Programmabegroting 2010 - Gemeenteraad - Gemeente Ede

Programmabegroting 2010 – 2013
Toekomst vraagt om keuzes
Ede, 30-09-2009
CZ/FB

Inhoudsopgave
1. Toekomst vraagt om keuzes ...................................................................................3
2. Programmaplannen .................................................................................................5
2.1. Leeswijzer......................................................................................................5
2.2. 1. Veiligheid.....................................................................................................
2.3. 2. Beheer Openbare Ruimte ................Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
2.4. 3. Economische Zaken....................................................................................
2.5. 4. Educatie ......................................................................................................
2.6. 5. Sport............................................................................................................
2.7. 6. Cultuur.........................................................................................................
2.8. 7. Werk en Inkomen ........................................................................................
2.9. 8. Maatschappelijke Dienstverlening...............................................................
2.10. 9. Zorg .............................................................................................................
2.11. 10. Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen..........................................................
2.12. 11. Milieu en Landschap .................................................................................
2.13. 12. Bestuur en Organisatie..............................................................................
2.14. 13. Dekkingsmiddelen .....................................................................................
3. De financiële positie ..............................................................................................79
3.1. Inleiding .......................................................................................................79
3.2. Uitgangspunt Perspectiefnota 2010 - 2013.................................................79
3.3. Gevolgen Mei- en Septembercirculaire 2009..............................................79
3.3.1. Gevolgen Meicirculaire 2009 .........................................................79
3.3.2. Effecten meicirculaire.....................................................................80
3.3.3. Taakmutaties en overige ontwikkelingen.......................................80
3.4. Lobby, onvermijdelijk beleid en overige ontwikkelingen .............................82
3.4.1. Lobby en bijdragen ........................................................................82
3.4.2. onvermijdbaar beleid......................................................................82
3.4.3. Resumé..........................................................................................82
3.4.4. Publieke Dienstverlening ...............................................................83
3.4.5. Overige ontwikkelingen..................................................................83
3.4.6. Resumé meerjarenperspectief.......................................................84
3.5. Meerjarenperspectief - ontwikkelingen........................................................84
3.5.1. Inleiding..........................................................................................84
3.5.2. Ontwikkelingen...............................................................................84
3.6. Meerjarenperspectief – ruimtescheppende maatregelen............................85
3.7. Slotperspectief.............................................................................................86
3.8. Moties..........................................................................................................86
3.9. Subsidieplafonds .........................................................................................86
4. Paragrafen.............................................................................................................89
4.1. Weerstandsvermogen .................................................................................89
4.1.1. Benodigde weerstandscapaciteit ...................................................89
4.1.2. Beschikbare weerstandscapaciteit ................................................90
4.1.3. Buiten berekening gelaten aanwezige weerstandscapaciteit........91
4.1.4. Conclusies weerstandsvermogen..................................................92
4.2. Lokale heffingen ..........................................................................................93
4.2.1. Algemeen en inflatiecorrectie.........................................................93
4.2.2. Woonlasten ....................................................................................94
4.2.2.1. Gemiddelde woonlasten gezinnen .................................94
4.2.2.2. Gemiddelde belastingdruk bedrijven ..............................94
4.2.3. Onroerende zaakbelasting (OZB)..................................................94
4.2.3.1. Tarief en waardeontwikkeling.........................................94
4.2.3.2. Opbrengst 2010..............................................................94
4.2.4. Hondenbelasting ............................................................................95
4.2.5. Toeristenbelasting / Forensenbelasting.........................................95
4.2.5.1. Toeristenbelasting ..........................................................95
4.2.5.2. Forensenbelasting ..........................................................95

4.2.6. Reclamebelasting ..........................................................................95
4.2.7. Leges Burger-en Bestuurszaken ...................................................95
4.2.8. Rioolheffing ....................................................................................96
4.2.9. Afvalstoffenheffing .........................................................................97
4.2.10. Leges bestemmingsplanwijzigingen en omgevingsvergunningen.97
4.2.11. Parkeertarieven..............................................................................98
4.2.12. Begraafrechten ..............................................................................99
4.2.13. Brandweerrechten..........................................................................99
4.2.14. Kwijtschelding ..............................................................................100
4.3. Onderhoud kapitaalgoederen....................................................................100
4.4. Financieringen (Treasuryparagraaf)..........................................................103
4.4.1. Algemene ontwikkelingen ............................................................103
4.4.1.1. Treasurycommissie ......................................................103
4.4.2. De regelgeving.............................................................................103
4.4.3. Financieringsbehoefte..................................................................103
4.4.4. Rentelasten..................................................................................105
4.4.4.1. Interne rentepercentages .............................................105
4.4.4.2. Renterisiconorm ...........................................................106
4.4.4.3. Leningportefeuille ontvangen gelden ...........................106
4.4.5. Beheer..........................................................................................107
4.4.6. Besluiten korte en lange financiering...........................................107
4.4.6.1. Korte financiering..........................................................107
4.4.6.2. Lange financiering ........................................................107
4.5. Bedrijfsvoering...........................................................................................108
4.5.1. Inleiding........................................................................................108
4.5.2. Implementatie Risicomanagement ..............................................108
4.5.3. Nieuw Convenant en traject ruimtescheppende maatregelen.....108
4.5.4. Strategische personeelsplanning.................................................109
4.5.5. (Flexibele) inzetbaarheid personeel.............................................109
4.5.6. Werken onder architectuur...........................................................109
4.5.7. Werken aan zaak- en procesgericht werken ...............................110
4.5.8. Werken aan het gebruik van basisgegevens...............................110
4.6. Verbonden Partijen....................................................................................111
4.6.1. Algemeen.....................................................................................111
4.6.2. Overige onderwerpen ..................................................................117
4.7. Grondbeleid...............................................................................................117
4.7.1. Bedrijfsvoering .............................................................................117
4.7.2. Risico’s en weerstandscapaciteit.................................................118
4.7.3. Marktontwikkeling wonen.............................................................119
4.7.4. Marktontwikkeling werklocaties....................................................119
4.8. Grote Projecten .........................................................................................120
4.8.1. Project Herstructurering Veldhuizen A.........................................120
4.8.2. Project Kernhem vlek B ...............................................................121
4.8.3. Project Voorzieningencluster (Het Nieuwe Landgoed)................122
4.8.4. Project Ede Oost..........................................................................123
4.8.5. Project Bedrijventerrein A12 Ede-Veenendaal (BT A12).............125
4.8.6. Programma Publieke Dienstverlening .........................................126
5. Bijlagen ................................................................................................................127
5.1. Bijlage 1A Overzicht Meerjarenperspectief...............................................129
5.2. Bijlage 1B Totaaloverzicht programmaplannen ........................................131
5.3. Bijlage 2A Onvermijdbare ontwikkelingen.................................................133
5.4. Bijlage 2B Onvermijdbaar: WMO gerelateerd beleid ................................135
5.5. Bijlage 3 Afweegbaar beleid......................................................................137
5.6. Bijlage 4 Algemene Reserve.....................................................................139
5.7. Bijlage 5 Reserve DOE .............................................................................141
5.8. Bijlage 6 Reserves ....................................................................................143
5.9. Bijlage 7 Voorzieningen.............................................................................145

5.10. Bijlage 8 Vaste activa ................................................................................147
5.11. Bijlage 9 Sociale structuur.........................................................................149
5.12. Bijlage 10 Fysieke structuur ......................................................................151
5.13. Bijlage 11 Risicoparagraaf ........................................................................153
5.14. Bijlage 12 Verbonden Partijen...................................................................159
5.15. Bijlage 13 Uitwerking moties .....................................................................163
5.16. Bijlage 14 EMU-saldo................................................................................165
5.17. Bijlage 15 Convenant ................................................................................167

1. Toekomst vraagt om keuzes
Hierbij bieden wij u de Programmabegroting 2010 – 2013 aan. Het is een bijzondere begroting, niet
alleen omdat het de laatste begroting is binnen de vierjaarlijkse bestuursperiode 2006 - 2010, maar
meer nog omdat in deze begroting de effecten van de economische crisis zichtbaar worden. Het is
een begroting die ons uitdaagt om met inzet van al onze kennis, bestuurlijk inzicht, inventiviteit en
creativiteit een goede koers uit te zetten. Daarbij zullen bakens moeten worden verzet en oude
taboes en paradigma’s worden doorbroken.
De economische crisis komt niet alleen; er zijn andere grote uitdagingen die geworteld zijn in
evenzovele ingrijpende ontwikkelingen. Om er een paar te noemen: de demografische
ontwikkelingen (vergrijzing/ontgroening), de afname van de beroepsbevolking, de dreigende
energie- en grondstoffencrisis en de klimaatcrisis.
Dit samenstel van ontwikkelingen maakt integraal en vernieuwend denken en handelen nodig. Dat
is de uitdaging waarvoor wij staan, samen met onze partners in de regio.
Dit palet aan ontwikkelingen vormt grote en belangrijke uitdagingen en ook kansen voor de nieuwe
gemeenteraad die vanaf maart 2010 zal aantreden. Gelet op de ingrijpende en langjarige
bezuinigingen die vanaf 2012 noodzakelijk en voorzienbaar zijn, moeten prioriteiten worden
heroverwogen. Wij zullen met minder middelen de kwaliteit van onze samenleving willen bewaren
en voortzetten.
Toekomst vraagt om keuzes
In deze Programmabegroting gaan wij door op het motto van de Perspectiefnota 2010 – 2013
“Koers houden in onzekere tijden”. Het perspectief is sindsdien nog verslechterd en de signalen uit
onder meer de Miljoenennota 2010 onderstrepen dit.
Hoewel volgens het Centraal Planbureau de neergang van de economie na 2010 afneemt is nog
altijd sprake van een teruggang. Deze zal tezamen met het tekort op de Rijksbegroting en de forse
staatsschuld een zware wissel trekken op de nabije toekomst. Het macroperspectief is voor een
lange reeks van jaren somber. Veel structurele bezuinigingen bij het Rijk die vanaf 2011
noodzakelijk zijn zullen voor de steden grote effecten hebben. De Edese samenleving wordt
daardoor ook geraakt en de effecten zullen ingrijpend zijn, ook voor onze begroting. Wij hebben
geen middelen om deze effecten te compenseren.
Maar: een crisis biedt zoals gezegd ook kansen!
Wij willen dat bij de aanbieding van deze laatste begroting aan uw gemeenteraad onderstrepen.
De crises raken ons allen en wij willen er samen op een goede en vernieuwende manier uitkomen.
Ons beleid zal gericht moeten zijn op dat wat echt telt voor onze gemeenschap, op basiswaarden
en kansrijke mogelijkheden. Daarover zal wat ons betreft de discussie met u en andere relevante
partners gericht moeten zijn.
Gelet op het tekort vanaf 2012 zal voor minimaal een bedrag van € 6 mln. aan ruimtescheppende
maatregelen moeten worden gevonden. Dit bedrag kan onder invloed van onder meer de
ontwikkeling in Rijksbijdragen en de economie nog wijzigen. Tegelijkertijd moet duidelijk zijn dat
met deze taakstelling nieuwe ambities niet of nauwelijks mogelijk zijn, zonder dat bestaande
activiteiten worden heroverwogen. Dit kan niet zonder het maken van duidelijke keuzes.
Gelet op de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2010 achten wij daadwerkelijke besluitvorming
over ombuigingsvoorstellen door ons als nu zittende college niet juist. Wij zijn van mening dat een
nieuw college in samenspraak met de nieuw gekozen gemeenteraad hierover de besluiten dient te
nemen. Wel achten wij het onze verantwoordelijkheid om de tijd tot de verkiezingen te benutten om
een breed scala aan bezuinigingsmogelijkheden voor te bereiden. Hiermee kunnen de nieuwe
gemeenteraad en college van B en W bij aantreden meteen aan de slag.
Dit proces hebben wij inmiddels in gang gezet. In hoofdstuk 3.6 gaan wij hier uitgebreider op in.
De tekorten 2010 en 2011 dekken wij nog dekken uit de Algemene Reserve. Wij achten het
namelijk niet verstandig om in deze tijd van recessie nu al ruimtescheppende maatregelen door te
voeren. Tegelijkertijd stelt het u en ons in de gelegenheid om een zorgvuldige afweging te maken.
Programmabegroting 2010 – 2013
3

4 Programmabegroting 2010 - 2013

2. Programmaplannen
2.1. Leeswijzer
Overeenkomstig het besluit van uw gemeenteraad van 17 september jl. is voor de
programmaplannen voor het eerst gewerkt met een vernieuwd format. Ons doel is meer
overzichtelijk en beknopter de kernelementen van de begroting weer te geven:
1. Wat willen we bereiken?
2. Wat gaan we daar voor doen?
3. Wat mag dat kosten?
Inhoudelijk van belang is de systematiek van de kernindicatoren, hiermee kunnen de
beleidsprestaties van het gemeentebestuur beter worden gevolgd. Meten is weten. De
kernindicatoren brengen in beeld in hoeverre de beleidsambities zijn gerealiseerd. Dat vraagt
enerzijds om scherpe doelstellingen en anderzijds om het kunnen meten van de resultaten. Van
belang daarbij is dat het gemeentebestuur op de verschillende beleidsgebieden een verschillende
mate van sturing kan uitoefenen. Daar waar de beleidseffecten niet of moeilijk in beeld te brengen
zijn, worden de prestaties (uitgevoerde activiteiten) die het college heeft geleverd weergegeven.
Deze begroting is voor het overgrote deel gebaseerd op de beleidsambities uit het
Collegeconvenant (2006) (zie bijlage 15) en de daarna vastgestelde beleidsambities. De
meetsystematiek die daarbij hoort is nog in ontwikkeling. Wij streven ernaar dat de volgende
programmabegroting in alle opzichten een goed sturingsdocument wordt. Daarin zijn de
uitkomsten van de a.s. collegevorming verwerkt. Dit betekent dat:
▪ de door de raad te maken politieke keuzes expliciet worden voorgelegd;
▪ de relevante beleidscontext waar we in Ede mee te maken hebben (bijv. Europees, nationaal
en regionaal) beknopt is opgenomen;
▪ er scherp geformuleerde doelstellingen (SMART) zijn, waarin onderwerpen die met elkaar
samenhangen, integraal kunnen worden beoordeeld;
▪ de inzet van beleidsinstrumenten waarin de (causale) relatie tussen beleidsdoelen en de in te
zetten beleidsinstrumenten is onderbouwd;
▪ een afweging van de inzet van financiële middelen wordt gepresenteerd, waarmee een zo
doelmatig mogelijk inzet van de beleidsinstrumenten wordt gerealiseerd;
▪ er een valide meetinstrumentarium in werking is, waarmee de belangrijkste beleidsprestaties
jaarlijks kunnen worden gemeten en verklaard.
Als aan deze vereisten is voldaan wordt ook de verantwoording over het gevoerde beleid
betekenisvoller. Niet alleen het rekeningresultaat staat meer centraal, maar ook inzicht in de
beleidseffecten, de verklaring ervan en bovenal het leren van wat goed en/of minder goed is
gegaan.
Bestuurlijke verantwoording is immers niet mogelijk zonder een duidelijk toetsingskader (de
doelstellingen) en feitelijke informatie over datgene wat aan beleidseffecten (outcome) of
beleidsprestaties (output) is geleverd.
De voorliggende begroting is een tussenstap in het proces naar een begroting die aan deze eisen
voldoet. Nog niet alle onderdelen zijn ingevuld of volgroeid. De Raadswerkgroep Ontwikkeling
Programmabegroting zal dit groeiproces stimuleren, samen met college verder vormgeven en
kritisch volgen.
Wij hopen en verwachten dat uw raad met deze begroting in staat is op hoofdlijnen te sturen en te
controleren en daarmee op evenwichtige wijze politieke keuzes te maken. Keuzes die voor heden
en toekomst van onze gemeente van belang zijn.
Programmabegroting 2010 – 2013
5

6 Programmabegroting 2010 - 2013

1 Veiligheid
Inleiding
Programmadoelstelling
Een veilige samenleving in Ede.
Toelichting programmadoelstelling
In dit programma onderscheiden wij:
▪ Sociaal Veiligheidsbeleid
Het domein van de sociale veiligheid is de algemene maatschappelijke veiligheid, waartoe ook
de bestrijding van criminaliteit en overlast behoort en ook (on)veiligheidsgevoelens van
inwoners.
▪ Fysieke Veiligheid
Hiertoe rekenen we brandweerzorg, het voorkomen en beheersen van rampen en crises,
waaronder terreurdreiging en pandemieën.
Ontwikkelingen
Sociaal Veiligheidsbeleid
In 2008 en 2009 is gewerkt aan de vorming van samenwerking op het gebied van veelplegers,
nazorg ex-gedetineerden, risicojeugd en huiselijk geweld met de gemeenten in het politiedistrict via
het veiligheidshuis West Veluwe Vallei. Het veiligheidshuis is in juni 2009 door de minister van
Justitie geopend. De regietaak van de gemeente op het gebied van veiligheid wordt mede op deze
manier ingevuld.
In 2008 en 2009 was sprake van een toename van overlast en criminaliteit in met name de wijk
Veldhuizen. De overlast wordt grotendeels veroorzaakt door groepen rondhangende jongeren.
Tegen de overlast en criminaliteit is een programma van start gegaan van repressieve en
preventieve activiteiten. De commissie AZ&M wordt maandelijks geïnformeerd over de voortgang.
De financiering van deze activiteiten komt deels uit de reguliere programma’s van de
meerjarenbegroting, deels wordt het betaald met externe middelen afkomstig van de provincie en
het rijk. Veelal zijn deze middelen incidenteel of voor enkele jaren en is er sprake van cofinanciering.
Dit maakt de uitvoering van een langjarig actieprogramma onzeker terwijl de
problematiek daar wel om vraagt.
In 2010 zal naar verwachting de wet op de Veiligheidsregio inwerking treden. De wet voorziet in
regionale aansturing van politie, brandweer en geneeskundige hulpverlening door één bestuur.
Daartoe zal de structuur van de huidige hulpverleningsregio aangepast moeten worden. Voorts
stelt de wet hogere eisen aan de rampbestrijdingsorganisatie. Over de aanpassingen zal de
gemeenteraad geïnformeerd worden.
Fysieke Veiligheid
Wet Veiligheidsregio’s
De Tweede Kamer heeft in april het wetsvoorstel veiligheidsregio’s aanvaard. De wet
Veiligheidsregio’s zal de Brandweerwet 1985, de Wet geneeskundige hulpverlening bij ongevallen
en rampen (Wghor) en de Wet rampen en zware ongevallen (Wrzo) vervangen. Het wetsvoorstel
veiligheidsregio’s gaat nu naar de Eerste Kamer. De Ministerraad heeft inmiddels ingestemd met
het Besluit veiligheidsregio’s, waarin onder meer de minimumeisen voor de rampenbestrijding en
crisisbeheersing en de opkomsttijden van de brandweer staan.
Gevolgen brandweerzorg
In het Besluit Veiligheidsregio’s zijn nu wettelijk de eisen voor de brandweerzorg vastgelegd. De
brandweer zal in de meeste gevallen binnen acht minuten na een melding van een brand of
ongeluk ter plekke moeten zijn. Bij sommige incidenten of gebouwen zal de minimale opkomsttijd
juist korter of langer zijn. Maar het gemeentebestuur mag besluiten andere opkomsttijden te
Programmabegroting 2010 – 2013
7

hanteren op basis van het risicoprofiel en een afweging van de kosten en baten. De opkomsttijd
mag alleen nooit langer zijn dan 18 minuten.
Gevolgen organisatie brandweer
De Ministerraad heeft ook ingestemd met het Besluit personeel veiligheidsregio’s. Hierin staan de
verschillende functies en daarbij horende taken en competenties bij de brandweer. Dit heeft
gevolgen voor het aanstellings- en bevorderingsbeleid van de brandweer en de samenstelling van
de functies.
Intergemeentelijke samenwerking
Om te kunnen voldoen aan alle eisen die voortvloeien uit de wet en de bijbehorende besluiten is
intensieve samenwerking met buurgemeenten wenselijk. Enerzijds via de Hulpverlening
Gelderland Midden, waarbij voorop staat dat hierbij geen regionalisering zal plaatsvinden.
Anderzijds door onderzoek naar een verdere samenwerking met de gemeenten uit de Gelderse
Vallei.
Welk beleid is voorhanden
▪ Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2007 – 2010;
▪ Plan van aanpak bestuurlijke aanpak hennepkwekerijen;
▪ Aanpak Drankketen;
▪ Verwijsindex risicojeugd (Vie);
▪ Veiligheidshuis: contourennota, samenwerkingsovereenkomst en privacy-convenant;
▪ Sluitingstijdenbeleid horeca;
▪ Coffeeshopbeleid;
▪ Drank- en horecaverordening;
▪ Horeca gedoog- en handhavingsbeleid;
▪ Beleidsregels Wet BIBOB (bevordering integriteitsbeoordelingen openbaar bestuur).
1 e W-vraag: Wat willen we bereiken?
Programmadoelstelling
Een veilige samenleving in Ede
Kerndoelstelling 1 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Terugdringen
Mate van subjectieve
80%
82% 1 x per 2 jaar
onveiligheidsgevoelens veiligheid. Mate waarin voelt zich
burgers zich veilig voelen veilig in
in hun leefomgeving
eigen
(subjectief
veiligheidsgevoel)
omgeving
Toelichting
80% van de inwoners voelde zich in 2007/2008 veilig in de eigen leefomgeving. De groei van de
veiligheidsgevoelens zal daarom in de toekomst slechts in kleine stapjes toe kunnen nemen.
Kerndoelstelling 2 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Terugdringen Mate van objectieve Totaal Aangiften Aangiften jaarlijks
criminaliteit en veiligheid
aantal -/- 2% -/- 2%
overlast
aangiften
daalt met
3%
Toelichting
De mate waarin de criminaliteit afneemt is het best meetbaar aan de hand van politiecijfers. De
politie gebruikt daarvoor als graadmeter het aantal aangiften van verschillende categorieën
criminaliteit (geweld, vermogen). Om een éénduidig cijfer van de stand van de criminaliteit te
kunnen geven wordt gewerkt met de totaliteit van het aantal aangiften in een jaar.
8 Programmabegroting 2010 - 2013

Kerndoelstelling 3 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Goede en tijdige
De mate waarin de
86% 92,9% 1 x per jaar
brandweerzorg
hulpverlening door de nacht nacht
brandweer goed en tijdig is 84% 84,6%
dag dag
Toelichting
Cijfers 2009 gebaseerd op het dekkingsplan 2009 (rekenmodel), deze cijfers geeft het percentage
objecten aan dat binnen de aanbevolen opkomsttijd (Handleiding Brandweerzorg, ministerie BZK)
kan worden bereikt door de eerste tankautospuit van de brandweer. Jaarlijks worden de
uitrukcijfers gepresenteerd die dus de werkelijke prestatie laten zien.
2 e W-vraag: Wat gaan we daarvoor doen?
Kerndoelstelling 1 Terugdringen onveiligheidsgevoelens
Subdoelstelling 1.1
a. Hogere maatschappelijke deelname van de groep risicovolle jongeren en betrokkenen in hun directe
leefomgeving
b. De groep risicovolle jongeren en het gedrag van deze groep wordt door de Edese bevolking
positiever beoordeeld
Prestaties
▪ Registratie binnen de jeugdketen is in orde en op elkaar afgestemd waarbij de partners samenwerken
▪ Een snelle schakeling tussen zorg en straf. Politie, gemeente en jongerenwerkers zijn een wijkgerichte
aanpak begonnen om groepen jongeren aan te pakken die zware overlast bezorgen
▪ Er zijn heldere afspraken met scholen over melding en registratie van voortijdige schoolverlaters
▪ In het bedrijfsplan van de betreffende sectoren zijn duidelijke jaardoelen geformuleerd die erop zijn gericht:
- Risicojongeren te motiveren en begeleiden richting werk / opleiding
- Zorgmijdende gezinnen een intensieve vorm van gezinsondersteuning aan te bieden
▪ Het jongerencentrum is verbreed qua aanbod van programma’s en functioneert als vraagbaak voor jongeren
op gebied van hulpverlening, onderwijs, arbeid en vrije tijdbesteding
Toelichting 1.1
PM
Subdoelstelling 1.2
Stoppen en adequaat reageren op huiselijk geweld
Prestaties
▪ Opleggen huisverbod
▪ Hulpaanbod aan gezin, zowel aan slachtoffers als aan geweldpleger via casemanager en begeleiding
Toelichting 1.2
PM
Subdoelstelling 1.3
a. De door inwoners ervaren overlast in de openbare ruimte neemt af evenals het percentage inwoners
dat zich in het centrum van Ede of eigen woonbuurt onveilig voelt
b. Bewoners voelen zich betrokken bij hun woonomgeving en buurt
Prestaties
▪ Activiteiten die leiden tot vermindering van criminaliteit, diefstal en overlast in buurten en wijken
▪ Activiteiten die leiden tot afname van het aantal slachtoffers van geweld in de openbare ruimte
▪ Activiteiten die leiden tot het verbeteren van betrokkenheid van de bewoners bij hun woonomgeving, buurt en
wijk
Toelichting 1.3
PM
Programmabegroting 2010 – 2013
9

Subdoelstelling 1.4
Minder overlast en criminaliteit door uitgaanspubliek, horeca en coffeeshops
Prestaties
Inzet borrelbus
Uitvoering sluitingstijdenbeleid, toezicht tijdens uitgaansuren en handhaving
Actueel restrictief coffeeshopbeleid
Toetsing aanvragers horeca en coffeeshops aan de Wet BIBOB
Terugdringen overlast door alcoholgebruik, o.a. in drankketen
Toelichting 1.4
PM
Kerndoelstelling 2 Terugdringen criminaliteit en overlast
Subdoelstelling 2.1
a. aanpak veelplegers
Prestaties
▪ Via casusoverleg worden veelplegers geïndiceerd op de haalbaarheid van een zorgtraject ofwel met
verlengde strafmaat justitieel aangepakt
Toelichting 2.1
PM
Subdoelstelling 2.2
Het verminderen van overlast en crimineel gedrag door ex-gedetineerden
Prestaties
▪ De behandeling van ca 170 ex-gedetineerden per jaar op behoefte aan hulp en zorg op multidisciplinair
gebied door verschillende ketenpartners
▪ Per jaar het daadwerkelijk begeleiden van tenminste 20 ex-gedetineerden in samenwerking met
ketenpartners, met als resultaat:
-
-
-
-
Verzorgen van identiteitspapieren
Begeleiden naar onderdak
Begeleiden naar werk
Aanbieden van zorg
Het koppelen van de aanpak van veelplegers aan die van ex-gedetineerden. Met ingang van 2007 zijn ook
minderjarige veelplegers in deze aanpak betrokken
Toelichting 2.2
PM
Subdoelstelling 2.3
Minder overlast en criminaliteit door hennepkwekerijen en afschrikking van navolgers
Prestaties
Actieplan aanpak hennepkwekerijen met daarin aandacht voor regie en een integrale aanpak door alle
ketenpartners
Toelichting 2.3
PM
Kerndoelstelling 3 Goede en tijdige brandweerzorg
Subdoelstelling 3.1
Tenminste 80% van de opkomsttijden valt binnen de normtijden
Prestaties
▪ Het handhaven van een paraat brandweerkorps van voldoende omvang, uitrusting en kwaliteit
▪ Het zorgdragen voor goede opleiding en training van het brandweerpersoneel
▪ Uitvoeren van periodieke testen op haalbaarheid van de gestelde opkomsttijden en rapportering daarover
aan de gemeenteraad
10 Programmabegroting 2010 - 2013

Toelichting 3.1
De Brandweerwet geeft aan dat brandweerzorg een gemeentelijke verantwoordelijkheid is, waarbij het college
van B&W verantwoordelijk is voor de organisatie, het beheer en de taken van de brandweer. De opkomsttijden
van de brandweer worden enerzijds beïnvloed door de wijze waarop de brandweer is georganiseerd
(locatie van de brandweerkazernes en de personele invulling). Anderzijds worden de opkomsttijden ook sterk
beïnvloed door de wegenstructuur in de gemeente Ede en de inrichting van straten en wijken.
3 e W-vraag: Wat gaat het kosten? (programmabudget)
In de kolom begroting 2010 zitten onder andere de bedragen zoals u die bij de perspectiefnota
heeft vastgesteld. De overige grote verschillen tussen het kader 2010 en de begroting 2010 zijn
hieronder toegelicht.
01 Veiligheid Rekening
2008
Begroting
2009
Kade r
2010
Begroting
2010
Prognose
2011
Prognose
2012
Prognose
2013
Bestaand beleid Lasten 9.116 N 9.405 N 9.085 N 9.071 N 9.147 N 8.617 N 8.651 N
Baten 1.698 V 1.404 V 1.358 V 1.358 V 1.297 V 1.258 V 1.258 V
Saldo 7.419 N 8.001 N 7.727 N 7.712 N 7.850 N 7.359 N 7.393 N
Prioriteiten
Lasten - - - - - - -
Baten
Saldo voor
- - - - - - -
resultaat
bestemming
7.419 N 8.001 N 7.727 N 7.712 N 7.850 N 7.359 N 7.393 N
Reserve Storting 488 N 13 N - - - - -
Onttrekking
Saldo na
455 V 787 V 516 V 516 V 562 V 85 V 118 V
resultaat
bestemming
7.453 N 7.228 N 7.211 N 7.197 N 7.288 N 7.274 N 7.274 N
Toelichting op de middelen
In de begroting is een bedrag van € 5.124 verwerkt i.v.m. herprioritering deel CZ.
Lasten
€ 419
€ 8.661
Programmabegroting 2010 – 2013
20.01 Brandw eer
20.02 Veiligheid
11

Baten
€ 0
€ 1.358
20.01 Brandw eer
20.02 Veiligheid
Investeringen
Er zijn geen investeringen op dit programma.
12 Programmabegroting 2010 - 2013

2 Beheer Openbare Ruimte
Inleiding
Programmadoelstelling
Het ontwikkelen en beheren van een prettige en veilige woon- en leefomgeving in Ede.
Toelichting programmadoelstelling
Wij streven naar een gemeente die schoon, heel en veilig is, zowel voor de inwoners en het
bedrijfsleven als ook voor onze bezoekers. Wij geven dit mede vorm door het actief beheren van
de openbare ruimte. Actief beheren betekent, naast het in goede staat houden (schoon, heel en
veilig) van de openbare ruimte, het ontwikkelen van de openbare ruimte op een zodanige wijze dat
de openbare ruimte geschikt blijft voor het gebruik. Naast het ontwikkelen en beheren van de
“harde” infrastructuur gaat dit programma over verkeer, (het behoud van) de leefbaarheid
(integraal wijkbeheer), het houden van toezicht op het gebruik van de openbare ruimte en de
basisregistratie met vastgoedgegevens, die nodig is om de verschillende producten re realiseren.
De openbare ruimte maakt integraal onderdeel uit van de maatschappij, het is ermee verweven;
“als je de voordeur uitloopt, treed je meteen de openbare ruimte binnen”. Het is dan ook
vanzelfsprekend dat het programma Beheer Openbare Ruimte relaties heeft met andere
begrotingsprogramma’s, zoals Veiligheid, Maatschappelijke Dienstverlening, Zorg, Ruimtelijke
Ontwikkeling en Wonen en Milieu en Landschap.
Ontwikkelingen
PM
Welk beleid is voorhanden
Beleid Toelichting Vastgesteld
Actieprogramma Fiets 2008 - 2011 Voorrang voor de fiets, uitwerking GVVP v.w.b. fiets en fietsprojecten 2007
Actieprogramma Verkeersveiligheid Voorrang voor Verkeersveiligheid 2008 – 2011, voorrang voor 2007
2008 – 2011
verkeersveiligheid, uitwerking GVVP v.w.b. verkeersveiligheid en
verkeersveiligheidprojecten
Begraven in Ede Gemeentelijke regels en hun invloed op rouwbeleving 2003
Beheer, onderhoud vervanging Schetst de technische en financiële problematiek rond de vervanging wordt nog
openbare ruimte
van openbare ruimte in het algemeen en wegen in het buitengebied in
het bijzonder en geeft globale oplossingsrichtingen aan.
vastgesteld
Beleidsplan Beheer- en uitvoeringsprogramma
Landgoed Kernhem
Het in stand houden en herstel van het Landgoed Kernhem 2003
Beleidsplan openbare verlichting Het beheer en onderhoud van de openbare verlichting geschiedt 1995
gemeente Ede
conform het beleidsplan. Om dit niveau vast te houden wordt er
gewerkt aan een regulier vervangingsschema
Bomenbeleidsplan Criteria voor vervanging van bomen; In 2008 is bomenvervangingsplan
vastgesteld
2006
Bosbeleidsplan Beleid met betrekking tot onderhoud in bossen en natuurgebieden uit
1991
2001
Capaciteit begraafplaats in Ede Verwachte behoefte aan graven op de gemeentelijke begraafplaats
van Ede 2008 – 2038
2009
Gemeentelijk Verkeers- en
Integraal beleidskader verkeer en vervoer, voorrang voor
2005
vervoersplan (GVVP)
bereikbaarheid, leefbaarheid en verkeersveiligheid
Groen structuurplan
Toetsingskader voor de planvorming, de vergunningverlening en de 2003
(groenbeleidsplan)
uitvoeringsplannen van het openbaar groen
IBOR Instrumentarium waarin vastgesteld is wat het onderhoudscenario
“Ede standaard” als referentieniveau voor beheer van de bestaande
openbare ruimte als uitgangspunt is beschreven
2002
Kabels en leidingen Het betreft hier telecom en graafverordening met diverse
aandachtsgebieden
2005
Nota Hoofdwegenstructuur Afweging en vaststelling van wegen in Ede en Bennekom met
stroomfunctie voor autoverkeer
1999
Programmabegroting 2010 – 2013
13

Beleid Toelichting Vastgesteld
Nota zandwegen Beleid binnen de bebouwde kom is in principe verharden.
Buitengebied: bestaat uit het nemen van maatregelen om
bereikbaarheid en begaanbaarheid te garanderen
Ontwikkeling leefbaarheidsvisie /
Kadernota leefbaarheid
Deze notitie is een hoofdlijnennotitie en een werkdocument, waarin de
visie en de haalbaarheid voor een toekomstig IWB – Ede worden
genoemd. De notitie is in drie grote delen te scheiden: eerst een visie
op IWB in Ede, dan een vertaling van die visie in haalbaarheidsopties
voor de eerstkomende twee a drie jaar, en tenslotte een afsluitende
doelijst
Parkeerbeleidsplan Ede Kaderstellend parkeerbeleid voor Ede-Centrum en de rest van de
gemeente
2007
Plan Vlinderdas Voor de landbouwenclave De Ginkel is het plan opgesteld, het doel is:
inrichten en onderhouden, realiseren van natuurontwikkeling, streven
naar meer milieuvriendelijk landbouwkundig gebruik van
landbouwgronden
1999
Reclamebeleid Het reclamebeleid heeft betrekking op billboards, driehoeksborden, 2004
lichtmastreclame met als doel informatieoverdracht en het verlevendigt 2004
het stadsbeeld en is een bron van inkomsten
2003
Speelruimteplan “ruimte voor Spelen” Criteria voor verdeling en het beheer van speelvoorzieningen 2008
VRI-vervangingsplan Geeft een beeld van het beheer, onderhoud en vervanging van de wordt nog
VRI’s in de gemeente Ede
vastgesteld
Waterplan Bevat integraal beleid op het gebied van oppervlaktewater, grondwater
en riolering wat betreft waterkwantiteit en waterkwaliteit.
Gemeentelijk rioleringsplan; de gewenste ambitie is het in stand
houden van een goed functionerend rioolstelsel
2007
1 e W-vraag: Wat willen we bereiken?
Programmadoelstelling
Het ontwikkelen en beheren van een prettige en veilige woon- en leefomgeving in Ede
Kerndoelstelling 1 Kernindicator(en) 2007 2009 2010 Meetfrequentie
Verbeteren van de
leefbaarheid en
vergroten van de
kwaliteit van de
leefomgeving
Leefbaarheid per wijk
(rapportcijfer) (fysieke
aspect)
7.4
zie
schema
voor het
cijfer
per wijk
Rapportcijfer: De leefbaarheid in de buurt 2007 2005 2001
Ede-Oost 7,7 7,6 7,7
Ede-West 7,3 7,3 7,4
Veldhuizen A 6,0 6,3 6,4
Veldhuizen B 7,1 7,1 7,2
Kernhem 7,4 7,2 7,6
Ede-Oudzuid 6,7 6,6 6,6
Maandereng 7,1 7,2 6,9
Rietkampen 7,5 7,4 7,5
Buitengebied Ede 7,8 7,7 7,5
Bennekom 7,6 7,7 7,7
Lunteren 7,6 7,8 7,7
Ederveen / De Klomp 7,7 7,6 7,7
Harskamp / Wekerom / Otterlo 7,8 7,7 8,0
Gemeente Ede 7,4 7,4 7,4
14 Programmabegroting 2010 - 2013
2009
2007
1 x per 2 jaar, zie
monitor leefbaarheid
veiligheid en
maatschappelijk
participatie 2007

Toelichting
Hier wordt met leefbaarheid bedoeld het Oordeel inwoners over leefbaarheid in hun wijk uitgedrukt
in een rapportcijfer. Dit is een geïntegreerd cijfer van sociale en fysieke programma’s. Hierbij gaat
het om het effect van de fysieke programma’s.
Kerndoelstelling 2 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Voorkomen en bestrijden
van overlast, criminaliteit
en onveiligheidsgevoelens
in de openbare ruimte
Toelichting
PM
Kwaliteit van de openbare
ruimte
pm Zie GSO
stedenmonitor 2008
Kerndoelstelling 3 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Een evenwichtig beheer Kwaliteit van de openbare Zie
1 x per jaar
van de openbare ruimte
op de onderdelen
Schoon, Heel en Veilig
(IBOR)
ruimte
schema
Toelichting
PM
Kenmerk Schoon Heel Veilig Eindresultaat
Veldhuizen 3,4 3,0 3,2 3,2
Ede-Centrum 3,6 3,2 3,6 3,5
Ede-Zuid 3,6 3,1 3,4 3,3
Bennekom 3,6 3,1 3,6 3,4
Buitendorpen 3,6 3,2 3,7 3,5
Kernhem 3,9 3,4 4,0 3,7
Industrieterreinen 4,1 3,2 3,3 3,5
Overall resultaat 3,7 3,2 3,5 3,4
4,2
4,0
3,8
3,6
3,4
3,2
3,0
2,8
2,6
Veldhuizen
Ede-centrum
Ede-zuid
Programmabegroting 2010 – 2013
Bennekom
Buitendorpen
Kernhem
Industrieterreinen
Schoon
Heel
Veilig
15

Kerndoelstelling 4 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Verkeersveilige
openbare ruimte, per
wijk
Toelichting
Omschrijving 2008
Totaal ongevallen 450
Slachtoffer ongevallen 134
Ernstige ongevallen 81
Dodelijke ongevallen 5
Ziekenhuis ongevallen 76
Overige gew. ongevallen 53
UMS ongevallen 316
Aantal verkeersongevallen Zie
schema
2 e W-vraag: Wat gaan we daarvoor doen?
Politie registreert
ongevallen.
Gestuurd naar
ministerie van
Verkeer en
Waterstaat. Deze
registreert ze op
ViaStatOnline
Kerndoelstelling 1 Verbeteren van de leefbaarheid en vergroten van de kwaliteit van de
leefomgeving
Subdoelstelling 1.1
De inwoners van Ede zijn tevreden over de leefbaarheid in hun stad en de kwaliteit van hun
woonomgeving
Prestaties
▪ Ontwikkelen leefbaarheidvisie / aanpak Integraal Wijkbeheer
▪ Plannen maken op wijkniveau met alle betrokken partijen
▪ Integratie operationele activiteiten IWB, GSO, WMO
Toelichting 1.1
In samenspraak met bewoners, organisaties en instellingen is een leefbaarheidsvisie / aanpak integraal
wijkbeheer ontwikkeld. Deze is in 2007 vastgesteld door het gemeentebestuur. Op basis van deze visie zijn,
eind 2007, door de wijkteams (GGF-er, wijkbeheerder, woonconsulent, opbouwmedewerker en
toezichthouder) wijkactiviteitenplannen opgezet. De ervaring (2008) leert dat de professionals die dagelijks
werken in de wijken goed de prioriteiten m.b.t. verbetering van leefbaarheid kunnen aangeven. In 2009 is het
gelukt om operationele activiteiten met betrekking tot GSO en WMO te integreren in de wijkactiviteiten. Deze
worden onder de naam Wijkwerkplannen gepresenteerd. In 2010 zullen de effecten van de afgeslankte
overlegstructuur m.b.t. integraal wijkbeheer zichtbaar worden. Effecten zoals een nog hogere realisatiegraad
van activiteiten en een betere afstemming/samenwerking tussen de wijkwerk partners.
Kerndoelstelling 2 Voorkomen en bestrijden van overlast, criminaliteit en
onveiligheidsgevoelens in de openbare ruimte
Subdoelstelling 2.1
Voorkomen en bestrijden van overlast, criminaliteit en onveiligheidsgevoelens in de openbare ruimte
Bewoners ervaren minder overlast
Prestaties
Alle BOA’s hebben opsporingsbevoegdheid
Het cameratoezicht wordt voortgezet
De samenwerking met de Politie wordt geïntensiveerd
Het Keurmerk Veilig Ondernemen krijgt een 2 e ster en zo mogelijk een 3 e ster
16 Programmabegroting 2010 - 2013

Toelichting 2.1
Onderzocht wordt of cameratoezicht ook buiten Ede-Centrum wenselijk/nodig is, bijvoorbeeld in het
stationsgebied. Dit vindt plaats in samenwerking met de provincie in het kader van het sociaal
veiligheidsarrangement. De realisatie in het kader van dit project is echter nog niet in 2010 te verwachten.
In 2009 is de formatie BOA’s volledig ingevuld en hebben zij zich gekwalificeerd voor hun
opsporingsbevoegdheid.
In 2010 zal het Bike-team volledig ingewerkt en operationeel zijn. Op het Museumplein en de
parkeerterreinen worden camera’s vervangen. Hierbij worden de technische mogelijkheden uitgebreid.
Samenwerking met politie is de afgelopen jaren geïntensiveerd. In 2010 zullen bestaande vormen van
samenwerking beter op elkaar worden afgestemd (fijnslijpen).
Kerndoelstelling 3 Een evenwichtig beheer van de openbare ruimte op de onderdelen
Schoon, Heel en Veilig (IBOR)
Subdoelstelling 3.1
3a De ervaren onderhoudstoestand voor elementenverharding en fietspaden neemt niet verder af
3b De burgers, bezoekers en bedrijven in Ede ervaren het onderhoudsniveau als maatschappelijk
acceptabel
Prestaties
Onderhoud vindt plaats op basis van het afgesproken IBOR-niveau.
Klachten van gebruikers van de openbare ruimte (burgers, bedrijven, bezoekers) worden adequaat afgehandeld.
Voorlichting speelt ook een rol om duidelijk te maken dat de klant (de gebruiker van de openbare ruimte) niet altijd
het hoogste mag verwachten, maar dat gestreefd wordt naar een optimale inzet van middelen om een zo goed
mogelijke openbare ruimte te krijgen. Uitvoering maatregelenpakket zoals in Waterplan 2007 is beschreven.
Speerpunten zijn onder andere: afkoppelen van hemelwater en optimaliseren van grondwaterstanden. De stijging
in het riooltarief blijft beperkt.
Toelichting 3.1
Ook in 2010 wordt naar verwachting het afgesproken IBOR-niveau gerealiseerd. De afgelopen jaren is veel
geïnvesteerd in het inlopen van onderhoudsachterstanden m.b.t. elementenverhardingen. In 2010 en verder
ontstaat een piek in de vervanging van asfaltwegen in het buitengebied. In de periode 2009-2014 zal jaarlijks
een deel van de meest slechte asfaltwegen in het buitengebied vervangen worden.
In 2010 wordt 63 km fietspad van de RGV overgedragen naar de gemeente Ede. In 2010 zullen de eerste
grotere onderhoudsactiviteiten m.b.t. deze fietspaden uitgevoerd worden.
Alle directe balie gerelateerde klantcontacten (meldpunt Beheer en balie parkeren) zullen onderdeel vormen
van de nieuwe sector Publiekszaken.
Het Waterplan 2007 wordt conform planning in 2010 uitgevoerd
Kerndoelstelling 4 Verkeersveilige openbare ruimte, per ruimte
Subdoelstelling 4.1
De verhouding tussen fietsgebruik en autogebruik verbetert ten gunste van de fiets in het verkeer in en
tussen de kernen en in het woon-werkverkeer
Prestaties
Realisatie fietsroutes Renswoudsestraatweg en Postweg
1 e fase verbetering fietsnetwerk Binnenveld
Participatie verbetering Arnhemseweg Otterlo (provincie)
Verbetering stallingvoorzieningen bij de stations Ede Centrum, Ede-Wageningen, Lunteren en De Klomp
(incl. uitbreiding voorzieningen OV-fiets)
Realisatie fietspad westzijde W. Brandtlaan
Ontwikkeling en gefaseerde realisatie fietsverbinding Kernhem – Bedrijventerreinen - Rietkampen
Verbetering bewegwijzering voor fietsers
Uitvoering fietspromotieacties
Uitvoering diverse fietsvoorzieningen zoals vastgesteld in het Uitvoeringsprogramma Verkeer en Vervoer
Toelichting 4.1
De fiets heeft belangrijke prioriteit in het verkeers- en vervoerbeleid van de gemeente. In het Actieprogramma
Fiets 2008-2011 zijn de in de komende jaren te nemen maatregelen beschreven. Deze richten zich op het
wegnemen van ontbrekende schakels in het netwerk (fietspad W. Brandtlaan en verbinding Kernhem-
Rietkampen), de verbetering van de verkeersveiligheid (o.a. fietsroutes door de 60 km-zones buitengebied)
en het verhogen van het fietscomfort (o.a. stallingsvoorzieningen, OV-fiets en bewegwijzering).
Programmabegroting 2010 – 2013
17

Subdoelstelling 4.2
De verkeersveiligheid voor voetgangers en fietsers verbetert
Prestaties
Realisatie en verbetering fietsvoorzieningen
Realisatie 60 km-zones Noordoost Ede en 30 km-zone Wekerom
Uitvoeringsprogramma School-thuisroutes
Uitvoering duurzaam veilige verkeersprojecten zoals vastgesteld in het Uitvoeringsprogramma Verkeer en
Vervoer
Uitvoering activiteiten verkeerseducatie
Reconstructie Lunterseweg en de kruispunten Tooroplaan-Nieuwe Maanderbuurtweg/Rembrandtlaan en
W.Brandtlaan-ziekenhuis
Toelichting 4.2
Bij alle verkeersmaatregelen vormt een duurzaam veilige weginrichting het uitgangspunt. De inrichting van
zogenaamde verblijfsgebieden wordt afgerond, waarbij met name de 60 km-zones in het buitengebied de
aandacht hebben (60 km-zones Noordoost Ede). Verder is de verkeersveiligheid voor de zogenaamde
kwetsbare verkeersdeelnemers belangrijk punt van aandacht. Dit komt o.a. naar voren bij de
verkeersmaatregelen op de school-thuisroutes en de uitvoering van verkeerseducatie. Onder punt 4b werd al
stilgestaan bij de verbetering van de verkeersveiligheid op fietsroutes. Specifieke
verkeersveiligheidsknelpunten als de ingang van het ziekenhuisterrein en de Lunterseweg worden aangepakt.
3 e W-vraag: Wat gaat het kosten? (programmabudget)
In de kolom begroting 2010 zitten onder andere de bedragen zoals u die bij de perspectiefnota
heeft vastgesteld. De overige grote verschillen tussen het kader 2010 en de begroting 2010 zijn
hieronder toegelicht.
02 Beheer openbare ruimte Rekening
2008
Begroting
2009
Kade r
2010
Begroting
2010
Prognose
2011
Prognose
2012
Prognose
2013
Bestaand beleid Lasten 39.576 N 33.947 N 33.649 N 34.224 N 33.064 N 33.516 N 33.032 N
Baten 14.219 V 11.923 V 11.463 V 11.454 V 11.455 V 11.448 V 11.303 V
Saldo 25.357 N 22.024 N 22.186 N 22.769 N 21.610 N 22.068 N 21.729 N
Prioriteiten Lasten - - - - - -
-
Baten
Saldo voor
- - - - - -
-
resultaat
bestemming
25.357 N 22.024 N 22.186 N 22.769 N 21.610 N 22.068 N 21.729 N
Reserve
Storting 2.176 N 413 N 414 N 417 N 417 N 417 N 417 N
Onttrekking
Saldo na
5.552 V 2.256 V 2.064 V 2.658 V 1.386 V 1.638 V 1.424 V
resultaat
bestemming
21.982 N 20.181 N 20.536 N 20.529 N 20.641 N 20.847 N 20.722 N
Toelichting op de middelen
Met name ten gevolge van de besluitvorming in de Perspectiefnota zijn er wijzigingen in de
Begroting ten opzichte van het Kader 2010. Deze verschillen betreffen met name de actualisatie
van de reserves en voorzieningen en de geraamde kapitaallasten. Een en ander budgettair
neutraal ten opzichte van de mutaties in de reserves. Het betreft hierbij de egalisatiereserve
parkeren vanwege de onrendabele top “halte” ad € 500.000, de reserve groot onderhoud wegen
voor € 65.000 en de egalisatiereserve parkeren voor € 25.000. Voor meer informatie wordt
verwezen naar de reservebladen.
18 Programmabegroting 2010 - 2013

Lasten
€ 800
Baten
€ 9.299
€ 1.009
€ 8.220
€ 1.968
Investeringen
€ 423 € 1.384
€ 2.377
€ 1.775
€ 0
€ 0
€ 27
€ 0
€ 47
€ 14
€ 1.640
€ 6
€ 23
€ 583
€ 1.716
€ 3.235
€ 8.073
€ 521
€ 1. 522
€ 1.009
€ 0
20.04 Toezicht
25.01 Buurtbeheer
25.02 Reiniging openbare ruimte
25.03 Openbaar groen
25.05 Speelterreinen
30.01 Wegen
30.02 Openbare verlichting
30.03 Verkeersveiligheid
30.04 Parkeren
65.03 Begraven/begraafplaatsen
70.04 Waterbeheer
70.05 Rioolaanleg en beheer
75.06 Basisregistratie vastgoed
20.04 Toezicht
25.01 Buurtbeheer
25.02 Reiniging openbare ruimte
25.03 Openbaar groen
25. 05 Speelterreinen
30.01 Wegen
30. 02 Openbare verlichting 30. 03 Verkeersveiligheid 30. 04 Parkeren
65.03 Begraven/begraafplaatsen 70.04 Waterbeheer
70.05 Rioolaanleg en beheer
75.06 Basisregistratie vastgoed
Omschrijving Bruto Waarvan
Netto
Planning uitvoering en planning uitgaven
Krediet
eenmalig krediet
(dus niet de dekking)
totaal Bijdragen Bijdrage
2009 2010 2011 2012 2013
derden reserve
Ede-Centrum -43.091 -43.091 -43.091
Hoofdwegen-
Structuur
9.139.532 1.184.617 7.954.915 3.463.819 4.175.713 1.500.000
Verkeers-
Veiligheid
5.610.297 1.664.213 4.018.047 4.010.297 600.000 500.000 500.000
Camaratoezicht 120.116 120.116 120.116
Ov. investeringswerken
428.302 30.985 397.317 252.302 176.000
15.255.156 1.695.198 1.184.617 12.447.304 7.803.443 4.775.713 2.176.000 500.000
Programmabegroting 2010 – 2013
19

HWS (dit betreft een verzamelkrediet)
Betreft voornamelijk nog aan te vragen bijdragen voor de uitvoer van een aantal projecten(Ede-
West, HOV Wageningen-Veenendaal, Verkeersveiligheid Lunteren).
Voorts de afwikkeling van de verdubbeling N 224 en Valleilijn traject Wageningen-Ede.
Verkeersveiligheid (dit is eveneens een verzamelkrediet)
Voor het jaar 2009 betreft dit lopende kredieten. Voor de jaren daarna Verkeersmaatregelen Valley
Center (fasering) en nog aan te vragen reguliere verkeerskredieten tot 2012 ad € 500.000.
Overige investeringswerken
Betreft vervangingsinvesteringen Parkeren.
20 Programmabegroting 2010 - 2013

3 Economische Zaken
Inleiding
De inhoud van het programma Economische Zaken wordt in hoofdzaak bepaald door de
Kadernota Economisch Beleid en een aantal uitwerkingen daarvan: de nota
Bedrijfsvestigingsbeleid, de nota Detailhandel en de nota Toerisme. Belangrijke projecten binnen
dit programma zijn het Bedrijventerrein A12 Ede-Veenendaal en Ede Centrum. Ook het project
Ede Oost heeft een relatie met dit programma. Het project Ede Oost komt echter integraal aan de
orde binnen het programma Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen.
Programmadoelstelling
▪ Voldoende en gevarieerde werkgelegenheid toegesneden op de kwaliteiten van de
beroepsbevolking.
▪ Een aantrekkelijk aanbod van voorzieningen voor inwoners en bezoekers.
Toelichting programmadoelstelling
PM
Ontwikkelingen
PM
Welk beleid is voorhanden
▪ Kadernota Economisch Beleid (2003);
▪ Nota Toerisme (2005);
▪ Nota Detailhandel, geactualiseerd (2009).
1 e W-vraag: Wat willen we bereiken?
Programmadoelstelling
▪ Voldoende en gevarieerde werkgelegenheid toegesneden op de kwaliteiten van de
beroepsbevolking.
▪ Een aantrekkelijk aanbod van voorzieningen voor inwoners en bezoekers.
Kerndoelstelling 1 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Behoud en versterken van % arbeidsplaatsen ten 51%
een goede werkgelegen- opzichte van het aantal
heidssituatie in Ede en de
regio
inwoners
Toelichting
PM
Kerndoelstelling 2 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Aantrekkelijkheid en Aantal overnachtingen per pm
bekendheid Ede als
toeristisch en recreatief
gebied
seizoen
Toelichting
PM
Programmabegroting 2010 – 2013
21

