Leef & Geniet - Bouman GGZ

eef Tijdschrift over verantwoord genieten 1 • Najaar 2011
5X PERSOONLIJK
‘Tijd voor mezelf’
LEKKER = GEZOND
Kiezen hoeft niet!
GEEN 16, GEEN DRUPPEL?
Zo regel je dat
met je puber
& geniet
NIEUW
TIJDSCHRIFT
OVER
VERANTWOORD
GENIETEN

INHOUD
2
4
9
10
14
18
20
24
26
‘Genieten is voor mij…’
Vijf lezers vertellen
Ken je drankje
Mineraalwater (zie ook 17 Bier,
23 Wijn en 27 Mixdrankje)
Genieten = gezond
Bewegen, eten, relaxen
Aan de keukentafel
Heineken-directeur Philip de
Ridder en zijn studerende zoon
Vraag & Antwoord
Deskundigen geven advies
Pubers en alcohol
Hoe pak je dat aan?
Eten als je zwanger bent
‘Ik lust ineens frikandellen!’
Welkom bij Sprink!
Voor leefstijladvies en meer
20
14
10
Dagje wellness winnen?
Kijk op blz. 13
4
9
24

leef
Tijdschrift over verantwoord genieten 1 Najaar 2011
5X PERSOONLIJK
‘Tijd voor mezelf’
LEKKER = GEZOND
Kiezen hoeft niet!
GEEN 16, GEEN DRUPPEL?
Zo regel je dat
met je puber
& geniet
NIEUW
TIJDSCHRIFT
OVER
VERANTWOORD
GENIETEN
Welkom in Leef & Geniet
Je hebt het eerste nummer in handen van Leef & Geniet, een
nieuw magazine over gezond genieten, gemaakt door Bouman
GGZ en Heineken Nederland. Verbaast die afzender je? Kunnen
we ons best voorstellen. Een zorginstelling en een bierbrouwer.
Zorg en commercie. Totaal verschillende organisaties en
belangen. Of toch niet?
Uiteraard kun je een waslijst met onderlinge verschillen noemen.
Maar er is óók een belangrijke overeenkomst. We voelen ons
namelijk allebei geroepen bij te dragen aan de verantwoorde
leefstijl van mensen. Genieten hoort bij het leven, en kan
gelukkig prima op een gezonde manier. Een kwestie van
slimme keuzes maken!
Neem nou alcohol: niks mis met genieten van een glaasje – als
je oud genoeg bent tenminste. Als Heineken zijn we trots op
het kwaliteitsproduct dat we brouwen. Tegelijk doen we er
alles aan om de boodschap ‘geen 16, geen druppel’ uit te
dragen. En als Bouman GGZ kijken we daar hetzelfde tegen
aan. Daar weten we als geen ander hoe schadelijk overmatig
gebruik van alcohol kan zijn. En willen we mensen – bijvoorbeeld
via een initiatief als Sprink (zie blz 26) – helpen om bewuste en
gezonde keuzes te maken.
Om die keuzes te kunnen maken, heb je kennis nodig. En die
kennis willen we je in dit magazine aanreiken. Eerlijke informatie
over gezond genieten en alles wat daar bij hoort.
We wensen je veel leesplezier!
Philip de Ridder, algemeen
directeur Heineken Nederland
COLOFON
Leef & Geniet is een gezamenlijke uitgave van Bouman GGZ en Heineken Nederland • Redactiecommissie Michael Dickstein,
Mehtap Ersoy, Inge Muis, Lianne Visser • Concept & realisatie Sanoma Custom Media • Managing editor Greetje van de Pol
• Art director Janneke Niezen • Chef redactie Jeannette Verleg • M.m.v. Annemarie Arends, Fjodor Buis, Annemarie van Dijk,
Ietje Draaijer, Getty Images, Nandy Groenestein, Ingrid van Koppenhagen, René Koster, Yvette Kuiper, Masterfile (cover),
Terri Schwartz, Britt Sijtsma, Hans Vissers, Cécile Vrinten • Drukwerk Drukkerij De Bink, Leiden • Redactieadres Leef & Geniet
Postbus 8549, 3009 AM Rotterdam, info@sprink.nl.
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
COLUMN
Sjef Czyzewski, voorzitter
Raad van Bestuur Bouman GGZ
3

GENIETEN IS...
4
…zo vaak
mogelijk
tennissen
Floris [20]
Floris Pagano tennist sinds zijn zevende
en geeft naast zijn studie tennisles.
“Tennis is mijn hobby en mijn werk. In september
pak ik ook mijn studie weer op. Tot mijn
zeventiende droomde ik van een toekomst als
professionele speler. Daar was ik dagelijks mee
bezig en moest ik veel voor laten. Maar toen ik
me realiseerde dat ik niet de nieuwe Nadal zou
worden en die droom opgaf, werd het wat relaxter.
Ik kan nu best met een avondje minder slaap
of een keer iets minder gezond eten. Maar
gezond genieten is voor mij nog altijd bezig zijn
met mijn allergrootste passie: tennis.”

Astrid [32]
Astrid van Buuren is getrouwd met
Minko, moeder van Menszo (3½) en
zwanger van de tweede.
“Gezond genieten betekent voor mij nóg
bewuster leven. Ik luister goed naar mijn
lichaam, vooral nu ik zwanger ben. Ik probeer
elke dag aan de twee ons groenten en twee
stuks fruit te komen, ga iedere week naar
zwangerschapsyoga en doe bekkenoefeningen.
Maar ik zorg ook voor genoeg ontspanning.
Een middagdutje, in de tuin zitten met een boek
of met een vriendin naar de sauna. Even rust
pakken en een moment voor mezelf creëren.”
…een moment
voor jezelf
5

6
...lekker
samen eten
Alida [33]
Alida de Bruijn (33) is getrouwd en
heeft twee kinderen (6 en 11).
“Ruim anderhalf jaar geleden verdraaide ik mijn
enkel en werd m’n pees doorgescheurd. Een
operatie hielp niet, de pijn en zwelling bleven. Ik
zit momenteel wéér in het gips in de hoop dat
het helpt. Veel dingen moet ik laten schieten.
Sporten, autorijden, en ik word belemmerd in
het dagelijks leven. Toch probeer ik te genieten
van de kleine dingen. Lekker samen eten met de
hele familie, een knuffel van de kinderen, frisse
buitenlucht, onze nieuwe pup. Ik hoop dat ik
straks ook weer letterlijk gezond kan genieten.”

