12.09.2013 Views

Onderzoek naar de werkwijze bij matching door de Stichting Kind en ...

Onderzoek naar de werkwijze bij matching door de Stichting Kind en ...

Onderzoek naar de werkwijze bij matching door de Stichting Kind en ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Inspectie Jeugdzorg<br />

<strong>On<strong>de</strong>rzoek</strong> <strong>naar</strong> <strong>de</strong> <strong>werkwijze</strong> <strong>bij</strong> <strong>matching</strong> <strong>door</strong><br />

<strong>de</strong> <strong>Stichting</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst<br />

<strong>bij</strong> interlan<strong>de</strong>lijke adoptie<br />

Inspectie jeugdzorg<br />

Utrecht, september 2005


Inspectie jeugdzorg<br />

2


Inspectie jeugdzorg<br />

3


Inspectie jeugdzorg<br />

4<br />

Inhoudsopgave<br />

Inhoudsopgave ...................................................................................................................................4<br />

Sam<strong>en</strong>vatting .....................................................................................................................................5<br />

Leeswijzer .................................................................................................................................................... 6<br />

Hoofdstuk 1 Het on<strong>de</strong>rzoek .................................................................................................................... 9<br />

Inleiding .............................................................................................................................................9<br />

Probleemstelling ...............................................................................................................................10<br />

Werkwijze.........................................................................................................................................10<br />

Bronn<strong>en</strong> ...........................................................................................................................................11<br />

Rapportage ......................................................................................................................................11<br />

Hoofdstuk 2 De resultat<strong>en</strong> van het on<strong>de</strong>rzoek <strong>en</strong> <strong>de</strong> conclusies.......................................................... 13<br />

Inleiding ...........................................................................................................................................13<br />

Het belang van het kind.....................................................................................................................14<br />

Na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek ..............................................................................................................................18<br />

Het proces van <strong>matching</strong> ...................................................................................................................20<br />

Het voorstel aan <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs .......................................................................................24<br />

Aanvull<strong>en</strong><strong>de</strong> informatie van stichting <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst in het interview................................................25<br />

Hoofdstuk 3 Beantwoor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rzoeksvrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> conclusie......................................................... 27<br />

Inwinn<strong>en</strong> informatie...........................................................................................................................27<br />

Controler<strong>en</strong> van <strong>de</strong> informatie............................................................................................................27<br />

Teg<strong>en</strong> elkaar afzett<strong>en</strong> van informatie..................................................................................................28<br />

Evaluatie ..........................................................................................................................................28<br />

Het belang van het kind <strong>bij</strong> <strong>matching</strong> ..................................................................................................28<br />

Doet <strong>de</strong> <strong>Stichting</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst <strong>bij</strong> <strong>matching</strong> wat zij zegt dat zij doet?............................................28<br />

Eindconclusie ...................................................................................................................................29<br />

Hoofdstuk 4 Aanbeveling<strong>en</strong> ....................................................................................................................... 31<br />

Bijlage 1 Toetsingska<strong>de</strong>r................................................................................................................. 33


Inspectie jeugdzorg<br />

Sam<strong>en</strong>vatting<br />

De Inspectie jeugdzorg heeft op verzoek van het Ministerie van Justitie on<strong>de</strong>rzoek verricht <strong>naar</strong> <strong>de</strong><br />

<strong>werkwijze</strong> van <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs interlan<strong>de</strong>lijke adoptie. De inspectie heeft zich in het on<strong>de</strong>rzoek<br />

gericht op <strong>de</strong> <strong>werkwijze</strong> van <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs <strong>bij</strong> <strong>de</strong> <strong>matching</strong>. De inspectie heeft <strong>de</strong> <strong>werkwijze</strong> van<br />

<strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs tev<strong>en</strong>s getoetst aan <strong>de</strong> eis<strong>en</strong> van <strong>de</strong> Wet Opneming Buit<strong>en</strong>landse Kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> ter<br />

Adoptie ( Wobka), het Protocol <strong>werkwijze</strong> bureau c<strong>en</strong>trale autoriteit (ver<strong>de</strong>r het Protocol) <strong>en</strong> <strong>de</strong> richtlijn<strong>en</strong><br />

voor e<strong>en</strong> ethisch verantwoor<strong>de</strong> adoptiepraktijk van <strong>de</strong> International Sociaal Service (ISS).<br />

De vraagstelling voor het toezicht is als volgt geformuleerd: Wat is <strong>de</strong> <strong>werkwijze</strong> van <strong>de</strong><br />

vergunninghou<strong>de</strong>rs <strong>bij</strong> <strong>de</strong> <strong>matching</strong> van adoptiekind <strong>en</strong> aspirant adoptief ou<strong>de</strong>rs? Hoe wordt daar<strong>bij</strong> het<br />

belang van het kind ingevuld <strong>door</strong> <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs?<br />

Op 22 augustus 2005 heeft <strong>de</strong> inspectie het on<strong>de</strong>rzoek <strong>bij</strong> <strong>Stichting</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst uitgevoerd. <strong>Kind</strong> <strong>en</strong><br />

Toekomst bemid<strong>de</strong>lt in China, Pol<strong>en</strong>, Sri Lanka, Nigeria, Guatemala, Slowakije, Bulgarije, Russische<br />

Fe<strong>de</strong>ratie <strong>en</strong> Pakistan. De inspectie heeft het beleidsdocum<strong>en</strong>t <strong>en</strong> neg<strong>en</strong> dossiers bestu<strong>de</strong>erd. De<br />

dossiers betreff<strong>en</strong> China <strong>en</strong> Pol<strong>en</strong>. Ver<strong>de</strong>r heeft ze e<strong>en</strong> gesprek gevoerd met <strong>de</strong> directeur <strong>en</strong> <strong>de</strong> assist<strong>en</strong>t<br />

manager.<br />

Op grond hiervan is het volg<strong>en</strong><strong>de</strong> beeld <strong>naar</strong> vor<strong>en</strong> gekom<strong>en</strong>:<br />

Het beleid van <strong>Stichting</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst b<strong>en</strong>oemt niet expliciet wat zij verstaat on<strong>de</strong>r het belang van<br />

het kind. In het interview geeft <strong>de</strong> stichting daar wel invulling aan. In algem<strong>en</strong>e zin wordt in het beleid<br />

aangegev<strong>en</strong> welk soort informatie <strong>de</strong> stichting nodig heeft voor het mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> juiste combinatie van<br />

kind <strong>en</strong> ou<strong>de</strong>rs. Hier<strong>bij</strong> wordt <strong>en</strong>ige aandacht aan “special need” kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> besteed.<br />

Van het kind is altijd informatie in <strong>de</strong> dossiers over <strong>de</strong> medische toestand <strong>en</strong> over <strong>de</strong> ontwikkeling<br />

beschikbaar. Sociale <strong>en</strong> achtergrondinformatie ontbreekt nogal e<strong>en</strong>s of is summier. De informatie over<br />

aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs komt uit het raadsrapport, <strong>de</strong> intake <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele aanvull<strong>en</strong><strong>de</strong> gesprekk<strong>en</strong>. <strong>Kind</strong><br />

<strong>en</strong> Toekomst heeft vastgelegd dat aanvull<strong>en</strong><strong>de</strong> informatie over het kind wordt ingewonn<strong>en</strong> <strong>bij</strong><br />

onvoldo<strong>en</strong><strong>de</strong> inzicht in <strong>de</strong> ontwikkeling van het kind. Om te bepal<strong>en</strong> wanneer extra informatie noodzakelijk<br />

is over <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs zijn ge<strong>en</strong> expliciete criteria vastgelegd.<br />

<strong>Stichting</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst heeft ge<strong>en</strong> criteria vastgelegd om te bepal<strong>en</strong> welke ou<strong>de</strong>rs <strong>de</strong> juiste zijn voor<br />

e<strong>en</strong> kind <strong>en</strong> hoe <strong>de</strong> gegev<strong>en</strong>s van ou<strong>de</strong>rs <strong>en</strong> kind gecombineerd <strong>en</strong> afgewog<strong>en</strong> wor<strong>de</strong>n. De feitelijke<br />

<strong>matching</strong> vindt in vrijwel alle lan<strong>de</strong>n plaats in het land van herkomst. De <strong>matching</strong> van “special need”<br />

kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> uit China doet <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst, waar<strong>bij</strong> China beslist. <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst doet het<br />

matchvoorstel voor <strong>de</strong>ze kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> aan het ministerie van Justitie, vervolg<strong>en</strong>s aan <strong>de</strong> aspirant<br />

5


Inspectie jeugdzorg<br />

adoptiefou<strong>de</strong>rs. Voor <strong>de</strong> Poolse kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> doet <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst <strong>de</strong> <strong>matching</strong> in overleg met <strong>de</strong> Poolse<br />

instanties, waar<strong>bij</strong> Pol<strong>en</strong> beslist.<br />

Van expliciete inschatting<strong>en</strong> <strong>en</strong> afweging<strong>en</strong> waaruit blijkt hoe <strong>de</strong> gegev<strong>en</strong>s van kind <strong>en</strong> ou<strong>de</strong>rs met elkaar<br />

zijn gecombineerd, met an<strong>de</strong>r woor<strong>de</strong>n van e<strong>en</strong> expliciete match, is in <strong>de</strong> meeste dossiers ge<strong>en</strong> sprake.<br />

De “special need” dossiers lat<strong>en</strong> <strong>de</strong>ze wel zi<strong>en</strong>.<br />

In het beleid is opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> dat <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst met beroepskracht<strong>en</strong> werkt die e<strong>en</strong> opleiding als<br />

maatschappelijk werker hebb<strong>en</strong>. Welke specifieke compet<strong>en</strong>ties <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst verwacht <strong>bij</strong> <strong>de</strong><br />

me<strong>de</strong>werkers voor wat betreft met name <strong>matching</strong> is niet in het beleid beschrev<strong>en</strong>. Eén me<strong>de</strong>werker doet<br />

<strong>de</strong> <strong>matching</strong> in overleg met e<strong>en</strong> team in het land van herkomst, zonodig vindt intercollegiale toetsing <strong>bij</strong><br />

<strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst plaats.<br />

<strong>Stichting</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst houdt zich in grote lijn<strong>en</strong> aan haar eig<strong>en</strong> beleid. Het beleid <strong>en</strong> <strong>de</strong> praktijk <strong>bij</strong><br />

<strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst voldo<strong>en</strong> ge<strong>de</strong>eltelijk aan wat <strong>de</strong> inspectie op grond van wet- <strong>en</strong> regelgeving had<br />

verwacht aan te treff<strong>en</strong>, maar er is sprake van algeme<strong>en</strong> geformuleerd beleid dat weinig inhou<strong>de</strong>lijke<br />

invulling heeft gekreg<strong>en</strong>. De inspectie verwacht dat <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs e<strong>en</strong> concrete inhou<strong>de</strong>lijke<br />

invulling geeft aan <strong>de</strong> eis<strong>en</strong> die wor<strong>de</strong>n gesteld in wet <strong>en</strong> regelgeving. De praktijk is gebaat <strong>bij</strong><br />

transparantie. Vage algem<strong>en</strong>e regels kunn<strong>en</strong> gemakkelijk lei<strong>de</strong>n tot e<strong>en</strong> ad hoc aanpak met het risico van<br />

willekeur.<br />

Met betrekking tot <strong>de</strong> vraag in hoeverre <strong>Stichting</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst nog niet voldoet, is <strong>de</strong> inspectie van<br />

oor<strong>de</strong>el dat dit met name op on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> punt<strong>en</strong> niet volledig het geval is:<br />

6<br />

• het belang van het kind is niet omschrev<strong>en</strong>;<br />

• hoe e<strong>en</strong> goe<strong>de</strong> <strong>en</strong> optimale match van adoptief kind <strong>en</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs tot stand komt, is<br />

niet omschrev<strong>en</strong>;<br />

• er wordt niet expliciet gematcht c.q. er is weinig informatie over <strong>de</strong> afweging<strong>en</strong> waarom <strong>de</strong>ze ou<strong>de</strong>rs<br />

geschikt zijn voor dit kind; <strong>bij</strong> alle special need plaatsing<strong>en</strong> is dit wel het geval.<br />

• <strong>de</strong> gevolg<strong>de</strong> <strong>werkwijze</strong> <strong>bij</strong> na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek is <strong>door</strong> het werk<strong>en</strong> met memoblaadjes niet altijd<br />

zichtbaar;<br />

• <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst werkt met maatschappelijk werkers maar formuleert in het beleid ge<strong>en</strong> specifieke<br />

compet<strong>en</strong>ties waaraan <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers moet<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong> met betrekking tot <strong>matching</strong> <strong>en</strong><br />

• <strong>de</strong> besluitvorming geschiedt <strong>door</strong> individuele me<strong>de</strong>werkers.<br />

Leeswijzer<br />

In hoofdstuk 1 zijn <strong>de</strong> aanleiding, <strong>de</strong> probleemstelling <strong>en</strong> <strong>de</strong> <strong>werkwijze</strong> in dit on<strong>de</strong>rzoek beschrev<strong>en</strong>.<br />

In hoofdstuk 2 zijn <strong>de</strong> resultat<strong>en</strong> van het on<strong>de</strong>rzoek opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> in<strong>de</strong>ling die is gerelateerd<br />

aan <strong>de</strong> verwachting<strong>en</strong> die <strong>de</strong> inspectie in het toetsingska<strong>de</strong>r heeft geformuleerd <strong>en</strong> wor<strong>de</strong>n conclusies<br />

geformuleerd.