Kerndoelstelling 3 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Realisatie nieuwe Aantal ha. uitgegeven
pm Jaarlijks
hoogwaardige en behoud
kwaliteit bestaande
bedrijventerreinen
nieuwe bedrijventerreinen
Toelichting
PM
2 e W-vraag: Wat gaan we daarvoor doen?
Kerndoelstelling 1 Behoud en versterken van een goede werkgelegenheidssituatie in
Ede en de regio
Subdoelstelling 1.1
Behouden en versterken van een goede werkgelegenheidssituatie in Ede en de regio
Prestaties
▪ Opstellen nota kantoren
▪ Uitvoering Kadernota Economisch Beleid
▪ Uitvoering (actieplan) Nota Toerisme
▪ Uitvoering actieplan en Nota Detailhandel
▪ Uitvoering regionale bedrijventerreinvisie
▪ Uitvoering 2 projecten per jaar uit Economisch Actieplan WERV
▪ Deelname Start Smart (t.b.v. startende ondernemers)
▪ Realisatie Bedrijventerrein A12 en uitbreiding van de bedrijventerreinen in Wekerom, Harskamp en Lunteren
▪ Economisch programma in Ede Oost
▪ Gestructureerd overleg met georganiseerd bedrijfsleven in EPV
Toelichting 1.1
PM
Subdoelstelling 1.2
Behoud en versterken kennisniveau en ontwikkelingspotentie food en hiermee samenhangende ketens
Prestaties
▪ Versterken Food Valley-netwerk
▪ Versterken internationale naamsbekendheid Ede als onderdeel van Food Valley
▪ Toename werkgelegenheid en nieuwe bedrijven in de Food-sector
▪ Bijdrage aan de stichting Food Valley Classic
▪ Food Valley-congres in Ede
Toelichting 1.2
PM
Subdoelstelling 1.3
Een verbetering van het WERVend profiel van de regio
Prestaties
▪ Uitvoering 2 projecten per jaar uit Economisch Actieplan WERV
▪ Betrokkenheid Barneveld bij economische samenwerking WERV
▪ Intergemeentelijke regionale samenwerking binnen WERV- en Valleiverband
Toelichting 1.3
PM
22 Programmabegroting 2010 - 2013

Subdoelstelling 1.4
Behoud en versterken van de werkgelegenheid voor laaggeschoolden
Prestaties
▪ Stimuleren werkgelegenheid in bedrijfstakken met relatief veel laaggeschoolden; uitvoering nota’s
▪ Detailhandel en Toerisme, uitvoering projecten uit nota Logistiek
▪ Werkgeversserviceloket en uitwerking werkgeversbenadering
▪ Werkplaza; met speciale aandacht voor nieuwe bedrijven op Bedrijventerrein A12
▪ Regionale samenwerking met georganiseerd bedrijfsleven en onderwijs
Toelichting 1.4
PM
Kerndoelstelling 2 Aantrekkelijkheid en bekendheid Ede als toeristisch en recreatief
gebied
Subdoelstelling 2.1
a. Waarborgen van een blijvend aantrekkelijk, breed recreatief toeristisch voorzieningenpakket
b. Verbreding van de toeristische doelgroep naar inkomen en bestedingsgedrag
c. Toeristen bezoeken Ede en regio in alle seizoenen
Prestaties
▪ Uitvoering clustervisie Groei en Krimp
▪ Faciliteren dagrecreatieve voorzieningen
▪ Faciliteren aanleg recreatieplas en golfbaan
▪ Faciliteren verblijfsvoorzieningen passend binnen kader nota Toerisme
▪ Stimuleren nieuwe evenementen
Toelichting 2.1
PM
Subdoelstelling 2.2
Grotere bekendheid Ede en regio als aantrekkelijk recreatief en toeristisch gebied
Prestaties
▪ Deelname aan proces om te komen tot één toeristische organisatiestructuur op de Veluwe, waarin zowel het
VBT als de VVV een plek krijgen.
▪ Actieve deelname Ede aan Veluws Bureau voor Toerisme
▪ Subsidieovereenkomst met VVV Veluwe Vallei
▪ Stimuleren nieuwe evenementen
Toelichting 2.2
PM
Subdoelstelling 2.3
Ede Centrum wordt meer bezocht en hoger gewaardeerd door inwoners en bezoekers
Prestaties
▪ Deelname en advisering aan de Stichting Binnenstadsmanagement Ede
▪ Innen van reclamebelasting voor de SBE
Toelichting 2.3
PM
Programmabegroting 2010 – 2013
23

Kerndoelstelling 3 Realisatie nieuwe hoogwaardige en behoud kwaliteit bestaande
bedrijventerreinen
Subdoelstelling 3.1
Realiseren nieuwe hoogwaardige werklocaties
Prestaties
▪ Ontwikkeling Bedrijventerrein A12; voor 2010 wordt ingezet op:
- voortzetting uitgifte, realisatie en vestiging van bedrijven op Schuttersveld Zuid
- afronden bouwrijp maken Schuttersveld Noord
- opening veiling Plantion (Schuttersveld Noord)
- inwerkingtreding herziening bestemmingsplan ISEV
- start aanleg rondweg de Klomp Oost
▪ Ontwikkeling hoogwaardige werklocaties in Ede Oost (zie programma ROW voor nadere informatie over Ede
Oost)
Toelichting 3.1
Zie paragraaf grote projecten voor nadere informatie over de projecten BA12 en Ede Oost en programma
ROW voor nadere informatie over Ede Oost.
3 e W-vraag: Wat gaat het kosten? (programmabudget)
In de kolom begroting 2010 zitten onder andere de bedragen zoals u die bij de perspectiefnota
heeft vastgesteld. De overige grote verschillen tussen het kader 2010 en de begroting 2010 zijn
hieronder toegelicht.
03 Economische zaken
Rekening
2008
Begroting
2009
Kader
2010
Begroting
2010
Prognose
2011
Prognose
2012
Prognose
2013
Bestaand beleid Lasten 23.230 N 30.591 N 32.521 N 32.732 N 30.426 N 30.293 N 30.270 N
Baten 29.445 V 46.729 V 52.373 V 45.732 V 45.888 V 45.954 V 46.040 V
Saldo 6.215 V 16.137 V 19.852 V 13.000 V 15.462 V 15.661 V 15.770 V
Prioriteiten Lasten - - - - - - -
Baten
Saldo voor
- - - - - - -
resultaat
bestemming
6.215 V 16.137 V 19.852 V 13.000 V 15.462 V 15.661 V 15.770 V
Reserve Storting 450 N 1.403 N 7.033 N 393 N 548 N 615 N 702 N
Onttrekking
Saldo na
189 V 357 V 2.333 V 2.544 V 240 V 159 V 159 V
resultaat
bestemming
5.954 V 15.091 V 15.151 V 15.151 V 15.153 V 15.205 V 15.228 V
Lasten
€ 30.832
€ 1.331
€ 569
24 Programmabegroting 2010 - 2013

Baten
€ 133
€ 44.651
€ 948
35.01 Werkgelegenheid
80.01 Eigendommen niet bestemd
voor de openbare dienst
80.03 Grondexploitatie: Werken
Toelichting op de middelen
Door de besluitvorming in de Perspectiefnota is er een aantal wijzigingen in de Begroting 2010 ten
opzichte van het Kader 2010. Een en ander budgettair neutraal ten opzichte van de mutaties in de
reserves. Voor meer informatie wordt verwezen naar de reservebladen.
bedragen € 1.000
Storting
Reserve stadsuitleg -136
Reserve werkgelegenheid 13
Algemene reserve Grondbedrijf -6.518
-6.641
Onttrekking
Reserve werkgelegenheid -46
Reserve Duurzame Ontwikkeling Bedrijventerrein -165
-211
Investeringen
Bruto
krediet
totaal
Waarvan
Eenmalig
Planning uitvoering en planning uitgaven
(dus niet de dekking )
Omschrijving
Bijdrage
derden
Bijdrage
reserve
Netto
krediet
2009 2010 2011 2012 2013
OV-fiets 97.615 97.615 97.615
Totaal 97.615 97.615 97.615
Betreft krediet OV-fiets voor het plaatsen van een vijftal uitgiftepunten voor openbaar vervoer
fietsen.
Programmabegroting 2010 – 2013
25

26 Programmabegroting 2010 - 2013

4 Educatie
Inleiding
Programmadoelstelling
Edese jongeren zijn goed voorbereid op deelname aan de samenleving.
Toelichting programmadoelstelling
In dit programma onderscheiden wij:
▪ Educatie
De activiteiten en niet-fysieke voorzieningen die er zijn op het gebied van educatie.
▪ Onderwijsaccommodaties
Dit zijn de schoolgebouwen en gymzalen.
Ontwikkelingen
Het ministerie wil dat gemeenten streven naar een 100% bereik van doelgroepkinderen in 2011
binnen de Voor- en vroegschoolse Educatieprogramma’s. Dit is een forse aanscherping van eerder
beleid waar het gemeenten werd toegestaan per augustus 2010 te komen tot 20% meer bereik
t.o.v. vier jaar eerder. Het rijk komt met extra stimuleringsmaatregelen de gemeente hierbij wel
tegemoet.
Er is sprake van een daling van de deelname aan peuterspeelzalen en een stijging van het gebruik
van de kinderopvang. Dit heeft ook een economische reden (kosten kinderopvang voor ouders
laag). Wellicht dat als gevolg van de kredietcrisis hierin een omslag komt. Daarnaast speelt de
ontwikkeling Harmonisatie Kinderopvang en Peuterspeelzaalwerk. De bedoeling is de kwaliteit van
het peuterspeelzaalwerk en de kinderopvang te verhogen en het onderscheid tussen beide terug
te brengen waarbij met name de pedagogische meerwaarde van het peuterspeelzaalwerk ook gaat
gelden voor de kinderopvang. Verschillende pilots (ook in Ede) zullen moeten uitwijzen hoe een en
ander precies gestalte krijgt.
Vanaf augustus 2008 zijn jongeren verplicht tot hun 18 e verjaardag onderwijs te volgen tenzij ze in
het bezit zijn van een startkwalificatie. Vanaf september 2009 zijn, bekostigd via het RMC, twee
kwalificatieplichtambtenaren aan het werk om dit beleid te ondersteunen/handhaven. In de praktijk
betekent dit dat het handhaven van de kwalificatie/leerplicht met name binnen de ROC’s veel beter
kan worden uitgevoerd. Het participatiebudget biedt gelijktijdig mogelijkheden om trajecten te
realiseren voor jongeren voor wie onderwijs volgen niet meer lukt maar die op een andere wijze
dan begeleid kunnen worden richting de arbeidsmarkt.
Er zijn meer mogelijkheden gekomen om jongeren binnen het vmbo een mbo kwalificatie te laten
halen.
We maken deel uit van een kleine groep 100.000+ gemeenten (de vijf Ortegagemeenten) die
toetreden tot de G27. Deze zogenoemde NewTowns maken plannen die moeten voorkomen dat
wijken in hun gemeente steeds grotere sociale problemen krijgen. Er moet tijdig geïnvesteerd
worden in de sociale infrastructuur en voorzieningen. Ede wil inzetten in relatie tot dit programma
Educatie op de verbinding tussen onderwijsinstellingen onderling en combinaties van leren en
werken in de wijk, doorlopende leerlijnen binnen de beroepskolom en School&Partners activiteiten.
Onderwijshuisvesting
Integraal Accommodatiebeleidsplan
In het kader van de School&Partners-gedachte hebben we de intentie om basisscholen en andere
maatschappelijke voorzieningen (sport, welzijn, kinderopvang etc.) zoveel mogelijk te huisvesten in
multifunctioneel gebouwen.
Dit vraagt ook om een integrale benadering van ons accommodatiebeleid. Daarom werken we nu
aan een Integraal Accommodatie Beleidsplan. Het streven is dat dit begin 2010 gereed is.
Kenniscampus Zandlaan
Programmabegroting 2010 – 2013
27

In het vierde kwartaal van 2009 worden de gronden van PTC+ aangekocht. Na aankoop van de
gronden zal er voor de sportvelden een bestemmingsplanwijziging nodig zijn, de voorbereidingen
hiervoor zijn ingang gezet. Voor de sloop van het PTC+ gebouw worden momenteel onderzoeken
(asbest) verricht noodzakelijk voor de sloop van de panden. Bij het Streek heeft de
architectenselectie plaatsgevonden en wordt gestart met de tekeningen van het voorlopig ontwerp,
deze zullen in het 1ste kwartaal 2010 gereed zijn. Met de voetbalverenigingen gaat gesproken
worden over de diverse mogelijkheden bij de inrichting van de sportvelden en accommodaties.
Welk beleid is voorhanden
▪ Notitie onderwijsachterstandenbeleid.
1 e W-vraag: Wat willen we bereiken?
Programmadoelstelling
Edese jongeren zijn goed voorbereid op deelname aan de samenleving
Kerndoelstelling 1 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Terugdringen schooluitval % jongeren met
startkwalificatie
57% 1
Jaarlijks
Toelichting
Definitie kernindicator: % jongeren van 18-23 jaar dat de school verlaat met startkwalificatie. Naast
de 57% met startkwalificatie, was 29% op dat moment bezig met een opleiding, de overige 14%
betrof voortijdig schoolverlaters. Deze cijfers geven een indicatie, geen volledig beeld. Jongeren
die een particuliere, interne opleiding of opleiding bij defensie of politie volgen, worden (onterecht)
geregistreerd als voortijdig schoolverlater omdat deze opleidingen nog niet deelnemen aan de
registratie van de IB groep.
Kerndoelstelling 2 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Meer sociale integratie Spreiding achterstandsleer- 14 Jaarlijks
binnen basisonderwijs lingen over basisscholen in
wijk
Toelichting
Definitie kernindicator: Het aantal scholen in de wijken die genoemd zijn in het convenant dat meer
dan 10% afwijkt van het percentage allochtonen in de wijk.
Doordat de gewichtenregeling is veranderd zijn er geen betrouwbare gegevens meer beschikbaar
over het aantal allochtone leerlingen op de scholen. Wel wordt het aantal achterstandsleerlingen
per school gemeten. De grootte van dit cijfer hangt nauw samen met het aantal allochtonen in de
wijk en lijkt dus ook een goede indicatie.
Gezien de complexiteit van het onderwerp is de verwachting niet dat de kernindicator op heel korte
termijn een duidelijke ontwikkeling laat zien.
2 e W-vraag: Wat gaan we daarvoor doen?
Kerndoelstelling 1 Terugdringen schooluitval
Subdoelstelling 1.1
Toename doelgroepkinderen in voorschoolse educatie peuterspeelzalen
Prestaties
▪ Subsidieverstrekking voor schakelklassen
▪ Onderwijsvoorlichters en consultatiebureau signaleren en leiden door naar vve-peuterspeelzalen
▪ Streven is 100% bereik van de doelgroepkinderen in 2011
1 Dit betreft een momentopname in april 2009
28 Programmabegroting 2010 - 2013

Toelichting 1.1
Er wordt subsidie verstrekt voor schakelklassen. Er vindt doorleiding plaats naar VVEspeelzalen. Vanwege de
veranderde doelstelling t.a.v. het bereik overleggen we met verschillende partijen over een eventuele andere
aanpak van de toeleiding. Het streven vanuit het rijk is 100% bereik. Het ministerie heeft een extra financiële
impuls gegeven waarmee de ouderbijdrage voor doelgroepkinderen die deelnemen aan de VVE flink naar
beneden moet. Voor een deel van de ouders voor wie de ouderbijdrage het knelpunt was, zal dit betekenen
dat zij hun kind(eren) nu wel kunnen laten deelnemen. Er is echter ook een groep ouders voor wie andere
motieven gelden. Binnen een jaar zullen we tot een voor Ede haalbaar % deelname aan VVE van
doelgroepkinderen moeten komen.
Subdoelstelling 1.2
Terugdringen schooluitval en toename aantal herplaatsingen voortijdig schoolverlaters
Prestaties
▪ Verruiming schoolmaatschappelijk werk o.a. ter bestrijding van schooluitval
▪ Heldere afspraken met scholen over registratie en melden van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten
▪ Goede aansluiting vanaf 2010 op de gegevens die via de IB-groep beschikbaar komen
▪ Actief participeren in regionaal RMC functie
▪ Stagebegeleiding allochtone jongeren via lokaal RMC-budget
▪ Participatie in het jongerenloket
▪ Goed aansluiten op de ontwikkelingen in kader passend onderwijs i.r.t. ontwikkelingen CJG
Toelichting 1.2
Vanaf augustus 2008 is met name de formatie voor de kwalificatieplichtambtenaren (regionaalwerkend,
bekostigd met RMC-middelen) uitgebreid. Hun inzet is duidelijk merkbaar binnen de ROC’s: meer meldingen,
aanwezigheid kwalificatieambtenaar op het ROC.
Vanaf 2010 wordt gewerkt met een nieuw systeem voor de leerplichtadministratie. Dit is noodzakelijk
vanwege de technische problemen die het oude systeem kende maar ook om goed aangesloten te kunnen
worden op het gegeven dat scholen via de IBGroep het verzuim moeten melden waarna dit doorgemeld wordt
naar de gemeenten. De directe aansluiting op de IBGroep zal er ook toe moeten leiden dat de gegevens over
het al dan niet hebben van een startkwalificatie betrouwbaarder zijn. In september 2009 start het
jongerenloket: een nauwe samenwerking tussen gemeente, CWI, RMC en ROC wat eraan bijdraagt dat
sneller en beter een traject voor individuele jongeren gekozen kan worden (veelal combinatie werken en leren
met indien nodig aanvullende zorg) zodat zij meer kans maken op een goede plek op de arbeidsmarkt.
De komende jaren wordt nog meer geïnvesteerd in schoolmaatschappelijk werk (voor een belangrijk deel met
vooralsnog incidentele rijks- en provinciale middelen).
Binnen het onderwijs wordt de komende jaren handen en voeten gegeven aan Passend Onderwijs. Dit is
primair de verantwoordelijkheid van de schoolbesturen. Voor de gemeente kan deze ontwikkeling effect
hebben op het onderwijshuisvestingsbeleid, leerlingenvervoer maar is het ook de uitdaging om te zorgen voor
een goede aansluiting tussen deze ontwikkeling en die van het Centrum voor Jeugd en Gezin. De
zorgstructuur binnen de scholen (ZATs) en die van het CJG moeten goed aansluiten.
Subdoelstelling 1.3
Beheersen van de Nederlandse taal is topprioriteit voor kinderen op de basisschool, bij inburgeren en bij
bestrijding achterstanden
Prestaties
▪
▪
▪
Tot afspraken komen met basisscholen over inzet van hun eigen middelen om taalachterstanden weg te
werken
Zoveel mogelijk kinderen uit de doelgroep richting vve-peuterspeelzalen
Verzorgen inburgeringscursussen
Toelichting 1.3
Met basisscholen wordt geregeld overleg gevoerd over hun blijvende inzet op terrein VVE in de
vroegschoolse periode.
De gemeente draagt hieraan nog bij tot augustus 2009. De inzet van de scholen wordt nog gecontinueerd, bij
terugvallen bijdrage vanuit gemeentelijk onderwijsachterstandenbudget wordt dat echter toch een knelpunt.
Van de 100% doelgroepbereik VVE staan we in Ede nog ver af. Dit is te meer zo omdat we ook in 2009 nog
eigen gedefinieerde doelgroepen meetelden wat in de nieuwe regeling van het ministerie niet meer mag.
Bovendien hebben we vanuit het spreidingsbeleid gekozen voor gemengde (wel / geen doelgroepkinderen)
peuterspeelzaalgroepen. Het vraagt opnieuw veel inzet, en mogelijk andere methoden en/of faciliterende
maatregelen voor ouders om het bereik van de doelgroepkinderen fors te verhogen. Dit speelt in Ede zelf
maar zeker ook in het buitengebied.
Programmabegroting 2010 – 2013
29

Subdoelstelling 1.4
Vergroten participatie in Brede Schoolconcept
Prestaties
▪ Bevorderen van Brede Schoolprojecten
Toelichting 1.4
Vanaf de tweede helft 2009 is Het Streek gestart met een School&Partners project. Daarmee is er vanaf
schooljaar 2009/2010 ook een school&partners in het voortgezet onderwijs.
In Velhuizen wordt School & Partners gecontinueerd. In Ede Zuid is in 2009 voorzichtig een project van start
gegaan.
Het School& Partnersconcept wordt uiteraard ook fysiek vertaald. De komende jaren worden er in Ede een
aantal Brede Scholen/ Multifunctionele accommodaties gerealiseerd:
Multifunctionele accommodatie Ede-West
Op dit moment wordt gewerkt aan het VO van deze accommodatie. Het streven is om in 2010 te starten met
de bouw. In deze multifunctionele accommodatie zullen de volgende functies/gebruikers gehuisvest worden:
▪ Basisschool De Groen van Prinster (CNS)
▪ Gymzaal
▪ Peuterspeelzaal (Welstede)
▪ BSO (Welstede)
▪ Buurtbeheer (gemeente)
▪ Buurtcentrum De Kolk
Multifunctionele accommodatie Bennekom
Het multifunctionele gebouw wordt in 2010 opgeleverd. In dit gebouw zullen de volgende functies/gebruikers
gehuisvest worden:
▪ Buitenschoolse Opvang De Eekhoorn (Welstede)
▪ Peuterspeelzaal Klein Vossenhol (Welstede)
▪ Buurtcentrum ’t Laag (Stichting Sociaal Cultureel Werk ’t Laag)
▪ De Muziekschool (Cultura)
▪ De Bibliotheek (Cultura)
▪ Basisschool Wilhelmina (CNS)
ENKA
Volgens planning zullen op het voormalige ENKA-terrein de eerste woningen in 2011 worden opgeleverd. Wij
realiseren in deze nieuwe wijk een multifunctionele voorziening met functies als basisonderwijs,
peuterspeelzaal, gymnastiek, kinderopvang, buitenschoolse opvang en welzijn (ontmoeting). Ons streven is
om de voorzieningen gelijktijdig met de eerste woningen, dan wel zo snel mogelijk daarna, op te leveren. Het
jaar 2010 staat in het teken van de voorbereidingen en het samenbrengen van de beoogde partners.
Dillenburg
Naar verwachting realiseert het openbaar onderwijs (PrOOminent) in 2010 een nieuwe school op het terrein
van de voormalige kleuterschool van De Dillenburg. Wij hebben een extra budget beschikbaar gesteld om ook
een extra ruimte voor School&Partners te bouwen.
Subdoelstelling 1.5
Optimalisering gebruik van onderwijsgebouwen en buitenruimten
Prestaties
▪ Leegstaande lokalen inzetten voor scholen die een lokaal nodig hebben
▪ Rapporteren leegstand naar schoolbesturen en potentiële gegadigden (niet-onderwijs) doorverwijzen naar
de school
▪ Openstelling buitenruimte bevorderen
Toelichting 1.5
3 e en 4 e school in Kernhem
SKOVV en CNS bouwen samen de 3 e en 4 e school in Kernhem (vlek B). Beide scholen krijgen een
genormeerde omvang van ieder 9 groepen. De schoolbesturen werken bij de ontwikkeling van het bouwplan
nauw samen ieder met een eigen architect maar met het voornemen om enige ruimte te delen.
30 Programmabegroting 2010 - 2013

Amsterdamseweg
Als Het Streek haar nieuwbouw vmbo-school aan de Zandlaan betrekt, komt het gebouw aan de
Amsterdamseweg (12000 m 2 ) vrij. Daarmee doet zich een unieke kans voor om het gebouw een functie te
geven als centrum voor kunst, cultuur en maatschappelijke voorzieningen.
Wij nemen het gebouw vervroegd (voor 2010) in eigendom. Naar verwachting zal Het Streek voor 1 januari
2013 de nieuwbouw betrekken. Tot dat moment geven wij de helft van het gebouw aan het Streek in gebruik.
De andere helft verhuren wij aan genoemde nieuwe functies. In 2010 willen wij zoveel mogelijk (toekomstige)
huurders/gebruikers huisvesten en ontwikkelen wij een plan voor het gebouw voor na 2012.
Kerndoelstelling 2 Meer sociale integratie binnen basisonderwijs
Subdoelstelling 2.1
De samenstelling van de populatie op de basisscholen is een steeds evenrediger afspiegeling van de
samenstelling van de wijk.
Prestaties
▪
▪
▪
Uitvoeren convenant spreidingsbeleid o.a.:
- Inzetten scholenconsulent;
- faciliteren voorlichting aan de ouders
Monitoring en tussentijdse rapportages voortgang convenant
Evalueren convenant bij afloop looptijd en besluiten tot wel/niet continueren, evt. onder (enigszins)
gewijzigde voorwaarden.
Toelichting 2.1
Het spreidingsbeleid wordt uitgevoerd conform in lijn met het convenant. Schoolbesturen hebben aangegeven
dat zij voortzetting van het beleid waardevol vinden en willen uitbreiden naar de wijk Rietkampen.
3 e W-vraag: Wat gaat het kosten? (programmabudget)
In de kolom begroting 2010 zitten onder andere de bedragen zoals u die bij de perspectiefnota
heeft vastgesteld. De overige grote verschillen tussen het kader 2010 en de begroting 2010 zijn
hieronder toegelicht.
04 Educatie Rekening
2008
Begroting
2009
Kader
2010
Begroting
2010
Prognose
2011
Prognose
2012
Prognose
2013
Bestaand beleid Lasten 18.748 N 19.257 N 20.232 N 20.147 N 20.295 N 20.367 N 20.087 N
Baten 10.564 V 7.448 V 7.674 V 7.674 V 6.134 V 6.033 V 6.033 V
Saldo 8.184 N 11.809 N 12.558 N 12.473 N 14.161 N 14.334 N 14.054 N
Prioriteiten Lasten - - - - -
- -
Baten
Saldo voor
- - - -
- - -
resultaat
bestemming
8.184 N 11.809 N 12.558 N 12.473 N 14.161 N 14.334 N 14.054 N
Reserve Storting 4.454 N 757 N 48 N 48 N 24 N 49 N 17 N
Onttrekking
Saldo na
249 V 427 V 211 V 211 V 1.678 V 1.702 V 1.390 V
resultaat
bestemming
12.389 N 12.138 N 12.395 N 12.310 N 12.507 N 12.680 N 12.680 N
Toelichting op de middelen
Het verschil tussen het kader 2010 en de begroting 2010 betreft de verwerking van bijlage 4
Perspectiefnota 2010 - 2013 (uitwerking Herprioritering), namelijk de vrijval budget
leerlingenvervoer (€ 75.000) en budgetten “Educatieve vraag” (€ 10.000).
Programmabegroting 2010 – 2013
31

Lasten
€ 1.743
€ 578
€ 1.980
Baten
€ 0
€ 1.498
€ 0
€ 526
€ 1.325
€ 1.009 € 126
€ 1.227
€ 42
€ 53
€ 197
Investeringen
€ 0
€ 8.203
€ 4.656
€ 4.656
Omschrijving Bruto
krediet
totaal
01-01-2009
Huisvestingsvoorzieningen onderwijs
40.01 Openbaar primair onderw ijs
40.02 Openbaar voortgezet onderw ijs
40.03 Huisvestingsvoorzieningen 40.04 Leerplicht
40.05 Leerlingenvervoer 40.06 Onderw ijsondersteuning 40.07 Onderw ijsachterstand 40.08 Peuterspeelzaalw erk
40.09 Volw asseneducatie
Waarvan eenmalig Netto
bedragen x € 1.000
Planning uitvoering en planning
krediet uitgaven (dus niet de dekking)
Bijdrage
derden
Bijdrage
reserve
2009 2010 2011 2012 2013
Openbaar basisonderwijs 6.911 0 0 6.911 800 6.111 0 0 0
Bijzonder basisonderwijs 22.480 35 390 22.055 12.679 7.408 2.393 0 0
Bijzonder speciaal onderwijs 1.789 0 0 1.789 1.309 422 29 29 0
Vervangingsinvesteringen basisonderwijs 3.800 0 0 3.800 0 0 0 1.900 1.900
Bijzonder voortgezet onderwijs 25.808 0 1.935 23.873 600 23.665 1.542 0 0
Totaal Educatie 60.788 35 2.325 58.428 15.388 37.606 3.964 1.929 1.900
Van het totaal investeringsbudget 2009 ad € 15.388.000 is in 2008 reeds een bedrag van
€ 1.890.000 uitgegeven. Omdat de betreffende projecten ultimo 2008 nog niet afgerond waren,
staan de betreffende bruto-investeringen nog in bovenstaande tabel vermeld.
32 Programmabegroting 2010 - 2013

5 Sport
Inleiding
Programmadoelstelling
Bevorderen van sport en bewegen bij de inwoners van de Gemeente Ede
Toelichting programmadoelstelling
In dit programma onderscheiden wij:
▪ Sportinfrastructuur
Onder sportinfrastructuur verstaan wij het mogelijk maken van sport. Hieronder valt naast het
ontwikkelen en exploiteren van passende sportaccommodaties, ook het versterken van de
sportverenigingen in de Gemeente Ede.
▪ Sportstimulering
Om sport en bewegen te bevorderen, richt dit programmaonderdeel zich op het bewust maken
van het belang van sport. Daarin richten wij ons vooral op doelgroepen die extra
bewustwording nodig hebben: jeugd, senioren en gehandicapten.
Ontwikkelingen
De sportinfrastructuur in Ede heeft de afgelopen jaren een impuls gekregen. Er zijn diverse
projecten uitgevoerd en nieuwe projecten staan in de planning. Denk bijvoorbeeld aan de aanleg
van diverse kunstgrasvelden maar ook aan de voorgenomen ontwikkeling van binnen- en
buitensportaccommodaties aan de Zandlaan, aan de realisatie van een nieuwe sporthal voor de
wijk Kernhem e.a. Intussen blijven we demografische en andere ontwikkelingen monitoren om zo
passende accommodaties te kunnen blijven aanbieden.
Binnen het sportbeleid neemt sportstimulering een steeds belangrijker plaats in. Accommodaties
moeten niet leeg blijven, maar optimaal gebruikt worden. De tendens is dat vooral jeugd, maar ook
senioren en gehandicapten in de Gemeente Ede minder sporten en niet aan de beweegnorm
voldoen. We zien ook de maatschappelijke functie van sport zich verbreden. Het combineren van
sport en onderwijs is een speerpunt in ons beleid. Voor senioren en gehandicapten zijn we een
aangepast sportaanbod aan het ontwikkelen.
In de toekomst zal er met het Olympisch Plan 2028 meer aandacht komen voor topsport en
breedtesport. Gemeenten zullen daarin een belangrijke rol innemen om het landelijke beleid te
vertalen naar de lokale praktijk.
Welk beleid is voorhanden
Bovenstaande en andere doelstellingen en ontwikkelingen zijn vertaald in de sportnota
‘Ploegenspel’. Deze sportnota is op 15 april 2008 vastgesteld onder nummer VR 2007/24.
Uitgangspunten voor deze nota liggen onder andere in de nota ‘binnenstebuiten’ uit 2006 over de
privatisering van de binnensport en de startnotitie oprichting ‘Sportservicebureau Ede’ in 2000.
Programmabegroting 2010 – 2013
33

1 e W-vraag: Wat willen we bereiken?
Programmadoelstelling
Bevorderen van sport en bewegen bij de inwoners van de Gemeente Ede.
Kerndoelstelling 1 Kernindicator(en) 2000* 2003* 2007* Meetfrequentie
Zoveel mogelijk inwoners
van de gemeente voldoen
aan de beweegnorm, bij
voorkeur via het sporten
bij een vereniging
Het percentage Edenaren
dat voldoet aan de beweegnorm
(volwassenen 30
minu-ten per dag, jongeren
60)
% inwoners dat sport
volwassenen:
jeugd:
% inwoners dat sport in
verenigingsverband
uitgesplitst naar leeftijd
volwassenen:
jeugd:
52%
70%
-
43%
34 Programmabegroting 2010 - 2013
85%
46%
55%
87%
25%
48%
1 x per 2 jaar
1 x per 3 jaar
1 x per 2 jaar
1 x per 3 jaar
Toelichting
Het aantal jongeren dat sport en dat lid is van een sportclub neemt enigszins toe sinds 2000.
Doel van het sportbeleid is dat het aantal Edenaren dat aan de beweegnorm voldoet tenminste op
het landelijk niveau ligt. Dit wordt echter nog niet onderzocht. Dit zal volgens planning in 2010 voor
het eerst plaatsvinden, daarna jaarlijks. Tot die tijd geven we hiervoor in de plaats het % inwoners
dat sport.
* onder jeugd is onderzoek gedaan in respectievelijk 2000, 2003 en 2007
2 e W-vraag: Wat gaan we daarvoor doen?
Kerndoelstelling 1 Zoveel mogelijk inwoners van de gemeente voldoen aan de
beweegnorm, bij voorkeur via het sporten bij een vereniging
Subdoelstelling 1.1
Optimalisering van sportinfrastructuur
Prestaties
Planning, realisatie en exploitatie accommodatiebestand voor binnen-, buitensport en zwembaden:
▪
▪
▪
▪
▪
▪
Realisatie binnen- en buitensportaccommodaties Zandlaan
Realiseren sporthal voor Kernhem
Verplaatsing v.v. Otterlo en nieuwbouw SERO Otterlo
Versterken verenigingsinfrastructuur:
Versterken verenigingsondersteuning
Doorontwikkelen serviceloket voor sportverenigingen
Subsidies voor verenigingen
Toelichting 1.1
Om het niveau van de sportvoorzieningen op peil te houden, wordt op dit moment gewerkt aan een integraal
huisvestingsplan (IHP) voor sport. Door dit IHP wordt er jaarlijks op de sportvoorzieningen afgeschreven.
Daardoor is het mogelijk om de sportvoorzieningen na de levensduur te vervangen, zonder dat daarvoor
beroep hoeft te worden gedaan op de perspectiefnota.
Subdoelstelling 1.2
Toename van actieve sportbeoefening in totaal en in het bijzonder voor doelgroepen jeugd, senioren en
gehandicapten, bij voorkeur via een sportvereniging
Prestaties
Algemeen:

▪ Initiëren van bewustwordingsprojecten om de inwoners bewust te maken van het belang van voldoende
bewegen.
Voor doelgroepen:
▪
▪
▪
▪
▪
Jeugd: door middel van projecten op wijkniveau sport en onderwijs met elkaar verbinden.
Senioren: ontwikkelen en aanbieden van aangepast aanbod voor senioren
Gehandicapten: ontwikkelen en aanbieden van aangepast aanbod voor gehandicapten
Subsidies voor schoolsport en gehandicaptensport
Deelnemen aan breedtesportprojecten.
Toelichting 1.2
Om bovengenoemde prestaties te behalen wordt er samengewerkt met bijvoorbeeld het NISB en
Sportservice Ede. In 2010 loopt de pilot Impuls brede school, sport en cultuur. Via dit project worden
combinatiefunctionarissen aangesteld die de verbinding leggen tussen buurt, onderwijs en sport. Bij een
positieve evaluatie wordt mogelijk via het traject Perspectiefnota om extra middelen gevraagd, zodat het
project kan worden gecontinueerd.
3 e W-vraag: Wat gaat het kosten? (programmabudget)
In de kolom begroting 2010 zitten onder andere de bedragen zoals u die bij de perspectiefnota
heeft vastgesteld. De overige grote verschillen tussen het kader 2010 en de begroting 2010 zijn
hieronder toegelicht.
05 Sport Rekening
2008
Programmabegroting 2010 – 2013
Begroting
2009
Kade r
2010
Begroting
2010
Prognose
2011
Prognose
2012
Prognose
2013
Bestaand beleid Lasten 7.236 N 8.214 N 8.060 N 8.060 N 8.080 N 7.972 N 7.883 N
Baten 883 V 1.145 V 897 V 897 V 897 V 843 V 843 V
Saldo 6.353 N 7.069 N 7.163 N 7.163 N 7.183 N 7.129 N 7.040 N
Prioriteiten Lasten - - - - - - -
Baten
Saldo voor
- - - - - - -
resultaat
bestemming
6.353 N 7.069 N 7.163 N 7.163 N 7.183 N 7.129 N 7.040 N
Reserve Storting 496 N 44 N - - - - -
Onttrekking
Saldo na
527 V 661 V 764 V 764 V 1.047 V 1.077 V 1.010 V
resultaat
bestemming
6.322 N 6.451 N 6.400 N 6.400 N 6.136 N 6.053 N 6.030 N
Toelichting op de middelen
Er zijn geen wijzigingen ten opzichte van het kader.
Lasten
€ 2.464
€ 1.131
€ 1.688
€ 2.778
35

Baten
€ 37
€ 35
Investeringen
€ 85
€ 740
Omschrijving Bruto
krediet
totaal
01-01-2009
Binnensportaccommodaties
50.01 Binnensportaccommodaties
50.02 Binnensportaccommodaties
50.03 Sportactiviteiten
50.04 Zw embaden
Waarvan eenmalig Netto
bedragen x € 1.000
Planning uitvoering en planning
krediet uitgaven (dus niet de dekking)
Bijdrage
derden
Bijdrage
reserve
2009 2010 2011 2012 2013
Sporthal De Peppel 450 50 400 450 0 0 0 0
Sportzaal Otterlo (bron: OCS 2000 1497) 724 724 0 0 0 724 0 0
Sporthal Kernhem (bron: ONT 2005 0087) 5.190 3.479 1.711 0 1.220 3.971 0 0
Gymnastieklokaal aan de Kerkweg 1.220 1.220 0 1.220 0 0 0
Gymnastieklokaal aan de Wulplaan 1.175 1.175 0 1.175 0 0 0
Gymnastieklokaal Bettekamp 1.220 1.220 0 1.220 0 0 0
Gymnastieklokaal Ede Oost 1.220 1.220 0 1.220 0 0 0
Buitensportaccommodaties
Sportpark De Peppelensteeg 500 500 0 500 0 0 0 0
Sportpark De Hoekelumse Eng 500 500 0 500 0 0 0 0
Combiproject Peppelensteeg 120 120 0 0 0 120 0 0
Sportpark Inschoten 500 500 0 500 0 0 0 0
Sportpark De Eikelhof 1.322 1.322 0 1.322 0 0 0 0
Sportpark De Wormshoef 490 490 490 0 0 0 0
Inpassing FC Jeugd (bron: OCS 2006 0209) 1.727 727 1.000 0 1.727 0 0 0
Totaal Sport 16.358 0 7.922 8.436 3.762 7.782 4.815 0 0
Voor de projecten sporthal De Peppel, sportzaal Otterlo, sportpark De Eikelhof en sportpark De
Wormshoef hebben t/m 2008 reeds investeringen plaatsgevonden voor een bedrag van
€ 1.665.000. Er zijn projecten waar tot en met het jaar 2008 reeds voor 95% aan kosten zijn
gemaakt. In 2009 zal na akkoordbevinding van het werk en de definitieve oplevering de resterende
5% worden uitgekeerd. Voor de sportzaal Otterlo zijn in het verleden al (voorbereidings)kosten
gemaakt. Naar verwachting zal dit project pas in 2011 definitief worden afgerond. Omdat deze
projecten ultimo 2008 nog niet afgerond waren, staan de betreffende brutoinvesteringen nog in
bovenstaande tabel vermeld.
36 Programmabegroting 2010 - 2013

6 Cultuur
Inleiding
Programmadoelstelling
Er is een samenhangend, verbindend en kwalitatief goed cultuurbeleid dat aansluit bij de
behoeften en wensen van de Edese bevolking.
Toelichting programmadoelstelling
In dit programma onderscheiden wij:
▪ Kunst en cultuur
De activiteiten voor het versterken van de actieve en passieve cultuurparticipatie vallen
hieronder op het gebied van beeldende kunst en vormgeving, kunst in de openbare ruimte,
podiumkunsten, cultuureducatie, kunst in de wijken, bibliotheekwerk en amateurkunst.
▪ Historisch erfgoed en cultuurhistorie
De activiteiten ten aanzien van het behoud van en educatie over het historische erfgoed
behoren hiertoe evenals de musea, het gemeentearchief en het behoud van historische
gebouwen of plaatsen.
Ontwikkelingen
▪ De gemeente Ede maakt deel uit van een kleine groep 100.000+ gemeenten die willen
toetreden tot de G27. Deze zogenaamde New Towns maken plannen om grootstedelijke
sociale problematiek zoveel mogelijk te voorkomen. Een van de thema’s binnen het New Town
project is cultuur (culturele voorzieningen en accommodaties).
▪ De gemeente Ede heeft succesvol een aanvraag gedaan voor de gemeentelijke regeling van
het Fonds Cultuurparticipatie (voor gemeenten > 90.000 inwoners). In de loop van 2009
komen er binnen dit Fonds nog specifieke subsidieregelingen (waarschijnlijk op het gebied van
samenwerking tussen amateurs en professionals en muziekonderwijs voor kinderen). De
gemeente Ede zal lokale culturele instellingen stimuleren om aanvragen in te dienen voor deze
regelingen.
Welk beleid is voorhanden
Het algemene beleidskader is de Nota Continu Cultuur 2006 - 2009. Volgens planning komt er in
2010 een nieuwe cultuurnota. Verder is er een aantal nota’s op deelgebieden: er zijn nota’s in
voorbereiding op terreinen als monumentenbeleid, atelierbeleid en museumbeleid. Daarnaast is
het beleidskader van het Fonds Cultuurparticipatie 2009 - 2012 van belang alsook de door het rijk
gestelde criteria die bepalend zijn voor de invulling van de gedecentraliseerde uitkering Beeldende
Kunst en Vormgeving. Voor het Kunst in de Wijken-project is het GSO-beleidskader van de
provincie Gelderland belangrijk.
1 e W-vraag: Wat willen we bereiken?
Programmadoelstelling
Er is een samenhangend, verbindend en kwalitatief goed cultuurbeleid dat aansluit bij de behoeften en
wensen van de Edese bevolking.
Programmabegroting 2010 – 2013
37

Kerndoelstelling 1 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Het cultuuraanbod in Ede
sluit zo goed mogelijk aan
bij de wensen en
Behoeften van de
Edenaren
▪ Percentage Edenaren dat
cultuuraanbod voldoende
vindt
▪ Percentage Edenaren dat
cultuuraanbod interessant
vindt
45% 1 x per 2 jaar in
de cultuurmonitor
63% 2
Toelichting
Beide kernindicatoren worden getoetst in de cultuur- en uitgaansmonitor die sinds 2006
tweejaarlijks plaatsvindt in de bevolking. In 2010 wordt weer een cultuur- en uitgaansmonitor
gehouden.
2 e W-vraag: Wat gaan we daarvoor doen?
1 x per 2 jaar in
de cultuurmonitor
Kerndoelstelling 1: Het cultuuraanbod in Ede sluit zo goed mogelijk aan bij de wensen en
behoeften van de Edenaren
Subdoelstelling 1.1
Meer dan de helft van de Edenaren vindt het aanbod van kunst en cultuur in Ede interessant
Prestaties
▪ Uitvoeren Fonds Cultuurparticipatie
▪ Meer bekendheid geven aan Cultuurwijzer
▪ Organiseren uitreiking Cultuurprijs
▪ Bevorderen van culturele manifestaties en evenementen
▪ Het stimuleren van kleinschalige activiteiten op het gebied van beeldende kunst en vormgeving en
popmuziek
▪ Het uitvoeren van het GSO-3 project ‘ Kunst in de wijken ‘
▪ Het vormgeven aan het beleid van New Towns
Toelichting 1.1
Het Fonds Cultuurparticipatie is de opvolger van het Actieplan Cultuurbereik 2005-2008. De doelstelling van
dit Fonds, gecofinancierd door Rijk en gemeente, is de actieve deelname aan de cultuur vergroten. De
cultuurdeelname wordt gemeten middels de tweejaarlijkse cultuur- en uitgaansmonitor.
De Cultuurwijzer wordt uitgevoerd door Cultura en bestaat uit een website met informatie over kunst, cultuur
en erfgoed in Ede en een fysiek informatiepunt in Cultura. De Cultuurwijzer is in de periode 2005-2008
uitgebreid met informatie over amateurkunst en beeldende kunst. De bekendheid is in 2008 (27% ) met 13%
gegroeid ten opzichte van 2006 (14%). Het streven is de bekendheid verder te vergroten.
De Cultuurprijs is in 2008 uitgereikt in het Kröller Müller Museum aan beeldend kunstenaar en fotograaf
Marcel Verbrugge. In 2011 wordt er weer een Cultuurprijs uitgereikt.
Culturele manifestaties worden, binnen de bestaande financiële kaders, gesteund. Vanuit de cultuurbegroting
worden Ede uit de Kunst en de tweejaarlijkse manifestatie expositieruimten (Emily Dickinson in 2008)
gesteund. Ook is er veel aandacht voor kleinere manifestaties in het buitengebied en in Ede-stad zoals
atelierroutes, kunstroutes, exposities, open podia etcetera. In samenwerking met citymarketing,
communicatie, toerisme en juridische zaken wordt in 2009 en 2010 gewerkt aan een integraal gemeentelijk
evenementenbeleid.
Middels de gedecentraliseerde uitkering beeldende kunst en vormgeving (BKV) en het subsidiebudget
popmuziek worden kleinschalige activiteiten op het gebied van beeldende kunst respectievelijk kleinschalige
popmuziekactiviteiten gesteund. Het GSO 3 project Kunst in de wijken loopt van 2009 tot 2011 en wil de
passieve en actieve cultuurparticipatie van de inwoners van Veldhuizen stimuleren.
De gemeente Ede maakt deel uit van een kleine groep 100.000+ gemeenten die willen toetreden tot de G27.
Deze zogenaamde New Towns maken plannen om grootstedelijke sociale problematiek zoveel mogelijk te
voorkomen. Een van de thema’s binnen het New Town project is cultuur (culturele voorzieningen en
accommodaties).
2
27% vindt het culturele aanbod interessant, 36% vindt het aanbod een beetje interessant. Dit
maakt samen 63%.
38 Programmabegroting 2010 - 2013

Subdoelstelling 1.2
Meer kunst en cultuur in het buitengebied
Prestaties
▪ Realiseren kunstroute, activiteiten en kunst in de openbare ruimte in het buitengebied
▪ Realiseren Bezoekerscentrum Lunteren ‘Middelpunt van Nederland’ (Goudsberg)
▪ Versterken samenwerking met Kröller-Müller en Park de Hoge Veluwe
Toelichting 1.2
In 2008 en 2009 zijn verschillende kunstroutes en activiteiten in het buitengebied gerealiseerd. Voor
laagdrempelige en kleinschalige activiteiten op het gebied van beeldende kunst en vormgeving (waaronder
routes) zijn sinds 2009 middelen beschikbaar vanuit de BKV-regeling. 3 Ook worden de beeldplannen
Lunteren en Bennekom verder gerealiseerd.
Het realiseren van het bezoekerscentrum Lunteren heeft vertraging opgelopen door het terugtrekken van de
ontwikkelaar. Inmiddels heeft zich een nieuwe geïnteresseerde partij gemeld, die veel maatschappelijk
draagvlak heeft. Onderzocht wordt of met deze partij het project gerealiseerd kan worden.
De samenwerking met het Kröller-Müller wordt verstevigd door activiteiten zoals een gezamenlijk
arrangement en het uitreiken van de Cultuurprijs in het museum. Samenwerking met het museum gebeurt
ook steeds meer door andere beleidsterreinen zoals relatieontvangsten door citymarketing en communicatie
en bijvoorbeeld het invullen van maatschappelijke stages door het museum. In 2010 bestaat Park de Hoge
Veluwe 75 jaar; dit is een aanleiding voor nauwere samenwerking tussen gemeente, lokale instellingen zoals
Cultura, museum en park.
Subdoelstelling 1.3
Het percentage Edenaren dat amateurkunst beoefent neemt toe
Prestaties
▪ Meedenken over accommodaties voor grootschalige uitvoeringen van amateurkunst
▪ Subsidiëren amateurkunstverenigingen
▪ Initiëren van projecten ter bevordering samenwerking amateurs en professionele kunstenaars
▪ Faciliteren amateurkunstverenigingen door beschikbaar stellen professionele kunstvoorzieningen voor lagere
tarieven
Toelichting 1.3
In maart 2009 is door het college van B&W en de gemeenteraad besloten dat het businessplan van de
Initiatiefgroep Centrum voor Amateurkunst in de voorgestelde vorm niet haalbaar is. Inmiddels wordt, naar
aanleiding van een aangenomen amendement, verder onderzoek verricht naar mogelijkheden om de
amateurkunst beter te faciliteren. Onderdeel hiervan is een groot behoefteonderzoek onder alle
gesubsidieerde amateurkunstverenigingen.
De amateurkunstverenigingen die aan de criteria voldoen, komen in aanmerking voor een jaarlijkse
waarderingssubsidie. Het aantal gesubsidieerde verenigingen stijgt licht: van 48 in 2005 naar 55 in 2008. De
verwachting is dat de aantallen de komende jaren redelijk stabiel blijven.
In de periode 2005 - 2008 zijn projecten gesubsidieerd die de samenwerking tussen amateur- en
professionele kunstenaars hebben bevorderd. Uitvoerende partij was het CBKG. Er zijn activiteiten
gesubsidieerd zoals tentoonstellingen, atelierroutes, kunstroutes etcetera. Sinds 2009 is er een nieuwe
subsidieregeling voor laagdrempelige en kleinschalige activiteiten op het gebied van beeldende kunst en
vormgeving. 4
De professionele instellingen voor podiumkunsten zijn op grond van subsidieafspraken verplicht ruimte te
geven aan amateurkunstverenigingen. Zij rekenen hiervoor een niet-marktconform tarief. In de
budgetsubsidiëring van het Openluchttheater is gesteld dat er voldoende ruimte in de programmering moet
zijn voor amateurkunst. Hiervoor zijn separate middelen gereserveerd vanuit het Fonds Cultuurparticipatie.
3
Deze subsidieregeling wordt naar verwachting eind 2009 aan het college en de raad ter
besluitvorming voorgelegd.
4
Idem.
Programmabegroting 2010 – 2013
39

Subdoelstelling 1.4
Meer scholen hebben aandacht voor cultuureducatie
Prestaties
▪ Afronden actiepunten in Actieplan Cultuurbereik en CEPO regeling
▪ Fonds Cultuurparticipatie: extra stimulans voor cultuureducatie in het PO en VO
▪ Inzet van één combinatiefunctionaris op cultuur
Toelichting 1.4
Het Actieplan Cultuurbereik 2005-2009 en de CEPO-regeling voor gemeenten zijn inmiddels afgerond.
Het loket cultuureducatie functioneert binnen Cultura. Het project kunstenaars in de klas heeft een moeizame
start gehad door reorganisatieperikelen bij de uitvoerende partij, CBKG. Inmiddels worden de laatste
projecten afgerond. Voor de voortzetting van dit project na het schooljaar 2008-2009 zijn geen middelen
beschikbaar. Dit betekent dat scholen die een kunstenaar in de klas willen inhuren, dit volledig moeten
financieren uit hun eigen lumpsumfinanciering (waarin middelen voor cultuureducatie zijn opgenomen).
De versterking van het loket met 1 fte combinatiefunctionaris moet de komende jaren een impuls geven aan
productontwikkeling op maat en aan een betere positionering van het loket in het veld. Een bijdrage vanuit het
Fonds Cultuurparticipatie moet de productontwikkeling verder stimuleren. Ook wordt vanuit het Fonds
Cultuurparticipatie de cultuureducatie in het VO gestimuleerd.
Subdoelstelling 1.5
Het stedelijk centrum krijgt een hogere beoordeling
Prestaties
▪ Uitvoering beeldplan Centrum
▪ Vernieuwen festivals en evenementen
Toelichting 1.5
Met de realisatie van het kunstwerk ‘Chico y chica’ van de kunstenaars Ripolles is het beeldplan Centrum
afgerond. Inmiddels wordt gewerkt aan een plan met het HvA-fonds om de komende vier jaar nog vier
kunstwerken in het centrum te realiseren rondom het thema ‘het kind’. Het HvA-fonds financiert deze werken.
Het vernieuwen van festivals en evenementen gebeurt binnen de bestaande financiële kaders. Ede uit de
Kunst is een festival dat met incidentele culturele middelen (Fonds Cultuurparticipatie) wordt gefinancierd. De
tweejaarlijkse manifestatie expositieruimten die deels in het centrum plaatsvindt wordt gefinancierd uit BKVmiddelen.
Daarnaast zijn er activiteiten die vanuit andere begrotingen worden gefinancierd, maar waaraan
culturele partners wel deelnemen zoals bijvoorbeeld Airborne Feelings en de Heideweek. Een integraal
evenementenbeleid is in de maak.
Subdoelstelling 1.6
Aandacht voor erfgoedkernen Bospoort en Ede-Oost vanaf 2006
Prestaties
▪ Er komt een beeldplan Bospoort en een beeldplan Ede-Oost
▪ Voorbereiden culturele voorzieningen in Ede-Oost (museum, expositieruimte, werkplaatsen voor
kunstenaars, woon/werkateliers) in samenspraak met de regio en met marktpartijen
▪ Voorbereiden culturele voorziening in de Bospoort
Toelichting 1.6
Het beeldplan Bospoort is in de maak. Met het beeldplan Ede-Oost wordt een begin gemaakt, als er meer
duidelijkheid is over de inrichting van het gebied.
De culturele voorzieningen in Ede-Oost worden voorbereid. In eerste instantie voor de tijdelijke huisvesting,
maar zeker ook met het oog op permanente huisvesting. In de nota Museumbeleid en de kadernota
Atelierbeleid die beiden naar de raad worden gebracht eind 2009, wordt hierop ingegaan.
Het nieuwbouwproject op het Paasberg- en Aralterrein waar een woonzorgzone komt, is op zoek naar een
culturele functie. Op dit moment worden gesprekken gevoerd met geïnteresseerde partijen. Wellicht biedt het
project Amsterdamseweg ook mogelijkheden om het culturele profiel van de Bospoort te versterken.
40 Programmabegroting 2010 - 2013

