Hoofstuk 1 - CUM Books

Hoof stuk 1
Sy wonder partymaal hoe haar lewe sou gewees het as sy net een
voornaam gekry het. In plaas daarvan het sy twee: Nellie, na haar
grootouma aan haar pa se kant, en Mae, na Ma se jongste sus ter.
En al klink dit amper deftig, soos Engels, het Ma dikwels gesê
dat die name baie gepas is, en met die spesiale aandag wat Nellie
Mae be stee aan die skep van haar terte, koeke en ander gebak,
veron der stel sy haar ma is seker reg.
Maar ek is nie Engels nie, glad nie! Sy stap vinnig oor die oprit na
die bakkerywinkel agter die h uis, waar Pa ’n parkeerterrein gemaak
het wat groot genoeg is vir motors en perde en perdekarre.
Nellie Mae kyk vlugtig na die handgeverfde bord bo-op die winkel
en glimlag.
Nellie’s Simple Sweets.
Die gesellige plekkie word as hare beskou, omdat sy gedurig
gebak het toe sy jonger was. Teen die tyd dat sy tertdeeg kon uitrol
of sorg dat ’n tweelaagkoek nie platval nie, het sy meer gebak
as wat haar gesin kon opeet. Dit was Pa wat voorgestel het dat
hulle ’n winkeltjie op die werf b ou en Nellie se heerlike lekkernye
vir die res van Honeybrook beskikbaar stel. Natuurlik doen dit
nooit kwaad om ekstra geld in te bring nie, wat die winkel vir
se ker doen, danksy Nellie se talle tevrede klante wat die nuus
oor ver tel.
17

B E V E R L Y L E W I S
Op hierdie koue oggend in September laat Nellie Mae die groen
blinders voor die vensters opskiet en draai die bordjie teen die
deur om om aan te dui dat die winkel oop is. In minder as vyf
minute begin die gereelde klante aankom, almal Eng lisch ers, twee
per motor en die ander te voet. Die koperklokkie teen die deur
klingel vrolik wanneer hulle inkom, almal die ene glim lagte.
“Willkumm,” groet Nellie eers vir mevrou Hensley, ’n vrou met
’n aksent wat sê sy kom van die suide; dan mejuffrou Bachman,
wat bekend is vir haar voorliefde vir grondboontjiebotter; en dan
Rhoda se werkgewer, mevrou Kraybill, met twee van haar kinders
wat haar volg.
Nellie wil nie oorgretig lyk nie, en sy bly sedig agter die toonbank
staan terwyl die vroue die vertoonkas bekyk. Mevrou Hensley
se oë deursoek die gebak. Sy dra ’n kanariegeel rok wat meer
soos ’n sak lyk onder haar oortrektrui. Rhoda het van dié tent rokke
gepraat, soos die Engelse dit noem, en Nellie is beleef ge noeg
om haar nie te staan en vergaap aan die helderkleurigste rok wat
sy vir seker nog ooit gesien het nie. Met haar opgepofte hare wat
na die een kant toe gekam is, kan mevrou Hensley kwalik méér
na ’n Engelse vrou lyk.
Mevrou Kraybill knip haar mooi oë oor haar raamlose bril en
vra: “Sal jy omgee as ek al vier dosyn pampoenkoekies koop?”
“Nee, glad nie,” antwoord Nellie vinnig.
Mevrou Hensley wys na die kaneel-en-rosyne-koek wat voor in
die middel van die toonbank staan en tik met haar goedversorgde
vingernaels op die glas. Nellie kan haar kwalik bedwing om
vo rentoe te leun en vir haar te vertel hoe lekker die koek smaak.
“Hoe kry jy dit reg om al hierdie goed self te bak?” vra mevrou
Hensley terwyl haar vingernaels steeds op die glas rus. “Dis abso
luut wonderlik.”
“Smelt sommer in jou mond,” voeg juffrou Bachman by en bekyk
die grondboontjiebotter-fudge aan die linkerkant. “Ek is verstom
oor hoe jy al hierdie goed sonder ’n resep kan bak, juf frou
Nellie Mae. Jy is ’n wandelende kookboek!” Sy kyk na mevrou
18

