Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2<br />
evi<strong>de</strong>nt<br />
Evert van Zwol, presi<strong>de</strong>nt<br />
Een zwarte dag voor<br />
<strong>de</strong> wereld<br />
Wat lijkt het alweer lang gele<strong>de</strong>n, die<br />
vreselijke gebeurtenissen in New<br />
York, Washington en Pennsylvania.<br />
Zel<strong>de</strong>n heeft een gebeurtenis<br />
<strong>de</strong> wereld zo veran<strong>de</strong>rd en helaas is ook <strong>de</strong><br />
luchtvaart daarop geen uitzon<strong>de</strong>ring geweest.<br />
Een flinke groep vliegers die sindsdien hun<br />
carrière begonnen zijn kennen geen wereld<br />
met een gezellig openstaan<strong>de</strong> cockpit<strong>de</strong>ur,<br />
passagiersbezoek in <strong>de</strong> cockpit en securityprocedures<br />
die <strong>de</strong> crew niet als potentiële<br />
terroristen bena<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n.<br />
Wat blijf je die torens op <strong>de</strong> zuidpunt van Manhattan<br />
missen als je van JFK naar <strong>de</strong> stad rijdt<br />
en wat heerste er in New York een onwezenlijke<br />
sfeer na die fatale dag nu inmid<strong>de</strong>ls tien<br />
jaar gele<strong>de</strong>n. En dan te be<strong>de</strong>nken dat ik graag<br />
op mooie hel<strong>de</strong>re dagen het WTC opging om<br />
van het geweldige uitzicht te genieten. Helaas<br />
hebben we die dag allemaal onze onschuld<br />
verloren en wer<strong>de</strong>n we gedwongen om mee<br />
te gaan met <strong>de</strong> nieuwe realiteit. We kunnen<br />
inmid<strong>de</strong>ls constateren dat het is gelukt om ons<br />
aan te passen. Het is er niet leuker op gewor<strong>de</strong>n<br />
maar <strong>de</strong> luchtvaart heeft ook die crisis<br />
overwonnen.<br />
De uitdaging om een herhaling in wat voor<br />
vorm dan ook van 9/11 te voorkomen blijft<br />
groot. Naast het inzetten van veilige en<br />
slimme technologie die <strong>de</strong> overlast voor <strong>de</strong><br />
passagier tot het minimum beperkt is er<br />
een zeer belangrijke rol weggelegd voor <strong>de</strong><br />
inlichtingendiensten. Het vroegtijdig opsporen<br />
van problemen en een min<strong>de</strong>r voorspelbare<br />
screening van passagiers en personeel is wat<br />
<strong>de</strong> VNV betreft essentieel om <strong>de</strong> luchtvaart<br />
veilig, efficiënt en zelfs ook nog een beetje<br />
leuk te hou<strong>de</strong>n.<br />
De Ne<strong>de</strong>rlandse verkeersvliegers eren onze<br />
omgekomen collega’s en uiteraard ook alle<br />
an<strong>de</strong>re mensen die door toedoen van terrorisme<br />
het leven lieten. Deze editie van <strong>Op</strong> <strong>de</strong> <strong>Bok</strong><br />
is geheel gewijd aan <strong>de</strong> gebeurtenissen van 11<br />
<strong>september</strong> 2001 en wat dat voor personen en<br />
organisaties heeft betekend.<br />
11 <strong>september</strong> special<br />
voorwoord<br />
Francis van Haaff, hoofdredacteur<br />
Ground zero is eigenlijk <strong>de</strong><br />
naam die <strong>de</strong> Amerikanen gaven<br />
aan het punt waarop <strong>de</strong> bom op<br />
Hiroshima explo<strong>de</strong>er<strong>de</strong>. Nog<br />
steeds is het vreemd dat niemand<br />
<strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> benaming wrang<br />
of oneigenlijk vond toen die<br />
binnen een paar uur door CNBC<br />
en CNN ook aan <strong>de</strong> smeulen<strong>de</strong><br />
resten van <strong>de</strong> Twin Towers werd<br />
gegeven. Reddingswerkers in<br />
New York noem<strong>de</strong>n het veel<br />
toepasselijker ‘The Pile’. Dit<br />
woord geeft on<strong>de</strong>rtussen goed<br />
<strong>de</strong> figuurlijke puinhopen weer<br />
die zijn ontstaan na <strong>de</strong> aanslagen:<br />