Subdoelstelling 1.7
Vernieuwing museumaanbod
Prestaties
▪ Uitvoeren speerpunten museumnota (verschijnt eind 2009)
▪ Vakinhoudelijke ondersteuning Edese musea
Toelichting 1.7
Naar verwachting zal eind 2009 in de raad de museumnota worden besproken. Naast versterking van de
musea in Lunteren en Bennekom, zal de huisvestingsproblematiek van het Historisch Museum Ede en het
Nederlands Tegelmuseum in Otterlo een onderwerp van aandacht zijn. Dit wordt betrokken bij het onderzoek
naar de totstandkoming van het Exposeum zo mogelijk in Ede-Oost.
De medewerker ondersteuning musea adviseert en begeleidt in brede zin de Edese musea om te werken aan
professionalisering en kwaliteitsverbetering van het aanbod.
Subdoelstelling 1.8
Stimuleren erfgoededucatie
Prestaties
▪ Aanbod van (digitale) lesproducten door gemeentearchief
▪ Uitgeven reeks historische cahiers Ede door gemeentearchief
▪ Instandhouden en activeren platform erfgoededucatie
▪ Erfgoededucatie integreren in multidisciplinaire uitingen van cultuur
Toelichting 1.8
Het aanbod van vleesproducten naar het onderwijs kan meer passend in deze tijd door gebruikmaking van
digitale mogelijkheden. De succesvolle serie historische cahiers blijkt in een grote behoefte te voorzien. Het
platform erfgoededucatie is de plek waar de Edese erfgoedinstellingen elkaar structureel treffen en waar met
name educatieve programma’s worden afgestemd.
Door het stimuleren van samenwerking tussen verschillende culturele instellingen op het gebied van educatie
wordt een groter begrip en draagvlak gecreëerd bij zowel kinderen/jongeren als volwassenen.
3 e W-vraag: Wat gaat het kosten? (programmabudget)
In de kolom begroting 2010 zitten onder andere de bedragen zoals u die bij de perspectiefnota
heeft vastgesteld. De overige grote verschillen tussen het kader 2010 en de begroting 2010 zijn
hieronder toegelicht.
06 Cultuur Rekening
2008
Begroting
2009
Kader
2010
Begroting
2010
Prognose
2011
Prognose
2012
Prognose
2013
Bestaand beleid Lasten
8.799 N 9.353 N 9.299 N 9.299 N 9.155 N 9.093 N 9.091 N
Baten
404 V 175 V 125 V 125 V 125 V 64 V 64 V
Saldo
8.395 N 9.178 N 9.174 N 9.174 N 9.030 N 9.029 N 9.027 N
Prioriteiten
Lasten - - - - - - -
Baten
Saldo voor
- - - - - - -
resultaat
bestemming
8.395 N 9.178 N 9.174 N 9.174 N 9.030 N 9.029 N 9.027 N
Reserve Storting 154 N - - - - - -
Onttrekking
Saldo na
4 V 4 V 4 V 4 V 4 V 4 V 4 V
resultaat
bestemming
8.544 N 9.174 N 9.170 N 9.170 N 9.026 N 9.025 N 9.023 N
Toelichting op de middelen
Geen afwijkingen.
Programmabegroting 2010 – 2013
41

Lasten
€ 2.787
Baten
€ 36
€ 0
€ 106
€ 724
€ 557
€ 472
€ 0 € 0 € 0
€ 0 € 3
€ 0
€ 687
€ 61
€ 447
€ 26
€ 187
€ 388
€ 2.944
45.01 Gemeentearchief
45.02 Culturele aangelegenheden
45.03 Amateurkunst
45.04 Beeldende kunst
45.05 Bibliotheekw erk
45.06 Musea
Investeringen
Er zijn geen investeringen geraamd op dit programma.
45.07 Podiumkunsten
45.08 Cultuureducatie
45.09 Mediazaken
45.10 Monumenten en archeologie
42 Programmabegroting 2010 - 2013

7 Werk en Inkomen
Inleiding
Programmadoelstelling
Zo veel mogelijk inwoners van Ede participeren in de Edese samenleving.
Toelichting programmadoelstelling
In dit programma onderscheiden wij:
▪ Re-integratie van personen die een uitkering ontvangen
▪ Verstrekken van middelen van bestaan voor degenen die dat nodig hebben.
▪ Uitvoeren Wet sociale werkvoorziening (Wsw)
▪ Preventie van en begeleiding bij schuldproblematiek.
Ontwikkelingen
De komende jaren wordt landelijk, als gevolg van de economische ontwikkeling, een stijging van
het aantal uitkeringsgerechtigden verwacht. Het re-integratiebudget zal daarentegen dalen.
Daarnaast zal als gevolg van de invoering van de wet participatiebudget middelen ook voor nieuwe
doelgroepen ingezet kunnen worden. Ook zal de op 1 oktober 2009 inwerking getreden Wet
investeren in jongeren (WIJ) verder vormgegeven worden. De WIJ heeft als doelstelling om
jongeren te laten werken of leren, of een combinatie van beide. Hiermee wordt een duurzame en
substantiële arbeidsparticipatie van jongeren bevorderd en verhoogd. Verder zal de ingezette
samenwerking binnen de werkpleinen, mede door het spreidingsplan van het UWV, in de regio
toenemen.
Welk beleid is voorhanden
De beleidsrichting is beschreven in de contourennota (2007). Daarnaast is in de koersnota de
ontwikkeling in het sociale domein in een breder perspectief beschreven. Als gevolg van de komst
van de wet participatiebudget wordt er in 2009 een notitie Participatiebudget geschreven.
Het beleid schuldhulpverlening is beschreven in de notitie “Schuldpreventie en schuldhulp in Ede”
(febr. 2008)
1 e W-vraag: Wat willen we bereiken?
Programmadoelstelling
Zo veel mogelijk inwoners van Ede participeren in de Edese samenleving.
Kerndoelstelling 1 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Het aantal inwoners van % Edese huishoudens met 3,2 Jaarlijks
Ede, dat afhankelijk is van
een uitkering is zo laag
mogelijk
een bijstandsuitkering
Toelichting
Deze kernindicator is deels beïnvloedbaar door goed re-integratiebeleid zoals beschreven is in de
hierboven vermelde beleidsnotities. Het niet beïnvloedbare deel zit in de economische
ontwikkeling. Het Centraal Plan Bureau voorspelt als gevolg van de economische ontwikkeling
landelijk een stijging van het aantal uitkeringsgerechtigden. (4,5%, 11% en 9% in de jaren 2009,
2010 respectievelijk 2011)
Programmabegroting 2010 – 2013
43

Kerndoelstelling 2 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Bestrijden van armoede ter % Edese huishoudens dat 4,4 Jaarlijks
vergroting van participatie gebruik heeft gemaakt van
en zelfredzaamheid aanvullende
inkomensvoorzieningen
Toelichting
PM
Kerndoelstelling 3 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Voorkomen dat
Aantal Edenaren dat een 199 Jaarlijks
schuldenproblematiek
participatie belemmert
schuldregeling aanvraagt
Toelichting
In 2009 is er een pilot schuldhulpverlening voor ondernemers. Op basis van de evaluatie zal
besloten worden op welke wijze in de toekomst hiermee omgegaan zal worden.
2 e W-vraag: Wat gaan we daarvoor doen?
Kerndoelstelling 1 Het aantal inwoners van Ede dat afhankelijk is van een uitkering is zo
laag mogelijk
Subdoelstelling 1.1
De instroom in de bijstand beweegt zich op of onder het landelijk niveau
Prestaties
▪ Zorgen voor optimale re-integratie:
- Uitvoeren re-integratiebeleid conform contourennota
- Inzetten Stichting Voorwerk Ede en werkgeversserviceloket.
- Anticiperen op mogelijkheden a.g.v. invoering participatiefonds.
▪ Zorgen voor optimale preventie:
- optimale uitvoering poortfuncties
- uitvoeren optimale handhaving
▪ Afstemmen vraag en aanbod werk
- Ondersteunen platform onderwijs en arbeidsmarkt
- Optimaal inrichten ketendienstverlening met CWI-UWV en gemeente Wageningen
Toelichting 1.1
In 2009 wordt, als gevolg van de invoering van de wet participatiebudget, gewerkt aan verdere verbinding
tussen re-integratie, inburgering en educatie.
Subdoelstelling 1.2
In beginsel verricht iedereen met een uitkering een tegenprestatie
Prestaties
▪ Gericht aanbieden van re-integratieproducten op maat.
▪ Begeleiding klant door consulent re-integratie
Toelichting 1.2
De klanten met een uitkering zijn ingedeeld op de participatieladder. Afhankelijk van de trede op de
participatieladder wordt re-integratie op maat ingezet.
Subdoelstelling 1.3
uitvoering Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw)
Prestaties
▪ Het voeren van de regie op de uitvoering Wsw.
▪ Het vergroten van het aantal personen in een reguliere werkomgeving
44 Programmabegroting 2010 - 2013

Toelichting 1.3
De Wsw zal steeds meer een verbonden worden met het participatiebeleid.
Kerndoelstelling 2 Bestrijden van armoede ter vergroting van participatie en
zelfredzaamheid
Subdoelstelling 2.1
Het aantal klanten dat gebruik maakt van bijzondere bijstand neemt toe
Prestaties
▪ Het verstrekken van aanvullende inkomensvoorzieningen op basis van individueel maatwerk
▪ Het verstrekken van aanvullende inkomensvoorzieningen aan bepaalde doelgroepen
Toelichting 2.1
Voor de periode 2008 - 2010 zijn de minimaregelingen van de gemeente Ede uitgebreid. Op basis van een
eerste evaluatie en de als gevolg hiervan georganiseerde conferentie zal het gemeentelijk beleid worden
herijkt en zo nodig verbeterd, de communicatie-instrumenten worden uitgebreid en wordt overwogen om een
Platform Armoede op te richten.
Kerndoelstelling 3 Voorkomen dat schuldenproblematiek participatie belemmert
Subdoelstelling 3.1
Aandacht voor preventie van schulden
Prestaties
▪ Begeleiding bij budgetbeheer en schulden.
▪ Preventie schuldenproblematiek door voorlichting en vroegtijdig signaleren.
Toelichting 3.1
Voor de periode 2009 - 2011 heeft het rijk extra middelen beschikbaar gesteld voor preventie en begeleiding.
Deze middelen sluiten aan bij het beleid zoals beschreven in de notitie schuldpreventie en schuldhulp in Ede.
3 e W-vraag: Wat gaat het kosten? (programmabudget)
In de kolom begroting 2010 zitten onder andere de bedragen zoals u die bij de perspectiefnota
heeft vastgesteld. De overige grote verschillen tussen het kader 2010 en de begroting 2010 zijn
hieronder toegelicht.
7 Werk en inkomen Rekening
2008
Begroting
2009
Kader
2010
Begroting
2010
Prognose
2011
Prognose
2012
Prognose
2013
Bestaand beleid Lasten 42.755 N 43.000 N 42.449 N 42.449 N 41.009 N 40.863 N 40.813 N
Baten 33.802 V 33.037 V 32.761 V 32.761 V 32.256 V 32.256 V 32.256 V
Saldo 8.953 N 9.964 N 9.688 N 9.688 N 8.753 N 8.607 N 8.557 N
Prioriteiten Lasten - - - - - - -
Baten
Saldo voor
- - - - - - -
resultaat
bestemming
8.953 N 9.964 N 9.688 N 9.688 N 8.753 N 8.607 N 8.557 N
Reserve Storting 741 N 157 N - - - - -
Onttrekking
Saldo na
201 V - - - - - -
resultaat
bestemming
9.493 N 10.121 N 9.688 N 9.688 N 8.753 N 8.607 N 8.557 N
Programmabegroting 2010 – 2013
45

Toelichting op de middelen
Geen wijzigingen.
Lasten
€ 10.864
Baten
0.215
€ 7.080
€ 1.000
€ 250
€ 2.490
€ 20.765
€ 5.374 € 16.821
€ 0
€ 241
€ 110
55.01 Algemene inkomensvoorzieningen
55.02 Aanvullende inkomensvoorzieningen
55.03 Opvang vluchtelingen
55.04 Schuldhulpverlening
55.05 Sociale w erkvoorziening
55.06 Re-integratie
Investeringen
Er zijn geen investeringen geraamd op dit programma.
46 Programmabegroting 2010 - 2013

8 Maatschappelijke
Dienstverlening
Inleiding
Programmadoelstelling
Er is een sluitend aanbod van ondersteuning voor kwetsbare inwoners van Ede.
Toelichting programmadoelstelling
In dit programma onderscheiden wij:
▪ Specifieke ondersteuning voor jeugd, minderheden, vrouwen
Jeugd: Doel is dat Edese jongeren opgroeien tot zelfstandige burgers die, passend bij hun
capaciteiten en mogelijkheden, hun eigen verantwoordelijkheden kennen en die positief
meedoen aan het maatschappelijk leven. Hierbij zijn uitgangspunten: ouders zijn
eerstverantwoordelijk, richten op preventie, zorg voor voldoende basisvoorzieningen, sluitende
ketenaanpak, samenwerking en afstemming tussen organisaties, jongeren zelf betrekken.
Minderheden: Uitgangspunt is dat het integratievraagstuk concreet met behulp van
uitvoeringsplannen interactief wordt vormgegeven. Deze uitvoeringsplannen zijn inmiddels
vastgesteld. In deze uitvoeringsplannen zijn ook activiteiten specifiek voor vrouwen
opgenomen.
▪ Zorgen voor een structuur van maatschappelijk en sociaal cultureel werk.
Hiervoor gelden de uitgangspunten zoals aangegeven in het WMO Beleidsplan 2008-2011.
Hiervoor gelden 2 programmalijnen:
- leefbaarheid en sociale cohesie
- versterking mantelzorg en vrijwilligers
Ontwikkelingen
Afgelopen jaar is er veel energie gestoken om te komen tot integrale wijkprogramma’s waarbij
zowel het fysieke deel als het sociale deel is samengebracht. Deze integrale wijkprogrammering
moet in alle wijken van Ede zijn beslag krijgen en nog uitgebreid worden met het zorgdeel.
Overheveling van AWBZ taken naar de gemeente zullen ook de komende jaren van invloed zijn op
ontwikkelingen binnen het programma maatschappelijke dienstverlening.
Met de wijzigingen in de AWBZ vervalt voor een deel van de gezinnen de aanspraak die zij tot nu
toe konden doen op extra begeleiding op psychosociale grondslag. De gemeente krijgt met de
overheveling van de taken echter slechts een deel van het AWBZ budget waardoor niet aan alle
gezinnen de ondersteuning geboden kan worden die zij voorheen ontvingen. De gemeente moet
nu zelf criteria gaan vaststellen voor welke (opvoed)problemen de burger wel ondersteuning kan
ontvangen. De centra voor jeugd en gezin zullen hierin een belangrijke rol gaan spelen. Ook wordt
aansluiting gezocht met de ontwikkeling van “Passend Onderwijs’ dat binnen het onderwijs speelt.
We maken deel uit van een kleine groep 100.000+ gemeenten (de vijf Ortegagemeenten) die
toetreden tot de G27. Deze zogenoemde NewTowns maken plannen die moeten voorkomen dat
wijken in hun gemeente steeds grotere sociale problemen krijgen. Er moet tijdig geïnvesteerd
worden in de sociale infrastructuur en voorzieningen. Ede wil in relatie tot dit programma
Maatschappelijke Dienstverlening vooral inzetten op intensieve vormen van gezinsondersteuning.
Welk beleid is voorhanden
▪ Nota jeugdbeleid;
▪ Nota Meetellen en meedoen met daaraan gekoppeld de uitvoeringsplannen;
▪ Eigen waarde, vrijwilligersbeleid Ede 2009 – 2011;
▪ Uitvoeringsprogramma mantelzorg en vrijwilligers 2008 - 2011.
Programmabegroting 2010 – 2013
47

1 e W-vraag: Wat willen we bereiken?
Programmadoelstelling
Er is een sluitend aanbod van ondersteuning voor kwetsbare inwoners van Ede
Kerndoelstelling 1 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Sluitende ketenaanpak bij % jongeren met
14% 1 x per 4 jaar
lichte problemen bij
kinderen/jongeren/
opvoeders
psychosociale problemen
Toelichting
Het betreft het percentage Edese jongeren van 12-16 jaar dat psychosociale problemen heeft. Dit
is gemeten met een landelijk gestandaardiseerde vragenlijst over psychosociale problematiek. In
2007 werd in de hele HGM-regio Arnhem, een vergelijkbaar percentage gevonden onder de 12-16
jarigen.
Kerndoelstelling 2 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Ede heeft genoeg ▪ Tevredenheid mantelzor- pm
vrijwilligers en
gers over ondersteuning
mantelzorgers voor ▪ Tevredenheid vrijwilligers pm
mensen met een
over ondersteuning
beperking
vrijwilligers
Toelichting
Deze indicatoren worden vanaf 2010 in een regulier onderzoek meegenomen.
Kerndoelstelling 3 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Meer allochtone Edenaren Aantal allochtonen dat
pm
zijn maatschappelijk actief maatschappelijk actief is
Toelichting
Deze indicator is moeilijk te meten en wordt nog nader ontwikkeld. Probleem hierbij is dat vaak
wettelijk niet meer mag worden geregistreerd of iemand van buitenlandse afkomst is.
Kerndoelstelling 4 Kernindicator(en) 2001 2005 2007 Meetfrequentie
Aandacht voor sociale ▪ Leefbaarheid
1 x per 2 jaar
aspecten van wijken (rapportcijfer) per wijk
(leefbaar houden) en Ede gemiddeld
7,4 7,4 7,4
gezamenlijk aanbod Ede-Oost
7,7 7,6 7,7
instellingen per wijk/dorp Ede-West
7,4 7,3 7,3
(multifunctionele teams) Veldhuizen A
6,4 6,3 6,0
Veldhuizen B
7,2 7,1 7,1
Kernhem
7,6 7,2 7,4
Ede-Oudzuid
6,6 6,6 6,7
Maandereng
6,9 7,2 7,1
Rietkampen
7,5 7,4 7,5
Buitengebied Ede
7,5 7,7 7,8
Bennekom
7,7 7,7 7,6
Lunteren
7,7 7,8 7,6
Ederveen / De Klomp 7,7 7,6 7,7
Harskamp / Wekerom /
Otterlo
8,0 7,7 7,8
Toelichting
De indicator leefbaarheid is hier het oordeel van inwoners over leefbaarheid in hun wijk uitgedrukt
in een rapportcijfer. Dit is een geïntegreerd cijfer van sociale en fysieke programma's. Hierbij gaat
het om het effect van de sociale programma's.
48 Programmabegroting 2010 - 2013

2 e W-vraag: Wat gaan we daarvoor doen?
Kerndoelstelling 1 Sluitende ketenaanpak bij lichte problemen bij kinderen / jongeren /
opvoeders
Subdoelstelling 1.1
▪ Kinderen/jongeren en hun ouders met lichte (opvoedings)problemen worden snel en adequaat
geholpen
▪ Afname van het aandeel jongeren met problematisch gedrag
Prestaties
▪ Vaststellen minimumniveau van algemene en basisvoorzieningen
▪ (Her)inrichting zorgstructuur n.a.v. realisatie CJG, Veiligheidshuis en ontwikkeling Passend Onderwijs
▪ Samenhangend aanbod van gezins- en opvoedingsondersteuning (Schoolmaatschappelijk werk, Homestart,
Wijkgerichte Intensieve Gezinsbehandeling (WIG), Centra voor Jeugd en Gezin (i.o.), gezinscoaches
▪ Sturen op samenwerking en afstemming tussen verschillende betrokken instellingen/ partijen op terrein
jeugdbeleid - jeugdzorg
Toelichting 1.1
Het gaat hierbij om de invulling van de 5 gemeentelijke functies (informeren, signaleren, toeleiden,
pedagogische ondersteuning, coördinatie van zorg).
Het eerste Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) in Ede is een feit. Er is een frontoffice gerealiseerd in het
Beatrixpark waar ouders maar ook professionals en kinderen/jongeren terechtkunnen met hun vragen over
opvoeden en opgroeien. De komende jaren worden meer CJG’s in Ede geopend.
Met de kernpartners in het CJG worden afspraken gemaakt over de coördinatie van zorg en over de
samenwerking tussen het CJG en het Veiligheidshuis. Instrumenten als de verwijsindex (VIVallei) en Prokid
worden steeds beter benut door professionals wat leidt tot betere onderlinge samenwerking en afstemming bij
de zorg aan gezinnen. Komende periode wordt ingezet op verdere implementatie van deze instrumenten.
Overleg vindt plaats tussen alle betrokken partijen (Jeugdgezondheidszorg (Kruiswerk en HGM),
maatschappelijk werk, MEE, Bureau jeugdzorg) om te komen tot een zo efficiënt mogelijke zorgstructuur.
We onderzoeken samen met de partners of een bewezen effectieve methodiek voor opvoedondersteuning
(TripleP) breed geïmplementeerd kan worden.
In het aanbod aan opvoedondersteuning blijven homestart, schoolmaatschappelijk werk en intensievere vorm
als de WIG een belangrijke rol spelen. Met aanvullende (rijks)middelen wordt vanaf 2009 tijdelijk van
gezinsmanagers gebruik gemaakt die ingezet worden binnen multiprobleemgezinnen.
Kerndoelstelling 2 Ede heeft genoeg vrijwilligers en mantelzorgers voor mensen met
een beperking
Subdoelstelling 2.1
De draagkracht en draaglast van vrijwilligers en mantelzorgers blijft in balans
Prestaties
▪ Voldoende (professionele) ondersteuning voor vrijwilligers en mantelzorgers
Toelichting 2.1
In het uitvoeringsprogramma 2008-2011 mantelzorg en vrijwillige zorg zijn 3 hoofdlijnen vastgelegd:
1. Adequate reguliere hulpverlening: er is voldoende, tijdige en deskundige ondersteuning voor de cliënt en
het cliëntsysteem/mantelzorger.
2. Sterke wijknetwerken: Er zijn sterke wijknetwerken van professionals in de wijken waardoor de verbinding
tussen formele zorg en informele zorg vanzelfsprekend tot stand komt
3. Krachtige steunpunten:
Er is een laagdrempelig, goed bekend steunpunt voor mantelzorgers en vrijwilligers.
Programmabegroting 2010 – 2013
49

Kerndoelstelling 3 Meer allochtone Edenaren zijn maatschappelijk actief
Subdoelstelling 3.1
Bevorderen toename maatschappelijke participatie door allochtone Edenaren
Prestaties
▪ Subsidiëren integratieactiviteiten
▪ uitvoeren van de wet inburgering.
▪ Uitvoeren beleidsnota integratiebeleid “Meetellen en meedoen”
▪ Uitvoering van de pardonregeling
Toelichting 3.1
In het uitvoeringsprogramma Meetellen en meedoen is vastgelegd om via 2 programmalijnen integratie
gestalte te geven nl.:
1. Integratie en participatie, met daarbij 3 speerpunten;
▪ Werk en Vrijwilligerswerk
▪ Onderwijs en Inburgering
▪ Samenleven, Zorg en Veiligheid
2. Coördinatie Integratie, antidiscriminatie en de zelforganisaties:
▪ Regionaal antidiscriminatiebeleid
▪ Samenwerking en ondersteuning zelforganisaties
▪ Intercultureel personeels- en stagebeleid
Inburgering
Binnen inburgering is de opdracht om zoveel mogelijk inburgeraars succesvol een inburgeringstraject
(taalonderwijs, kennis Nederlandse samenleving) te laten afronden. In 2010 zal met name de groep
inburgeringsplichtigen, inburgeraars met een wettelijke plicht tot inburgeren, beoordeeld zijn door bureau
inburgering. In 2009 is een start gemaakt met het actief werven van inburgeringsbehoeftigen. In 2010 wordt
dit verder doorgezet.
Pardonregeling
Eind 2009 is de pardonregeling afgerond, tenminste de huisvesting van de groep gepardonneerden is dan
klaar. De begeleiding van deze groep zal in 2010 verder vorm krijgen
Kerndoelstelling 4 Aandacht voor sociale aspecten van wijken (leefbaar houden) en
gezamenlijk aanbod instellingen per wijk/dorp (multifunctionele
teams)
Subdoelstelling 4.1
Binnen de sociale pijler werken bewoners en instellingen samen aan het leefbaar houden van de wijken,
specifiek voor de herstructureringswijken Veldhuizen A en Ede-Zuid
Prestaties
▪ 0-meting en monitoring sociale ontwikkeling
▪ Samen met bewoners en instellingen werken aan het leefbaar houden van de herstructureringswijken
Veldhuizen A en Uitvindersbuurt, Oudzuid, Indische buurt
Toelichting 4.1
Eind 2009 wordt opnieuw de Tweejaarlijkse monitor Leefbaarheid en Veiligheid uitgevoerd. Half 2010 zijn de
uitkomsten daarvan bekend en te gebruiken.
In najaar 2009 worden door de wijkbeheerders de plannen voor 2010 besproken met onder andere diverse
bewonersgroepen. Begin 2010 worden de plannen in het boekje Wijkwerk 2010 gepresenteerd.
Door het jaar heen worden de plannen uitgevoerd, door bewoners en instellingen werkzaam in de wijk.
Speciaal aandacht is er voor de twee herstructureringswijken Veldhuizen A en Uitvinderbuurt (Oud-Zuid) en
voor de Hoogbouw in Oud-Zuid: gemeente en Woonstede werken hier samen met diverse instellingen en met
bewoners aan de uitvoering van meerdere activiteiten in het kader van GSO-3.
50 Programmabegroting 2010 - 2013

Subdoelstelling 4.2
In meerdere wijken ontstaan multifunctionele teams met
a. Een gezamenlijk aanbod
b. Gericht op de vraag van bewoners
c. En werkend vanuit een gezamenlijke accommodatie
Prestaties
▪ Onderzoeken gezamenlijke huisvesting van Wijkbeheer en School & Partners in Ede-West en Veldhuizen-A
Toelichting 4.2
De maatschappelijke werkelijkheid blijkt te complex en weerbarstig te zijn om binnen enkele jaren in iedere
wijk een multifunctioneel team te hebben, met werkers uit verschillende organisaties, die samen vanuit een
gezamenlijke accommodatie werkzaam zijn in de wijk. Toch zijn er wel hoopvolle ontwikkelingen waarin
zichtbaar wordt dat instellingen elkaar beter weten te vinden:
▪ de verbreding van de wijkteams van wijkbeheer naar ook welzijn, naar ook contacten met
▪
▪
▪
zorginstellingen,
de geleidelijke ontwikkeling van de School en Partners in enkele wijken,
de ontwikkeling van de woonservice gebieden voor ouderen,
het ontstaan van de Centra voor Jeugd en Gezin, als knooppunten in de samenwerking binnen de
jeugdzorg,
de opzet van het Veiligheidshuis, waarin meerdere instellingen nauw samenwerken,
de pilot “coördinatie van zorg achter de voordeur”, als GSO-3 project in Veldhuizen.
▪
▪
Daarmee zijn er nog geen multifunctionele teams per wijk, maar weten professionals uit verschillende
netwerken elkaar wel steeds beter te vinden. De gemeente heeft hierin een sturende rol.
3 e W-vraag: Wat gaat het kosten? (programmabudget)
In de kolom begroting 2010 zitten onder andere de bedragen zoals u die bij de perspectiefnota
heeft vastgesteld. De overige grote verschillen tussen het kader 2010 en de begroting 2010 zijn
hieronder toegelicht.
08 Maatschappelijke
dienstverlening
Programmabegroting 2010 – 2013
Rekening
2008
Begroting
2009
Kader
2010
Begroting
2010
Prognose
2011
Prognose
2012
Prognose
2013
Bestaand beleid Lasten 7.729 N 10.828 N 9.702 N 9.672 N 9.565 N 8.891 N 8.886 N
Baten 1.296 V 3.370 V 2.265 V 2.265 V 2.250 V 1.675 V 1.675
V
Saldo 6.434 N 7.458 N 7.436 N 7.406 N 7.315 N 7.215 N 7.210
N
Prioriteiten Lasten - - - - - -
-
Baten
Saldo voor
-
- - - - - -
resultaat
bestemming
6.434 N 7.458 N 7.436 N 7.406 N 7.315 N 7.215 N 7.210 N
Reserve Storting 1.173 N - - - - - -
Onttrekking
Saldo na
742 V 792 V 225 V 225 V 195 V 145 V 145 V
resultaat
bestemming
6.865 N 6.666 N 7.211 N 7.181 N 7.120 N 7.070 N 7.065 N
Toelichting op de middelen
Het verschil tussen het kader 2010 en de begroting 2010 betreft de verwerking van bijlage 4
Perspectiefnota 2010 - 2013 (uitwerking Herprioritering). Dit door vrijval bij jongerencentrum
Peptalk (€ 10.000) en “Ana Upu”(€ 20.000).
51

Lasten
Baten
€ 3.210
€ 642
€ 357
€ 2.400
€ 32
€ 121
€ 2.227
€ 55
€ 1.779
€ 1.112
Investeringen
Er zijn geen investeringen geraamd op dit programma.
60.01 Maatschappelijk w erk
60.02 Minderheden
61.01 Kinderopvang
61.02 Jeugdw erk
61.03 Sociaal cultureel w erk
52 Programmabegroting 2010 - 2013

9 Zorg
Inleiding
Programmadoelstelling
Door middel van preventieve activiteiten willen wij voorkomen dat burgers in Ede een beroep
moeten doen op zwaardere vormen van zorg
Er is een sluitend aanbod van ondersteuning voor kwetsbare inwoners van Ede.
Toelichting programmadoelstelling
In dit programma onderscheiden we:
▪ Gezondheidszorg
▪ Maatschappelijke ondersteuning
Ontwikkelingen
Gezondheidszorg:
Er is een nieuwe wet Publieke Gezondheid. Hierin zijn 3 oude wetten samengevoegd, dit heeft
voor het beleid niet direct consequenties
Er is een regionaal projectplan vastgesteld waarin 5 regiogemeenten samen de aanpak van
schadelijk alcoholbeleid hebben opgenomen
In 2011 wordt de huidige Wet ambulance voorziening vervangen door de Wet Ambulancevervoer.
In de nieuwe wet verleent de minister van VWS de vergunning (is nu de provincie). Doel van de
nieuwe wet is verhoging van de kwaliteit, doelmatigheid en toegankelijkheid van de
ambulancezorg. Er komt in iedere veiligheidsregio 1 regionale ambulancedienst.
Maatschappelijke ondersteuning:
Per 01-01-2009 is de Wet Tijdelijk Huisverbod ingegaan, dit betekent dat daders van huiselijk
geweld tijdelijk de toegang tot de woning en woonomgeving ontzegd kan worden.
Op basis van een herverdeelmodel op de maatschappelijke opvang/verslavingszorg zal de
gemeente vanaf 2010 een korting opgelegd krijgen van € 0,9 mln. Wat dit gaat betekenen voor de
voorzieningen in Ede en de regio moet nog nader uitgewerkt worden. De consequenties van de
overheveling van taken AWBZ naar de WMO (ondersteunende begeleiding) moet nog verder
uitgewerkt worden.
Welk beleid is voorhanden
▪
▪
Kadernota gezondheidsbeleid 2007 t/m 2010;
Projectplan alcohol en jeugd zowel lokaal als regionaal.
1 e W-vraag: Wat willen we bereiken?
Programmadoelstelling
Er is een sluitend aanbod van ondersteuning voor kwetsbare inwoners van Ede
Kerndoelstelling 1 Kernindicator(en) 2001 2005 2007 2009 Meetfrequentie
Sociale activering en ▪ Sociale cohesie wijk
1 x per 2 jaar
mantelzorg t.b.v.
(schaalscore)
verbeteren leefbaarheid Ede gemiddeld 6,2 6,6 6,5
en sociale cohesie wijken Ede-Oost
6,0 6,5 6,0
Ede-West
6,1 6,5 6,1
Veldhuizen A
4,5 5,2 4,5
Veldhuizen B
5,9 6,1 5,9
Kernhem
6,4 6,6 6,4
Ede-Oudzuid
5,1 5,6 5,1
Programmabegroting 2010 – 2013
53

Kerndoelstelling 1 Kernindicator(en) 2001 2005 2007 2009 Meetfrequentie
Maandereng
Rietkampen
Buitengebied Ede
Bennekom
Lunteren
Ederveen/De Klomp
Harskamp/Wekerom/
Otterlo
Toelichting
Op basis van vier stellingen is de schaalscore sociale cohesie (sociale kwaliteit) berekend. Deze
schaalscore loopt van 0-10 (hoe hoger de score op deze schaal, hoe hoger de ervaren sociale
cohesie). Het betreft de volgende 4 stellingen
▪
▪
▪
▪
54 Programmabegroting 2010 - 2013
5,5
6,2
6,4
6,9
7,5
7,5
7,4
6,3
6,4
7,3
6,8
7,7
7,9
7,6
de mensen in deze buurt gaan op een prettige manier met elkaar om;
ik voel me thuis bij de mensen die in deze buurt wonen;
ik woon in een gezellige buurt waar veel saamhorigheid is;
de mensen in deze buurt kennen elkaar nauwelijks.
Kerndoelstelling 2 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Mensen met een
% WMO cliënten waarbij 92% 1 x per 2 jaar
beperking zijn beter in ondersteuning (individ.
staat deel te nemen aan voorziening/hh) bijdraagt aan
de maatschappij
zelfstandig wonen/meedoen
aan de maatschappij
Toelichting
PM
Kerndoelstelling 3 Kernindicator(en) 2005 2007 2009 Meetfrequentie
Bestrijding huiselijk geweld % inwoners dat de
afgelopen 12 maanden
geconfronteerd is met
huiselijk geweld
8% 6% 1 x per 2 jaar
Toelichting
In 2008 was het aantal meldingen van huiselijk geweld 232. Registratie hiervan geschiedt door het
Steunpunt huiselijk geweld en door de politie (d.m.v. zogenaamde meldformulieren). Dit aantal
wordt naast het werkelijk aantal gevallen, onder meer mede bepaald door de meldingsbereidheid.
Kerndoelstelling 4 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Verminderen onvrijwillige
dakloosheid
Aantal dak- en thuislozen 43 Jaarlijks
Toelichting
Het werkelijke aantal zal iets lager liggen omdat in dit getal dubbeltellingen zitten. Een persoon die
zich bijvoorbeeld twee keer bij het Leger des Heils meldt, wordt twee keer geregistreerd.
Kerndoelstelling 5 Kernindicator(en) 2000 2003 2007 Meetfrequentie
Terugdringen van ▪ % jongeren dat overmatig 4% 4% 2% 1 x per 3 jaar
schadelijk alcoholgebruik drinkt
▪ % 12-16 jarigen dat wel
eens alcohol drinkt
43% 47% 42% 1 x per 3 jaar
Toelichting
Definitie overmatig drinken: % jongeren van 12-23 jaar dat minstens 3x per week minimaal 5
glazen alcohol drinkt.
5,5
6,2
6,4
6,9
7,5
7,5
7,4

Kerndoelstelling 6 Kernindicator(en) 2007 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Goede en tijdige De mate waarin de 90,6% 91,3% 94%* 94%* Jaarlijks
ambulancezorg hulpverlening voor de
ambulancedienst goed
en tijdig is
Toelichting
De cijfers geven het percentage spoedeisende ritten waarbij de ambulance binnen 15 minuten na
melding ter plaatse is. Streefcijfer voor Gelderland Midden is vatgesteld op 94%. In 2007 werden in
Ede 1.773 A1 ritten (spoedeisende ritten) uitgevoerd), in 2008 waren dit er 1.932.
* streefcijfer
2 e W-vraag: Wat gaan we daarvoor doen?
Kerndoelstelling 1 Sociale activering en mantelzorg t.b.v. verbeteren leefbaarheid en
sociale cohesie wijken
en
Kerndoelstelling 2 Mensen met een beperking zijn beter in staat deel te nemen aan de
maatschappij
Subdoelstelling 2.1
Steeds meer Edenaren zijn tevreden over de uitvoering en het aanbod van de Wmo
Prestaties
▪ Zorgen voor een goede informatie en adviesfunctie mede door het faciliteren van het Wmo loket
▪ Verstrekken voorzieningen gehandicapten en hulp bij het huishouden
▪ Ondersteunen vrijwilligers en mantelzorgers
▪ Uitvoeren beleidsplan WMO
▪ Uitvoeren centrumtaken maatschappelijke opvang, verslavingsbeleid, vrouwenopvang, huiselijk geweld en
Oggz toeleiding
▪ Ontwikkelen woonservicegebieden
Toelichting 2.1.
De Wmo dienstverlening is op dit ogenblijk in hoofdzaak centraal georganiseerd. Door verschillende partijen
in de raad is gepleit voor een ontwikkeling naar een bredere decentrale dienstverlening. Voorop staat dat wij
hechten aan een sterk centraal loket van waaruit de dienstverlening voor de gehele gemeente kan
plaatsvinden. In antwoord op vragen uit en een motie van de raad is toegezegd om te onderzoeken of het
aanbieden van gedecentraliseerde dienstverlening beter tegemoet komt aan de wensen en behoeften van de
Edese burgers.
Onderzocht wordt of aansluiting mogelijk is bij reeds bestaande spreekuren van gevestigde organisaties. Zo
wordt de mogelijkheid onderzocht om aan te sluiten bij de spreekuren van de afdeling Burgerzaken in
Bennekom en Lunteren en gebruik te maken van de Bibliobus, die zoals bekend, regelmatig de buitendorpen
aandoet. Ook de mogelijkheden van spreekuren in verzorgingstehuizen worden hierbij betrokken evenals
aansluiting bij de Centra voor Jeugd en Gezin.
Kerndoelstelling 3 Bestrijding huiselijk geweld
Subdoelstelling 3.1
Er is een samenwerkingsverband tussen politie, gemeenten en hulpverlening voor de bestrijding van
huiselijk geweld
Prestaties
▪
▪
▪
▪
Inhoudelijke, organisatorische en financiële eindverantwoordelijkheid voor het Steunpunt Huiselijk Geweld
Uitvoering geven aan Convenant Samenwerking Steunpunt huiselijk geweld (december 2005) en de
samenwerkingsprotocollen Hulpverlening (januari 2006) en strafrechtelijk aanpak huiselijk geweld (maart
2004)
Uivoering Wet Tijdelijk Huisverbod
Uitvoering geven aan de actieverklaring RAAK voor een sluitende aanpak kindermishandeling
Programmabegroting 2010 – 2013
55

Toelichting 3.1
Er is een samenwerkingsverband tussen politie, gemeenten en hulpverlening voor bestrijding van huiselijk
geweld, inclusief kindermishandeling.
RAAK (Reflectie- en Actiegroep Aanpak Kindermishandeling) is het ontwikkelen en implementeren van een
samenhangende en effectieve aanpak om kindermishandeling zoveel mogelijk te voorkomen. Ede moet als
centrumgemeente de huidige maatregelen in de regio inventariseren en een werkplan met verbeteringen
opstellen en implementeren.
Kerndoelstelling 4 Verminderen onvrijwillige dakloosheid
Subdoelstelling 4.1
Het aantal geregistreerde dak- en thuislozen in Regio de Vallei daalt vanaf 2007
Prestaties
▪ Uitvoeren convenant OGGZ ‘Drieluik 2007-2011 actieprogramma’
▪ Bevorderen OGGZ-vangnetteam, bemoeizorg en toeleiding
▪ Actualiseren OGGZ-zorgmonitor, bevorderen totstandkoming cliëntvolgsysteem en digitaal klantdossier in
samenspraak met provincie Gelderland
▪ Instandhouding centrale meldfunctie
Toelichting 4.1
Het OGGZ vangnetteam wordt omgevormd naar een centrale toegang tot de OGGZ voorzieningen. De
invoering van het Stedelijk Kompas moet beter inzicht geven in de klantenstroom binnen de OGGZ en wordt,
afhankelijk van bestuurlijke besluitvorming over te maken keuzes n.a.v. het herverdeelmodel MO, in het
najaar van 2009 ingevoerd
Kerndoelstelling 5 Terugdringen van schadelijk alcoholgebruik
Subdoelstelling 5.1
Schadelijk alcoholgebruik door jongeren neemt af
Prestaties
▪ Oprichten Platform Alcohol en Jeugd
▪ Uitvoeren van aanpak terugdringen schadelijk alcoholgebruik
Toelichting 5.1
Het platform Alcohol en jeugd is in 2008 opgericht en adviseert het college van burgemeester en wethouders.
Het plan van aanpak alcohol en jeugd wordt uitgevoerd door werkgroepen publiek draagvlak, regelgeving en
handhaving, keetbeleid. Dit in nauwe samenwerking met de regionale projectgroep alcohol en jeugd.
Kerndoelstelling 6 Goede en tijdige ambulancezorg
Subdoelstelling 4.1
Het niveau van veiligheid in geval van crises en calamiteiten wordt hoger
Prestaties
Zorgdragen voor een goede gemeentelijke crisisbeheersingsorganisatie
Inrichting van een gemeentelijk coördinatiecentrum
Besluit- en keuzevorming door de gemeenteraad op basis van de nieuwe wetgeving op het gebied van de
Veiligheidsregio’s
Toelichting 4.1
PM
56 Programmabegroting 2010 - 2013

Overige subdoelstellingen
Subdoelstellingen die niet onder een van de kerndoelstellingen zijn in te delen, komen hieronder.
Soms horen ze bij een kerndoelstelling van een ander programma, dat wordt hier dan bij vermeld.
Subdoelstelling behorend bij kerndoelstelling Sluitende ketenaanpak bij lichte problemen bij kinderen /
jongeren / opvoeders van het programma Maatschappelijke dienstverlening
Sluitend netwerk
Prestaties
▪
▪
▪
▪
Het in stand houden van een gemeentelijke gezondheidsdienst GGD
We werken aan een sluitende keten voor maatschappelijke zorg
Er komen centra voor Jeugd en gezin in diverse wijken (dubbeling, zie maatschappelijke dienstverlening)
Elektronisch kind dossier (EKD)
Toelichting
De gemeente is verantwoordelijk voor collectieve preventie volksgezondheid. Het eerste Centrum voor Jeugd
en Gezin is in 2009 geopend. Er volgen nog 2 CJG’s in Ede Stad, 1 in Bennekom en 1 in Lunteren.
Het digitaal kinddossier EKD zal, afhankelijk van het resultaat van de aanbesteding, eind 2010 worden
ingevoerd.
3 e W-vraag: Wat gaat het kosten? (programmabudget)
In de kolom begroting 2010 zitten onder andere de bedragen zoals u die bij de perspectiefnota
heeft vastgesteld. De overige grote verschillen tussen het kader 2010 en de begroting 2010 zijn
hieronder toegelicht.
09 Zorg Rekening
2008
Begroting
2009
Kader
2010
Begroting
2010
Prognose
2011
Prognose
2012
Prognose
2013
Bestaand beleid Lasten 22.003 N 25.725 N 25.130 N 25.100 N 24.946 N 24.782 N 24.734 N
Baten 7.329 V 7.455 V 7.411 V 7.411 V 7.416 V 7.294 V 7.294 V
Saldo 14.674 N 18.269 N 17.720 N 17.690 N 17.530 N 17.489 N 17.440 N
Prioriteiten Lasten - - - - - - -
Baten
Saldo voor
- - - - - - -
resultaat
bestemming
14.674 N 18.269 N 17.720 N 17.690 N 17.530 N 17.489 N 17.440 N
Reserve Storting 1.308 N 150 N 150 N 150 N 150 N 150 N 150 N
Onttrekking
Saldo na
1.469 V 1.075 V 1.738 V 1.738 V 846 V 751 V 707 V
resultaat
bestemming
14.513 N 17.344 N 16.131 N 16.101 N 16.834 N 16.887 N 16.882 N
Toelichting op de middelen
Het verschil tussen het kader 2010 en de begroting 2010 betreft de verwerking van bijlage 4
Perspectiefnota 2010 - 2013 (uitwerking Herprioritering).
Dit betreft de vrijval door een betere installatie voor Legionella in de gemeentegebouwen
(€ 10.000) en de beleidswijziging in logopedie (€ 20.000).
Programmabegroting 2010 – 2013
57

Lasten
Baten
€ 6.305
€ 3.828
€ 2.106
€ 0
€ 5.304
€ 14.968
Investeringen
Er zijn geen investeringen geraamd op dit programma.
60.03 Sociale zorg
65.01 Gezondheidszorg
65.02 Gehandicaptenzorg
58 Programmabegroting 2010 - 2013

10
Programmabegroting 2010 – 2013
Ruimtelijke Ontwikkeling
en Wonen
Inleiding
Het programmaplan Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen wordt in hoofdzaak bepaald door het
gemeentelijk beleid op het gebied van wonen en volkshuisvesting, de voorbereiding en realisatie
van een aantal grote inbreidings- en uitbreidingslocaties zoals Ede-Oost, Kernhem en Het Nieuwe
landgoed en de uitvoering van het ruimtelijk beleid voor het buitengebied van Ede.
Programmadoelstelling
Een evenwichtige en zorgvuldige verdeling van de ruimte en ontwikkeling van voldoende en
betaalbare woningen.
Toelichting programmadoelstelling
PM
Ontwikkelingen
PM
Welk beleid is voorhanden
▪ Prestatiecontract 2005 – 2010;
▪ Nota Wonen 2007 – 2015;
▪ Jaarlijkse Nota Woningbouwproductie.
1 e W-vraag: Wat willen we bereiken?
Programmadoelstelling
Een evenwichtige en zorgvuldige verdeling van de ruimte en ontwikkeling van voldoende en
betaalbare woningen
Kerndoelstelling 1 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Bijdrage aan een goede % gerealiseerde goedkope 39,6 1 keer per jaar
woningbouwvoorziening, woningbouw (tot
oplossen wachtlijsten voor € 170.000) in de
goedkope woningen,
bevorderen doorstroming
woningbouwproductie
Toelichting
Doelstelling is 30%.
Kerndoelstelling 2 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Een voor het gehele Aantal bestemmingsplannen n.v.t. 1 keer per jaar
grondgebied gelijke en op dat jaarlijks digitaal wordt
moderne inzichten
gebaseerde juridische
basis voor de toetsing
van bouwen en gebruiken
en de sturing van
gewenst grondgebruik
opgesteld
59

Toelichting
Vanaf 2009 beschikt de gemeente over de programmatuur om digitale bestemmingsplannen op te
stellen.
2 e W-vraag: Wat gaan we daarvoor doen?
Kerndoelstelling 1 Bijdrage aan een goede woningbouwvoorziening, oplossen
wachtlijsten voor goedkope woningen, bevorderen doorstroming
Subdoelstelling 1.1
a. Veldhuizen A en de Uitvindersbuurt zijn weer aantrekkelijke woonwijken
b. Er is sprake van een grotere sociale cohesie tussen bewoners
c. Meer gevarieerde samenstelling van de wijkbevolking naar inkomens, etnische achtergronden,
leeftijd en opleiding
d. Meer bewoners volgen een wooncarrière binnen deze wijken
Prestaties
▪ Veldhuizen A
In Veldhuizen A wordt de openbare ruimte opgewaardeerd en worden 630 goedkope hoogbouw- en
middelhoogbouwwoningen gesloopt evenals het buurtwinkelcentrum, buurtcentrum Veldhuizen, de
Islamitische basisschool El Inkade en de gymzaal Langenhorst.
Op de plek van deze gebouwen worden ongeveer 728 nieuwe woningen teruggebouwd in een grotere
variatie aan woningtypes, financieringscategorieën en doelgroepen met als resultaat een gevarieerde
samenstelling naar inkomens, huishoudensamenstelling, leeftijd, opleiding en etnische achtergrond. \
Tussen 2008 en 2018 zijn er concrete bouw- en inrichtingsactiviteiten in de wijk.
▪ Uitvindersbuurt
In de Uitvindersbuurt worden 472 woningen gesloopt (292 (62%) eengezinswoningen en 180 (38%)
portiekwoningen) en 456 woningen teruggebouwd, waarvan 278 huur (61%) en 178 koop (39%). De bouw
van het project is in april 2008 van start gegaan en zal doorlopen tot medio 2012/2013.
Parallel aan de bouw van woningen wordt de openbare ruimte opnieuw ingericht en de riolering vervangen.
Toelichting 1.1
Zie voor nadere informatie, m.n. over Veldhuizen A, de paragraaf Grote Projecten.
Subdoelstelling 1.2
Kernhem:
Het leveren van een belangrijke bijdrage aan het kwantitatief en kwalitatief aanbod op de woningmarkt
van Ede en regio door de realisering tot 2018 van Kernhem B
Prestaties
Na de afronding van Kernhem A, wordt tussen 2010 en 2018 Kernhem B gerealiseerd, met ongeveer 1.900
woningen (30% goedkoop, 70% vrij) en 2 scholen. De uitgangspunten ten aanzien van de stedenbouwkundige
kwaliteit van de woningen en de woonomgeving die in Kernhem A zijn gehanteerd, worden in Kernhem B
grotendeels overgenomen. Een en ander is vastgelegd in een aanvullend welstandkader. In de eerste helft van
2010 zal gestart worden met de eerste fase van de bouw van de woningen (ca. 500 woningen). Ook de twee
scholen worden in de eerste fase gerealiseerd. De eerste woningen inclusief de openbare ruimte zullen begin
2011 worden opgeleverd.
Toelichting 1.2
Zie voor nadere informatie over het project Kernhem de paragraaf Grote Projecten.
Subdoelstelling 1.3
Het Nieuwe Landgoed (HNL):
Het voorzien in de behoeften aan diverse wijkvoorzieningen voor Veldhuizen A en Kernhem en het
bijdragen aan de woningbehoefte (614 woningen) van Ede en de regio
Prestaties
Met de ondertekening van de overeenkomst op hoofdlijnen voor de samenwerking en realisering van het
voorzieningencluster op 7 maart 2007 is het startsein gegeven voor de uitwerking van de stedenbouwkundige
visie in concrete bouwplannen overeenkomstig de met het consortium overeengekomen globale
uitvoeringsplanning. De ontwikkeling en uitvoering van het Nieuwe Landgoed vindt gefaseerd plaats, te starten bij
de Carré woningen (54 st.) gevolgd door Parkrandwoningen (86 st.), de Kanteelwoningen (noord, 43 st.), het
cluster, de Kanteelwoningen (zuid, 43 st.), de Buitenplaatsappartementen (48 st.) en de Waterburchtwoningen
60 Programmabegroting 2010 - 2013

(48. st.).Het uitvoeringsprogramma van het voorzieningencluster omvat:
6.000 m 2 v.v.o. welzijnsvoorzieningen (sporthal, wijkbuurtcentrum, kinderopvang en gezondheidscentrum) en
4.500 m 2 v.v.o. detailhandel en 1.500 m 2 v.v.o. diensten ambachten, een parkeergarage met ca. 640
parkeerplaatsen, een overdekte expeditiehof en ca. 292 woningen.
De totale doorlooptijd voor de realisering van alle deelplannen is 5 á 6 jaar.
Toelichting 1.3
Zie voor nadere informatie over het Project HNL de paragraaf Grote Projecten.
Subdoelstelling 1.4
Woningbouwprogramma:
Bijdragen aan een goede woningvoorziening in Ede, het oplossen van de wachtlijsten voor goedkope
woningen en het bevorderen van doorstroming
Prestaties
Het woningbouwprogramma (aantal en prijsklasse woningen) wordt jaarlijks vastgelegd in de
woningbouwproductienota. Met Woonstede, Plicht Getrouw en de Huurdersbond zijn prestatieafspraken
gemaakt, welke tweejaarlijks worden gemonitord.
Toelichting 1.4
Voldoende ruimte voor woningbouw:
1. Planning van de woningbouwprojecten op elkaar afstemmen.
2. Nadruk leggen op de uitvoering van de projecten opgenomen in de woningbouwprogrammering.
Realiseren goedkope woningbouw:
▪ Voortzetting beleid waarbij in de nieuwbouw minimaal 30% goedkope woningbouw wordt gerealiseerd.
▪ Voortzetting beleid van verlaagde grondprijzen voor sociale woningbouw
▪ Het realiseren van het ‘te woon’-concept (vml. Vrije keus)
▪ Invulling geven aan de subsidieregeling van de provincie voor goedkope woningbouw.
Voldoende slaagkansen voor woningzoekenden:
▪ Deelnemen aan het woonruimteverdelingsysteem in WERV verband.
▪ Het monitoren van de doorstroming.
▪ Het bieden van voldoende huisvesting aan bijzondere doelgroepen, zoals studenten en statushouders.
▪ Het uitvoering geven aan de startersleningen.
Een sluitend netwerk van wonen-welzijn-zorg:
▪ Het onderwerp levensloopbestendigheid van woningen inbrengen in onderhandelingen.
▪ Het opplussen (geschikt maken voor ouderen) van woningen in de bestaande voorraad (door
Woonstede).
In 2010 zal de aandacht voor de (project)planning van het woningbouwprogramma in relatie tot de marktvraag
geïntensiveerd worden.
Subdoelstelling 1.5
Ede Oost:
a. Een goede ruimtelijke afronding van Ede aan de zuid-oost zijde
b. Een hoogwaardige en belangrijke bijdrage in de diversiteit van de behoefte aan woningen in Ede
en regio tot ca 2020
c. Het bieden van een goede autoverkeerontsluiting aan de zuid-oostzijde van Ede
d. Het bieden van een kansrijke en toekomstvaste combinatie van voorzieningen en een knooppunt van
hoogwaardig openbaar vervoer
Prestaties
In 2009 is het project Ede-Oost gekomen in een fase van convergeren, een fase waarin de plannen concreet
moeten worden en gericht moeten zijn op definitieve keuzes voor uiteindelijke realisatie. De “sporen” uit het
verleden worden verlaten en nu omgezet in een opbouw in 5 deelprojecten:
Deelproject Parklaan: Het plan MER/SMB is vastgesteld in combinatie met het Structuurplan Infrastructuur.
Deze wordt nader uitgewerkt in een ontwikkelplan voor de bovenwijkse infrastructuur waarin het aanlegproces en
de fasering worden bepaald. Op basis van deze elementen wordt het bestemmingsplanproces opgestart. De
bouwontwikkeling op het Enka-terrein wordt ontsloten.
Deelprojecten Enka en Kop van de Parkweg: Voor de Kop van de Parkweg wordt in 2010 gestart met het
eerste deelproject, daartoe wordt in 2010 een bestemmingsplan en beeldkwaliteitsplan opgesteld.
Voor het Enka-terrein wordt in 2010 het explosievenonderzoek en de sanering van het terrein afgerond. Deels
gelijktijdig met de sanering en deels aansluitend wordt in het tweede, derde en vierde kwartaal het terrein ook
bouwrijp gemaakt. In 2010 worden bouwplannen ontwikkeld voor het eerste deelgebied (circa 150 woningen) en
wordt tevens het uitwerkingsplan voor het tweede deelgebied vastgesteld. In 2010 worden de voorzieningen op
het Enka terrein uitgewerkt in een ontwikkelstrategie waarin gefaseerd de basisvoorzieningen kunnen worden
gerealiseerd. Tenslotte wordt een vertaling gemaakt van het programma van eisen vanuit de Spoorzone voor het
Programmabegroting 2010 – 2013
61

