Personeelsmagazine Groeilink jaargang 1 juni 2010.pdf - De Groeiling

groei
PERSONEELSMAGAZINE VAN DE GROEILING | JAARGANG 1 | JUNI 2010
DE GROEILING, STICHTING KATHOLIEK EN INTERCONFESSIONEEL PRIMAIR ONDERWIJS IN GOUDA EN OMSTREKEN
2

STICHTING VOOR KATHOLIEK EN INTERCONFESSIONEEL PRIMAIR ONDERWIJS
2
Colofon
De Groeilink, juni 2010
Dit personeelsmagazine is een
uitgave van De Groeiling,
Stichting voor katholiek en interconfessioneel
primair onderwijs
Gouda en omstreken
Redactie:
Ingeborg Bouwman
Harry van de Kant
Martine Schonenberg
Tom Streng
Jolanda Wanschers
Redactiesecretariaat:
De Groeiling
Jolanda Wanschers
Aalberseplein 5
Gouda
T. 0182 670051
Postbus 95
2800 AB Gouda
Jolanda.wanschers@degroeiling.nl
Vormgeving en productie:
The Happy Horseman
Rotterdam
Oplage: 750 exemplaren
De redactie van de Groeilink
wenst u een gjne vakantie.
Tot ziens in het nieuwe schooljaar!
Inhoud:
Voorwoord 3
Een goede start gewenst 4
Opbrengstgericht werken 6
Kort Nieuws 8
Zeven directeuren stellen zich voor 10
Groeilinks, digitale tips 13
Caspar Steenstra Praamsma, voorzitter van de GMR 14
Ruimte voor talent 16
Eerste hulp bij scheiding, de KIEScoach 18
Kunst in school 20

4 Een goede start gewenst
6 Opbrengstgericht werken
16 Ruimte voor talent
18 De KIEScoach
Column
Els van Elderen
Leren met en van elkaar
Drie maanden ben ik inmiddels werkzaam bij De Groeiling. Dan leer je
langzamerhand een organisatie kennen. Tijdens de kennismakings -
bezoeken aan de scholen, het directeurenberaad, de gesprekken op
het bestuursbureau, maar ook tijdens lastige situaties op scholen. Het
begint allemaal steeds vertrouwder te voelen. Al blijft het nog wel even
wennen aan mijn nieuwe rol. Ook voor de kinderen zo bleek wel.
Tijdens een van mijn klassenbezoeken vroeg een van de kinderen zich
af of ik de moeder van meester Jan (de directeur) was. Dat was wel even
slikken. Ik weet dat ik niet meer piepjong ben,maar toch…
Desalniettemin voelde de start binnen De Groeiling goed aan. Hopelijk
geldt dat ook voor de nieuwe leerkrachten die op de verschillende
scholen zijn begonnen. Zeker als het hun eerste baan is! Goed om te
weten dat zij kunnen rekenen op structureel georganiseerde
ondersteuning gedurende de eerste twee jaren. Want alleen leren
‘door vallen en opstaan’ lijkt me als methodiek niet zo efficiënt, laat
staan erg humaan.
Een hele uitdaging!
Maar waar begin je?
Gezien mijn opleiding als orthopedagoog kon het niet missen dat ik
onder andere de portefeuille Onderwijskwaliteit ga beheren. Een hele
uitdaging! Maar waar begin je? Het simpelste leek me te starten met
het opvragen van alle eind- en tussenresultaten van alle scholen. Die
kon ik dan mooi vergelijken met het toetsingskader van de inspectie,
zo was mijn gedachte. Dat bleek makkelijker gezegd dan gedaan:
scholen bleken moeite te hebben om de gegevens uit Esis of ParnasSys
te halen. En, eerlijk is eerlijk, mij lukte dat, nadat ik de inlogcodes had
gekregen, ook niet goed.
Ik was dan ook beslist blij verrast toen de directeur van de Willibrord-
Miland (Hans Verkley) spontaan het initiatief nam tot het oprichten van
een bovenschoolse werkgroep van directeuren rond opbrengstgericht
werken. Daar kon ik me mooi bij aansluiten! Met elkaar gaan we nu
kijken hoe we dit onderwerp ‘handen en voeten kunnen geven’. We
kregen daarbij bovendien ondersteuning van de heer Joustra, de
inspecteur Onderwijs, die alle scholen in Midden Holland inspecteert.
Voor velen dus geen onbekende. De heer Joustra verzorgde in mei jl.
een presentatie over opbrengstgericht werken tijdens het direc teuren -
beraad. In dit nummer schrijft Tom Streng hierover.
Verder zullen we in dit nummer opnieuw kunnen kennismaken met een
aantal bijzondere personeelsleden, plus de voorzitter van de
Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad.
Zo leren we elkaar steeds beter kennen en wordt de kans steeds groter
dat we het talent binnen onze organisatie weten te benutten.
Ik wens iedereen weer veel leesplezier, en alvast een gjne, zonnige en
ontspannen zomervakantie toe!
ElS VAN ElDEREN IS lID VAN DE AlGEMENE DIRECTIE VAN DE GROEIlING
3

4
Een goede
> TEKST Kees Regtvoort >
start gewenst!
Begeleiding van startende leerkrachten
B ij de start van mijn eigen loopbaan in het onderwijs heb ik het ge troffen om
samen te kunnen werken met een inspirerende mentor. Het kleine dorpsschooltje
waar ik begon, telde drie combinatiegroepen en er waren enorme niveauverschillen.
En daar mogen best nog een aantal star tersproblemen bij opgeteld
worden. Het was voor mij heel waardevol om samen met mijn mentor die proble -
men te bespreken en de uitdagingen op te pakken.
Zo’n start wens je elke beginnende leerkracht
toe. Temeer omdat, in tegenstelling
tot veel andere landen, er van onze starters
verwacht wordt dat ze meteen bijna alles
aanpakken. Van de ene op de andere dag
ben je verantwoordelijk voor alle aspecten
van het geven van onderwijs en van veel
zaken daar omheen.
Wat wil De Groeiling?
We willen er werk van maken om onze startende
collega’s te ondersteunen bij hun
eerste stappen in hun nieuwe werk -
omgeving. We willen onze starters begeleiden
in een goede overgang van de opleiding
naar de zelfstandige baan voor de
groep. En we willen hiermee vroegtijdige
uitval voorkomen. Over het algemeen is de
student tijdens de opleiding nog in de
luwte gehouden van wat er allemaal in de
school komt kijken. Eenmaal voor de klas
blijkt dat er nog veel geleerd moet worden.
De eindcompetenties van de Pabo komen
overeen met de competenties die van een
leerkracht verwacht mogen worden, maar
de ervaring ontbreekt en vaak zijn er nog
hiaten. Die begeleiding kan vanuit de
school geboden worden, maar vraagt wel
de nodige beschikbare tijd. Vaak is die niet
beschikbaar; collega’s geven zelf ook les
waardoor er geen klassenobservaties ge-
houden kunnen worden. Als de directeur
de mentor wil zijn dan schiet het klassenbezoek
er ook (te) vaak bij in door andere
werkzaamheden.
Op termijn is de begeleiding van een
nieuwe collega een taak voor de ‘leraar lB’,
maar zover is het nog niet. Die functie
wordt pas vanaf augustus 2010 stapsgewijs
ingevoerd. Als bovenschoolse begeleider
voor startende leraren en in dienst van De
Groeiling heb ik inmiddels al de nodige ervaring
opgedaan met begeleidingstrajecten
voor starters. In onderstaande ga ik hier
nader op in.
Van startbekwaam naar vakbekwaam
Voor de ontwikkeling van startbekwaam
naar vakbekwaam nemen we twee jaar de
tijd. Er zijn regelmatig gesprekken en klassenbezoeken,
waarbij gebruik gemaakt
wordt van een startersmap met diverse
hulpmiddelen. De eerste periode is de introductiefase,
waarbij de kennis making met
de school in al haar facetten centraal staat.
Daarna is er aandacht voor het lesgeven, de
leerlingenzorg, het functioneren binnen
het team, omgang met ouders en het persoonlijk
wel bevinden. De werkdruk, het
klassenmanage ment en de sfeer in de
groep zijn ook vaak terugkerende thema’s.
Verder vraagt de begeleiding om maatwerk,
want bij iedereen liggen de sterke en
zwakke kanten op verschillende vlakken.
Ook de leerstijl vraagt om een persoonlijke
aanpak. De een heeft meer behoefte aan
begeleiding vanuit klassenobservaties, terwijl
een ander liever in gesprek gaat om
ideeën op te doen en daarmee weer aan
de slag te gaat. En ook belangrijk: De mentor
bevestigt vooral wat er goed gaat, want
iedereen groeit bij complimentjes.
Na een aantal maanden is er een evaluatie
waarin besproken wordt welke terreinen
nog verder uitgediept moeten worden. Er
kan een persoonlijk inwerkplan gemaakt
worden, waarin wordt vastgesteld waar de
starter in ieder geval nog aan moet werken.
Welke persoonlijke groei is er nog wenselijk
en wat vraagt deze specigeke school?
Voor de startende collega’s is het heel zinvol
om elkaar te ont moeten en van elkaar
te leren. Een aantal keren per jaren worden
er daarom bijeenkomsten georganiseerd
om door middel van intervisie, en aan de
hand van thema’s met elkaar aan de slag te
gaan. Een specigeke groep vormen de startende
leerkrachten die een benoeming
hebben in een invallerspool . Ook met
deze groep komen we regelmatig bij elkaar