D i e s k e u r i n g
Hensley en glimlag. “As jy die resep wil hê, vra net. Nellie is so
vrygewig met haar kennis as wat sy is met die suiker op haar
koekies.”
Nellie Mae bloos. Sy het nog altyd ’n goeie geheue gehad.
As dit kom by die opnoem van bestanddele en die korrekte hoeveelhede,
kan sy dit in haar slaap doen.
Mevrou Hensley grawe in haar handsak en bring haar beursie
en ’n klein notaboekie te voorskyn. “Sal jy omgee, Nellie Mae?
Ek sal baie graag my hand aan daardie koek wil waag.” Haar oë
smeek vir die resep.
Nellie rammel die bestanddele en hoeveelhede vinnig af. Sy
voel effens selfbewus, selfs al gee sy hoegenaamd nie om om
haar resepte met haar gereelde klante te deel nie.
As Caleb Yoder tog net die een of ander tyd hiernatoe wil kom, dink
sy voordat sy haarself kan keer. Dit is verkeerd om te spog, en dit
is vir seker wat sy sal doen as sy haar vermoë as bakster gaan ten
toon stel ter wille van ’n man se bewondering. Nogtans, Nellie
kan maar net hoop.
Sy bepaal haar aandag by die uitdeel van die korrekte kleingeld.
Toe sy klaar is met mevrou Hensley se aankope, gaan help
sy die ander twee vroue wat, tot haar grootste plesier, nou staan
en redekawel oor wie van hulle twee die fudge gaan koop.
Vroeg die Donderdagoggend sit Nellie Mae en vroetel in haar
ouer broer Ephram se perdekar. Sy is dankbaar dat Ma vir Nan
gestuur het om in die winkel te gaan help sodat sy hierdie besoek
kan gaan afl ê. Sy skuif haar swart kappie reg terwyl Ephram stilswygend
aan die regterkant van die wa sit met sy oë op die pad
gevestig terwyl hulle na sy huis toe ry.
Sy sit snoesig onder haar swaar wolskootkombersie. Sy steek
haar hande in die grys moffi es en sidder. Sy wens dit is al weer
so mer. Sy dagdroom oor hoe sy in ’n groen veld lê, terwyl die
19

B E V E R L Y L E W I S
soet geur van die veldblomme die lug vul.
Sal Caleb teen volgende somer darem minstens al gevra het of hy
saam met my huis toe kan stap na ’n sangaand?
Soveel tyd het reeds verbygegaan. Nogtans, sy is moeg vir die
geselskap van seuns vir wie sy nie regtig omgee nie, selfs al het sy
haar daaraan skuldig gemaak om twee jong manne op sleep tou
te hou. Hoewel sy hulle geselskap geniet het, was die meeste van
die outjies met wie sy uitgegaan het maar oninteressant; nie een
van hulle het haar hart laat sing soos Caleb gedoen het die dag
toe hy vir haar geglimlag het nie. Soos met al die seuns hier rond
die geval is, het almal planne om te gaan boer. Dit is heeltemal in
orde wat Nellie Mae betref. Sy hoop nie om iemand te kry wat
dinge anders wil doen nie. Al wat sy wil hê, is iemand met sy eie
opinies en wat nie net aantreklik is nie, maar ook dolverlief op
haar sal wees.
Is dit te veel gevra?
Baie meisies trou bloot om getroud te kom, en dáárin stel sy
glad nie belang nie. Sy gaan nie trou as dit net beteken om tevrede
te wees om iemand te hê om voor te kook en skoon te maak
en ’n hele string kinders in die wêreld te bring nie. Sy wil hê wat
Ma en Pa het – ’n bestendige vuur tussen hulle. Selfs na al die
jare kan sy dit nog sien as haar pa en ma oor die breedte van ’n
vertrek na mekaar kyk.
Sy dwing haarself om te ontspan en kom agter dat die perdekar
vandag warmer is as gister, toe sy saam met haar ma na die
algemene handelaar in Honeybrook toe is nadat sy die winkel vir
die dag gesluit het. Sy voel altyd veiliger as haar pa of een van
haar vyf ouer broers die span perde dryf. Natuurlik is dit dan
nie naastenby so lekker as die wilde gery met die perdekarre van
die ouens met wie sy uitgegaan het nie. Sulke roekeloosheid was
ongetwyfeld deels te blameer vir etlike noodlottige ongelukke
tussen perdekarre en motors die afgelope paar jaar, en nie almal
op die hoofpaaie met die digte verkeer nie. Dit is vir seker ’n
goeie ding dat haar ouer broer – verantwoordelike pa van vier,
20