Enka-terrein, op het zg. afstemmingsgebied.
Deelproject Kazerneterreinen: Op 1-1-2011 worden de kazerneterreinen integraal overgedragen aan de
gemeente. Dan start ook het tijdelijk beheer door Domeinen in opdracht van de gemeente, daartoe wordt in 2010
een bestemmingsplan opgesteld. In 2010 wordt verdere uitwerking gegeven aan de ruimtelijke-, financiële-,
programmatische- en ontwikkelingskaders voor de kazerneterreinen door het opstellen van een Structuurvisie
Kazerneterreinen.
Deelproject Spoorzone: In 2010 zal de nadruk liggen op het verder uitwerken op detailniveau (DO) van het eind
2009, begin 2010, te kiezen ontwerp van de spoorzone. Tegelijkertijd wordt gestart met het doorlopen van de
ruimtelijke procedures en de uitwerking van de aanbesteding. Tevens zullen de eerste feitelijke tranches van de
subsidiebeschikkingen binnenkomen.
Deelproject Financieel management: In 2010 zullen er kaders worden vastgesteld voor de control en het
risicomanagement van het integrale project en werkprocessen worden gedefinieerd voor de subsidietrajecten.
Tevens zal een integrale businesscase worden opgesteld op basis waarvan de kasstromen tussen deelprojecten
worden afgestemd en geoptimaliseerd.
Toelichting 1.5
Zie voor nadere informatie over het Project Ede Oost de paragraaf Grote Projecten.
Subdoelstelling 1.6
Ontwikkelingsplan Buitengebied (OBG):
a. Kernen: nieuwe woon- en bedrijfsvestigingsmogelijkheden in de streekplanzoekzones in de komende
10 jaar
b. Agrarisch gebied: nieuwe agrarische dynamiek voor het behoud en stimulering van agrarische
ondernemers en verbetering van ruimtelijke kwaliteit
c. Natuur: hoogwaardige kwaliteit van natuur en landschap in het buitengebied van Ede
Prestaties
Met het beleid dat is vastgelegd in het Ontwikkelingsplan Buitengebied (OBG) wordt een samenhangende
ruimtelijke ontwikkeling beoogd van de Edese dorpen, de buurtschappen, het agrarisch gebied en de natuur en
landschap in Ede. Het bijbehorende uitvoeringsplan geeft richting aan de activiteiten van de gemeente:
ontwikkeling, stimuleren & begeleiden en toetsing. Het uitvoeringsplan is tevens het kader voor prioriteitstelling,
fasering en financiering.
Voor de Edese kernen zijn in het OBG zoekzones aangegeven, met nader uit te werken mogelijkheden voor
woningbouw en vestiging van bedrijven bij de zes dorpen in de komende 10 jaar. Tevens zijn de
ontwikkelingsmogelijkheden voor de buurtschappen aangegeven.
Voor het agrarisch gebied is het OBG een uitwerking van het Reconstructieplan Gelderse Vallei. Het OBG
beschrijft de inzet van de gemeente Ede bij het ontwikkelen, stimuleren & begeleiden en toetsen van de
agrarische dynamiek. Het OBG is gericht op de toekomst van de agrarische ondernemers en op de ontwikkeling
van ruimtelijke kwaliteit.
In het plan zijn de doelstellingen voor natuur uitgewerkt in maatregelen voor de EHS verbindingszones,
gemeentelijke ecologische verbindingen/aandachtsgebieden en kleinschalige maatregelen die de kwaliteit van
natuur en landschap bevorderen.
Toelichting 1.6
Het Ontwikkelingsplan Buitengebied (OBG) en bijbehorend uitvoeringsplan zijn de opvolger voor het
uitvoeringsprogramma dat in de afgelopen jaren bekend is geworden onder de titel
Uitvoeringsprogramma/Kredieten Buitengebied. Deze kredieten liepen in 2007 af. Het OBG met
uitvoeringsplan is begin 2008 vastgesteld door de raad, en wordt door jaarlijkse programma’s uitgevoerd.
62 Programmabegroting 2010 - 2013

Kerndoelstelling 2 Een voor het gehele grondgebied gelijke en op moderne inzichten
gebaseerde juridische basis voor de toetsing van bouwen en
gebruiken en de sturing van gewenst grondgebruik
Subdoelstelling 2.1
a. Actualisering en digitalisering bestemmingsplannen:
Een voor het gehele grondgebied van de gemeente gelijke en op moderne inzichten gebaseerde
juridische basis voor het bebouwen en gebruiken van gronden en de sturing van gewenst
grondgebruik
b. Het invoeren van de omgevingsvergunning
c. Het stimuleren van de kwaliteit van de woon- en leefomgeving en het tegengaan van het aantasten
daarvan
Prestaties
In de komende periode moeten de bestemmingsplannen voor 30 gebieden geactualiseerd worden. Op grond van
de nieuwe Wet ruimtelijke ordening en de Invoeringswet mogen de voor deze gebieden geldende plannen op 1
juli 2013 niet ouder zijn dan 10 jaar. In de periode tot 2013 worden de voor deze gebieden geldende plannen –
voor zover op 1 juli van dat jaar ouder dan 10 jaar- geactualiseerd. Na 2013 zullen structureel jaarlijks gemiddeld
3 plannen geactualiseerd moeten worden.
De raad wordt periodiek geïnformeerd over de voortgang van de planning.
Het uitvoeren van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). De minister van VROM heeft
aangekondigd deze wet per 1 januari 2010 in te zullen voeren. Deze wetgeving vervangt 25 bestaande
vergunningstelsels. Het gaat daarbij om
het afhandelen van aanvragen om vergunning en/of meldingen, die nu nodig zijn op grond van onder andere de
Woningwet, de bouwverordening, de Wet milieubeheer, de Wet op de Ruimtelijke Ordening. Ook aanvragen om
vergunningen volgens de Algemene plaatselijke verordening worden hierbij betrokken.
Het uitoefenen van toezicht op de naleving van de Wabo en het treffen van sancties bij overtreding van die wet-
en regelgeving volgens de handhavingsnota.
Toelichting 2.1
In de nieuwe Wro is verplicht gesteld dat bestemmingsplannen vanaf 1 januari 2010 digitaal worden gemaakt
en beschikbaar moeten zijn. Een projectteam houdt zich bezig om de gestelde nieuwe opgaven uit de Wro
tijdig te realiseren.
De invoering van de omgevingsvergunning zal gepaard gaan met een vermindering van regels. In de meeste
gevallen zullen de afhandelingstermijnen korter zijn. De mogelijkheden tot het digitaal indienen van
aanvragen zullen ruimer worden.
Ook zal de regelgeving op het gebied van vergunningvrij bouwen worden uitgebreid. De precieze omvang
daarvan is nog niet bekend. Wij verwachten minder uitvoeringskosten. De heffing van leges zullen wij meer
dan nu het geval is, laten aansluiten bij het model van de VNG.
Het Rijk vindt dat de uitvoering van de omgevingswetgeving, landelijk gezien, onvoldoende is. De
uitvoeringsorganisaties hebben onvoldoende kwaliteit, zijn onvoldoende robuust en de aanpak van de zware
milieucriminaliteit laat te wensen over. Om deze tekorten op te heffen heeft het Rijk het plan opgevat om 25
omgevingsdiensten op de schaal van de veiligheidsregio’s in te stellen. De Eerste Kamer heeft gevraagd
ruimte te geven voor oplossingen op basis van vrijwillige samenwerking. De provincie Gelderland heeft
daarover samen met de gemeenten overeenstemming bereikt. Die houdt in dat de nodige kwaliteits- en
kwantiteitsimpuls op schaal van de WGR-regio’s wordt gerealiseerd.
Programmabegroting 2010 – 2013
63

3 e W-vraag: Wat gaat het kosten? (programmabudget)
In de kolom begroting 2010 zitten onder andere de bedragen zoals u die bij de perspectiefnota
heeft vastgesteld. De overige grote verschillen tussen het kader 2010 en de begroting 2010 zijn
hieronder toegelicht.
10 Ruimtelijke ontw ikkeling en
wonen
Rekening
2008
Begroting
2009
Kader
2010
Begroting
2010
Prognose
2011
Prognose
2012
Prognose
2013
Bestaand beleid Lasten 52.426 N 51.952 N 53.118 N 53.346 N 53.262 N 53.037 N 53.005 N
Baten 37.177 V 33.206 V 41.937 V 34.832 V 43.744 V 36.809 V 41.770 V
Saldo 15.248 N 18.746 N 11.181 N 18.514 N 9.519 N 16.227 N 11.235 N
Prioriteiten Lasten - - - - - - -
Baten
Saldo voor
- - - - - -
-
resultaat
bestemming
15.248 N 18.746 N 11.181 N 18.514 N 9.519 N 16.227 N 11.235 N
Reserve Storting 393 N 5.521 N 13.316 N 4.836 N 13.548 N 6.614 N 11.575 N
Onttrekking
Saldo na
1.560 V 2.025 V 1.825 V 450 V 289 V 250 V 250 V
resultaat
bestemming
14.081 N 22.242 N 22.673 N 22.900 N 22.777 N 22.591 N 22.560 N
Toelichting op de middelen
De verschillen tussen de kolom kader 2010 en de kolom begroting
2010 worden veroorzaakt door
de actualisatie van de cijfers van de reserve stadsuitleg, grondzaken, omgevingsvergunningen en
bovenwijkse voorzieningen. Zie de toelichting in d e tabel hieronder.
Daarnaast heeft een bijstelling plaatsgevonden in verband met de herziening van oude
bestemmingsplannen (€ 205.000 N) en een minieme bijstelling vanwege de actualisatie
kapitaallasten
(€ 22.000 N). Deze twee laatste posten verklaren het verschil in het saldo na
resultaatbestemming
2010. Voor meer informatie wordt verwezen naar de bijlage reservebladen.
Betreft Dotaties Betreft Onttrekkingen
Dotatie bedrijfsreserve grondzaken -10.816 Onttrekking reserve bovenwijkse voorzieningen 1.575
Dotatie reserve Ede-Oost -1.575 Onttrekking egalisatiereserve omgevingsvergunningen
Dotatie reserve bovenwijkse voorzieningen 4.062
Dotatie reserve stadsuitleg -151
Mutatie -8.480 1.375
64 Programmabegroting 2010 - 2013
-200

Lasten
Baten
€ 25.937
€ 41.279
Investeringen
Omschrijving
€ 3.494
€ 616
€ 144
€ 5.336
Bruto
krediet
totaal
1-1-2009
Programmabegroting 2010 – 2013
€ 119
€ 6.067
€ 764
€ 1.006
€ 0
€ 3.369
€ 0
€ 45
Bijdrag
e
derden
Waarvan
Eenmalig
Bijdrage
reserve
75.01 Ruimtelijke ontw ikkeling
75.03 Stads-en dorpsvernieuw ing
75.08 Omgevingsvergunningen
75.09 Buitengebied, natuur en landschap
75.10 Ontw ikkelingsplan BG
80.02 Grondexploitatie: Wonen
85.01 Bo uw en en w onen
Netto
krediet
planning uitvoering en planning uitgaven
(dus niet de dekking)
2009 2010 2011 2012 2013
Ede-Oost 4.490.776 4.490.776 0 4.490.776 0 0 0 0
Buitengebied 1.079.078 186.111 892.967 1.079.078 0 0 0 0
Structuurvisie Lunteren 1.512.673 1.512.673 1.512.673 0 0 0 0
Ov. investeringswerken 849.583 849.583 822.749 10.000 10.000 6.834 0
Totaal 7.932.110 186.111 4.490.776 3.255.223 7.905.276 10.000 10.000 6.834 0
Buitengebied
Deze raming heeft betrekking op de afwikkeling van aangegane verplichtingen o.g.v. het
Uitvoeringsprogramma Buitengebied en verder op reguliere kredieten voor de uitvoering van het
Ontwikkelingsplan Buitengebied 2008 - 2018.
Voor een nadere toelichting op de overige investeringen wordt verwezen naar de bijbehorende
reservebladen.
65

66 Programmabegroting 2010 - 2013

11 Milieu en Landschap
Inleiding
Programmadoelstelling
Het bevorderen en beschermen van de kwaliteit van het milieu om daardoor bij te dragen aan een
kwalitatief hoogwaardige en duurzame leefomgeving.
Toelichting programmadoelstelling
Doelen betreffen Klimaatbeleid, Afvalinzameling en Verwerking, Lucht,
Ondersteuningomschakeling Agrarische functie en Landschapsherstel en Natuurontwikkeling.
Ontwikkelingen
Plannen conform beleid.
Welk beleid is voorhanden
▪ Ontwikkelingsplan Buitengebied;
▪ Beleidsnotitie Huishoudelijk Afval in Ede;
▪ Milieurapportages;
▪ Klimaatplan 2009 - 2012.
1 e W-vraag: Wat willen we bereiken?
Programmadoelstelling
Het bevorderen en beschermen van de kwaliteit van het milieu om daardoor bij te dragen aan een
kwalitatief hoogwaardige en duurzame leefomgeving.
Kerndoelstelling 1 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Het inzamelen en % afval dat wordt
64% 65% 65% Jaarlijks
verwerken van
huishoudelijk afval:
gescheiden
a. Op een
Hoogte van de
milieuhygiënisch Afvalstoffenheffing
verantwoorde eenpersoonshuishouden € 216,60 € 224,16 € 224,16
wijze;
b. Met een zo groot
mogelijk
hergebruik;
meerpersoonshuishouden € 262,92 € 272,16 € 272,16
c. Tegen zo laag
mogelijke kosten
Toelichting
PM
Kerndoelstelling 2 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Een sterke en duurzame
landbouwstructuur
% levensvatbare bedrijven 47% 48% 48% Jaarlijks
Toelichting
PM
Programmabegroting 2010 – 2013
67

Kerndoelstelling 3 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Hoogwaardige kwaliteit van
natuur en landschap in het
buitengebied van Ede
Toelichting
PM
Aantal ha. gerealiseerde
nieuwe natuur
2 e W-vraag: Wat gaan we daarvoor doen?
Kerndoelstelling 1 Het inzamelen en verwerken van huishoudelijk afval:
a. op een milieuhygiënisch verantwoorde wijze
b. met een zo groot mogelijk hergebruik
c. tegen zo laag mogelijke kosten
Subdoelstelling 1.1
Afvalstoffenverwerking en -heffing:
Het gescheiden inzamelen van huishoudelijk afval in stromen, die op een milieuhygiënisch en
economisch verantwoorde manier kunnen worden hergebruikt of verwerkt tegen voor de burgers zo laag
mogelijke tarieven
Prestaties
Inzameling en –verwerking van huishoudelijk afval gebeurt volgens de beleidslijnennotitie ‘Huishoudelijk afval
Ede’
Minimaal 60% van het totale huishoudelijk afval gescheiden in te zamelen voor materiaal- en
producthergebruik
Het handhaven van de afvalstoffenheffing op het niveau 2009, gecorrigeerd voor inflatie
Het geven van subsidies voor het inzamelen van oud papier en karton door organisaties volgens de
Beleidsregel Milieu en Landschap van de Algemene Subsidieverordening
Toelichting 1.1
PM
Kerndoelstelling 2 Een sterke en duurzame landbouwstructuur
Subdoelstelling 2.1
Ondersteuning omschakeling agrarische functie:
Het behouden van een duurzame en economisch gezonde landbouwsector in Ede
Prestaties
Voor de agrarische sector is er één aanspreekpunt (één loket), verder biedt de SVGV ondersteuning bij vragen
naar omschakeling van de agrarische functie naar biologische landbouw of andere functies. Ede ondersteunt en
faciliteert bedrijfsverplaatsingen uit de extensieve gebieden naar de landbouwontwikkelingsgebieden. Bovendien
worden innovaties actief en financieel ondersteund. Binnen het planatelier BG worden aanvragen voor
functiewisseling van agrarische bedrijven behandeld: enerzijds om de agrarische functie te verbeteren, anderzijds
om omschakeling naar duurzame en diervriendelijke agrarische activiteiten te verzorgen. Bovendien worden
aanvragen voor stoppende agrarische bedrijven behandeld, waarbij de functie naar wonen en naar nietagrarische
activiteiten mogelijk is. Daarbij zijn extra mogelijkheden voor functieverandering naar recreatieve en
zorgfuncties.
Toelichting 2.1
Samen met de regio De Vallei en de provincie Gelderland is het regionale functiebeleid uitgewerkt in een set
planologische regelingen (op bestemmingsplanniveau) en een beeldkwaliteitsplan voor het buitengebied.
Vanaf 2007 zijn en zullen op basis van deze uitwerking diverse verzoeken voor functiewisseling in
behandeling worden genomen. De verwachting is dat circa 400/500 agrarische bedrijven de komende 10 jaar
stoppen en van deze mogelijkheid gebruik gaan maken. Daarbij wordt ingezet op het vergroten van de
ruimtelijke kwaliteit van het buitengebied door sloop van agrarische opstallen en vereveningsmaatregelen
voor het herstel en de inpassing van nieuwe functies in het buitengebied. Daarnaast worden extra
mogelijkheden geboden voor verbreding van de landbouw, door nevenactiviteiten toe te staan.
68 Programmabegroting 2010 - 2013

Kerndoelstelling 3 Hoogwaardige kwaliteit van natuur en landschap in het buitengebied
van Ede
Subdoelstelling 3.1
Landschapsherstel en Natuurontwikkeling:
Een doorgaand landschapsherstel en natuurontwikkeling.
Meer ongerept en aaneengesloten groen voor het Veluwegebied met minder hekken en minder wegen
Prestaties
Voor het agrarisch buitengebied van Ede is blijvend aandacht voor landschapsherstel in de vorm van
ondersteuning bij de aanleg van landschappelijke beplantingen bij particulieren en langs wegen. Daarnaast wordt
uitvoering gegeven aan de totstandkoming van duurzame ecologische verbindingszones in samenwerking met
partners als het waterschap, provincie en natuurbeheerders.
Voor het Veluwegebied zijn samen met het park De Hoge Veluwe en de provincie afspraken gemaakt om te
streven naar een meer aaneengesloten Veluwe. Daarbij is aandacht voor snelheidsbeperkende maatregelen op
de wegen die dit gebied doorsnijden en vermindering van rasters en andere obstakels, o.a. door de aanleg van
speciale voorzieningen als ecoducten. We werken met de Veluwse gemeenten en de provincie aan een beleid
om te komen tot meer areaal natuurgebied zonder lichthinder.
Toelichting 3.1
Voor het Binnenveld is samen met de WERV-gemeenten een landschapsontwikkelingsplan met
uitvoeringsprogramma gemaakt in 2007.
De uitvoering wordt jaarlijks geprogrammeerd (bijv. in 2008 het weidevogelbeheerplan, en het plan Groene
Wig Ede-Bennekom). Samen met de WERV gemeenten wordt inhoud gegeven aan de landelijke pilot voor
financiering landschap Binnenveld.
Tevens wordt onderzocht of een landschapsfonds kan worden gevormd.
Overige subdoelstellingen
Subdoelstellingen die niet onder een van de kerndoelstellingen zijn in te delen, komen hieronder.
Soms horen ze bij een kerndoelstelling van een ander programma, dat wordt hier dan bij vermeld.
Subdoelstelling 1
Klimaatbeleid:
Minder energieverbruik door huishoudens en bedrijven en toepassing van duurzaam opgewekte energie
door huishoudens en bedrijven
Prestaties
We voeren het Klimaatplan Ede 2009 – 2012 uit om minder energieverbruik te realiseren en het gebruik van
duurzame energie door huishoudens en bedrijven te bevorderen.
Toelichting 1
Ons streven is erop gericht om met de Edese burgers, bedrijven en instellingen een proportioneel aandeel te
leveren in de realisatie van de nationale doelen voor energiebesparing, duurzame energie, reductie van
broeikasgasemissies en aanpassing aan klimaatverandering, zowel op kortere als langere termijn. Eind
2012 mikken we op de volgende tussenresultaten:
▪ het jaarlijkse energiebesparingstempo ligt op 2%;
▪ het aandeel (lokaal geproduceerde) duurzame energie bedraagt 5% 5 ;
▪ de broeikasgasemissies zijn met 5% gedaald t.o.v. 1990;
▪ pilots voor klimaatbestendige inrichting van de stad zijn in uitvoering.
Daarbij moet de opmerking gemaakt worden dat de gemeente voor de meting van energieverbruik en
broeikasgasemissies afhankelijk is van nationale bronnen die met vertraging van enkele jaren beschikbaar
komen.
5
Nationaal ligt de lat voor 2012 op circa 8%. Hierin spelen grootschalige opties als centrale productie van biobrandstoffen
(en/of bijmenging in benzine en diesel), windenergie op zee, meestook van biomassa in kolencentrales en energiewinning
uit restafvalverbranding een rol. Na aftrek van deze bijdragen resteert een kleine 5% in te vullen met lokale opties.
Programmabegroting 2010 – 2013
69

Subdoelstelling 2
Algemene milieuactiviteiten:
Inzicht geven in de wettelijke verplichte milieuactiviteiten die de gemeente onderneemt.
Prestaties
Uitbrengen milieurapportage waarin opgenomen het verslag over 2009 en de plannen voor 2011 en volgende
jaren.
Toelichting 2
De rapportage gaat over alle milieutaken die de gemeente uitvoert.
3 e W-vraag: Wat gaat het kosten? (programmabudget)
In de kolom begroting 2010 zitten onder andere de bedragen zoals u die bij de perspectiefnota
heeft vastgesteld. De overige grote verschillen tussen het kader 2010 en de begroting 2010 zijn
hieronder toegelicht.
11 Milieu en landschap Rekening
2008
Begroting
2009
Kader
2010
Begroting
2010
Prognose
2011
Prognose
2012
Prognose
2013
Bestaand beleid Lasten 12.488 N 12.776 N 12.707 N 12.757 N 12.830 N 12.880 N 12.930 N
Baten 11.356 V 11.217 V 11.207 V 11.384 V 11.430 V 11.430 V 11.430 V
Saldo 1.132 N 1.560 N 1.500 N 1.373 N 1.400 N 1.450 N 1.500 N
Prioriteiten Lasten - - - - - - -
Baten
Saldo voor
- - - - - - -
resultaat
bestemming
1.132 N 1.560 N 1.500 N 1.373 N 1.400 N 1.450 N 1.500 N
Reserve Storting 97 N 121 N 121 N 78 N 101 N 101 N 101 N
Onttrekking
Saldo na
171 V 187 V 187 V 17 V 67 V 117 V 167 V
resultaat
bestemming
1.058 N 1.494 N 1.434 N 1.434 N 1.434 N 1.434 N 1.434 N
Toelichting op de middelen
De verschillen tussen de kolom kader 2010 en de kolom begroting 2010 (lasten) worden
veroorzaakt door de actualisatie van de cijfers van afvalstoffenverwijdering en –verwerking. E.e.a.
neutraal t.o.v. de mutaties in de egalisatiereserve afval. Verder een administratieve correctie,
neutraal, tussen baten en onttrekking reserves voortvloeiend uit een nog te verwerken structurele
wijziging van 2009.
Lasten
€ 11.146
€ 1.182
€ 429
70 Programmabegroting 2010 - 2013

Baten
€ 245
€ 11.139
€ 0
25.04 Natuur en Landschap
70.02 Algemene milieuactiviteiten
Investeringen
Er zijn geen investeringen geraamd op dit programma.
Programmabegroting 2010 – 2013
70.06 Afvalstoffenverw ijdering en
verw erking
71

72 Programmabegroting 2010 - 2013

12 Bestuur en Organisatie
Inleiding
Programmadoelstelling
Het waarborgen van de lokale democratie en het optimaliseren van de publieke dienstverlening en
communicatie met de burgers.
Toelichting programmadoelstelling
PM
Ontwikkelingen
In de afgelopen jaren is via het Programma Publieke Dienstverlening vorm en inhoud gegeven aan
de verbetering van de individuele klantprocessen via alle zgn. contactkanalen: de balie, de
telefoon, post en e-mail en via internet. Ook is uit dit programma de vorming van een nieuwe
sector Publiekszaken voortgekomen (per 1-7-2009). Deze sector weet zich verantwoordelijk voor
het optimaliseren van klantprocessen. Leidend daarbij is het door de rijksoverheid geïnitieerde
traject genaam “Overheid heeft Antwoord”.
Welk beleid is voorhanden
PM
1 e W-vraag: Wat willen we bereiken?
Programmadoelstelling
Het waarborgen van de lokale democratie en het optimaliseren van de publieke dienstverlening en
communicatie met de burgers.
Kerndoelstelling 1 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Goede publieke dienst- % inwoners, dat tevreden is 61%* pm Jaarlijks
verlening met tevreden met publieke
klanten door een betere
bereikbaarheid (zowel
werkelijk als virtueel) en
snelle en efficiënte
dienstverlening
dienstverlening
Toelichting
* Dit is een gemiddelde van de waarderingen voor de verschillende onderdelen (Bron: Inwoners
aan het woord 2008). In 2010 wordt de indicator als aparte vraag in Inwoners aan het woord
opgenomen. In de Benchmark Publieke Diensten geven de klanten de volgende rapportcijfers voor
de dienstverlening: 7.6 baliedienstverlening, 7.4 telefonische dienstverlening.
Kerndoelstelling 2 Kernindicator(en) 2008 2009 2010 Meetfrequentie
Goede, heldere en tijdige % inwoners, dat tevreden is pm* pm Jaarlijks
informatievoorziening aan met gemeentelijke
de klant (extern en intern) informatievoorziening
Toelichting
* In 2008 is de tevredenheid met de gemeentelijke informatievoorziening niet als aparte vraag
opgenomen. Wel is in “Inwoners aan het woord” gevraagd een rapportcijfer voor de website te
geven (7.0 in 2008). In 2010 wordt de indicator wel als aparte vraag in “Inwoners aan het woord“
opgenomen.
Programmabegroting 2010 – 2013
73

2 e W-vraag: Wat gaan we daarvoor doen?
Kerndoelstelling 1 Goede publieke dienstverlening met tevreden klanten door een betere
bereikbaarheid (zowel werkelijk als virtueel) en snelle en efficiënte
dienstverlening
Subdoelstelling 1.1
Verbeteren snelheid processen
Vergroten inzicht processen voor klanten
Prestaties
▪ Integreren klantprocessen
▪ Regeldruk waar mogelijk verminderen
Toelichting 1.1
De snelheid van levering van producten kan beter en de klanten zouden meer inzicht moeten hebben in de
stand van zaken van hun aanvraag.
Subdoelstelling 1.2
Verbetering van de (elektronische) dienstverlening
Prestaties
▪ Implementatie van de verplichte afname van persoonsgegevens uit de Gemeentelijke Basisadministratie
persoonsgegevens door alle afnemers
▪ Uitbreiding van het aantal diensten dat via internet afgenomen kan worden
▪ Verplichting tot afname van alle gegevens van basisvoorzieningen
Toelichting 1.2
Een aantal basisregistraties zal in 2010 operationeel zijn met een verplicht gebruik voor zowel gemeentelijk
interne processen als voor burgers. Een en ander bevordert de eenmalige uitvraag van gegevens aan
burgers en het meervoudig gebruik ervan.
Bij de uitbreiding van de service via internet is van belang dat in 2010 de zogenaamde digitale belastingbalie
operationeel moet zijn.
Kerndoelstelling 2 Goede, heldere en tijdige informatievoorziening aan de klant (extern
en intern)
Subdoelstelling 2.1
Digitale aanbieding bestemmingsplannen en realisatie andere basisvoorzieningen
Prestaties
Toelichting 2.1
Digitale bestemmingsplannen zijn een realiteit in Ede. Daarnaast is er gewerkt aan de realisatie van
basisvoorzieningen. De verwachting is dat het nationaal uitvoeringsprogramma (NUP) regelmatig bijgesteld
zal worden op basis waarvan de gemeenten verplicht zullen worden tot nadere verfijning van hun gegevens.
Subdoelstelling 2.2
Intra / Extra / Internet
Prestaties
Optimaliseren functioneren elektronische informatievoorziening mede met behulp van een redactiemodel binnen
de gemeentelijke sectoren voor de actualisatie van de website en het Intranet en met behulp van de onder 2.1
genoemde basisvoorzieningen.
Toelichting 2.2
Goede, heldere en tijdige informatievoorziening aan de klant (extern en intern) staat of valt met actualiteit. Alle
sectoren kennen nu hun eigen redacteuren die verantwoordelijk zijn voor de actualiteit.
74 Programmabegroting 2010 - 2013

3 e W-vraag: Wat gaat het kosten? (programmabudget)
In de kolom begroting 2010 zitten onder andere de bedragen zoals u die bij de perspectiefnota
heeft vastgesteld. De overige grote verschillen tussen het kader 2010 en de begroting 2010 zijn
hieronder toegelicht.
Bestuur en organisatie Rekening
2008
Begroting
2009
Kader
2010
Begroting
2010
Prognose
2011
Prognose
2012
Prognose
2013
Bestaand beleid Lasten
25.683 N 28.038 N 24.856 N 24.746 N 24.608 N 24.438 N 24.438 N
Baten 6.291 V 5.346 V 4.910 V 4.910 V 4.891 V 4.883 V 4.883 V
Saldo 19.392 N 22.692 N 19.945 N 19.835 N 19.717 N 19.554 N 19.554 N
Prioriteiten
Lasten - - - - - - -
Baten
Saldo voor
- - - - - - -
resultaat
bestemming
19.392 N 22.692 N 19.945 N 19.835 N 19.717 N 19.554 N 19.554 N
Reserve Storting 75 V 186 N 102 N 102 N 102 N 102 N 102 N
Onttrekking
Saldo na
600 V 3.186 V 313 V 313 V 312 V 312 V 312 V
resultaat
bestemming
18.717 N 19.692 N 19.735 N 19.624 N 19.507 N 19.345 N 19.345 N
Toelichting op de middelen
PM
Lasten
€ 2.464 € 53 € 19
€ 210
€ 29
€ 2.908
€ 2.485
Baten
€ 1.882
€ 1 € 45
€ 0
€ 0
€ 0
Programmabegroting 2010 – 2013
€
16.577
€ 0
€ 2.982
10.00 Bedrijfsondersteuning
10.01 Bestuursorganen
10.02 Bestuursondersteuning
10.05 Stedenband
15.01 Burgerzaken
15.02 Huisnummers en straatnaamgeving
15.03 Verkiezingen
50.06 Recreatie
75

Investeringen
Omschrijving
Bruto
krediet
totaal
1-1-2009
Bijdrage
derden
Waarvan
Eenmalig
Bijdrage
reserve
Netto
krediet
planning uitvoering en planning uitgaven
(dus niet de dekking)
2009 2010 2011 2012 2013
Bedrijfsmiddelen CZ 151 151 45 41 65
Bedrijfsmiddelen FBB 3.617 3.617 1.431 795 623 400 368
Totaal
76 Programmabegroting 2010 - 2013

13 Dekkingsmiddelen
Inleiding
Programmadoelstelling
Het waarborgen van een solide financiële positie van de gemeente blijkend uit een in evenwicht
verkerende begroting.
Toelichting programmadoelstelling
PM
Ontwikkelingen
PM
Welk beleid is voorhanden
PM
1 e W-vraag: Wat willen we bereiken?
De uitgangspunten voor dit programmahoofdstuk lenen zich minder voor uitwerking via
beleidsaccenten van een programmaplan. De elementen hiervan komen jaarlijks tot uitdrukking in:
1. Het hoofdstuk De financiële positie
2. Paragraaf Lokale Heffingen
3. Paragraaf Bedrijfsvoering
3 e W-vraag: Wat gaat het kosten? (programmabudget)
In de kolom begroting 2010 zitten onder andere de bedragen zoals u die bij de perspectiefnota
heeft vastgesteld. De overige grote verschillen tussen het kader 2010 en de begroting 2010 zijn
hieronder toegelicht.
ramma dekkingsmiddelen Rekening
2008
Begroting
2009
Kade r
2010
Begroting
2010
Prognose
2011
Prognose
2012
Prognose
2013
Bestaand beleid Lasten 10.738 N 14.980 N 16.063 N 13.616 N 13.389 N 14.299 N 15.049 N
Baten 126.031 V 128.069 V 127.929 V 124.411 V 123.922 V 125.976 V 128.026 V
Saldo 115.294 V 113.089 V 111.866 V 110.795 V 110.534 V 111.677 V 112.976 V
Prioriteiten Lasten - - - - - - -
Baten
Saldo voor
- - - - - - -
resultaat
bestemming
115.294 V 113.089 V 111.866 V 110.795 V 110.534 V 111.677 V 112.976 V
Reserve Storting 8.678 N 2.181 N 1.822 N 2.785 N 2.899 N 2.840 N 4.321 N
Onttrekking
Saldo na
15.568 V 6.732 V 7.390 V 9.374 V 9.235 V 7.771 V 7.690 V
resultaat
bestemming
122.184 V 117.640 V 117.434 V 117.384 V 116.870 V 116.608 V 116.345 V
Toelichting op de middelen
De verschillen tussen de kolom kader 2010 en de kolom begroting 2010 worden veroorzaakt door
de actualisatie van de loon- en prijscompensatie en de algemene uitkering.
Programmabegroting 2010 – 2013
77

Lasten
Baten
€ 7.509
€ 19.653
€ 2.472
Investeringen
Omschrijving
Bedrijfsmiddelen
FBB
Totaal
€ 7.312
€ 97.249
Bruto
krediet
totaal
1-1-2009
€ 3.832
Bijdrage
derden
10.06 Algemene middelen
10.07
Deelnemingen,
beleggingen en
financieringen
10.08 Belastingen
Waarvan
Eenmalig
Bijdrage
reserve
Netto
krediet
planning uitvoering en planning uitgaven
(dus niet de dekking)
2009 2010 2011 2012 2013
458 458 268 190
78 Programmabegroting 2010 - 2013

3. De financiële positie
3.1. Inleiding
Deze begroting vormt de vertaling van de kaders en besluiten die in de Perspectiefnota 2010 -
2013 zijn vastgesteld.
In dit hoofdstuk geven wij een beeld van de financiële ontwikkelingen die zich hebben voorgedaan
na de vaststelling van de Perspectiefnota 2010 - 2013. Deze ontwikkeling beperkt zich met name
tot de invloed van de Meicirculaire 2009. Daarnaast hebben wij toegezegd het onvermijdelijke
beleid nog een kritisch te bezien. Ook hebben wij toegezegd u een doorkijk te geven op welke
wijze wij het traject van ruimtescheppende maatregelen denken in te zetten.
In bijlage 1A: “Ontwikkeling Meerjarenperspectief” treft u aan een financiële samenvatting van de
onderwerpen, die in dit hoofdstuk aan de orde worden gesteld.
Bovendien treft u in bijlage 1B een totaaloverzicht aan van de budgetten van alle
programmaplannen aangevuld met de wijzigingen op het meerjarenperspectief.
3.2. Uitgangspunt Perspectiefnota 2010 - 2013
Als vertrekpunt voor het meerjarenperspectief geldt het laatst vastgestelde meerjarenperspectief in
de Perspectiefnota 2010 - 2013. Naast het onvermijdbaar beleid (bijlage 2a en 2b) zijn hierin
begrepen uw besluit tot verwerking van de lasten binnenklimaat de Doelen en de
veiligheidcamera’s.
Tabel 1
Overzicht meerjarenperspectief Perspectiefnota 2010 - 2013
bedragen x € 1.000
Omschrijving 2010 2011 2012 2013
Stand perspectiefnota 1.558 N 1.905 N 2.257 N 2.288 N
De Doelen en beveiligingscamera's 84 N 84 N 84 N 84 N
Bijlage
2A 883 N 818 N 883 N 883 N
Bijlage
2B 348 N 718 N 718 N 718 N
Perspectief na besluitvorming
2.873 N 3.525 N 3.942 N 3.973 N
Van deze saldi hebben wij aangegeven dat de tekorten 2010 en 2011 via de algemene reserve
bodemvoorziening
gedekt worden. Vanaf 2012 moeten ruimtescheppende maatregelen
genomen
worden.
3.3. Gevolgen Mei- en Septembercirculaire 2009
Gezien het gesloten beleidsakkoord tussen Rijk en VNG leidt de septembercirculaire niet tot
ingrijpende wijzigingen. Mogelijke taakmutaties worden budgettair neutraal verwerkt.
3.3.1. GEVOLGEN MEICIRCULAIRE 2009
In de Perspectiefnota is voor wat betreft de algemene uitkering uitgebreid stilgestaan bij de
effecten van het tussen het Rijk en onder meer de VNG gesloten aanvullend beleidsakkoord.
Een akkoord waarbij afspraken zijn gemaakt over de onderlinge financiële verhoudingen voor de
periode 2009 tot en met 2011.
De
doorrekening resulteerde in de perspectiefnota in een meerjarig nadeel dat fluctueert tussen
€ 1.700.000 en € 4.600.000. (zie perspectiefnota
par.3.3.3.)
Voorafgaand aan de behandeling van de perspectiefnota is de Meicirculaire 2009 verschenen.
Deze circulaire is, rekening houdend met het aanvullende beleidsakkoord, doorgerekend. Op 29
juni 2009 zijn deze uitkomsten middels een memo aan u voorgelegd.
Programmabegroting 2010 – 2013
79

In het raadsbesluit perspectiefnota hebben wij u voorgesteld de effecten en taakmutaties (deels
vragen
deze nog om nadere uitwerking) te betrekken bij de Programmabegroting 2010-2013.
3.3. 2. EFFECTEN MEICIRCULAIRE
In het oog springende effecten zijn:
▪ De in het beleidsakkoord toegezegde bijdrage van € 90 mln. voor de jaren 2009 en 2010,
ter
financiering van plaatselijke stimuleringsprojecten, is verwerkt in deze circulaire. Een voordeel
van circa € 500.000 voor beide jaren;
▪ De in de Septembercirculaire 2008 opgenomen reële groei voor de jaren 2012 en 2013 is door
het Rijk op “pm” gezet. Een nadeel van € 1,1 tot € 1,5 mln. Afhankelijk van de omvang en wijze
waarop de bezuinigingen van het rijk
na 2011 worden ingevuld zal de mate van “groei” voor
die jar en duidelijk worden.
▪ De op landelijk
niveau, in vergelijking tot Ede, fors hogere groei van het aantal
bijstandsontvangers leidt per sal do tot een oplopend nade el van € 300.000 in 2011
tot
€ 700.000 in 2013. Een nadeel dat vooralsnog niet gecompenseerd lijkt te worden door de
ontwikkeling van het WWB-inkomensdeel budget.
Samenvattend treft u hieronder
aan de effecten d ie de uitkoms ten van de Meicirculaire 2009
hebben op ons meerjarenperspectief.
Tabel 2
Actualisering meicirculaire 2009 2010 2011 2012 2013
Stimuleringsimpuls 500.000 V 0 0 0
Reële groei 2012 en 2013 0 0 1.100.000 N 1.500.000 N
Ontwikkeling aantallen bijstand 0 300.000 N 500.000 N 700.000 N
Overige mutaties 100.000 N 100.000 N 100.000 V 200.000 N
Actualisering uitkering gemeentefonds 400.000 V 400.000 N 1.500.000 N 2.400.000 N
3.3.3. TAAKMUTATIES EN OVERIGE ONTWIKKELINGEN
In de meicirculaire zijn taakmutaties opgenomen. Dit zijn middelen die met een bepaald oogmerk
aan het gemeentefonds zijn toegevoegd, maar waar geen bestedingsverplichting aan ten
grondslag ligt.
Aan de hand van concrete bestedingsvoorstellen maar ook in het licht van het financiële
meerjarenperspectief vindt besluitvorming over de aanwending plaats. In afwachting hiervan zijn
de middelen vooralsnog gereserveerd op concernniveau. Daarom worden de taakmutaties nu
budgettair neutraal verwerkt. Het betreft de volgende taakmutaties:
Taakmutatie Commissie Dijkstal (2009 e.v. N € 20.000)
De door de commissie Dijkstal voorgestelde
salarisverhogingen voor bestuurders zijn van de baan.
De eerder hiervoor toegevoegde middelen worden weer uitgenomen uit het gemeentefonds.
Echter een paar voorstellen van deze commissie gaan wel door. Het gaat hier dan om het
samenvoegen en harmoniseren van gemeenteklassen, het afschaffen van het periodiekensysteem
voor burgemeesters en het invoeren van een toeslag voor
fractie- en commissievoorzitters. Per
saldo
een nadeel van € 20.000.
Decentralisatie uitkering Regeling Stimulering Lokale Klimaatinitiatieven (SLOK, 2009: V €169.279;
2010: V € 149.127; 2011: V € 84.639)
Dit is een nieuwe decentralisatie uitkering voor de jaren 2009, 2010 en 2011 van in totaal
€ 403.046, welke in 3 tranches ter beschikking wordt
gesteld. Het betreft in feite een subsidie voor
het vastgestelde Klimaatplan 2009-2012 “Klimaat voor de toekomst” (raadsbesluit 23 april 2009).
Met deze bedragen is in het plan al rekening gehouden.
Impuls Brede scholen, sport en cultuur (2009: V € 419.232; 2010 en 2011: V 209.616; 2012:
V € 346.228)
Op 10 december
2007 hebben het Rijk (OCW en VWS), de VNG en vertegenwoordigers van de
onderwijs-, sport- en cultuursector bestuurlijke afspraken gemaakt met als doel de realisatie van in
totaal 2500 (fte’s) combinatiefuncties
in 2012.
80 Programmabegroting 2010 - 2013

De ministeries van OCW en VWS willen met de Impuls brede scholen, sport en cultuur de
gemeenten de mogelijkheid geven combinatiefuncties te realiseren.
Combinatiefuncties zijn
professionals in dienst van één werkgever, maar werkzaam binnen meerdere werkvelden. De
combinatiefuncties vormen een brug tussen de werkgebieden onderwijs, sport en cultuur.
Met de Impuls brede scholen, sport en cultuur beogen OCW en VWS de volgende doelen
te
bereiken:
uitbreiding van het aantal brede scholen met een sport- en cultuuraanbod in zowel het primair
als het voortgezet onderwijs;
versterking van de sportverenigingen met het oog op hun maatschappelijke functie en de inzet
voor onderwijs, naschoolse opvang en wijkactiviteiten;
stimuleren van dagelijks sport- en beweegaanbod op en rond scholen voor alle leerlingen; en
het bevorderen dat de jeugd tot 18 jaar vertrouwd raakt met één of meer kunst- en
cultuurvormen en het onder jongeren stimuleren van actieve kunstbeoefening.
De rijksoverheid financiert het eerste jaar van deelname (2009) volledig. Vanaf het tweede jaar
(m.i.v. 2010) zet de gemeente ook eigen middelen t.b.v. de cofinanciering in. Met behulp van de
inzet van de middelen voor School & Partners is de cofinanciering vanuit de gemeente voor 2010
rond. Deze middelen zijn echter niet structureel. De cofinanciering vanaf 2011 is nu als
afweegbaar beleid opgenomen. Wanneer de cofinanciering niet rond komt ontvangen wij voor de
betreffende jaren ook geen rijksmiddelen.
Decentralisatie
uitkering aanpak Marokkaans-Nederlandse probleemjongeren (2009:V € 200.000)
Op 30 januari is de kabinetsbrief Grenzen stellen en Perspectief bieden, aanpak Marokkaans-
Nederlandse probleemjongeren naar de Tweede Kamer gestuurd (TK 31268 nr. 13 2009). Hierin is
aangekondigd dat Rijk en Gemeenten samen
de problemen aan gaan pakken. Het Rijk stelt
hiertoe middelen beschikbaar aan een aantal gemeenten waar deze problematiek sterk
speelt. De
gemeente Ede ontvangt in 2009 een bedrag van € 200.000. In het kader van het Titanproject
hebben wij daar al eigen middelen voor ingezet. In dat licht zullen we de aanwending van
voornoemd bedrag nader bekijken.
Integratie uitkering Wet maatschappelijke
ondersteuning (2009: € 288.701 en 2010: € 99.628)
De integratie-uitkering WMO budget 2009 en 2010 is sinds de septembercirculaire toegenomen
met respectievelijk € 288.701 en € 99.628.
In de Perspectiefnota is, rekening houdend met een bijstelling van € 51.891 uit de
decembercirculaire, een extra budget van € 300.000 opgenomen.
Ten aanzien van de AWBZ is voor 2009 en 2010 respectievelijk een budget beschikbaar van € 29
en € 127 mln. In de septembercirculaire wordt opgenomen op welk bedrag Ede mag rekenen.
Stimuleringspakket
medeoverheden
In het aanvullend beleidsakkoord is een bedrag van € 690 mln. uitgetrokken voor een
“stimuleringspakket”.
Een pakket waarbij Rijk en medeoverheden ‘samen zullen optrekken’ bij de
invulling van de diverse onderdelen. Het gaat hier om schuldhulpverlening (€ 130 mln.), impuls
voor ISV / BLS (€ 245 mln.), renovatie / bouw van scholen (€ 165 mln.) en bestrijding van
jeugdwerkloosheid (€ 150 mln.) en extra uitgaven in het ruimtelijk-economisch domein (geen
bedrag genoemd). Naar verwachting worden de komende maanden nadere afspraken gemaakt
over de inzet en verdeling van deze
middelen.
(Herverdeling) rijksbijdrage maatschappelijke
opvang, openbare geestelijke gezondheidszorg en
verslavingsbeleid
De
bestaande rijksbijdrageregeling MO c.a. wordt per 1 januari 2010 als decentralisatie uitkering
binnen
de algemene uitkering verstrekt en houdt dus als specifieke uitkering op te bestaan. In de
meicirculaire
is de informatie opgenomen met als voorbehoud goedkeuring door de Tweede
Kamer. De herverdeling leidt voor een periode van vijf jaren tot een nadeel voor Ede oplopend
tussen € 600.000 en € 900.000.
In samenspraak met de betrokken instellingen en regiogemeenten onderzoeken we hoe deze taak
de komende tijd kan worden ingevuld.
Programmabegroting 2010 – 2013
81

Resumerend geven de, budgettair neutraal verwerkte, taakmutaties het volgende beeld.
Tabel 3
Taakmutaties 2010 2011 2012 2013
Dijkstal II -20.000 -20.000 -20.000 -20.000
Decentralisatie-uitkering Regeling Stimulering Lokale Klimaatinitiatieven 149.000 85.000 0 0
Impuls Brede scholen, sport en cultuur 210.000 210.000 346.000 346.000
WMO 100.000 100.000 100.000 100.000
Schuldhulpverlening pm pm pm pm
Totaal reservering taakmutaties 439. 000 375.000 426.000 426.000
3.4. Lobby, onvermijdelijk beleid en overige ontwikkelingen
3.4.1. LOBBY EN BIJDRAGEN
De afgelopen maanden hebben wij actief ingezet op mogelijkheden van bijdragen van derden. Wij
stellen verheugd vast dat deelname aan gremia
als G 27 vruchten begint af te werpen.
Recentelijk
hebben wij van de ministers Ter Horst (BZK) en Van der Laan (WWI) middelen
(€ 700.000) ontvangen uit de zgn. Van Montfransmiddelen en Leefbaarheidsmiddelen voor de
jaren 2010 en 2011 incidenteel middelen.
Deels kunnen deze gelden dekking bieden voor
het door ons reeds als onvermijdbaar aangemerkt
beleid. Het gaat daarbij om projecten veiligheid (camera’s), en het Titanproject uit bijlage 2a.
Daarnaas t kan
voor 2010 en 2011 jaarlijks een bedrag van € 200.000 ingezet worden voor de
WMO gerelateerde projecten uit bijlage 2b.
Daarnaast wordt voor Prokid uit bijlage 3 een bedrag van € 50.000 ingezet gedurende twee jaar.
Tabel 4
Inzet Van Montfransmiddelen en Leefbaarheidsmiddelen
Hoofdcategorieen Specifieke acties 2010 2011
Preventie
Jongerenactiviteiten € 62.500 € 62.500
Huiswerkbegeleiding € 60.000 € 60.000
Signalering / Toeleiding School maatschappelijk werk € 72.500 € 72.500
Prokid € 50.000
€ 50.000
Begeleiding
Gezinsmanager € 72.500 € 72.500
Participatie Activiteiten bewoners € 70.000 € 70.000
Repressie Cameratoezicht € 50.000 € 50.000
Nachtelijke inzet toezichthouders € 71.262 € 71.262
WMO-gerelateerde activiteiten € 200.000 € 200.000
Totaal € 708.762
€ 708.762
3.4.2. ONVERMIJDBAAR BELEID
Wij hebben opnieuw gekeken naar het onvermijdbaar beleid (bijlage 2a en 2b). Dit heeft
geresulteerd in enkele aanpassingen die u in onderstaande tabel aantreft.
3.4.3. RESUMÉ
De resultaten van toegezegde bijdragen en de aanpassingen in onvermijdbaar beleid betekenen
resumerend de volgende verlichting van het meerjarenperspectief:
82 Programmabegroting 2010 - 2013

Tabel 5
Lobby en doorlichting bedragen x € 1.000
2010 2011 2012 2013
Bijdrage lobby:
Veiligheidcamera's (bijlage 2a) 35 V 35 V
Titan project (bijlage 2a) 40 V
WMO gerelateerd (bijlage 2b) 200 V 200 V
Onvermijdbaar beleid:
VVV (bijlage 2a) 42 N
Volkstuinen Peppelensteeg (bijlage 2a) 75 N
City-marketing (bijlage 2a) 200 N 200 N
Otterlo (sport) (bijlage 2a) pm pm pm
Eurregio Rijn-Waal (bijlage 2a) 25 N 25 N 25 N 25 N
WMO ondersteunende begeleiding (bijlage 2a) 200 V 200 V 200 V 200 V
Minimabeleid (bijlage 2b) 170 V 170 V 170 V
Saldo 133 V 380 V 345 V 345 V
3.4.4. PUBLIEKE DIENSTVERLENING
Op de voortgang van het programma Publieke Dienstverlening is in de paragraaf grote projecten
van de Programmarekening 2008 ingegaan. De hierin genoemde 4-sporenaanpak is uitgangspunt,
te weten:
1. Dekking via beschikbare budgetten Programma Dienstverlening
2. Doorbelasting op basis van profijtbeginsel (inverdienen)
3. Doorbelasten naar sectoren op basis van verdeelsleutel
4. Nieuw beleid / politieke afweging
De incidentele benodigde middelen tot en met 2009 zijn, door met name de bedrijfsvoeringsmiddelen
van de sectoren, afgedekt. In het structurele tekort ad € 1 mln. vanaf het jaar 2010 was
daarentegen nog niet voorzien.
De afgelopen tijd is volop gewerkt aan de uitwerking van het dekkingsplaatje. Wij stellen vast dat
het ons gelukt is de kwaliteit van onze dienstverlening fors te verbeteren zonder dat dit tot extra
kosten heeft geleid en deze kosten binnen de bedrijfsvoering zijn gedekt.
In de dekking hebben wij als volgt voorzien:
▪ € 210.000 door kritisch bezien van de begroting leidend tot lagere lasten;
▪ € 400.000 uit bedrijfsvoeringsbudgetten voor efficiëntere werkprocessen die niet 1 op 1
aanwijsbaar zijn te vertalen danwel “snippers” betreffen die door alle processen heen lopen;
▪ € 115.000 uit direct toewijsbare inverdienprocessen;
▪ € 275.000 toewijsbaar aan effecten van de opbouw Basisvoorzieningen waardoor objecten
sneller in heffing kunnen worden betrokken en leiden tot versnelde opbrengsten belastingen
(OZB en riool).
3.4.5. OVERIGE ONTWIKKELINGEN
OZB
De opbrengst OZB neemt, afgezien van inflatiecorrectie, in 2010 toe met circa € 800.000. Deze
opbrengststijging is mede het resultaat van een verbeterde werkwijze bij belastingobjecten die in
aanbouw danwel verbouw zijn (zie paragraaf lokale heffingen).
Op dit voordeel dient een correctie van € 250.000 te worden doorgevoerd voor de in de begroting
opgenomen stelpost te realiseren tarieven- en belastingopbrengst. Daarnaast worden wij in de
algemene uitkering gekort voor de opbrengsten die wij behalen uit de OZB. Het nadelig effect op
de algemene uitkering bedraagt € 300.000.
Per saldo een voordeel van € 250.000, dat wij hebben toegerekend aan de kwaliteitsverbetering
publieke dienstverlening.
Food Valley Classic 2010
De afgelopen jaren hebben wij een bijdrage geleverd aan de wielerklassieker Food Valley Classic.
In tegenstelling tot wat wij dachten zijn wij gezien de overeenkomst gehouden om ook voor 2010
een bijdrage van € 20.000 beschikbaar te stellen.
Programmabegroting 2010 – 2013
83