Inspectie jeugdzorg<br />

In hoofdstuk 3 wordt antwoord gegev<strong>en</strong> op <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rzoeksvrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> eindconclusie geformuleerd.<br />

Geëindigd wordt in hoofdstuk 4 met aanbeveling<strong>en</strong> aan <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r.<br />

7


Inspectie jeugdzorg<br />

8


Inspectie jeugdzorg<br />

Hoofdstuk 1 Het on<strong>de</strong>rzoek<br />

Inleiding<br />

Het ministerie van Justitie verle<strong>en</strong>t vergunning aan rechtsperson<strong>en</strong> om te bemid<strong>de</strong>l<strong>en</strong> inzake<br />

interlan<strong>de</strong>lijke adoptie. Er wor<strong>de</strong>n <strong>door</strong> het ministerie van Justitie in e<strong>en</strong> Protocol 1 eis<strong>en</strong> gesteld aan <strong>de</strong>ze<br />

rechtsperson<strong>en</strong>, die ervoor moet<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong> dat <strong>de</strong> adoptie plaatsvindt volg<strong>en</strong>s bepaal<strong>de</strong> uitgangspunt<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> met waarborg<strong>en</strong> wordt omgev<strong>en</strong>. De vergunning<strong>en</strong> die het ministerie van Justitie heeft verle<strong>en</strong>d om te<br />

bemid<strong>de</strong>l<strong>en</strong> inzake interlan<strong>de</strong>lijke adoptie moet<strong>en</strong> <strong>bij</strong> zes van <strong>de</strong> zev<strong>en</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs vóór 1 oktober<br />

2005 wor<strong>de</strong>n verl<strong>en</strong>gd 2 .<br />

Met het oog hierop heeft het ministerie <strong>de</strong> inspectie verzocht te on<strong>de</strong>rzoek<strong>en</strong> <strong>bij</strong> <strong>de</strong>ze zes<br />

vergunninghou<strong>de</strong>rs of zij in <strong>de</strong> praktijk do<strong>en</strong> wat zij zegg<strong>en</strong> dat zij do<strong>en</strong>.<br />

Met Justitie is afgesprok<strong>en</strong> dat <strong>de</strong> inspectie zich in het on<strong>de</strong>rzoek meer specifiek richt op <strong>de</strong> <strong>werkwijze</strong><br />

van <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs <strong>bij</strong> <strong>matching</strong>. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> workshop “Criteria waaraan elke adoptie moet<br />

voldo<strong>en</strong>” op <strong>de</strong> werkconfer<strong>en</strong>tie interlan<strong>de</strong>lijke adoptie, op 9 <strong>de</strong>cember 2004 is <strong>naar</strong> vor<strong>en</strong> gekom<strong>en</strong> dat<br />

het belang van <strong>matching</strong> <strong>door</strong> ie<strong>de</strong>re<strong>en</strong> wordt on<strong>de</strong>rschrev<strong>en</strong>, maar dat <strong>de</strong> invulling niet e<strong>en</strong>voudig wordt<br />

gevon<strong>de</strong>n.<br />

Eén van <strong>de</strong> eis<strong>en</strong> die het Protocol stelt is dat <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r <strong>door</strong> mid<strong>de</strong>l van <strong>matching</strong> voor het te<br />

adopter<strong>en</strong> kind <strong>de</strong> juiste adoptiefou<strong>de</strong>r(s) zal prober<strong>en</strong> te vin<strong>de</strong>n, met gebruikmaking van alle voorhan<strong>de</strong>n<br />

informatie omtr<strong>en</strong>t <strong>de</strong> i<strong>de</strong>ntiteit, het karakter, <strong>de</strong> aanleg <strong>en</strong> <strong>de</strong> persoonlijke achtergron<strong>de</strong>n, gezinssituatie<br />

<strong>en</strong> medisch verle<strong>de</strong>n, sociale milieu <strong>en</strong> <strong>de</strong> lev<strong>en</strong>somstandighe<strong>de</strong>n van zowel <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs<br />

als het voor adoptie <strong>en</strong> plaatsing beschikbare kind. 3 Daar waar <strong>de</strong> <strong>matching</strong> <strong>door</strong> autoriteit<strong>en</strong> of instanties<br />

in het buit<strong>en</strong>land geschiedt, draagt <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r <strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijkheid toe te zi<strong>en</strong> op e<strong>en</strong><br />

zorgvuldige uitvoering van <strong>de</strong> buit<strong>en</strong>landse <strong>matching</strong>.<br />

Interlan<strong>de</strong>lijke adoptie heeft voor het adoptiekind vergaan<strong>de</strong> consequ<strong>en</strong>ties. De contact<strong>en</strong> met <strong>de</strong> eig<strong>en</strong><br />

familie <strong>en</strong> omgeving wor<strong>de</strong>n verbrok<strong>en</strong>. Het kind gaat <strong>naar</strong> e<strong>en</strong> an<strong>de</strong>r, meestal ver, land met e<strong>en</strong> heel<br />

an<strong>de</strong>re taal <strong>en</strong> cultuur <strong>en</strong> an<strong>de</strong>re m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>. Het is daarom voor het kind van groot belang dat <strong>de</strong> <strong>matching</strong><br />

met <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs succesvol is. Loopt <strong>de</strong> adoptie mis, dan kan het kind niet terug <strong>naar</strong> het<br />

land van herkomst. Dat het belang van het kind <strong>bij</strong> interlan<strong>de</strong>lijke adoptie voorop di<strong>en</strong>t te staan, was e<strong>en</strong><br />

1<br />

Protocol Werkwijze Bureau C<strong>en</strong>trale autoriteit <strong>bij</strong> <strong>de</strong> verl<strong>en</strong>ing van e<strong>en</strong> vergunning om te bemid<strong>de</strong>l<strong>en</strong> inzake interlan<strong>de</strong>lijke adoptie<br />

of verl<strong>en</strong>ging van <strong>de</strong> geldigheidsduur van die verl<strong>en</strong>ging.<br />

2<br />

Bij <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse Adoptie <strong>Stichting</strong> is reeds in april 2005 e<strong>en</strong> evaluatieon<strong>de</strong>rzoek uitgevoerd, waar<strong>bij</strong> het gegev<strong>en</strong> dat <strong>de</strong><br />

geldigheid van <strong>de</strong> vergunning van <strong>de</strong>ze stichting op 1 <strong>de</strong>cember 2005 afloopt, is meeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />

3<br />

Zie Hoofdstuk IV artikel 2 sub f <strong>en</strong> g van het Protocol Werkwijze Bureau C<strong>en</strong>trale autoriteit <strong>bij</strong> <strong>de</strong> verl<strong>en</strong>ing van e<strong>en</strong> vergunning om<br />

te bemid<strong>de</strong>l<strong>en</strong> inzake interlan<strong>de</strong>lijke adoptie of verl<strong>en</strong>ging van <strong>de</strong> geldigheidsduur van die verl<strong>en</strong>ging.<br />

9


Inspectie jeugdzorg<br />

belangrijke conclusie in het evaluatieon<strong>de</strong>rzoek Wobka van Van Montfoort (juli 2004) <strong>en</strong> is <strong>door</strong> <strong>de</strong><br />

minister van Justitie in februari 2005 4 als uitgangspunt geformuleerd.<br />

Probleemstelling<br />

De inspectie heeft <strong>de</strong> volg<strong>en</strong><strong>de</strong> vraagstelling voor het toezicht geformuleerd:<br />

Wat is <strong>de</strong> <strong>werkwijze</strong> van <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs <strong>bij</strong> <strong>de</strong> <strong>matching</strong> van adoptiekind <strong>en</strong> aspirant<br />

adoptiefou<strong>de</strong>rs? Hoe wordt daar<strong>bij</strong> het belang van het kind ingevuld <strong>door</strong> <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs?<br />

De vraagstelling is uitgewerkt in <strong>de</strong> volg<strong>en</strong><strong>de</strong> <strong>de</strong>elvrag<strong>en</strong>:<br />

10<br />

• inwinn<strong>en</strong> informatie: wet<strong>en</strong> <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs welke informatie zij nodig hebb<strong>en</strong> om te<br />

match<strong>en</strong> <strong>en</strong> verzamel<strong>en</strong> zij <strong>de</strong>ze?<br />

• controler<strong>en</strong> van <strong>de</strong> informatie: hoe wet<strong>en</strong> <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs of <strong>de</strong> ingewonn<strong>en</strong> informatie<br />

volledig is <strong>en</strong> klopt, <strong>en</strong> hoe controler<strong>en</strong> zij <strong>de</strong> informatie? Hoe gaan vergunninghou<strong>de</strong>rs om met <strong>de</strong><br />

situatie wanneer blijkt dat er niet of nauwelijks informatie beschikbaar is?<br />

• teg<strong>en</strong> elkaar afzett<strong>en</strong> van informatie over kind <strong>en</strong> ou<strong>de</strong>rs: hoe wordt gematcht, hoe kom<strong>en</strong> <strong>de</strong><br />

vergunninghou<strong>de</strong>rs tot e<strong>en</strong> keuze? Hoe wordt daar<strong>bij</strong> het belang van het kind ingevuld <strong>door</strong> <strong>de</strong><br />

vergunninghou<strong>de</strong>rs?<br />

• evaluatie: is er e<strong>en</strong> evaluatie van <strong>de</strong> <strong>matching</strong> <strong>en</strong> hoe wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> resultat<strong>en</strong> van <strong>de</strong> evaluatie<br />

gebruikt ter controle <strong>en</strong> <strong>bij</strong> ev<strong>en</strong>tuele <strong>bij</strong>sturing van het <strong>matching</strong>sproces?<br />

Daar waar sprake is van <strong>matching</strong> in het buit<strong>en</strong>land zull<strong>en</strong> <strong>de</strong> vrag<strong>en</strong> met betrekking tot informer<strong>en</strong>,<br />

controler<strong>en</strong> <strong>en</strong> match<strong>en</strong> zich vooral toespits<strong>en</strong> op <strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijkheid van <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r m.b.t.<br />

<strong>de</strong> controle dat <strong>de</strong> <strong>matching</strong> plaatsvindt op e<strong>en</strong> wijze die overe<strong>en</strong>komt met <strong>de</strong> bedoeling van het protocol,<br />

waar<strong>bij</strong> het belang van het kind voorop staat.<br />

Werkwijze<br />

toetsingska<strong>de</strong>r <strong>en</strong> instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

Vóór <strong>de</strong> uitvoering van het on<strong>de</strong>rzoek heeft <strong>de</strong> inspectie e<strong>en</strong> toetsingska<strong>de</strong>r opgesteld (zie <strong>bij</strong>lage 1). Dit<br />

toetsingska<strong>de</strong>r is gebaseerd op <strong>de</strong> Wet Opneming Buit<strong>en</strong>landse Kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> ter Adoptie (Wobka) <strong>en</strong> Het<br />

Protocol Werkwijze Bureau C<strong>en</strong>trale Autoriteit(ver<strong>de</strong>r Protocol) <strong>en</strong> formuleert e<strong>en</strong> aantal randvoorwaar<strong>de</strong>n<br />

om te kom<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> behoorlijke <strong>matching</strong>. Er bestaan ge<strong>en</strong> op schrift gestel<strong>de</strong> inhou<strong>de</strong>lijke criteria<br />

waaraan e<strong>en</strong> behoorlijke <strong>matching</strong> zou moet<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>. Wel bestaan er richtlijn<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> ethisch<br />

verantwoor<strong>de</strong> praktijk van interlan<strong>de</strong>lijke adoptie van International Social Service (ISS) 5 . De inspectie<br />

heeft <strong>de</strong>ze richtlijn<strong>en</strong> als maatschappelijk gew<strong>en</strong>ste norm<strong>en</strong> in het toetsingska<strong>de</strong>r opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. In het<br />

4 Brief van <strong>de</strong> minister van Justitie aan <strong>de</strong> Twee<strong>de</strong> Kamer dd 21 februari 2005<br />

5 Sam<strong>en</strong>gesteld in 1999 <strong>door</strong> <strong>de</strong> ISS t.b.v. het netwerk van hun International Resource C<strong>en</strong>tre for the protection of childr<strong>en</strong> in<br />

adoption, om ethische gron<strong>de</strong>n te <strong>de</strong>finiër<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>en</strong>kele richtlijn<strong>en</strong> toe te voeg<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> ethisch verantwoor<strong>de</strong> praktijk, gebaseerd<br />

op het internationale verdrag inzake <strong>de</strong> recht<strong>en</strong> van het kind (1989) <strong>en</strong> het Haags Adoptieverdrag (1983)H.


Inspectie jeugdzorg<br />

on<strong>de</strong>rzoek is <strong>de</strong> inspectie nagegaan in hoeverre <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs invulling gev<strong>en</strong> aan <strong>de</strong> wettelijke<br />

eis<strong>en</strong> van <strong>de</strong> Wobka <strong>en</strong> het Protocol <strong>en</strong> aan <strong>de</strong> randvoorwaar<strong>de</strong>n verwoord in <strong>de</strong> richtlijn<strong>en</strong> van het ISS.<br />

Op grond van het toetsingska<strong>de</strong>r zijn vrag<strong>en</strong>lijst<strong>en</strong> opgesteld voor <strong>de</strong> beleidstoets, <strong>de</strong> dossiertoets <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />

interview met <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs.<br />

Bronn<strong>en</strong><br />

De beleidsinformatie betrok <strong>de</strong> inspectie uit <strong>de</strong> stukk<strong>en</strong> die <strong>door</strong> <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs in verband met het<br />

verl<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van <strong>de</strong> vergunning <strong>naar</strong> het ministerie van Justitie war<strong>en</strong> gestuurd.<br />

De vergunninghou<strong>de</strong>rs ontving<strong>en</strong> voorafgaand aan het on<strong>de</strong>rzoek het toetsingska<strong>de</strong>r <strong>en</strong> <strong>de</strong><br />

interviewvrag<strong>en</strong>. Tev<strong>en</strong>s werd aangegev<strong>en</strong> welke lan<strong>de</strong>n <strong>bij</strong> <strong>de</strong> dossiertoets betrokk<strong>en</strong> zou<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n.<br />

E<strong>en</strong> aantal vergunninghou<strong>de</strong>rs bemid<strong>de</strong>lt <strong>bij</strong> <strong>de</strong> adoptie uit verschill<strong>en</strong><strong>de</strong> lan<strong>de</strong>n. De keuze voor <strong>de</strong> lan<strong>de</strong>n<br />

die in het on<strong>de</strong>rzoek zijn betrokk<strong>en</strong> maakte <strong>de</strong> inspectie op grond van <strong>de</strong> volg<strong>en</strong><strong>de</strong> overweging<strong>en</strong>:<br />

• in <strong>de</strong> lan<strong>de</strong>n die het Haags Adoptie Verdrag niet hebb<strong>en</strong> on<strong>de</strong>rtek<strong>en</strong>d is er min<strong>de</strong>r controle op <strong>de</strong><br />

adoptiepraktijk in het z<strong>en</strong><strong>de</strong>n<strong>de</strong> land.<br />

• zoveel mogelijk <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> lan<strong>de</strong>n <strong>bij</strong> <strong>de</strong> verschill<strong>en</strong><strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs on<strong>de</strong>rzoek<strong>en</strong>, met het<br />

oog op e<strong>en</strong> on<strong>de</strong>rlinge vergelijkbaarheid.<br />

Per vergunninghou<strong>de</strong>r zijn, waar mogelijk, drie lan<strong>de</strong>n <strong>bij</strong> het on<strong>de</strong>rzoek betrokk<strong>en</strong>. Bij Wereldkin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>,<br />

<strong>de</strong> grootste vergunninghou<strong>de</strong>r, zijn vier lan<strong>de</strong>n betrokk<strong>en</strong>. Bij vergunninghou<strong>de</strong>rs die in één land<br />

bemid<strong>de</strong>l<strong>en</strong>, was het uitgangspunt om zes dossiers te on<strong>de</strong>rzoek<strong>en</strong>. Het betrof steeds afgeron<strong>de</strong> dossiers<br />

uit <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> juni 2004-juni 2005.<br />

Het interview vond plaats na <strong>de</strong> beleids- <strong>en</strong> dossiertoets <strong>en</strong> bestond uit vrag<strong>en</strong> <strong>naar</strong> aanleiding van <strong>de</strong>ze<br />

toets<strong>en</strong> <strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> <strong>naar</strong> <strong>de</strong> feitelijke gang van zak<strong>en</strong> <strong>bij</strong> <strong>matching</strong><br />

Rapportage<br />

De inspectie heeft in dit rapport <strong>de</strong> bevinding<strong>en</strong> van haar on<strong>de</strong>rzoek gerangschikt aan <strong>de</strong> hand van <strong>de</strong><br />

verwachting<strong>en</strong> in het toetsingska<strong>de</strong>r, <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rzoeksvrag<strong>en</strong> beantwoord <strong>en</strong> aanbeveling<strong>en</strong> gedaan.<br />

