Begrippenlijst

Bijvoorbeeld: Ten syn de Joden niet, Heer Jesu, die u cruysten,
3.5. Dubbelrijm
Noch die verraderlyck u togen voort gericht,
Noch die versmadelyck u spogen int gesicht.
(J. Revius, ‘Hy droech onse smerten’, 1630)
Eindrijm bij metrische verzen dat zich uitstrekt over verschillende lettergrepen
waarvan er twee beklemtoond zijn.
Bijvoorbeeld: Beloften van de verre stranden
Hoog achter gouden sterrelanden
(P.C. Boutens, ‘Aan aardes groen en bloemrijk plein’)
Naast bovengenoemde vormen bestaan ook nog rijmvormen als kettingrijm, pauzerijm,
schüttelreim, gebroken rijm, identiek rijm, visueel rijm en voorrijm.
4. Rijmschema’s: om de plaats aan te geven die de rijmende versregels ten opzichte van elkaar
innemen, maken we gebruik van een rijmschema. Er zijn verschillende soorten rijmschema’s:
4.1. Gepaard rijm
Rijm van telkens twee op elkaar volgende versregels; schema aabbcc.
4.2. Gekruist rijm
Rijm van twee versregels, van elkaar gescheiden door een andere versregel die op
zijn beurt op dezelfde manier met een vierde verbonden is; schema abab (cdcd …).
4.3. Omarmend rijm
Rijm van de eerste met de vierde versregel, van de tweede met de derde, enz.:
schema abba (cddc …).
4.4. Tussenrijm
Rijm van de derde met de zesde versregel van een strofe, terwijl de andere verzen
gepaard rijmen op andere klanken; rijmschema aabccb.
4.5. Verspringend rijm
Rijm van versregels die telkens door meer dan één vers van elkaar gescheiden zijn;
schema abcabc …; ook het rijmschema abccba wordt zo soms genoemd.
4.6. Onderbroken rijm of weesrijm
6