Vijzelcourant 7 - Ondernemersvereniging De Vijzel

april/mei 2012 10 de VijzelCourant
4 mei herdenking bij de ‘Gevallen Hoornblazer’
Ton Schimmelpennink
De ‘Gevallen Hoornblazer' in Amsterdam
is een eerbetoon aan de 36 politieke
gevangenen die hier op 12 maart 1945 bij
wijze van represaille door de bezetter zijn
gefusilleerd. Wat is er op deze plek
gebeurd? Op 10 maart 1945 viel de
Sicherheitsdienst een pand aan de
Amsterdamse Stadhouderskade binnen.
Hier bevond zich de centrale post van een
illegale verzetsgroep, opgericht door mej.
J.J. van Tongeren. Alle leden van de groep
hadden een codenummer, dat was
vastgelegd in een register. De 'sleutel' voor
het register was in de tuin van het pand
begraven. Op 11 maart 1945
drongenenkele verzetsleden daarom het
pand binnen. Een vuurgevecht ontstond
ende SS Hauptscharführer Ernst Wehner
Van de redactie
Hans en Wil van Heteren
Brand op de
Vijzelgracht
Zo af en toe komen ze binnenwippen op
Vijzelgracht 11, bij Boek ’n Plank. Meneer
en mevrouw Van Heteren, eigenlijk
Hans en Wil, maar dat zeg je vanwege
hun leeftijd niet. Sommige mensen
zullen hen nog wel kennen: ze hebben
jaren-lang een slagerij gehad op
nummer 11.
Hij is er geboren, in 1930. Zijn ouders
waren er komen wonen na de brand, in
werd dodelijk getroffen. Als vergelding
werden de volgende dag 36 gevangenen uit
het Huis van Bewaring overgebracht naar
het Eerste Weteringplantsoen. Voor de
ogen van honderden Amsterdammers die
van de bezetter moesten toekijken, werden
de gevangenen met drie salvo’s
geëxecuteerd.
Programma
Xandra Schutte houdt een toespraak dit
jaar bij het monument. Het koor Esthers
Tiental zingt vóór de 2 mintuten stilte
liederen als Tebe Poem, Hard Times come
again no more, en Dos Kelbl (het kalfje),
geschreven door Jitschak Katsenelson.
Daarna zal de Last Post gespeeld worden
door trompettist Rende Luitjes. Na de
twee minuten stilte en tijdens de
bloemlegging lezen leerlingen van De
1929, toen zijn moeder al in verwachting
van hem was, vertelde hij; zijn vader
begon er een slagerij. De laatste keer dat
hij op de Vijzelgracht was, had hij een
tasje bij zich. Hij trok er een foto uit, van
het bluswerk; er is een hoop volk op de
been. Hij heeft ook foto’s bij zich van de
brand, op 11 september 1961 in het
magazijn en de kantoren van V&D, waar
nu het Juridisch Loket is. De
brandweerwagens moesten onder
politiebegeleiding naar de plek des onheils,
zo druk was het.
Courant
15 mei 1968: nóg een grote brand, in het
Hospice Wallon, nu Maison Descartes.
Tonnen schade, meldde de inmiddels niet
meer bestaande Courant Nieuws van de
Dag. Enfin, zo zit die tas van meneer Van
Heteren vol met wetenswaardigheden.
Nietalleen over branden trouwens.
Van Heteren heeft op de Vijzelgracht
gewoond tot 1956, toen hij zijn Wil
trouwde. Ze hebben daarna even op de
Transvaalkade gewoond, maar toen hij de
slagerij van zijn vader overnam in 1958,
werd er ook maar meteen van huis geruild
en kwamen ze weer terug. Ze bleven tot
1989, toen stopte hij met de zaak en
verhuisden ze naar Purmerend. Maar af en
toe een dagje Amsterdam, dat blijft leuk.
Want als hobby heeft hij nu uitzoeken wat
er allemaal in de panden op de Vijzelgracht
Kleine Reus verhalen voor en wordt
accordeon gespeeld door Jan Petri.
1e Weteringplantsoen, Weteringcircuit
Amsterdam, aanvang 19.40 uur
Informatie: Loes Mulders 020-6259434
is gebeurd. Hij dreunt een lijstje op van
wat er in 1930 allemaal zat in ‘ons’ stukje,
te beginnen op nr 1: schoenmakerij De
Waal, speelgoedzaak Petri, Sleutelkluis,
Blom meubelzaak, boekenzaak van
Boekman, Van Heteren (was daarvoor een
lampenkappenzaak), daarnaast een
hoedenzaak, dat werd later Dupco, waar je
lederen kleding kon kopen, banketbakkerij
Van Nie, apotheek Koek. Maar zoals dat
gaat: hij wil graag in contact komen met
mensen die hem nog meer kunnen
vertellen. Zijn gegevens zijn te verkrijgen
via de redactie van de VijzelCourant.
De brand in 1961