De inspectie heeft aan <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs gevraagd of het conceptrapport volg<strong>en</strong>s h<strong>en</strong> feitelijk<br />

onjuisthe<strong>de</strong>n bevatte. Vervolg<strong>en</strong>s heeft <strong>de</strong> inspectie het rapport vastgesteld. Het rapport is aangebo<strong>de</strong>n<br />

aan het ministerie van Justitie.<br />

11


Inspectie jeugdzorg<br />

12


Inspectie jeugdzorg<br />

Hoofdstuk 2 De resultat<strong>en</strong> van het on<strong>de</strong>rzoek <strong>en</strong> <strong>de</strong><br />

conclusies<br />

Inleiding<br />

De Inspectie jeugdzorg heeft van <strong>de</strong> <strong>Stichting</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst het volg<strong>en</strong><strong>de</strong> beleidsdocum<strong>en</strong>t<br />

on<strong>de</strong>rzocht: <strong>de</strong> Aanvraag Verl<strong>en</strong>ging Vergunning van 21 februari jl. met <strong>bij</strong>behor<strong>en</strong><strong>de</strong> beantwoording van<br />

vrag<strong>en</strong> conform het protocol.<br />

<strong>Stichting</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst bemid<strong>de</strong>lt in 9 lan<strong>de</strong>n. De inspectie heeft in het on<strong>de</strong>rzoek 9 dossiers van <strong>de</strong><br />

stichting on<strong>de</strong>rzocht: 6 dossiers van kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> uit China, waarvan 3 “special need” kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> <strong>en</strong> 3 regulier,<br />

<strong>en</strong> 3 dossiers van kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> uit Pol<strong>en</strong>. De Pol<strong>en</strong> dossiers betreff<strong>en</strong> respectievelijk 1, 2 of 3 te adopter<strong>en</strong><br />

kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> per gezin. Het betreft steeds afgeron<strong>de</strong> dossiers uit <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> juni 2004-juni 2005.<br />

De inspectie is afgewek<strong>en</strong> van het voornem<strong>en</strong> dossiers uit Rusland <strong>en</strong> Pakistan te on<strong>de</strong>rzoek<strong>en</strong>. <strong>Kind</strong> <strong>en</strong><br />

Toekomst heeft <strong>de</strong> aanvraag voor verl<strong>en</strong>ging van <strong>de</strong> vergunning voor Pakistan bevror<strong>en</strong> vanwege <strong>de</strong><br />

to<strong>en</strong>em<strong>en</strong><strong>de</strong> islamitisering: zelfs kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> uit christelijke tehuiz<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> in islamitische gezinn<strong>en</strong><br />

geplaatst wor<strong>de</strong>n. <strong>On<strong>de</strong>rzoek</strong> van dossiers uit Rusland heeft ge<strong>en</strong> zin omdat in <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rzoeksperio<strong>de</strong><br />

ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel voorstel vanuit dat land is binn<strong>en</strong>gekom<strong>en</strong>. De meeste kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> uit China: 300 per jaar<br />

waarvan ongeveer 35 “special need” kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>. Pol<strong>en</strong> is het twee<strong>de</strong> land met ruim 20 kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> per jaar. De<br />

aantall<strong>en</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> uit <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re lan<strong>de</strong>n is zeer gering.<br />

Op 22 augustus 2005 heeft <strong>de</strong> Inspectie het on<strong>de</strong>rzoek <strong>bij</strong> <strong>de</strong> <strong>Stichting</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst uitgevoerd. Het<br />

gesprek heeft plaatsgevon<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> directeur <strong>en</strong> <strong>de</strong> assist<strong>en</strong>t manager. De Inspectie ontmoette e<strong>en</strong><br />

plezierige sfeer <strong>en</strong> op<strong>en</strong>heid t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van het on<strong>de</strong>rzoek <strong>en</strong> <strong>de</strong> vrag<strong>en</strong>. De stichting heeft aangegev<strong>en</strong><br />

<strong>de</strong> teruggekoppel<strong>de</strong> dossierbevinding<strong>en</strong> te herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>.<br />

De resultat<strong>en</strong> van het on<strong>de</strong>rzoek zijn hieron<strong>de</strong>r gerelateerd aan <strong>de</strong> verwachting<strong>en</strong> die <strong>de</strong> inspectie in het<br />

toetsingska<strong>de</strong>r heeft geformuleerd.<br />

13


Inspectie jeugdzorg<br />

Het belang van het kind<br />

Verwachting<strong>en</strong> van <strong>de</strong> Inspectie<br />

t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van <strong>de</strong> invulling van het belang van het kind <strong>en</strong> wat nodig is voor <strong>de</strong> <strong>matching</strong>.<br />

De inspectie verwacht dat in het beleid is omschrev<strong>en</strong>:<br />

1. welke invulling <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r geeft aan ‘het belang van het kind’;<br />

2. welke informatie <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r nodig heeft om te bepal<strong>en</strong> welke aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs <strong>de</strong> juiste zijn<br />

voor het kind;<br />

3. op welke wijze <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r <strong>de</strong> gegev<strong>en</strong>s van het kind <strong>en</strong> <strong>de</strong> aspirant ou<strong>de</strong>rs combineert;<br />

4. in welke gevall<strong>en</strong> e<strong>en</strong> match niet in het belang van het kind is;<br />

5. in welke gevall<strong>en</strong> er twijfel is of e<strong>en</strong> match in het belang van het kind is.<br />

De inspectie verwacht in <strong>de</strong> dossiers informatie aan te treff<strong>en</strong>:<br />

1. over het kind <strong>en</strong> <strong>de</strong> aspirant ou<strong>de</strong>rs;<br />

• omtr<strong>en</strong>t i<strong>de</strong>ntiteit, karakter, aanleg <strong>en</strong> persoonlijke achtergron<strong>de</strong>n, gezinssituatie, medisch verle<strong>de</strong>n, sociaal<br />

milieu <strong>en</strong> lev<strong>en</strong>somstandighe<strong>de</strong>n;<br />

2. Afweging<strong>en</strong> waaruit dui<strong>de</strong>lijk blijkt hoe <strong>de</strong>ze gegev<strong>en</strong>s met elkaar zijn gecombineerd <strong>en</strong> zijn gewog<strong>en</strong>;<br />

3. E<strong>en</strong> conclusie die logisch volgt uit <strong>de</strong>ze afweging<strong>en</strong> omtr<strong>en</strong>t <strong>de</strong> mate waarin kind <strong>en</strong> ou<strong>de</strong>rs match<strong>en</strong>.<br />

Bevinding<strong>en</strong> beleid<br />

In het beleidsdocum<strong>en</strong>t (opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in <strong>de</strong> <strong>bij</strong>lage <strong>bij</strong> <strong>de</strong> brief aanvraag vergunning aan het ministerie van<br />

Justitie) van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst staat niet expliciet omschrev<strong>en</strong> welke invulling <strong>de</strong> stichting geeft aan het<br />

belang van het kind. Beschrev<strong>en</strong> is dat medische <strong>en</strong> sociale rapportages voor <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst<br />

belangrijke aanknopingspunt<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong> om tot verantwoor<strong>de</strong> plaatsing te kunn<strong>en</strong> kom<strong>en</strong>. Bij onvoldo<strong>en</strong><strong>de</strong><br />

informatie hierover vraagt <strong>de</strong> stichting aanvull<strong>en</strong><strong>de</strong> informatie op <strong>bij</strong> <strong>de</strong> relevante instanties/ person<strong>en</strong>.<br />

<strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst geeft in haar beleid aan dat indi<strong>en</strong> zij <strong>de</strong> <strong>matching</strong> verzorgt, ze “uiteraard alle<br />

beschikbare gegev<strong>en</strong>s van aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs <strong>en</strong> het te plaats<strong>en</strong> kind“ gebruikt. De <strong>matching</strong> van<br />

“special need” kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> uit China doet <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst zelf. Beschrev<strong>en</strong> is dat <strong>de</strong> aard van <strong>de</strong> handicap<br />

<strong>en</strong> <strong>de</strong> verlang<strong>de</strong> draagkracht hiervoor van <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs e<strong>en</strong> belangrijke rol spel<strong>en</strong>. De<br />

<strong>matching</strong> voor Poolse kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>, vaak met e<strong>en</strong> ontwikkelingsachterstand, gebeurt in overleg met <strong>de</strong> Poolse<br />

autoriteit<strong>en</strong>. Door persoonlijke contact<strong>en</strong> met <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs (intakegesprek, indi<strong>en</strong> nodig<br />

aanvull<strong>en</strong><strong>de</strong> gesprekk<strong>en</strong>, telefonische contact<strong>en</strong>) <strong>en</strong> <strong>de</strong> inhoud van het gezinsrapport gecombineerd met<br />

jar<strong>en</strong>lange ervaring, hoopt <strong>de</strong> stichting tot e<strong>en</strong> juist advies in <strong>matching</strong> te kom<strong>en</strong>. Op welke wijze <strong>de</strong><br />

stichting <strong>de</strong> gegev<strong>en</strong>s van het kind <strong>en</strong> die van <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs combineert, is niet vermeld. Dat<br />

geldt ook voor contra-indicaties voor <strong>matching</strong>.<br />

In het beleid is vrij uitgebreid per land omschrev<strong>en</strong>, on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re in China, hoe aan het<br />

subsidiariteitsbeginsel invulling wordt gegev<strong>en</strong>. Indi<strong>en</strong> <strong>de</strong> informatie over het kind onvoldo<strong>en</strong><strong>de</strong> gegev<strong>en</strong>s<br />

bevat over <strong>de</strong> invulling van het subsidiariteitsbeginsel, stelt <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst hierover aanvull<strong>en</strong><strong>de</strong><br />

vrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> wordt <strong>de</strong> plaatsing opgeschort tot het mom<strong>en</strong>t dat er plausibele antwoor<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> gestel<strong>de</strong><br />

14


Inspectie jeugdzorg<br />

vrag<strong>en</strong> zijn verstrekt. Deze antwoor<strong>de</strong>n di<strong>en</strong><strong>en</strong> altijd schriftelijk te wor<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rbouwd. Dit gebeurt in feite<br />

sporadisch, met uitzon<strong>de</strong>ring van Guatemala.<br />

Bevinding<strong>en</strong> dossiers<br />

In alle 9 on<strong>de</strong>rzochte dossiers is informatie over <strong>de</strong> i<strong>de</strong>ntiteit van het kind aanwezig <strong>en</strong> is het medisch<br />

rapport aangetroff<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> als zodanig herk<strong>en</strong>baar sociaal rapport is in ge<strong>en</strong> van <strong>de</strong> dossiers aanwezig, al<br />

is in e<strong>en</strong> paar dossiers (Pol<strong>en</strong>) wel informatie over <strong>de</strong> sociale achtergrond c.q. <strong>de</strong> lev<strong>en</strong>somstandighe<strong>de</strong>n<br />

aangetroff<strong>en</strong>. De Chinese dossiers betreff<strong>en</strong> weliswaar all<strong>en</strong> e<strong>en</strong> von<strong>de</strong>ling, echter ook <strong>de</strong> informatie over<br />

<strong>de</strong> omstandighe<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> vorige opvangsituatie(s) ontbreekt. Van alle Chinese kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> is wel e<strong>en</strong> groei-,<br />

ontwikkelingsrapport aanwezig. Ook over <strong>de</strong> Poolse kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> is informatie over <strong>de</strong> ontwikkeling<br />

aangetroff<strong>en</strong>, in <strong>de</strong> vorm van e<strong>en</strong> psychologisch rapport.<br />

Over het karakter van het kind wordt in <strong>de</strong> dossiers nauwelijks geschrev<strong>en</strong>.<br />

In alle dossiers is informatie over <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs aangetroff<strong>en</strong> in het rapport van <strong>de</strong> Raad voor<br />

<strong>de</strong> Kin<strong>de</strong>rbescherming. Informatie over het intakegesprek is aanwezig in <strong>de</strong> vorm van e<strong>en</strong> belnotitie (e<strong>en</strong><br />

korte aantek<strong>en</strong>ing over <strong>de</strong> indrukk<strong>en</strong> over het gesprek) <strong>en</strong> e<strong>en</strong> formulier besprok<strong>en</strong> gesprekspunt<strong>en</strong>. Van<br />

e<strong>en</strong> uitgebreid verslag van <strong>de</strong> intake is ge<strong>en</strong> sprake. In <strong>de</strong> dossiers is e<strong>en</strong> <strong>door</strong> ou<strong>de</strong>rs on<strong>de</strong>rtek<strong>en</strong>d<br />

<strong>matching</strong>sformulier aangetroff<strong>en</strong> waarin hun w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met betrekking tot het op te nem<strong>en</strong> adoptief kind<br />

vermeld staan.<br />

Drie dossiers van China (<strong>de</strong> “special need” kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>) bevatt<strong>en</strong> e<strong>en</strong> inschatting welke kindk<strong>en</strong>merk<strong>en</strong><br />

pass<strong>en</strong> <strong>bij</strong> <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> aspirant-ou<strong>de</strong>rs. Dit betreft <strong>de</strong> medische problem<strong>en</strong> van het kind (2x)<br />

<strong>en</strong> het geslacht respectievelijk <strong>de</strong> leeftijd (bei<strong>de</strong> 1x). De gegev<strong>en</strong>s van kind <strong>en</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs zijn<br />

gecombineerd <strong>en</strong> e<strong>en</strong> “letter of int<strong>en</strong>t to adopt a special need child”, dat tev<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> “treatm<strong>en</strong>t and<br />

rehabilitation plan” behelst, is aanwezig. In dit plan staat vermeld wat <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs (lat<strong>en</strong>) do<strong>en</strong> aan <strong>de</strong><br />

medische problem<strong>en</strong> van het kind. E<strong>en</strong> conclusie van <strong>de</strong>ze min of meer expliciete afweging is vermeld in<br />

<strong>de</strong> bei<strong>de</strong> dossiers: ou<strong>de</strong>rs zijn goed geïnformeerd <strong>en</strong> wet<strong>en</strong> wat h<strong>en</strong> te wacht<strong>en</strong> staat. In één dossier van<br />

Pol<strong>en</strong> blijkt dat het land van herkomst verlangt van <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs dat zij zich akkoord<br />

verklar<strong>en</strong> met contact<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> het kind <strong>en</strong> zijn broers/ zuss<strong>en</strong> in Italië. De an<strong>de</strong>re dossiers van China <strong>en</strong><br />

Pol<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> expliciete inschatting<strong>en</strong> <strong>en</strong> afweging<strong>en</strong> waaruit blijkt hoe <strong>de</strong> gegev<strong>en</strong>s van kind <strong>en</strong><br />

ou<strong>de</strong>rs met elkaar zijn gecombineerd <strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> conclusie over <strong>de</strong> mate waarin ou<strong>de</strong>rs <strong>en</strong> kind<br />

match<strong>en</strong>.<br />

Bevinding<strong>en</strong> interview n.a.v. beleids- <strong>en</strong> dossiertoets<br />