Bert [27]
Bert Noteboom is jongerenwerker en
jeugdpastor, getrouwd met Christa en
vader van Joshua (4) en Joëlle (2½).
“Wekelijks ben ik zo’n 60 uur aan het werk en
onderweg. Ik vind het enorm belangrijk om
innerlijk tot rust te komen. Zeker als ik een koor
dirigeer of een zaal toespreek, maar ook als een
jongere mij in een gesprek meeneemt in zijn of
haar ontroerende en heftige levensverhaal.
Emoties ontladen achter de piano maar ook
stoeien met de kinderen geven mij ontspanning.
Ook maak ik regelmatig een fi etstochtje. In de
natuur komen mijn gedachten tot rust.”
…stoeien met
de kinderen
7

8
…in goede
conditie
blijven
Monique [52]
Monique Schouten is psycholoog en
alleenstaande moeder met drie
opgroeiende zonen.
“Gezond genieten betekent voor mij gezond
eten en drinken om lang vitaal te zijn en er goed
uit te blijven zien. Ik wil in goede conditie blijven,
voor mijn kinderen én voor mijn werk. Ik
mijd roken, drinken en suikers, en eet veel fruit,
groenten en volkorenproducten. Ik tel geen
calorieën, maar let wel op voedingswaarden. Ik
eet vrijwel geen vlees, wel vis. Natuurlijk zondig
ik weleens met een bitterbal, ook dat hoort
erbij. Kiezen voor gezond is zorgen voor jezelf.”

Mineraalwater moet altijd
worden gebotteld op de plaats
waar het wordt gevonden.
Koolzuurgas werd
halverwege de
achttiende eeuw
ontdekt. Twintig
jaar later vond de
Engelse scheikundige
Joseph
Priestley een
methode om water
met koolzuurgas te
verrijken.
TOT OP DE BODEM
Wat weet je eigenlijk over wat je drinkt?
Dít zit er in je mineraalwater.
Het ene mineraalwater is het andere
niet. De smaak wordt namelijk bepaald
door de mineralen. Er zijn milde, zure
en zoutachtige soorten.
Mineraalwaters
bevatten onder
andere natrium,
calcium, kalium
en magnesium.
Het verschil tussen bronwater en
mineraalwater? Bronwater komt net als
mineraalwater uit een natuurlijke
waterbron, maar mag men vervoeren
om te bottelen (mineraalwater niet).
Verder hoeft op het etiket van bronwater
niet vermeld te worden wat de
samenstelling van het water is (bij
mineraalwater wel).
Met 0 kilocalorieën
is
mineraalwater
het perfecte
dieetdrankje.
Wist je dat er
ook mineraalwaters
met
natuurlijke
bubbels zijn?
Sprudel heet
het dan: water
met een van
nature hoge
koolzuurgraad.
Best een klusje voor
de fabrikanten: het
mineraalgehalte
van het water, de
temperatuur én
de stroming vanuit
de bron moeten
constant zijn.
De bubbels zelf smaken nergens
naar. Maar het voelt volgens
sommigen wel prettiger in de
mond dan ‘plat’ water én lijkt
meer dorstlessend. Misschien
vanwege de associatie met fris?
9

10
Gezond leven of zoveel mogelijk genieten? Kiezen
hoeft niet, want die twee gaan prima samen.
Lekker
(en tóch gezond)
Genieten maakt gelukkig
Wat is genot? Vaak wordt het omschreven als een
gemoedstoestand of emotie die een positieve ervaring
vormt: blijdschap, vermaak, plezier, extase of euforie.
Maar het is een moeilijk te defi niëren begrip. Waar je van
geniet kan verschillen van persoon tot persoon. Voor de
een is het gelukkig zijn in het hier en nu. Voor de ander
een avondje uit eten met vrienden, wandelen door de
bossen of wegdromen bij een spannend boek. Wat wel
zeker is: wie regelmatig geniet voelt zich beter. Ook lijkt
alles in het leven makkelijker te gaan. Op het werk, in
relaties en bij het doen van de gewone dagelijkse dingen.
Genotzoekers
Wat is dat, dat we als mens voortdurend op zoek zijn naar
genot? Volgens Margriet Sitskoorn, hoogleraar klinische
neuropsychologie, ligt de oorzaak in de evolutie. Ze
schreef er een boek over: Passies van het brein – Waarom
zondigen zo verleidelijk is. Margriet: “In onze hersenen
zit een genotsnetwerk dat ons van oudsher stimuleert
om zoveel mogelijk te verzamelen om te overleven. Eten,
drinken, seks, macht… Nadeel is dat alles in onze maatschappij
overvloedig aanwezig is, maar onze hersenen
daar nu nog niet op zijn geprogrammeerd. Ze zijn ontwikkeld
in tijden van schaarste.” Zal dat ooit anders zijn?
Margriet: “Onze hersenen zijn wel in ontwikkeling. En
onderzoekers hebben ontdekt dat er aan de voorkant
een gedeelte zit – in de evolutie het meest recente
gedeelte – dat verantwoordelijk is bijvoorbeeld voor het
stellen van lange-termijn-doelen, zelfrefl ectie, voor het
leren van feedback, enzovoorts. Kortom, dat gedeelte
waar wijsheid zit. Door dit te ontwikkelen – dat kan
bijvoorbeeld al heel goed tijdens de pubertijd – leren
we beter omgaan met de talloze verleidingen.”