D i e s k e u r i n g
met nog ’n baba op pad – die leisels stewig vashou, net soos hy
dit vir sy eie gesin doen.
Wie sal die leisels van my lewe vashou?
Sy verskuif haar voete en voel die trilling van die wiele op die
pad deur die swart skoene met die hoë bostukke wat haar ma
aangedring het sy moet aantrek. “Dis te laat in die seisoen vir
kaal voete,” het Ma gesê voordat sy haar afgesien het. “Sê vir jou
skoon suster ek stuur groete, hoor?”
Nellie sug en kyk na die bome soos die kar en perd haar verder
voer. Sy vrees die komende winter met sy striemende sneeu en
wind. Sy wriemel haar tone in die beklemmende skoene en smag
na die vryheid van kaal voete.
Al langs die pad is boere, Amish en Engelse, besig om die hooi
te baal ... die bietjie wat daar is na die droogte in die streek. Verder
op met die pad kom die bure se appelboord in sig. Sy wonder
dadelik of die boord ook deur die droogte getref is. Gaan daar
genoeg vrugte wees vir inmaak en appelbotter teen die einde van
die herfs? Die appeloes beteken altyd die bymekaarkom van ’n
klomp jongmense – miskien gaan Caleb ook by wees. ’n Werksfun
ksie is een van die maniere waarop die jongmense bedags met
mekaar meng, maar dit is onder die mantel van die aand dat die
hofmakery geskied.
Sy probeer om die omgewing uit te sluit en haar gedagtes te
laat dwaal. Sy stel haar voor hoe dit moet wees om Caleb by so ’n
vrolike byeenkoms raak te loop. Sy raak heeltemal verlore in haar
mymering, en wens dat iets daarvan waar kan word. Sy hoop
ook dat hy nie so nuuskierig oor Suzy se dood sal wees as wat
party ander skynbaar is nie.
Op daardie oomblik begin haar broer praat en haar gedagtes
word teruggebring na die werklikheid. “Jy is vreeslik stil, Nellie
Mae.”
Ephram gaap haar nie aan soos hy partymaal doen wanneer
hulle na en van sy huis af ry nie. Hoewel die besoeke nie baie
ge reeld plaasvind nie, was hy gaaf genoeg om aan te bied dat
21