om praktische zaken uit te wis selen. We
staan er ook bij stil wat invallen in steeds
een andere groep met zich meebrengt en
hoe je daar zo goed mogelijk mee om kan
gaan. Hoe maak je bijvoorbeeld snel onderscheid
tussen ‘uitprobeergedrag’ en het
gedrag van kinderen die een specigeke
aanpak nodig hebben. En verder: Hoe
zorg je voor een goede sfeer, en wat rapporteer
je?
Wat geven starters zelf aan?
Starters zeggen veel baat te hebben bij een
mentor/maatje dicht bij op school. Met een
begeleider van buitenaf is het soms gemakkelijker
om knelpunten te bespreken. Zij
willen graag snel op de hoogte zijn van alle
afspraken binnen de school, en ze vinden
het lastig om te vaak en te onregelmatig
collega’s te belas ten. De afgelopen jaren
hebben starters, die ik heb begeleid, aan -
gegeven het prettig te vinden dat er aandacht
en tijd voor ze is, dat er regelmaat zit
in de gesprekken en dat de begeleiding op
maat is.
Hoe nu verder?
Het is een uitdaging om met beperkte middelen
de verworvenheden van de afgelo-
pen jaren te borgen. Bij elke nieuwe starter
zullen we er bij stil moeten staan hoe de begeleiding
wordt georganiseerd. Hoeveel
tijd en ervaring kan de school inzetten, en
wat kan de bovenschoolse begeleider bete-
Starters zeggen veel
baat te hebben bij
een mentor dichtbij
op school
kenen in het begeleidingstraject? Een mentor
op schoolniveau is heel goed in staat de
introductie te verzorgen en in te gaan op
hulpvragen. Maar wordt daar ook tijd voor
vrijgemaakt, bijvoorbeeld binnen de taaktoedeling?
Heeft de school een interne
coach of een opleidingscoördinator die tijd
en ervaring heeft om de coachende rol op
zich te nemen en klassenbezoeken af te leggen?
Hoe kunnen de begeleiding en de beoordeling
van elkaar gescheiden blijven?
Het is goed om hier elke keer weer goede
afspraken over te maken en deze te borgen.
Zoals eerder is aangegeven is hier een belangrijke
taak weggelegd voor de leraar lB.
Een essentieel onderdeel van de werkzaamheden
van deze functionaris is het
coachen en begeleiden van nieuwe collega’s.
Betrokkene moet hier uiteraard wel
de kennis, vaardigheden en ervaring in opbouwen
en gefaciliteerd worden.
De bovenschoolse begeleider kan ingezet
worden voor de situaties waarin een school
nog onvoldoende in staat is om de starter
te coachen. Bovendien kan deze begeleider
ondersteuning bieden aan mentoren
en interne coaches, en bijeenkomsten organiseren.
Samenwerking tussen diverse
scholen is ook denkbaar. Kan je een leraar
lB met specialisatie coaching inzetten op
een aantal scholen? Kunnen leerkrachten
met bepaalde specialismen themabijeenkomsten
organiseren voor startende leerkrachten?
Er zijn mijns inziens voldoende
kansen en mogelijkheden, waarmee we
onze starters een goede begeleiding kunnen
geven om hun professionaliteit verder
te ontwikkelen.
5

6
Hugo Joustra, inspecteur primair onderwijs, over opbrengstgericht werken:
‘Streef naar het maximale
> TEKST Tom Streng <
Sinds kort heeft mijn oudste zoon zijn
rijbewijs. Onze auto, een blauwe
Ford Focus, wordt dan ook herhaaldelijk
uitgeleend voor tochtjes die
de jonge sportieveling tot voor
kort gewoon per gets aflegde.
Geen enkel probleem, ware het
niet dat hij de autoradio steeds
overschakelt op het schreeuwerige
Radio 538. Dat leidt bij mij tot
enige ergernis, want op het moment
dat ik de auto start dient er altijd te
worden overgeschakeld naar het bij mij
favoriete Radio 1. Deze dag vormt de druk
op de knop echter de perfecte opmaat gingen.
voor de presentatie van Hugo Joustra, in- In de Wierickespecteur
primair onderwijs, over opzaal opent Hugo
brengstgericht werken. De presentatie van Joustra zijn be-
de schoolinspecteur wordt gegeven in het toog met het to-
zalencentrum De Brug te Reeuwijk tijdens nen van een artikel
het directeurenoverleg van De Groeiling. uit de leeuwarder
Courant. ‘Gebrek aan
Goedemorgen Nederland
ambitie op de basisschool’
De journalist van Goedemorgen Nederland kopt de krant uitdagend. Es-
interviewt een directeur van een zwarte sentie van het artikel is dat het bij
school in een Amsterdamse achterstands- scholen vaak ontbreekt aan kennis en
wijk. Door gericht te werken met de toets- vaardigheden om goed om te kunnen
resultaten uit het leerlingvolgsysteem wist gaan met de gegevens over de vorderin- inspecteur uit Etten-leur. Hij is echter ook
deze school in korte tijd de promotie te gen van de leerlingen. ‘De scholen die het realistisch: ‘De doelen worden niet altijd vol-
maken van een zeer zwakke school tot een wel goed doen, zouden de ambitie moegens verwachting bereikt. Calculeer daarom
school die nu een positieve beoordeling ten hebben om het nog beter te doen’, al- tegenslagen in.’ Aansluitend bij het geci-
heeft gekregen van de inspectie. De genodus de in het artikel geciteerde hoofdinteerde uit de leeuwarder Courant meldt
men maatregelen voor dit huzarenstuk waspecteur leon Henkes. Dat scholen
Hugo Joustra dat de aandacht niet alleen
ren ook ingrijpend. In twee jaar tijd werd traditioneel veel voor zwakke leerlingen moet uitgaan naar de zwakpresterende kin-
een aanzienlijk deel van zijn team vervan- doen juicht hij toe, maar hij plaatst een deren: ‘Streef naar het maximale niveau, kijk
gen door gemotiveerde leerkrachten die kanttekening bij de wijze waarop scholen welke potentie er in een groep zit en vraag
met veel ambitie en commitment met de omgaan met gemiddeld- en goedpreste- je altijd af of het beter had gekund.’
op school gemaakte afspraken aan de slag rende leerlingen.
Om op school een optimaal onderwijsklimaat
te creëren moet je naar de weinig dis-
Opbrengstgericht werken ‘Organiseer je successen’
Joustra vindt dat je successen moet organicutabele
mening van Hugo Joustra de beste
leerkrachten in huis hebben, scholing is
seren. In dit kader prijst hij De Groeiling, daartoe uiteraard een middel dat van
Opbrengstgericht werken is een be- die in het concept van het strategisch be- groot belang is. Toetsresultaten en scores
langrijke pijler van de Kwaliteitsagenda leidsplan een uitvoerige passage heeft moeten in het team in een open sfeer be-
PO, maar staat in de praktijk nog in de staan over opbrengstgericht werken en sproken kunnen worden. ‘Spreek elkaar
kinderschoenen. Opbrengstgericht waar onlangs een werkgroep opbrengst- aan en wees kritisch naar elkaar toe. Je bent
werken betekent dat leraren zich in het gericht werken in het leven werd geroe- met z’n allen bezig met die kinderen.’
bijzonder op leeropbrengsten zouden pen. ‘Ik ben dat nog niet eerder tegenge- Ook met ouders moeten de leerrende-
moeten focussen. Toetsresultaten spekomen’, prijst hij het bovenschools
menten worden besproken, zodat de
len daarin een rol, maar ook de dage- management van de nog jonge stichting. school ook aan ‘de klanten’ verantwoorlijkse
praktijk van observeren van leer- ‘Successen organiseren betekent dat je amding aflegt over z’n onderwijs.
lingen, nakijken van werk en dergelijke. bitie moet tonen. Stel duidelijke doelen,
(http://schoolaanzet.nl/opbrengstge- handel en evalueer’, het zijn deze woorden Handelingsplan
richtwerken)
die de kern vormen van de door een Po- Het is de bekende strijd tussen intern bewerpoint
ondersteunde presentatie van de geleiders en de collega’s die voor de klas