ewegen
Sport hoort
Regelmatig sporten is goed voor je
lijf. Maar dat niet alleen. Het is gezellig,
het kan verbondenheid geven
met je teamgenoten en het geeft
nieuwe energie. Door te bewegen
wordt de doorbloeding verhoogd en
zo krijgen de hersenen meer zuurstofrijk
bloed. Bovendien komen
endorfi nes (gelukshormonen) vrij,
waardoor stress en depressieve
Ja, yoga!
Geen zin in actief sporten? Yoga
is voor velen een goed alternatief.
De voordelen: je lichaam wordt
soepeler, sterker, je verbetert
je concentratievermogen maar
vooral... je voelt je lekker
ontspannen!
stemmingen afnemen. Extra eten?
Wil je optimaal genieten van het sporten, dan is het
belangrijk ook te denken aan voldoende eten en
drinken. Eet je gewoon volgens de Schijf van Vijf dan
krijg je in principe genoeg binnen van wat je lichaam
nodig heeft. Extra belangrijk is het om voldoende te
71%
van de mannen in Nederland sport
regelmatig. Van de vrouwen is dat
66%. Bij mannen is teamsport (voetbal!)
populairder dan bij vrouwen.
Use it or lose it
Het is een uitspraak die zeker opgaat voor je brein.
Door je mentaal in te spannen, blijven de hersenen
aan het werk. Kies daarvoor wel een bezigheid die
je leuk vindt. Voor de een is dat bridgen, voor de
ander kruiswoordpuzzels oplossen, voor weer een
ander pianospelen.
drinken, water voldoet prima. Let er wel op dat je voor
het sporten niet te veel eet, maximaal twee uur voor
het sporten een lichtere maaltijd en maximaal vier uur
eerder een zware maaltijd.
= genieten
Top 5
favoriete
sport
Wil je het ook
volhouden, dan
moet sporten
natuurlijk wel
léuk zijn. Gelukkig
zijn er in ons
land zoveel
soorten sport
dat er voor
iedereen wel
wat bij zit.
Welke zijn het
populairst?
Mannen:
fi tness,
voetbal,
wielrennen,
hardlopen,
tennis.
Vrouwen:
fi tness,
groepsles op
muziek,
wandelsport,
hardlopen/
joggen,
danssport.
Bron: CBS
11

12
eten
Supersap
Heel gezond en héél lekker is een
sapje of smoothie met vers fruit.
Kies bijvoorbeeld voor:
1) banaan
geeft direct veel energie
2) sinaasappels
een echte opkikker voor je
immuunsysteem
3) granaatappel
boordevol antioxidanten, veel
meer dan groene thee en nog
lekkerder ook
4) druiven
bevatten polyfenolen, wat goed is
tegen hart- en vaatziekten
5) blauwe bes
met anthocyaninen, die antiverouderend
en ontstekingsremmend
werken
= genieten
Goed bezig
Een glaasje op z’n tijd is best lekker. Maar dan wel met
mate. Gelukkig zien ook steeds meer bedrijven zelf het
belang in van verantwoord omgaan met drank. Zo neemt
bierbrouwerij Heineken al langer zelf verantwoordelijkheid
voor een goed alcoholbeleid. Bijvoorbeeld onder
de eigen werknemers, doormiddel van strikte bedrijfsregels
en voorlichting aan alle medewerkers. Ook heeft
Heineken samen met Bouman GGZ een fi lmpje gemaakt
voor horecaondernemers en hun personeel, om bewustwording
over verantwoord alcoholgebruik te stimuleren.
3x zo gezond
Gezond eten niet lekker? Verre van! Vers fruit, een mals stukje vlees of een
goedbelegde volkoren boterham zijn toch heerlijk? Vind je het toch moeilijk
om er een gezond eetpatroon op na te houden:
• Bedenk dat je iets wat je niet lekker vindt vaak makkelijk kan vervangen
door iets wat je wel goed vindt smaken. Houd je bijvoorbeeld niet van
(vette) vis? Neem dan een handjevol walnoten of smeer op je brood verrijkte
halvarine om zo toch aan omega-3-vetten te komen. Vind je spinazie niet
lekker? Ook gedroogde abrikozen of rundvlees bevatten ijzer.
• Een gezond alternatief kiezen is niet moeilijk. Vervang 48+ kaas bijvoorbeeld
eens door 30+ kaas, dat veel minder vet bevat, en volle melk door
halfvolle melk. Bak eens wat vaker in olijfolie en probeer wat minder zout
door het eten te doen: verse kruiden zijn soms een prima alternatief.
• Voer de hoeveelheid groente en fruit in de maaltijd geleidelijk op. Na
verloop van tijd weet je niet meer beter. De aanbeveling is:
minimaal twee stuks fruit en twee ons groente per dag.
Beter dan je denkt!
• Chocola zouden antioxidanten en
polyfenolen bevatten die ontstekingsremmend
werken en beschermen tegen
agressieve deeltjes in je lichaam.
• Koffi e – liefst zonder suiker en melk – draagt
bij aan voldoende vocht, maar onderzoeken lijken ook
te bevestigen dat het het risico op diabetes type 2 verlaagt
en dat het beschermt tegen hart- en vaatziekten.
• Er zijn onderzoeken die erop wijzen dat bier een lager
risico op hart- en vaatziekten geeft en vermoedelijk ook
op ouderdomsdiabetes.
Let wel: voor al deze producten gelden de gunstige effecten
alleen bij matig gebruik!
Meer info: www.kennisinstituutbier.nl.

elaxen
‘Tot over twee weken!’
Kijk je ook altijd zo uit naar je vakantie? Een langere periode
even weg van werk heeft ook nut voor je gezondheid.
Stress kan zich gedurende een periode opstapelen
en uiteindelijk het immuunsysteem, leervermogen en
geheugen aantasten. Daarom heeft je lichaam tijd nodig
om te herstellen. Even een tijdje lekker luieren is daarom
geen overbodige luxe.
Boekensteun
Boekenwurmen wisten het al lang, maar ook onderzoek
heeft het aangetoond: lezen is een van de beste manieren
om te relaxen. Zes minuten lezen kan al genoeg zijn
om je stressniveau met 68 procent te verminderen. Het
werkt sneller dan luisteren naar muziek, het maken van
een wandeling of op de bank zitten met een kopje thee.
Zweten
is weten
Niet voor niets
gaan veel topsporters
naar de
sauna. Het maakt
je gewrichten
soepeler,
doorbloedt je
spieren,
verbetert je
weerstand,
en het is nog
lekker ook.
WINNEN
= genieten
Loving feeling
Vrijen is niet alleen lekker, het
schijnt ook wat te doen voor je
lichaam.
1) Regelmatig seks helpt stress
verminderen.
2) Het verzacht pijn, vanwege de
endorfi nes (gelukshormonen) die
vrijkomen.
3) Het is goed voor de lijn: met een
halfuur intensief vrijen verbrand je
al snel 150 calorieën.
4) Je bloed gaat sneller stromen,
wat op de langere termijn een
positief effect heeft op hart- en
bloedvaten.
Genieten van de sauna, een massage, kruidenbaden… een dagje
wellness is supergezond voor lichaam en geest. Ook proberen?
Leef & Geniet verloot twee toegangskaarten voor wellness-centre
Elysium in Bleiswijk. Hier, gelegen in een prachtig natuur gebied,
kun je genieten van maar liefst 25 (!) verschillende sauna’s,
zoals een zuurstofsauna in Jugendstil, een Russische banja of
panorama-sauna bijvoorbeeld. Of laat je onderdompelen in een
Turkse hammam of een van de andere binnen- en buitenbaden.
Verder vind je hier vier restaurants en mogelijkheden voor beautybehandelingen
en massages. (zie ook www.elysium.nl)
Meedoen? Stuur een mailtje naar info@sprink.nl en vertel ons
(o.v.v. je naam, adres en e-mailadres) wat gezond genieten voor
jou betekent.
Laat me
lachen
Als je lacht,
ontspannen je
spieren en de
bloeddruk zakt.
In je bloed
komen afweerstoffen
vrij en
dat stimuleert
het immuunsysteem
van je
lichaam. Ook
pompen je
hersenen
endorfi nes, een
gelukshormoon
dat een prettig
gevoel geeft en
werkt als
pijnstiller.
13