In het gesprek heeft <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst toegelicht wat het belang van het kind volg<strong>en</strong>s <strong>de</strong> stichting<br />

inhoudt. Belang van het kind is e<strong>en</strong> abstract begrip, is ook ie<strong>de</strong>re keer weer an<strong>de</strong>rs. Belangrijk vindt <strong>Kind</strong><br />

<strong>en</strong> Toekomst dat het kind e<strong>en</strong> plek heeft waar het zich optimaal kan ontwikkel<strong>en</strong>; het kind moet kans<strong>en</strong><br />

aangebo<strong>de</strong>n krijg<strong>en</strong>. Na e<strong>en</strong> aantal jar<strong>en</strong> moet geconstateerd kunn<strong>en</strong> wor<strong>de</strong>n dat dit e<strong>en</strong> goe<strong>de</strong> match is<br />

geweest voor het kind. <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst is er trots op dat ze relatief weinig uithuisplaatsing<strong>en</strong><br />

15


Inspectie jeugdzorg<br />

meemak<strong>en</strong>. Soms is er ge<strong>en</strong> geschikt echtpaar voor het kind <strong>en</strong> stuurt <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst in het belang<br />

van het kind het voorstel terug of houdt ze het <strong>en</strong>ige tijd aan.<br />

Wat Pol<strong>en</strong> betreft gebeurt <strong>de</strong> <strong>matching</strong> in overleg met <strong>de</strong> Poolse instanties. China doet, met uitzon<strong>de</strong>ring<br />

van <strong>de</strong> ‘special need’ kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>, <strong>de</strong> <strong>matching</strong> zelf. Vooral feitelijke gegev<strong>en</strong>s lijk<strong>en</strong> daar e<strong>en</strong> rol te spel<strong>en</strong>:<br />

leeftijd, gezondheid, inkom<strong>en</strong>. Ver<strong>de</strong>r: gewoon “van <strong>de</strong> stapel”. De beslissing ligt in China. Deze <strong>matching</strong><br />

doet <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst op basis van het raadsrapport <strong>en</strong> eig<strong>en</strong> indruk uit on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re het intakegesprek.<br />

Bijvoorbeeld, wanneer aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs steeds weer <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> vrag<strong>en</strong> stell<strong>en</strong> over <strong>de</strong> handicap, kan<br />

dit aanleiding zijn om extra aandacht te beste<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> achterligg<strong>en</strong><strong>de</strong> re<strong>de</strong>n<strong>en</strong>. Het intakegesprek<br />

duurt 1 uur tot 1 uur <strong>en</strong> 45 minut<strong>en</strong> <strong>en</strong> verloopt volg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> vast protocol. Hier<strong>bij</strong> is vooral sprake van veel<br />

informatie verstrekk<strong>en</strong>. In e<strong>en</strong> checklist wordt aangestreept welke on<strong>de</strong>rwerp<strong>en</strong> besprok<strong>en</strong> zijn. Er is ge<strong>en</strong><br />

uitgebrei<strong>de</strong> verslaglegging. Indrukk<strong>en</strong> over het gesprek staan op <strong>de</strong> belnotitie (het ‘belblaadje’). Bij<br />

verschill<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> het raadsrapport <strong>en</strong> <strong>de</strong> informatie die <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs op het<br />

<strong>matching</strong>sformulier hebb<strong>en</strong> gezet, besteedt <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst daar expliciet aandacht aan in het<br />

intakegesprek <strong>en</strong> legt ze dit vast op het belblaadje.<br />

Het raadsrapport, <strong>de</strong> w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> van <strong>de</strong> aspirant adoptief ou<strong>de</strong>rs <strong>en</strong> <strong>de</strong> inschatting van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst<br />

van mogelijkhe<strong>de</strong>n <strong>en</strong> <strong>bij</strong> elkaar pass<strong>en</strong>, spel<strong>en</strong> e<strong>en</strong> rol <strong>bij</strong> <strong>de</strong> <strong>matching</strong>. Wat <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst ver<strong>de</strong>r<br />

aan informatie verzamelt over aspirant adoptief ou<strong>de</strong>rs hangt ook <strong>en</strong>igszins af van wat zij zelf kwijt will<strong>en</strong>.<br />

Serieuze m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> van <strong>de</strong> ‘zwarte kous<strong>en</strong>’ kerk <strong>en</strong> e<strong>en</strong> heel extravert vrolijk kind is e<strong>en</strong> voorbeeld van e<strong>en</strong><br />

slechte match. Maar, er zit altijd e<strong>en</strong> persoonlijk, subjectief elem<strong>en</strong>t in <strong>de</strong> beoor<strong>de</strong>ling van <strong>de</strong> informatie.<br />

Wanneer <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs echt ongeschikt vin<strong>de</strong>n, gaat het rapport terug <strong>naar</strong><br />

justitie. Het gaat dan <strong>bij</strong>voorbeeld om het verzwijg<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> nierdialyse of e<strong>en</strong> melding over seksueel<br />

misbruik <strong>door</strong> e<strong>en</strong> van <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs van e<strong>en</strong> familielid. Het kan zelfs gebeur<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong><br />

nieuw on<strong>de</strong>rzoek <strong>door</strong> <strong>de</strong> Raad na melding over seksueel misbruik <strong>bij</strong> <strong>de</strong> stichting toch ge<strong>en</strong> afwijzing<br />

<strong>door</strong> <strong>de</strong> Raad oplevert. <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst stopt dan met <strong>de</strong> betreff<strong>en</strong><strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs. Met <strong>de</strong><br />

an<strong>de</strong>re vergunninghou<strong>de</strong>rs vindt ge<strong>en</strong> informatie-uitwisseling plaats over aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs. Met<br />

Justitie is <strong>de</strong> afspraak gemaakt dat argum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst voor afwijzing meegaan met <strong>de</strong><br />

informatie <strong>naar</strong> <strong>de</strong> volg<strong>en</strong><strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r.<br />

Bij <strong>de</strong> acceptatie van adoptief ou<strong>de</strong>rs spel<strong>en</strong> <strong>de</strong> eis<strong>en</strong> van het land van herkomst ook e<strong>en</strong> rol. Zo is<br />

<strong>bij</strong>voorbeeld psychiatrische problematiek e<strong>en</strong> re<strong>de</strong>n om m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> niet te accepter<strong>en</strong>.<br />

In het interview geeft <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst aan dat zij over het adoptiefkind <strong>de</strong> volg<strong>en</strong><strong>de</strong> informatie<br />

verzamelt: medische rapportage <strong>en</strong> achtergrondrapportage. Opgemerkt wordt dat Pol<strong>en</strong> ver<strong>de</strong>r is dan<br />

an<strong>de</strong>re lan<strong>de</strong>n met psychologische <strong>en</strong> pedagogische rapportage. Van belang is het gegev<strong>en</strong> dat 85% van<br />

<strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> in Ne<strong>de</strong>rland in het speciaal on<strong>de</strong>rwijs terechtkomt. Dit wordt meeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in <strong>de</strong> informatie<br />

aan <strong>en</strong> voorbereiding van aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs. China kijkt <strong>en</strong> rapporteert an<strong>de</strong>rs dan Pol<strong>en</strong>, daar k<strong>en</strong>t<br />

16


Inspectie jeugdzorg<br />

m<strong>en</strong> <strong>bij</strong>voorbeeld het begrip ‘maatschappelijk werker’ niet. De rapportage van China is wel stukk<strong>en</strong> beter<br />

dan het geweest is, <strong>bij</strong>voorbeeld over <strong>de</strong> ontwikkeling van het kind.<br />

<strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst geeft aan zelf e<strong>en</strong> voorstel wel e<strong>en</strong>s af te wijz<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> plek niet goed b<strong>en</strong>ut kan<br />

wor<strong>de</strong>n, <strong>bij</strong>voorbeeld omdat het kind te zwak is om van het gezin te kunn<strong>en</strong> profiter<strong>en</strong>. Gedacht wordt aan<br />

e<strong>en</strong> situatie dat het kind <strong>de</strong>rmate verstan<strong>de</strong>lijk gehandicapt is, dat het in eig<strong>en</strong> land (taal) beter af is <strong>en</strong> in<br />

e<strong>en</strong> instelling. Het is in het belang van het kind dat het moet kunn<strong>en</strong> profiter<strong>en</strong> van <strong>de</strong> situatie. <strong>Kind</strong> <strong>en</strong><br />

Toekomst wijst meer voorstell<strong>en</strong> af uit Pol<strong>en</strong> dan uit China.<br />

Voor veel lan<strong>de</strong>n geldt dat <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst ge<strong>en</strong> rol in <strong>de</strong> <strong>matching</strong> speelt <strong>en</strong> hooguit <strong>en</strong>kele vrag<strong>en</strong><br />

mag stell<strong>en</strong>. Als <strong>de</strong> stichting of <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs het niet e<strong>en</strong>s zijn met het voorstel, gaat dit<br />

terug. M<strong>en</strong> kan niet an<strong>de</strong>re aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs voorstell<strong>en</strong>. Wanneer voor e<strong>en</strong> “special need” kind<br />

ge<strong>en</strong> geschikte ou<strong>de</strong>rs zijn gevon<strong>de</strong>n, vraagt <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst ev<strong>en</strong>tueel later <strong>bij</strong> het beschikbaar zijn<br />

van e<strong>en</strong> geschikt gezin of m<strong>en</strong> nog op zoek is voor dit kind.<br />

Conclusie:<br />

Het beleid van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst voldoet ge<strong>de</strong>eltelijk aan wat <strong>de</strong> inspectie verwacht:<br />

• <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst b<strong>en</strong>oemt in haar beleid niet wat zij verstaat on<strong>de</strong>r het belang van het kind. In<br />

het interview geeft <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst aan dat het in het belang van het kind is dat het e<strong>en</strong> plek<br />

heeft waar het zich optimaal kan ontwikkel<strong>en</strong>; het kind moet kans<strong>en</strong> aangebo<strong>de</strong>n krijg<strong>en</strong>. In<br />

algem<strong>en</strong>e zin wordt in het beleid wel <strong>en</strong>ige invulling gegev<strong>en</strong> aan het belang van het kind <strong>bij</strong> e<strong>en</strong><br />

goe<strong>de</strong> <strong>matching</strong>. Aangegev<strong>en</strong> wordt welk soort informatie <strong>de</strong> stichting nodig heeft voor het<br />

combiner<strong>en</strong> van kind <strong>en</strong> ou<strong>de</strong>rs. Hier<strong>bij</strong> wordt <strong>en</strong>ige aandacht aan “special need” kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />

besteed.<br />

De dossiers voldo<strong>en</strong> ge<strong>de</strong>eltelijk aan wat <strong>de</strong> inspectie verwacht:<br />

• Er is altijd informatie over <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs, zij het dat e<strong>en</strong> uitgebreid verslag van het<br />

intakegesprek ontbreekt. Medische informatie over het kind <strong>en</strong> e<strong>en</strong> ontwikkelings- respectievelijk<br />

e<strong>en</strong> psychologisch rapport zijn aanwezig. Informatie over <strong>de</strong> sociale achtergrond, inclusief <strong>de</strong><br />

omstandighe<strong>de</strong>n in het opvanghuis in het land van herkomst, is summier. Afweging<strong>en</strong> in het ka<strong>de</strong>r<br />

van <strong>de</strong> <strong>matching</strong> staan alle<strong>en</strong> in <strong>de</strong> “special need” kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> dossiers 6 . In ie<strong>de</strong>r dossier is<br />

medische informatie over het kind aangetroff<strong>en</strong>. Dit komt overe<strong>en</strong> met wat <strong>de</strong> inspectie in het<br />

beleid van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst heeft aangetroff<strong>en</strong>. Voor <strong>de</strong> “special need” kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> zijn zowel <strong>de</strong><br />

aard van <strong>de</strong> handicap als <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs vermeld.<br />

6 In reactie op het conceptrapport geeft <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst aan dat <strong>de</strong> afweging<strong>en</strong> ook <strong>bij</strong> Pol<strong>en</strong> op schrift staan, echter niet in<br />

het dossier. In <strong>de</strong> toekomstzal <strong>de</strong>ze informatie in het dossier gevoegd wor<strong>de</strong>n.<br />

17


Inspectie jeugdzorg<br />

Na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek<br />

Verwachting<strong>en</strong> inspectie over na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek<br />

De inspectie verwacht dat in het beleid is omschrev<strong>en</strong>:<br />

1. dat er schriftelijke criteria zijn die aangev<strong>en</strong> in welke gevall<strong>en</strong> <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek nodig vindt;<br />

2. dat <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r e<strong>en</strong> lijst heeft van adviseurs in Ne<strong>de</strong>rland <strong>en</strong> in het buit<strong>en</strong>land, waarop is aangegev<strong>en</strong><br />

op welk gebied <strong>en</strong> op grond waarvan <strong>de</strong> adviseurs <strong>de</strong>skundig zijn.<br />

In die gevall<strong>en</strong> waarin <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek nodig vond, verwacht <strong>de</strong> inspectie in <strong>de</strong> dossiers terug te<br />

vin<strong>de</strong>n:<br />

1. dat on<strong>de</strong>rzoek is verricht;<br />

2. op verzoek van <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r <strong>door</strong> e<strong>en</strong> <strong>de</strong>skundige;<br />

3. wat daarvan het resultaat is: ein<strong>door</strong><strong>de</strong>el;<br />

4. wat daarmee gedaan is.<br />

Bevinding<strong>en</strong> beleid<br />

In het beleidsdocum<strong>en</strong>t (opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in <strong>de</strong> <strong>bij</strong>lage <strong>bij</strong> <strong>de</strong> brief aanvraag vergunning aan het ministerie van<br />

Justitie) zijn ge<strong>en</strong> criteria aangetroff<strong>en</strong> in welke gevall<strong>en</strong> na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek nodig is. <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst<br />

heeft ge<strong>en</strong> lijst van adviseurs in Ne<strong>de</strong>rland <strong>en</strong> buit<strong>en</strong>land. Wel wordt melding gemaakt van het opvrag<strong>en</strong><br />

van aanvull<strong>en</strong><strong>de</strong> informatie <strong>bij</strong> <strong>de</strong> relevante instanties/ person<strong>en</strong>. Deze wor<strong>de</strong>n niet na<strong>de</strong>r gespecificeerd.<br />

Ook wordt vermeld dat <strong>de</strong> stichting met regelmaat e<strong>en</strong> kind laat bezoek<strong>en</strong> <strong>en</strong> observer<strong>en</strong> <strong>door</strong> e<strong>en</strong><br />

plaatselijke verteg<strong>en</strong>woordiger van <strong>de</strong> stichting in het land van herkomst als er onvoldo<strong>en</strong><strong>de</strong> inzicht is over<br />

<strong>de</strong> ontwikkeling van e<strong>en</strong> kind. Indi<strong>en</strong> nodig laat <strong>de</strong> stichting aanvull<strong>en</strong><strong>de</strong> psychologische test<strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong>.<br />

De betreff<strong>en</strong><strong>de</strong> instanties, waar <strong>de</strong> stichting mee sam<strong>en</strong>werkt, werk<strong>en</strong> vrijwel altijd actief mee.<br />