3.4.6. RESUMÉ MEERJARENPERSPECTIEF
Samenvattend resulteert dit in het volgende meerjarenperspectief.
Tabel 6
Overzicht meerjarenperspectief
bedragen x € 1.000
Omschrijving 2010 2011 2012 2013
Stand Perspectiefnota
2010 - 2013 na
besluitvorming
2.873 N 3.525 N 3.942 N 3.973 N
Saldo ontwikkelingen paragraaf 3.4 113 V 380 V 345 V 345 V
Actualisering meicirculaire 400 V 400 N 1.500 N 2.400 N
Stand programmabegroting 2010 - 2013 2.360 N 3.545 N 5.097 N 6.028 N
3.5. Meerjarenperspectief - ontwikkelingen
3.5.1. INLEIDING
Het huidige financieel meerjarenperspectief is zorgwekkend. De in deze paragraaf geschetste
ontwikkelingen kunnen niet
los worden gezien
van met name de ontwikkeling van de Nederlandse
economie.
3.5.2. ONTWIKKELINGEN
Het financieel meerjarenperspectief laat zich kenschetsen aan de hand van de volgende
ontwikkelingen:
1. Stand meerjarenperspectief;
2. Algemene Reserve Bodemvoorziening;
3.
Algemene Uitkering;
4. Ede-Oost;
5. Vrijval kapitaallasten.
1. Stand meerjarenperspectief
In aanvulling op de Perspectiefnota is met name een doorrekening gemaakt van de effecten van
de
meicirculaire en zijn de “onvermijdbare”
onderwerpen uit bijlage 2 nader bezien. Per saldo heeft
dit geleid tot een verdere verslechtering van het meerjarenperspectief.
2. Algemene Reserve Bodemvoorziening
De Algemene Reserve Bodemvoorziening (ARB) wordt onder meer gebruikt om de afzonderlijke
jaarschijven van het financieel meerjarenperspectief sluitend te maken. Dit betekent
in geval van
een begrotingsoverschot een toevoeging
aan de ARB en bij een tekort een onttrekking. Dit beeld
kan van jaar tot jaar fluctueren.
Uitgaande van de stand van het meerjarenperspectief blijkt de noodzaak om een beroep te doen
op de ARB inmiddels voor alle jaren te gelden. Dit is een ongewenste situatie omdat nu sprake is
van een structurele onttrekking vanuit de ARB. Tevens is de omvang van de onttrekkingen in
relatie tot de stand van de ABR dusdanig dat maatregelen onontkoombaar zijn.
3. Algemene Uitkering
Met het sluiten van het aanvullend beleidsakkoord tussen Rijk en VNG heeft zich voor de
ontwikkeling van de algemene uitkering tot en met 2011 een wezenlijke verandering voorgedaan.
Kenmerkend voor het akkoord is het meerjarig vastleggen van de groei van de algemene uitkering.
Dit
betekent dat de mutaties van de algemene uitkering
zich zullen beperken tot aanpassingen in
de verdeelmaatstaven en/of uitkeringsbasis.
Het “gebruikelijke” financieren van ons nieuw beleid vanuit de groei van de algemene uitkering is
hiermee vrijwel uitgesloten.
De taakstelling op rijksniveau (vooralsnog bepaald op circa € 35 miljard) om de staatsschuld
ingaande 2011 terug te dringen heeft gezien het “trap-op, trap-af” principe vermoedelijk forse
negatieve gevolgen voor onze algemene uitkering uit het gemeentefonds. Nog afgezien van de
directe effecten op de verschillende
beleidsterreinen.
84 Programmabegroting 2010 - 2013

4. Ede-Oost/Grondzaken
Voor de realisatie van het “project” Ede-Oost zijn wellicht nog vele miljoenen nodig, waarvoor op
dit moment nog het zicht op dekking ontbreekt.
Voor de invulling c.q. de resultaten van Ede-Oost/Grondzaken
lopen inmiddels verschillende
overleggen.
De uitkomsten hiervan moeten op enig moment worden meegenomen in het nu
geschetste
perspectief.
5.
Vrijval kapitaallasten
Jaarlijks ontstaat
financiële ruimte door de vrijval van kapitaallasten. Deze ruimte is de laatste
jaren steeds kleiner geworden doordat de vrijval geoormerkt is voor het betreffende beleidsterrein.
Een voorbeeld hiervan is onderwijshuisvesting.
3.6. Meerjarenperspectief – ruimtescheppende maatregelen
Inleiding
Het is lang geleden dat het perspectief en de stand van de algemene reserve zo somber is
geweest.
Gezien de berichtgeving van het Centraal Planbureau neemt de neergang van de economie in
2010 wel af, maar is nog altijd sprake van een teruggang. Dit, gekoppeld aan de ontwikkeling van
het begrotingstekort en de staatsschuld en de noodzaak om beide tekorten terug te dringen, zal
een
zware wissel trekken op de nabije toekomst.
Wanneer de teruggang zich gedurende langere tijd blijft voortzetten dan
is dit van wezenlijke
invloed op de Edese samenleving en mogelijk nog ingrijpender dan nu al voorzien op onze
begroting.
In deze paragraaf
gaan wij nader in op de wijze waarop wij denken te gaan werken naar een
“gezonde” sluitende meerjarenbegroting toe.
Omvang
en wijze van invulling ruimtescheppende maatregelen
Wij realiseren ons dat wij staan voor een forse opgave. Gelet op het tekort vanaf 2013 zal voor
minimaal een bedrag van € 6 mln. aan ruimtescheppende maatregelen moeten worden gevonden.
Dit bedrag kan onder invloed van onder meer de ontwikkeling in Rijksbijdragen
en de economie
nog wijzigen.
Tegelijkertijd moet duidelijk zijn dat met deze taakstelling nieuwe ambities niet of nauwelijks
mogelijk zijn, zonder dat bestaande activiteiten
worden heroverwogen.
Gezien
de komende gemeenteraadsverkiezingen achten wij daadwerkelijke besluitvorming door
ons over ombuigingsvoorstellen niet juist. Wij zijn van mening dat een nieuw college in
samenspraak met uw raad hierover de besluiten dient te nemen.
Wel
achten wij het onze verantwoordelijkheid om de tijd tot de verkiezingen te benutten om een
breed scala aan bezuinigingsmogelijkheden voor te bereiden. Hiermee kan uw nieuwe raad /
college bij aantreden meteen aan de slag.
Dit proces hebben wij inmiddels in gang gezet.
De uitwerking van dit traject laten wij verlopen langs een aantal kwadranten. Van alle kwadranten
geldt dat zowel vermindering van lasten als het vergroten van inkomsten wordt onderzocht.
Gerichte keuzes binnen alle programma’s (incl.
voorgenomen beleid)
Algemene korting (kaasschaaf) over de
programma’s
Programmabegroting 2010 – 2013
Lagere lasten en hogere inkomsten via:
Bedrijfsvoering (ambtelijke organisatie)
Gerichte keuzes in projecten en (doorlichting) van
reserves en voorzieningen
85

Wij stellen voor om de tekorten in de jaarschijven 2010 en 2011 te dekken uit de Algemene
Reserve Bodemvoorziening. Wij achten het namelijk niet verstandig om in deze tijd van recessie
nu al ruimtescheppende maatregelen door te voeren. Tegelijkertijd stelt het u en ons in de
gelegenheid om een zorgvuldige afweging te maken.
3.7. Slotperspectief
Uitgaande dat de tekorten 2010 en 2011 ten laste van de algemene reserve worden gebracht is in
de nu volgende
stand van het meerjarenperspectief vanaf 2012 een stelpost ruimtescheppende
maatregelen opgenomen. Hiermee wordt het nadelig saldo van de begroting rechtgetrokken. Zoals
gezegd wordt deze omvang afgestemd op de ontwikkelingen.
Tabel 7
Overzicht meerjarenperspectief
bedragen x € 1.000
Omschrijving 2010 2011 2012 2013
Stand programmabegroting 2010 - 2013 2.360 N 3.545 N 5.097 N 6.028 N
Inzet Algemene Reserve Bodemvoorziening 2.360 V 3.545 V
Stelpost ruimtescheppende maatregelen 5.097 V 6.028 V
Stand programmabegroting 2010 - 2013 0 0 0 0
Het voorstaande
betekent voor de algemene reserve bodemvoorziening:
Tabel
8
Algemene reserve bodemvoorziening
bedragen x € 1.000
Omschrijving
2010 2011 2012 2013
Saldo 1 januari 13.543 V 9.443 V 4.645 V 4.603 V
Bespaarde
rente (1,75%) 237 V 165 V 81 V 81 V
Totaal eerdere IBP-producten
1.977 N 1.418 N 124 N 124 N
Programmabegroting
2010 - 2013
2.360 N 3.545 N
Saldo per 31 december
9.443 V 4.645 V 4.603 V 4.559 V
2% norm 4.500 N 4.500 N 4.500 N 4.500 N
Afwijking van bodem 4.943 V 145 V 103 V 59 V
3.8. Moties
Tijdens de behandeling van de Perspectiefnota heeft u een aantal
moties aangenomen, die nader
zijn
uitgewerkt. Zoals gebruikelijk treft u de stand van zaken daarvan
aan in bijlage 13.
3.9.
Subsidieplafonds
Vaststellin g subsidieplafonds
Op divers e beleidsterreinen
worden vanuit één budget aan meerdere subsidieaanvragers
waarderingssubsidies toegekend. Hierbij bestaat het risico van “open einde financiering”.
Via het vaststellen
van subsidieplafonds door de gemeenteraad,
en het publiceren van deze
plafonds met de daarbij behorende verdeelregels, ontstaat
de wettelijke basis om
subsidieaanvragen
af te wijzen als er geen (voldoende) budget meer is (artikel 4:25 Algemene
wet
bestuursrecht).
De Algemene subsidieverordening gemeente Ede (ASV) biedt daarbij de mogelijkheid
via artikel 8,
lid 2 om subsidieplafonds door de raad te laten
vaststellen.
86 Programmabegroting 2010 - 2013

Vanaf 2010 vindt deze vasts telling door uw raad voorafgaand aan het komende subsidiejaar
plaats
en worden de subsidieplafonds
gepubliceerd.
Voor het subsidiejaar 2010 stellen wij voor om de volgende subsidieplafon ds vast te stellen:
Tabel
9
Beleidsterrein Onderdeel Subsidieplafond 2010
Amateurkunst Amateurkunstactiviteiten 168.500
Popmuziek 15.000
Sportactiviteiten Jeugdsport 84.000
Gehandicaptensport 11.500
Sportstimulering 11.500
Zwemsport 15.500
Jeugdactiviteiten Vrijetijdsactiviteiten 45.000
Kindervakantieactiviteiten 10.000
Vrijwillige hulpdiensten Vrijwillige hulpdiensten 4.500
Aandachtsgroepen * Aandachtsgroepen * 77.500
* met Aandachtsgroepen worden bedoeld groepen van niet-westerse allochtonen, zoals omschreven in de
Kadernota Participatie en integratie 2008 - 2011 “Meetellen en meedoen”.
Programmabegroting 2010 – 2013
87

88 Programmabegroting 2010 - 2013

4. Paragrafen
In deze programmabegroting zijn de volgende paragrafen opgenomen:
4.1 Weerstandsvermogen
4.2 Lokale heffingen
4.3 Onderhoud kapitaalgoederen
4.4. Financieringen
4.5 Bedrijfsvoering
4.6 Verbonden partijen
4.7 Grondbeleid
4.8 Grote projecten
4.1. Weerstandsvermogen
Op 7 februari 2008 heeft de Raad de beleidsnota “Risicomanagement en Weerstandsvermogen”
vastgesteld. Het doel dat we met risicomanagement nastreven is om onze risico’s in samenhang
met elkaar te bezien en ze transparant te maken.
De eerste focus ligt daarbij op beweging (het sturen) en niet op stilstand (het vastleggen).
De tweede focus ligt op het realiseren van samenhang in het risicobeheersingsinstrumentarium
door het aan elkaar knopen en het stroomlijnen van reeds bestaande instrumenten en deze door te
ontwikkelen naar de huidige maatschappelijke opdracht, namelijk good public governance:
besturen in vertrouwen.
Om dit doel te bereiken is het ondermeer nodig inzicht te hebben in het risicoprofiel en het
weerstandsvermogen van de gemeente Ede. Dit betekent dat risico’s geregistreerd,
gekwantificeerd en beoordeeld moeten worden, alvorens van een effectieve sturing sprake kan
zijn.
Het weerstandsvermogen geeft een belangrijk deel van de robuustheid van de financiële positie
van de gemeente aan. Dit is van belang wanneer zich een financiële tegenvaller voordoet. Het
weerstandsvermogen bestaat dan uit de mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om niet
begrote kosten die onverwachts en substantieel zijn af te dekken. Het gaat om elementen
waarmee tegenvallers eventueel bekostigd kunnen worden, zoals reserves, verhogen belastingen
en legestarieven, bezuinigen of temporiseren van uitgaven en stille reserves.
Het weerstandsvermogen wordt berekend als verschil tussen de benodigde weerstandscapaciteit
(inschatting op basis van risico’s) en de beschikbare weerstandscapaciteit (optelling reserves,
belastingcapaciteit en dergelijke).
De paragraaf is als volgt opgebouwd:
▪ een inventarisatie van de risico’s en berekening van de benodigde weerstandscapaciteit;
▪ een inventarisatie van de aanwezige weerstandscapaciteit;
▪ beleid omtrent de weerstandscapaciteit en de risico’s.
4.1.1. BENODIGDE WEERSTANDSCAPACITEIT
De risico’s die relevant zijn voor het weerstandsvermogen zijn die risico’s die niet op een andere
manier zijn te ondervangen.
1. Een eerste categorie risico’s betreft risico’s waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten én
de kans redelijkerwijs aanwezig is dat deze zich manifesteert. In dat geval dient hiervoor een
voorziening te worden getroffen. Een voorziening kan worden getroffen door een deel van de
(project)begroting te reserveren voor het risico of door een expliciete voorziening te vormen op
de balans.
2. Een tweede categorie risico’s geldt die risico’s waarvoor de gemeente verzekerd is.
3. Een derde categorie risico’s bestaat uit allerlei risico’s waarvan de omvang (nog) niet
redelijkerwijs is te schatten en/of de kans dat deze zich manifesteert niet is te kwalificeren. In
de risicoparagraaf worden deze risico's benoemd waarbij het nog niet bekend is wat de
uitkomsten en/of de financiële omvang is. Deze resterende risico’s moeten meetellen bij de
benodigde weerstandscapaciteit.
Programmabegroting 2010 – 2013
89

Een specifiek onderdeel van de weerstandscapaciteit en de geïdentificeerde risico’s vormt het
grondbedrijf. Via een rekenmethode wordt, uitgaande van de vastgestelde plannen, een benodigde
omvang van de bedrijfsreserve en een voorziening (negatieve plannen) voorgesteld.
4.1.2. BESCHIKBARE WEERSTANDSCAPACITEIT
Naast de inventarisatie van de risico's is het ook van belang om een inschatting te maken van het
(financiële) vermogen van de organisatie om dit soort risico's op te kunnen vangen. Dit is de
beschikbare weerstandscapaciteit. Bij de bepaling van deze weerstandcapaciteit wordt in principe
alleen naar financiën gekeken. Er wordt geen aandacht besteed aan andere mogelijkheden die de
gemeente heeft om de problemen het hoofd te bieden. Daarbij denken wij bijvoorbeeld aan
flexibiliteit van de organisatie en de flexibiliteit van de kostenstructuur. Dit soort kwaliteiten is niet in
een norm te vatten maar spelen uiteraard op de achtergrond wel mee. In traditionele zin kan de
weerstandcapaciteit als volgt in beeld worden gebracht:
Figuur 1
Componenten van de weerstandscapaciteit bedragen x € 1.000
Manifest
Incidenteel
Algemene reserve bodemvoorziening
Overige algemene reserves
Bedrijfsreserve Grondzaken
Stille reserves
Latent
Onvoorzien
Flexibiliteit kostenstructuur
Structureel
Hieronder volgt een toelichting op de componenten van de beschikbare weerstandscapaciteit. De
financiële omvang van de betreffende onderdelen treft u aan in tabel 1.
Algemene reserve bodemvoorziening
Deze reserve dient als algemene buffer voor onvoorziene tegenvallers.
De benodigde hoogte van deze reserve hangt af van de vertaling van de risico’s genoemd in de
risicoparagraaf. Deze vertaling zal pas plaatsvinden, nadat in de nota weerstandsvermogen en
risicomanagement hiervoor het instrumentarium is vastgesteld. Tot op dit moment is gewerkt met
de provinciale normregel dat deze reserve een minimale omvang van 2% van de omzet (exclusief
grondexploitaties) moet bevatten. Deze minimumomvang bedraagt € 4,2 mln.
Overige algemene reserves
De overige algemene reserves zijn gedeeltelijk ingezet als algemeen dekkingsmiddel in de
begroting van de komende jaren. Voor een ander deel van deze algemene reserves geldt dat de
bespaarde rente als algemeen dekkingsmiddel is ingezet. De inzet van deze reserves leidt veelal
tot een structurele inkomstenderving binnen de begroting en moet met enige voorzichtigheid als
alternatieve dekkingsbron worden gezien.
Bedrijfsreserve grondzaken
De algemene bedrijfsreserve grondzaken is bedoeld om tegenvallers in de grondexploitatie op te
vangen, welke niet voorzien zijn. Voorziene tegenvallers zijn namelijk ofwel in de grondexploitatie
als kostenpost meegenomen danwel bij een geprognosticeerd negatief eindresultaat als
voorziening negatieve plannen gepresenteerd.
Onvoorzien
In de programmabegroting is voor onvoorziene tegenvallers gedurende het begrotingsjaar een
structurele post opgenomen van € 100.000. Uitgaven hieruit moeten voldoen aan de drie criteria:
onvoorzien, onvermijdelijk en onuitstelbaar.
Flexibiliteit van de kostenstructuur
De flexibiliteit van de kostenstructuur hangt ondermeer af van de samenstelling van de
kostenstructuur. Indien een relatief groot deel van de kosten bijvoorbeeld bestaat uit afschrijvings-
90 Programmabegroting 2010 - 2013

en rentekosten dan is de kostenstructuur niet flexibel, omdat deze kosten langjarig vastliggen. Ook
de verhouding personeelsbudgetten versus bestedingsbudgetten speelt hierbij een rol van
betekenis.
4.1.3. BUITEN BEREKENING GELATEN AANWEZIGE WEERSTANDSCAPACITEIT
Bestemmingsreserves
De bestemmingsreserves zijn grotendeels onderbouwd met voorgenomen bestedingsplannen. In
de meeste situaties zijn al min of meer bindende uitspraken gedaan door uw raad. Desondanks
kan uw raad in strikt formele zin nog afwijken van de voorgenomen besteding. Alternatieve inzet
van bestemmingsreserves leidt onherroepelijk tot vertraging of zelfs afstel van de plannen. Dit is
de reden dat de bestemmingsreserves niet zijn meegenomen in de berekening van de vrij
aanwendbare weerstandscapaciteit.
Onbenutte belastingcapaciteit
De onbenutte belastingcapaciteit geeft een indicatie van de mogelijkheden, die een gemeente
heeft om haar inkomsten te verhogen. De onbenutte belasting- en legescapaciteit bestaat
traditioneel gezien vooral uit OZB: waar het OZB-tarief van de gemeente Ede lager is dan artikel
12-tarief. Deze ruimte is beperkt.
Stille reserves
In werkelijkheid kan de beschikbare weerstandscapaciteit van de gemeente hoger zijn dan
hetgeen uit de begroting blijkt. Er kunnen bijvoorbeeld stille reserves aanwezig zijn. Er is sprake
van een stille reserve als de marktwaarde van de bezittingen (activa) de boekwaarde daarvan
overstijgt. Hierbij moet vooral gedacht worden aan gemeentelijk onroerend goed. De
verhandelbaarheid van deze stille reserves is in het algemeen niet groot, omdat er meestal
langlopende huurcontracten zijn afgesloten. Op grond van de BBV is een waardering tegen
marktwaarde niet toegestaan.
De gemeente Ede heeft nauwelijks stille reserves. De stille reserves worden door de gemeente
Ede dan ook niet tot vrij besteedbare weerstandscapaciteit gerekend.
Voorzieningen
De voorzieningen maken geen onderdeel uit van de weerstandscapaciteit. Volgens de BBV
behoren de voorzieningen tot het vreemd vermogen. De voorzieningen van de gemeente Ede zijn
op te delen in een drietal types:
1. Fondsen:
Beschikbare middelen verkregen van derden welke alleen voor een specifiek doel ingezet
mogen worden. Indien deze middelen daarvoor niet ingezet worden, dienen ze terugbetaald te
worden. Als voorbeeld kan hier dienen de egalisatievoorziening IGW en begraven.
2. Kostenegalisatievoorzieningen:
Met het doel de kosten over meerdere jaren te egaliseren, waarvan de oorsprong mede in
voorafgaande jaren ligt, kan op grond van een meerjarenraming een voorziening worden
gevormd. De voorziening groot onderhoud wegen is hiervan een duidelijk voorbeeld.
3. Voorzieningen voor gelopen risico’s of verplichtingen:
Voor een kwantificeerbaar risico of verplichting welke zich vrijwel zeker zal voordoen dient een
voorziening te worden gevormd. Een voorbeeld hiervan is voorziening wethouderspensioenen.
Programmabegroting 2010 – 2013
91

Tabel 10
Berekening weerstandscapaciteit bedragen x € 1.000
Jaarrekening Begroting 2009 Begroting 2010 Begroting 2013
Weerstandscapaciteit exploitatie
Onvoorzien n.v.t 100 100
Weerstandscapaciteit exploitatie n.v.t. 100 100
Weerstandscapaciteit vermogen
Algemene reserve
2008
100
100
13.755 12.874 9.336 1.214
Overige
algemene reserves 20.180 18.447 17.098 14.226
Bedrijfsreserve grondexploitatie 9.575 9.040 20.330 40.464
Egalisatiereserve kapitaallasten 13.393 13.135 12.886 11.508
Bedrijfsmiddelen en P-reserve 13.732 10.120 8.635 6.694
Stille reserves p.m. p.m. p.m. p.m.
Weerstandscapaciteit vermogen 70.635 63.617 68.285 74.106
Totale weerstandscapaciteit 70.635 63.617 68.285 74.106
Bestemmingsreserves 49.514 44.566 42.412 72.630
Totale weerstandscapaciteit (inclusief
bestemmingsreserves)
120.149 108.183 110.697 146.736
Uit bovenstaande tabel valt af te lezen dat de weerstandscapaciteit van het vermogen (reserves)
toeneemt als gevolg van een toename van de bedrijfsreserve Grondzaken.
Van groot belang is om vast te stellen dat de overige algemene reserves gedeeltelijk zijn ingezet
als algemeen dekkingsmiddel én de bespaarde rente eveneens is ingezet als algemeen
dekkingsmiddel.
* € 1. 000
45.000
40.000
35.000
30.000
25.000
20.000
15.000
10.000
5.000
0
Algemene
reserves
Bedrijfs
reserve
grondexploitatie
Reserves
Egalisatiereserve
kapitaallasten
Bedrijfs middelen
en P-reserve
Jaarrekening 2008
Begroting 2009
Begroting 2010
Begroting 2013
4.1.4. CONCLUSIES WEERSTANDSVERMOGEN
Het weerstandsvermogen als verschil tussen benodigde en beschikbare weerstandscapaciteit kan
in zijn algemeenheid nog niet worden bepaald, omdat een gekwantificeerde en een kans op
optreden berekende risicoparagraaf nog niet beschikbaar is. Overigens wordt het
weerstandsvermogen voor het Grondbedrijf, waar zich veel majeure risico’s voordoen, wel op de
nieuwe wijze bepaald (zie hiervoor de paragraaf Grondbeleid).
92 Programmabegroting 2010 - 2013

Dit betekent
dat de beschikbare weerstandscapaciteit voor de rest van de gemeente Ede alleen
afgezet kan worden tegenover een, tot nu toe steeds gehanteerde, algemene normatieve
benadering.
Een
al enkele jaren gekozen benadering is de FINFUN-benadering welke stelt dat de algemene
reserve bodemvoorziening 2% van de totale gemeentelijke lasten
bedraagt, exclusief de
grondexploitatie, maar inclusief onttrekkingen aan reserves. Op de begroting 2010 toegepast
betekent dit
2% van € 210 mln. ofwel een algemene reserve bodemvoorziening van € 4,2 mln.
4.2. Lokale heffingen
4.2.1. ALGEMEEN EN INFLATIECORRECTIE In de paragraaf
lokale heffingen wordt ingegaan
op de ontwikkeling van de verschillende
belastingen en heffingen.
De prijs- en loonontwikkeling
in de Meicirculaire 2009 is gebaseerd op het Centraal Economisch Plan 2009 (CEP) .
Zoals afgesproken is de Meicirculaire bepalend voor het berekenen van h et inflatiepercentage, dat
voor onze belas tingen en tarieven van toepassing wordt. Daarbij wordt tevens gekeken naar
nacalculaties over voorgaand jaar. Het inflatiepercentage
voor 2010 is 1,5%.
Dit is als volgt
opgebouwd:
Tabel 11
Berekening van het (gecorrigeerde) inflatiepercentage overheidsconsumptie
Oorspronkelijk inflatietarief 2009 plus
Gecorrigeerd
nacalculatie
2008 inflatietarief 2009
Netto materiele consumptie
(wegingsfactor 50%) (prijs)
Lonen en salarissen
(wegingsfactor 50%)
De belastingen en heffingen ontwikkelen zich in 2010 als volgt:
Programmabegroting 2010 – 2013
Voorlopig
inflatietarief 2010
plus nacalculatie
2009
Bron: CPB december 2008 Bron: Meicirculaire 2009
Bron: Meicirculaire 2009
Gewogen gemiddelde 2,88 2,63
Nacalculeren -0,25
Nieuw inflatietarief
Tabel 12
1,5
1, 75
4,25 3,5 1,5
Samenvattend overzicht belastingen en heffingen 2010 bedragen x € 1.000
Omschrijving Geraamde
opbrengst 2010
zonder
verhoging
Onroerend -zaakbelastingen* 17.
Opbrengst 2010
anders dan
inflatie
Opbrengst
tariefstijgingen
2010 van
1,5 % inflatie
Geraamde
opbrengst 2010
inclusief
verhoging
e 796 798 267 18.861
Hondenbelasting 684 0 10 694
Toeristenbelasting 390 0 0 390
Forensenbelasting 647 0 0 647
Reclamebelasting 200 0 3 203
Afvalstoffenheffing 10.699 0 Incidenteel nihil 10.699
Rioolheffing 8.986 482 135 9.603
Begraafrechten 1.004 0 15 1.019
Leges omgevingsvergunningen 3.465 0 Incidenteel nihil 3.465
Leges bestemmingsplannen 584 0 6 590
Parkeergelden 1.200 86 0 1.286
Leges Burger-en Bestuurszaken 1.328 0 0 1.328
Leges Brandweer 52 0 0 52
Totaal 47.035 1.366
436 48.837
* Netto op basis van belastingcapaciteit 2009, inclusief autonome groei (nieuwbouw, verbouw en sloop) per 1-1-2010,
inclusief de risico’s
van bezwaar en leegstand
93
2
1,75
1,50

4.2.2. WOONLASTEN
4.2.2.1. Gemiddelde woonlasten gezinnen
De tarieven van de onroerende-zaakbelastingen
worden zodanig vastgesteld dat de aanslag voor
een woning
met een gemiddelde waardestijging slechts stijgt met het inflatiepercentage. De lasten
voor de afvalstoffenheffing
stijgen in 2010 niet. De tarieven rioolheffing stijgen op basis van de
evaluatie van het Waterplan
2007, naast de inflatiecorrectie met 0,9%.
4.2.2.2. Gemiddelde belastingdruk bedrijven
De tarieven van de onroerende-zaakbelastingen worden zodanig
vastgesteld dat d e aanslag voor
een bedrijfspand met een gemiddelde waardestijging
slechts stijgt met het inflatiepercentage. De
tarieven rioolheffing stijgen
op basis van de evaluatie van het Waterplan 2007,
naast
de
inflatiecorrectie met 0, 9%.
4.2.3. ONROERENDE ZAAKBELASTING
(OZB)
4.2.3.1. Tarief en waardeontwikkeling
Jaarlijks wordt een nieuwe WOZ-waarde vastgesteld. Voor 2010
is deze gebaseerd op de
peildatum 1 januari 2009. De waardeontwikkeling ligt redelijk in lijn met de landelijke
ontwikkelingen. De tarieven worden ieder jaar gecorrigeerd voor de waardeontwikkelingen.
De
prognoses van de waardering van 2010 zijn meegenomen in de berekening van de tarieven. Mocht
de daadwerkelijke waardeontwikkeling afwijken van de prognoses dan wordt dit in de tarieven
van
2011 verrekend.
Tabel 13
Geprognosticeerde waardeontwikkeling
2010
Begroting
Woningen 1,23 %
Niet woningen -/- 0,50 %
In 2009 is de waardeontwikkeling voor woningen en niet woningen respectievelijk 0,15% en 1,54%
hoger uitgevallen dan begroot. Hiermee is in de berekening voor het tarief voor 2010 rekening
gehouden.
Tabel 14
Berekening tarieven 2010
Herrekend
tarief 2009
Waardeontwikkeling Inflatie Tarief 2010
Woningen (eigenaren) 0,0883 1,23% 1,5% 0,0885%
Niet-woningen (eigenaren) 0,1524 -0,5% 1,5% 0,1555%
Niet-woningen (gebruikers 0,1219 -0,5% 1,5% 0,1243%
4.2.3.2. Opbrengst 2010
De totale OZB opbrengst 2010 is als volgt opgebouwd.
Tabel 15
OZB-opbrengst 2010 op basis van belastingcapaciteit augustus 2009 bedragen x € 1.000
Omschrijving Waarde 1-1-2009
inclusief
waardestijging
Tarief Opbrengst
in miljoenen
Woningen (eigenaren) 11.948.824 0,0885% 10.575
Niet-woningen (eigenaren) 3.127.537 0,1555% 4.863
Niet-woningen (gebruikers) Incl. Amendement/vrijstellingen 2.970.405 0,1243% 3.692
Bruto opbrengst OZB 19.130
Leegstand, bezwaar, oninbaar 269
Totaal 18.861
94 Programmabegroting 2010 - 2013

De opbrengst 2010 neemt als gevolg van areaaluitbreidingen naar schatting met € 798.000 extra
toe ten opzichte van de primitieve raming 2009.
Deze opbrengststijging is mede het resultaat van een verbeterde werkwijze bij belastingobjecten
die in aanbouw danwel verbouw zijn.
Het rapport “De waarde bepaald/t, De uitvoering van de waardebepaling Wet WOZ”, geeft een
aantal aanbevelingen op het vlak van de communicatie en het uitvoeringproces taxaties. Een
communicatieplan voor het waarderings- en aanslagproces is in het voorjaar 2009 vastgesteld.
Ook in het taxatieproces is een aantal verbeteringen doorgevoerd. Vanaf dit jaar worden ook de
recreatieterreinen en andere bijzondere WOZ-objecten met een landelijk gebruikte module op
modelmatige wijze getaxeerd. Een andere maatregel is dat de ontwikkelingen rond
nieuwbouwplannen veel intensiever worden gevolgd dan voorheen.
Dit heeft tot gevolg dat nieuwbouwobjecten sneller dan in het verleden in de heffing worden
betrokken of dat er een betere schatting wordt gemaakt van nog te realiseren opbrengsten. Dit is
tot uitdrukking gekomen in extra OZB-opbrengsten 2008 en 2009 die bij de Halfjaarrapportage zijn
gepresenteerd. De toename van € 798.000 is dus op te splitsen in de bijraming 2009 bij de
Halfjaarrapportage (extra autonome waardetoename die gerealiseerd is tot 1 januari 2009) en de
autonome groei tot 1 januari 2010.
4.2.4. HONDENBELASTING
De tarieven zijn verhoogd met de inflatiecorrectie. Met ingang van 2009 vinden de huis-aan-huis
controles weer jaarlijks plaats. De extra kosten hiervoor worden gecompenseerd door de
meeropbrengst.
4.2.5. TOERISTENBELASTING / FORENSENBELASTING
4.2.5.1. Toeristenbelasting
Voor 2010 wordt geen verhoging doorgevoerd, omdat afgesproken is dit periodiek te doen in
verband met handzame tarieven.
In 2008 zijn extra controles op de correctheid van de aangiften uitgevoerd. Op basis van de
resultaten blijkt het wenselijk deze controles structureel door te voeren. Onze mensen zullen
hiervoor worden opgeleid zodat in de toekomst alleen nog voor zeer specifieke
controlewerkzaamheden uitbesteding hoeft plaats te vinden.
4.2.5.2. Forensenbelasting
De forensenbelasting wordt geheven op basis van de WOZ-waarde. De grenzen van de
tariefgroepen worden daarom ieder jaar gecorrigeerd voor de waardeontwikkelingen.
De aanslagen forensenbelasting kunnen pas na het einde van het kalenderjaar worden opgelegd.
Het tarief van de forensenbelasting volgt de ontwikkeling van het tarief toeristenbelasting. Voor
2010 wordt dan ook geen verhoging van de opbrengst voorzien.
4.2.6. RECLAMEBELASTING
Vanaf 2009 wordt op verzoek van de Ondernemersvereniging Ede Centrum en Stichting
Binnenstadsmanagement Ede (SBE) reclamebelasting geheven van ondernemers in het centrum
van Ede. De opbrengst komt, na aftrek van de perceptiekosten, ten goede van SBE. De gemeente
neemt hiermee feitelijk de inning van de jaarlijkse bijdrage aan de ondernemersvereniging over.
Deze constructie is nieuw maar wordt in het land inmiddels breed ingezet.
4.2.7. LEGES BURGER-EN BESTUURSZAKEN
Een aantal leges binnen het product Burgerzaken kent een door het rijk vastgesteld
(maximum)tarief. Dit geldt o.a. voor paspoorten, identiteitskaarten, verklaringen omtrent het
gedrag, naturalisaties en opties en uittreksels en verklaringen burgerlijke stand. Het is op dit
moment niet duidelijk welke inflatiecorrectie de rijksoverheid hanteert voor deze producten. In onze
legesverordening hebben wij de mogelijkheid opgenomen tot aanpassing van het tarief.
Door toenemende deregulering en administratieve lastenverlichting voor de burger wordt een
sterke afname aan legesopbrengsten verwacht met betrekking tot de uittreksels uit de GBA en
aktes van de Burgerlijke Stand.
Programmabegroting 2010 – 2013
95

4.2.8. RIOOLHEFFING
Het Waterplan is in 2007 vastgesteld. Op basis van dit plan is ook richting gegeven aan de
ontwikkeling van de tarieven en vindt bewaking van de kostendekkendheid plaats. Rekening
houdend met alle ontwikkelingen in het riool- en waterbeheer zijn toen alle tarieven opnieuw
bezien en geactualiseerd. Naast de inflatiecorrectie is tot en met het jaar 2012, ter dekking van het
uitvoeringsplan, een jaarlijkse stijging van 0,9% voorzien.
De opbrengst 2010 exclusief tariefstijging valt (ca. € 480.000) hoger uit dan de prognose in het
Waterplan. Dit wordt veroorzaakt door een toename van het aantal objecten (in 2009 en 2010) en
een hogere opbrengst van het aandeel werken (grootverbruik – m² en m³).
In het jaar 2012 vindt opnieuw een evaluatie plaats. Hierbij wordt teruggekeken op de periode
2008 - 2012. Voordelen in deze periode worden ingezet om de tarieven voor de jaren
2013 - 2017 bij te stellen. Vanaf 2013 start, op basis van het huidige Waterplan, een nieuwe 5jaarlijkse
reeks van 2,8% stijging per jaar. Zoals bekend is de gesloten financiering hierbij het
uitgangspunt.
Bij de jaarrekening 2008 is aandacht gevraagd voor de stand van de voorziening Rioolaanleg en –
beheer. Het Waterplan geeft ultimo 2008 een geprognosticeerd saldo van € 2,2 mln. aan.
Bij de jaarrekening 2008 zit een bedrag van € 7,7 mln. in de voorziening, wat daarmee € 5,5 mln.
hoger uitvalt. Een bedrag van ca. € 4,0 mln. betreft getemporiseerde middelen en worden naar
verwachting nog besteed. De resterende € 1,5 mln. betreft voordelen welke bij de komende
evaluatie (in 2012) worden betrokken bij de nieuwe tariefstelling van de rioolretributie.
In het jaar 2014 start in het huidige Waterplan de grootschalige vervanging van riolering in het
stedelijk gebied (€ 6,6 mln. per jaar). Vanaf dat moment zal het volume van de voorziening weer
gaan afnemen.
Tabel 16
Overzicht product Riolering 2010 bedragen x € 1.000
Kostendekkendheid Totaal
Totaal kosten (incl. btw)
Opbrengsten:
8.616 N
Rioolheffing 9.603
Verfijningsuitkering Rijk 505
Bijdrage egalisatiereserve kapitaallasten buitengebied 1.080
Rioolaansluitingen 300
Totaal opbrengsten 11.488 V
Voorziening IGW-Rioolaanleg en –beheer 2.872 V
Tabel 17
Ontwikkeling tarieven rioolheffing bedragen x € 1
Tarief 2009 Tarief 2010 Tarief 2011 Tarief 2012 Tarief 2013
Eigenaren (per object) 102,60 105,12 106,07 107,03 110,03
Gebruikers 51,36 52,56 53,04 53,52 55,02
Totaal 153,96 157,68 159,11 160,55 165,05
% Waterplan 0,9% 0,9% 0,9% 0,9% 2,8%
% Inflatiecorrectie 3,5% 1,5 % p.m. p.m. p.m.
96 Programmabegroting 2010 - 2013

4.2.9. AFVALSTOFFENHEFFING
Tarief 2010
Het tarief voor eenpersoonshuishoudens is in 2009 vastgesteld op € 224,16 en voor
meerpersoonshuishoudens € 272,16. Gezien de actuele omvang van de egalisatiereserve Afval
(zie hierna) en de verwachte beperkte ontwikkeling van de kosten van inzameling en verwerking is
het verantwoord eenmalig de inflatiecorrectie voor de Afvalstoffenheffing achterwege te laten.
Dat betekent ongewijzigde tarieven ten opzichte van 2009.
Prognose product afval
De volgende financiële prognose hebben we gebaseerd op de laatste ontwikkelingen en inzichten
in de hoeveelheid aangeboden afval. Wij verwachten de komende jaren een lichte stijging van de
hoeveelheid te verwerken afval. Dit zal leiden tot een beperkte stijging van de kosten. Voorshands
gecalculeerd op 0,5%. De stand van de egalisatiereserve laat toe de hogere kosten op te vangen
binnen deze reserve.
Tabel 18
Overzicht product afval bedragen x € 1000
Kostendekkendheid van de
afvalopbrengsten
Programmabegroting 2010 – 2013
Begroting
2009
Begroting
2010
Begroting
2011
Begroting
2012
Begroting
2013
Kosten
Inzamelen 4.960 4.960 4.960 4.960 4.960
Verwerken 4.610 4.610 4.610 4.610 4.610
Kostentoename 50 100 150 200
Afdracht BTW in BCF 400 400 400 400 400
Kwijtschelding 284 284 284 284 284
Overige kosten / opbr. 402 402 402 402 402
Totaal 10.656 N 10.706 N 10.756 N 10.806 N 10.856 N
Opbrengsten 10.699 V 10.699 V 10.699 V 10.699 V 10.699 V
Verschil 43 V 7 N 57 N 107 N 157 N
Reserve afval 43 V 7 N 57 N 107 N 157 N
Reserve Afval
Het aanbod van huishoudelijk afval reageert sterk op fluctuaties van de economische situatie. Om
grote schommelingen in het tarief te kunnen opvangen heeft u een reserve ingesteld met een
plafond van € 1,2 mln., zijnde 20% van het conjunctuurgevoelige deel van de afvalstoffenheffing.
Rekening houdend met het voorgaande prognosticeren we een saldo van de reserve per eind
2014 van € 860.000.
4.2.10. LEGES BESTEMMINGSPLANWIJZIGINGEN EN OMGEVINGSVERGUNNINGEN
Leges bestemmingsplanwijzigingen
De tarieven dienen voor 2010 verhoogd te worden met de inflatiecorrectie om de
kostenontwikkeling af te dekken.
Omgevingsvergunningen
Voor de leges Omgevingsvergunningen kan in 2010 de inflatiecorrectie achterwege blijven. In de
afgelopen jaren zijn de opbrengsten hoger geweest dan de kosten. Dit resultaat is gestort in de
egalisatiereserve omgevingsvergunningen. Deze reserve heeft haar plafond bereikt. Op grond van
de verwachte opbrengsten en kostenontwikkelingen is het verantwoord eenmalig af te zien van
inflatiecorrectie.
In 2010 zal de nieuwe wetgeving voor de omgevingsvergunning van kracht worden. De
uitvoeringsregelingen, waarin ook regels over de structuur van de legesheffing en differentiatie van
de tarieven worden opgenomen, zijn in voorbereiding. In 2009 hebben wij voorstellen in
voorbereiding om de legesverordening aan deze nieuwe wetgeving aan te passen.
Op grond van de huidige economische omstandigheden is het niet ondenkbaar dat de inkomsten
Omgevingsvergunningen 2010 achterblijven op de raming. Bij de reguliere instrumenten zullen wij
97

u daarover nader informeren. Voorshands gaan we er van uit dat we voor de dekking van
dergelijke tegenvallers een beroep zullen doen op de Reserve Omgevingsvergunningen.
Egalisatiereserve Omgevingsvergunningen
De reserve heeft zijn plafond bereikt (stand Programmarekening 2008: € 400.000); zolang dat het
geval is zullen geen stortingen meer plaatsvinden.
In het eerste kwartaal 2009 is er sprake van een afname van het aantal aanvragen. Op grond van
de huidige economische omstandigheden verwachten we over het gehele jaar een tekort op
inkomsten Omgevingsvergunningen van € 200.000. Voor de dekking van dit tekort doen we een
beroep op de Reserve Omgevingsvergunningen. Wij verwachten dat dit zich ook in 2010 zal
voordoen. Enige stabilisatie daarna ligt in de rede, maar is nog met de nodige onzekerheden
omgeven.
4.2.11. PARKEERTARIEVEN
In mei 2003 heeft de gemeenteraad de “Kaders voor het parkeerbeleid Ede Centrum” vastgesteld.
In de notitie zijn voorstellen gedaan voor de actualisatie van het in 1998 vastgesteld parkeerbeleid.
In die kadernota is, ten aanzien van de exploitatie, een aantal uitgangspunten vastgesteld, te
weten:
▪ Geleidelijke stijging van de parkeertarieven;
▪ Binnen 10 jaar (2014) een positief resultaat voor de egalisatiereserve parkeren Ede Centrum.
Als gevolg van de BBV-voorschriften is het nadelige resultaat in de egalisatiereserve parkeren Ede
Centrum overgeheveld naar de algemene reserve.
In 2007 heeft u deze kaders herbevestigd in de nota Parkeerbeleid.
In de tariefontwikkeling die u heeft vastgelegd in de Programmabegroting 2007 - 2010 (op basis
van de nota 'Kaders voor het parkeerbeleid Ede Centrum", eveneens bevestigd in de nota
Parkeerbeleid 2007) is het volgende opgenomen:
Tabel 19
Ontwikkeling parkeertarief bedragen x € 1
Jaar Tarief
2009 1,40
2010 1,50
2011 1,50
2012 1,50
2013 1,60
2014 1,60
2015 t/m 2019 inflatiecorrectie
Geactualiseerd verloop van het exploitatietekort Parkeren
In de nota Parkeerbeleid 2007 is nader ingegaan op de maatregelen die nodig zijn voor de
uitvoering van het parkeerbeleid, de daarmee samenhangende kosten en dekkingsmogelijkheden.
Bij de jaarrekening 2008 is een rekeningresultaat gemeld van € 508.000. De meevallende
opbrengsten van het nieuwe parkeerbeleid en vertaling van het parkeerbeleidsplan naar een
actieprogramma en de fasering in de uitvoering, zijn de belangrijkste oorzaken.
De hieronder opgenomen voordelige saldi van de parkeerexploitatie 2009 - 2014 zijn conform de
nota parkeerbeleid.
98 Programmabegroting 2010 - 2013

Tabel 20
Geactualiseerd verloop exploitatietekort Parkeren bedragen x € 1.000
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Saldo per 1-1 -656.000 -181.000 -159.000 -52.000 36.000 187.000 465.000
Rente -33.000 -9.000 -8.000 -3.000 2.000 9.000 23.000
Parkeerexploitatie 508.000 31.000 115.000 91.000 149.000 269.000 289.000
Saldo per 31-12 -181.000 -159.000 -52.000 36.000 187.000 465.000 777.000
Het geactualiseerde verloop van het exploitatietekort Parkeren blijft hiermee ruim binnen de
vastgestelde uitgangspunten. Mogelijke structurele effecten van het parkeerbeleidsplan, die in
2008 voor het eerst zichtbaar werden, en effecten van de ontwikkeling van een derde
parkeergarage (De Halte) zijn nog niet meegenomen in bovenstaand verloopoverzicht. Zodra het
bestaande tekort (in de algemene reserve) is weggewerkt worden voordelige saldi weer in de
egalisatiereserve parkeren gedoteerd en betrokken bij de ontwikkelingen op het parkeerproduct.
4.2.12. BEGRAAFRECHTEN
Voor 2010 is het beleid voor de gemeentelijke begraafplaatsen ongewijzigd.
De in 2007 gesignaleerde negatieve ontwikkeling van de voorziening Begraven (een oplopend
tekort naar het jaar 2011 van ruim € 7 ton) heeft in 2008 geleid tot diverse bijsturingen. Te weten,
het beperken van het aantal mensuren, het onder eigen verantwoordelijkheid van de beheerders
meer gericht inzetten van deze capaciteit en het strakker toezien op het inhuren van diensten en
leveringen. Het onderzoek naar de tarieven van de buitendienstmedewerkers is afgerond en gaat
leiden tot een neerwaartse bijstelling van de kosten, waarmee de huidige negatieve voorziening in
2011 is weggewerkt.
Naast de reguliere inflatiecorrectie is er geen aanleiding om de tarieven van de “Verordening graf-
en begraafrechten” bij te stellen.
Tabel 21
Ontwikkeling product Begraven bedragen x € 1.000
Programmabegroting 2010 – 2013
Begroting
2009
Begroting
2010
Begroting
2011
Begroting
2012
Begroting
2013
Kosten 994 969 995 1.019 1.019
Inkomsten -1.004 -1.019 -1.019 -1.019 -1.019
Voorziening Begraven 10 50 24 0 0
Totaal 0 0 0 0 0
Dekkingspercentage 101% 105% 102% 100% 100%
Stand voorziening 31/12 -74 -24 0 0 0
4.2.13. BRANDWEERRECHTEN
De Brandweer kent leges brandweerrechten en leges uit hoofde van de legesverordening. De
brandweerrechten bestaan voornamelijk uit inkomsten voor door de gemeentelijke brandweer
verstrekte diensten. Het betreft hier een klein volume, nl. € 38.000, dat jaarlijks wordt bijgesteld
conform de inflatie.
De leges uit hoofde van de legesverordening zijn voornamelijk leges Gebruiksvergunningen en
leges voortvloeiende uit het bouwbesluit. Op 1 november 2008 is het Besluit Gebruik Bouwwerken
(Gebruiksbesluit) van kracht gegaan. Door de komst van het Gebruiksbesluit was het noodzakelijk
om de werkprocessen aan te passen in verband met komst van de gebruiksmelding. De werkwijze
verschuift van vergunningverlening naar handhaving van de gebruiksmelding. De hoogte van leges
is als gevolg van deze exercitie gedaald naar ca € 14.000.
99

4.2.14. KWIJTSCHELDING
Als een belastingplichtige als gevolg van financiële omstandigheden niet in staat is een
belastingaanslag geheel of gedeeltelijk te betalen, kan gehele of gedeeltelijke kwijtschelding
worden verleend. De regels voor het toekennen bepaalt de rijksoverheid. Deze regels komen erop
neer dat kwijtschelding mag worden verleend aan belastingplichtigen die een inkomen hebben dat
niet hoger ligt dan de bijstandsnorm.
Gemeenten mogen wel zelf bepalen voor welke belastingen de kwijtschelding geldt. In Ede is
kwijtschelding mogelijk voor:
▪ onroerende-zaakbelastingen;
▪ hondenbelasting;
▪ afvalstoffenheffing;
▪ rioolheffing gebruikers / eigendom.
Belastingplichtigen die eenmaal kwijtschelding hebben ontvangen krijgen daarna geen aanslag
meer. Jaarlijks wordt getoetst of de financiële omstandigheden van de betreffende
belastingplichtigen zijn gewijzigd.
Door de afschaffing van het gebruikersdeel van de OZB is kwijtschelding voor deze belasting niet
meer aan de orde.
Een deel van de kosten van kwijtschelding voor afvalstoffenheffing wordt structureel ten laste van
de afvalstoffenheffing gebracht (€ 284.000).
De afgelopen jaren was er een duidelijke afname van het aantal kwijtscheldingen te constateren.
Vanwege de economische ontwikkelingen wordt er echter voor 2010 rekening gehouden met een
aanzienlijke toename van het aantal kwijtscheldingen. Vooralsnog hebben wij het budget niet
aangepast.
Tabel 22
Kwijtschelding per belasting bedragen x € 1.000
Belastingen in Ede waar kwijtschelding mogelijk is Totaalbedrag van de kwijtschelding
Hondenbelasting 15
Afvalstoffenheffing 400
Rioolheffing gebruikers / eigendom 85
Totaal 500
4.3. Onderhoud kapitaalgoederen
De gemeente is verantwoordelijk voor het beheer van de openbare ruimte. In die openbare ruimte
vindt een groot aantal activiteiten plaats, zoals wonen, werken en recreëren. Voor al die activiteiten
bestaat de openbare ruimte uit een aantal kapitaalgoederen dat als volgt gerubriceerd kan worden:
▪ Infrastructuur (wegen, water, riolering, civiele kunstwerken)
▪ Voorzieningen (groen, verlichting, sportfaciliteiten, speelvoorzieningen, straatmeubilair,
begraafplaatsen etc.)
▪ Gebouwen.
Al deze kapitaalgoederen dienen onderhouden te worden. Gezien de duurzaamheid van de
kapitaalgoederen is dat een taak die continue (en behoorlijk wat) middelen vergt.
Integrale beleidsnota onderhoud kapitaalgoederen
De commissie BBV (Besluit Begroting en Verantwoording) heeft over het onderhoud van
kapitaalgoederen de aanbeveling gedaan om periodiek een beleidsnota kapitaalgoederen uit te
brengen waardoor de verplichte paragrafen in de begroting en de rekening bondiger kunnen
worden.
Deze aanbeveling is door ons opgepakt en de opgestelde Nota onderhoud kapitaalgoederen is in
september 2009 voorgelegd aan de Raad.
Hiermee wordt er niet langer ieder jaar een uitgebreide paragraaf onderhoud kapitaalgoederen
gemaakt, maar verschijnt er periodiek een integrale beleidsnota over dit onderwerp.
100 Programmabegroting 2010 - 2013