14
Justin:
‘Alcohol is
nooit een
issue geweest’
Philip:
‘Maar als het
nodig is,
grijp ik in’

AAN DE KEUKENTAFEL
Als bierproducent wil hij zoveel mogelijk bier verkopen. Tegelijk draagt
hij actief uit dat iedereen normaal met alcohol moet omgaan. Gaat dat
wel samen? En hoe doet hij dat thuis? Een gesprek met Philip de Ridder,
algemeen directeur van Heineken Nederland, en zijn studerende zoon Justin.
Vanuit zijn studentenkamer in Amsterdam
kijkt Justin uit op het Heineken-concern waar
zijn vader werkt. Handig, soms stuurt vader
Philip zijn zoon een berichtje op vrijdag: of
hij tijd heeft om samen het weekend in te
luiden onder het genot van een biertje. Dat
zoiets moet kunnen, daar zijn ze het samen
over eens.
Heeft u uw kinderen voorgelicht
over verantwoord alcoholgebruik?
Philip: “Eerlijk gezegd heb ik nooit voorlichting
gegeven. Justin was denk ik vijftien toen
hij met iets te veel drank achter de kiezen
van zijn fi ets donderde. Ik zei: ‘Dat was lekker
hè.’ Zo van: je eigen schuld, als je te veel
drinkt heb je jezelf niet meer in de hand.
De tijden waren acht jaar geleden dan ook
wel anders. Er was veel minder bekend over
de schade die alcohol veroorzaakt aan de
hersenen van jongeren.”
Justin glimlacht als hij zich het moment weer
voor de geest haalt: “Hij was gelukkig niet
kwaad. Het was de eerste keer dat ik te veel
gedronken had. Dan val je vrij snel van je
fi ets.”
Philip: “Ik heb nooit stevige discussies gehad
over alcoholgebruik. Mijn jongste dochter
werd zestien en ging voor het eerst naar de
kroeg. Ze kwam thuis en zei: ‘Ik vond er niks
aan, dit doe ik niet meer.’ Alle drie de dochters
sporten veel en voelen ook niet echt
de behoefte om te drinken. Ik ben dolblij
dat ze niet roken. En drinken mag, mits
verantwoord.”
Op welk moment was u uw kinderen
wél gaan voorlichten?
Philip: “Bij ons thuis is het nooit een issue
geweest. Justin doet het prima op school,
dan zeur ik niet over een keer iets te veel
drinken. Ik geef ze in dat opzicht veel vrijheid
en ik grijp pas in als het echt structureel
wordt. Dan gaan de teugels in één keer
aan.” Philip valt even stil en vervolgt dan:
“Ik besef me goed dat het niet in elk gezin
zo voorspoedig loopt als bij ons.”
Is het als directeur van Heineken
makkelijker om uw kinderen te informeren
over de gevaren van alcohol?
Philip: “Ik weet er misschien meer van, maar
het is hoe dan ook niet moeilijk. Bij roken
was ’t het bekende spelletje: wij betalen je
rijbewijs als jullie niet roken. Als het echt
verkeerd gaat, zou ik voor schoktherapie zijn.
Ik zou foto’s laten zien zodat ze weten wat er
mis kan gaan. Zo begrijpt een kind van zestien
dat het niet buitensporig moet drinken.
Als alcoholproducent voel ik me verplicht
dat er verantwoord met het product wordt
omgegaan. Ik geloof erg in voorlichting naar
ouders. Zij moeten weten wat de gevolgen
zijn voor hun kind.”
Geen blaastesten thuis na het
stappen?
Justin luistert aandachtig als zijn vader vertelt:
“Meestal lag ik al in bed als zij thuis kwamen
na een feestje. Ik heb ze, naast die val van
Justin, gelukkig nooit dronken op de stoep
15

16
Justin de Ridder
Leeftijd 23 jaar
Woont Op kamers in Amsterdam
Studie Laatste jaar Econometrics and Operations
Research, VU te Amsterdam
Favoriete drank Bier
Philip de Ridder
Leeftijd 55 jaar
Woont In Soest
Kinderen Vier kinderen van 19, 20, 22 en 23 jaar
Werk Begon 27 jaar geleden bij Heineken, sinds
2006 algemeen directeur
gevonden. Daartegenover hebben zij mij wel
eens aangeschoten gezien.” Lachend: “Kinderen
hebben dat haarscherp door. Maar ik denk
dat mijn vrouw en ik het best goed hebben
gedaan. Goed voorbeeld doet volgen.”
Heeft u nog zicht op hun alcoholgebruik
nu?
Philip: “Je laat je kinderen los met het idee
dat ze volwassen zijn en hun eigen keuzes
kunnen maken. Als je ziet dat ze het goed
doen op school en als ze daarnaast ook
sporten, dan ben ik de laatste die daar wat
op aan te merken heeft.”
Nou Justin, hoeft je vader zich
terecht geen zorgen te maken?
Justin: “Ik heb het begin van mijn studentenleven
goed ingeluid. Zo was er een periode
dat ik elke maand weleens dronken was.”
Philip: “En nog wel meer ook, Just.”
Justin lachend: “Te veel alcohol en succesvol
studeren gaan niet zo goed samen. Daar ben
ik wel achter.”
Heb je het gevoel gehad dat je
ouders zich veel bemoeiden met
jouw drankgebruik?
Justin: “Nee. Als ik na een avondje stappen
de volgende dag maar rond een uur of elf uit
mijn bed was en het was niet te gek, dan was
het wel oké. Misschien hebben mijn ouders
zich er niet mee bemoeid omdat er ook niet
zoveel aan de hand was.”
Ging jij ook anders met alcohol om
dan je leeftijdsgenoten, gezien je
vader directeur van Heineken is?
Justin: “Er worden weleens grapjes over
gemaakt dat hij bij Heineken werkt, maar ik
heb niet het gevoel dat ik een naam hoog te
houden heb. Ik kan niet snel mijn glas leegdrinken
– of ‘atten’ zoals studenten zeggen.
Er valt in die richting dan ook geen grap te
maken.”
Favoriete drank Heineken bier Tips voor je eigen puber? Kijk op blz. 20