Bevinding<strong>en</strong> dossiers<br />

Uit <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rzochte dossiers van <strong>de</strong> “special need” kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> blijkt dat <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs zelf actief<br />

informatie inwinn<strong>en</strong> <strong>bij</strong> e<strong>en</strong> of meer<strong>de</strong>re arts<strong>en</strong> in Ne<strong>de</strong>rland over <strong>de</strong> handicap(s) van het kind. In <strong>de</strong><br />

an<strong>de</strong>re dossiers is niet zichtbaar dat er na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek heeft plaatsgevon<strong>de</strong>n cq advies is gevraagd aan<br />

<strong>de</strong>skundig<strong>en</strong>.<br />

Bevinding<strong>en</strong> interview nav beleids- <strong>en</strong> dossiertoets<br />

<strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst geeft aan dat zij aanvull<strong>en</strong>d on<strong>de</strong>rzoek doet <strong>naar</strong> <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs: wanneer<br />

aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs e<strong>en</strong> dubbele plaatsing will<strong>en</strong> <strong>en</strong> het raadsrapport er niet over spreekt, wanneer<br />

sprake is van e<strong>en</strong> w<strong>en</strong>s voor “tuss<strong>en</strong>” of “bov<strong>en</strong>” plaatsing<strong>en</strong> (leeftijd kind in relatie tot leeftijd van <strong>de</strong> eig<strong>en</strong><br />

kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>) <strong>en</strong> wanneer <strong>de</strong> omstandighe<strong>de</strong>n zijn veran<strong>de</strong>rd, <strong>bij</strong>voorbeeld <strong>bij</strong> het overlij<strong>de</strong>n van e<strong>en</strong> kind van<br />

<strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs.<br />

De stichting geeft aan dat in <strong>de</strong> dossiers meestal niet zichtbaar is wanneer aanvull<strong>en</strong><strong>de</strong> informatie moet<br />

wor<strong>de</strong>n ingewonn<strong>en</strong>. M<strong>en</strong> werkt met memoblaadjes: zodra <strong>de</strong> gevraag<strong>de</strong> informatie verkreg<strong>en</strong> is, wordt<br />

het memoblaadje verwij<strong>de</strong>rd.<br />

18


Inspectie jeugdzorg<br />

Het gezinsrapport <strong>en</strong> e<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele korte toelichting van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst gaan <strong>naar</strong> het land van<br />

herkomst. Het land van herkomst bepaalt of <strong>de</strong> informatie voldo<strong>en</strong><strong>de</strong> is. Soms vraagt het land van<br />

herkomst om aanvull<strong>en</strong><strong>de</strong> informatie, <strong>bij</strong>voorbeeld omdat m<strong>en</strong> vindt dat <strong>de</strong> informatie niet actueel is. Van<br />

<strong>de</strong> Ver<strong>en</strong>ig<strong>de</strong> Stat<strong>en</strong> <strong>bij</strong>voorbeeld mag <strong>bij</strong> <strong>de</strong>elbemid<strong>de</strong>ling <strong>de</strong> raadsrapportage niet ou<strong>de</strong>r dan e<strong>en</strong> jaar<br />

zijn (<strong>bij</strong> <strong>de</strong>elbemid<strong>de</strong>ling checkt <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst <strong>de</strong> contactpersoon van <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs <strong>en</strong><br />

<strong>de</strong> <strong>matching</strong>).<br />

<strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst stelt eis<strong>en</strong> aan <strong>de</strong> informatie over het kind: <strong>de</strong> medische rapportage moet volledig zijn<br />

<strong>en</strong> er moet informatie zijn over of het kind zich ontwikkelt conform <strong>de</strong> leeftijd. Informatie is nodig die e<strong>en</strong><br />

ontwikkelingslijn dui<strong>de</strong>lijk maakt. Bijvoorbeeld: <strong>bij</strong> e<strong>en</strong> ontwikkelingsachterstand moet e<strong>en</strong> re<strong>de</strong>n hiervoor<br />

of achtergrond informatie hierover zijn aangegev<strong>en</strong>. Of: <strong>de</strong> informatie moet rec<strong>en</strong>t zijn <strong>en</strong> <strong>bij</strong>voorbeeld e<strong>en</strong><br />

antwoord gev<strong>en</strong> op <strong>de</strong> vraag of stimulering helpt. Op basis van <strong>de</strong> ervaring<strong>en</strong> van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst geeft<br />

zij aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs <strong>de</strong> tip zelf ver<strong>de</strong>r navraag te do<strong>en</strong> in Ne<strong>de</strong>rland. Om <strong>de</strong> betrouwbaarheid van<br />

<strong>de</strong> informatie te vergelijk<strong>en</strong> met <strong>de</strong> informatie die <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst reeds eer<strong>de</strong>r ontving, bezoekt <strong>de</strong><br />

contactpersoon in Pol<strong>en</strong> alle kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>. De contactpersoon observeert, rapporteert, maakt foto’s. Daar<strong>bij</strong><br />

komt het zowel voor dat het oor<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> contactpersoon positiever is over <strong>de</strong> situatie of mogelijkhe<strong>de</strong>n<br />

van het kind dan op grond van <strong>de</strong> rapportage van Pol<strong>en</strong> verwacht mag wor<strong>de</strong>n, als negatiever. Bij twijfel<br />

van <strong>de</strong> contactpersoon wordt e<strong>en</strong> second opinion gevraagd, <strong>bij</strong>voorbeeld aan e<strong>en</strong> an<strong>de</strong>re Poolse arts dan<br />

die <strong>de</strong> medische informatie heeft verstrekt. Omdat <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> uit veel verschill<strong>en</strong><strong>de</strong> tehuiz<strong>en</strong> kom<strong>en</strong>,<br />

heeft <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst ge<strong>en</strong> vaste lijst van <strong>de</strong>skundig<strong>en</strong>/ adviseurs in het buit<strong>en</strong>land. Dat geldt ook voor<br />

Ne<strong>de</strong>rland. In het bestuur van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst zit e<strong>en</strong> arts die e<strong>en</strong> lijst heeft van verschill<strong>en</strong><strong>de</strong><br />

disciplines. Bij e<strong>en</strong> ziekte of handicap kan e<strong>en</strong> specialist hier zorg<strong>en</strong> dat je <strong>de</strong> juiste vrag<strong>en</strong> in het<br />

buit<strong>en</strong>land stelt. <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst verwacht van aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs dat zij ook zelf informatie<br />

inwinn<strong>en</strong> (onafhankelijk van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst). Dit om ie<strong>de</strong>re schijn van dwang of beïnvloeding <strong>door</strong><br />

<strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst te vermij<strong>de</strong>n.<br />

In haar reactie op het conceptrapport geeft <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst aan dat zij dit als eis stelt <strong>bij</strong> alle ou<strong>de</strong>rs die<br />

e<strong>en</strong> kind adopter<strong>en</strong> met special needs. Om die re<strong>de</strong>n krijg<strong>en</strong> <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs die e<strong>en</strong> kind uit Pol<strong>en</strong> adopter<strong>en</strong><br />

eerst e<strong>en</strong> geschoond rapport waarover zij overleg kunn<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> met <strong>de</strong>skundig<strong>en</strong> die zij zelf uitkiez<strong>en</strong>,<br />

onafhankelijk van <strong>de</strong> stichting.<br />

Conclusie:<br />

Het beleid van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst voldoet ge<strong>de</strong>eltelijk aan wat <strong>de</strong> inspectie verwacht:<br />

• <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst heeft in beleid vastgelegd dat aanvull<strong>en</strong><strong>de</strong> informatie over het kind wordt<br />

ingewonn<strong>en</strong> <strong>bij</strong> onvoldo<strong>en</strong><strong>de</strong> inzicht in <strong>de</strong> ontwikkeling van het kind. Om te bepal<strong>en</strong> wanneer extra<br />

informatie noodzakelijk is over <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs zijn ge<strong>en</strong> expliciete criteria vastgelegd.<br />

19


Inspectie jeugdzorg<br />

Omdat niet dui<strong>de</strong>lijk is in welke dossiers <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek nodig heeft gevon<strong>de</strong>n, kan<br />

<strong>de</strong> inspectie ge<strong>en</strong> conclusie trekk<strong>en</strong> over <strong>de</strong> vraag of <strong>de</strong> dossiers voldo<strong>en</strong> aan wat <strong>de</strong> inspectie volg<strong>en</strong>s<br />

<strong>de</strong> regelgeving zou verwacht<strong>en</strong>.<br />

20<br />

• In <strong>de</strong> special need dossiers blijkt dui<strong>de</strong>lijk dat na<strong>de</strong>re informatie over <strong>de</strong> handicap van het<br />

betreff<strong>en</strong><strong>de</strong> kind is ingewonn<strong>en</strong> <strong>door</strong> <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs. Dit komt overe<strong>en</strong> met <strong>de</strong><br />

<strong>werkwijze</strong> van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst, zoals in het interview is meege<strong>de</strong>eld.<br />

Het proces van <strong>matching</strong><br />

Verwachting<strong>en</strong> inspectie t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van het proces van <strong>matching</strong><br />

Kwaliteit <strong>en</strong> betrouwbaarheid van <strong>de</strong> medisch sociale rapportage <strong>en</strong> geboorte akte<br />

De inspectie verwacht dat in het beleid is omschrev<strong>en</strong>:<br />

1. welke eis<strong>en</strong> <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r stelt aan <strong>de</strong> <strong>de</strong>skundigheid van <strong>de</strong> opsteller van <strong>de</strong> medisch-sociale<br />

rapportage;<br />

2. welke informatie <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r nodig heeft uit <strong>de</strong> medisch-sociale rapportage, om te bepal<strong>en</strong> of het kind<br />

in aanmerking komt voor interlan<strong>de</strong>lijke adoptie<br />

3. hoe <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r <strong>de</strong> betrouwbaarheid van <strong>de</strong> geboorte-akte <strong>en</strong> <strong>de</strong> juistheid van <strong>de</strong> daarin vermel<strong>de</strong><br />

geboortegegev<strong>en</strong>s on<strong>de</strong>rzoekt.<br />

Bevinding<strong>en</strong> beleid<br />

In het beleidsdocum<strong>en</strong>t (opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in <strong>de</strong> <strong>bij</strong>lage <strong>bij</strong> <strong>de</strong> brief aanvraag vergunning aan het ministerie van<br />

Justitie) wor<strong>de</strong>n ge<strong>en</strong> eis<strong>en</strong> gesteld aan <strong>de</strong> <strong>de</strong>skundigheid van <strong>de</strong> opsteller van <strong>de</strong> medische <strong>en</strong> sociale<br />

rapportage. In het beleid is beschrev<strong>en</strong> dat <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst informatie nodig heeft over <strong>de</strong> ontwikkeling<br />

van het kind <strong>en</strong> <strong>bij</strong> “special need” kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> over <strong>de</strong> handicap.<br />

Wat <strong>de</strong> geboorteaktes betreft: in het beleid geeft <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst aan dat <strong>bij</strong> e<strong>en</strong> von<strong>de</strong>ling<strong>en</strong>status e<strong>en</strong><br />

medicus altijd e<strong>en</strong> geboortedatum vaststelt. Dit gebeurt in eerste instantie <strong>door</strong> lichamelijk on<strong>de</strong>rzoek.<br />

Daarnaast speelt <strong>de</strong> psychische ontwikkeling e<strong>en</strong> rol <strong>en</strong> soms ook uitkomst<strong>en</strong> van recherchewerk <strong>door</strong><br />

politiebeambt<strong>en</strong>. Als er ge<strong>en</strong> geboorteakte is opgemaakt, wordt nagegaan waarom niet <strong>en</strong> alsnog hiervoor<br />

gezorgd. Of <strong>en</strong> hoe ver<strong>de</strong>r <strong>de</strong> betrouwbaarheid van <strong>de</strong> geboorteakte staat niet in <strong>de</strong> beleidsstukk<strong>en</strong>.<br />

Bevinding<strong>en</strong> dossiers<br />

Het geboortebewijs is in 8 dossiers aangetroff<strong>en</strong>. Ook is in <strong>bij</strong>na alle dossiers e<strong>en</strong> verlatingscertificaat<br />

aanwezig. Informatie over <strong>de</strong> i<strong>de</strong>ntiteit van het kind is, zoals ook in paragraaf 1 is beschrev<strong>en</strong>, in alle<br />

dossiers aanwezig. E<strong>en</strong> verklaring van <strong>de</strong> autoriteit<strong>en</strong> vooraf dat het kind in aanmerking komt voor adoptie<br />

is in ge<strong>en</strong> van <strong>de</strong> 9 dossiers gevon<strong>de</strong>n. Medische rapport<strong>en</strong> zijn aanwezig; als zodanig herk<strong>en</strong>bare<br />

sociale rapport<strong>en</strong> niet (zie voor ver<strong>de</strong>re informatie hierover paragraaf/verwachting 1).<br />

Bevinding<strong>en</strong> interview nav beleids- <strong>en</strong> dossiertoets


Inspectie jeugdzorg<br />

In het interview heeft <strong>de</strong> inspectie hierover ge<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> gesteld.<br />

Conclusie:<br />

Het beleid van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> toekomst voldoet ge<strong>de</strong>eltelijk aan wat <strong>de</strong> inspectie verwacht:<br />

• <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst noemt in haar beleid ge<strong>en</strong> expliciete eis<strong>en</strong> aan <strong>de</strong> <strong>de</strong>skundigheid van <strong>de</strong><br />

opsteller van <strong>de</strong> medische <strong>en</strong> sociale informatie. In het interview geeft m<strong>en</strong> aan dat Pol<strong>en</strong> goed is<br />

in psychologische <strong>en</strong> pedagogische rapportage <strong>en</strong> dat China beter dan vroeger rapporteert, on<strong>de</strong>r<br />

an<strong>de</strong>re over <strong>de</strong> ontwikkeling van het kind.<br />

• <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst heeft in haar beleid ge<strong>de</strong>eltelijk omschrev<strong>en</strong> hoe <strong>de</strong> informatie over het kind in<br />

<strong>de</strong> geboorteakte wordt vastgesteld <strong>door</strong> het land van herkomst. Hoe ze <strong>de</strong> betrouwbaarheid<br />

hiervan on<strong>de</strong>rzoekt is niet vermeld.<br />

Verwachting<strong>en</strong> inspectie t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van het proces van <strong>matching</strong><br />

Deskundigheid me<strong>de</strong>werkers <strong>matching</strong><br />

De inspectie verwacht dat in het beleid is omschrev<strong>en</strong>:<br />

1. dat <strong>de</strong> beslissing tot <strong>matching</strong> wordt g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>door</strong> e<strong>en</strong> team;<br />

2. dat dit team mimimaal is sam<strong>en</strong>gesteld uit person<strong>en</strong> die inhou<strong>de</strong>lijk <strong>de</strong>skundig zijn op het gebied van adoptie <strong>en</strong><br />

onafhankelijk;<br />

3. e<strong>en</strong> beschrijving hoe <strong>door</strong> <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r <strong>de</strong> kwaliteitsnorm<strong>en</strong> wor<strong>de</strong>n gehanteerd (o.a. ISO) m.b.t. <strong>de</strong><br />

opleiding <strong>en</strong> ervaring van teamle<strong>de</strong>n die verantwoor<strong>de</strong>lijk zijn voor <strong>de</strong> <strong>matching</strong>.<br />