De nota geeft een samenvatting van de reeds bestaande beleidsplannen en
beleidsuitgangspunten ten aanzien van het onderhoud en beheer. In de nota wordt een (eerste)
aanzet gedaan om inzicht te krijgen in de volgende vragen:
▪ Welke gemeentelijke kapitaalgoederen hebben we?
▪ Welke beleids- en onderhoudsplannen zijn er?
▪ Wat is de samenvatting van het vastgestelde huidige beleid?
▪ Wat is het vastgestelde/gewenste ambitieniveau?
De paragraaf onderhoud kapitaalgoederen zoals opgenomen in programmabegroting en
programmarekening beperkt zich dan tot de voornemens(prioriteiten) en verantwoording in de
betreffende periode.
In schema ziet dit er als volgt uit:
Beleidsplannen
kapitaalgoederen
Nota
kapitaalgoederen
(samenvatting)
Voornemens
aandachtspunten
De aandachtspunten voor 2010 worden hieronder beschreven.
Vervanging wegen buitengebied
In de nota staat bij 3.2.6.1. Asfaltwegen o.a. het volgende.
Buitengebied
De wegen in het buitengebied (vrijwel allemaal asfaltwegen) worden steeds zwaarder belast.
Steeds meer en zwaarder verkeer, deels ten gevolge van toename van woningen en bedrijven in
het buitengebied en deels de landelijke trend van “meer auto’s op de weg”. De wegen hebben daar
in toenemende mate onder te lijden. Bij de programmabegroting 2008-2011 heeft de
gemeenteraad middelen ter beschikking gesteld om te onderzoeken hoe we, voor de wegen in het
buitengebied, kunnen anticiperen op deze problematiek. De eerste onderzoeksresultaten geven
aan dat een groot aantal wegen de steeds zwaardere belastingen niet aankunnen en bovendien
een leeftijd hebben bereikt dat aan vervanging gedacht moet worden.
Inmiddels is het onderzoek in de commissie BFO gepresenteerd. Het blijkt dat een groot deel van
de wegen in het buitengebied aan vervanging toe is. Dit zal de komende decennia vele tientallen
miljoenen euro’s kosten. Wij gaan alle mogelijke opties onderzoeken die kunnen bijdragen aan het
dekken van de investeringsbehoefte. Daarbij zijn diverse scenario’s denkbaar, zoals:
IBP
Programmabegroting
Paragraaf onderhoud
kapitaalgoederen
Programmarekening
Paragraaf onderhoud
kapitaalgoederen
(verantwoording)
▪ het herprioriteren van de middeleninzet binnen het programma BOR (o.a. het omlaag brengen
van het IBOR-niveau);
▪ onderzoek naar mogelijkheden van subsidies (van andere overheden);
▪ bijdragen van particulieren;
▪ afsluiten of opheffen van wegen;
▪ een claim in de perspectiefnota doen om de middelen te verkrijgen.
De tijd is nu te kort om de consequenties van deze scenario’s goed in beeld te brengen. Wij zullen
de problematiek in ieder geval opnemen in de boedelbeschrijving voor de nieuwe Raad.
Programmabegroting 2010 – 2013
101

Recreatieve fietspaden Recreatie Gemeenschap Veluwe
Begin jaren ’90 is ongeveer 55 km. recreatieve fietspaden in beheer en onderhoud overgedragen
aan het RGV. In 2010 zijn of komen deze fietspaden weer terug in beheer en onderhoud bij de
gemeente. Het bedrag dat vanuit de RGV meekomt is voldoende om het achterstallig onderhoud
weg te werken en voor de uitvoering van het beheer en onderhoud voor een beperkt aantal jaren.
Daarna moet bekeken worden hoe we om gaan met de tekorten die dan ontstaan.
Sport, kunstwerken en sociaal cultureel werk
Voor het plannen en uitvoeren van meerjarenonderhoud wordt gebruik gemaakt van voor dat doel
beschikbare applicaties (Homerun). In het jaar 2000 is het zogenaamde 20-jaars gemiddelde
berekend. De planningen voor onderhoud zijn voor een periode van 20 jaar doorgerekend en het
gemiddeld benodigd budget over een periode van 20 jaar is ten laste van de exploitatie genomen.
De meerjarenplanning (Homerun) wordt jaarlijks geactualiseerd op basis van o.a. werkelijke
prijsstijgingen en wetgeving (milieu, ARBO). Bij het opstellen van de
meerjarenonderhoudsplanning van vastgoed wordt uitgegaan van de kostengegevens van Beheer
en Onderhoud (bouwnorm). Zowel het in het jaar 2000 berekende 20-jaars gemiddelde als de
aanwezige middelen in de onderhoudsvoorzieningen zijn tot en met het jaar 2008 prijsvast
gemaakt conform de begrotingsrichtlijnen. Bij het opstellen van het Rapport loon- en
prijscompensaties is besloten om toevoegingen aan voorzieningen vanaf het jaar 2009 niet meer
prijsvast te maken. Hierdoor zullen zich in de toekomst tekorten op de onderhoudsbudgetten
manifesteren, die vervolgens via de Perspectiefnota aangedragen zullen worden.
Onderwijsgebouwen
Bij de vaststelling van het IAP 2009 - 2012 is besloten om schoolgebouwen na de
afschrijvingsperiode van 40 jaar in beginsel te vernieuwen. Hierdoor zullen de onderhoudsuitgaven
aanzienlijk lager uitvallen dan voorheen.
Kunstwerken
In de jaren 2007 tot en met 2009 is een inhaalslag gemaakt om achterstallig onderhoud bij de
kunstwerken en gedenktekens weg te werken. Door uitvoering te geven aan de nieuw opgestelde
meerjarenonderhoudsplanning zal achterstallig onderhoud in de toekomst voorkomen worden.
Binnensportaccommodaties
Het beheer en onderhoud van de binnensportaccommodaties is vanaf 2009 volledig overgedragen
aan Stichting Sportservice Ede (SSE). Gedurende een overgangsperiode (ca. 2 jaar) blijft de
Gemeente Ede de meerjarenonderhoudsplanning opstellen. Na deze periode wordt dit
overgedragen aan SSE. De schouw van de binnensportaccommodaties blijft door de Gemeente
Ede uitgevoerd worden. Tevens zal er regelmatig afstemming zijn tussen SSE en de Gemeente
Ede over het onderhoud.
Buitensportaccommodaties
De voorziening onderhoud buitensportaccommodaties komt de komende jaren onder druk te staan
doordat in het meerjarenonderhoudsplan noodzakelijk onderhoud van in 2008 en 2009
gerealiseerde kunstgrasvelden is opgenomen. Dit onderhoud wordt momenteel uitbesteed aan
derden (de leverancier van het betreffende kunstgrasproduct). Doelstelling is om het onderhoud
aan kunstgrasvelden zoveel mogelijk in eigen beheer (via Stichting Sportservice Ede) uit te gaan
voeren (kostenaspect). In 2008 heeft een extra toevoeging van € 150.000 aan de
onderhoudsvoorziening voor buitensportaccommodaties plaatsgevonden, zodat de voorziening de
komende jaren op peil is.
102 Programmabegroting 2010 - 2013

4.4. Financieringen (Treasuryparagraaf)
4.4.1. ALGEMENE ONTWIKKELINGEN
In de financieringsparagraaf wordt ingegaan op de toekomstige vraag naar financieringsmiddelen
en de kosten die deze financieringsmiddelen met zich meebrengen. Meer in het bijzonder spitst de
vraag zich toe op de investeringsplanning in relatie tot het eigen vermogen en de aangetrokken (en
aan te trekken) leningen. De going concern uitgaven (bijvoorbeeld salarissen, inhuur van derden,
energie maar ook subsidies) worden gefinancierd met reguliere inkomsten (zoals de algemene
uitkering, specifieke uitkeringen en de inkomsten uit de lokale belastingen).
Tijdelijke tekorten door het niet gelijk lopen van uitgaven en inkomsten worden opgevangen door
kasgeldleningen. Ook kan een kasgeldlening dienen als voorloper op het sluiten van vaste
geldleningen. Het aangaan van kasgeldleningen is door de wet Fido gebonden aan een maximum
van 8,5% van de totale begrotingsomvang. Bij een begrotingsomvang van € 295 mln. in 2010,
bedraagt de kasgeldlimiet afgerond € 25 mln. In paragraaf 4.4.6.1 komen wij hierop terug en
vragen uw machtigingsbesluit hierover.
Vanuit deze veronderstelling is voor het financieringsvraagstuk daarom vooral aandacht voor de
financiering van de activa en meer in het bijzonder de investeringen. Daarbij speelt een aantal
zaken een belangrijke rol:
▪ de regelgeving (de wet Fido en het treasurystatuut);
▪ de omvang van de financieringsbehoefte (de ontwikkeling van de boekwaarde en de geplande
investeringen);
▪ rentelasten.
4.4.1.1. Treasurycommissie
Een voorwaarde om de treasurytaak goed te kunnen uitvoeren is dat de treasurydoelstellingen
breed gedragen worden binnen onze gemeente. Om dit te bereiken is medio 2008 een
treasurycommissie ingesteld met de volgende taken:
▪ Toetsen van het gevoerde beleid en de uitvoering hiervan;
▪ Vertalen van het beleid in concrete normen om zodoende toetsing achteraf mogelijk te maken;
▪ Aanpassing van de financieringsinstrumenten op basis van de liquiditeitsplanning en
rentevisie.
4.4.2. DE REGELGEVING
Zowel extern als intern zijn regels opgesteld om te waarborgen dat een optimaal
financieringsbeleid kan worden gevolgd zonder dat daarbij ongewenste risico’s worden genomen.
Intern wordt erop toegezien dat deze regels worden nageleefd. Ook de provincie en de accountant
zien hier op toe.
4.4.3. FINANCIERINGSBEHOEFTE
De financieringsbehoefte wordt door drie factoren bepaald:
▪ De nieuwe investeringsplannen;
▪ De ontwikkeling van de boekwaarde van bestaande investeringen;
▪ Het beschikbare vermogen.
Een bijzondere vorm van “investering” is de door de gemeente verstrekte leningen. Deze
zogenaamde financiële activa zijn uitsluitend gefinancierd met aangetrokken langlopende leningen.
De verstrekte leningen bestaan uit leningen aan woningcorporaties, leningen aan
maatschappelijke instellingen/verbonden partijen en hypotheekleningen aan ambtenaren. Door het
rijk is besloten dat het per 1 januari 2009 niet meer mogelijk is om als gemeente aan ambtenaren
hypotheken te verstrekken. Voor leningen aan andere partijen is in het treasurystatuut geregeld dat
dit alleen onder bepaalde voorwaarden nog mogelijk is en dat de raad hiertoe expliciet moet
besluiten.
Programmabegroting 2010 – 2013
103

Tabel 23
Omschrijving verstrekte geldleningen financiële activa bedragen x € 1.000.000
2010 2011 2012 2013
Hypothecaire geldleningen u/g (met zekerheid) 8 8 8 8
Leningen woningbouwcorporaties (met zekerheid) 119 116 112 108
Leningen derden (volgens treasurystatuut) 24 22 21 20
Totaal 151 146 141 136
Omdat er nauwelijks tot geen nieuwe leningen worden verstrekt neemt het aandeel van de
verstrekte geldleningen jaarlijks af.
Financieringsbehoefte
Ter financiering van de financieringsbehoefte worden langlopende geldleningen afgesloten. De
verstrekte geldleningen worden volledig gefinancierd met aangetrokken geldleningen waardoor
slechts een deel resteert voor de overige activa/investeringen. Voor de komende jaren zijn op
basis van de huidige contracten de volgende bedragen voor de overige activa/investeringen
beschikbaar.
Tabel 24
Financiering (bancaire functie) bedragen x € 1.000.000
2010 2011 2012 2013
Aangetrokken leningen 265 253 241 229
Verstrekte geldleningen (tabel 1) 151 146 141 136
Resteert voor andere investeringen 114 107 100 93
Bepaling Financieringstekort / overschot
De ontwikkeling van de boekwaarde van de overige activa, de geplande investeringen (inclusief
bedrijfsmiddelen en grondzaken) kan vervolgens worden afgezet tegen de nog beschikbare
leningen en het eigen vermogen en de voorzieningen. Op deze manier wordt het
financieringstekort (of –overschot) bepaald.
Tabel 25
Ontwikkeling investeringen bedragen x € 1.000.000
2010 2011 2012 2013
Boekwaarde grondbedrijf 175 178 215 184
Overige activa (incl. geplande investeringen) 171 215 213 208
Totaal te financieren restboekwaarde 346 393 428 392
De toename in 2011 wordt grotendeels verklaard door forse uitgaven in 2010 op de programma’s
educatie en sport (SG het Streek en voorbereidingen Ede-Oost en uitvoering van het IAP). Zie
voor verdere toelichting de betreffende programmaplannen.
Tabel 26
Bepaling financieringstekort bedragen x € 1.000.000
2010 2011 2012 2013
Te financieren restboekwaarde (tabel 3) 346 393 428 392
-/- Geldleningen (tabel 2) 114 107 100 93
-/- Reserves en voorzieningen* 166 170 182 199
-/- Door derden belegde gelden 4 4 4 4
Financieringstekort 62 112 142 96
104 Programmabegroting 2010 - 2013

Als de ruimte voor het financieren met kort vreemd vermogen volledig wordt ingezet (wat in de
praktijk veelal niet mogelijk is) voor het financieringstekort zal het restant als langlopende leningen
aangetrokken worden. Ook dit heeft een effect op het financieringstekort en wel als volgt:
Tabel 27
Financiering financieringstekort bedragen x € 1.000.000
2010 2011 2012 2013
Financieringstekort (tabel 4) 62 112 142 96
Inzet maximale ruimte voor kort vreemd vermogen 25 25 25 25
Totaal lang te financieren 37 87 117 71
Extra aan te trekken langlopende geldleningen 37 87 0 0
Cumulatief aan te trekken geldleningen ten behoeve van
financieringstekort*
0 124 124 124
Financieringssaldo (-/- is overschot) 0 0 -7 -53
*Dit is een cumulatief van de extra aangetrokken langlopende geldleningen. Geen rekening wordt gehouden met
aflossingen.
Het bovengenoemde beeld geeft een indicatie voor de aan te trekken leningen. Duidelijk is dat als
de investeringsplanning in 2009 en 2010 wordt gehaald er in 2010 en 2011 extra langlopende
leningen moeten worden aangetrokken (totaal € 124 mln.). Gelet op de financieringsbehoefte
vanaf 2012, is dit bedrag niet volledig nodig en ontstaat een financieringsoverschot. Daarbij speelt
dat er tal van factoren zijn die het hiervoor geschetste beeld kunnen verstoren bijvoorbeeld door
temporisering van investeringen waardoor de piek van financieringstekorten meer wordt gespreid.
Het daadwerkelijk aangaan van langlopende geldleningen wordt daarom ook van geval tot geval
bekeken. Vooral de effecten op de financieringspositie van de ontwikkelingen voor Ede-Oost
vragen de komende tijd extra aandacht.
4.4.4. RENTELASTEN
Globaal bestaat de rentelast uit twee componenten: de rente over afgesloten leningen en de
bespaarde rente over reserves en voorzieningen. Reserves en voorzieningen zijn een intern
financieringsmiddel waardoor er geen geldlening afgesloten hoeft te worden. Hierdoor ontstaat een
besparing die als last en als baat wordt meegenomen. De rentebesparingslast is (samen met de
betaalde rente) onderdeel van de kapitaallasten en wordt over diverse programma’s verdeeld. De
rentebesparingsbaat vormt een voordeel op het programma Algemene Dekkingsmiddelen. Een
belangrijk deel van dit voordeel wordt vervolgens weer aan de reserves en voorzieningen
toegevoegd.
Geldleningen worden tegen langdurige rentevaste periode afgesloten zolang de rentestand gunstig
is. Voor nieuw af te sluiten leningen, de korte termijn financiering (zie financieringstekort) en de
tussentijdse renteaanpassingen van langlopende leningen is de toekomstige renteontwikkeling van
belang. De kredietcrisis met de al bekende en nog niet bekende gevolgen maakt het uitspreken
van verwachtingen over het verloop van rentepercentages erg onzeker. Nog steeds worden door
de banken forse (risico)opslagen gehanteerd. Voorlopig gaan wij uit van een rente voor kort
vermogen van 5% en voor lang vermogen van 5,5%.
Evenals in 2009 blijven wij in samenwerking met de Treasurycommissie deze ontwikkelingen
nauwlettend volgen.
4.4.4.1. Interne rentepercentages
De gemiddelde rentevoet van het vreemd vermogen van de gemeente Ede geeft op basis van de
nu bekende inzichten voor 2010 het volgende beeld.
Programmabegroting 2010 – 2013
105

Tabel 28
Omschrijving 2009 2010
Gemiddelde rentevoet VV+EV 4,73 % 4,88 %
Gemiddelde rentevoet VV 4,68 % 4,84 %
Gemiddelde rentevoet bestaande leningportefeuille LVV 4,63 % 4,70 %
Gemiddelde rentevoet LVV financieringstekort 5,5% 5,5%
Gemiddelde rentevoet KVV financieringstekort 5,0% 5,0%
4.4.4.2. Renterisiconorm
De renterisiconorm heeft tot doel het beheersen van de renterisico’s op de vaste schuld door het
aanbrengen van spreiding in de looptijden van de leningenportefeuille. Bij een gelijkmatige opbouw
van de leningenportefeuille waarbij niet in enig jaar een onevenredig groot deel van
geherfinancierd behoeft te worden, wordt het renterisico op de vaste schuld gespreid over de
jaren. Een verandering van de rente heeft dan geen schokeffect tot gevolg en werkt zodoende
vertraagd door op de rentelasten en –baten.
De renterisiconorm wordt berekend door een vastgesteld percentage van 20 te vermenigvuldigen
met de totale schuld aan het begin van het begrotingsjaar 2010.
Tabel 29
Overzicht renterisiconorm en renterisico’s bedragen x € 1.000.000
Renterisiconorm 2010 2011 2012 2013
1a Renteherziening op vaste schuld o/g 4 9 22 6
1b Renteherziening op vaste schuld u/g 11 7 7 10
2 Netto renteherziening op vaste schuld (1a-1b) -7 2 15 -4
3a Nieuw aangetrokken vaste schuld 37 87 0 0
3b Nieuwe verstrekte lange leningen
0 0 0 0
4 Netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a-3b) 37 87 0 0
5 Betaalde aflossingen 11 12 12 12
6 Herfinanciering (laagste van 4 en 5) 11 12 0 0
7 Renterisico op vaste schuld (2+6) 4 14 15 -4
Renterisiconorm
8 Stand vaste schuld per 1-1-2010 265 253 241 229
9 Het bij ministeriele regeling vastgestelde percentage 20% 20% 20% 20%
10 Renterisiconorm (8x9)
Toets renterisiconorm
106 Programmabegroting 2010 - 2013
53
51 48 46
10 Renterisiconorm
53
51 48 46
11 Renterisico op vaste schuld (=7) 4 14 15 -4
12 Ruimte (10-11) 49 37 33 50
Omdat het renterisico op vaste schulden lager is dan de renterisiconorm mag er van worden
uitgegaan dat er voldoende spreiding aanwezig is om tussentijdse renteaanpassingen op te
vangen. In combinatie met de buffer die ontstaat doordat de gemiddelde rentevoet van het totale
vermogen lager ligt dan de omslagrente biedt dit voldoende waarborgen om eventuele
renteverhogingen te kunnen opvangen.
4.4.4.3. Leningportefeuille ontvangen gelden
De leningenportefeuille aangetrokken leningen geeft weer de samenstelling, de grootte en de
rentegevoeligheid van de opgenomen leningen. In de leningenportefeuille worden geen
bijzondere wijzigingen verwacht met uitzondering van het financieringstekort.

Tabel 30
bedragen x € 1.000.000
Overzicht mutaties in leningenportefeuille 2010
Programmabegroting 2010 – 2013
Bedrag Gem. rente
Stand per 1 januari 2010 265 4,70
Nieuwe leningen fin. tekort 37 5,5
Reguliere aflossingen 11 4,7
Vervroegde aflossingen 0 0
Bedrag waarover rente wordt herzien (oud perc.) 11 6,05
Bedrag waarover rente wordt herzien (nieuw perc.) 11 5,5
4.4.5. BEHEER
Onze huisbankier is de Bank Nederlandse Gemeenten. Een klein deel van de geldhandelingen
verloopt via de ING en de ABN*AMRO. Specifieke contacten met de BNG vinden meerdere keren
per jaar plaats. Met de ING en de ABN*AMRO vindt slechts gering maar positief overleg plaats.
In ons treasurystatuut is opgenomen dat wij onze bankrelaties en hun bancaire condities eens per
4 jaren beoordeeld moeten worden. Hiertoe dienen we Europees aan te besteden. De planning
hiervoor was het jaar 2009. Gelet echter op de huidige onstabiele situatie in de bankwereld hebben
wij onze treasurycommissie advies gevraagd.
Op basis van een aantal argumenten is ons geadviseerd eerst een meer stabiele situatie af te
wachten. De risico’s zijn momenteel groter dan de mogelijke voordelen van aanbesteding. De
verwachting is dat de tarieven op kredietverlening hoger zullen uitvallen dan het huidige contract.
Wij vragen u hiermee in te stemmen en komen hierop in 2010 bij u terug.
4.4.6. BESLUITEN KORTE EN LANGE FINANCIERING
4.4.6.1. Korte financiering
Uitgaven en inkomsten lopen in de praktijk veelal niet gelijk waardoor tijdelijke liquiditeitstekorten
en –overschotten voorkomen. Een efficiënt lopende geldstroom is te realiseren door gebruik te
maken van korte financieringen in de vorm van kasgeldleningen. Korte financiering is financiering
tot één jaar. Bij een eventueel overschot kan gebruik worden gemaakt van korte beleggingen,
zoals deposito’s.
Door de Wet Fido is een maximum bedrag gesteld waarvoor kort geld kan worden aangetrokken,
de kasgeldlimiet. Dat maximum is 8,5% van het totaal van de jaarbegroting. Zoals in paragraaf
4.4.1 al aangegeven voor 2010 een bedrag van € 25 mln. Dit bedrag houden wij ook aan als
uitgangspunt voor uw machtigingsbesluit en vragen u om met inachtneming van de
verantwoordelijkheden en bevoegdheden van het treasurystatuut van de gemeente Ede ons
college voor het jaar 2010 te machtigen tot:
1. Het sluiten van korte geldleningen tot een maximaal bedrag van € 25 mln.
2. Te bepalen dat het totaal van kasgeldleningen het onder punt 1 genoemde maximum niet
anders mag overschrijden dan is weergegeven in artikel 4 lid 5 van de Wet fido.
3. Eventuele overschotten te beleggen voor een maximale periode van één jaar.
4.4.6.2. Lange financiering
De financieringsbehoefte voor 2010 voor de lange financiering bedraagt (zie tabel 5) € 37 mln.
Naast dit financieringstekort is er een overeenkomst gesloten met de woningbouwverenigingen
Woonstede en Plicht Getrouw om hen van financiering te voorzien. Voor 2010 zou dat, evenals in
2009, maximaal € 40 mln. kunnen bedragen.
Omdat de woningcorporaties sinds meerdere jaren met WSW-garantie financieringen aantrekken
is de kans steeds geringer dat van deze mogelijkheid gebruik wordt gemaakt. De overeenkomst
tussen de gemeente en de corporaties bestaat nog steeds.
De totale financieringsbehoefte in 2010 bedraagt dan € 77 mln. en wij vragen u om in te stemmen
met ons voorstel om:
1. Gedurende het jaar 2010 in overeenstemming met de Wet Fido vaste financieringsmiddelen
aan te trekken tot maximaal € 77 mln.
2. Elk te sluiten lening door een besluit van ons college aan uw raad mee te delen.
107

4.5. Bedrijfsvoering
4.5.1. INLEIDING
De opzet van de paragraaf Bedrijfsvoering is gewijzigd. De afgelopen jaren was de paragraaf een
bonte verzameling van alle activiteiten die de bedrijfsvoering raken. Informatie werd vanuit vele
plaatsen in de organisatie aangereikt. Het gevolg van deze werkwijze was dat de paragraaf een
onevenwichtige indruk maakte.
We hebben ervoor gekozen om, analoog aan de filosofie vanuit de programma’s, ons meer te
richten op het realiseren van speerpunten voor het komende jaar, daarvoor concreet benodigde
acties te benoemen en daaraan ook resultaten te koppelen.
In 2010 gaat het hierbij om de volgende speerpunten:
▪ implementatie risicomanagement;
▪ nieuw convenant en traject ruimtescheppende maatregelen;
▪ strategische personeelsplanning;
▪ flexibele inzetbaarheid personeel;
▪ werken onder architectuur;
▪ werken aan zaak- en procesgericht werken;
▪ werken aan het gebruik van basisgegevens;
4.5.2. IMPLEMENTATIE RISICOMANAGEMENT
Inleiding
De nota Risicomanagement & Weerstandsvermogen is vastgesteld in 2007. In deze nota is
afgesproken dat ervaring opgedaan wordt via pilots en de bestaande risicoparagraaf in de
begroting en rekening. In 2009 zal een evaluatie plaatsvinden. Dat is gebeurd en een plan van
aanpak wordt in oktober 2009 voorgelegd over de verdere aanpak. Ontwikkelingen als Ede-Oost
benadrukken het belang van risicomanagement. Ook in de Raad is het belang van een snelle
implementatie benadrukt en door de portefeuillehouder zijn daarvoor toezeggingen gedaan.
Doel
Risicomanagement als middel gebruiken om vanuit diverse invalshoeken te kijken naar onze
risico’s, het risicoprofiel van Ede en het sturen daarop. Dit betekent tegelijkertijd kijken naar de
werkelijke effecten van beheersmaatregelen. Ofwel waar nodig deze maatregelen treffen, maar
ook afschaffen waar geprofessionaliseerd risicomanagement heeft aangetoond dat dit kan.
Acties
▪ Een (ambtelijk en bestuurlijk) vastgesteld implementatieplan risicomanagement;
▪ Een vastgesteld risicoprofiel van de gemeente Ede dat als uitgangspunt dient voor
risicomanagement en waarop via een top 10 van risico’s (ambtelijk en bestuurlijk) wordt
gestuurd.
4.5.3. NIEUW CONVENANT EN TRAJECT RUIMTESCHEPPENDE MAATREGELEN
Inleiding
Het meerjarenperspectief laat, met name als gevolg van de economische recessie, een
substantieel tekort zien op onze begroting. Dit tekort dat zich vanaf 2011 manifesteert vraagt om
het nemen van ruimtescheppende maatregelen op allerlei gebied. In 2010 treedt een nieuwe Raad
aan waarvoor op basis van het convenant de nieuwe ambities voor de nieuwe periode moeten
worden bepaald en vertaald.
Doel
Een opgesteld meerjarenperspectief om een zo goed mogelijke bepaling en vertaling van het
nieuwe convenant te kunnen maken. Het opstellen en uitvoeren van een methodiek, uitmondend in
concrete ruimtescheppende maatregelen zal daarvan een belangrijk onderdeel vormen. Voor de
bedrijfsvoering behoort daarbij het ontwikkelen van passend beleid om de eventuele personele
gevolgen van de komende bezuinigingsronde op een adequate en verantwoorde wijze op te
vangen.
108 Programmabegroting 2010 - 2013

Acties
▪ Een geactualiseerd meerjarenperspectief;
▪ Een vertaling van het convenant in de Meerjarenbeleidsvisie 2010 - 2013;
▪ Concrete voorstellen voor ruimtescheppende maatregelen;
▪ Voor de eventuele personele gevolgen een opgesteld plan van aanpak en daarvoor in overleg
treden met de vakbonden over een eventueel op te stellen sociaal plan. Indien nodig het
herplaatsingsbeleid, actualiseren, activeren en uitvoeren.
4.5.4. STRATEGISCHE PERSONEELSPLANNING
Inleiding
Continuïteit van een organisatie vereist een goede afstemming tussen de beschikbare en
gewenste personele capaciteit (kwantitatief en kwalitatief). Het Directieteam heeft daarom besloten
om gemeentebreed een analyse te maken van de gewenste kwantiteit en kwaliteit aan personeel
voor de komende vier jaar.
Doel
Het zorgen voor een wijze van dienstverlening die zowel kwantitatief als kwalitatief (blijvend) van
een hoog niveau is.
Acties
Relevante ontwikkelingen (in- en extern) worden vertaald naar toekomstige kwantitatieve en
kwalitatieve behoeften aan personeel. Hierbij worden ook de effecten van de economische
recessie betrokken.
Op basis van beschikbare kwantitatieve en kwalitatieve personele gegevens en inzichten over
de arbeidsmarkt, wordt per organisatie-eenheid door de sectoren een analyse uitgevoerd. De
uitkomsten hiervan worden vertaald in maatregelen op afdelings-, sector- en/of
gemeentebreed niveau.
4.5.5. (FLEXIBELE) INZETBAARHEID PERSONEEL
Inleiding
Verschillende ontwikkelingen vragen om een herbezinning op de wijze waarop de inzetbaarheid
van personeel is geregeld. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de gevolgen van doorontwikkeling van
publieke dienstverlening met o.a. verruiming van openingstijden en digitalisering van onze
dienstverlening.
Doel
Het optimaliseren van de inzetbaarheid van personeel in de toekomst. Hierbij dient rekening
gehouden te worden met zowel de belangen op het terrein van bedrijfsvoering en dienstverlening,
als de individuele belangen.
Acties
Er vindt o.a. een analyse plaats van de effecten van ons huidige beleid op werktijden, huisvesting,
dienstverlening en bedrijfsvoering. Bij de analyse worden mogelijke alternatieven (inclusief
randvoorwaarden) bekeken.
Deze herbezinning moet resulteren in (nieuwe) maatregelen die beter aansluiten bij relevante
behoeften en belangen.
4.5.6. WERKEN ONDER ARCHITECTUUR
Inleiding
In 2009 lag het accent op kennisverwerving en realisatie van een architectuurraamwerk (proces-,
informatie- en technische architectuur). Dit raamwerk is samen met een aantal andere gemeenten
opgesteld en vervolgens door EGEM vastgesteld en verspreid onder alle gemeenten.
In 2010 ligt het accent op het daadwerkelijk toepassen van architectuurprincipes bij nieuwe
ontwikkelingen, ofwel de vertaling van de landelijke architectuurprincipes naar de Edese praktijk.
Doel
Werken onder architectuur moet binnen de organisatie even vanzelfsprekend zijn als het schrijven
van een projectplan bij een nieuw project. Het proces van signaleren van architectuurvragen,
toetsen aan de kaders en adviseren van de projectleider/leidinggevende is ingebed. Bij vragen op
Programmabegroting 2010 – 2013
109

dit terrein kan gebruik worden gemaakt van de architectuurdeskundigheid die aanwezig is binnen
de nieuwe sector CZ/FB.
Acties
Om het werken onder architectuur te ondersteunen worden de volgende acties ondernomen:
▪ Architectuur vastleggen en breed ontsluiten en organiseren van een architectuursteunpunt
binnen de nieuwe sector CZ/FB.
▪ Verkenning van digitale dienstverlening de komende jaren;
▪ Het zoeken naar partijen die kunnen helpen bij het vormgeven van functionaliteiten als
(technische) basis voor de verdere ontwikkeling van Publieke Dienstverlening;
▪ Het bekijken van open source software als reëel alternatief bij vervangingstrajecten. Open
standaarden als eis stellen bij vervangingstrajecten;
4.5.7. WERKEN AAN ZAAK- EN PROCESGERICHT WERKEN
Inleiding
In 2015 kunnen burgers, bedrijven en instellingen voor bijna alle overheidsvragen, producten en
diensten bij de gemeente terecht. Het gemeentelijke Klant Contact Centrum (KCC) is een
herkenbare ingang voor de hele overheid. Ongeacht het gekozen communicatiekanaal wordt
steeds hetzelfde betrouwbare antwoord verkregen. Er gelden bovendien overheidsbrede
kwaliteitsnormen voor afhandeltijd, juistheid en vriendelijkheid.
Om bovenstaande waar te kunnen maken is proces- en zaakgericht werken een must. Dit betekent
resultaatgericht en structureel besturen, bewaken, uitvoeren en verbeteren van processen.
Doel
Een aantal producten en diensten van de nieuwe sector Publiekszaken wordt in 2010 zaakgericht
ingericht.
Acties
Het realiseren van zaak- en procesgericht werken krijgt in 2010 vorm door:
▪ Het benoemen, uitdragen en toepassen van de kernprincipes van zaakgericht werken;
▪ Het realiseren van de (technische) infrastructuur om zaakgericht te kunnen werken;
4.5.8. WERKEN AAN HET GEBRUIK VAN BASISGEGEVENS
Inleiding
Het terugdringen van de administratieve lasten voor burgers, bedrijven en instellingen is een
speerpunt van de landelijke overheid. De implementatie van diverse basisregistraties (en het
verplicht gebruik maken hiervan) moet een belangrijke bijdrage leveren aan het realiseren van dit
speerpunt. Het consequent toepassen van éénmalige registratie en meervoudig gebruik van
gegevens is nog niet mogelijk. De gemeente Ede heeft daarom keuzes moeten maken ten aanzien
van de volgende aspecten:
▪ Op welke externe registraties gaan wij met voorrang aansluiten (inclusief interne ontsluiting);
▪ Welke interne gegevens gaan we met voorrang gemeentebreed ontsluiten.
De keuzes ten aanzien van bovenstaande aspecten zijn gemaakt en vastgesteld in het
Realisatieplan Basisvoorzieningen (2008) en het Plan van Aanpak Binnengemeentelijke
Gegevensuitwisseling (2009).
Doel
Het (stapsgewijs) realiseren van éénmalige vastlegging en meervoudig gebruik van gegevens.
Acties
De volgende acties staan gepland voor komend jaar:
▪ Het aansluiten van de gemeente Ede op de in het NUP (Nationaal Uitvoeringsprogramma)
opgenomen basisregistraties en het benoemen, uitdragen en toepassen van de kernprincipes
van het ontsluiten en gebruiken van basisgegevens en NUP.
▪ Het ontwikkelen van een beleidsplan voor GEO-informatie en het ontsluiten hiervan;
▪ Het afnemen van basisregistraties conform het plan van aanpak binnengemeentelijke afname
van basisgegevens en uitvoeren van het project Binnengemeentelijke gegevensuitwisseling
(jaarschijf 2010)
110 Programmabegroting 2010 - 2013

4.6. Verbonden Partijen
4.6.1. ALGEMEEN
Vanuit het publieke belang gaat de gemeente diverse samenwerkingsvormen aan, van contracten
tot subsidierelaties. Iedere vorm heeft voor- en nadelen en is gekozen om te helpen het gestelde
doel te realiseren.
Een verbonden partij is een samenwerkingsverband met een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke
organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk én een financieel belang heeft. In de financiële
verslaglegging van de Gemeente vindt geen consolidatie plaats van de verbonden partijen.
Deze paragraaf biedt informatie over de ontwikkelingen bij de verbonden partijen. Volgens de BBV
wordt tenminste de volgende informatie over een verbonden partij opgenomen in een lijst bij de
rekening en de begroting:
▪ de naam en vestigingsplaats;
▪ het openbaar belang dat op deze wijze behartigd wordt;
▪ de veranderingen in het belang die zich hebben voorgedaan gedurende het begrotingsjaar in
het belang van de gemeente;
▪ het eigen vermogen en het vreemde vermogen van de verbonden partij aan het begin en het
einde van het begrotingsjaar;
▪ het resultaat van de verbonden partij.
Voor de meest actuele gegevens over alle verbonden partijen van de Gemeente Ede verwijzen wij
u naar de bijlage.
In het voorjaar 2008 is door de Rekenkamercommissie het rapport:”Verbind en Beheers, de
gemeente Ede en haar verbonden partijen”, aangeboden aan de raad.
In navolging hierop is een kadernota Verbonden Partijen opgesteld. Deze biedt een handreiking bij
het aangaan van nieuwe Verbonden Partijen en bij het sturen op de huidige Verbonden Partijen. In
deze nota wordt het einddoel geschetst waar we als gemeente naar toe willen. Het is een
ontwikkelpad waar we komende jaren aan werken.
Bij de sturing en controle op Verbonden Partijen is –rekening houdend met het wettelijk kader-
aansluiting gezocht bij de al beschikbare instrumenten. Gekozen is voor een insteek waarbij de
belangrijkste partijen voor de gemeente separaat worden gemonitord en waarbij voor alle partijen
zowel verticale als horizontale sturing wordt ingezet.
De bestaande en eventueel nieuw te vormen Verbonden Partijen zijn gehouden aan bepaalde
informatiestromen om hiermee de raad als budgethouder en toezichthouder haar rol als bestuurder
te laten uitvoeren.
Door aan te sluiten bij risicomanagement, het verbreden van het verticaal toezicht met horizontaal
toezicht en nadere verfijning in de informatie op te nemen, willen wij werken naar de optimalisatie.
Door de vaststelling van de nieuwe kadernota is afgesproken om de paragraaf Verbonden Partijen
wat anders vorm te geven. Met ingang van het begrotingsjaar 2010 wordt hiermee gestart.
De nadruk komt te liggen op de top 5 van de aanwezige Verbonden Partijen. Deze top 5 bestaat
uit de Verbonden Partijen waar Ede het grootste risico loopt (zowel financieel als qua
beeldvorming). Omdat dit het eerste jaar is, is de top 5 nog gebaseerd op –deels- gebrekkige
informatie.
Hierbij zijn de volgende Verbonden Partijen opgenomen; Regio de Vallei, Permar WS,
Afvalcombinatie de Vallei en de Hulpverlening Gelderland Midden en Stichting Voorwerk.
Komende jaren wordt dit onderdeel nader onderbouwd.
De overige Verbonden Partijen zijn in de bijlage opgenomen. De in de lijst gepresenteerde
informatie zal komende jaren eveneens worden aangepast op de afgesproken toe te voegen
meetpunten zoals solvabiliteit en liquiditeit.
Een aantal samenwerkingsverbanden bleek ten onrechte te zijn aangeduid als Verbonden Partij.
Uit nader onderzoek blijkt dat er niet tegelijkertijd een bestuurlijk belang en een financieel belang
is.
Dit betreft PPS/Stichting Ede Centrum, het RMC en de Regionale sociale recherche.
Programmabegroting 2010 – 2013
111

Zwembad de Peppel is opgenomen in Stichting Sportservice waar de Gemeente een
subsidierelatie mee onderhoudt.
Verbonden partij
REGIO DE VALLEI
Identiteitsgegevens
Sector: Concern
Vestigingsplaats: Ede
Doelstelling (openbaar belang) Een samenwerking op diverse regionale onderwerpen zoals milieu en afval,
(waaronder externe veiligheid), verkeer en vervoer, ruimtelijke ordening en
volkshuisvesting (waaronder Uitvoering Besluit Woninggebonden Subsidies).
Beleidsinformatie
Bijdrage aan MJPB-programma: ROB, Milieu, EWZ en Bestuur en Organisatie
Omschrijving prestatiebijdrage
aan programma MJPB
Terug te vinden in het Regio programma 2008-2011, richt zich op het economisch
vitaal, leefbaar en bereikbaar houden van de regio.
Strategische samenwerking in Gelderse en Utrechtse deel van de Vallei,
Belangenbehartiging van regiogemeenten en uitvoering van projecten.
Beleidsmatige voornemens, resultaten en analyses
Jaarrekening 2008 (meest recent, jaar X-1) Begroting 2010 ( meest recent jaar X+1)
Binnen de diverse onderwerpen verschillende
projecten opgestart, uitgevoerd en/of afgerond.
Op een viertal beleidsterreinen;
Werken: Food-Valley, recreatie en toerisme en transport en
logistiek
Groen/blauw: behouden en ontwikkelen gevarieerde landschap
Wonen: voldoen aan ruimtevraag
Mobiliteit: weginfrastructuur, spoor, HOV, goederenvervoer en
fiets
Financiële gegevens
Vermogen
Jaarrekening
Jaar Eigen vermogen Vreemd vermogen
2006 € 2.302.302 € 13.094.916
2007 €7.366.968 € 6.673.980
2008 € 7.021.368 €4.523.153
Het resultaat van de verbonden partij
Jaar Jaarrekening Begroting
2006 € 594.057 V
2007 € 5.256.267 V (vanwege herwaardering voorziening)
2008 € 360.495
2009 -
Jaarlijkse financiële bijdrage gemeente Ede
Jaar Jaarrekening Begroting
2008 € 215.000 € 215.000
2009 - € 235.000
2010 - € 256.000
BIJLAGEN
Door de Regio wordt aangegeven dat zij geen risico lopen. Het maximale risico voor 2010 is circa € 250.000
Ontwikkelingen; analyse en opgaven laten zien dat een transitie van het gebied nodig is. Samen met het Rijk buigt de
regio zich over de vraag hoe hier mee om te gaan. Om de druk te kunnen opvangen zijn er drie programma’s
ontwikkeld. Verder via Veluwe, Food Valley en verstedelijkingsscenario’s.
112 Programmabegroting 2010 - 2013

Sector: EWZ
Vestigingsplaats: Ede
Programmabegroting 2010 – 2013
Verbonden partij
Stichting Voorwerk Ede
Identiteitsgegevens
Doelstelling (openbaar belang) De gemeenteraad heeft op 5 juli 2007 besloten tot de oprichting van de stichting
Voorwerk. Dit wijkwerkbedrijf heeft ten doel -conform WWB wetgeving- mensen
uit de Edese bijstandspopulatie weer of sneller aan het werk te helpen. Ofwel met
behoud van hun uitkering ofwel door middel van een echt dienstverband krijgt de
werknemer een functie binnen het wijkwerkbedrijf of wordt de medewerker
gedetacheerd bij bedrijven/organisaties op de profit- of nonprofitmarkt.
Beleidsinformatie
Bijdrage aan MJPB-programma: Onderdeel van programma 7, Werk en inkomen
Omschrijving prestatiebijdrage aan
programma MJPB
Conform WWB wetgeving mensen uit de Edese bijstandspopulatie weer of sneller
aan werk te helpen.
Beleidsmatige voornemens, resultaten en analyses
Jaarrekening 2007-2008 Begroting 2009
Op 1 september 2007 is Voorwerk gestart als lokaal Realiseren van de doelstelling door uitvoering reguliere taken
re-integratiebedrijf in Ede voor de gemeente Ede voor (Inzet van diagnosetrajecten, participatiebanen en
een pilotperiode van 18 maanden. Hierbij zijn de doorstroombanen ter bevordering van participatie in de Edese
producten workfirst, participatiebaan en
samenleving).
doorstroombaan ingezet. Op basis van een
Daarnaast starten van projecten die naast re-
uitgevoerde evaluatie (medio 2008) is besloten de integratie/participatie ook een bijdrage leveren op wijkniveau
Voorwerk in de huidige vorm voort te zetten. Totale aan de sociale infrastructuur van de gemeente Ede (Service
lasten in het verlengde boekjaar: € 1.276.294 voor de wijk) of een bijdrage leveren in voortijdige schooluitval
(Re-bike). Begroting 2009: € 2.629.332
Jaar Eigen vermogen
Financiële gegevens
Vermogen
Jaarrekening
Vreemd vermogen
Ultimo
2008
€ 408.275 € 1.395.919
Het resultaat van de verbonden partij
Jaar Jaarrekening Begroting
2008 € 408.275 V
Jaarlijkse financiële bijdrage gemeente Ede
Jaar Jaarrekening Begroting
2009
2010
BIJLAGEN
Het maximale financiële risico voor de Gemeent Ede is laag in verband met levering van diensten en beperkt aantal
gedetacheerde personen.
Het saldo van lasten en baten van de stichting worden op exploitatiebasis ten laste / gunste van het participatiebudget
van EWZ gebracht
113

Verbonden partij
PERMAR WS
Identiteitsgegevens
Sector: EWZ
Vestigingsplaats: Ede
Doelstelling (openbaar belang) Uitvoering geven aan de Wet Sociale werkvoorziening. Dit door het uitvoeren
van werkgelegenheidsprojecten, dagbestedingprojecten voor
arbeidsgehandicapten met een arbeidsmatig karakter. Het bieden van
faciliteiten en diensten gericht op verbetering van de arbeidskansen op de
private markt. het plaatsen van personen van de aanmeldings- of wachtlijst bij
derden middels de uitzendformule.
Beleidsinformatie
Bijdrage aan MJPB-programma: Onderdeel van programma 7, Werk en inkomen
Omschrijving prestatiebijdrage aan
programma MJPB
Uitvoering Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw)
Beleidsmatige voornemens, resultaten en analyses
Jaarrekening 2008 Begroting 2010
De missie van Permar is: “Via Permar halen mensen in een Op basis van de missie zijn de volgende doelstellingen
professionele werkomgeving het beste uit zichzelf richting de geformuleerd:
best passende functie”.
▪ Verder professionalisering van de organisatie als
mensontwikkelbedrijf voor de gehele onderkant van
de arbeidsmarkt
▪ Implementatie van mensonwikkelinstrumenten
▪ verdere ontwikkeling van de afdeling reintegratiediensten.
Financiële gegevens
Vermogen
Jaar
Jaarrekening
Eigen vermogen Vreemd vermogen
2006 € 3.421.000 € 7.435.000
2007 € 2.952.000 € 9.100.000
2008 € 3.717.000 € 9.179.000
Jaar
Het resultaat van de verbonden partij
Jaarrekening Begroting
2006 € 232.000V
2007 € 2.000 C
2008 € 173.000 V
2009 N.v.t.
2010 N.v.t.
Jaarlijkse financiële bijdrage gemeente Ede
€ 100.000V
Jaar Jaarrekening Begroting
2009
2010
BIJLAGEN
€ 11.200.000
Het financiële risico voor de Gemeent Ede is geschat op € 1,13 mln. , maar de kans hierop is klein.
Permar WS is een gemeenschappelijke regeling waarin de gemeente Barneveld, Ede, Renkum, Scherpenzeel en
Wageningen deelnemen. Het totaal aantal begeleide mensen uitgedrukt in standaardeenheden bedraagt circa 750. Het
aantal Edese inwoners betreft circa 400 standaardeenheden.
Permar maakt op basis van een periodieke risico-inschatting en een kansberekening een berekening van het benodigd
weerstandvermogen. Weerstandsvermogen is het benodigde vermogen van de onderneming om ook in ongunstige
tijden haar activiteiten te kunnen voorzetten. Het verschil tussen het berekende en het werkelijke weerstandsvermogen
is als risico opgenomen.
114 Programmabegroting 2010 - 2013

Sector:
Verbonden partij
AFVALCOMBINATIE “DE VALLEI” NV
Identiteitsgegevens
Concern
Vestigingsplaats: Ede
Doelstelling (openbaar belang) Afvalinzameling op een maatschappelijk verantwoorde wijze
Beleidsinformatie
Bijdrage aan MJPB-programma: 11 Milieu en Landschap
Omschrijving prestatiebijdrage aan Het gescheiden inzamelen van huishoudelijk afval in stromen, die op een
programma MJPB
milieuhygiënisch en economisch verantwoorde manier kunnen worden
hergebruikt of verwerkt tegen voor de burgers zo laag mogelijke tarieven.
Beleidsmatige voornemens, resultaten en analyses
Jaarrekening 2008 (meest recent, jaar X-1) Begroting 2010 ( meest recent jaar X+1)
Regionale uitbreiding met de toetreding van de gemeente Vanuit de sterke regionale positie op het speelveld de
Veenendaal.
regionale groeimogelijkheden nader onderzoeken. Tevens
bekijken of door bijv. samenwerkingsverbanden een
betere toegang kan worden verkregen tot de
verwerkingsmogelijkheden.
Financiële gegevens
Vermogen in bedragen x € 1.000
Jaar
Jaarrekening
Eigen vermogen Vreemd vermogen
2006 € 6.871.000 € 15.996.000
2007 € 7.558.000 € 16.684.000
2008 € 11.123.000 € 15.146.000
Jaar
Het resultaat van de verbonden partij in bedragen x € 1.000
Jaarrekening Begroting
2006 € 823.000 V
2007 € 964.000 V
2008 € 1.227.000 V
Jaarlijkse financiële bijdrage gemeente Ede in bedragen x € 1.000
Jaar
2009
2010
Jaarrekening
BIJLAGEN
Begroting
De afvalcombinatie heeft 4 dochterondernemingen; Afvalcombinatie “De Vallei” gemeenten BV, Afvalcombinatie
bedrijven BV, afvalcombinatie De Vallei Kringloopcentrum BV en “De Vallei ”Houtconstructie BV
Maximaal risico gemeente
Ontwikkelingen
Vanuit de sterke regionale positie op het speelveld de regionale groeimogelijkheden nader onderzoeken. Tevens
bekijken of door bijv. samenwerkingsverbanden een betere toegang kan worden verkregen tot de
verwerkingsmogelijkheden.
Programmabegroting 2010 – 2013
115

Verbonden partij
HULPVERLENING GELDERLAND MIDDEN
Identiteitsgegevens
Sector: EWZ
Vestigingsplaats: Arnhem
Doelstelling (openbaar belang) Regionale samenwerking op het gebied van veiligheid en volksgezondheid.
Beleidsinformatie
Bijdrage aan MJPB-programma: Veiligheid, Maatschappelijke Dienstverlening en Zorg
Omschrijving prestatiebijdrage
aan programma MJPB
Goede en tijdige brandweer- en ambulancezorg.
Sluitende ketenaanpak op de verschillende beleidsterreinen
Beleidsmatige voornemens, resultaten en analyses
Jaarrekening 2008 (meest recent, jaar X-1) Begroting 2010 (meest recent jaar X+1)
- Met de inzet van de First Responder Brandweer
en particuliere initiatieven op het gebied van hulp
bij acuut hartfalen worden levens gered. In 2008
zijn 88 keer burgers via AED-Alert opgeroepen.
- De commandanten in de regio hebben op basis
van het beleidsdocument “Samen de schouders
eronder” gezamenlijk resultaten geboekt, onder
meer op het gebied van rampenbestrijding,
uniformering beleidsinformatie en standaardisering
werkwijze.
- Voor coördinatie en ketenregie in de
jeugdgezondheidszorg en openbare geestelijke
gezondheidszorg zijn nieuwe concepten
ontwikkeld.
- In de jeugdgezondheidszorg is de nieuwe
werkwijze met triage in zowel het basisonderwijs
als het voortgezet onderwijs geïmplementeerd.
- De performance van de ambulancedienst is
verbeterd.
- Ontwikkeling Veiligheidsregio: samenwerking en afstemming
- Regionalisering brandweer. In de regio Gelderland Midden is
nadrukkelijk besloten de brandweersamenwerking vanuit de
inhoud te organiseren. Dit betekent dat in verschillende
inhoudelijke projecten de samenwerking en versterking gezocht
wordt. Mogelijk ontstaat er in de toekomst de situatie dat
Gelderland Midden mee gaat in de landelijk ingezette beweging
tot regionalisering.
- Lokale gezondheidszorg. Meer lokale verantwoordelijkheden,
coördinatie en afstemming dragen bij tot het optimaliseren van
de totale overheidsinzet met betrekking tot
gezondheidsbevordering.
- Jeugdgezondheidszorg, Centra voor Jeugd en Gezin en één
systeem voor het Elektronisch Kinddossier
Financiële gegevens
Vermogen
Jaar
Jaarrekening
Eigen vermogen Vreemd vermogen
2006 € 1.645.678 € 13.506.983
2007 € 1.433.426 € 11.175.506
2008 € 1.836.388 € 8.652.879
Het resultaat van de verbonden partij
Jaar Jaarrekening Begroting
2006 € 777.098 V
2007 € 212.253 N
2008 € 205.149 V
Jaarlijkse financiële bijdrage gemeente Ede
Jaar Jaarrekening Begroting
2009 € 1.912.000
2010
BIJLAGEN
€ 1.919.000
Neemt deel aan het samenwerkingsverband “Kring oostelijke directeuren”. De stichting Baarmoederhalskanker waarin
een samenwerkingsverband wordt gevormd tussen de betrokken GGD’S en het IKO.
Het maximale financiële risico is in geval van uittreden aanzienlijk. De reguliere financiële risico’s zijn afgedekt binnen
het eigen vermogen.
- Ontwikkeling Veiligheidsregio: samenwerking en afstemming
- Regionalisering brandweer. In de regio Gelderland Midden is nadrukkelijk besloten de brandweersamenwerking
vanuit de inhoud te organiseren. Dit betekent dat in verschillende inhoudelijke projecten de samenwerking en
versterking gezocht wordt. Mogelijk ontstaat er in de toekomst de situatie dat Gelderland Midden mee gaat in de
landelijk ingezette beweging tot regionalisering.
- Lokale gezondheidszorg. Meer lokale verantwoordelijkheden, coördinatie en afstemming dragen bij tot het
optimaliseren van de totale overheidsinzet met betrekking tot gezondheidsbevordering.
- Jeugdgezondheidszorg, Centra voor Jeugd en Gezin en één systeem voor het Elektronisch Kinddossier
116 Programmabegroting 2010 - 2013