Ca. 4000 jaar voor Christus werd al bier
gedronken in Mesopotamië. Daarmee is bier
één van de oudste dranken uit de
menselijke geschiedenis.
TOT OP DE BODEM
De schuimkragen verschillen per land. Zo
gaan de Britten voor een kleine kraag, wij
Nederlanders houden van een grotere dot.
Bier
bestaat
voor zo’n
93% uit
water.
Wat weet je eigenlijk over wat je drinkt?
Dít zit er in een glas bier.
Een ‘gewoon’ pilsje bevat
ongeveer 5% alcohol, bij de
zwaardere bieren loopt dat
op van 7% tot soms wel 13%.
Het recept voor bier is simpel: neem vier
natuurlijke ingrediënten: graan, water,
hop en gist. Hiervan worden veel
verschillende soorten bier gebrouwen.
De bierconsumptie
in Nederland is
omgerekend 72,8
liter per hoofd van
de bevolking. Deze
hoeveelheid loopt
ieder jaar ietsje
terug.
Een gemiddeld biertje bevat
per 250 ml (standaardglas)
110 kcal, alcoholvrij bier de
helft.
De meeste bieren
worden van
graan gemaakt,
en bevatten
daardoor vitamine
B2, B3, B6 en B11,
én vezels: één glas
bier bevat 1 tot 2
gram oplosbare
vezels.
Te veel bier is schadelijk voor de
gezondheid. Aangeraden wordt:
niet meer dan één glas per dag
voor vrouwen en voor mannen
twee glazen per dag. En: geen
16, geen druppel.
17

18
Wat
nu?
De grens tussen genieten en
gezond is soms dun.
Gezondheidsdeskundigen geven
antwoord op prangende vragen.
Ik heb gedronken
tijdens het
uitgaan, maar nu
blijk ik zwanger
te zijn. Loopt mijn
kind gevaar?
Job Catshoek, behandelcoördinator Youz*:
“Ik begrijp heel goed dat je je zorgen maakt, maar helaas
kan ik je niet vertellen of je baby door het drinken van
alcohol schade heeft opgelopen. Daar zijn namelijk geen
testen voor. Zorg dat je vanaf nu geen alcohol meer drinkt,
dan weet je zeker dat je kindje daar geen schade door
oploopt. Maak je je grote zorgen, dan kun je het beste
praten met je gynaecoloog of verloskundige.”
Mijn dochter
heeft slechte
schoolresultaten,
vermoedelijk door
alcoholgebruik.
Hoe ga ik met haar
het gesprek aan?
Sanne van Delft, preventiemedewerker
Boumann GGZ*:
“Het is goed om je vóór het gesprek af te
vragen wat je wilt bereiken. Wil je dat je
dochter bewust wordt van het probleem, of
wil je dat ze direct stopt met drinken? Dat
bepaalt al voor een groot deel je houding in
het gesprek. En bedenk voor het gesprek
een goede locatie en tijdstip. Wat werkt
goed bij je dochter? Heb je eenmaal een
gesprek, vermijd dan verwijten en voer een
open gesprek te voeren. Waarbij je ook niet
voorbij moet gaan aan waarom ze drinkt.
Wat levert het haar op? Zo kun je makkelijker
een bruggetje slaan naar de negatieve
kanten van het gebruik. Bespreek ook de
minder leuke kanten van alcohol. In een volgend
gesprek kun je samen afspraken
maken. Is ze jonger dan 16 en experimenteert
ze nog maar kort, dan werkt verbieden
met een uitleg vaak het beste. Is ze ouder
dan 16 of drinkt ze al regelmatig, maak dan
samen afspraken over gebruik, hoeveelheden
en tijdstippen. En vraag haar: wat
vind je zelf redelijk? Bedenk: de een is
gevoelig voor een beloning, de ander voor
straf. Overleg eventueel ook eens met
andere ouders over hoe zij het ervaren.
Meer informatie vind je op www.
puberenco.nl en www.maakjekeus.nl.”

Ik heb gehoord
dat je ook online
een programma
kunt volgen voor
minderen met
alcohol. Is dat iets
voor mij?
Lea Hartog, e-coach Alcohol en Ik*:
“Op internet vind je verschillende programma’s
die je kunnen helpen te minderen.
Sommige programma’s worden
aangeboden door je ziektenkostenverzekering,
deze zijn niet anoniem. Daarnaast
zijn er programma’s die wel anoniem zijn,
en ook gratis. Let wel, in dat laatste geval
gaat het formeel niet om een behandeling
maar een training, om je te helpen bij het
stoppen. Zo’n training is bedoeld voor
stevige drinkers die bereid zijn na te denken
over hun drankgebruik, er tijd in willen
steken en openstaan voor adviezen. Heb
je het idee dat drinken voor jou meer een
moeten dan een keuze is? Heb je geen
controle over je drinkgedrag? Dan is zo’n
training wellicht een goede keuze. De training
is niet geschikt als je zware psychische
problemen hebt of als je bijvoorbeeld
depressief of niet stabiel bent, Dan kun je
je beter laten adviseren door de huisarts
voor een geschikte behandelmethode.
Twijfel je? Bij een online programma vindt
ook een screening plaats door middel van
het invullen van vragen. Vervolgens wordt
bepaald of je in aanmerking komt voor
individuele begeleiding.”
Mijn partner heeft
een drukke baan
en drinkt steeds
vaker ’s avonds
een fl es wijn leeg.
Wat kan ik doen?
Lea Hartog, e-coach Alcohol en Ik*:
“Een fl es per dag is inderdaad veel. Vermijd in
ieder geval een verwijtende sfeer, maar probeer
een gesprek aan te gaan. Kies daarvoor een
geschikt moment, als jullie allebei niet vermoeid
zijn. En vertel wat het drinkgedrag van je partner
met jou doet. Wat zijn de gevolgen voor jou? Wellicht
maak je je grote zorgen om zijn gezondheid,
of kun je niet in slaap komen door zijn of haar
gesnurk. Probeer er ook achter te komen waarom
hij of zij zoveel drinkt. Is het een manier om te
ontspannen? Misschien kun je vervolgens afspreken
om op een andere manier te zorgen voor
ontspanning, bijvoorbeeld door samen de hond
uit te laten, of door naar de sportschool te gaan.
Zodra je partner door heeft dat zijn of haar drinkgedrag
niet is wat het moet zijn, heb je een
ingang. Maar: je kunt je partner niet veranderen.
Wel kun je je zorgen uiten en je grenzen aangeven.
Aan hem of haar om te bepalen wat diegene
daar mee doet. Zoek je steun van anderen? Je
kunt overwegen je aan te sluiten bij een partnergroep.
Je huisarts kan je er meer over vertellen.”
*De * geraadpleegde deskundigen werken o.a. voor:
• Youz (biedt hulp aan jongeren, www.youz.nl)
• Bouman GGZ (instelling voor geestelijke gezondheidszorg,
www.boumanggz.nl)
• Alcohol en Ik (online training, www.alcoholenik.nl)
Ben je op zoek naar meer info over een gezonde leefstijl?
Hulp nodig bij het veranderen daarvan? Dan kan
Sprink je helpen! Kijk op blz. 26 of op www.sprink.nl.
ADVIES
19