4. hoe gezam<strong>en</strong>lijke verantwoor<strong>de</strong>lijkheid m.b.t. <strong>matching</strong> wordt ge<strong>de</strong>eld <strong>door</strong> <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs met <strong>de</strong><br />

betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> in het land van herkomst;<br />

5. wie welke informatie aanlevert <strong>en</strong> hoe m<strong>en</strong> daarover overlegt.<br />

Bevinding<strong>en</strong> beleid<br />

In <strong>de</strong> brief aanvraag verl<strong>en</strong>ging vergunning vermeldt <strong>de</strong> stichting dat zij e<strong>en</strong> actueel ISO 9001 certificaat<br />

heeft. In <strong>de</strong> <strong>bij</strong>lage <strong>bij</strong> <strong>de</strong>ze brief is beschrev<strong>en</strong> dat <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst ti<strong>en</strong> me<strong>de</strong>werkers in di<strong>en</strong>st heeft,<br />

waarvan vier maatschappelijk werkers zijn. Welke eis<strong>en</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst stelt aan <strong>de</strong> compet<strong>en</strong>ties van<br />

<strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers inzake met name <strong>matching</strong> is niet specifiek in het beleid beschrev<strong>en</strong>. Ook wordt niet<br />

beschrev<strong>en</strong> dat <strong>de</strong> beslissing tot <strong>matching</strong> <strong>door</strong> e<strong>en</strong> team wordt g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Informatie over welke rol <strong>Kind</strong><br />

<strong>en</strong> Toekomst in <strong>de</strong> verschill<strong>en</strong><strong>de</strong> lan<strong>de</strong>n <strong>bij</strong> <strong>de</strong> <strong>matching</strong> speelt is voor verschill<strong>en</strong><strong>de</strong> lan<strong>de</strong>n in algem<strong>en</strong>e<br />

zin aangegev<strong>en</strong>: toewijzing (vrijwel alle lan<strong>de</strong>n), <strong>matching</strong> <strong>door</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst (China, <strong>bij</strong> alle<strong>en</strong><br />

“special need” kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>) of <strong>matching</strong> in overleg met land van herkomst (Pol<strong>en</strong>). Welke informatie wordt<br />

aangeleverd is wel beschrev<strong>en</strong>, namelijk medische <strong>en</strong> sociale rapportage (eer<strong>de</strong>r beschrev<strong>en</strong> in dit<br />

hoofdstuk). Hoe m<strong>en</strong> daarover overlegt is niet in het beleid vastgelegd.<br />

Bevinding<strong>en</strong> interview nav beleids- <strong>en</strong> dossiertoets<br />

In het interview <strong>de</strong>elt <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst mee dat altijd beroepsm<strong>en</strong>s<strong>en</strong> <strong>de</strong> <strong>matching</strong> do<strong>en</strong>. Deze hebb<strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> maatschappelijk werk opleiding <strong>en</strong> – ervaring <strong>en</strong> ervaring met adoptie. Ook hebb<strong>en</strong> zij inzicht in <strong>de</strong><br />

ontwikkeling van het kind. Eén persoon kijkt er<strong>naar</strong>, zonodig vindt intercollegiale toetsing plaats. In Pol<strong>en</strong><br />

21


Inspectie jeugdzorg<br />

werk<strong>en</strong> <strong>de</strong> adoptiebureaus met commissies van 12 person<strong>en</strong> van verschill<strong>en</strong><strong>de</strong> disciplines: arts<strong>en</strong>,<br />

psycholog<strong>en</strong>, pedagog<strong>en</strong>, therapeut<strong>en</strong>, jurist<strong>en</strong>. Er wordt heel ge<strong>de</strong>g<strong>en</strong> gewerkt, m<strong>en</strong> houdt<br />

dossierbespreking<strong>en</strong> e<strong>en</strong>s per 14 dag<strong>en</strong>. De <strong>matching</strong> gebeurt in overleg tuss<strong>en</strong> Ne<strong>de</strong>rland <strong>en</strong> Pol<strong>en</strong>,<br />

maar Pol<strong>en</strong> beslist. De “special need” kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> uit China wor<strong>de</strong>n gematcht <strong>door</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst. De<br />

an<strong>de</strong>re kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> uit China matcht China zelf. Ook daar zijn in het adoptiec<strong>en</strong>trum alle disciplines<br />

verteg<strong>en</strong>woordigd, die <strong>bij</strong> elkaar kom<strong>en</strong> voor moeilijke, <strong>bij</strong>zon<strong>de</strong>re, gevall<strong>en</strong>. Bij <strong>de</strong> reguliere gevall<strong>en</strong><br />

wordt gekek<strong>en</strong> of het kind past <strong>bij</strong> <strong>de</strong> w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> van <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs. Als dat het geval is, neemt<br />

m<strong>en</strong> <strong>de</strong> bov<strong>en</strong>ste van <strong>de</strong> stapel.<br />

<strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst stelt eis<strong>en</strong> aan <strong>de</strong> contactperson<strong>en</strong> in het land van herkomst: goed ingevoerd, k<strong>en</strong>nis<br />

van kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> <strong>en</strong> van hun ontwikkeling hebb<strong>en</strong>. De contactperson<strong>en</strong> in Pol<strong>en</strong> <strong>en</strong> China werk<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> voor<br />

<strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst. De contactpersoon in Pol<strong>en</strong> is niet in di<strong>en</strong>st van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst; zij krijgt e<strong>en</strong><br />

onkost<strong>en</strong>vergoeding. Zij is sociologe, zelf adoptiefou<strong>de</strong>r, <strong>en</strong> werkt al 20 jaar met <strong>de</strong> verschill<strong>en</strong><strong>de</strong><br />

tehuiz<strong>en</strong>. Naast <strong>de</strong>ze contactpersoon zijn er nog twee person<strong>en</strong> die aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs op <strong>de</strong> reis<br />

<strong>naar</strong> Pol<strong>en</strong> begelei<strong>de</strong>n. In China zijn meer contactperson<strong>en</strong> werkzaam voor <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst. Eén ervan<br />

stuurt <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> aan. Deze moet e<strong>en</strong> kwalificatie van <strong>de</strong> CCAA hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong> wordt officieel (onbetaald)<br />

aangesteld <strong>bij</strong> het ministerie van Justitie in China. <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst betaalt <strong>de</strong> onkost<strong>en</strong>vergoeding. Het<br />

Chinese ministerie van Justitie stelt eis<strong>en</strong> aan alle contactperson<strong>en</strong>.<br />

<strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst geeft aan dat k<strong>en</strong>nis van <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse sam<strong>en</strong>leving ge<strong>en</strong> eis is voor <strong>de</strong>g<strong>en</strong>e die<br />

matcht in het land van herkomst, maar dat het wel handig is. Bijvoorbeeld uitlegg<strong>en</strong> aan Pol<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong><br />

aspirant adoptiefou<strong>de</strong>r die suikerziekte heeft daaraan niet binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> jaar zal overlij<strong>de</strong>n. Of: dat je in<br />

Ne<strong>de</strong>rland als je ge<strong>en</strong> werk hebt, e<strong>en</strong> uitkering ontvangt.<br />

Contactperson<strong>en</strong> wor<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> reünies uitg<strong>en</strong>odigd <strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> dan e<strong>en</strong> aantal wek<strong>en</strong> hier.<br />

Conclusie:<br />

Het beleid van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst voldoet ge<strong>de</strong>eltelijk aan wat <strong>de</strong> inspectie verwacht:<br />

22<br />

• <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst heeft in haar beleid aangegev<strong>en</strong> dat zij met maatschappelijk werkers werkt.<br />

Specifieke eis<strong>en</strong> aan <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers met betrekking tot maching zijn niet in het beleid<br />

opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />

• De inbr<strong>en</strong>g van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst <strong>bij</strong> <strong>de</strong> <strong>matching</strong> gebeurt <strong>door</strong> één persoon, zo nodig na<br />

intercollegiale toetsing <strong>en</strong> in overleg met e<strong>en</strong> team in het z<strong>en</strong><strong>de</strong>n<strong>de</strong> land.


Inspectie jeugdzorg<br />

Verwachting<strong>en</strong> inspectie t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van het proces van <strong>matching</strong><br />

Na<strong>de</strong>re eis<strong>en</strong> op basis van ISS richtlijn<strong>en</strong><br />

De inspectie verwacht dat in het beleid is omschrev<strong>en</strong>:<br />

1. dat <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rschrijft dat <strong>de</strong> <strong>matching</strong><br />

• nooit mag wor<strong>de</strong>n overgelat<strong>en</strong> aan <strong>de</strong> oorspronkelijke familie, t<strong>en</strong>zij <strong>bij</strong> uitzon<strong>de</strong>ring,<br />

• niet uitsluit<strong>en</strong>d mag wor<strong>de</strong>n overgelat<strong>en</strong> aan <strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijk<strong>en</strong> van <strong>de</strong> opvanginstelling, <strong>de</strong> beschermer of <strong>de</strong><br />

voogd vanhet kind,<br />

• nooit alle<strong>en</strong> mag wor<strong>de</strong>n overgelat<strong>en</strong> aan <strong>de</strong> aspirantou<strong>de</strong>rs <strong>door</strong> e<strong>en</strong> kind uit te kiez<strong>en</strong> in het land van herkomst<br />

of via internet.<br />

2. op welke wijze <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r vaststelt dat aan <strong>de</strong> g<strong>en</strong>oem<strong>de</strong> eis<strong>en</strong> is voldaan;<br />

3. dat <strong>matching</strong> in het land van herkomst van het kind plaatsvindt <strong>door</strong> e<strong>en</strong> bevoeg<strong>de</strong> di<strong>en</strong>st op het vlak van<br />

kin<strong>de</strong>rbescherming<br />

4. dat er e<strong>en</strong> uitwisseling van informatie was/is tuss<strong>en</strong> <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r <strong>en</strong> <strong>de</strong> professionals uit het land van<br />

herkomst;<br />

5. Wanneer <strong>de</strong>ze uitwisseling niet mogelijk was, e<strong>en</strong> beschrijving van <strong>de</strong> re<strong>de</strong>n waarom niet.<br />

Bevinding<strong>en</strong> beleid<br />

In het beleidsdocum<strong>en</strong>t (opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in <strong>de</strong> <strong>bij</strong>lage <strong>bij</strong> <strong>de</strong> brief aanvraag vergunning aan het ministerie van<br />

Justitie) is beschrev<strong>en</strong> dat <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst voor wat China betreft sam<strong>en</strong>werkt met <strong>de</strong> CCAA in Beijing<br />

<strong>en</strong> voor wat Pol<strong>en</strong> betreft met drie adoptieorganisaties in Warschau: <strong>de</strong> Katolicki Osro<strong>de</strong>k Adopcyjno<br />

Opiekunczy, <strong>de</strong> Krajowy Osro<strong>de</strong>k Adopcyjno Opiekunczy <strong>en</strong> <strong>de</strong> Publiczny Osro<strong>de</strong>k Adopcyjno<br />

Opiekunczy. Ver<strong>de</strong>r is er met betrekking tot bov<strong>en</strong>staan<strong>de</strong> ISS richtlijn<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> vastgesteld beleid<br />

aangetroff<strong>en</strong>.<br />

Bevinding<strong>en</strong> dossiers<br />

Uit <strong>de</strong> dossiers blijkt <strong>de</strong> betrokk<strong>en</strong>heid van <strong>de</strong> bevoeg<strong>de</strong> instanties uit <strong>de</strong> formele stukk<strong>en</strong>. De ISS<br />

richtlijn<strong>en</strong> verbie<strong>de</strong>n <strong>de</strong> inbr<strong>en</strong>g van e<strong>en</strong> aantal specifiek g<strong>en</strong>oem<strong>de</strong> person<strong>en</strong> in het adoptieproces. In <strong>de</strong><br />

<strong>door</strong> <strong>de</strong> inspectie on<strong>de</strong>rzochte dossiers is ge<strong>en</strong> sprake geweest van <strong>de</strong>ze inbr<strong>en</strong>g <strong>bij</strong> <strong>de</strong> <strong>matching</strong>. Uit <strong>de</strong><br />

dossiers blijkt dat er over <strong>en</strong> weer informatie is verstrekt. Soms blijkt daar<strong>bij</strong> <strong>de</strong> informatie van <strong>de</strong><br />

contactpersoon over <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>.<br />

Bevinding<strong>en</strong> interview nav beleids- <strong>en</strong> dossiertoets<br />

<strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst <strong>de</strong>elt mee dat informatie over het kind wordt verstrekt <strong>door</strong> het land van herkomst<br />

(ev<strong>en</strong>tueel aangevuld <strong>door</strong> <strong>de</strong> contactperson<strong>en</strong>) <strong>en</strong> over <strong>de</strong> aspirant adoptief ou<strong>de</strong>rs <strong>door</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong><br />

Toekomst. De <strong>matching</strong> gebeurt <strong>door</strong> of on<strong>de</strong>r toezicht van e<strong>en</strong> bevoeg<strong>de</strong> di<strong>en</strong>st.<br />

Conclusie:<br />

Het beleid van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst voldoet ge<strong>de</strong>eltelijk aan wat <strong>de</strong> inspectie verwacht:<br />

• De <strong>matching</strong> vindt plaats <strong>door</strong> of on<strong>de</strong>r toezicht van bevoeg<strong>de</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> op het vlak van <strong>de</strong><br />

kin<strong>de</strong>rbescherming.<br />

• Er is niet geformuleerd wi<strong>en</strong>s inbr<strong>en</strong>g <strong>bij</strong> <strong>matching</strong> verbo<strong>de</strong>n is.<br />

23


Inspectie jeugdzorg<br />

De dossiers voldo<strong>en</strong> grot<strong>en</strong><strong>de</strong>els aan wat <strong>de</strong> inspectie verwacht.<br />

24<br />

• De <strong>door</strong> ISS g<strong>en</strong>oem<strong>de</strong> verbo<strong>de</strong>n inbr<strong>en</strong>g <strong>bij</strong> <strong>matching</strong> – hoewel nerg<strong>en</strong>s in het beleid vastgelegd-<br />

vindt niet plaats.<br />

• De <strong>matching</strong> gebeurt <strong>door</strong> of on<strong>de</strong>r toezicht van e<strong>en</strong> bevoeg<strong>de</strong> di<strong>en</strong>st op het vlak van <strong>de</strong><br />

kin<strong>de</strong>rbescherming.<br />

• Er is sprake van informatieverstrekking over <strong>en</strong> weer.<br />

Het voorstel aan <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs<br />

Verwachting<strong>en</strong> inspectie t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van het voorstel aan aspirant adoptief ou<strong>de</strong>rs<br />

De inspectie verwacht dat in het beleid is omschrev<strong>en</strong>:<br />

1. dat het voorstel ter goedkeuring wordt voorgelegd aan het gekoz<strong>en</strong> adoptiegezin;<br />

2. dat dit gebeurt <strong>door</strong> e<strong>en</strong> van <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers van <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r.<br />

De inspectie verwacht in <strong>de</strong> dossiers stukk<strong>en</strong> aan te treff<strong>en</strong> waaruit blijkt:<br />