niveau’
staan. ’Ik zie nergens handelingsplannen’ met als weerwoord
‘Ik heb daar geen tijd voor’. Joustra verschaft duidelijkheid:
‘Handelingsplannen schrijf je voor kinderen met een negatief
afbuigend leerrendement. Dit kunnen zowel kinderen met
een A-score als kinderen met een E-score zijn. In deze handelingsplannen
moeten de doelen concreet omschreven
staan, bv. in vaardigheidscore. Voor kinderen die begeleid
worden omdat ze bepaalde leerstofonderdelen niet beheersen
kan worden volstaan met het maken van korte aantekeningen
en hoeft geen handelingsplan opgesteld te worden.’
Het onderwijs moet op maat worden gegeven. Dit kan betekenen
dat kleuters al volop bezig zijn met het leesproces.
Voor kinderen die een eigen leerlijn volgen dient een toekomstperspectief
te worden uitgezet. Bij de kleuters moet
een perspectief worden geschetst tot groep 4. Vanaf groep
6 moet er een uitstroomperspectief worden opgesteld. Kinderen
die een eigen leerlijn volgen moeten ‘op maat’, dus
adaptief, getoetst worden
De praktijk
Joustra’s presentatie deed mij terugdenken aan mijn eigen
school. In een van de laatste schoolweken van het einde van
het vorige schooljaar kregen wij de inspecteur op bezoek.
‘Een routinebezoek, het duurt niet lang’, werd ons tevoren
gemeld. Het bezoek van de inspecteur verliep voorspoedig
en ik kon de grote, trotse glimlach nog nauwelijks verhullen.
Dat veranderde echter toen onze tussenresultaten van het
technisch lezen ter sprake kwamen. Veel kinderen toonden
volgens de Cito-ontwikkelingslijnen te weinig of zelfs een negatief
leerrendement en in sommige groepen was het aantal
minderpresterenden opvallend hoog. We hadden dat met
elkaar wel eens geconstateerd, maar waren te weinig kritisch
geweest. ‘Het is een zwakke groep’, is dan een te snel getrokken
conclusie. Daarbij wordt dan al snel vergeten dat ook de
rol van de leerkracht in het onderwijsproces zeer essentieel
is. Als beloning werd ons een uitgebreid vervolgonderzoek
in september in het vooruitzicht gesteld.
Na van de eerste schrik te zijn bekomen zijn wij, ons nog volkomen
onbewust van Joustra’s woorden, ons eigen succes
gaan organiseren. Toetsresultaten werden uitgebreid geëvalueerd
en geanalyseerd. Vervolgens werd een projectplan
ter verbetering van het technisch lezen opgesteld. In het plan
werden ambitieuze tussen- en einddoelen op groepsniveau
vastgesteld.
Hugo Joustra toonde zich bij zijn vervolgbezoek in september
zeer tevreden over de wijze waarop we aan de slag waren gegaan
met het technisch lezen. Inmiddels hebben wij kunnen
ervaren dat je niet ontkomt aan tegenslagen. Niet alle kinderen
toonden het verwachte leerrendement, op groepsniveau
hebben we de door ons gestelde tussendoelen echter bereikt.
Dit vooral dankzij de enorme inzet van de leerkrachten
die zich maximaal hebben ingezet om verandering teweeg te
brengen.
Opbrengstgericht werken? Het werkt!
Column
Ton Hendrickx
Maak van een acht een tien,
niet van een vier een zes
Vorig jaar scheef ik samen met Olympisch dameshockeycoach
en –kampioen Marc lammers het boek “Yes! Een crisis”. Een positief
boek over de kansen die een crisis biedt. Want voor je het
weet praat je jezelf en anderen in een diepe put. Samen hadden
we ons dagenlang opgesloten om het boek te schrijven. Hij
vertelde zijn topsportervaringen en ik combineerde dat met
mijn bedrijfsadvieswerk. En een van de wonderlijkste kansen
die wij voorzagen in tijden van crisis is:
Maak van een acht een tien en niet van een vier een zes. laat
mensen in organisaties – of dat nou een hockeyteam of een bedrijf
is – vooral de dingen doen waar ze goed in zijn. Mensen
zijn goed in de dingen die ze leuk vinden. En omgekeerd. Dan
zijn ze ook onderscheidend. Dan krijgen ze zelfvertrouwen, dan
groeien ze. Iets wat je niet leuk vindt kan een ander altijd beter.
Iets wat je niet leuk vindt
kan een ander altijd beter.
Onlangs ging ik naar een ouderavond. Ik vraag dan altijd aan
mijn kinderen waar zij denken dat ik naartoe moet. Aardrijkskunde?
Wiskunde? Frans? Zeg het maar. Mijn zoon zei: “Ga
maar naar wiskunde.” Ik vroeg hem waarom en hij zei: “Dat gaat
lekker”. Ik dacht “Je hebt helemaal gelijk.” De betreffende docent
kon zijn verbazing niet verbergen: “Dit heb ik nog nooit
meegemaakt, een ouder die op een ouderavond naar me toe
komt en wil weten waarom het zo góed gaat met zijn kind bij
wiskunde.”
Marc werd er Olympisch kampioen mee in Beijing. En dan te
bedenken dat hij zwaar dyslectisch is. “Een zegen”, noemt hij het
zelf. “Omdat ik niet kan lezen en schrijven, zie ik meer dan anderen.
Op een andere manier.”
laat uw vieren voor wat ze zijn, focus op uw achten!
TON HENDRICKx IS bESTUURSLID EN COMMUNICATIEONDERNEMER
7

8
KORT NIEUWS
Televisie op bezoek bij
de Regenboog
In het kader van ons schoolproject
“Media en techniek”
kregen de groepen 6 en 7 van
de Regenboog locatie Zuidlaan
op donderdag 22 april jl. bezoek
van 10 mensen van de
NOS.
Zo kwamen onder meer Rozemarijn
Moggré, één van de ge-
zichten van het NOS Jeugdjournaal,
Klokhuis-presentator
en nieuwslezer van NOS Headlines
Mustafa Marghadi en
Wilma Borgman, politiek verslaggever
bij het NOS Radio 1
Journaal op bezoek. De ‘mediavips’
kwamen de hele
dag op school in het kader van
NOS Nieuws on Tour.
Dit project bestaat sinds januari
2009, en is eigenlijk bedoeld
voor het voortgezet onderwijs,
maar men wil er nu
ook mee naar de basisscholen.
Wilma Borgman, ouder van 2
kinderen op onze school en
politiek verslaggever bij de
NOS, wilde graag haar steentje
bijdragen aan ons schoolproject
en zag dit als een pilot.
Spelenderwijs en stapsgewijs
werd ingegaan op het journalistieke
proces om zo de kinderen
‘mediawijs’ te maken.
Van interviewen en presente-
ren tot glmen en montage: alles
wat nodig is bij het maken van
een goed nieuwsitem kwam
aan bod.
Het was een zeer leerzame, geslaagde
dag.
De resultaten zijn te zien op
http://headlines.nos.nl/forum.p
hp/nieuwsontour of via de
hoofdpagina van www.nosheadlines.nl
en dan doorklikken
naar de pagina van NOS
on Tour.
Schuitje varen op de Kindervriend
Afgelopen periode is de Kindervriend actief
aan de slag geweest met het thema ‘Schuitje varen’.
De opening op 12 april werd geheel in stijl gedaan.
De juffen en meesters, gekleed als matroos,
viswijf of kapitein, brachten enkele zeemansliederen
ten gehore onder de bezielende
leiding van accordeonist Jaap Mulder.
Tijdens de projectweek is er door de kinderen
uitgebreid gesproken, gewerkt en geknutseld
over de zee, de scheepvaart en alles wat daarmee
te maken heeft.
Het project is een voorloper op de Goudse havendagen.
Vanuit de Brede School worden er
voor een aantal groepen activiteiten georganiseerd
rond het project “ Er zit muziek in de museumhaven”.
Nieuwbouw Klavertje 4 en de St. Jozefschool in Oudewater
Op 14 juni jl. werd in Oudewater op feestelijke wijze een convenant ondertekend tussen de vertegenwoordigers
van de gemeente, Klavertje 4 en de St. Jozefschool. In het convenant is opgenomen welke
werkzaamheden en door wie moeten worden uitgevoerd. Ook de wijze van bekostiging en afspraken
over betalingen zijn hierin opgenomen. Plaats van handeling was de bouwplaats, waar eind 2011 een
nieuw schoolgebouw voor beide scholen zal staan.

Keuze architect
boskoop
Er is een aanbestedingsprocedure
gestart oor de bouw van
de brede school in Boskoop,
waarbij De Zevensprong betrokken
is. Bijna veertig architectenbureaus
schreven in op
dit project. Na een selectieprocedure
bleven er vijf bureaus
over. Die bureaus hebben
eerst met alle betrokkenen
gesproken om vervolgens een
visie op papier te kunnen zetten.
Op 18 juni werden deze
visies besproken met de selectiecommissie,
waarvan ook de
algemene directies en de directeuren
van de deelnemende
scholen deel uit maken.
Het bureau waarop de keuze
gevallen is mag vervolgens een
concreet ontwerp gaan maken.
Dit moet komend najaar gereed
zijn.
Verhuizing Gerardus Majellaschool
Wat is toeval…
Een oud-personeelslid toerde
enige tijd geleden met zijn vrouw
door Australië. Tot hun grote verbazing
zagen ze bij het binnenkomen
van de stad Cairns een
bordje langs de weg met een verwijzing
naar de “St. Gerard Majella
School”. Dezelfde naam als de
school, waarop deze leerkracht in
Reeuwijk ruim 33 jaar heeft lesgegeven.
Het verhaal vermeldt verder
niet of betrokkene inmiddels
weer voor de klas staat…….
Op 5 juli a.s. mag de Gerardus
Majellaschool een nieuw schoolgebouw
betrekken in MFA Oude
Tol te Reeuwijk. Dat betekent nog
een hoop geregel: er moet nieuw
meubilair en inventaris worden
besteld en afgeleverd, spullen
moeten verhuisd worden uit het
oude gebouw naar het nieuwe
gebouw, lokalen moeten worden
ingericht en dat alles in overleg
met de beide andere scholen en
de kinderopvang. Kortom: het vakantiegevoel
is nog even ver weg,
maar een nieuw gebouw nabij.
Zicht op kunst
De Mariaschool stond de afgelopen weken in het teken van de kunst. Met de kinderen
zijn we bezig geweest met alle aspecten van de kunst. Er werd gedanst, geschreven,
getekend, geschilderd, mime-gespeeld, muziek gemaakt (ook hip-hop en
djembé!), Daarbij werd gebruik gemaakt van de begeleiding en inzet van kunstenaars.
De extra uitgaven van dit project konden mede mogelijk worden gemaakt
dankzij de extra bijdragen van de SOM (Stichting Ondersteuning Mariaschool).
Het project werd afgesloten met een heuse tentoonstelling, waarvoor de rode loper
uitgelegd werd!
9