4.6.2. OVERIGE ONDERWERPEN
Op basis van voor dat doel afgesloten overeenkomsten en overige zekerheidsstellingen zijn door
de gemeente Ede financieringsmiddelen ter beschikking gesteld aan een aantal private
(maatschappelijke) organisaties in het onderwijs, sport en cultuursector.
Hieronder wordt aangegeven aan welke organisaties voor welk bedrag middelen ter beschikking
zijn gesteld.
Tabel 31
Overzicht verstrekte financiering bedragen x € 1
Omschrijving Restant hoofdsom
per 01-01-2010
Woningbouwverenigingen 119.317.262,02
Cultura beheer 4.614.378,96
Cultura beheer 6.241.059,48
Cultura (2002, ann. en 10 jaar) 543.402,98
Ziekenhuis Gelderse Vallei 5.546.202,64
Zwembad Ede De Peppel 4.756.584,63
Zwembad Ede De Peppel 223.531,87
Maanderzand (lineair) 1.453.231,17
Maanderzand (annuïteit) 208.532,55
Stichting Edese Schaapskudde 34.438,07
Stichting De Oude Hofstede 26.999,94
LKBB/Woonzorg Nederland 15.933,31
Totaal 142.997.490,93
4.7. Grondbeleid
Het gemeentelijke grondbeleid is vastgelegd in de Nota Grondbeleid van 2006. Volgens planning
wordt deze nota herzien in 2010.
De gemeenteraad heeft een grondpolitiek vastgesteld, waarbij de gemeente een actieve rol
uitoefent bij de ontwikkeling van bouwgrond. Deze actieve opstelling optimaliseert de mogelijkheid
om bij ruimtelijke ontwikkelingen de regie te voeren. Bovendien kan zo met de planontwikkeling
geld worden verdiend, waarmee weer onrendabele, maar gewenste plannen kunnen worden
uitgevoerd.
In een actieve grondpolitiek maakt de gemeente gebruik van de wettelijke mogelijkheden om haar
positie op de grondmarkt optimaal te benutten. Dit houdt in dat de gemeente niet volstaat met
contracteren op basis van overeenstemming. Ook de mogelijkheden van de Wet Voorkeursrecht
Gemeenten en de Onteigeningswet worden zonodig ingezet. Hierbij zijn de belangen van de
eigenaren door de wetgever goed geborgd. Bij toepassing van beide instrumenten worden
eigenaren reëel schadeloos gesteld.
Intussen is de zogenoemde grondexploitatiewet van kracht geworden, als onderdeel van de
nieuwe Wet ruimtelijke ordening. Deze wet legt een bodem onder het verhaal van de kosten die de
gemeente moet maken voor de inrichting van openbaar gebied. Hiermee kan de gemeente kiezen
tussen een faciliterende opstelling, een actief ontwikkelende houding dan wel een mix van beide.
Het instrument van het exploitatieplan geeft verder mogelijkheden om eisen te stellen aan de
locatieontwikkeling door derden. Binnen de lopende grondexploitaties biedt het nieuwe instrument
geen extra verhaalsmogelijkheden door de sterk actieve houding van de gemeente en door de
mogelijkheid om contracten te sluiten voorafgaand aan de vaststelling van een bestemmingsplan.
De invoering van de wet maakt het noodzakelijk na te gaan op welke manier en in hoeverre Ede in
de toekomst de kosten van bovenwijkse voorzieningen uit de projecten wil financieren.
4.7.1. BEDRIJFSVOERING
Vanaf 2009 wordt de jaarlijkse grondnota gelijktijdig behandeld met de jaarrekening en de
perspectiefnota. Zó speelt de actuele financiële positie van het Grondbedrijf een rol bij de bepaling
van de bestemming van het resultaat van het afgelopen jaar. Bovendien kan de Grondnota een rol
Programmabegroting 2010 – 2013
117

spelen bij de behandeling van het meerjarenperspectief. Een niet onbelangrijk bijkomend voordeel
is dat al relatief vroeg in het jaar het sturingskader voor de projecten bekend is.
De grondnota vormt de referentie voor het afleggen van verantwoording over het gevoerde
financiële beleid en omvat de actualisatie van de financiële positie van het grondbedrijf. Daarmee
is het een instrument in het kader van de planning- en control cyclus. De plannen die vallen onder
de financiële positie van het grondbedrijf maken onderdeel uit van de programma’s:
▪ Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen (product 80.02) en
▪ Economische ontwikkeling (product 80.03)
Binnen de producten worden de kosten en opbrengsten voor de ontwikkeling van locaties voor
wonen en werken begroot en geregistreerd. Met de vaststelling van de grondnota wordt gevraagd
de actuele begrotingen voor de voorbereiding en uitvoering van de plannen als nieuwe budgetten
voor de plannen vast te stellen.
Tevens worden de risicoprofielen op planniveau geactualiseerd; ze vormen de basis voor de
bepaling van de benodigde weerstandscapaciteit.
De systematiek van het ontwikkelen van lucratieve nieuwe “rood”-locaties maakt het mogelijk ook
te investeren in kwaliteitsverbeteringen in bestaand stedelijk gebied. Dit leidt ertoe dat er locaties
met een negatief plansaldo worden ontwikkeld. Voor de dekking van deze negatieve saldi wordt
een voorziening getroffen; die wordt jaarlijks geactualiseerd.
Door de economische crisis wordt de markt van de vastgoedontwikkeling sterk getroffen. De
verkoop van woningen stagneert en de prijzen van de woningen dalen. Bedrijven stellen
investeringsbeslissingen uit. Banken en financiële instellingen zijn voorzichtiger met het
verstrekken van leningen. Dit heeft gevolgen voor de verwachte resultaten van de gemeentelijke
plannen. De verwachtingen over de financiële positie van het grondbedrijf zijn minder gunstig dan
in voorgaande jaren. Toch is er volgens de Grondnota 2009 nog een toekomstige
winstverwachting van € 16,9 mln. en is er voor plannen met verliesgevende exploitatie een
voorziening van € 28,2 mln. Daarmee is er nog sprake van een binnen de doelstelling gezond
grondbedrijf (kostendekkend, mogelijkheden om ook verliesgevende ontwikkelingen te realiseren
en zo mogelijk bijdrage aan financiering van de gemeente). De huidige situatie maakt het wel
noodzakelijk voorlopig terughoudend om te gaan met strategische aankopen.
4.7.2. RISICO’S EN WEERSTANDSCAPACITEIT
De risico’s van de plannen zijn door de onzekerheden op de markt gestegen tot meer dan € 30
mln. Daarnaast blijkt de manifeste weerstandscapaciteit te zijn afgenomen. Ten opzichte van de
risico’s is er een tekort aan weerstandscapaciteit van meer dan € 20 mln.
In de toekomst verwachte winsten zullen volgens de afgesproken systematiek voor de
bedrijfsvoering voor een groot deel gereserveerd moeten worden om voldoende
weerstandscapaciteit op te bouwen.
Hierbij wordt opgemerkt dat de planning van de te realiseren woningbouwlocaties in zijn totaliteit
een beeld geeft dat de opnamecapaciteit van de markt overtreft. Dit levert een groot risico op ten
opzichte van de resultaatsverwachtingen.
Op de verdere ontwikkeling van risicomanagement binnen de projecten moet stevig worden
ingezet. Bij succesvol risicomanagement is immers de behoefte aan weerstandscapaciteit te
verkleinen.
De belangrijkste actuele beleidsvraag is dus: hoe om te gaan met de invloed van de recessie op
de plannen. In tijden van recessie openbaren zich de risico’s van een actief grondbeleid.
Onlosmakelijk onderdeel van actief beleid is daarom het aanleggen van reserves en voorzieningen
in betere tijden. In de door de Raad vastgestelde systematiek voor het grondbeleid is dat dan ook
geregeld. De effecten van een recessie kunnen echter zo omvangrijk zijn, dat reserves en
voorzieningen niet toereikend kúnnen zijn om alle denkbare klappen op te vangen. Bovendien kan
een deel van de weerstandscapaciteit maar moeizaam worden ingezet, omdat die alleen is vrij te
maken door verkopen van al dan niet bouwrijpe gronden en daarvoor is het niet het juiste moment.
De bedrijfsresultaten van het grondbedrijf zijn bijzonder gevoelig voor het uitgiftetempo van
aangekochte en bouwrijp gemaakte gronden, omdat dit tempo bepalend is voor de hoogte van de
renteverliezen die worden geleden op de investeringen. Ook de hoogte van de marktprijzen voor
woningen is sterk bepalend voor de resultaatsverwachtingen.
118 Programmabegroting 2010 - 2013

4.7.3. MARKTONTWIKKELING WONEN
Onder invloed van de recessie en de daarmee samenhangende beperkingen in de financiering
treedt een verschuiving van een vraag- naar een aanbodmarkt op. Dat heeft consequenties voor
de prijs van het product, ook al omdat de prijzen in de bestaande voorraad niet meer gelijkmatig
meestijgen. Er ontstaat zo een nieuw evenwicht tussen de kwaliteiten die kunnen worden
gerealiseerd (duurzaamheid, stedenbouwkundig en bouwtechnisch) en de kostprijs van het
product. De in voorbereiding zijnde productie van locaties voor woningbouw is nog gebaseerd op
de oude vraagmarkt, en is hoger dan de korte termijn markt aan kan. Hoe snel het evenwicht zal
worden hersteld en op welk niveau zal nog niet heel snel duidelijk worden. Dat maakt het complex
om ten aanzien van de huidige marktvoorraad en daarmee voor de uitkomsten in financiële zin van
de plannen betrouwbare voorspellingen te doen.
In de planning voor de komende jaren zit een voor Ede erg ambitieus woningbouwprogramma. Het
is zeer de vraag of dat kan worden gerealiseerd in deze recessietijd. De berekende uitkomsten
gaan dus gepaard met grote risico’s. Binnen de bouwprogramma’s is al zo veel mogelijk gekeken
naar mogelijkheden en wenselijkheden voor het uitstellen van ontwikkelingen. De
bijsturingsmogelijkheden zijn echter beperkt in verband met lopende afspraken/contracten. Bij de
productienota woningbouw zal worden nagegaan welke sturingsmogelijkheden er nog zijn en naar
aanleiding hiervan kunnen nieuwe afspraken met ontwikkelende partijen worden gemaakt.
Op lange termijn speelt met de afname van de Nederlandse bevolking de vraag welke rol Ede wil
spelen ten aanzien van zijn ruimtelijke ontwikkeling, en welke vorm van woningen hiervoor aan de
bestaande voorraad moet worden toegevoegd.
4.7.4. MARKTONTWIKKELING WERKLOCATIES
Ook de realisatie van werklocaties krijgt te maken met een moeilijke afzet van de grond bij een nog
relatief groot aanbod. In de meeste gevallen is een bedrijfsheroverweging om al dan niet te
investeren van grotere invloed dan de absolute mogelijkheid om aan financiering te komen. Ook de
hoogte van de grondprijs dan wel de totale kosten van het realiseren van bedrijfshuisvesting lijken
niet het grootste struikelblok. Wel hebben de bedrijven te maken met een hogere rentelast voor
bouwfinanciering en een plafond tot waartoe financieringsinstellingen willen gaan. Dit sluit aan bij
het beeld dat in de Nota grondprijzen 2009 is aangegeven dat er vooralsnog geen reden is te
verwachten dat de grondprijzen voor bedrijfsterreinen zullen zakken. Wel is er reden om aan te
nemen dat bedrijfsterreinen in kleinere hoeveelheden zullen worden afgenomen, en dat de
weerstand tegen investeren in kwaliteiten toeneemt. Het onderzoeken van mogelijkheden om
bedrijven te helpen om aan het laatste deel van de investeringsruimte te komen kan zowel gunstig
effect hebben op investeringen in kwaliteit als in het uitgiftetempo van gronden.
Er wordt momenteel voor de meest risicovolle projecten opnieuw geïnventariseerd hoe deze
projecten zich onder de invloed van de kredietcrisis ontwikkelen. Dat betreft een actualisatie op de
financiële en inhoudelijke aspecten. Deze rapportage zal begin oktober aan ons worden
aangeboden zodat het nog kan worden meegenomen bij de behandeling van de PB 2010-2013 in
de raadscommissie RO en uw Raad van november.
Programmabegroting 2010 – 2013
119

4.8. Grote Projecten
4.8.1. PROJECT HERSTRUCTURERING VELDHUIZEN A
Doel / Kader De vernieuwing van de wijk Veldhuizen A. Hiertoe wordt de openbare ruimte
opgewaardeerd. Er worden 630 huurwoningen, het buurtwinkelcentrum
Lindenhorst, het buurtcentrum Veldhuizen, basisschool El Inkade, gymzaal
Langenhorst gesloopt en circa 728 nieuwe woningen in een gevarieerd
aanbod gerealiseerd.
Tijdspanne Het project loopt t/m ca.2018.
Coördinerend wethouder S. van de Pol
Ambtelijk Opdrachtgever Hoofd hoofdafdeling Ontwikkeling: W. Canninga
Raadsbesluit Bestemmingsplan vastgesteld op 28 september 2006 en goedgekeurd door
GS op 27 februari 2007. Bestemmingsplan is onherroepelijk geworden op 10
mei 2007.
Aanvullende
besluitvorming
Programma Dit project is onderdeel van het programma Ruimtelijke Ontwikkeling en
Wonen.
Projectorganisatie / interne beheersing
Het project wordt aangestuurd door een projectmanager. Er is een stuurgroep, een projectgroep en er zijn
diverse werkgroepen om het besluitvormingsproces en de uitvoering gestalte te geven.
In de samenwerkingsovereenkomst met Woonstede is de participatie in de projectorganisatie en de wijze
van besluitvorming c.q. procedure vastgelegd.
Financiën
Bron: Grondnota 2009 (bedragen x € 1.000)
Kosten Rente en Opbreng- Resultaat Evt. toelichting
nominaal faserings- sten per 1-1-‘09
kosten nominaal
30.660 1.747 32.407
0 De kosten en opbrengsten vloeien voort uit de
samenwerkingsovereenkomst met Woonstede
over de verkoop van bouwrijpe grond.
Daarnaast is er een subsidie door de provincie
beschikbaar gesteld van € 3 mln. in het kader
van GSO II en ISV II.
In de raming van de kosten is een
bezuinigingstaakstelling opgenomen van € 1,2
mln. om toch taakstellend op een resultaat van
0 uit te kunnen komen. Dit is nodig vanwege de
huidige recessie.
In onderstaande tabel worden de geraamde nominale kosten/opbrengsten per jaar weergegeven.
Totaal per jaar Boekwaarde
1-1-2009
2009 2010 2011 2012 2013 ev
Kosten 3.529 4.615 5.673 3.163 4.216 9.463
Opbrengsten 2.077 4.080 0 5.203 0 21.047
Mijlpalen / planning 2010
Openbare ruimte
Aansluitend op de woningbouw wordt gestart met het woonrijp maken van de directe omgeving.
Nieuwbouw
Woon/werkwoningen (Kranenburg): start bouw;
Vier woontorens aan de Slotlaan (groene terrein voor de Luynhorstflats): oplevering;
Woontoren hoek Slotlaan/Proosdijerveldweg: in ontwikkeling;
Grondgebonden woningen ter plaatse huidige Luynhorstflats: start ontwikkeling (architectenkeuze).
120 Programmabegroting 2010 - 2013

Risico’s Beheersmaatregelen
▪ Vanwege zeer lange doorlooptijd van het
project kunnen de kosten stijgen boven in
reguliere index.
▪ Vanwege externe factoren is er een discussie
ontstaan met Woonstede over de inhoud van
de samenwerkingsovereenkomst.
Programmabegroting 2010 – 2013
▪ Werken met raamovereenkomsten en zonodig
ambities bijstellen.
▪ Strategische uitgangspunten van de
samenwerkingsovereenkomst (met name
budgetneutrale grondexploitatie en het
volkshuisvestelijke belang) goed bewaken.
4.8.2. PROJECT KERNHEM VLEK B
Doel / Kader Het realiseren van circa 1.900 woningen in vlek B (aan de noordzijde
begrensd door de Doesburgerdijk, aan de oostzijde door Vlek A, aan de
zuidzijde door de N224 en aan de westzijde door de A30). De bouw start
begin 2010. De laatste woningen worden opgeleverd in 2018.
Tijdspanne Het project loopt t/m 2018.
Coördinerend wethouder S. van de Pol
Ambtelijk Opdrachtgever Hoofd hoofdafdeling Ontwikkeling: W. Canninga
Raadsbesluit Bestemmingsplan ‘woongebied Kernhem’ is vastgesteld op 12 april 2007.
Aanvullende
besluitvorming
Programma Dit project is onderdeel van het programma Ruimtelijke Ontwikkeling en
Wonen.
Projectorganisatie / interne beheersing
Het project wordt aangestuurd door een projectmanager. Er is een stuurgroep, een projectgroep en er
zijn diverse werkgroepen om het besluitvormingsproces en de uitvoering gestalte te geven. In de
samenwerkingsovereenkomsten met de marktpartijen is geregeld hoe zij in de projectorganisatie
participeren.
Financiën
Bron: Grondnota 2009
(bedragen x € 1.000)
Kosten Rente en Opbreng- Resultaat Evt. toelichting
nominaal faserings- sten per 1-1-‘09
kosten nominaal
71.600 4.562 84.579 8.417 Het resultaat is gedaald t.o.v. vorig jaar
door de fasering van 4 naar 8 jaar i.v.m. de
recessie.
Er is in de begroting geen rekening
gehouden met een ongelijkvloerse kruising
met de N224
In onderstaande tabel worden de geraamde nominale kosten/opbrengsten per jaar weergegeven.
Totaal per jaar Boekwaarde
1-1- 2009
2009 2010 2011 2012 2013 e.v.
Kosten 12.017 9.910 13.395 3.379 5.906 26.993
Opbrengsten -20 -5 11.198 10.486 10.486 52.434
Mijlpalen / planning 2010
▪ start eerste fase bouw van de woningen (ca 500 woningen);
▪ start realisatie 2 scholen;
▪ de eerste woningen inclusief de openbare ruimte worden begin 2011 opgeleverd: 2010 staat in
teken van realisatie daarvan.
121

Risico’s Beheersmaatregelen
▪ Het is nog onduidelijk wat uit het archeologisch
onderzoek zal komen en wat de gevolgen
zullen zijn voor de ontwikkeling van de
woningbouw.
▪ Het kan zijn dat het verplaatsen van de
dassenburchten nog meer gaat kosten dan nu
is geraamd binnen de exploitatie.
▪ Naast het regulier vertragingsrisico binnen een
langlopend project is het risico hoger i.v.m.
mogelijke effecten van de recessie.
▪ Door een langere fasering binnen een plandeel
(van 1 naar 2 jaar) moeten er mogelijk meer
kosten voor tijdelijke maatregelen gemaakt
worden.
▪ Afhankelijk van uitkomsten van het
archeologisch onderzoek.
▪ Nauw overleg met Ministerie van LNV
(Landbouw, Natuurbeheer en Visserij) over
optimale verplaatsing in relatie tot planfasering.
▪ Strak sturen op de voortgang van het project.
▪ Volgende plandelen opknippen i.o.m. de
marktpartijen.
4.8.3. PROJECT VOORZIENINGENCLUSTER (HET NIEUWE LANDGOED)
Doel / Kader 614 woningen en voorzieningen voor de wijken Kernhem en Veldhuizen A
over de N224 heen.
Tijdspanne Het totale project loopt t/m 2014 (inclusief realisering woningbouw op de
Lindenhorst)
Coördinerend wethouder S. van de Pol
Ambtelijk Opdrachtgever Directeur sector ROB: H. de Graaf
Raadsbesluit Bestemmingsplan vastgesteld op 13 november 2007 en goedgekeurd door
G.S. op 18 april 2008
Aanvullende
besluitvorming
Programma Dit project is onderdeel van het programma Ruimtelijke Ontwikkeling en
Wonen
Projectorganisatie / interne beheersing
Het project wordt aangestuurd door een projectmanager. Er is een bestuurlijk overleg, stuurgroep, en
diverse werkgroepen om het besluitvormingsproces en de uitvoering gestalte te geven.
In de hoofdlijnenovereenkomst is de participatie in de projectorganisatie en de wijze van besluitvorming
c.q. procedure van de gemeente en het consortium VOF HNL (Het Nieuwe Landgoed) vastgelegd. Deze
overeenkomst is uitgewerkt in een set van realisatieovereenkomsten, die door de Raad op 26 maart 2009
is vastgesteld en door partijen op 9 april 2009 is ondertekend.
Financiën
Bron: Grondnota 2009
Kosten Rente en
nominaal faseringskosten
16.803
390
Opbrengsten
nominaal
12.008
Resultaat Evt. toelichting
per 1-1-‘09
-5.185
(bedragen x € 1.000)
Voor de begroting van de grondexploitatie is
uitgegaan van het in 2005 door de
gemeenteraad vastgestelde kader.
Daarnaast zijn de afspraken met de
marktpartijen, die in de set van
realisatieovereenkomsten van 9 april 2009
zijn vastgelegd, in de grondexploitatie
verwerkt. Dit heeft geen effect op het
resultaat van de grondexploitatie.
Het resultaat is beperkt verslechterd in
verband extra kosten ten gevolge van het
inlichtingenverzoek.
122 Programmabegroting 2010 - 2013

In onderstaande tabel worden de geraamde nominale kosten/opbrengsten per jaar weergegeven
Totaal per jaar Boekwaarde
1-1- 2009
2009 2010 2011 2012 2013 e.v.
Kosten 13.010 614 2.413 252 405 109
Opbrengsten 1.223 3.046 3.918 1.411 257 2.153
Mijlpalen / planning 2010
Eind 2 e kwartaal 2010 worden de 54 woningen in het Carré en de woonomgeving opgeleverd. In het 2 e
kwartaal van 2010 start de bouw van de eerste tranche van de Parkrandwoningen. Deze woningen
komen op de plaats van de gesloopte Lunenburg-flats. Afhankelijk van de woningmarkt start in het 4 e
kwartaal van 2010 de bouw van de Kanteelwoningen (noord). In het 3 e kwartaal is het kappen van de
bomen aan de N224 ter plaatse van het cluster gepland en de aanleg van de tijdelijke voorzieningen voor
de N224. Aansluitend starten de werkzaamheden voor de verdiepte aanleg van de N224 en de
bouwwerkzaamheden voor de parkeergarages onder het cluster aan weerszijde van de N224.
Risico’s Beheersmaatregelen
▪ Gezien de wijzigingen in de markt is de
afzetbaarheid van verschillende blokken
woningbouw in het geding.
▪ De markt continue monitoren.
4.8.4. PROJECT EDE OOST
Doel / Kader Het project heeft tot doel de integrale herontwikkeling van Ede Oost door
middel van herontwikkeling van de kazerneterreinen, het voormalige Enkaterrein,
de Kop van de Parkweg, de Spoorzone (incl. AZO/SOMA). In
genoemde gebieden wordt nieuwbouw gepleegd en wordt een aantal
bestaande monumentale complexen herbestemd. Het plan zal zo’n 4000
woningen realiseren en ca. 100.000 m2 voorzieningen. De herontwikkeling
vindt in samenhang plaats met de realisatie van een nieuwe oostelijke
randweg (Parklaan) als verbindende weginfrastructuur naar de nieuwe
aansluiting op de A12
Het project is opgedeeld in 5 deelprojecten:
1. Parklaan
2. Enka / Kop van de Parkweg
3. Kazerneterreinen
4. Spoorzone en
5. Financieel management.
Tijdspanne Het project loopt t/m 2020.
Coördinerend wethouder S. van de Pol
Ambtelijk Opdrachtgever Directeur sector ROB: H. de Graaf
Raadsbesluit Op 26 mei 2005 is het Masterplan Ede-Oost/Spoorzone vastgesteld;
Op 3 april 2006 is de startnotitie MER/SMB vastgesteld
29 mei 2008 heeft de raad de MER Ede-Oost aanvaardbaar verklaard t.b.v.
inspraak.
Op 25 februari 2009 heeft de Raad de Aanvulling MER Ede-Oost
aanvaardbaar geacht en ter inzage gelegd.
Op 26 februari 2009 is het Plan van Aanpak Ede-Oost 2009 toegelicht aan de
raad.
Aanvullende
besluitvorming
Programma Dit project is onderdeel van het programma Ruimtelijke Ontwikkeling en
Wonen
Programmabegroting 2010 – 2013
123

Projectorganisatie / interne beheersing
De projectorganisatie wordt aangestuurd door een projectdirecteur. Stuurbeslissingen van importantie worden
genomen via een stuurgroep, kernteam (intern binnen de sector) en het projectleidersoverleg en bij elk project
in de daartoe aanwezige projectgroep. In 2009 is de projectorganisatie versterkt en aangepast op de actuele
situatie. De projectdirecteur treedt op als (gedelegeerd) opdrachtgever naar de afzonderlijke projectleiders
van de diverse (deel)projecten. De opdracht van de projectleiders wordt per fase vastgelegd in een
projectdocument (vastlegging inhoudelijke en financiële kaders en risico’s + afspraken over verantwoording).
Naast de inhoudelijke deelprojectleiders is er ook een projectleider voor financieel management benoemd,
vanwege de belangrijke financiële verbanden tussen de projectonderdelen en de noodzaak voor goede
financiële kaders. Binnen het projectmanagement van het gehele project Ede-Oost zijn, naast de
projectdirecteur, ook een strategisch adviseur planning, een strategisch adviseur communicatie en een
supervisor (inhoudelijke kaders) benoemd.
Financiën
Parklaan: kosten: € 88, dekking: € 64 mln. uit bovenwijkse bijdragen. Voor € 24 mln. moet nog dekking
gevonden worden.
Kop v.d. parkweg: Zie grondnota 2009 (blz. 31).
Spoorzone: Kosten: € 110. kosten, dekking: € 110 (€ 40 mln. subsidie Rijk, € 30 mln. subsidie Provincie, € 10
mln. bijdrage gemeente en € 30 mln. opbrengsten uit plan)
Kazerneterreinen: zie Grondnota 2009 (blz. 23).
Mijlpalen / planning 2010
Deelproject Parklaan:
- Uitwerking structuurvisie en ontwikkelplan (proces en fasering) bovenwijkse infrastructuur
- Start bestemmingsplanprocedure infrastructuur
- Voorbereiding grondverwerving Parklaan Zuid nabij A12
- Ontsluiting bouwontwikkeling Enka-terrein
Deelproject ENKA / Kop van de Parkweg:
Enka:
- oplevering sanering
- beeldkwaliteitplan deelgebied 2
- uitwerkingsplan deelgebied 2
Kop van de Parkweg:
- Opstellen beeldkwaliteitsplan en bestemmingsplan
- Start bestemmingsplanprocedure
- Communicatie met bewoners en ondernemers
Deelproject Kazerneterreinen:
- Opstellen structuurvisie Kazerneterreinen
Deelproject Spoorzone:
- Besluit voorkeursvariant, incl. financiering,
- Contracteringsmodel(len)
- Samenwerkingsovereenkomsten
Deelproject Financieel management:
- werkbeschrijving financiële processen
- integrale businesscase en taakstelling deelprojecten
- actualisatie risicoanalyse en -beheersing
Risico’s
Algemeen: met name door het opstellen van een integrale businesscase, het bepalen van een taakstelling
voor de deelprojecten en regelmatige actualisatie van de risicoanalyse en –beheersing, wordt het
risicomanagement vormgegeven.
Per deelproject zijn de risico’s ongeveer als volgt:
Parklaan: kostenbeheersing, tijdsvertraging
ENKA/Kop van de Parkweg: kosten, marktontwikkelingen
Kazerneterreinen: fasering, opbrengsten
Spoorzone: kosten, fasering, bijdragen derden
124 Programmabegroting 2010 - 2013

4.8.5. PROJECT BEDRIJVENTERREIN A12 EDE-VEENENDAAL (BT A12)
Doel / Kader Het ontwikkelen en realiseren van 3 bedrijventerreinen (Schuttersveld Noord,
Schuttersveld Zuid en de Klomp Oost). Daarnaast de aanleg van een
ecologische zone en het ontwikkelen van het gebied tussen de
bedrijventerreinen in (het zgn. middengebied). In totaal een omvang van meer
dan 150 hectare.
Tijdspanne Het project loopt t/m 2018
Coördinerend wethouder W. Dekker
Ambtelijk Opdrachtgever Hoofd hoofdafdeling Ontwikkeling: W. Canninga
Raadsbesluiten Bestemmingsplan ISEV, vastgesteld januari 2004;
Eerste uitwerkingsplan Ede West, vastgesteld september 2005
Tweede uitwerkingsplan Ede West, vastgesteld juli 2008
Beeldkwaliteitsplannen vastgesteld in respectievelijk januari 2004, maart 2006
Aanvullende
besluitvorming
Programmabegroting 2010 – 2013
en juli 2008.
- In 2006 is het Plan van Aanpak “Optimalisering Grondexploitatie
Bedrijventerrein A12” vastgesteld door het college. De Raad is hierover
geïnformeerd. Onderdeel van dit optimalisatieplan is het besluit om de
Recreatieplas en het bestemmingsplan De Klomp-dorp los te koppelen van
het project BT A12
- In 2008 is het aangepaste beeldkwaliteitplan Schuttersveld door de Raad
vastgesteld
- In mei 2008 is het 2 e uitwerkingsplan door het college vastgesteld en aan
GS aangeboden
Programma Dit project is onderdeel van het programma Economische Zaken
Projectorganisatie / interne beheersing
Het project wordt aangestuurd door de projectmanager. In een planningsdocument is de projectorganisatie
vastgesteld. Binnen deze projectorganisatie gelden specifieke verantwoordingsafspraken naar de
projectmanager.
Financiën
Bron: Grondnota 2009
(bedragen x € 1.000)
Kosten Rente en Opbreng- Resultaat Evt. toelichting
nominaal faserings- sten per 1-1-‘09
kosten nominaal
167.181 12.462 172.730 -6.913 Het saldo is met € 4,7 mln. verslechterd
(t.o.v. Grondnota 2008) als gevolg van o.m.:
▪ versnelde realisatie en hogere verwervingskosten
grondruil i.v.m. veiling in
Schuttersveld Noord (- € 2,1 mln.)
▪ aanpassing parameters kosten en
opbrengsten (- € 0,4 mln.)
▪ actualisatie civiele ramingen (+ € 1,4
mln.)
▪ aanpassing fasering in verband met de
recessie (- € 3,6 mln.)
De opgave om voor het gehele plangebied
een budgettair neutraal saldo te realiseren,
wordt sterk beïnvloed door de economische
recessie.
In onderstaande tabel worden de geraamde nominale kosten/opbrengsten per jaar weergegeven
Totaal per jaar Boekwaarde
1-1- 2009
2009 2010 2011 2012 2013 e.v.
Kosten 90.729 12.982 16.931 12.223 11.413 22.904
Opbrengsten 27.575 7.373 10.003 21.240 20.703 85.836
125

Mijlpalen / planning 2010
▪ Voortzetting uitgifte, realisatie en vestiging van bedrijven op Schuttersveld Zuid en Schuttersveld Noord
▪ Afronden bouwrijp maken Schuttersveld Noord
▪ Opening Veiling Plantion (Schuttersveld Noord)
▪ Inwerkingtreding herziening bestemmingsplan ISEV
▪ Aanleg rondweg de Klomp Oost
Risico’s Beheersmaatregelen
▪ Als gevolg van de economische recessie het
vertraagd afzetten van de Klomp Oost.
▪ Vertraging van de inwerkingtreding van de
herziening van het bestemmingsplan en zelfs
het risico van het mogelijk uitblijven van
instemming kantoorontwikkeling nabij A12 door
de provincie.
▪ Commerciële exploitatie parkeerkavels niet
haalbaar
▪ De kans bestaat dat de verwervingsonderhandelingen
slechter uitvallen dan geraamd.
▪ Intensivering acquisitie en flexibel inspelen op
de marktkansen. De Klomp Oost gefaseerd
ontwikkelen. In de eerste fase alleen de
rondweg aanleggen.
▪ Intensief overleg met de Provincie.
▪ Risico grondexploitatie
▪ Structureel intern overleg over verwervingen.
4.8.6. PROGRAMMA PUBLIEKE DIENSTVERLENING
Dit programma is in 2009 afgerond. In de Jaarrekening 2009 wordt hierover verantwoording
afgelegd.
Dit betekent dat dit programma met ingang van deze begroting niet meer is opgenomen in de
paragraaf Grote projecten.
126 Programmabegroting 2010 - 2013

5. Bijlagen
Programmabegroting 2010 – 2013
127

128 Programmabegroting 2010 - 2013

5.1. Bijlage 1A Overzicht Meerjarenperspectief
Overzicht meerjarenperspectief
bedragen x € 1.000
Omschrijving 2010 2011 2012 2013
Stand Perspectiefnota 2010 - 2013 na
besluitvorming
2.873 N 3.525 N 3.942 N 3.973 N
Saldo ontwikkelingen paragraaf 3.4 113 V 380 V 345 V 345 V
Actualisering meicirculaire 400 V 400 N 1.500 N 2.400 N
Stand programmabegroting 2010 - 2013 voor
inzet Algemene Reserve Bodemvoorziening
Inzet Algemene Reserve Bodemvoorziening 2.360 V 3.545 V
Stand programmabegroting 2010 - 2013 na
inzet Algemene Reserve Bodemvoorziening
Programmabegroting 2010 – 2013
2.360 N 3.545 N 5.097 N 6.028 N
N N 5.097 N 6.028 N
Stelpost ruimtescheppende maatregelen 5.097 V 6.028 V
Stand programmabegroting 2010 - 2013 na
ruimtescheppende maatregelen
0 0 0 0
129

130 Programmabegroting 2010 - 2013

5.2. Bijlage 1B Totaaloverzicht programmaplannen
Programmabegroting 2010 – 2013
Kader Begroting Prognose Prognose Prognose
2010 2010 2011 2012 2013
1 Veiligheid
Lasten 9.085 N 9.071 N 9.147 N 8.617 N 8.651 N
Baten 1.358 V 1.358 V 1.297 V 1.258 V 1.258 V
Saldo 7.727 N 7.712 N 7.850 N 7.359 N 7.393 N
Mutatie reserves 516 V 516 V 562 V 85 V 118 V
Saldo resultaat 7.211 N 7.197 N 7.288 N 7.274 N 7.274 N
2 Beheer Openbare Ruimte
Lasten 33.649 N 34.224 N 33.064 N 33.516 N 33.032 N
Baten 11.463 V 11.454 V 11.455 V 11.448 V 11.303 V
Saldo 22.186 N 22.769 N 21.610 N 22.068 N 21.729 N
Mutatie reserves 1.650 V 2.241 V 969 V 1.221 V 1.007 V
Saldo resultaat 20.536 N 20.529 N 20.641 N 20.847 N 20.722 N
3 Economische Zaken
Lasten 32.521 N 32.732 N 30.426 N 30.293 N 30.270 N
Baten 52.373 V 45.732 V 45.888 V 45.954 V 46.040 V
Saldo 19.852 V 13.000 V 15.462 V 15.661 V 15.770 V
Mutatie reserves 4.701 N 2.151 V 309 N 456 N 542 N
Saldo resultaat 15.151 V 15.151 V 15.153 V 15.205 V 15.228 V
4 Educatie
Lasten 20.232 N 20.147 N 20.295 N 20.367 N 20.087 N
Baten 7.674 V 7.674 V 6.134 V 6.033 V 6.033 V
Saldo 12.558 N 12.473 N 14.161 N 14.334 N 14.054 N
Mutatie reserves 163 V 163 V 1.654 V 1.653 V 1.373 V
Saldo resultaat 12.395 N 12.310 N 12.507 N 12.680 N 12.680 N
5 Sport
6Cultuur
Lasten 8.060 N 8.060 N 8.080 N 7.972 N 7.883 N
Baten 897 V 897 V 897 V 843 V 843 V
Saldo 7.163 N 7.163 N 7.183 N 7.129 N 7.040 N
Mutatie reserves 764 V 764 V 1.047 V 1.077 V 1.010 V
Saldo resultaat 6.400 N 6.400 N 6.136 N 6.053 N 6.030 N
Lasten 9.299 N 9.299 N 9.155 N 9.093 N 9.091 N
Baten 125 V 125 V 125 V 64 V 64 V
Saldo 9.174 N 9.174 N 9.030 N 9.029 N 9.027 N
Mutatie reserves 4 V 4 V 4 V 4 V 4 V
Saldo resultaat 9.170 N 9.170 N 9.026 N 9.025 N 9.023 N
7 Werk en Inkomen
Lasten 42.449 N 42.449 N 41.009 N 40.863 N 40.813 N
Baten 32.761 V 32.761 V 32.256 V 32.256 V 32.256 V
Saldo 9.688 N 9.688 N 8.753 N 8.607 N 8.557 N
Mutatie reserves 0 N 0 N 0 N 0 N 0 N
Saldo resultaat 9.688 N 9.688 N 8.753 N 8.607 N 8.557 N
131

Kader Begroting Prognose Prognose Prognose
2010 2010 2011 2012 2013
8 Maatschappelijke dienstverlening
Lasten 9.702 N 9.672 N 9.565 N 8.891 N 8.886 N
Baten 2.265 V 2.265 V 2.250 V 1.675 V 1.675 V
Saldo 7.436 N 7.406 N 7.315 N 7.215 N 7.210 N
Mutatie reserves 225 V 225 V 195 V 145 V 145 V
Saldo resultaat 7.211 N 7.181 N 7.120 N 7.070 N 7.065 N
9Zorg
Lasten 25.130 N 25.100 N 24.946 N 24.782 N 24.734 N
Baten 7.411 V 7.411 V 7.416 V 7.294 V 7.294 V
Saldo 17.720 N 17.690 N 17.530 N 17.489 N 17.440 N
Mutatie reserves 1.588 V 1.588 V 696 V 601 V 557 V
Saldo resultaat 16.131 N 16.101 N 16.834 N 16.887 N 16.882 N
10 Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen
Lasten 53.118 N 53.346 N 53.262 N 53.037 N 53.005 N
Baten 41.937 V 34.832 V 43.744 V 36.809 V 41.770 V
Saldo 11.181 N 18.514 N 9.519 N 16.227 N 11.235 N
Mutatie reserves 11.491 N 4.386 N 13.259 N 6.364 N 11.325 N
Saldo resultaat 22.673 N 22.900 N 22.777 N 22.591 N 22.560 N
11 Milieu en Landschap
Lasten 12.707 N 12.757 N 12.830 N 12.880 N 12.930 N
Baten 11.207 V 11.384 V 11.430 V 11.430 V 11.430 V
Saldo 1.500 N 1.373 N 1.400 N 1.450 N 1.500 N
Mutatie reserves 66 V 61 N 34 N 16 V 66 V
Saldo resultaat 1.434 N 1.434 N 1.434 N 1.434 N 1.434 N
12 Bestuur en Organisatie
Lasten 24.856 N 24.746 N 24.608 N 24.438 N 24.438 N
Baten 4.910 V 4.910 V 4.891 V 4.883 V 4.883 V
Saldo 19.945 N 19.835 N 19.717 N 19.554 N 19.554 N
Mutatie reserves 211 V 211 V 210 V 210 V 210 V
Saldo resultaat 19.735 N 19.624 N 19.507 N 19.345 N 19.345 N
13 Dekkingsmiddelen
Lasten 16.063 N 13.616 N 13.389 N 14.299 N 15.049 N
Baten 127.929 V 124.411 V 123.922 V 125.976 V 128.026 V
Saldo 111.866 V 110.795 V 110.534 V 111.677 V 112.976 V
Mutatie reserves 5.568 V 6.589 V 6.336 V 4.932 V 3.369 V
Saldo resultaat 117.434 V 117.384 V 116.870 V 116.608 V 116.345 V
Totaal
Lasten 296.871 N 295.217 N 289.776 N 289.047 N 288.868 N
Baten 302.310 V 285.215 V 291.705 V 285.923 V 292.875 V
Saldo 5.439 V 10.003 N 1.929 V 3.124 N 4.007 V
Mutatie reserves 5.439 N 10.003 V 1.929 N 3.124 V 4.007 N
Saldo resultaat 0 N 0 N 0 N 0 N 0 N
132 Programmabegroting 2010 - 2013

5.3. Bijlage 2A Onvermijdbare ontwikkelingen
Programmabegroting 2010 – 2013
133

134 Programmabegroting 2010 - 2013

5.4. Bijlage 2B Onvermijdbaar: WMO gerelateerd beleid
Programmabegroting 2010 – 2013
135

136 Programmabegroting 2010 - 2013

5.5. Bijlage 3 Afweegbaar beleid
Programmabegroting 2010 – 2013
137

138 Programmabegroting 2010 - 2013

5.6. Bijlage 4 Algemene Reserve
Algemene reserve bodemvoorziening
bedragen x € 1.000
Omschrijving 2010 2011 2012 2013
Saldo 1 januari 13.543 V 9.443 V 4.645 V 4.603 V
Bespaarde rente (1,75%) 237 V 165 V 81 V 81 V
Totaal eerdere IBP-producten 1.977 N 1.418 N 124 N 124 N
Programmabegroting 2010 - 2013 2.360 N 3.545 N
Saldo per 31 december 9.443 V 4.645 V 4.603 V 4.559 V
2% norm 4.500 N 4.500 N 4.500 N 4.500 N
Afwijking van bodem 4.943 V 145 V 103 V 59 V
Programmabegroting 2010 – 2013
139

140 Programmabegroting 2010 - 2013

5.7. Bijlage 5 Reserve DOE
Programmabegroting 2010 – 2013
141

142 Programmabegroting 2010 - 2013

5.8. Bijlage 6 Reserves
Programmabegroting 2010 – 2013
143

144 Programmabegroting 2010 - 2013

5.9. Bijlage 7 Voorzieningen
Programmabegroting 2010 – 2013
145

146 Programmabegroting 2010 - 2013

5.10. Bijlage 8 Vaste activa
Programmabegroting 2010 – 2013
147

148 Programmabegroting 2010 - 2013

5.11. Bijlage 9 Sociale structuur
A. Sociale structuur 01-01-2009 01-01-2010
Aantal inwoners 107.500 107.750
waarvan:
- van 0 - 3 jaar 5.470 5.420
- van 4 - 16 jaar 19.040 19.000
- van 17 - 64 jaar 67.590 67.590
- van 65 jaar e.o. 15.400 15.740
Aantal uitkeringsgerechtigden (Wwb, Ioaw, Ioaz, Bbz) 1.362 1.449
Aantal plaatsen in sociale werkvoorzieningsschappen (in SE) 403 423
Programmabegroting 2010 – 2013
149

150 Programmabegroting 2010 - 2013

5.12. Bijlage 10 Fysieke structuur
B. Fysieke structuur
Oppervlakte gemeente in ha. 31.868 31.868
Aantal woonruimten, waarvan: 46.678 47.433
- woningen 40.810 41.500
- wooneenheden 241 300
- recreatiewoningen 850 880
- capaciteit bijzondere woongebouwen 4.777 4.753
Verharde asfaltwegen: 2.832.858 m 2
- Winkelcentra 52.131 m 2
- Hoofdwegen 347.403 m 2
- Buurt / wijkontsluitingswegen 321.482 m 2
- Woonstraten en erven 954.167 m 2
- Industriegebied 147.708 m 2
- Overige wegen 13.688 m 2
- Buitenwegen 996.279 m 2
Programmabegroting 2010 – 2013
2.869.300 m 2
52.300 m 2
352.000 m 2
320.000 m 2
950.000 m 2
180.000 m 2
15.000 m 2
1.000.000 m 2
Lengte asfaltwegen 709 km 720 km
Lengte zandwegen 205 km 205 km
Fietspaden:
- Buitenwegen 46.863 m 2
120.000 m 2
- Hoofdwegen 106.581 m 2
106.581 m 2
- Industrieterreinen 7.953 m 2
7.953 m 2
- Ontsluitingswegen 95.233 m 2
95.233 m 2
- Overige wegen 288 m 2
288 m 2
- Winkelcentra 4.998 m 2
4.998 m 2
- Woonstraten 58.574 m 2
58.574 m 2
- Lengte asfalt 138 km 150 km
- Lengte tegelpaden 22 km 22 km
- Lengte onverharde paden km 50 km
Tegel- en klinkerverhardingen: 2.064.373 m 2
- Winkelcentra 126.643 m 2
- Hoofdwegen 175.045 m 2
- Woonstraten en erven 1.519.062 m 2
- Industriegebied 76.462 m 2
- Overige wegen 8.651 m 2
- Buitenwegen 17.469 m 2
- Ontsluitingswegen 141.042 m 2
01-01-2009 01-01-2010
2.166.500 m 2
130.000 m 2
180.000 m 2
1.600.000 m 2
90.000 m 2
9.500 m 2
15.000 m 2
142.000 m 2
Wegmeubilair / markeringen
- Aantal verkeersborden 6.900 st. 7.000 st.
- Wegmarkeringen 250 km 257 km
- Figuraties 9.250 m 2
9.500 m 2
Beheer van bomen (onderhoud) 59.700 st. 68.000 st.
Beheer van heesters / bosplantsoen (onderhoud) 1.261.000 m 2
1.200.000 m 2
Beheer van gras:
- Gazon 504.000 m 2
530.000 m 2
- Bermen 981.000 m 2
1.090.000 m 2
Aanwezige peilbuizen 300 st. 300 st.
Totale lengte aan drainagesystemen 108 km 108 km
Aanwezig oppervlaktewater 28 ha 28 ha
151

152 Programmabegroting 2010 - 2013

5.13. Bijlage 11 Risicoparagraaf
INLEIDING
Deze bijlage bij de paragraaf Weerstandsvermogen bevat een beschrijving van risico’s, waarvoor
geen voorzieningen zijn gevormd of die niet tot afwaardering van activa hebben geleid. De risico’s
kunnen van materiële betekenis zijn in relatie tot het balanstotaal of de financiële positie. Sommige
onderwerpen die in de risicoparagraaf aan de orde komen zijn nieuw, andere onderwerpen zijn
meerjarig en waar mogelijk opnieuw gewaardeerd. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de
waarderingsmethode volgens het NAR (Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement).
Definitie van een risico:
Een risico is de kans dat door omstandigheden één of meer beleidsdoelstellingen niet gerealiseerd
worden tegen de van te voren overeengekomen voorwaarden (waaronder de prijs).
Bij de Programmabegroting 2010 - 2013 zijn de risico’s opnieuw gedefinieerd, geactualiseerd en
gekwantificeerd. Hiervoor is gebruik gemaakt van het risicomodel van het NAR. Dit model wordt
hieronder toegelicht.
HET GEBRUIK VAN HET RISICOMODEL IN NARIS
Het NAR (Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement) heeft een model ontwikkeld om tot
een goede risicoanalyse te komen, genaamd NARIS. NARIS staat voor NAR Risicomanagement
Informatie Systeem. Dit model bestaat uit de volgende stappen:
1. Risico-identificatie
2. Risicoanalyse
3. Risicobeoordeling
4. Maatregelen ontwerpen
5. Maatregelen implementeren
6. Evaluatie en rapportage
1. Risico-identificatie
Bij de risico-identificatie zijn de risico’s in beeld gebracht op een gestructureerde wijze. Het is een
utopie om 100% van de risico’s in beeld te brengen. Wel is het belangrijk om te kijken naar alle
organisatieonderdelen. Hierbij is het juist definiëren van het risico erg belangrijk. Denk hierbij aan
een heldere formulering.
2. Risicoanalyse
Bij de risicoanalyse zijn de geïnventariseerde risico’s naar omvang gewaardeerd en beoordeeld.
Dit waarderen vindt plaats door de kans van optreden van het risico in te schatten en de gevolgen
van het risico uit te drukken in geld (mogelijke schade). De kans wordt vermenigvuldigd met het
gevolg. Hieruit volgt dan de risicoscore.
Voor de kwantificering van een risico wordt gebruik gemaakt van de onderstaande onderdelen.
Kans
Voor de beoordeling van de kans wordt gewerkt met vijf klassen:
Klasse Referentiebeelden Kwantitatief
1 < of 1 keer per 10 jaar < 10%
2 1 keer per 5-10 jaar 30%
3 1 keer per 2-5 jaar 50%
4 1 keer per 1-2 jaar 70%
5 1 keer per jaar of vaker > 90%
Programmabegroting 2010 – 2013
153

Gevolg
De financiële gevolgen zijn ingedeeld in de klassen:
Geldelijk gevolg
1 < € 100.000
2 > € 100.000 < € 500.000
3 > € 500.000 < € 1.000.000
4 > € 1.000.000 < € 2.500.000
5 > € 2.500.000
Risicoscore
De risicoscore wordt bepaald aan de hand van het toekennen van kansen en gevolgen aan
risico’s. De risico’s worden met elkaar vermenigvuldigd om tot een totaalscore te komen.
Kans x Gevolg = Risicoscore
3. Risicobeoordeling
De risicobeoordeling is de derde stap in de cyclus. Deze fase geeft feedback op de eerste twee
stappen uit de cyclus en kijkt tevens vooruit naar de volgende fase: het ontwerpen van
maatregelen.
Bij de feedback is het belangrijk dat andere personen dan de risicohouder het risico beoordelen op
de kwaliteit van de definiëring en kwantificering. De risicobeoordeling heeft plaatsgevonden door
de werkgroep risicomanagement. Daarnaast wordt in totaliteit gekeken naar:
de hoeveelheid risico’s;
of er dubbele risico’s zijn;
de uniformiteit van de risico’s;
de spreiding en volledigheid van het aantal risico’s.
Hierna volgt de fase van feedforward. In deze fase worden de risico’s gewogen en wordt gekeken
naar de te nemen maatregelen. Hierbij wordt voor het eerst gekeken naar een prioritering van de
risico’s. Dit gebeurt door middel van de risicokaart. Zie stap 6. analyse en rapportage voor de
risicokaarten van de gemeente Ede.
4. Maatregelen ontwerpen
5. Maatregelen implementeren
Dit zijn stap 4 en 5 in het risicomodel.
Bij het ontwerpen van beheersmaatregelen neemt óf de kans dat het risico zich voordoet af, óf
reduceren de gevolgen van het risico.
Een netto risico is de omvang van risico inclusief het effect van operationele
beheersmaatregelen.
Na het invoeren van beheersmaatregelen krijgt Ede meer inzicht in haar “netto” risicoprofiel. Dit
wordt vervolgens afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit om tot het
weerstandsvermogen te komen.
In 2008 heeft een eerste evaluatie plaatsgevonden van de risico’s in NARIS en zijn voor een aantal
risico’s maatregelen ingevoerd.
6. Evaluatie en rapportage
Evaluatie en rapportage zijn in het model de laatste stap, maar dit vindt in de praktijk tijdens de
andere stappen plaats. Tijdens de momenten uit de P&C-cyclus vindt rapportage en
verantwoording plaats. Voorafgaand aan deze momenten wordt de gang van zaken rondom
risicomanagement geëvalueerd en wordt waar nodig bijgestuurd.
Bij de begroting en de jaarrekening wordt voortschrijdend gerapporteerd op risico’s. Tijdens de
ontwikkelingsfase zal steeds een vergelijking worden gemaakt met de laatst gepresenteerde
risico’s. Het jaar 2008 is gebruikt als oefenfase; in september 2009 wordt een plan van aanpak
voor risicomanagement gepresenteerd, zodat bij de aanstelling van de nieuwe raad in
februari/maart 2010 het risicomanagement in opzet klaar is.
154 Programmabegroting 2010 - 2013

Het risicoprofiel van de gemeente Ede (exclusief de grondexploitatie risico’s en de risico’s rondom
grote projecten) omvat op dit moment 31 risico’s. In de bovenstaande tabel zijn de 10 grootste
risico’s gerangschikt op basis van de risicoscore. De risico’s zijn bruto gepresenteerd. Dit betekent
dat er geen rekening is gehouden met eventuele beheersmaatregelen.
Tabel 1
Belangrijkste financiële risico’s Programmabegroting 2010 - 2013
Positie bij
Positie de JRK
2008
Risico Kans
1 2 Ingaande 2010 zal er een nieuw verdeelmodel voor de
middelen op het gebied van de Maatschappelijke
Opvang/Verslavingszorg van kracht worden --> De
ontwikkeling van een permanente locatie voor de functies
MO/VB komen zwaar onder druk te staan.
2 1 Afschaffen van het Functioneel leeftijdsontslag (FLO)
per 1 januari 2006 --> een tekort op het budget voormalig
personeel Brandweer. Dit tekort is slechts afgedekt voor
de jaren tot en met 2011. De resterende jaren zijn slechts
als PM-raming opgenomen. Volgens calculaties bedraagt
het tekort na 2011 nog zo'n gemiddeld € 300.000 voor de
volgende 4 jaren.
3 4 De gemeente Ede is via de Regio De Vallei
aandeelhouder in de ARN (Afval Verwerking Regio
Nijmegen) --> het aanspraak kunnen maken van de ARN
op de garantstelling van de gemeente Ede.
4 6 Houdbaarheid vrijwilligersorganisatie Brandweer -->
wijziging organisatievorm Brandweer Ede met een
vergoeding vanuit de gemeente aan de hoofdwerkgever.
5 9 De ontwikkeling van het WWB klantenbestand wijkt af
van de MLT van het CPB waarop de meerjarige
budgetafspraken zijn gebaseerd. De stijging tot een
vastgestelde bandbreedte komt voor rekening van de
gemeenten. --> het risico dat er onvoldoende financiering
Programmabegroting 2010 – 2013
is om het huidige WWB beleid uit te voeren.
6 8 Vergrijzing en ontgroening in relatie met een krappe
arbeidsmarkt leiden tot het niet of in mindere mate uit
kunnen voeren van wettelijke taken --> schadeclaims van
burgers of bedrijven.
7 nieuw in top
10
Cultura heeft onvoldoende weerstandsvermogen. Bij
tegenvallende resultaten komt de continuïteit van de
bedrijfsvoering onder druk te staan, omdat er geen buffer
is. --> het risico dat het cultuurbeleid niet kan worden
voortgezet.
8 nieuw risico Vanaf 2011 heeft elke veiligheidsregio één
vergunninghouder Regionale Ambulance
Voorziening (RAV). De minister van VWS geeft deze
vergunning af. Zowel overheidsambulancediensten als
particuliere ambulancediensten komen voor de
vergunning in aanmerking en het is geen automatisme
dat HGM deze vergunning krijgt. Er geldt wel een
werkgarantie voor het huidige ambulancepersoneel
waaronder onze uitgeleende brandwachten als chauffeur.
Echter hiervoor heeft de minister als eis neergelegd dat
er één landelijke CAO moet komen voor de
publiekrechtelijke als privaatrechtelijke
ambulancediensten moet komen om een eerlijke
concurrentiepositie te kunnen creëren. Deze moet vóór 1
september 2009 zijn afgesloten anders vervalt de
werkgarantie. --> Derving van inkomsten door minder
vergoeding uitlenen ambulancechauffeurs.
9 nieuw risico Het gebouw Amsterdamseweg van SG Het Streek wordt
binnenkort in eigendom overgedragen. De helft van het
gebouw wordt d.m.v. een gebruiksovereenkomst in
gebruik gegeven aan Het Streek. De andere helft zal
worden ingezet voor ander onderwijs en diverse
maatschappelijke organisaties. --> door het niet tijdig
vinden van een huurder voor het resterende deel van het
gebouw kan er een leegstandsverlies optreden.
Financieel
gevolg
Invloed
90% max. € 900.000 17.97%
50% max. € 750.000 12.39%
10% max. € 5.459.706 9.22%
50% Max. € 1.000.000 9.10%
50% max. € 650.000 6.01%
30% max. € 1.000.000 4.91%
50% max. € 500.000 4.17%
50% Max. € 500.000 3.34%
70% max. € 200.000 3.12%
155

Positie
Positie bij
de JRK
2008
10 nieuw in top
10
Risico Kans
Financieel
gevolg
156 Programmabegroting 2010 - 2013
Invloed
In het tweede halfjaar 2009 wordt het
meerjarenperspectief, met alle besluiten en afwijkingen
die na vaststelling van het IAP 2009-2012 hebben
plaatsgevonden, geactualiseerd. In de financiële
paragraaf in het eerstvolgende IAP, periode 2010-2014
wordt hiervan verslag gedaan. -- > De plannen in het
eerstvolgende IAP 2010-2014 niet binnen de kaders van
de meerjarenbegroting uitgevoerd kunnen worden.
30% Max. € 500.000 2.48%
Totaal grote risico's € 11.459.706
Tabel 2
Risico’s per programma
Programma / Risicocategorie Totaal
01 Veiligheid 7
02 Beheer Openbare Ruimte 0
03 Economie 0
04 Educatie 3
05 Sport 1
06 Cultuur 1
07 Werk en Inkomen 3
08 Maatschappelijke Dienstverlening 1
09 Zorg 3
10 Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen 2
11 Milieu en Landschap 1
12 Bestuur en Organisatie 7
13 Algemene Dekkingsmiddelen 2
Totaal 31
Overige risico's € 8.023.763
Totaal alle risico's € 19.483.469
De risicokaart
De risicokaart geeft inzicht in de spreiding van de risico’s. De spreiding vindt plaats op basis van
de risicoscore, lage score groen – hoge score rood. De nummers in de risicokaart corresponderen
met het aantal risico’s dat zich in het betreffende vak van de risicokaart bevindt.
De risico’s:
in het groene deel vormen geen direct gevaar voor de continuïteit van de organisatie.
in het oranje deel vragen om aandacht. Het risico vormt nog geen directe bedreiging, maar
kan dat wel worden in de toekomst.
die zich in het rode gebied bevinden, vereisen direct aandacht. Er moet gekeken worden naar
het toepassen van beheersmaatregelen om de risico’s naar een acceptabel niveau terug te
brengen.
Een verschuiving kan door een aantal oorzaken plaatsvinden:
het nemen van maatregelen waardoor de kans, dan wel het effect wordt gereduceerd;
het vervallen van risico’s en het opnemen van nieuwe risico’s met een andere score;
voorschrijdend inzicht waardoor een realistischer inschatting van de kans, dan wel het effect
wordt gemaakt.
Hoewel in dit stadium nog geen conclusies kunnen worden verbonden aan de uitkomsten is het
wel mogelijk om een vergelijking te maken tussen de situatie bij de programmarekening en de
actuele risicokaart bij de programmabegroting.
De risicokaart geeft nog geen compleet beeld. Zoals eerder vermeld zijn nog niet alle risico’s in
NARIS opgenomen. Zie voor de omschrijving van de risico’s de positienummers in tabel 1.