1. wat het voorstel is aan het gekoz<strong>en</strong> adoptiegezin;<br />

2. het resultaat van <strong>de</strong> bespreking.<br />

Bevinding<strong>en</strong> beleid<br />

In het beleid van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst, zoals het is verwoord in <strong>de</strong> brief aanvraag verl<strong>en</strong>ging vergunning aan<br />

het ministerie van Justitie, heeft <strong>de</strong> inspectie niet aangetroff<strong>en</strong> dat het voorstel ter goedkeuring aan het<br />

gekoz<strong>en</strong> adoptiegezin wordt voorgelegd 7 .<br />

Bevinding<strong>en</strong> dossiers<br />

In alle on<strong>de</strong>rzochte dossiers is on<strong>de</strong>rmeer uit <strong>de</strong> belnotities geblek<strong>en</strong> dat het voorstel <strong>door</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong><br />

Toekomst aan <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs is gedaan. Uit <strong>de</strong> China dossiers komt daarnaast <strong>naar</strong> vor<strong>en</strong><br />

dat meestal e<strong>en</strong> prevoorstel van China (“Letter of Seeking Comfirmation”) <strong>en</strong> e<strong>en</strong> uitnodigingsbrief aan <strong>de</strong><br />

aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs (“Notice of coming to China for adoption”), als <strong>de</strong>finitief voorstel op te vatt<strong>en</strong>, in <strong>de</strong><br />

dossiers aanwezig is. Behalve uit <strong>de</strong> belnotitie blijkt het voorstel uit <strong>de</strong> Pol<strong>en</strong> dossiers uit <strong>de</strong> notitie op <strong>de</strong><br />

checklist: “voorstel aan echtpaar” met vermelding van datum. Uit <strong>de</strong> belnotitie blijkt <strong>de</strong> reactie van <strong>de</strong><br />

aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs, vaak in <strong>de</strong> zin van “Helemaal blij” of “Zijn er helemaal cont<strong>en</strong>t mee”. Soms is e<strong>en</strong><br />

reactie van <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs op het prevoorstel van China aangetroff<strong>en</strong>: “We will accept”. Ook<br />

<strong>de</strong> Pol<strong>en</strong> dossiers lat<strong>en</strong>, wat het resultaat betreft, zi<strong>en</strong> dat ou<strong>de</strong>rs akkoord gaan met het voorstel.<br />

E<strong>en</strong>maal blijkt dat in eerste instantie <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs niet akkoord ging<strong>en</strong>, maar later het kind<br />

geheel accepter<strong>en</strong>. Ook is e<strong>en</strong>maal achteraf geblek<strong>en</strong> dat ou<strong>de</strong>rs e<strong>en</strong> eer<strong>de</strong>r voorstel hebb<strong>en</strong> afgewez<strong>en</strong>.<br />

Bevinding<strong>en</strong> interview nav beleids- <strong>en</strong> dossiertoets<br />

7 In haar reactie op het conceptrapprt heeft <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst aangegev<strong>en</strong> hoe <strong>de</strong> procedure inclusief het voorstel verloopt. De<br />

inspectie heeft voor dit on<strong>de</strong>rzoek alle beleidsstukk<strong>en</strong> bestu<strong>de</strong>erd die <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst ter verantwoording aan het ministerie van<br />

Justitie heeft gezon<strong>de</strong>n. Het kwaliteitshandboek was niet <strong>bij</strong> <strong>de</strong>ze stukk<strong>en</strong> gevoegd. Om die re<strong>de</strong>n doet <strong>de</strong> inspectie in dit on<strong>de</strong>rzoek<br />

ge<strong>en</strong> uitsprak<strong>en</strong> over het kwaliteitshandboek.


Inspectie jeugdzorg<br />

In het interview heeft <strong>de</strong> inspectie ge<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> over dit item gesteld. Wel heeft ze <strong>de</strong> vraag “Wat is e<strong>en</strong><br />

goe<strong>de</strong> <strong>matching</strong>, wat moet het resultaat hiervan zijn?” gesteld. <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst <strong>de</strong>elt mee het heel<br />

belangrijk te vin<strong>de</strong>n dat ou<strong>de</strong>rs er “stral<strong>en</strong>d blij” mee moet<strong>en</strong> zijn. Je moet niet hoev<strong>en</strong> forcer<strong>en</strong>. Het moet<br />

uitpakk<strong>en</strong> zoals beoogd: is het kind gegev<strong>en</strong> wat het nodig had ? Dit kun je pas achteraf bekijk<strong>en</strong>.<br />

Indicator voor e<strong>en</strong> goe<strong>de</strong> match is ook het geringe aantal uithuisplaatsing<strong>en</strong>. De evaluatie na 3 maan<strong>de</strong>n<br />

levert informatie op. Bij Pol<strong>en</strong> is het inmid<strong>de</strong>ls mogelijk om na 10 jaar terug te kijk<strong>en</strong> via e<strong>en</strong> <strong>en</strong>quête. Ook<br />

<strong>de</strong> jaarlijkse reünie levert informatie op die betrokk<strong>en</strong> kan wor<strong>de</strong>n <strong>bij</strong> <strong>de</strong> verbetering van <strong>de</strong> <strong>matching</strong>. De<br />

<strong>matching</strong> start eig<strong>en</strong>lijk al <strong>bij</strong> <strong>de</strong> intake <strong>en</strong> is voor <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst afgerond als <strong>de</strong> aspirant<br />

adoptiefou<strong>de</strong>rs het kind ontmoet<strong>en</strong> <strong>en</strong> dan nog net zo blij zijn. Wanneer ou<strong>de</strong>rs niet blij zijn met het kind,<br />

als het teg<strong>en</strong>valt, zal het kind dat altijd merk<strong>en</strong>. Daarom moet je <strong>bij</strong> “special need” kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> <strong>de</strong> handicap<br />

eer<strong>de</strong>r te zwaar aanzett<strong>en</strong> dan te licht. De duur van <strong>de</strong> <strong>matching</strong> is maximaal an<strong>de</strong>rhalf jaar. Vaak is <strong>de</strong><br />

termijn korter (Pol<strong>en</strong>), zelfs veel korter (China).<br />

Conclusie:<br />

Het beleid van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst voldoet niet aan wat <strong>de</strong> inspectie verwacht:<br />

• <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst heeft niet vastgelegd dat het voorstel ter goedkeuring aan <strong>de</strong> aspirant<br />

adoptiefou<strong>de</strong>rs wordt voorgelegd 8 .<br />

De dossiers voldo<strong>en</strong> aan wat <strong>de</strong> inspectie volg<strong>en</strong>s <strong>de</strong> regelgeving zou verwacht<strong>en</strong>:<br />

• Uit <strong>de</strong> stukk<strong>en</strong> blijkt het voorstel aan <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs <strong>en</strong> het resultaat daarvan.<br />

Aanvull<strong>en</strong><strong>de</strong> informatie van stichting <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst in het interview<br />

Evaluatie <strong>en</strong> klacht<strong>en</strong><br />

<strong>Stichting</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst heeft aangegev<strong>en</strong> dat er natuurlijk wel klacht<strong>en</strong> zijn over <strong>de</strong> stichting. Vaak<br />

han<strong>de</strong>lt <strong>de</strong> stichting zelf <strong>de</strong> klacht<strong>en</strong> af, soms wor<strong>de</strong>n ze voorgelegd aan <strong>de</strong> klacht<strong>en</strong>commissie. Over te<br />

gemakkelijke bemid<strong>de</strong>ling van kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> met ernstige problematiek, waarover in het evaluatieon<strong>de</strong>rzoek<br />

van Van Montfoort wordt geschrev<strong>en</strong>, gaan <strong>de</strong> klacht<strong>en</strong> nooit.<br />

8 Zie voetnoot 7.<br />

25


Inspectie jeugdzorg<br />

26


Inspectie jeugdzorg<br />

Hoofdstuk 3 Beantwoor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rzoeksvrag<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

conclusie<br />

In Hoofdstuk 3 geeft <strong>de</strong> inspectie antwoord op <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rzoeksvrag<strong>en</strong> met behulp van <strong>de</strong> bevinding<strong>en</strong><br />

zoals verwoord in hoofdstuk 2. On<strong>de</strong>rstaand wordt dit per <strong>de</strong>elvraag beschrev<strong>en</strong>.<br />

Wat is <strong>de</strong> <strong>werkwijze</strong> van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst <strong>bij</strong> <strong>de</strong> <strong>matching</strong> van adoptiekind <strong>en</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs?<br />

Hoe wordt daar<strong>bij</strong> het belang van het kind ingevuld <strong>door</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst?<br />

Inwinn<strong>en</strong> informatie<br />

Weet <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst welke informatie zij nodig heeft om te match<strong>en</strong> <strong>en</strong> verzamelt zij <strong>de</strong>ze?<br />

In algem<strong>en</strong>e zin wordt aangegev<strong>en</strong> welk soort informatie <strong>de</strong> stichting nodig heeft voor het combiner<strong>en</strong> van<br />

kind <strong>en</strong> ou<strong>de</strong>rs. Hier<strong>bij</strong> wordt <strong>en</strong>ige aandacht aan “special need” kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> besteed. In het beleid is niet<br />

inhou<strong>de</strong>lijk omschrev<strong>en</strong> welke informatie voor <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst voldo<strong>en</strong><strong>de</strong> is, maar in het interview geeft<br />

<strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst aan welke (na<strong>de</strong>re) informatie nodig is. In het beleid is omschrev<strong>en</strong> langs welke weg zij<br />

aan <strong>de</strong>ze informatie komt. Uit <strong>de</strong> dossiers blijkt in ie<strong>de</strong>r geval steeds <strong>de</strong> medische informatie <strong>en</strong> <strong>de</strong><br />

informatie over <strong>de</strong> ontwikkeling van <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>. In weinig dossiers blijkt informatie over <strong>de</strong> sociale<br />

achtergrond c.q. <strong>de</strong> lev<strong>en</strong>somstandighe<strong>de</strong>n in het opvanghuis.<br />

In <strong>de</strong> dossiers van <strong>de</strong> “special need” kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> is zichtbaar dat er na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek heeft plaatsgevon<strong>de</strong>n<br />

c.q. advies is gevraagd aan <strong>de</strong>skundig<strong>en</strong> <strong>door</strong> <strong>de</strong> aspirant ou<strong>de</strong>rs.<br />

Controler<strong>en</strong> van <strong>de</strong> informatie<br />

Hoe weet <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst of <strong>de</strong> ingewonn<strong>en</strong> informatie volledig is <strong>en</strong> klopt, <strong>en</strong> hoe controleert zij <strong>de</strong><br />

informatie? Hoe gaat <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst om met <strong>de</strong> situatie wanneer blijkt dat er niet of nauwelijks<br />

informatie beschikbaar is?<br />

<strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst wil medische rapportage <strong>en</strong> achtergrondrapportage over het kind. Wanneer <strong>de</strong>ze<br />

onvolledig zijn, vraagt zij aanvull<strong>en</strong><strong>de</strong> informatie op. Ze heeft <strong>de</strong> ervaring dat Pol<strong>en</strong> ver is met<br />

psychologische <strong>en</strong> pedagogische rapportage <strong>en</strong> dat <strong>de</strong> rapportage van China veel beter is dan vroeger,<br />

<strong>bij</strong>voorbeeld over <strong>de</strong> ontwikkeling van het kind. Uit <strong>de</strong> dossiers blijkt niet dat aanvull<strong>en</strong><strong>de</strong> rapportage over<br />

<strong>de</strong> achtergron<strong>de</strong>n/ leefomstandighe<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> opvangsituatie in het land van herkomst is opgevraagd.<br />

Controle op <strong>de</strong> verstrekte informatie oef<strong>en</strong>t <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst uit via haar contactperson<strong>en</strong>.<br />

27


Inspectie jeugdzorg<br />

Teg<strong>en</strong> elkaar afzett<strong>en</strong> van informatie<br />

over kind <strong>en</strong> ou<strong>de</strong>rs: hoe wordt gematcht, hoe komt <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst tot e<strong>en</strong> keuze?<br />

<strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst heeft inbr<strong>en</strong>g <strong>bij</strong> <strong>matching</strong> in special needszak<strong>en</strong> in China <strong>en</strong> <strong>bij</strong> zak<strong>en</strong> uit Pol<strong>en</strong> in<br />

overleg met dit land. Op welke wijze <strong>de</strong> stichting <strong>de</strong> gegev<strong>en</strong>s van het kind <strong>en</strong> die van <strong>de</strong> aspirant<br />

adoptiefou<strong>de</strong>rs combineert, heeft ze niet in haar beleid vermeld. Wel heeft zij vastgelegd welke soort<br />

informatie <strong>en</strong> welke informatiebronn<strong>en</strong> zij gebruikt om tot e<strong>en</strong> juist advies in <strong>matching</strong> te kom<strong>en</strong>.<br />

Evaluatie<br />

Is er e<strong>en</strong> evaluatie van <strong>de</strong> <strong>matching</strong> <strong>en</strong> hoe wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> resultat<strong>en</strong> van <strong>de</strong> evaluatie gebruikt ter controle <strong>en</strong><br />

<strong>bij</strong> ev<strong>en</strong>tuele <strong>bij</strong>sturing van het <strong>matching</strong>sproces?<br />

<strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst heeft met alle adoptiefou<strong>de</strong>rs e<strong>en</strong> evaluatiegesprek na 3 maan<strong>de</strong>n. Over <strong>de</strong><br />

bemid<strong>de</strong>ling vanuit Pol<strong>en</strong> gaat <strong>de</strong> stichting, na 10 jaar ervaring in het land, evaluer<strong>en</strong> via e<strong>en</strong> <strong>en</strong>quête.<br />

Vrag<strong>en</strong> als “Klopt het beeld over het kind?” <strong>en</strong> “Klopt het dat zoveel kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> uit Pol<strong>en</strong> <strong>naar</strong> het speciaal<br />

on<strong>de</strong>rwijs gaan?” spel<strong>en</strong>, naast vrag<strong>en</strong> over het match<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> rol. Ook informatie uit <strong>de</strong> jaarlijkse reünie<br />

wordt gebruikt voor <strong>de</strong> verbetering van <strong>de</strong> <strong>matching</strong>.<br />

Het belang van het kind <strong>bij</strong> <strong>matching</strong><br />

Hoe vult <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst het belang van het kind <strong>bij</strong> <strong>matching</strong> in?<br />

In het gesprek heeft <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst toegelicht wat het belang van het kind volg<strong>en</strong>s <strong>de</strong> stichting<br />

inhoudt. Belang van het kind is e<strong>en</strong> abstract begrip, is ook ie<strong>de</strong>re keer weer an<strong>de</strong>rs. Belangrijk vindt <strong>Kind</strong><br />

<strong>en</strong> Toekomst dat het kind e<strong>en</strong> plek heeft waar het zich optimaal kan ontwikkel<strong>en</strong>; het kind moet kans<strong>en</strong><br />

aangebo<strong>de</strong>n krijg<strong>en</strong>.<br />

In het algeme<strong>en</strong> vult <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst dit in <strong>door</strong> informatie van <strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs te<br />

controler<strong>en</strong>, zonodig aan te vull<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>de</strong>ze zo goed mogelijk te informer<strong>en</strong> over wat h<strong>en</strong> te wacht<strong>en</strong> staat.<br />

