
in de maatschappij. Bij de ander is juist actief worden de basis voor verdere<br />
stappen. Met Actief onder dak kiezen we voor een persoonsgerichte aanpak,<br />
voor maatwerk dus, en gaan we producten ontwikkelen die dat kunnen<br />
ondersteunen.<br />
Verder gaan we in 2009 voort met het uitwerken van plannen voor een<br />
persoonsgerichte aanpak in de regio Zuid-Holland Noord. Doel daarvan is de<br />
samenwerking tussen alle partijen en daarmee de zorg voor onze cliënten te<br />
verbeteren. Ook willen we de nieuwe werkmethodiek die in 2008 ontwikkeld<br />
is voor de Crisisopvang gaan ‘uitrollen’ naar onze andere voorzieningen.<br />
En alsof dat nog niet genoeg is gaan we aan de slag met de uitvoering van<br />
het Maatjesproject en proberen we de ambitieuze doelen van het Regionaal<br />
Kompas voor 2013 dichterbij te brengen: een integraal trajectplan voor alle<br />
daklozen, 75 procent minder huisuitzettingen, 75 procent minder daklozen<br />
en een kwart minder overlast als gevolg van dakloosheid en verslavingsproblematiek.<br />
Maar meer daarover in het jaarbericht van 2009.<br />
Wim van ’t Veer, directeur <strong>De</strong> <strong>Binnenvest</strong>