Figuur 1 Risicokaart Programmabegroting 2010-2013 gemeente Ede
Aantal risico’s (geldgevolg tegen kans uitgezet)
10% 30% 50% 70% 90%
x > € 2.500.000 1 (nr 3) 0 0 0 0
€ 1.000.000 < x < € 2.500.000 2 0 0 0 0
€ 500.000 < x < € 1.000.000 1 1 4 (nr 2) 0 1 (nr 1)
€ 100.000 < x < € 500.000 2 6 3 1
x < € 100.000 3 1 2 1 2
Geen geldgevolgen 0 0 0 0 0
Figuur 2 Risicokaart Jaarrekening 2008 gemeente Ede
Ten tijde van de jaarrekening bevonden 5 van de 26 risico’s zich in de risicozone (rechts van de
zwarte lijn). Ten tijde van de programmabegroting zijn dit nog 3 van de 26 risico’s.
Een analyse van de risicokaarten geeft het volgende beeld:
De kansscores of gevolgscores zijn gedaald is vooral door voortschrijdend inzicht een
realistischer inschatting van de kans.
Er zijn maatregelen in voorbereiding, maar deze zijn nog niet geactiveerd en hebben nog geen
gevolg voor de kansscore.
Het risico met betrekking tot de ARN (Afval Verwerking Regio Nijmegen) is lager dan bij de
begroting. Dit komt omdat het geldelijk risico lager is geworden. Dit is echter niet het gevolg van
een genomen maatregel, maar het risico is verbonden aan de looptijd van de lening. Het risico
neemt jaarlijks met 1/8 ste deel af.
Het risico Maatschappelijke Opvang/Verslavingszorg was nieuw bij de jaarrekening.
Bij de perspectiefnota zijn de risico’s met betrekking tot de Maatschappelijke
Opvang/Verslavingszorg en de Wet Maatschappelijke Ondersteuning opgenomen als nieuw beleid
waarvoor dekking is aangevraagd. Deze zijn nog niet geaccordeerd door u en staan daarom nog in
de risicoparagraaf.
VERVALLEN RISICO’S IN TOP 10
Afschaffing Functioneel Leeftijdsontslag (FLO): Brandweer per 1 januari 2006 in combinatie met
regionalisering van de lokale brandweer in de nieuwe Veiligheidsregio wat leidt tot het ineens
opeisbaar worden van opgebouwde rechten levensloop en aanvullend extra ouderdomspensioen
van medewerkers, die nog vallen onder het overgangsrecht FLO
Dit risico is vervallen, omdat als een brandweer- of ambulancemedewerker ontslagen wordt
vanwege regionalisering, de afkoop van de werkgeversbijdragen voor levensloop niet persé nodig
is. De werkgever kan naast afkoop ook kiezen voor het voortzetten van de periodieke
werkgeversbijdragen met een declaratiestructuur tussen de oude en nieuwe werkgever.
Programmabegroting 2010 – 2013
Aantal risico’s (geldgevolg tegen kans uitgezet)
10% 30% 50% 70% 90%
x > € 2.500.000 1 0 1 0 0
€ 1.000.000 < x < € 2.500.000 1 0 1 0 1
€ 500.000 < x < € 1.000.000 2 3 3 0 0
€ 100.000 < x < € 500.000 1 1 3 0 1
x < € 100.000 2 1 2 0 2
Geen geldgevolgen 0 0 0 0 0
157

HET VERVOLGTRAJECT
De stappen uit het model van NARIS zijn genomen, maar moeten nog wel worden uitgebreid en
vervolmaakt. Tot zover is er een aantal risico’s gedefinieerd per sector, maar we zijn hierin nog niet
volledig. Het is de bedoeling om het aantal risico’s in de loop van de tijd uit te breiden. De risico’s
uit de grondnota en grote projecten zijn niet in NARIS opgenomen. Dit is een belangrijke
vervolgstap, gelet op de aard en de omvang van deze risico’s.
GRONDZAKEN
Er wordt momenteel voor de meest risicovolle projecten opnieuw geïnventariseerd hoe deze
projecten zich onder de invloed van de kredietcrisis ontwikkelen. Dat betreft een actualisatie op de
financiële en inhoudelijke aspecten. Deze rapportage zal begin oktober aan ons worden
aangeboden zodat het nog kan worden meegenomen bij de behandeling van de PB 2010-2013 in
de raadscommissie RO en uw Raad van november.
158 Programmabegroting 2010 - 2013

5.14. Bijlage 12 Verbonden Partijen
Naam Eigen vermogen
Regio De Vallei
Raadhuisstraat 117
6711 DS Ede
Programmabegroting 2010 – 2013
Rekening 2008
€ 7.021.368
Vreemd vermogen Resultaat Vestigingsplaats
Rekening 2008
LVV € 4.332.282
KVV € 190.871
Rekening 2008
€ 360.495
Sector CONCERN
Het openbaarbelang Samenwerking op diverse regionale onderwerpen zoals regiotaxi, milieu en
arbeidsmarktbeleid.
Maximaal Financieel risico 7,5 mln. Helft van het balanstotaal
Overig Ede, Barneveld, Nijkerk, Scherpenzeel en Wageningen nemen deel aan deze
verbonden partij. De burgermeester van Ede is voorzitter van het dagelijkse
bestuur.
Hulpverlening Gelderland
Midden
Eusebiusbuitensingel 43
Arnhem
Rekening 2008
€ 1.836.388 (na
bestemming)
Rekening 2008
LVV € 0
KVV € 8.652.879
Rekening 2008
€ 205.149 (voor
bestemming)
Ede
Arnhem
Sector EWZ/ BRW
Het openbaarbelang Regionale samenwerking op het gebied van veiligheid en volksgezondheid.
Maximaal Financieel risico
Overig Neemt deel aan het samenwerkingsverband:" Kring oostelijke directeuren". De
stichting Baarmoederhalskanker waarin een samenwerkingsverband wordt gevormd
tussen de betrokken GGD's en het IKO.
Permar WS
Horaplantsoen 2
Ede
Rekening 2006
€ 3.421.000
Rekening 2007
€ 2.952.000
Rekening 2008
€ 3.717.000
Begroting 2010
Rekening 2006
€ 7.435.000
Rekening 2007
€ 9.100.000
Rekening 2008
€ 9.179.000
Rekening 2006
€ 232.000 V
Rekening 2007
€ 2.000 V
Rekening 2008
€ 173.000 V
Begroting 2010
€ 100.000 V
Sector EWZ
Het openbaarbelang Uitvoering Wet sociale werkvoorziening. Werkgelegenheidsprojecten. Uitvoering
van dagbestedingprojecten voor arbeidsgehandicapten met een arbeidsmatig
karakter. Bieden van faciliteiten en diensten gericht op de verbetering van de
arbeidskansen op de private markt. Het plaatsen van personen van de
aanmeldings- of wachtlijst bij derden middels uitzendformule.
Maximaal Financieel risico Het financieel risico wordt geschat op € 1,13 mln. maar de kans hierop is klein.
Overig Als gevolg van de modernisering van de Wsw heeft de gemeente meer regie op
uitvoering van de wettelijke taken en inzet van middelen. Vanuit de regiefunctie, zet
de gemeente in op een verlaging van de kostprijs door vergroten van het aandeel
gedetacheerd werken. In 2008 is hier daadwerkelijk een begin mee gemaakt. WS
Permar zet ook naar de toekomst met het plan business re-design in op verlaging
van de bedrijfsvoeringskosten . Deze besparingen gaan niet ten koste van het
aantal te realiseren WSW-plaatsen.
Afvalcombinatie
"De Vallei" NV
Buys Ballotstraat 4
6716 BL Ede
Rekening 2008
€ 11.123.000
Rekening 2008
€ 15.146.000
Rekening 2008
€ 964.000 (voor
resultaatbestemming)
Sector CONCERN
Het openbaarbelang De afvalcombinatie heeft 4 dochterondernemingen; Afvalcombinatie “De Vallei”
gemeenten BV, Afvalcombinatie bedrijven BV, afvalcombinatie De Vallei
Kringloopcentrum BV en “De Vallei ”Houtconstructie BV
Maximaal Financieel risico
Overig Vanuit de sterke regionale positie op het speelveld de regionale
groeimogelijkheden nader onderzoeken. Tevens bekijken of door bijv.
samenwerkingsverbanden een betere toegang kan worden verkregen tot de
verwerkingsmogelijkheden.
Ede
Ede
159

Naam Eigen vermogen
Stichting Bedrijventerreinen
Ede
Vestigingsadres:
Bergstraat 4
Vestigingsplaats:
6711DD Ede
Rekening 2006:
€ 110.018
Vreemd vermogen Resultaat Vestigingsplaats
Rekening 2006:
Geen
Rekening 2006:
€ 15.567 batig
Sector ROB
Het openbaarbelang ▪ Het stimuleren van een duurzame en solide ontwikkeling van alle
bedrijventerreinen in de gemeente Ede waarbij naast de zorg voor de
economische ontwikkeling ook zorg voor de milieuaspecten in ogenschouw
zullen worden genomen en voorts al hetgeen dat met een en ander rechtstreeks
of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste
zin des woords;
▪ Het bevorderen van een ongestoord gebruik van goederen op de
bedrijventerreinen in Ede door de daartoe gerechtigden en voorts al hetgeen
met een en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe
bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin des woords.
Maximaal Financieel risico
Overig De gemeente heeft 2 zetels in het stichtingsbestuur, evenals het Ede’s
bedrijfscontact. Politie en Brandweer hebben elk 1 zetel in het stichtingsbestuur.
N.V. Bank Nederlandse
Gemeenten
Koninginnegracht 2
Den Haag
01-01-2005
€ 2.592 mln.
01-01-2006
€ 3.145 mln.
01-01-2008
€ 2.053 mln.
31-12-2008
€ 1.984 mln.
01-01-2005
€ 85.719 mln.
01-01-2006
€ 88.526 mln.
01-01-2008
€90.386 mln.
31-12-2008
€ 99.216 mln.
2003 € 304 mln.
2004 € 301 mln.
eerste halfjaar 2005
€ 89 mln.
eerste halfjaar 2006
€ 104 mln.
2007 €195 mln.
2008 €158 mln.
160 Programmabegroting 2010 - 2013
Ede
Den Haag
Sector CONCERN
Het openbaarbelang De BNG is de bank van en voor overheden en instellingen voor het
maatschappelijke belang. Met gespecialiseerde financiële dienstverlening draagt de
BNG bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de
burger. Daarmee is de bank essentiële voor de publieke taak.
Maximaal Financieel risico Klein, namelijk de aandelenwaarde. De kans is echter nihil.
Overig € 108.420 aandelen nominaal € 2,50 Bank Nederlandse Gemeenten.
Stichting Primair Openbaar
Onderwijs Ede
Postbus 634
6710 BP EDE
Rekening 31-12-2008
€ 0
Rekening 31-12-2008
€ 3.955.180
Rekening 31-12-2008
€ 621.925
Sector EWZ
Het openbaarbelang De gemeente heeft vanwege de garantiefunctie van het openbaar onderwijs en
haar zorgplicht voor voldoende openbaar onderwijs te allen tijde een
verantwoordelijkheid voor de instandhouding van openbare scholen. In artikel 48
van de WPO zijn verschillende regels opgenomen die tot doel hebben een
toereikende overheids-invloed te garanderen en indien nodig ook in het bestuur te
interveniëren. Dit heeft een nadere uitwerking gekregen in de statuten.
Maximaal Financieel risico Beperkt. De materiele en personele component wordt volledig gedekt met
Rijksmiddelen. De inzet van de vermogenscomponent wordt gevolgd via de voor de
Raad beschikbare instrumenten (IBP programmarekening en -begroting)
Overig Deze stichting is m.i.v. 1.1.2008 verzelfstandigd. De stichting primair openbaar
onderwijs (thans PrOOminent) is een verbonden partij omdat verantwoordelijk
bestuurders door de gemeente worden benoemd. Daarnaast behoudt de gemeente
ook in een decentrale verhouding verantwoordelijkheid voor de instandhouding van
toereikend (openbaar) primair onderwijs.
Ede

Naam Eigen vermogen
Stichting Voorwerk Ede
Postbus 9024
6710 HM Ede
Programmabegroting 2010 – 2013
De eerste rekening
betreft de periode
1-9-2007 t/m
31-12-2008
€ 408.275
Vreemd vermogen Resultaat Vestigingsplaats
De eerste rekening
betreft de periode
1-9-2007 t/m
31-12-2008
€ 1.395.919
De eerste rekening
betreft de periode
1-9-2007 t/m
31-12-2008
€ 408.275 V
Sector EWZ
Het openbaarbelang De gemeenteraad heeft op 5 juli 2007 besloten tot de oprichting van de stichting
Voorwerk. Dit wijkwerkbedrijf heeft ten doel -conform WWB wetgeving- mensen uit
de Edese bijstandspopulatie weer of sneller aan het werk te helpen. Ofwel met
behoud van hun uitkering ofwel door middel van een echt dienstverband krijgt de
werknemer een functie binnen het wijkwerkbedrijf of wordt de medewerker
gedetacheerd bij bedrijven/organisaties op de profit- of nonprofitmarkt.
Maximaal Financieel risico Laag i.v.m. afrekening op basis van levering van diensten en beperkt aantal
gedetacheerde personen.
Overig De kosten van de stichting worden op exploitatiebasis ten laste van het werkdeel
van de WWB budgetten van EWZ gebracht
Kernhemmer Hout BV
Ede
Ultimo 2008
€ 49.426
Ultimo 2008,
kortlopend VV
- € 49.426, w.o.
rek.courantverhouding
met gemeente
Rekening 2008
nadelig € 66.583
Sector ROB
Het openbaarbelang Het doen ontwikkelen van het woningbouwproject Kernhem in overleg met de
gemeente Ede.
Maximaal financieel risico Laag.
gemeente
Overig Aandeel € 18.151, zijnde 100% van het geplaatst kapitaal.
Gemeente is enig aandeelhouder.
WERV
Nieuwe Veenendaalseweg
75 Rhenen
Rekening 2008
Nihil
Rekening 2008
€ 266.149
Rekening 2008
nihil
Ede
Ede
Rhenen
Sector ROB
Het openbaarbelang Een inhoudelijk brede samenwerking op basis van afgesloten convenant in maart
2002. In eerste instantie gericht op doelen binnen de ruimtelijke en landschappelijke
ontwikkeling.
Maximaal financieel risico Laag.
gemeente
Overig
Stichting Parkeren Ede- Rekening 2006 Rekening 2006 Rekening 2006 Ede
Centrum (SPEC)
Sector ROB
€ 11.600
geen
€ 11.600
Het openbaarbelang
Maximaal financieel risico
gemeente
Bewaken kwaliteitsniveau van het aandachtsgebeid "Parkeren" in de gemeente
Ede. Hierover tevens adviseren en communiceren met belanghebbenden.
Overig Op 19 december 2005 heeft een statutenwijziging plaatsgevonden. Deelnemers van
de stichting zijn de gemeente Ede en Q-park exploitatie B.V. De deelnemers zijn
overeengekomen dat voor de duur van 5 jaar (vanaf 2005) gezamenlijk jaarlijks
€ 5800 wordt afgedragen aan SPEC.
Stichting
Binnenstadsmanagement
Ede
Rekening 2008
€ 47.606
Rekening 2008
€ 6.660
Rekening 2008
€ 32.802 V
Sector ROB
Het openbaarbelang De stichting organiseert gezamenlijke activiteiten om daarmee Ede Centrum als
winkel- recreatie gebied beter op de kaart te zetten.
Maximaal financieel risico Laag.
gemeente
Overig In december 2008 heeft de gemeenteraad het voorstel tot het invoeren van
Reclamebelasting goedgekeurd. Voor 2009 wordt nog eenmalig een voorschot van
€ 75.000 verstrekt en worden de eenmalige perceptiekosten tot een maximum van
€ 15.000 door de gemeente Ede betaald. De jaarlijkse bijdrage van € 75.000 komt
hiermee te vervallen.
Ede
161

162 Programmabegroting 2010 - 2013

5.15. Bijlage 13 Uitwerking moties
Programmabegroting 2010 – 2013
163

164 Programmabegroting 2010 - 2013

5.16. Bijlage 14 EMU-saldo
Ingaande 2008 is aan de begrotingsvoorschriften voor gemeenten de verplichting toegevoegd dat
in de toelichting op de begroting een berekening van het EMU-saldo van de gemeente moet
worden opgenomen. Het EMU-saldo betreft het vorderingensaldo van de collectieve sector,
waaronder gemeenten. Het vorderingensaldo is de mutatie in de vorderingen minus de mutatie in
de schulden in een bepaald jaar. Het EMU-saldo gaat dus uit van kasstromen en volgt niet het
baten/lastenstelsel van de gemeenten. Het EMU-saldo van de decentrale overheden telt mee in
het EMU-saldo van de totale Nederlandse overheid. Voor de berekening moet een model van het
CBS worden gevolgd, met daarin het saldo van het vorig, het huidig en het volgend begrotingsjaar.
Bedragen x € 1.000
Omschrijving 2009 2010 2011
1 Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves
(zie BBV, artikel 17c)
-4.793 -10.003 1.929
2 Afschrijvingen ten laste van de exploitatie 14.164 13.785 15.142
3 Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie 9.175 11.740 9.996
4 Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden
geactiveerd
6.962 52.617 8.330
5 Baten uit bijdragen van andere overheden, de Europese Unie en
overigen, die niet op de exploitatie zijn verantwoord en niet al in
mindering zijn gebracht bij post 4
0 0
6 Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa:
Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen
verkoopprijs), voorzover niet op exploitie verantwoord
Programmabegroting 2010 – 2013
0 0
7 Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d.
(alleen transacties met derden die niet op de exploitatie staan)
53.180 52.065 100.909
8 Baten bouwgrondexploitatie:
Baten voorzover transacties niet op
exploitatie verantwoord 33.297 48.915 64.218
9 Lasten op balanspost Voorzieningen voorzover deze transacties 0 0
met derden betreffen
10 Lasten ivm transacties met derden, die niet via de onder post 1
genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de
reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht en die
nog niet vallen onder één van bovenstaande posten
0 0
11 Verkoop van effecten:
a Gaat u effecten verkopen? (ja/nee) nee nee nee
b Zo ja wat is bij verkoop de verwachte boekwinst op de exploitatie?
Berekend EMU-saldo -8.299 -40.246 -17.954
0
0
0
0
165

166 Programmabegroting 2010 - 2013

5.17. Bijlage 15 Convenant
Programma 1
Integrale veiligheid
▪ Wij zetten het integrale veiligheidsbeleid voort.
▪ De bestaande ketenbenadering, gericht op de sluitende aanpak van risicovolle jongeren vinden
wij daarbij van groot belang.
BOA’s
▪ Wij constateren dat de politie niet (meer) toekomt aan bepaalde toezichthoudende taken, die wij
van groot belang achten en die voor de veiligheid en de veiligheidsbeleving in onze gemeente
van betekenis zijn. In de afgelopen jaren hebben wij positieve ervaringen opgedaan met de inzet
van Bijzondere Opsporings Ambtenaren (BOA’s). Bij de uitvoering van de (toekomstige) Wet
Bestuurlijke Boeten zullen de BOA’s een belangrijke rol spelen. De inzet van voldoende en
gekwalificeerde BOA’s vinden wij van belang zowel op het gebied van veiligheid en het toezicht
in wijken en buurten als in het centrum en op de bedrijfsterreinen. Uitbreiding van de capaciteit
van deze groep medewerkers kan daarbij worden meegenomen.
▪ Uit een oogpunt van veiligheid vinden wij het voorts van belang dat de gebiedsgebonden
functionaris (GGF) van de politie –de bekende wijkagent- het aanspreekpunt bij uitstek is in elke
wijk.
▪ Overigens vinden wij het van belang dat ook burgers zelf hun verantwoordelijkheid nemen op
het gebied van veiligheid en toezicht, bijvoorbeeld door een grotere mate van sociale controle.
Cameratoezicht
Uitbreiding van het toezicht met behulp van camera’s in de openbare ruimte vinden wij
aanvaardbaar op plekken zoals de omgeving van het station Ede-Wageningen, als de noodzaak
ertoe is gebleken. Het cameratoezicht wordt periodiek geëvalueerd.
Museumplein
Op het gebied van horeca en uitgaan benadrukken wij het uitgangspunt van beleid, dat deze
functies zijn geconcentreerd op het Museumplein in Ede. Voor de sluitingsuren worden het huidige
beleid en de bestaande afspraken gecontinueerd (openingstijden broodjeszaken worden opnieuw
bezien).
Borrelbus
De inzet van de ‘borrelbus’ wordt gecontinueerd.
Woonomgeving
▪ Wij blijven het belang onderstrepen om in overleg en gezamenlijke aanpak met de politie
initiatieven te nemen die bijdragen tot de veiligheid rondom de woning.
▪ Het blijft in dit verband belangrijk, dat achterpaden bij woningen goed zijn verlicht. Wij willen dan
ook dat de aanleg van lichtpunten aan schuren of andere bouwwerken aan achterpaden, bij de
nieuwbouw van woningen of bij reconstructie en herinrichting van woonwijken tot de standaard
uitrusting gaat behoren.
Bedrijventerreinen
De veiligheid op en rond bedrijventerreinen blijft een belangrijk punt van aandacht.
Schadeverhaal
Als aanscherping en consequente uitvoering van het ingezette ‘lik-op-stuk’ beleid willen wij dat
schade die is aangebracht aan gemeentelijk eigendom, consequent wordt verhaald. Bij schade
veroorzaakt door jongeren zal het verhaal plaats vinden op hen of op hun ouders.
Brandweer en ambulances
Voor een goede uitvoering van de taken van de Brandweer en ambulances vinden wij het van groot
belang dat de aanrijtijden worden gehaald. Voor nieuwe woon- en werkgebieden, wordt steeds tijdig
onderzocht of dat het geval is en zal blijven.
Programma 2
Wegen
De Nota Hoofdwegenstructuur en het Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan (GVVP) zijn in de
komende bestuursperiode uitgangspunt voor ons beleid.
Programmabegroting 2010 – 2013
167

Ede Oost en stationsomgeving
Het Masterplan Ede-Oost is voor ons uitgangspunt voor de ontwikkelingen in dit gebied.
Voor de verkeersafwikkeling van Ede-Oost vinden wij een aansluiting op de A12 van cruciaal
belang.
De uitkomsten van het Milieu Effect Rapport over Ede-Oost zullen wij beoordelen op de
consequenties voor bewoners, natuur en op financiële aspecten. Wij sluiten geen varianten op.
Voor de herinrichting van de stationsomgeving Ede-Wageningen geldt voor ons als uitgangspunt,
dat voor de gewenste kwaliteit van stad en milieu een verdiepte aanleg van de spoorbaan in de
bebouwde kom gerealiseerd wordt. Wij vinden dat de gemeente Ede daarin ook zelf op substantiële
wijze moet bijdragen. Daarvoor wordt in de komende jaren een fonds gevuld met geld dat in
beginsel afkomstig is van incidentele meevallers.
Schutterweg
Wij wachten de uitkomsten van al lopend onderzoek af, voordat wij besluitvorming voorbereiden
over een eventuele doortrekking van de Schutterweg. Bij onze beoordeling spelen naast financiële
overwegingen in elk geval aspecten van bereikbaarheid en leefbaarheid een rol. Ook zullen wij
daarbij de verbreding van de A12 en de aansluiting van de oostelijke rondweg om Veenendaal in
ogenschouw nemen.
Fiets
Het bestaande fietsbeleid zullen wij voortvarend doorzetten, waarbij wij vooral aandacht besteden
aan fietsroutes en fietspaden.
Wijk- en buurtbeheer
▪ Het integrale wijk- en buurtbeheer zullen wij voortvarend uitbouwen in goed overleg met burgers
en in samenwerking met de relevante maatschappelijke partners. Hierbij zijn betrokkenheid en
zelfwerkzaamheid sleutelwoorden.
Wij verwijzen op dit punt naar de beleidsintenties die zijn opgenomen in programma 9 Zorg,
onder Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO).
▪ Wijk- of buurtplannen kunnen naar opzet en inhoud per wijk/buurt verschillend zijn.
▪ Aan de wijk- of buurtplannen willen wij leefbaarheidbudgetten koppelen, waarmee projecten
binnen een breed scala van doelen die de leefbaarheid in de wijk of buurt dienen, kunnen
worden betaald.
Leefbaarheid en aantrekkelijkheid van de dorpen
Voor de leefbaarheid en de aantrekkelijkheid van de dorpen vinden wij het belangrijk dat daar het
voorzieningenniveau op peil blijft.
Openbaar Vervoer
Het openbaar vervoer in Ede is de afgelopen periode versterkt; aan verdere verbetering wordt
gewerkt, bijvoorbeeld door de uitbouw van de Valleilijn tot Hoogwaardig Openbaar Vervoer en de
ontwikkeling van het ‘Rondje WERV’.
Wij vinden het van groot belang dat ook voor de buitendorpen voldoende openbaar vervoer
beschikbaar is. Lijndiensten, buurtbussen en regiotaxi moeten hierin voorzien.
Parkeren
Als onderdeel van het mobiliteitsbeleid zullen wij een parkeerbeleidsnota ontwikkelen, waarin wij het
parkeren in en om het centrum en de nevencentra regelen.
Water en riolering
Mede onder invloed van de Europese Kaderrichtlijn Water zal het integrale waterbeleid in de
komende periode veel aandacht vragen. Het in het Waterplan geformuleerde beleid zullen wij
voortvarend ter hand nemen, waarbij doelmatigheid in de waterketen en duurzaam omgaan met
schoon water centraal staan. We gaan onderzoeken of de hoogte van de rioolheffing kan worden
gerelateerd aan het waterverbruik.
BOA’s
▪ Wij constateren dat de politie niet (meer) toekomt aan bepaalde toezichthoudende taken, die wij
van groot belang achten en die voor de veiligheid en de veiligheidsbeleving in onze gemeente
van betekenis zijn. In de afgelopen jaren hebben wij positieve ervaringen opgedaan met de inzet
van Bijzondere Opsporings Ambtenaren (BOA’s). Bij de uitvoering van de (toekomstige) Wet
Bestuurlijke Boeten zullen de BOA’s een belangrijke rol spelen. De inzet van voldoende en
gekwalificeerde BOA’s vinden wij van belang zowel op het gebied van veiligheid en het toezicht
in wijken en buurten als in het centrum en op de bedrijfsterreinen. Uitbreiding van de capaciteit
van deze groep medewerkers kan daarbij worden meegenomen.
168 Programmabegroting 2010 - 2013

▪ Uit een oogpunt van veiligheid vinden wij het voorts van belang dat de gebiedsgebonden
functionaris (GGF) van de politie –de bekende wijkagent- het aanspreekpunt bij uitstek is in elke
wijk.
▪ Overigens vinden wij het van belang dat ook burgers zelf hun verantwoordelijkheid nemen op
het gebied van veiligheid en toezicht, bijvoorbeeld door een grotere mate van sociale controle.
Cameratoezicht
Uitbreiding van het toezicht met behulp van camera’s in de openbare ruimte vinden wij
aanvaardbaar op plekken zoals de omgeving van het station Ede-Wageningen, als de noodzaak
ertoe is gebleken. Het cameratoezicht wordt periodiek geëvalueerd.
Groene inrichting Ede Centrum
De aanwezigheid van ‘kleur en fleur’’ in het centrum van Ede vinden wij van belang voor een
aantrekkelijk en wervend stadshart. Uitgangspunt bij het beschikbaar stellen van gemeentelijke
middelen daarvoor is cofinanciering door het bedrijfsleven.
Programma 3
Regionale samenwerking
▪ Wij beschouwen de samenwerking binnen de WGR regio Vallei als een strategisch middel voor
de regionale aanpak van beleid en het verkrijgen en inzetten van middelen daarvoor.
▪ De gemeente zoekt de samenwerking binnen de WERV te versterken en beziet of deze kan
worden uitgebreid met de gemeente Barneveld.
▪ Food Valley is een belangrijke economische motor voor de regio; ook in dit verband is
uitbreiding van regionale samenwerking in noordelijke richting (Barneveld) voor de hand liggend.
Recreatie
▪ Recreatie en toerisme vormen samen een belangrijke pijler van onze gemeentelijke en
regionale economie. Wij willen de aanwezigheid en het belang van de vele sterke toeristische
elementen van onze gemeente duidelijker zichtbaar maken in het gemeentelijke beleid.
▪ Het beleid blijft erop gericht om in het daarvoor bestemde gebied tussen Veenendaal en Ede
een recreatieplas te ontwikkelen. Wij zullen op korte termijn onderzoeken op welke wijze
daaraan op basis van een publiekprivate samenwerkingsvorm invulling kan worden gegeven.
Daarbij is budgettaire neutraliteit ons uitgangspunt. Ons staat voor ogen een in het landschap
passende recreatieve voorziening met daarop afgestemde dagrecreatieve voorzieningen.
Werkgelegenheid
▪ Wij willen dat bij bedrijfsvestigingen voorrang wordt gegeven aan arbeidsintensieve bedrijven,
waarbij in voorkomende gevallen wordt gelet op werkgelegenheid voor laaggeschoolden.
▪ In het kader van de zorg voor werkgelegenheid voor laaggeschoolden zoeken wij actief en in
overleg met bedrijven naar mogelijkheden, waarbij scholing een belangrijk aandachtspunt is.
▪ Ter bestrijding van de jeugdwerkloosheid zoeken we aansluiting bij de landelijke ‘Taskforce De
Boer’.
Programma 4
Voorkomen van witte en zwarte scholen
Het Convenant spreiding leerlingen over scholen openbaar en bijzonder onderwijs uitvoeren.
Gebruik van schoolgebouwen
▪ Schoolgebouwen en de erbij behorende buitenruimten zijn in beginsel openbaar en breed
toegankelijk, ook voor niet-onderwijs doeleinden
▪ Multifunctioneel gebruik van schoolgebouwen zullen wij bevorderen
Achterstandsonderwijs
▪ Voor- en vroegschoolse educatie (VVE) moet bijdragen tot het verkleinen van
onderwijsachterstanden bij jonge kinderen.
▪ Het leren van de Nederlandse taal heeft topprioriteit in het onderwijsachterstandsbeleid. Alle
kinderen die in de derde groep van de basisschool komen, moeten de Nederlandse taal
beheersen.
▪ Ook in het inburgeringsbeleid en het algemene achterstandsbeleid wordt ingezet op het leren
van de Nederlandse taal, ook aan volwassenen.
Programmabegroting 2010 – 2013
169

Programma 5
Bevorderen van sociale samenhang in de buurt door middel van buurtsport en andere Buurt-,
Onderwijs- en Sportprojecten en integratie hiervan in het Buurtwerk.
Accommodatiebeleid
▪ De zorg voor voldoende accommodaties voor de sport wordt, gelet op de groei van de
gemeente, gebaseerd op een planmatig accommodatiebeleid en een daarbij behorende
financiële reservering
▪ Wij bevorderen dat derden gebruik maken van gymnastieklokalen voor het daarin organiseren
van sportevenementen.
▪ Het aanleggen van kunstgrasvelden zal worden bevorderd vanwege geschiktheid voor
intensiever gebruik en ruimtebesparing
Programma 6
Cultuurnota
De Cultuurnota 2006 – 2009 vormt het uitgangspunt voor het beleid van het college in deze
bestuursperiode.
Lokale televisie
Gelet op de mogelijkheden en het belang van lokale televisie voor het informeren van de inwoners
van Ede en hun betrokkenheid bij het plaatselijk wel en wee en gelet op de toegenomen kwaliteit
van het medium onderzoeken wij of verdere financiële ondersteuning ervan mogelijk is. Aanvullend
kan reclame een belangrijke bron van inkomsten vormen.
Musea
▪ Wij onderstrepen het belang van behoud en overdracht van het cultureel erfgoed.
▪ Wij gaan daarom de mogelijkheid van adequate herhuisvesting van musea onderzoeken. Hierbij
denken wij aan een multifunctioneel gebouw waardoor de musea elkaar kunnen versterken en
waarin ook een ‘veteranenpunt’ kan worden ondergebracht. Uitgangspunt hierbij is het behoud
van eigen identiteit (‘eigen voordeur’) voor de partijen
▪ In Ede-Oost bieden de daar aanwezige monumenten (kazernes) hiervoor een mogelijkheid
▪ De gemeentelijke financiële basis voor de herhuisvesting van de museale voorzieningen wordt
in beginsel gevonden binnen de exploitatie van het bestemmingsplan Ede-Oost; daarnaast
wordt actief gezocht naar bijdragen (bijvoorbeeld door sponsoring) van bedrijven en instellingen
Programma 7
Permar
De gemeente speelt een steeds belangrijker rol bij het besteden van middelen voor reintegratietrajecten
en scholing. Hierbij is de Sociale Werkvoorziening (Permar) bij uitstek een leer-
en werkbedrijf voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Voor Permar geldt, gelet op haar positie en taak en de bijzondere samenstelling van haar
werknemersbestand, een preferente positie bij aanbestedingen door de gemeente, onder de
voorwaarde dat wordt gewerkt met marktconforme prijzen.
Solidariteitsfonds
Om middelen te verkrijgen voor bekostiging van extra steun aan burgers die dat nodig hebben,
zullen wij, ook in relatie tot andere bestaande fondsen, onderzoeken of de instelling van een
solidariteitsfonds (ter ondersteuning van mensen die buiten alle regelingen vallen en toch hulp
behoeven) tot de mogelijkheden behoort.
Schuldhulpverlening
Bij de schuldhulpverlening willen wij vooral investeren in preventie. Daartoe zetten wij in op
preventieve maatregelen, voorlichting en vroegtijdige signalering. Het zogenaamde `maatjesproject`
*) willen wij, afhankelijk van evaluatie, continueren.
*) Dit project omvat de cursus Omgaan met geld met ondersteuning van de cursist door een
`maatje` (vrijwilliger) om het geleerde in de cursus in de praktijk ook effectief te gebruiken.
170 Programmabegroting 2010 - 2013

Programma 8
Jongeren
Wij constateren dat opvoeding, ontwikkeling en ontplooiing een verantwoordelijkheid is van iedere
burger en zijn/haar opvoeders. Meer dan tachtig procent van de Edese burgers kan zich op eigen
kracht goed redden. Voor een beperkte groep echter geldt dit niet. Het gaat hierbij zowel om
ouderen, jongeren als om kinderen. Zonder hulp neemt hun welzijn af. Hierbij ligt het accent op
preventie en ondersteuning van hen die met opvoeding en onderwijs zijn belast
▪ Wij willen bevorderen dat het jeugdwerk zich ontwikkelt vanuit een integrale visie op de relatie
jeugd en maatschappij, waardoor een sterker preventief gericht jeugdbeleid kan worden
gevoerd
▪ Wij vinden dat in het kader van dit beleid moet worden geïnvesteerd in de jongeren in onze
gemeente, in scholing, werkaanbod, cultuur- en sportvoorzieningen, uitgaansgebieden,
huisvesting en ontmoetingsplaatsen
▪ Wij willen daarmee op tal van fronten de binding tussen jeugd en samenleving versterken,
jongeren eigen verantwoordelijkheden geven, en criminaliteit, drugsgebruik en vandalisme
tegengaan
▪ In het licht van het voorgaande en gelet op de resultaten die zijn geboekt in de afgelopen
periode, zoeken wij naar structurele middelen ter voortzetting van het Jongerencentrum
‘Peptalk’
Vrijwilligers en Mantelzorgers
▪ Wij beschouwen vrijwilligerswerk als erg belangrijk, het is het 'cement van de samenleving'. In
samenwerking met betrokken organisaties blijft voor deze groep professionele ondersteuning
via cursussen en trainingen mogelijk
▪ Wij realiseren ons dat door de inwerkingtreding van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning
(WMO) de plaats van de vrijwilligers en mantelzorgers in de samenleving van nog groter
belang wordt
▪ Wij willen bevorderen dat ouderen hun kennis en ervaring (kunnen) inzetten ten behoeve van
de coaching en begeleiding als mentor van jongeren
Integratie
Wij zullen ons voortdurend inspannen voor een betere integratie van Edenaren van allochtone
afkomst; een integratie die gericht is op hun participatie in de Edese samenleving.
Programma 9
Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO)
De aanpak in de gemeente Ede van de uitvoeringspraktijk van de WMO zal gestoeld zijn op de
volgende uitgangspunten:
▪ Er is sprake van keuzevrijheid voor de zorgvragers zowel bij hulp in natura (bij een
zorgaanbieder naar keuze) als bij een persoonsgebonden budget (PGB).
▪ Er is sprake van inkomensafhankelijke bijdragen.
▪ Het aanbod van voorzieningen op grond van de WMO zoals sociale activering en mantelzorg
zetten we in mede vanuit de wens de leefbaarheid en sociale samenhang in buurten te
vergroten.
▪ Wij zoeken in deze periode naar een laagdrempelige en zo min mogelijk bureaucratische
aanpak met aanbod van informatie en diensten vanuit één loket.
▪ Er komt een WMO-cliëntenraad die het gemeentebestuur over de uitvoering van de praktijk van
de WMO adviseert.
Om de leefbaarheid en de veiligheid in buurten en wijken te onderhouden en te bevorderen,
onderkennen wij het grote belang van de sociale infrastructuur. Hierin bestaan relevante
verbindingen tussen de sociale en de fysieke pijlers van het gemeentelijke beleid.
▪ Wij zoeken naar mogelijkheden om deze te integreren en te verbinden.
▪ Hierbij wordt zowel gekeken naar de eigen organisatie en de aansturing vanuit het college, als
naar de samenwerking met andere partijen zoals Welstede en Woonstede.
Huiselijk geweld
Geweld tolereren wij niet. In samenwerking met politie en het welzijnswerk bestrijden wij huiselijk
geweld.
Programmabegroting 2010 – 2013
171

Ouderenbeleid
▪ Voorzieningen die voor het zelfstandig functioneren van ouderen belangrijk zijn (zorg-,welzijns-
en woondiensten) worden zoveel mogelijk in hun aanbod op elkaar afgestemd en qua locatie
geconcentreerd (woonservicegebieden).
▪ Wij onderzoeken de mogelijkheid en wenselijkheid van combinaties van voorzieningen die
integraal generatiebeleid mogelijk maken dan wel ondersteunen (als voorbeeld: combinatie van
zorgcentra met kinderopvang, peuterspeelzaal).
Gehandicaptenzorg
Met de Gehandicaptenraad Ede vindt regulier overleg plaats over de inrichting van de openbare
buitenruimte en bij de voorbereiding en toetsing van plannen voor de bouw en aanleg van wegen en
gebouwen voor wat betreft de toegankelijkheid.
Gezondheids- en verslavingszorg
▪ Wij gebruiken het door de inspectie voor de gezondheidszorg eind 2005 uitgebrachte rapport
over het (landelijke) gemeentelijke gezondheidsbeleid voor het opstellen, samen met de
regiogemeenten, van een nota Lokaal gezondheidsbeleid. Daarin zullen wij aandacht besteden
aan specifieke problemen op het gebied van de jeugdgezondheidzorg.
▪ Op het punt van de coffeeshops beseffen we dat het nu niet realistisch is te veronderstellen, dat
in de komende bestuursperiode de verkoop van softdrugs tot nul verkooppunten kan worden
teruggebracht. We houden daarom voorlopig vast aan het vastgelegde beleid, dat het aantal
verkooppunten tot twee wordt beperkt en voor de overige punten een uitsterfbeleid wordt
gehanteerd. Daartoe worden in deze bestuursperiode zich voordoende kansen actief
aangegrepen. Rond de locaties van scholen wordt een ‘blowverbod’ ingesteld.
Dak- en thuislozen
▪ Wij zullen voor 1 januari 2008 zorgdragen voor realisering van een nieuwe, definitieve locatie
voor de opvang van dak- en thuislozen ter vervanging van de tijdelijke locatie aan de
Langekampweg.
▪ In aansluiting op de inzet van de provincie Gelderland streven wij er in ons beleid naar dat in
2007 niemand onvrijwillig dakloos behoeft te zijn.
Programma 10
Bouwen en Wonen
▪ Gezien de grote woningbehoefte in de gemeente Ede zetten wij de ontwikkeling van nieuwe
woningbouwlocaties voort. Prioriteit wordt gegeven aan realisering van Kernhem vlek B, het
ENKA-terrein, Ede-Oost en inbreidingslokaties als het Reehorsterweggebied. Ook in
buitendorpen worden de mogelijkheden voor bouwen benut, in het bijzonder voor starters en
senioren. Realisering van Kernhem vlek C komt dan aan de orde, wanneer blijkt dat de
ontwikkeling van de andere genoemde bouwlocaties zodanig stagneert dat het beoogde
woningbouwprogramma niet kan worden gerealiseerd.
▪ Bij de verdeling van de woningbouw over de segmenten goedkoop, midden en duur gaan wij
voor de stad Ede uit van de verhouding 30-30-30-10, waarbij 10 flexibel kan worden ingevuld.
Voor de buitendorpen kan voor starters en senioren met andere verhoudingen worden gewerkt,
flexibel en op basis van gebleken behoefte.
▪ Bij het opstellen van ruimtelijke plannen en visies voor de dorpen moet uitgangspunt zijn, dat de
dorpen hun karakter behouden.
▪ Wij willen dat goedkope woningen die voor de doelgroep starters zijn gebouwd ook goedkoop
blijven, zodat het aanbod voor deze doelgroep op peil blijft. In deze bestuursperiode zullen wij
onderzoeken op welke wijze deze wens kan worden verwezenlijkt
▪ Bij het opzetten van nieuwe en de herstructurering van bestaande woonwijken houden wij
rekening met voldoende speelruimte voor kinderen.
Ruimtelijke Ontwikkeling
▪ Het structuurplan ISEV 2000 en de bestemmingsplannen Ede Centrum, Kernhem, de
herstructureringsplannen voor Veldhuizen A en de Uitvindersbuurt en het Masterplan voor Ede
Oost zullen voor de komende bestuursperiode de uitgangspunten zijn voor de stedelijke
ontwikkeling van Ede.
▪ De ontwikkeling van het project Cinemec Plus zien wij als een goede afronding van het
Stadspoortgebied, waarbij de verkeersafwikkeling bijzondere aandacht verdient.
▪ Het project Het Nieuwe Landgoed zetten wij in deze bestuursperiode voortvarend door. Wij
zullen een adequate branchering bevorderen, zowel in relatie tot de andere winkelcentra als
vanuit de wens dat de nadruk ligt op de voorziening in eerste levensbehoeften. Voor de
172 Programmabegroting 2010 - 2013

supermarkt wordt, rekening houdend met het voorgaande, een voldoende functionele en op
markteisen afgestemde oppervlakte gereserveerd.
▪ In de komende bestuursperiode geven wij uitwerking aan de reconstructieplannen voor zowel de
Veluwe als het Valleigebied.
▪ Wij geven, mede gelet op rijksregelgeving, prioriteit aan tijdige actualisering of vervanging van
verouderde bestemmingsplannen.
Programma 11
Milieu en Landschap
Duurzame energie
Wij bevorderen het gebruik en de toepassing van vormen van duurzame energie (wind, koude-
/warmteopslag, biobrandstof); onderzocht wordt de mogelijkheid om hieraan zowel structureel
(milieuvoorwaarden) als incidenteel (bevorderen van projecten) bij te dragen.
Afvalstoffenheffing en verwerking
Wij willen bevorderen dat afvalinzameling op een zo milieuhygiënisch mogelijke wijze wordt
georganiseerd en uitgevoerd. Afvalscheiding wordt geïntensiveerd en waar mogelijk verfijnd.
Water en riolering
Mede onder invloed van de Europese Kaderrichtlijn Water zal het integrale waterbeleid in de
komende periode veel aandacht vragen. Het in het Waterplan geformuleerde beleid zullen wij
voortvarend ter hand nemen, waarbij doelmatigheid in de waterketen en duurzaam omgaan met
schoon water centraal staan. We gaan onderzoeken of de hoogte van de rioolheffing kan worden
gerelateerd aan het waterverbruik.
Buitengebied
Het buitengebied is de schatkamer van Ede. Wij blijven daar zorgvuldig mee omgaan. Dat willen wij
steeds in goed overleg doen met de buitengebieddeskundigen bij uitstek, de boeren, en met andere
deskundigen op het gebied van de ontwikkeling van dit gevarieerde gebied. Wij realiseren ons
daarbij met respect, dat het boerenbedrijf eeuwenlang tot de core-business van onze gemeente
heeft behoord en nog steeds een voor dit gebied dragende en gezichtsbepalende factor is. Wij
realiseren ons ook, dat wij met nog enkele gemeenten de ruimtelijke hoeder zijn van een immens en
belangrijk natuurgebied met een tenminste nationale betekenis voor natuurbeleving, ontspanning,
recreatie en toerisme.
▪ Om de agrarische functies goed te kunnen bedienen, is er in de gemeentelijke organisatie één
loket ter ondersteuning van de ondernemers in deze sector.
▪ Voor de ontwikkeling van dit buitengebied is de uitwerking van de Reconstructieplannen voor
zowel de Veluwe als het Valleigebied uiterst belangrijk. Wij willen dat bij deze uitwerking
rekening wordt gehouden met:
- De ontwikkeling en stimulering van biologische landbouw als kans voor een duurzame
agrarische toekomst, met daarbij de ondersteuning van agrariërs die willen overgaan op
biologische/ecologische en extensieve landbouw en landbouw gericht op grondstof voor
biobrandstof.
- De mogelijkheden die agrarische recreatie en agrarisch natuurbeheer bieden in relatie tot
een duurzaam gebruik van het buitengebied. Daarbij geldt dat voor de agrarische
beheerstaken agrariërs naar behoren worden betaald.
- De ondersteuning van landschapsherstel en natuurontwikkeling.
- Het streven naar meer ongerept en aaneengesloten groen voor het Veluwegebied met
minder hekken en minder wegen.
▪ Het college bevordert het terugdringen van lichtvervuiling in het buitengebied, vooral in
gebieden waar mens en dier daarvan schade ondervinden.
▪ Wij hechten waarde aan het behoud van de van oudsher bestaande kleinschalige agrarische
bedrijvigheid in het gebied van de engen (Doesburger Eng, Lunterse Eng, Otterlose Eng en de
Wekeromse Eng). Bij de realisering van plannen voor deze gebieden behoort terdege rekening
te worden gehouden met deze functie. Wij zullen onderzoeken of een initiatief als dat van het
‘Lunters Landfonds’ daarbij kan worden betrokken.
Programma 12
Bestuur en Organisatie
Bestuursorganen
De duale bestuurssystematiek houdt in dat de drie gemeentelijke bestuursorganen elk hun
specifieke rol en taak hebben. In de afgelopen bestuursperiode zijn hiermee de eerste ervaringen
Programmabegroting 2010 – 2013
173

opgedaan. Deze nieuwe manier van samenwerken zal in de komende jaren al werkende weg verder
inhoud en vorm krijgen.
We realiseren ons dat het er vooral op zal aankomen om naast structurele veranderingen de cultuur
van bestuur en organisatie te richten op de gewenste wederzijdse betrokkenheid van burgers en
gemeentebestuur.
Burgerbetrokkenheid en Communicatie
In de communicatie met de inwoners van Ede is in de afgelopen periode al veel verbeterd;
desondanks blijft een goede, tijdige en heldere communicatie met burgers, bedrijven en instellingen
een zaak waaraan wij hoge prioriteit geven.
▪ Wij willen dat post en e-mail van inwoners altijd adequaat worden bevestigd en dat
beantwoording van vragen en klachten tijdig en in begrijpelijk Nederlands plaatsvindt.
▪ De termijnen waarop ingekomen post en e-mail worden afgehandeld, delen we zo snel mogelijk
na ontvangst mee aan de afzender.
▪ De communicatie- en informatiemogelijkheden van het internet en intranet worden optimaal
benut.
▪ Met de dorpsraden en daarmee gelijkgestelde organisaties vindt regulier overleg plaats; wij
willen dit handhaven.
Publieke dienstverlening
▪ Er bestaat een voortdurende alertheid voor de handhaving van de integriteit van bestuurders en
ambtenaren.
▪ De capaciteit van de ambtelijke organisatie en de externe ondersteuning daarvan is in
evenwicht met de ambities van het gemeentebestuur.
▪ Het college onderzoekt actief de mogelijkheden tot deregulering; een van de collegeleden wordt
expliciet belast met deze opdracht.
▪ Verbetering en uitbreiding van de digitale dienstverlening zullen wij voortvarend doorzetten.
Bestuur- en Bedrijfsondersteuning
▪ Mobiliteit en flexibiliteit zijn in het gemeentelijke personeelsbeleid kernbegrippen. De
organisatieontwikkeling, het loopbaanbeleid en de investeringen in de kwaliteit van ons
personeel zijn daarop gericht.
▪ Mede in verband met het door afschaffing van prepensioenregelingen c.a. langer doorwerken
van medewerkers wordt voortvarend gewerkt aan leeftijdsbeleid.
▪ Wij streven naar een personeelsbestand dat een meer evenwichtige afspiegeling is van de
verhouding allochtoon-autochtoon in onze gemeente.
▪ In de lijn van het advies van het rapport Boer worden afspraken over het bestaande
sturingsmodel en de mandateringsregeling nader bezien.
Programma 13
Dekkingsmiddelen
▪ Als uitgangspunt geldt onze algemene benadering dat uitgaven en inkomsten steeds in
evenwicht dienen te zijn. Onze beleidsvoornemens moeten ook in dat licht worden bezien. Dit
houdt in dat uitbreiding van bestaand beleid en het in gang zetten van nieuw beleid niet plaats
vindt dan na een toetsing op financiële haalbaarheid.
▪ Het college van B en W heeft als taakstelling voor de komende bestuursperiode de zorg voor
een structureel dekkende begroting.
▪ Bij het structureel dekkend maken van de begroting gelden de volgende voorwaarden:
- Bij de dekking van nieuw beleid zal onderzoek naar ruimte binnen bestaand beleid de
eerste afweging moeten zijn.
- Een tweede dekkingsmogelijkheid wordt gevonden in het op basis van kostendekkendheid
verhogen van heffingen en tarieven voor concrete, toerekenbare diensten en producten die
direct ten goede komen aan de burgers.
- Voor extra ophoging van de OZB zullen wij slechts kiezen indien, alles afwegende en
voorzover wettelijk toegestaan, de hierboven genoemde dekkingswijzen onvoldoende
mogelijkheden genereren.
▪ Indien binnen deze bestuursperiode een nieuw gemeentelijk belastingsysteem ontstaat, zullen
wij bezien hoe daaraan invulling wordt gegeven. Bij afwegingen rond het instellen van nieuwe
gemeentelijke belastingen zullen wij betrekken de uitdrukkelijke wens om gemeentelijke
lastenverzwaring te voorkomen.
174 Programmabegroting 2010 - 2013