Zicht op water - Vitens

evenwicht met andere belangen mee in haar integrale planet-people-profit-afwegingen voor
bestaande en nieuwe winningen. Bij het realiseren van een duurzame drinkwatervoorziening tegen
de laagste maatschappelijke kosten staan wij open voor nieuwe combinaties en
samenwerkingsvormen met de landbouw, zoals innovatief grondwaterbeheer (vasthouden van
water, optimaliseren grondwatergebruik, peilbeheer, anti-verzilting, etc.), het invoeren van de
'emissiecyclus', blauwe bovenwettelijke diensten en het ondersteunen van de invoering van 'best
practices'. Vitens wil de druk van de landbouw op haar kwetsbare winningen met name op de
hogere zandgronden verminderen en wil in samenwerking met de landbouworganisaties komen tot
een duurzame, emissiearme landbouw met toekomstperspectief rondom deze winningen.
Vitens probeert schade zoveel mogelijk te voorkomen door een goede waterhuishoudkundige
inpassing te realiseren. De resterende schade als gevolg van de onttrekking wordt vergoed. In de
Waterwet is voor het vergoeden van schade een commissie van deskundigen ingesteld (CDG:
Commissie Deskundigen Grondwaterwet 1 ). Vitens gaat bij het vergoeden van de schade uit van de
door de CDG opgezette systematiek. Oude schaderegelingen worden aangepast aan de CDGsystematiek,
waarbij de vergoedingen zijn gebaseerd op een gemiddeld klimatologisch jaar en zijn
geïndexeerd op basis van jaarlijks door CDG vastgestelde schadenormbedragen (veeteelt: kosten
van vervangend veevoer, akkerbouw: gemiddeld bouwplan). Vitens vindt het belangrijk om met
de vertegenwoordiging van een schadegebied (Werkgroep Water) te overleggen over nieuwe
regelingen of knelpunten in bestaande regelingen.
Ecologie
Vitens voelt zich verantwoordelijk voor verdrogende effecten van haar winningen op
natuurgebieden. Minimalisering van de ecologische effecten is uitgangspunt bij het ontwikkelen en
inpassen van nieuwe winningen. Bij het terugdringen van de ecologische effecten van onze
winningen geven wij voorrang aan de Natura 2000- en (sub)TOP-gebieden als onderdeel van de
ecologische hoofdstructuur. Wij brengen de relevante effecten in beeld en beoordelen in hoeverre
winningen een bijdrage aan de gewenste natuurwaarden en biodiversiteit kunnen leveren door een
goede bescherming van de grondwaterkwaliteit en het in stand houden van een goede
hydrologische situatie. Wij beoordelen onze effecten op de natuur altijd in relatie met de effecten
van andere veroorzakers zoals de landbouw en betrekken maatschappelijk rendement in onze
afwegingen als wij investeren in maatregelen.
Watersysteem
Als water wordt onttrokken voor huishoudelijk en bedrijfsmatig gebruik, kan dat ten koste gaan
van ander gebruik (of waarde) van water. Het onttrekken van grond- of oppervlaktewater
beïnvloedt immers altijd het watersysteem. In deze paragraaf wordt ingegaan op de vraag hoe
Vitens omgaat met de beïnvloeding van watersystemen.
De waarde van water(systemen) kan worden onderscheiden in gebruiks-, toekomst- of
belevingswaarde [bron: Rapport De waarden van water; manifest van de waterkring, maart
1998]. De gebruikswaarde van water voor functies zoals landbouw, ecologie etc. is een belangrijk
aandachtspunt bij het inpassen van de winning in de omgeving en het minimaliseren van de
schade. De gebruikswaarde van water(systemen) wordt bij vergunningaanvragen beoordeeld bij
de effecten op andere functies en is daarmee een belangrijk aandachtspunt. De toekomstwaarde
houdt voor Vitens in dat de onttrekking duurzaam moet zijn. Dit betekent dat de '(water) footprint'
zo klein mogelijk moet zijn en dat de aanvoer van water duidelijk groter moet zijn dan de
onttrekking. Dit onderdeel wordt onder andere getoetst naar aanleiding van de Kaderrichtlijn
Water en bij de beoordeling van de effecten op andere functies bij vergunningaanvragen. Voor het
beoordelen van de directe aantasting van watersystemen blijft alleen de belevingswaarde over.
Vitens wil de belevingswaarde zoveel mogelijk behouden en compenseert indien noodzakelijk de
aantasting van deze waarde door het nemen van civieltechnische maatregelen.
Vitens streeft ernaar om de beïnvloeding van het watersysteem zo in te richten dat er een
meerwaarde ontstaat voor het (grond)waterbeheer (peilbeheer, ontwatering, vasthouden, etc.).
1 De nieuwe naam wordt ACSG: AdviesCommissie Schade Grondwater. In de LTV wordt de naam CDG gebruikt.
Pagina 33