10
De Groeiling heeft
vierentwintig scholen.
Eén school (leonardo)
wordt geleid door een
locatie leider, de andere
scholen worden geleid door
een directeur. Hier stellen
zeven leidinggevenden zich
voor. De overige leiding -
gevenden stellen zich in de
volgende nummers van dit
personeelsblad voor.
Hans de Haas
Ad van Disseldorp
Mijn naam is Hans de Haas. Ik ben gehuwd en vader
van 5 kinderen (3 eigen kinderen en 2 pleegkinderen).
Vanaf mei 2001 ben ik directeur van de Kameleon,
een kleine basisschool in Waddinxveen-
Zuid. Met deze functie maakte ik gelijk een overstap
van de toenmalige ‘Groene Waarden” naar
het R.K.S.G.
In mijn Groene Waarden-periode heb ik gewerkt als
leerkracht op de Willibrord, de Speel- en Werkhoeve en parttime
op de Pax Christi, daarna werd ik adjunct-directeur op de
St. Michaël in Hazerswoude-Dorp.
De keuze om directeur te worden van een kleine basisschool
had te maken met een combinatie van mijn passie voor het lesgeven
en het willen meebepalen van de koers van de school.
Het bleek dat het niet gemakkelijk was om voldoening te vinden
in deze combinatie. Het goed uit elkaar houden van beide functies
is lastig en regelmatig had ik het gevoel dat ik beide dingen
half deed. Toen zich in oktober 2003 de mogelijkheid voordeed
om mijn lesgevende dagen in te ruilen voor een directeursfunc-
Zeven directe
Sinds mei 2003 heeft de St. Michaëlschool in Hazerswoude Dorp mij als
directeur. Ik ben Ad van Disseldorp en hoop dit jaar de 6 kruisjes te behalen.
Speerpunten zijn voor mij het kunnen geven van goed onderwijs
aan alle kinderen en het scheppen van een prettig werkklimaat voor de
collega’s. Ondanks de steeds krimpende budgetten vanuit de overheid
probeer ik deze speerpunten zoveel mogelijk in stand te houden. Ik erger
me wel aan een overheid die probeert voor een dubbeltje op de
eerste rang te zitten. Wil je voor de toekomst van je land, gemeente,
dorp of gemeenschap iets opbouwen zul je bereid moeten zijn om hier in te investeren. Op
korte termijn zal dit wel geld kosten, maar dit betaalt zich uiteindelijk meer dan dubbel terug.
Het is meer rendabel dan welke aandelentransactie dan ook.
Binnen De Groeiling probeer ik me in te zetten voor een eensgezinde organisatie die kwaliteit
en collegialiteit als voornaamste waarden uitstraalt.
Op onderwijskundig terrein vind ik het zeer belangrijk dat we uit de kinderen het maximale
halen. Hiervoor wordt er op onze school in iedere groep op minimaal 3 niveaus gewerkt.
Verder proberen we een RT+ groep in stand te houden en werken we met rugzakjes van uit
het ministerie, maar ook vanuit het samenwerkingsverband Rijnstreek.
Organisatorisch werken we op de Michaëlschool met een managementsteam, bestaande uit
de directeur, de IB-er en 2 bouwcoördinatoren. Zowel de IB-er als de bouwcoördinatoren
zijn op onze school functies en deze worden gewaardeerd als een lB functie. Hierdoor ontstaat
een zeer stabiele organisatie, die niet afankelijk is van een persoon. Het doorgaande
beleid is op deze manier zo optimaal mogelijk gewaarborgd. Alle mensen van het managementsteam
hebben een aantal zaken waar zij voor verantwoordelijk zijn en die zij naar volle
tevredenheid uit voeren.
Ik hoop nog ruim 5 jaar in volle gezondheid te kunnen werken op de Michaëlschool, waarna
ik kan terugtrekken voor een nieuwe uitdaging van actieve gepensioneerde.
tie op de St. Catharina in Haastrecht, heb ik dit gedaan.
Vanaf dat moment geef ik leiding aan twee enthousiaste
teams. Op maandag en donderdag ben ik
op De Kameleon en op de overige dagen op de St.
Catharina.
De Kameleon is vanaf 2002 de eerste brede school
van Waddinxveen. De verschillende wijkorganisaties
(buurtvereniging, peuterspeelzaal, welzijn, jeugd en
jongerenwerk en de gemeente) ondersteunen en versterken
elkaar en hebben de Kameleon tot het middelpunt van
de wijk gemaakt.
De St. Catharina is een T.O.M.-school. (teamonderwijs op maat).
Er wordt enthousiast gewerkt aan onderwijsvernieuwing waarbij
de 3 pijlers (personeel, organisatie en leeromgeving) betrokken
worden.
De ruimte in dit stukje is te beperkt om hier verder op in te
gaan, maar als je er meer van wil weten of het in de praktijk wilt
zien, ben je van harte welkom.

uren stellen zich voor ...
Jan Kaarsgaren
Ik ben niet zo’n schrijver en al helemaal
niet over mijzelf. Uitgesteld tot
de uiterste deadline en nu kom ik er
niet meer onderuit.
Sinds 1 september 2001 ben ik directeur
van ´t Carillon in Goverwelle
(Gouda). Ik ben hier gekomen in
1990 als leerkracht voor een halve week en na een baan als adjunct-directeur
doorgestroomd naar de directeursfunctie. Een
baan die ik met veel plezier vervul. Uiteraard zitten er plezierige
en minder plezierige kanten aan, maar de samenwerking met al
het personeel en het samen staan voor dat wat je wilt bereiken
met je onderwijs geeft mij veel werkplezier.
Wat ik wil bereiken? Goed , passend onderwijs bieden aan de
kinderen die ons zijn toevertrouwd. Vertrouwen dat we van de
ouders hebben gekregen. In onze schoolgids en in de kennismakingsgesprekken
die mijn collega Ineke van Zijl of ik met nieuwe
ouders voeren scheppen we een beeld van het adaptief onderwijs
dat wij geven. Dat beeld samen waar maken in je dagelijkse
praktijk, met vallen en opstaan, dat is de uitdaging. Dat doen we
Tony bouwsma
Mijn naam is Tony Bouwsma. Ik ben
sinds 2003 directeur van basisschool
De Akker in het groene
boomkwekerdorp Boskoop. Mijn
onderwijsloopbaan begon in
1982 in Zoetermeer met een fulltime
job van vijf dagen in de week
in een eigen groep. Er volgde een periode waarin
je, in mijn beleving, dag en nacht met je klas en voor je school
bezig was. Niets was te dol en ik had, door het ontbreken van
een eigen gezin, ook overal de tijd voor.
In 1992 werd ik door de start van WSNS en de behoefte ook
buiten de eigen groep steeds meer andere zaken aan te willen
pakken intern begeleider.
In augustus 1999 fuseerde de school, door de toenemende vergrijzing
in Zoetermeer en een daardoor dalend aantal leerlingen,
met een collega-school binnen dezelfde wijk. Op de fusiedatum
werd ik benoemd tot kersverse adjunct-directeur van de
nieuwe school en was tevens locatieleider van de nevenvestiging.
Tijdens het volgen van de schoolleidercursus werd ik in het
schooljaar 2002-2003 gevraagd als waarnemend directeur. In
2003 waagde ik, na 21 jaar met veel plezier in Zoetermeer gewerkt
te hebben en met enige managementervaring rijker, ein-
met een grote groep mensen, die gelukkig ook niet allemaal hetzelfde
zijn. De balans vinden tussen de persoonlijke ontwikkelingen
en passies van de collega ‘s en de onderwijskundige lijn die
we als organisatie willen volgen, is een mooie taak.
Het ruimte bieden aan je collega ‘s voor nieuwe ontwikkelingen
heb ik o.a. geleerd van Piet Steenbergen in de vijf jaar dat ik op de
Roncallischool in Oosterwei werkte. Ook de opleiding voor schoolleiders
en Human Dynamics hebben me daarin gestimuleerd.
De start van mijn loopbaan ligt in Haastrecht, waar ik één jaar kon
komen na mijn diensttijd (met dank aan Bianco de leeuw). Daarna
heb ik ruim vijf jaar in Bunnik gewerkt,voordat ik naar Gouda kwam.
De toekomst? We zijn met een werkgroep bezig het onderwijsconcept
voor de leerlandschapschool vorm te geven. Een onderwijsvorm
die nog beter aansluit bij de leerlingen van nu en de
volwassenen van straks. Een school die uitdaging biedt en leerlingen
stimuleert mee te denken over hun ontwikkeling.Een rol
spelen bij het ontstaan van die school uit dat sompige Westergouwe
(Gouda) klinkt aantrekkelijk, of een directeursbaan binnen
een andere school, of een combinatie van die twee?
Er valt nog genoeg te doen de komende jaren!
delijk de grote overstap naar Boskoop, waar ik tot op dit moment
met veel plezier een zeer afwisselende baan heb als directeur
van De Akker.
Onze school heeft zich in de laatste jaren ontwikkeld tot een
school met een gedifferentieerd aanbod van de leerstof voor
leerlingen bij de kernvakken rekenen, taal, spelling en lezen.
Daarnaast kiezen wij steeds vaker voor een meer thematische
aanpak van de wereldoriënterende vakken.
Met de in 2007 gestarte Kanjertraining werkt De Akker tevens
aan een veiliger schoolklimaat. Met ingang van dit schooljaar
heeft de school ook een heuse leerlingenraad met grote invloed
op de besluitvorming bij zaken die direct met de leerlingen te
maken hebben.
De Akker bestaat momenteel uit twaalf groepen met in totaal
280 leerlingen en 23 personeelsleden. De naam van de school
verwijst naar de houtakker of windakker, een smalle strook
grond met dichte begroeiing, die de ernaast gelegen boomkwekerij
beschermt waardoor jonge boompjes kunnen uitgroeien
tot exemplaren die geschikt zijn voor de verkoop. Hetzelfde
principe proberen wij ook toe te passen op onze school. Wij
willen op ‘onze Akker’ een zodanig klimaat creëren, dat de leerlingen,
ieder naar eigen aard en aanleg, zich zo optimaal mogelijk
kan ontwikkelen.
11