oorlog, financiële crises,<br />
ongeken<strong>de</strong> staatsschul<strong>de</strong>n,<br />
nationale en internationale<br />
politieke strubbelingen en <strong>de</strong><br />
terreurdreiging die bovenaan<br />
elke politieke agenda kwam te<br />
staan.<br />
Ie<strong>de</strong>reen weet nog precies waar<br />
hij was, tien jaar gele<strong>de</strong>n. Zelf<br />
moest ik naar Lon<strong>de</strong>n. <strong>Op</strong> een<br />
televisiescherm in <strong>de</strong> D-pier<br />
van Schiphol zag ik <strong>de</strong> twee<strong>de</strong><br />
toren instorten. Mijn vlucht<br />
had uitein<strong>de</strong>lijk een slot van<br />
vijf uur. Enkele namen van mijn<br />
passagiers herinner ik me nog.<br />
We mochten niet over Lon<strong>de</strong>n<br />
vliegen.<br />
Een duizend voet visual direct<br />
base approach maak je toch<br />
niet vaak op Heathrow. <strong>Op</strong> het<br />
vliegveld kon je een speld horen<br />
vallen.<br />
Het i<strong>de</strong>e van Eelco Wiemans om<br />
een special te maken over 9/11<br />
was voor <strong>de</strong> redactie een uitdaging<br />
die we enthousiast aangingen.<br />
Ook met onze beperkte<br />
journalistieke vermogens<br />
moesten we toch een bijzon<strong>de</strong>r<br />
themanummer kunnen brengen.<br />
Hoe meer we ons echter<br />
in <strong>de</strong> materie inlazen, <strong>de</strong>s te<br />
min<strong>de</strong>r bos we door <strong>de</strong> bomen<br />
zagen. Er is veel geschreven<br />
over terrorisme, over Al Qaeda,<br />
over <strong>de</strong> Amerikaanse buitenlandse<br />
politiek en complotten.<br />
Het laatste was overigens relatief<br />
vermakelijke kost. Vragen<br />
zijn gesteld in het Congres. Hoe<br />
lang bleef George Bush in die<br />
schoolklas? Waar waren general<br />
Myers en Donald Rumsfeld?<br />
Wanneer zijn <strong>de</strong> militairen<br />
gewaarschuwd over vlucht 11,<br />
175, 77 en 93? Hoe wist Rudy<br />
Giuliani vooraf al zo zeker dat<br />
<strong>de</strong> Twin Towers zou<strong>de</strong>n instorten?<br />
Geen antwoord. Ooit zal <strong>Op</strong><br />
<strong>de</strong> <strong>Bok</strong> hier <strong>de</strong> nodige ophel<strong>de</strong>ring<br />
over brengen.<br />
Het onheilspellen<strong>de</strong> van terrorisme<br />
waarvan 9/11 het ultieme<br />
symbool is gewor<strong>de</strong>n, is verre<br />
van lichte kost.<br />
<strong>Op</strong> <strong>de</strong> dag dat Osama Bin<br />
La<strong>de</strong>n werd gedood was ik in<br />
Washington. Uit journalistieke<br />
nieuwsgierigheid bezocht ik <strong>de</strong><br />
her<strong>de</strong>nkingsplek van het Pentagon.<br />
In<strong>de</strong>rdaad stond er pers.<br />
Er wer<strong>de</strong>n bloemen gelegd.<br />
Waarschijnlijk niet eens meer<br />
dan gebruikelijk.<br />
<strong>Op</strong> <strong>de</strong> ge<strong>de</strong>nksteen las ik <strong>de</strong><br />
namen van <strong>de</strong> vliegers van<br />
American Airlines 77,<br />
Burlingame en Charlebois. En<br />
bijvoorbeeld <strong>de</strong> vier namen van<br />
het echtpaar Falkenberg die<br />
<strong>de</strong>ze dag met hun twee dochters<br />
naar Australië zou<strong>de</strong>n emigreren.<br />
De steen verbergt een<br />
tragiek waar we lang niet alles<br />
van hebben meegekregen.<br />
De bedoeling van <strong>de</strong>ze speciale<br />
uitgave is om zowel <strong>de</strong> herinnering<br />
boven te halen, een<br />
beschei<strong>de</strong>n reconstructie te<br />
maken van <strong>de</strong>ze dag voor KLM<br />
en <strong>de</strong> ramp van 9/11 pogen te<br />
dui<strong>de</strong>n nu <strong>de</strong>ze een dui<strong>de</strong>lijker<br />
plek heeft in <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis.<br />
3