Ben je
bezopen!
Ja, verbieden
helpt wél!
Als ouders heb je meer invloed op het
drinkgedrag van je kind dan je denkt.
Regels instellen en grenzen stellen:
het werkt, zeggen deskundigen.
Kinderen die regels krijgen
opgelegd drinken niet of in ieder
geval minder, omdat ze in hun hoofd
steeds de stem van hun ouders horen.
Bovendien: hoe langer alcohol drinken
wordt uitgesteld, hoe meer pubers
leren dat er ook andere manieren zijn
om je te vermaken op een feestje. Er
gaan dan ook steeds meer stemmen
op om de leeftijdsgrens op te trekken
naar 18 jaar.
Genieten willen we allemaal, ook
je puber. Maar alcohol is voor het
puberbrein gevaarlijk. Geen 16, geen
druppel, is dan ook de gouden regel.
Hoe verkoop je dat aan je kind?
Waarom niet
voor je 16e?
• De hersenen ontwikkelen zich tot
het 24e jaar. Alcohol verstoort die
ontwikkeling en dat kan van invloed
zijn op het karaker en het gedrag van
je kind.
• In de puberteit groeien botten en
spieren versneld. Hormonen beïnvloeden
deze processen en alcohol
verstoort de balans. Van jongens is
zelfs bekend dat overmatig alcoholgebruik
de botontwikkeling remt.
• Onder invloed van alcohol durven
jongeren meer en doen ze eerder
dingen die ze zonder alcohol niet
zouden doen, zoals onveilig vrijen.
• Na een avondje doorzakken
functioneert het geheugen slechter.
Concentreren wordt daardoor moeilijker.
Ook het reactievermogen neemt
af, wat de kans op ongelukken een
stuk groter maakt.
Floor [15] “Mijn ouders zijn niet zo van het verbieden. Ze
zeggen altijd dat ze erop vertrouwen dat ik zelf doe wat goed
voor me is. Dat vind ik fi jn. Zelf drink ik af en toe wel eens
een glaasje, maar ik heb net zo veel lol zonder drank.”
20

Het gesprek over alcohol met je kind
in een prettige sfeer laten verlopen.
Op tijd de regel instellen: tot 16
jaar geen alcohol. Maak duidelijk dat
daar niet over te onderhandelen valt.
Samen afspraken maken. Zoek
samen naar regels die passen (en straf
in geval van overtreding ervan). En:
voorkom dat de nadruk ligt op wat
niet mag. Positiever is wat wél mag.
Zelf het goede voorbeeld geven en
met mate drinken. Je kunt kinderen
prima uitleggen dat alcohol drinken
door een volwassene iets anders is
dan alcohol drinken door een jongere
in de groei. Een dertienjarige mag
toch ook geen auto rijden?
Je alcoholbeleid bespreken met
ouders van vriendjes. Vaak blijkt dat
het eeuwige argument ‘Maar hij mag
het wel!’ niet klopt. Bovendien: als
jij een alcoholverbod oplegt, maak
je het andere ouders makkelijker om
hun kind ook alcohol te ontzeggen.
Do’s > < Don’ts
Je puber af en toe een slokje laten
proeven of een glas geven tijdens
de feestdagen. Met het thuis ‘laten
wennen’ aan alcohol geef je het signaal
af dat je alcoholgebruik op deze
leeftijd wel goed vindt. Duidelijk zijn
werkt beter: geen alcohol tot 16 jaar,
thuis niet én buitenshuis niet.
Je kind voortdurend controleren.
Toon liever interesse. Vraag bijvoorbeeld
na een feestje hoe het was en
of het hem of haar gelukt is niet te
drinken. Niet gelukt? Maak dan geen
ruzie, maar probeer te achterhalen
waarom niet en bespreek hoe je
dochter of zoon dat in het vervolg
zou kunnen aanpakken.
Wie is de BOB?
Vrijwel iedereen kent de BOB-principes: BOB drinkt geen
alcohol en vooraf wordt afgesproken wie de BOB is.
Tijdens de BOB-zomertour spreken vrijwilligers bezoekers op
festivals en evenementen aan met de vraag wie voor die dag
de BOB-rol op zich neemt. De echte BOB’s, dus met nul
promille alcohol op, worden beloond met een gadget.
De tour wordt georganiseerd door Veilig Verkeer Nederland
en mede mogelijk gemaakt door onder andere Heineken.
Rutger [15] “Alcohol slecht voor je? Ja dûh! Daar ben ik niet
zo vatbaar voor. Maar mijn ouders checken mijn adem als
ik een feest heb gehad. Ruiken ze alcohol, dan mag ik een
week niet op de computer. En ja, dat werkt dus.”
21