12
Zeven directeuren stellen zich voor ...
Saskia van den Akker
Ik ben Saskia van den Akker. Sinds januari 2009
ben ik directeur van de Pax Christischool in Bodegraven
Binnen De Groeiling is het woord mobiliteit
een populair en veel voorkomend woord geworden.
Daarom durf ik het bijna niet aan om
mijn loopbaan te beschrijven......
Toen ik een zesjarig meisje was, hebben mijn
ouders voor de Pax Christischool gekozen. Als Pabostudente kwam ik terug
naar de Pax. Bijna afgestudeerd werd ik als leerkracht weer naar de Pax toegetrokken
voor een baan en ik wilde niets liever. Ruim negen jaar heb ik vooral
in groep 1-2 gewerkt. Na een middenmanagementopleiding kreeg ik de
smaak te pakken en werd ik nieuwsgierig naar de functie directeur. Bij Magistrum
heb ik de opleiding gevolgd en in januari 2009 mijn diploma gehaald. Ik
werk met heel veel plezier op de Pax. Een leuke school met een enthousiast,
betrokken en hardwerkend team.
Ik ben getrouwd en heb twee kinderen, een dochter van 3 en sinds maart
2010 hebben wij ook een zoon. Naast werken op de school, geef ik ook danslessen
aan kinderen, tieners en volwassenen. Dan moet je denken aan jazzdans
met invloeden van de musical, freestyle en moderne dans. Een actieve & creatieve
uitlaatklep waar ik al mijn energie kwijt kan, maar ook weer kan opladen.
Ik was in de afgelopen maanden met zwangerschapsverlof en het was geweldig
om dan de tijd te hebben om van de buitenkant je school in te kijken. En
niet alleen de school, maar ook de stichting. We zijn allen aan het “Groeien”
met De Groeiling. Mijn hart ligt bij de Pax Christi en daar roepen we regelmatig
met en tegen elkaar: “ Pax Christi.....dat is tie !”
Arie van Kastel
ik ben Arie van Kastel, directeur van de Krullevaar
in Schoonhoven, ben 49 jaar, woon in Capelle
a/d IJssel en heb 3 kinderen van 10, 13 en
15 jaar. Mijn belangrijkste hobby’s zijn skaten,
reizen en badminton.
In een inmiddels redelijk grijs verleden heb ik
de Pedagogische Academie gedaan. Na wat
omtrekkende bewegingen, waaronder vrijwilligerswerk
bij “De Nijmeegse Schillenboer” en een half jaar Nederlandse taalen
letterkunde, heb ik toch weer het pedagogische terrein opgezocht. M.O.pedagogiek
gedaan, gewerkt in kindertehuizen en in leiden orthopedagogiek
gestudeerd.
Vervolgens heb ik jaren voor de klas gestaan, voornamelijk in groep 8, in Rotterdam
en Capelle a/d IJssel. Ter voorlopige afronding van mijn carrière heb
ik de studie aspirant-directeur bij Octaaf gevolgd en toen ik eenmaal directeur
in Schoonhoven was (ik had via via van de vacature gehoord) nog de
eenjarige schoolleidersopleiding bij hetzelfde instituut. Ik hoop de terugloop
in leerlingaantal om te kunnen buigen in een opgaande lijn. Dat wil ik
door een betere proglering van de school, samen met de ouders, en door
een kwaliteitsslag in school te maken. Met het team gaan we de komende jaren
met de één-zorgroute aan de slag.
leren is een voortdurend proces. Voor alle betrokkenen. Ik kwam laatst een
mooie spreuk tegen die dit verwoordt, en eigenlijk ook de essentie van onderwijs
benadert: “In feite zouden alle mensen een T-shirt moeten dragen
waarop staat: Heb geduld; ik ben nog niet af.”
Houdt het dan nooit op? Nee, het houdt nooit op. Gelukkig maar.
Hans Verkley
Mijn naam is Hans Verkley,
woonachtig in buurtschap
Tempel te Reeuwijk, getrouwd
en drie volwassen
kinderen.
Mijn onderwijsloopbaan
ben ik gestart op De Zevensprong
in Boskoop. Nu ben ik al jaren verbonden
aan Willibrord/MIland te Bodegraven.
De school bestaat uit een hoofdvestiging en een
nevenvestiging in het buitengebied van Bodegraven
‘Meije’ genaamd.
Aan de school zijn 30 enthousiaste medewerkers
verbonden en samen proberen we goed onderwijs
te geven onder het motto ‘IEDER KIND TElT’.
Onderwijskundige ontwikkelingen ervaar ik als
een uitdaging. Hoe kunnen we ons onderwijs verder
verbeteren? Wat hebben we daarvoor nodig?
Ik zie veel vakmanschap=meesterschap om mij
heen. Daarvan progteren we als een lerende organisatie
tijdens studieavonden of studiemiddagen.
Onderwerpen waar we ons momenteel mee
bezig houden zijn:
• Meervoudige intelligentie
• Zelfstandig werken en klassenmanagement
• Reflecteren met kinderen en werken met portfolio’s
Als gevolg van subsidietoezeggingen werken we
aan een reken en techniekpilot.
Het onderwerp ‘opbrengstgericht werken’
spreekt ons aan en gaan we volgend schooljaar
nader uitwerken. Nieuwbouw van de hoofdvestiging
en goed onderwijs blijven bieden aan de
kleiner wordende nevenvestiging vragen eveneens
zijn aandacht!
Ik ben heel trots op de leerlingenraad van Willibrord
en MIland. Vier jaar geleden zijn we gestart
met de leerlingenraad en ik vind het prachtig zoals
we kinderen op deze wijze betrekken bij hun
eigen school. Het zegt veel over onze visie op
kinderen.
Ook noem ik ‘de Verrekijker’. Deze groep meerbegaafde
kinderen komt wekelijks bijeen en ‘de
Verrekijker’ voldoet aan de behoefte om de onderwijszorg
breed te benaderen.
Tot slot: voor een juiste balans lees ik veel (Stieg
larsson is een aanrader!), bezoek ik graag het glmhuis
(‘The Reader’ mooiste glm van 2009), speel ik
volleybal en wandelen mijn vrouw en ik jaarlijks in
het buitenland (zie ook www.viaroma.nl).