B E V E R L Y L E W I S
sy vanoggend saam met hom kan terugry en haar sodoende die
lang ent se stap te spaar om by haar skoonsuster, Maryann, te
gaan kuier. En as die tyd dit toelaat, wil Nellie ook by haar beste
vriendin, Rosanna King, ’n draai maak.
Haar broer se blonde hare steek onder sy swart vilthoed uit.
Die strooihoede wat die mans in die somer dra, het onlangs van
die toneel verdwyn, iets wat Nellie Mae elke herfs onkant betrap.
“Jy sit en broei,” sê hy.
“Miskien.” Sy vryf haar voorkop ingedagte en wonder of die
feit dat sy teen die oggendlig in gefrons het, haar verraai het.
“Ag, Nellie, wat pla jou?”
Maar sy kan nie juis sê nie, hoewel sy nie oor enigiets gesit en
tob het nie; sy sit bloot aan dinge en dink.
Sy kyk skrams na hom, en kyk weg voordat sy dit waag om te
vra: “Het jy enigiets gehoor van daardie vergadering waarby Pa
twee weke gelede was?”
Ephram draai vinnig om en kyk na haar.
Sy glimlag. “Lyk my jy het tóg gehoor.”
Sy ronde ken sak en hy bepaal sy aandag weer by die pad.
Selfs al gesels sy maar selde met hom, kan Nellie regdeur hierdie
broer van haar sien. Sy melkbeeste en groeiende gesin hou hom
deesdae vir seker goed besig, maar Ephram se gevoelens is nog
altyd op sy gesig te bespeur. “Waarvan praat jy?” vra hy.
“Ek het gehoor daar was ’n vergadering. Alles stil gehou
ook.”
Hy skud sy kop. Of dit uit ergernis of uit terughoudendheid
is, weet sy nie. Die feit is, sy wil weet, maar sy sal hom nie verder
uitvra nie. Dit pas nie by ’n vrou nie, sou Ma sê – hoewel
Nellie nie altyd alles aanvaar wat Ma dink of voorstel nie. Nogtans,
daar is geen sin daarin om vandag die praatjies op te haal
wat sy in die winkel gehoor het oor die mans en hulle geheime
ver ga dering nie. Miskien bedoel hulle dat dit presies is hoe dit
moet bly.
22

D i e s k e u r i n g
Nellie wonder of hierdie somer se misoeste nie in ’n mate tot
die onrus van die afgelope tyd bygedra het nie. Sy het gehoor dat
party mense oortuig is die mislukte oeste is ’n verskriklike profesie
vir die Honeybrook-gebied. Omdat die probleem net tot hulle
om gewing beperk is, is dit asof God vir hulle ’n waarskuwing
ge gee het.
Sy dink weer aan die beroering wat die droogte veroorsaak
het. As boere is hulle hele bestaan van die sukses van hulle oeste
afhanklik. Voer vir die vee en hoenders moes aangery word. En
die bakkerywinkel het ook die knyp gevoel, want bestanddele
moes uit die gesin se wins aangekoop word.
Sy verskuif effens op haar sitplek en kyk by die anderkantse
ven ster uit. Die swaar dou lyk baie soos ryp, met die bytende koue
wat daarmee gepaardgaan; die koue lug moes hulle laas nag in
hul le slaap bekruip het en in die laagte kom lê het. Al is dit maar
die einde van die somer, voel dit al klaar soos in die mid del van die
win ter. En al beteken dít ys en sneeu en wind en koue, smag Nellie
Mae daarna dat die jaar om moet wees en dat ’n splin ter nuwe een
moet begin.
Sy kyk na haar broer en wens hy wil vir haar sê wat hy weet
omtrent die vergadering in die biskop se skuur.
Wat is die groot geheim?
Ephram draai nou in by die laan met die bome weerskante
wat na sy huis toe lei. Nellie Mae sien dadelik vir Maryann waar
sy in die deur staan, duidelik verwagtend, en wat haar met die
waai van haar sakdoek verwelkom.
“Moet nou nie háár kop vol nonsens gaan staan en praat met
al jou gegis nie,” waarsku Ephram, en klim af om die perd aan
die paal vas te maak.
Nellie wonder hoekom hy selde indien ooit sy vrou se naam
noem wanneer hy van haar praat. So baie van die mans onder
hulle praat van hulle vrou as “sy” of “haar” in plaas van om hulle
mooi voorname te gebruik.
Ek sal vir seker nie met so ’n man wil trou nie.
23

B E V E R L Y L E W I S
Nellie Mae dink weer aan Caleb en wonder wat hy oor al
die skinderpraatjies te sê sal hê. As hy ooit beskikbaar raak om
mee te praat, sal sy dit durf waag om hom te vra? Of sal hy haar
maar ook op dieselfde afsydige manier behandel as wat Ephram
oënskynlik vir Maryann behandel?
24