PUBERS & ALCOHOL
Sappie?
Jongeren nemen nou eenmaal makkelijker
iets aan van mensen met wie ze
zich qua leeftijd en leefstijl kunnen
identifi ceren. Om ze te informeren over
verantwoord alcoholgebruik, is Bouman
GGZ het project Sappie?! gestart.
Dit is een project waarbij ‘peers’ worden
ingezet: jongeren met dezelfde leeftijd
en leefstijl. De peers geven op
een leuke manier voorlichting
aan de hand van een korte quiz
waarmee prijzen te winnen zijn.
Verder delen ze folders uit met informatie
over de risico’s van alcoholgebruik.
Vechten of
fl irten?
De Huilebalk, de Handtastelijke, de
Vechtjas, de Flirt… Het kunnen de alterego’s
worden van wie te veel heeft
gedronken. Om het uitgaanspubliek
hierop te wijzen, voerden de gemeente
Noordwijk en Heineken vorig jaar
de campagne ’Know the signs
Noordwijk’. Speciaal getrainde
teams spraken mensen op een nietbetuttelende
manier aan door middel
van een interactief kaartspel, met daarop
zeven alter ego’s. De ludieke actie
was een succes en heeft dan ook vervolg
gekregen in andere gemeenten.
Meer info: www.knowthesigns.com.
Ouder dan 16?
Ook dan hebben jongeren baat bij regels: hoe vaak en
hoeveel? Spreek bijvoorbeeld het aantal glazen af dat je
kind hooguit gedurende twee avonden per week drinkt.
En stel in dat er niet wordt gedronken op de avond voordat
hij of zij naar school of werk moet. Overleg dat je puber in
geen geval zoveel of zo snel drinkt dat hij aangeschoten of
dronken raakt.
Jochem [16] “Een vriend van mij mag zijn rijbewijs halen als
hij tot zijn achttiende niet drinkt. Daar houdt hij zich aan,
maar hij vindt het wel moeilijker om geen bier te drinken.
We pesten hem er niet mee, we snappen het allemaal wel.”
22

Witte wijn wordt
gemaakt van witte
of blauwe druiven,
zonder schilletjes, en
dus zonder tannine.
TOT OP DE BODEM
Wist je dat ook in
Nederland wijn
wordt gemaakt?
Circa 200 Nederlandse
wijngaarden
leveren jaarlijks
1.353.400 flessen.
Wat weet je eigenlijk over wat je drinkt?
Dít zit er in een glas wijn.
Veel wijnen danken
hun naam aan de
druivensoort waarvan
ze zijn gemaakt: chardonnay,
carbernet
sauvignon, merlot en
muscat bijvoorbeeld.
Rode wijn is dan wel
rood, de wijn wordt
gemaakt van bláuwe
druiven. Dat komt
door de natuurlijke
kleurstof tannine, die
in de schilletjes zit.
Hoe rosé z’n roze kleur krijgt? De schilletjes worden
binnen 24 uur verwijderd, zodat er maar een beperkte
hoeveelheid kleurstof kan worden afgegeven.
Leuke
bijkomstigheid:
witte wijn bevat
vitamine B2
en B6, natrium,
kalium,
calcium, fosfor,
magnesium,
ijzer, koper en
zink.
Helaas heeft wijn een minder fijne werking op
je tanden. Bij veel mensen was al bekend dat
het regelmatig drinken van wijn je tanden een
lelijke gele kleur kan geven. Uit onderzoek
blijkt dat wijn ook tanderosie kan veroorzaken.
Witte wijn bevat
per 150 ml 100
kcal, zoete witte
wijn 140 kcal en
rode wijn en
rosé 120 kcal.
Te veel wijn is schadelijk voor
de gezondheid. Aangeraden
wordt: niet meer dan één glas
per dag voor vrouwen en voor
mannen twee glazen per dag.
En: geen 16, geen druppel.
23

Augurken, geen koffie, of juist
heel veel... Een zwangerschap
kan je eet- en drinkpatroon danig
op z’n kop zetten.
‘BEN JE SOMS
Andere smaken
De ene zwangere
vrouw krijgt opeens
trek in dingen die ze
normaal niet eet, een
andere lust opeens iets
niet wat ze altijd lekker
vond. Waarom dat zo
is? Het heeft vermoedelijk
te maken met de
hormoonhuishouding.
Je lichaam krijgt zulke
grote veranderingen
te verduren, dat alles
− dus ook je eetpatroon
– op z’n kop
staat. Maar wetenschappers
hebben er
nog geen eenduidige
verklaring voor gevonden.
In ieder geval kun
je er beter niet te veel
aan toegeven als het
een gevarieerd eet-
ZWANGER?’
24
patroon in de weg
staat. Géén liters
appelsap bijvoorbeeld
als je daardoor geen
zuivel meer drinkt.
Géén grote hoeveelheden
ontbijtkoek als
je daardoor je broodmaaltijd
overslaat.
Raadpleeg desnoods
je verloskundige als je
hinder ondervindt van
je veranderde eetlust.

LEKKER WEL
IJZERSTERK
Bloedarmoede is een bekend zwangerschapskwaaltje.
Eet daarom veel peulvruchten, broccoli, bladgroenten,
bruin brood en volkorenpasta en mager rood vlees.
Mét vitamine C-rijke vruchten of groente erbij, dan neemt
je lijf ijzer gemakkelijker op.
MÉT TABLET
Van foliumzuur en vitamine D krijg je via je voeding niet
genoeg binnen. Slik daarom het liefst extra tabletjes.
VIS BIJ DE DIS
Nederlanders zijn niet zulke viseters en dus krijgen we al
snel te weinig gezonde vetzuren binnen. Die vetzuren zijn
goed voor je baby’s hersenen. Vooral vette vis zoals zalm,
haring of makreel is er rijk aan.
WIE WAT BEWAART…
…zorgt nu voor problemen. Bewaar je levensmiddelen
gekoeld en zo kort mogelijk, en nooit langer dan
de houdbaarheidsdatum (in ongeopende toestand!).
Gebruik voorgesneden groenten op de dag
van aankoop.
RAUW? AU!
Was groenten die je niet kookt of bakt extra zorgvuldig,
in verband met toxoplasmose. Fruit kun je het best schillen.
Laat zachtgekookte eitjes staan. En eet geen rauw
vlees. Alles moet nu door-en-door gaar zijn.
‘GEEN PATAT MEER’
Els Kloosterhuis, 32,
vijf maanden zwanger:
“Normaal ben ik een makkelijke eter, maar
nu zijn er toch wel dingen die ik niet meer
lekker vind. Een patatje bijvoorbeeld, daar
moet ik niet meer aan denken. En tonijn uit
blik, nog zoiets. Op vakantie in Frankrijk
viel het me op hoeveel mensen op straat
broodjes tonijnsalade aten, want als ik ze
alleen al zag werd ik zo wat misselijk. Wat
ook apart is: normaal drink ik nooit zoveel
koffie, nu moet ik me juist inhouden!”
‘FRIKANDELLEN!’
Sophie Heemskerk, 34,
vier maanden zwanger:
‘Ik drink tegenwoordig elke dag minstens
een liter appelsap, het liefst zo puur en troebel
mogelijk. Gek genoeg dronk ik het daarvoor
eigenlijk nooit. Dus waar dat vandaan
komt? Ook heb ik de laatste tijd soms
ineens trek in frikandellen. Koken doe ik
bijna nooit meer. De lucht van gebakken
vlees bijvoorbeeld kan ik niet meer verdragen.
Maar vlees eten daarentegen doe ik
nog gewoon wel. Alles well done, uiteraard.”
EVEN NIET
KAAS, NOG VOLOP KEUS
De meeste kazen zijn gemaakt van gepasteuriseerde melk. Je moet
in Nederland echt je best doen kaas te vinden die niet mag vanwege
het risico op listeria. Au lait cru, staat er dan meestal op het
etiket. Hollandse boerenkaas is ook rauwmelks, maar hard. Dan
vormt listeria geen probleem.
NIET IN DE HAAK
Niet alle vis is nu goed voor je. Eet niet meer dan 300 gram vette vis
(haring, makreel of zalm) per week, vanwege de dioxines. Roofvis
als tonijn of zwaardvis bevat te veel kwik. Haring mag, over andere
rauwe vis (sushi!) zijn de meningen verdeeld. Oesters en aanverwanten:
niet doen. En laat ook liever vacuümpakjes gerookte vis liggen.
SPICY
Vrij onbekend is dat je moet oppassen met bepaalde kruiden zoals
basilicum (pesto!), venkel, anijs, dragon, gember en kaneel. Daarin
komen aromastoffen voor die mogelijk schadelijk kunnen zijn. Het
Voedingscentrum adviseert ze met mate te gebruiken.
BLIJ ALCOHOLVRIJ
Wat precies het effect van alcohol op je ongeboren kind is, daar zijn
wetenschappers het nog niet over eens. Maar góed is het in ieder
geval niet. En zeg nou zelf, zo’n alcoholvrij biertje is toch ook prima?
ROOKVERBOD
Dat roken slecht voor je is, weet iedereen. Ben je zwanger, dan is nu
hét moment om te stoppen. En je partner? Die rookt niet, of alleen
buiten. Meeroken is namelijk minstens zo gevaarlijk voor je baby.
25