Groeilinks
Digitale tips en trucs door Jack Nowee
Werken met het digibord en meer ...
In de eerste ‘Groeilinks’ heb ik een aantal handige
zoekmachines de revue laten passeren. Deze keer
wil ik wat meer aandacht besteden aan sites waarmee
het werken met een digibord simpelweg een ‘makkie’
wordt. Verder gewoon een aantal leuke, leerzame,
maar vooral handige sites.
Schoolbordportaal
Toen Wim Bielderman, initiatiefnemer van deze fantastische site,
met www.schoolbordportaal.nl startte, stonden er alleen wat rekengereedschappen
voor het digitale schoolbord op. Wie er nu
een kijkje op neemt (en dat zou ik zeker doen!) vindt er een ongelooflijke
hoeveelheid gereedschappen, links, sites, oude wandplaten,
e.d. om te gebruiken op het digibord. De digibordgereedschappen
zijn gerangschikt naar vakgebied.
Je treft hier niet alleen dingen voor de bovenbouw aan, maar zeker
ook voor de kleuters.
Digibord
Andre Gilara, een bevlogen collega en webmaster uit het oosten
van het land en werkzaam in het Montessorionderwijs, heeft een
twaalftal prachtige en uitgebreide websites gemaakt. Deze sites
heeft hij ondergebracht op digibord.weebly.com
Een waanzinnige hoeveelheid links rondom de onderwerpen:
aarde, dieren, planten, kunst, topo, rekenen, popmuziek, Nederland,
bouwwerken, het menselijk lichaam, Afrika en de 10 tijdvakken
uit onze geschiedenis. En hij is nog lang niet klaar ….!
bordwerk
Er staat weliswaar nog het woordje ‘Beta’ bij, maar deze site heeft
zijn waarde in het onderwijs al ruimschoots bewezen. Wie een
kijkje op www.bordwerk.nl neemt, treft hier een grote hoeveelheid
links naar websites, online gereedschappen, presentaties en
video’s. Bordwerk heeft een handige zoekfunctie, die gebruik
maakt van glters. Dit vergemakkelijkt het zoeken en u heeft in een
handomdraai het juiste glmpje of tooltje
bij de gekozen les. Als je lid wordt
van Bordwerk, kun je ook zelf van alles
toevoegen, bloggen, e.d.
JACK NOWEE IS lEERKRACHT IN GROEP 8
OP DE AKKER IN BOSKOOP
Katholiek basisonderwijs Geel
Soms moet een mens iets verder kijken om
hele mooie dingen te ontdekken.
www.kabage.be/ict is een website van
onze Belgische onderwijscollega’s. Op deze uitgebreide website
tref je per leerjaar (klas/groep) allerlei prachtige en nuttige oefeningen
aan op het gebied van rekenen, taal en wereldoriëntatie.
Ook voor de kleuters zijn er op basis van de leeftijd diverse spelletjes
en oefeningen te doen.
Cursus Onderwijs en ICT
Wie meer wil doen met de mogelijkheden van
computers, internet en nieuwe media in het onderwijs,
maar nog niet alle mogelijkheden kent,
is er de gratis cursus Onderwijs en ICT. In deze
cursus worden de cursisten stap voor stap meegenomen langs de
belangrijkste toepassingen. De cursus is ontworpen door Serge
de Beer en kun je vinden op www.learningtour.nl Zeker een aanrader!
Op dit moment staan er al zes verschillende lessen online,
waaronder les 6:
“Haal meer uit je digitale schoolbord.”
Alle lessen zijn als PDF te downloaden. Handig!
Leerspelletjes
Wie op zoek is naar een educatief spelletje, is
op www.spelletjesplein.nl op het juiste adres.
Een leuk spelletje als afsluiting van een les of zomaar
tussendoor. De spelletjes zijn ingedeeld op vakgebied, dus
dat zoekt gemakkelijk. Zet de site eens in de weektaak bij het extra
werk. De kids zullen razend enthousiast zijn! TIP: Als je zelf
gaat kijken, doe dat dan in het weekend of in een vakantie. Je
bent zo uren bezig.
Diplomamaker
Welk kind verdient er niet af en toe een
diploma? Met www.diplomamaker.nl maak je in een handomdraai
leuke diploma’s voor allerlei gelegenheden, waarbij je van alles
kunt instellen. Er zijn allerlei standaard afbeeldingen, maar per
thema (bijvoorbeeld Sinterklaas) worden er extra afbeeldingen
aan de site toegevoegd.
Eigen afbeeldingen uploaden behoort ook tot de mogelijkheden.
Vragen, ideeën, opmerkingen?
Graag! Mail naar jacknowee@ziggo.nl
13

14
In gesprek met de voorzitter van de GMR
Casper Steenstra Praamsma is
sinds september 2009
voor zitter van de GMR van De
Groei ling. Voordat hij voorzitter
werd is hij lid geweest van de
GMR van De Groene Waarden
en is hij al 5 jaar lid van de MR
van de Gerardus Majellaschool
in Reeuwijk, waarvan 3 jaar als
voorzitter. Hij is lid geworden
van de MR omdat hij naast zijn
werk ook op een andere manier
maatschappelijk betrokken wil -
de zijn bij de gemeenschap van
Reeuwijk. Toen de GMR van De
Groeiling tot stand kwam is hij
gevraagd als interim voorzitter,
tot aan de verkiezingen. Bij deze
verkiezingen is hij tot voorzitter
gekozen.
> TEKST Ad van Disseldorp <
Het is belangrijk dat de
GMR op volle sterkte
kan functioneren
De vorming van De Groeiling
ziet hij als een proces dat goed
op weg is, beter dan menig fusieproces
in de andere sectoren
van de maatschappij. Casper
ziet het komend
schooljaar 2010 - 2011 als
een mooi ijkpunt om te kijken
hoe de organisatie er voor
staat. Wel staat voor hem vast
dat de onderlinge verstandhouding
binnen De Groeiling
als heel prettig wordt ervaren.
Er is plaats voor hoor
en wederhoor en de algemene directie laat duidelijk merken dat de inbreng
van iedereen op prijs gesteld wordt. Kijkend naar de huidige situatie
gebruikt Casper de volgende metafoor: wanneer het 20 graden buiten is,
kan het aangenaam zijn. Toch zul je ervoor moeten waken dat het geen 20
graden is en zwaar bewolkt, maar dat minimaal de zon het overwicht heeft.
CASPER STEENSTRA PRAAMSMA
Moeilijk eerste half jaar
Casper stelt dat het eerste half jaar van De Groeiling moeilijk is geweest
doordat er onvoldoende sturing en informatie is geweest vanuit de verantwoordelijken.
De GMR is toen ook onvoldoende alert geweest om informatie
te vragen die nodig was voor een meer soepele start. Nadat de algemeen
directeur is aangetreden is hier duidelijk verandering in gekomen en
kon er begonnen worden met de bouw van de organisatie. Die werd wel
meteen geconfronteerd met een groot gnancieel tekort. Dit is mede ontstaan
doordat er onvoldoende leiding en sturing was. Gelukkig is er een
zodanige reserve dat er ruimte is om dit tekort op een fatsoenlijke manier
weg te werken. Hoewel de overheid er op aandringt dat – daar waar meer
reserve is dan nodig is voor een gezonde bedrijfsvoering - besturen die
ook verkleinen, vindt Casper dat er voldoende reserve moet zijn. Deze reserves
geven extra inkomsten (rente), waarmee de stichting beleid kan maken.
Op dit moment zijn deze inkomsten nodig zodat een deel van de tekorten
kunnen worden opgevangen tot de begroting op orde is. Daarna
zullen deze inkomsten gebruikt kunnen worden om op die plaatsen, waar
een accuut probleem ontstaat, tijdelijk bij te springen.

Scholen zullen ook voor de toekomst rekening moeten houden
met bezuinigingen vanuit de overheid. Casper verwacht dat de
vergoeding per leerling niet gelijk op zal gaan met de ontwikkeling
van de kosten. Hij is van mening dat de algemene directie van
De Groeiling de scholen daarbij uitgebreid moet begeleiden. Zodat
ondanks de keuzes die gemaakt moeten worden, de kwaliteit
van het onderwijs toch op peil zal blijven. De GMR zal hierbij ook
een rol moeten spelen. Zij zal door
meedenken en gebruik te maken van
hun instemmingsrecht dit proces mee
vooruit moeten helpen.
Op volle sterkte
Hiervoor zal het nodig zijn dat de
GMR ook weet wat er speelt op de
scholen. Omdat niet iedere individuele
school is vertegenwoordigd door
een afgevaardigde, zullen de leden van de GMR zich moeten informeren
bij de scholen die zij rekenen tot hun cluster. Hiervoor is
het belangrijk dat de GMR op volle sterkte kan functioneren.
Daarom is het belangrijk dat er zich zo spoedig mogelijk nieuwe
kandidaten voor de GMR aanmelden.
Profilering
Casper stelt dat een uitdaging voor De Groeiling ligt in een duidelijke
proglering, zowel regionaal als landelijk (overheid, sectororganisatie).
De organisatie is immers (zeker regionaal) een grote
speler. Die proglering is ook voor de individuele scholen van belang.
De beste manier om de terugloop van het aantal leerlingen
te beperken is er voor te zorgen dat je als school veel op een po-
sitieve manier wordt besproken door de mensen in de wijk of het
dorp. Mond op mond reclame is de beste en goedkoopste manier
van public relation. Directies en teamleden zullen hierbij
moeten zorgen dat zij uit één mond spreken. Casper vindt het van
belang dat eventuele individuele verschillen van mening opzij gezet
worden om te komen tot een eensgezind standpunt dat de
school ten volle uitdraagt.
Passend onderwijs
Een belangrijke onderwijskundige
ontwikkeling waar we in de komende
jaren mee te maken krijgen
is Passend Onderwijs. Casper
heeft de indruk dat De Groeiling
aardig op weg is om dit te realiseren,
maar vraagt zich af of dit ook
volledig gerealiseerd wordt. los
van de politieke onduidelijkheid die er op dit moment is over dit
onderwerp, schat hij ook in dat het aantal leerkrachten per leerling
steeds meer zal dalen. Een ambtelijke werkgroep, ingesteld
door het vorige kabinet, heeft hierover concrete voorstellen gedaan.
Uiteraard moet worden afgewacht of een nieuw kabinet dit
uit zal gaan voeren.
los van de omvang van het aantal leerkrachten stelt hij dat we bij
een dergelijke onderwijskundige ontwikkeling als passend onderwijs
afankelijk zijn van de capaciteit van de individuele leerkrachten
om dit te realiseren in steeds groter wordende groepen. Ook
hierbij kan de GMR een kritische rol in de organisatie (blijven)
vervullen.
Proglering is ook voor
de individuele scholen
van belang
15

