Catalogus biobased bouwmaterialen (2012) - Welkom bij Groene ...

28
3.4.2 Verven en houtcoatings
De verven en lakken die worden gebruikt voor
hout bewerking vallen onder de categorie
chemische bouwstoffen en worden voor het
overgrote deel niet uit hernieuwbare grondstoffen
geproduceerd. Niettemin vergroten ze de
toepassingsmogelijkheden van houtproducten in
de bouw aanzienlijk.
Hout en houtproducten worden tegen beschadiging en slijtage beschermd door het
aanbrengen van een beschermende verf- of laklaag. Een coating beschermt tegen
weer en wind en verhindert het binnendringen van vocht en aantasting door
schimmels of insecten. Een goede coating moet beschermen tegen uv-straling en
kunnen ‘ademen’ om ophoping van vocht
te voorkomen. Deze verven worden
meestal geproduceerd op basis van alkyd
en/of acrylaat.
De meeste coatings worden aangebracht
met behulp van organische
oplosmiddelen, die als schadelijk voor de
gezondheid worden bestempeld (bijv.
tolueen, terpentine) (FNV Bouw, 2009).
Lakken zijn oorspronkelijk transparant,
waardoor de houtkleur en nervenstructuur zichtbaar blijft, en geven een dekkende
laag die niet doordringt in het hout. Verven zijn niet transparant en bestaan
hoofdzakelijk uit pigmenten, bindmiddelen en vulmiddelen, die meestal zijn verdund in
een vluchtig oplosmiddel. Ook wordt een drogingsmiddel of siccatief toegepast. De
begrippen lak en verf worden tegenwoordig vaak door elkaar gebruikt. Lakverven
worden gefabriceerd op waterbasis (acrylverf) of terpentinebasis (alkydverf). Verven
op thinnerbasis (epoxyverf, celluloselak) en terpentijn basis (lijnolieverf, langzaam
drogend) worden beperkt ingezet.
• Houtvernissen zijn doorgaans transparant en glanzend, waardoor de houtnerf
zichtbaar blijft. Vernissen op plantaardige oliebasis kunnen succesvol als
bescherming van hout worden toegepast, maar langere droogtijden en meerdere
behandelingen maken het bewerkelijker dan de sneldrogende synthetische
producten. Deze olievernissen worden gefabriceerd uit drogende plantaardige oliën
zoals tall olie, lijnolie, jojoba olie, maanzaadolie, walnootolie, etc. Dergelijke oliën
zijn gevoelig voor oxidatie en kunnen daardoor aan de lucht ranzig worden. Er