26
Bij Sprink kun je altijd
even binnenwandelen
voor informatie
of leuke producten.
Onlangs geopend:
SPRINK
Kom langs!
Maasstadweg 47,
Rotterdam
Telefoon:
088-2304050
info@sprink.nl
www.sprink.nl
Sprink. Een frisse, sprankelende naam die
bruist van gezondheid en vitaliteit. Directeur
Inge Muis (links) is bijzonder enthousiast over
dit nieuwe initiatief, voortgekomen uit Bouman
GGZ. Inge: “Sprink wil een balanscoach zijn
voor iedereen die daar behoefte aan heeft.
Op de website – www.sprink.nl – vind je veel
informatie, allerhande tips die te maken hebben
met een gezonde leefstijl en verwijzingen
naar programma’s die wij aanbieden. Ook
kun je online tests doen. Bijvoorbeeld over je
alcoholgebruik, of in hoeverre jouw leven op
dit moment in balans is en wat je misschien
nog beter zou kunnen doen. Ook kun je te
weten komen welk stresstype je bent en zelfs
complete trainingen volgen.”
Knuffels
Naast de website is eind augustus de eerste
Sprink-winkel geopend. Je kunt er terecht
voor informatie over een gezonde leefstijl,
maar ook voor producten op dat gebied.
Inge: “Voor jezelf of om iemand cadeau te
doen. Van massagerollers en houten breinkrakers
tot stressballetjes en leuke knuffels.”
Sprink is gevestigd in het Maasstad Ziekenhuis
in Rotterdam-Zuid. Inge: “Op deze locatie
zijn ook leefstijlcoaches aanwezig bij wie
je kunt binnenwandelen. Voor een gratis
adviesgesprek, maar ook voor cursussen en
trainingen. Stressmanagement, assertiviteitstrainingen,
gezond gewicht, voeding en
bewegen, stoppen of minderen met roken,
noem maar op. Het aanbod is heel breed.”
Trend
Was er eigenlijk behoefte aan een initiatief
als Sprink? Inge: “Er is een maatschappelijke
trend op het gebied van gezonde leefstijl en
ook de overheid zet het hoog op de agenda.
Sprink is er voor iedereen die gezond is en
gezond wil blijven. Veel gezondheidsproblemen
kun je vóór blijven door bewust te
leven. Sprink helpt daarbij. Preventief en op
een heel positieve manier. Uiteindelijk wordt
iedereen daar beter van.”

Mixdranken zijn er
in twee soorten:
de premixen (voorverpakt)
en postmixen
(die je zelf
kunt (laten) mixen).
Populaire
mixdrankjes
zijn baco
(rum cola),
gin tonic,
wodka Red
Bull en
natuurlijk
de bekende
Breezer.
Twee smaken in één glas: een mixdrank is vaak
zowel zoet als zuur. Dat kan tanderosie en
gaatjes veroorzaken. Spoel je mond na afloop
goed met water, om tanderosie tegen te gaan.
Mixdranken
worden vaak
sneller en
daardoor meer
gedronken
omdat ze
minder sterk
lijken, vooral
door de (veel)
zoetere smaak.
Verraderlijk
dus!
TOT OP DE BODEM
Wat weet je eigenlijk over wat je drinkt?
Dít zit er in een mixdrank.
Oude bekenden in ‘nieuwe’
combinaties: dat zijn mixdrankjes.
Ze worden vooral gemaakt
met gedestilleerde dranken,
zoals wodka, jenever en rum,
vermengd met frisdrank (cola,
up) of vruchtensap (jus
d’orange, appelsap) of een
energiedrankje (Red Bull).
Zogeheten premixen zijn verkrijgbaar in 200
tot 300 ml met een alcoholpercentage van
meestal tussen de 5% en 7%. Ze mogen in
Nederland alleen verkocht worden op plaatsen
waar de verkoop van zwakalcoholische
dranken is toegestaan.
In vergelijking
met bier (110
kcal) en rode
wijn (120 kcal)
zitten er in mixdrankjes
veel
meer calorieën.
Zo bevat rum
cola 170 kcal per
250 ml en een
Breezer 180 kcal
per 250 ml.
Te veel drank is schadelijk voor
de gezondheid. Aangeraden
wordt: niet meer dan één glas
per dag voor vrouwen en voor
mannen twee glazen per dag.
En: geen 16, geen druppel.
27