16
> TEKST Harry van de Kant <
Ruimte voor talent
In januari jl. is binnen De
Groeiling het project
Top talent van start gegaan.
Doel van het project,
dat een periode van
drie jaar omvat, is scholen
in staat te stellen om
onderwijs te bieden dat
aansluit bij de leerbehoefte
van meerbegaaf -
de leerlingen. Onder leiding
van project leider
Odilia van den Berg zijn
werkgroepen gestart om
dit doel te realiseren.
De aanleiding
Uit een onderzoek van de Onderwijsraad
(2007) blijkt dat te veel talent in het onderwijs
niet benut wordt. Zo is bij 10% tot 18%
in het basisonderwijs sprake van onderpresteren.
Uit verschillende internationale onderzoeken
blijkt dat er een daling is van het
aantal Nederlandse leerlingen dat in staat is
om een topniveau te halen.
Voor toenmalig staatssecretaris Dijksma
(OCW) vormde dit alles aanleiding om
meer nadruk op de ontwikkeling van talenten
in het onderwijs te leggen. Schoolbesturen
werden gestimuleerd om een projectplan
in te dienen waarin de ontwikkeling
van talenten centraal staat. Ook De Groeiling
diende een dergelijk projectplan in.
Ondanks het feit dat we net naast een subsidiebedrag
grepen is besloten dit project-
begripsbepaling
- Talent/begaafdheid: geeft aan wat iemand
in potentie kan. Is een meervoudig begrip:
cognitief, muzikaal, sportief, sociaal.
- Toptalent: op één of meer gebieden uitzonderlijk
getalenteerd zijn in vergelijking
met anderen.
ODILIA
VAN DEN bERG
projectleider
‘TOPTALENT’
plan
wel uit te
gaan voeren. Daartoe is
intern een projectleider
aangezocht die vanaf 1 januari
jl. gestart is met de
uitwerking van het project.
Het projectplan
Het project omvat een periode van
drie schooljaren (2009 – 2012) en er
nemen tien scholen (waaronder de leonardoschool)
aan deel. Het projectplan
beschrijft per schooljaar wat de doelen,
activiteiten, het tijdvak, uitvoerders en de
beoogde resultaten zijn. De bekostiging
vindt plaats uit de middelen van Weer Samen
Naar School en uit de toegekende gift
van de Stichting ter bevordering van katholiek
onderwijs in Gouda en omstreken.
De activiteiten van het projectplan zijn gericht
op het bieden van onderwijs aan cognitief
getalenteerde leerlingen in de scholen,
dat aansluit op hun leerbehoeften.
Eén van de gevolgen is de vermindering
van plaatsing van leerlingen op de leonardoschool.
De projectleider
Projectleider is Odilia van den Berg, werkzaam
bij de St. Jozefschool Oudewater. ‘Ik
heb hart voor het onderwijs en ben er al
vele jaren werkzaam in. In de loop der jaren
heb ik mij verdiept in ontwikkelingen in het
onderwijs, aanvankelijk binnen de eigen
- Cognitief talent: past het begrip ‘intelligentie’
bij dat meetbaar is met een IQ-toets.
- begaafdheid in cognitieve zin: een IQ
van 120 en hoger.
- Hoogbegaafdheid in cognitieve zin: een
IQ van 130 en hoger.
groep, vervolgens schoolbreed. Mijn kennis
en vaardigheden heb ik vergroot door scholing
en studie te volgen. Zo heb ik een studie
padagogiek gevolgd, gebaseerd op het
levend leren concept. Een belangrijk aspect
hiervan is het werken in leerteams (bestaande
uit deelnemers uit verschillende onderwijssectoren)
en afname van assessments
in plaats van toetsen. Na afronding van de
studie had ik de behoefte om de opgedane
kennis en ervaring schooloverstijgend in te
willen zetten. Het project Toptalent biedt
mij die mogelijkheid.”
De projectorganisatie
Vanuit de tien deelnemende scholen zijn
personeelsleden gevraagd deel te willen nemen
aan de uitwerking van het projectplan.
Zij zullen opgeleid worden tot talentcoach
en krijgen daarvoor scholing aangeboden,
zodat alle scholen een of meerdere deskundigen
hebben op het gebied van getalenteerde
kinderen. Zij worden de spil in het
opstellen van beleid en de uitvoering daarvan.
De deelnemers zijn verdeeld over drie
werkgroepen:
• Werkgroep nulmeting: aan de hand van
een checklist, vragenlijst en een overzicht
van gegevens wordt in beeld gebracht

Cijfers
Het aantal cognitief begaafde leerlingen in het
primair onderwijs is landelijk 10% (=150.000 leerlingen).
Van deze 10% is een kwart hoogbegaafd
(ongeveer 38.000 leerlingen).
Voor De Groeiling komt dit neer op ongeveer
600 leerlingen die cognitief begaafd kunnen zijn,
waarvan 150 hoog begaafd.
hoever elke school nu is op het gebied van onderwijs
aan cognitief getalenteerde leerlingen en waar
de school naar toe wil.
• Werkgroep signalering: de mogelijkheden voor
intake, signalering en diagnosticering worden onder
de loep genomen om vervolgens tot een
keuze voor een instrument te komen waarbij kinderen
die meer in hun mars hebben sneller herkend
worden. Er wordt een gefundeerd advies gegeven
aan alle scholen.
• Werkgroep onderwijsarrangementen: inventariseren
welke materialen, methodes, werkwijze (in
de klas, of in plusklassen) geschikt zijn om cognitief
getalenteerde leerlingen de juiste uitdaging te bieden.
Vervolgens kan een aanbod van aan alle scholen
gedaan worden.
Inmiddels zijn alle werkgroepen gestart. De werkgroep
nulmeting heeft onlangs ( 9 juni jl.) de bevindingen
gepresenteerd. Deze informatie wordt vervolgens
door de scholen gebruikt om een ‘op maat’
traject op te zetten.
Relatie met het koersdocument
In het concept Strategisch beleidsplan van De Groeiling
worden vier thema’s benoemd waar de komende
jaren zowel op bovenschools als op schoolniveau
(en groepsniveau) aan gewerkt wordt. Naast
passend onderwijs, opbrengstgericht werken en de
professionele organisatie is dit ‘talentontwikkeling
voor leerlingen (en personeel)’. Hierin wordt ook
het verband gelegd met het project Toptalent.
Relatie met het advies-, kennis- en begeleidingscentrum
Het project Toptalent is verbonden aan het advies-,
kennis- en begeleidingscentrum van De Groeiling
dat per 1 augustus a.s. van start gaat. Via dit centrum
wordt de informatie verstrekt, worden cursussen en
scholing aangeboden en hier is de projectorganisatie
gehuisvest.
Verstrekken informatie
Op de website www.degroeiling.nl wordt onder de
button ‘Onderwijs’, bij het balkje ‘Toptalent’, informatie
verstrekt die toegankelijk is voor alle geïnteresseerden.
Ook kan contact op worden genomen
met Odilia van den Berg via de e-mail:
toptalent@degroeiling.nl.
Column
Gerard van Hooff
Handige donder
tegen wil en dank
Als ik na een zestal weken mijn gezicht weer eens laat zien en de
penicillinekuur mijn gemoed en mijn fysieke mogelijkheden nog
danig dwars zit, ligt er een keurig uitgetikt briehe op me te wachten.
Aan de datum die erop staat te oordelen, zijn de erop aangebrachte
ongemakken al van een eerder tijdstip. De verlichting van
de aula is voor de helft in ongerede geraakt en een reeks lampen
weigert welke dienst dan ook.
Van plan om het hoger op te zoeken was ik eigenlijk nog niet. Thuis
had ik moeten beloven letterlijk niet boven mijn macht te gaan werken.
Het aangedragen probleem was echter een buitenkansje om
mijn prestige eens danig op te poetsen. Snel haalde ik een van de
trappen tevoorschijn, zette hem onder de voorste lampen van de
gemeenschapsruimte en drukte de plafondplaat van zijn plek. Meteen
ontwaarde ik de witte contactdoos waar vanuit een zwart snoer
zich richting Tl-balk nummer één begaf. Bij een van mijn eerdere
speurtochten in het geheimzinnige gebied tussen plafondplaten en
dakbedekking ter vervanging van Tl-buizen had ik me de eenvoudige
constructie waarmee semi-overheidsgebouwen uit de zeventiger
jaren werden uitgerust eigen gemaakt. Doorkoppelen met een
snoertje volstond in die tijd. Het aanraken van stekkers (mannetje –
vrouwtje) volstond om het euvel op te lossen. Het overhalen van
de schakelaar bracht een kettingreactie op gang en de daarbij behorende
zee van licht. Te snel dichtte ik het gat in het systeemplafond,
zette de trap op zijn plek en spoedde me met een uitgestreken
gezicht naar het kantoor en na ‘binnen zonder kloppen’
meldde ik de reparatie van de aulaverlichting. Tijd: 2 minuten en 18
seconden.
Een gevoel van trots maakte zich van mij meester. In deze gnancieel
barre tijden, waarin ik niets dan rampspoed hoor en zelfs even
overwoog mijn baan ‘schaal 4’ als besparingsfactor in te brengen,
was ik mijn geld al weer meer dan waard gebleken. Bij vrienden en
kennissen die zich erover verwonderen dat ik plezier beleef aan
mijn bijbaantje naast het FPU-schap en twijfels uiten aan mijn handigheid
vertel ik altijd de waarheid: “De norm ligt in de vergelijking.
Binnen het onderwijs zijn ze zo onhandig dat een sukkel als ik er
met respect behandeld word”. Thuis mocht ik in mijn jeugd nog
geen schroevendraaier pakken op straffe van een gkse schrobbering,
nu ben ik plots een handige donder. Het kan verkeren.
GERARD VAN HOOFF IS CONCIëRGE OP DORPSSCHOOl DE BRON EN
DE SPEEl- EN WERKHOEVE.
17

18
I N T E R V I E W
JEANNETTE
OOSTERWIJK
KIEScoach
> TEKST Martine Schonenberg <
Eerste hulp
bij scheiding: de KIEScoach
Een klas zonder gescheiden ouders is een grote
uitzondering. Een op de zes kinderen krijgt een
scheiding te verwerken. Om kinderen te helpen al dat
leed aan te kunnen is KIES (Kind In Echtscheiding
Situatie) ontwikkeld. Een veelomvattend programma
op basis van hulp aan kinderen uit een gebroken
gezin. Jeannette Oosterwijk is KIEScoach. “Belangrijk
is de focus op positiviteit, een kind kracht geven en
het delen van ervaringen met elkaar”.
Wat is je functie binnen
De Groeiling?
“Sinds een jaar of negen werk ik op basisschool
’t Carillon in Gouda als groepsleerkracht.
Dit jaar geef ik les aan een combinatiegroep
4/5 en sta een ochtend in de
week voor een kleutergroep, 1/2.”
Hoe is KIES op je pad gekomen?
“Twee jaar geleden had ik een groep van
drieëntwintig leerlingen, van wie zeven uit
een gezin met gescheiden ouders. Kinderen
in echtscheidingsituaties hadden altijd
al mijn interesse. De ouders van mijn beste
vriendin gingen scheiden toen wij in groep
vijf zaten. Hoewel mijn ouders niet ge-
scheiden zijn, heb ik het van heel dichtbij
meegemaakt. Dat heeft veel indruk gemaakt.
Ook hoe dat later doorwerkt, als je
zelf trouwt en kinderen krijgt. Per toeval
zag ik dat er een KIESgroep startte in
Gouda. Zoekend op internet las ik op de
site van KIES hoe je zelf coach kan worden.
‘Dit is iets voor mij’, dacht ik meteen.”
Wat doet het KIES programma
voor kinderen?
“Kies is een spel- en praatgroep. Bedoeld
om de scheiding te verwerken, een plekje
te geven. Kinderen ervaringen te laten delen
met lotgenoten zonder dat er iemand
partijdig is. Kinderen leren dat ze niet de
enige zijn die een dergelijk nare situatie
doormaken. Een scheiding is voor een
kind een rouwproces. Ze gaan daar vaak
alleen doorheen, omdat ze de ouders niet
willen belasten. De school is een gjne plek
voor kinderen om met KIES te werken. Het
is een veilige, vertrouwde omgeving.

Wanneer KIES op school wordt aangeboden,
ontvangen alle kinderen van gescheiden
ouders een uitnodiging. Nadat er van
de ouders toestemming is, worden er
groepen gevormd van maximaal vijf kinderen
per coach. Kinderen van 4-7 en 8-12
jaar worden apart ingedeeld. Via thema’s
worden onderwerpen aangeboden in de
vorm van gesprekken, spelletjes, tekenop-
drachten en rollenspelen. Doel is kinderen
sterker te maken, ze te laten nadenken
over wat zij belangrijk vinden, hoe ze hun
gevoelens kunnen uiten. Belangrijk is de
focus op positiviteit, een kind kracht geven
en het delen van ervaringen met
elkaar.Het zijn niet alleen de probleemgevallen
met moeilijke scheidingen die bij
KIES welkom zijn. Juist kinderen die de
scheiding goed hebben doorstaan kunnen
nuttige tips en ervaringen delen met hen
die daarin minder gelukkig zijn. De scheiding
moet minstens een half jaar geleden
zijn. Dit omdat materiaal daarop is afgestemd
en de situatie, wanneer je er midden
in zit, nog niet is te overzien. Als ouders
nog in het proces van de scheiding
zitten, is het voor kinderen moeilijker om
over te praten. Het is te vers. Terugkijken
kan dan nog niet. Wel zijn er ook coaches
die een praktijk hebben voor individuele
begeleiding gericht op kinderen van wie de
ouders nog bezig zijn met de scheiding. Rol
van de KIEScoach is een begeleider te zijn
voor het kind. Iemand die neutraal is en bij
wie het zijn verhaal kwijt kan. Die weet wat
je meemaakt en met je meeloopt.”
Wat is de rol van de ouders in
KIES?
“KIES is een programma gericht op de kinderen.
De ouders moeten wel toestemming
geven, liefst allebei. Het is niet de
bedoeling over de ouders te praten, maar
over de situatie en hoe het kind daar schadevrij
uit kan komen. Op een algemene informatieavond
vertel ik aan de ouders wat
het programma inhoudt. Daarin vertel ik
ook dat wat kinderen vertellen, vertrouwelijk
wordt behandeld. Na de bijeenkomsten
geef ik een evaluatieavond. Waarin ik alge-
meen bespreek hoe het ging en ik ouders
nog tips en informatie kan geven over hoe
om te gaan met de gevoelens van hun kinderen
rond deze situatie. Voor ouders is
het best moeilijk om kinderen over hun
privésituatie te laten vertellen. Niemand
hangt graag zijn vuile was buiten. Als ouders
en coach ga je voor hetzelfde doel,
namelijk het kind sterker maken. Daarom
Het is niet de bedoeling over de ouders
te praten, maar over de situatie en hoe
het kind daar schadevrij uit kan komen.
werken ouders toch graag mee.”
Werk je op jouw school al met
KIESgroepen?
“Momenteel wordt het nog niet aangeboden
op ’t Carillon. We praten nog of we
dit onder of na schooltijd moeten aanbieden.
De mogelijkheid is er en het kan iets
zijn waar je je als school mee progleert.
Voor kleinere scholen is het organisatorisch
makkelijker te realiseren. Ook spelen
gnanciën een rol. In de tijd dat ik als KIEScoach
werk op school, is er toch iemand
nodig voor mijn groep.”
Heb je tips voor leerkrachten wat
betreft kinderen in een scheiding -
situatie?
“Als leerkracht heb je een belangrijke signaalfunctie.
Bekende kenmerken van kinderen
in zo’n situatie zijn vermoeidheid,
concentratieproblemen en teruggetrokken
zijn. Maar ieder kind is anders en reageert
op zijn eigen manier. Geef aan de leerling
aan dat je weet dat het in een vervelende
situatie zit en het bij jou terecht kan als het
wil praten. let erop dat je niet ‘papa en
mama’ gebruikt wanneer je naar bijvoor-
Nog wat cijfers ...
• Er zijn 260 KIEScoaches in Nederland.
• 1 op de 6 kinderen krijgt met een
scheiding te maken.
• 1 op de 4 kinderen heeft een jaar na
de scheiding geen contact meer met
de ouder bij wie het niet woont,
meestal de vader.
• 80% van de kinderen gaat bij de
moeder wonen.
• 15% van de ouders heeft co-ouderschap.
• 10% van alle kinderen reageert
ernstig na een scheiding.
beeld het weekend vraagt. En wees alert
bij vader- en moederdag. Het feit dat je er
voor het kind bent en geen oordeel hebt,
dat is belangrijk. Ook is het goed wanneer
de school een protocol heeft rond gescheiden
ouders. Geef je bijvoorbeeld
twee maandbrieven mee, nodig je ouders
indien nodig twee keer uit voor een ouderavond.
Daar moet je als school over nadenken,
het voorkomt veel onduidelijkheid.”
Heb je wensen voor KIES binnen
de Groeiling?
“Het zou mooi zijn als KIES een plek zou
krijgen op scholen. Zelf zou ik graag bovenschools
aangesteld worden. Als ambulant
begeleider zou ik er als KIEScoach
voor verschillende scholen kunnen zijn.
Dat is een mooie droom voor de toekomst.”
Meer weten over KIES?
Bezoek de website: www.kiesvoorhetkind.nl
of schrijf je in voor de workshop
die Jeannette Oosterwijk geeft op de
Groeilingdag in oktober.
Resultaten onderzoek Universiteit Utrecht naar KIES
(2005 en 2007)
• Met de KIES kinderen gaat het beter dan kinderen in dezelfde situatie zonder KIES.
• De communicatie tussen ouders en kind is aantoonbaar verbeterd.
• KIES kinderen zagen hun vader vaker.
• Moeders en kinderen waarderen KIES met een 8,7, vaders geven een 7,8.
• Scholen zijn erg tevreden.
• Kinderen voelden zich minder eenzaam en verdrietig.
• Kinderen konden hun gevoelens beter uiten en werden weerbaarder.
19

20
Uit de kunst!
Iedere school heeft er wel
één. Een kunstwerk met een
bij zondere waarde. Gemaakt
door leerlingen, gekregen bij
een lustrum of speciaal om
een heel an dere reden.
Dit keer op bezoek bij de bijenkorf in Gouda.
Directeur Harm Hakkoer:
Soort kunstwerk: Een mozaïek in
de vorm van een honingraat.
Het zijn acht afbeeldingen die
een aantal vakgebieden laten
zien die we op school aanbieden.
Kunstenaar:
Het is gemaakt door de leerlingen
van de groepen vijf tot en met
acht tijdens de creamiddagen in
2007 / 2008 naar het ontwerp
van een aantal leerkrachten en
een ouder.
”Het kunstwerk is gemaakt door
onze eigen leerlingen en het is
een van de laatste projecten van
de vorige directeur, Aad Heerkens.”
Titel: Klassenwerk
Materiaal: Wandtegels, trespa.
Afmeting: 6x3 meter.
In de school sinds: Juni 2008
Plaats in de school: Aan een muur op het schoolplein.
Verhaal achter dit kunstwerk:
Het bijzondere aan het kunstwerk is dat het door onze eigen leerlingen
is gemaakt en het een van de laatste projecten van onze vorige directeur,
Aad Heerkens, was.
Ook met een kunstwerk van uw school in ‘Uit de Kunst?’ Mail naar: m.schonenberg@paxchristi-gw.nl