En <strong>door</strong> informatie over het kind aan te vull<strong>en</strong> <strong>door</strong> on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re <strong>de</strong> contactperson<strong>en</strong> van <strong>de</strong> stichting.<br />

Bij <strong>bij</strong>zon<strong>de</strong>re zak<strong>en</strong> <strong>door</strong> extra intakegesprekk<strong>en</strong> met aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs die speciale w<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

hebb<strong>en</strong>, zoals e<strong>en</strong> ou<strong>de</strong>r kind, meer kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> kind met special needs. Daar<strong>bij</strong> zijn <strong>de</strong> w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> van<br />

<strong>de</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs van belang, maar ook of <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst van m<strong>en</strong>ing is dat zij goed zull<strong>en</strong><br />

omgaan met het kind, omdat zij begrijp<strong>en</strong> wat h<strong>en</strong> te wacht<strong>en</strong> staat <strong>en</strong> <strong>de</strong> problem<strong>en</strong> aankunn<strong>en</strong>.<br />

In het belang van het kind heeft <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst in het verle<strong>de</strong>n wel e<strong>en</strong>s voorstell<strong>en</strong> afgewez<strong>en</strong>, omdat<br />

het voor het kind beter was om niet in e<strong>en</strong> an<strong>de</strong>r land geadopteerd te wor<strong>de</strong>n.<br />

Doet <strong>de</strong> <strong>Stichting</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst <strong>bij</strong> <strong>matching</strong> wat zij zegt dat zij doet?<br />

Het beleid van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst is vrij algeme<strong>en</strong> geformuleerd. Er staan weinig inhou<strong>de</strong>lijke eis<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

criteria op schrift om tot e<strong>en</strong> afgewog<strong>en</strong> keuze te kom<strong>en</strong>. Wel heeft <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst beschrev<strong>en</strong> via<br />

welke informatie(bronn<strong>en</strong>) zij tot besluit<strong>en</strong> komt. De <strong>werkwijze</strong> van <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst is <strong>door</strong> het werk<strong>en</strong><br />

28


Inspectie jeugdzorg<br />

met losse memoblaadjes, die na afhan<strong>de</strong>ling wor<strong>de</strong>n weggegooid, niet steeds inzichtelijk, maar in grote<br />

lijn<strong>en</strong> doet <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst wat zij in haar beleid zegt te do<strong>en</strong>.<br />

Eindconclusie<br />

<strong>Stichting</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst houdt zich in grote lijn<strong>en</strong> aan haar eig<strong>en</strong> beleid. Het beleid <strong>en</strong> <strong>de</strong> praktijk <strong>bij</strong><br />

<strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst voldo<strong>en</strong> ge<strong>de</strong>eltelijk aan wat <strong>de</strong> inspectie op grond van wet- <strong>en</strong> regelgeving had<br />

verwacht aan te treff<strong>en</strong>, maar er is sprake van algeme<strong>en</strong> geformuleerd beleid dat weinig inhou<strong>de</strong>lijke<br />

invulling heeft gekreg<strong>en</strong>. De inspectie verwacht dat <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs e<strong>en</strong> concrete inhou<strong>de</strong>lijke<br />

invulling geeft aan <strong>de</strong> eis<strong>en</strong> die wor<strong>de</strong>n gesteld in wet <strong>en</strong> regelgeving. De praktijk is gebaat <strong>bij</strong><br />

transparantie. Vage algem<strong>en</strong>e regels kunn<strong>en</strong> gemakkelijk lei<strong>de</strong>n tot e<strong>en</strong> ad hoc aanpak met het risico van<br />

willekeur.<br />

Met betrekking tot <strong>de</strong> vraag in hoeverre <strong>Stichting</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst nog niet voldoet, is <strong>de</strong> inspectie van<br />

oor<strong>de</strong>el dat dit met name op on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> punt<strong>en</strong> niet volledig het geval is:<br />

• het belang van het kind is niet omschrev<strong>en</strong>;<br />

• hoe e<strong>en</strong> goe<strong>de</strong> <strong>en</strong> optimale match van adoptief kind <strong>en</strong> aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs tot stand komt, is<br />

niet omschrev<strong>en</strong>;<br />

• er wordt niet expliciet gematcht c.q. er is weinig informatie over <strong>de</strong> afweging<strong>en</strong> waarom <strong>de</strong>ze ou<strong>de</strong>rs<br />

geschikt zijn voor dit kind; <strong>bij</strong> alle special need plaatsing<strong>en</strong> is dit wel het geval.<br />

• <strong>de</strong> gevolg<strong>de</strong> <strong>werkwijze</strong> <strong>bij</strong> na<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek is <strong>door</strong> het werk<strong>en</strong> met memoblaadjes niet altijd<br />

zichtbaar;<br />

• <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst werkt met maatschappelijk werkers maar formuleert in het beleid ge<strong>en</strong> specifieke<br />

compet<strong>en</strong>ties waaraan <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers moet<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong> met betrekking tot <strong>matching</strong> <strong>en</strong><br />

• <strong>de</strong> besluitvorming geschiedt <strong>door</strong> individuele me<strong>de</strong>werkers.<br />

29


Inspectie jeugdzorg<br />

30


Inspectie jeugdzorg<br />

Hoofdstuk 4 Aanbeveling<strong>en</strong><br />

De inspectie doet <strong>de</strong> volg<strong>en</strong><strong>de</strong> aanbeveling<strong>en</strong> aan <strong>Stichting</strong> <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst:<br />

• Expliciteer <strong>en</strong> leg schriftelijk vast wat <strong>de</strong> visie is op het belang van het kind <strong>bij</strong> interlan<strong>de</strong>lijke<br />

adoptie <strong>en</strong> hoe dit belang van het kind e<strong>en</strong> rol speelt in <strong>de</strong> <strong>matching</strong><br />

• Expliciteer <strong>de</strong> criteria t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van <strong>de</strong> acceptatie van aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs <strong>en</strong><br />

adoptiefkin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> <strong>en</strong> leg <strong>de</strong>ze vast<br />

• Expliciteer <strong>en</strong> leg vast welke informatie over het kind minimaal beschikbaar moet zijn<br />

• Beschrijf <strong>de</strong> criteria waaraan e<strong>en</strong> goe<strong>de</strong> <strong>matching</strong> moet voldo<strong>en</strong>, zowel inhou<strong>de</strong>lijk als<br />

procedureel (<strong>de</strong>nk hier<strong>bij</strong> ook aan <strong>de</strong> eis<strong>en</strong> mbt <strong>de</strong>skundigheid van <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers <strong>en</strong> aan<br />

besluitvorming in teamverband) <strong>en</strong> maak inzichtelijk hoe <strong>de</strong> gegev<strong>en</strong>s van kind <strong>en</strong> ou<strong>de</strong>rs met<br />

elkaar gecombineerd <strong>en</strong> gewog<strong>en</strong> wor<strong>de</strong>n.<br />

• Leg vast hoe dit beleid geborgd wordt<br />

• Maak <strong>de</strong> gevolg<strong>de</strong> <strong>werkwijze</strong>, inclusief <strong>de</strong> gemaakte afweging<strong>en</strong>, in <strong>de</strong> dossiers zichtbaar.<br />

31


Inspectie jeugdzorg<br />

Bijlage 1 Toetsingska<strong>de</strong>r<br />

Toetsingska<strong>de</strong>r <strong>matching</strong> <strong>bij</strong> interlan<strong>de</strong>lijke adoptie<br />

Inleiding <strong>bij</strong> het Toetsingska<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek <strong>matching</strong> <strong>bij</strong> interlan<strong>de</strong>lijke adoptie<br />

Het toetsingska<strong>de</strong>r toezicht <strong>matching</strong> is gebaseerd op bepaling<strong>en</strong> uit:<br />

• Wet opneming buit<strong>en</strong>landse kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> ter adoptie (Wobka).<br />

• Het Haags Adoptie Verdrag.<br />

• Het Protocol Werkwijze Bureau C<strong>en</strong>trale Autoriteit <strong>bij</strong> <strong>de</strong> verl<strong>en</strong>ing van e<strong>en</strong> vergunning om te bemid<strong>de</strong>l<strong>en</strong> inzake interlan<strong>de</strong>lijke adoptie of<br />

verl<strong>en</strong>ging van <strong>de</strong> geldigheidsduur van die vergunning.<br />

Dit protocol is gebaseerd op het eer<strong>de</strong>r g<strong>en</strong>oem<strong>de</strong> Haags Adoptie Verdrag.<br />

• Richtlijn<strong>en</strong> ISS, t.b.v. e<strong>en</strong> ethisch verantwoor<strong>de</strong> praktijk <strong>en</strong> maatschappelijk norm<strong>en</strong>. De richtlijn<strong>en</strong> zijn o.a. gebaseerd op het internationale<br />

verdrag voor <strong>de</strong> recht<strong>en</strong> van het kind, maar hebb<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> wettelijke status.<br />

• Ethical Rules, Euradopt (hebb<strong>en</strong> ook ge<strong>en</strong> wettelijke status).<br />

Toelichting<br />

Het Internationaal Verdrag inzake <strong>de</strong> Recht<strong>en</strong> van het <strong>Kind</strong> (art. 21) ligt t<strong>en</strong> grondslag aan het uitgangspunt dat adoptie in het belang van het kind<br />

moet zijn <strong>en</strong> dat dit principe lei<strong>de</strong>nd is. Het on<strong>de</strong>rzoek richt zich op <strong>de</strong> wijze waarop <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs <strong>de</strong> meest geschikte ou<strong>de</strong>rs <strong>bij</strong> het kind<br />

zoek<strong>en</strong>, dan wel hoe zij daarop toezi<strong>en</strong>.<br />

Van toepassing zijn<strong>de</strong> wet- <strong>en</strong> regelgeving<br />

De Wet Opneming Buit<strong>en</strong>landse kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> ter adoptie, ver<strong>de</strong>r Wobka<br />

Het protocol <strong>werkwijze</strong> Bureau C<strong>en</strong>trale autoriteit, ver<strong>de</strong>r <strong>werkwijze</strong> g<strong>en</strong>oemd, dat gebaseerd is op het Het Haags adoptie verdrag, HAV<br />

33


Inspectie jeugdzorg<br />

Randvoorwaar<strong>de</strong>n uit het Protocol Werkwijze Bureau C<strong>en</strong>trale Autoriteit<br />

De Inspectie controleert <strong>bij</strong> <strong>de</strong> dossiertoets ook of aan e<strong>en</strong> aantal randvoorwaar<strong>de</strong>n uit het Protocol is voldaan. Zon<strong>de</strong>r <strong>de</strong>ze randvoorwaar<strong>de</strong>n<br />

ontbreekt immers belangrijke informatie voor <strong>de</strong> <strong>matching</strong>. Deze voorwaar<strong>de</strong>n betreff<strong>en</strong> concreet:<br />

34<br />

1. Het kind is adopteerbaar:<br />

• subsidiariteitsbeginsel is in land herkomst toegepast<br />

• geboorteakte is aanwezig<br />

2. Aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs zijn geschikt:<br />

• Rapport Raad voor <strong>de</strong> Kin<strong>de</strong>rbescherming<br />

• Beginseltoestemming<br />

Het is <strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijkheid van <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r om na te gaan of is voldaan aan bov<strong>en</strong>staan<strong>de</strong> voorwaar<strong>de</strong>n, alvor<strong>en</strong>s overgegaan wordt<br />

tot <strong>de</strong> daadwerkelijke <strong>matching</strong> van het adoptiekind met aspirant adoptiefou<strong>de</strong>rs.<br />

Maatschappelijke norm<strong>en</strong><br />

Richtlijn<strong>en</strong> International Social Service (ISS), die moet<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> ethisch verantwoor<strong>de</strong> praktijk (1999). Deze richtlijn<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> ge<strong>en</strong><br />

formele status, ze zijn tot stand gekom<strong>en</strong> <strong>door</strong> het uitwissel<strong>en</strong> van informatie tuss<strong>en</strong> beroepsm<strong>en</strong>s<strong>en</strong> uit <strong>de</strong> hele wereld. In paragraaf 3 zijn <strong>de</strong><br />

richtlijn<strong>en</strong> met betrekking tot <strong>de</strong> <strong>matching</strong> beschrev<strong>en</strong>. Het betreft steeds randvoorwaar<strong>de</strong>n voor <strong>matching</strong>. Er wor<strong>de</strong>n ge<strong>en</strong> inhou<strong>de</strong>lijke criteria<br />

gegev<strong>en</strong>. De Inspectie heeft e<strong>en</strong> aantal van <strong>de</strong>ze richtlijn<strong>en</strong> in on<strong>de</strong>rhavig toetsingska<strong>de</strong>r opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />

Euradopt, e<strong>en</strong> organisatie van Europese adoptie organisaties waar Wereldkin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>, <strong>Kind</strong> <strong>en</strong> Toekomst <strong>en</strong> Meiling lid van zijn, heeft in 1993 e<strong>en</strong><br />

aantal ethische regels waar interlan<strong>de</strong>lijke adoptie aan di<strong>en</strong>t te voldo<strong>en</strong> aanvaard. Deze regels kom<strong>en</strong> in grote lijn<strong>en</strong> overe<strong>en</strong> met <strong>de</strong> richtlijn<strong>en</strong> van<br />

ISS.


Inspectie jeugdzorg<br />

Deze maatschappelijke norm<strong>en</strong> zijn niet bin<strong>de</strong>nd voor alle vergunninghou<strong>de</strong>rs. Maar <strong>de</strong> inspectie is van m<strong>en</strong>ing dat zij belangrijke algeme<strong>en</strong><br />

ge<strong>de</strong>el<strong>de</strong> noties beschrijv<strong>en</strong> van <strong>matching</strong>. De inspectie wil in haar on<strong>de</strong>rzoek beschrijv<strong>en</strong> in hoeverre <strong>de</strong> praktijk <strong>bij</strong> <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs gebruik<br />

maakt van <strong>de</strong>ze norm<strong>en</strong>.<br />

Eis<strong>en</strong><br />

1. Toetsingska<strong>de</strong>r.<br />

Hieron<strong>de</strong>r staat schematisch weergegev<strong>en</strong> wat <strong>de</strong> inspectie verwacht aan te treff<strong>en</strong> in het beleid <strong>en</strong> <strong>de</strong> dossiers van <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs op<br />

grond van <strong>de</strong> wettelijke eis<strong>en</strong>. Indi<strong>en</strong> sprake is van e<strong>en</strong> randvoorwaar<strong>de</strong>, is dit in het blokje waarin <strong>de</strong> eis<strong>en</strong> zijn omschrev<strong>en</strong> aangegev<strong>en</strong>.<br />

De vergunninghou<strong>de</strong>r laat zonodig on<strong>de</strong>rzoek verricht<strong>en</strong> <strong>door</strong> <strong>en</strong> vraagt<br />

advies aan <strong>de</strong>skundige person<strong>en</strong> of instelling<strong>en</strong> in Ne<strong>de</strong>rland of in <strong>de</strong> staat<br />

van herkomst van het buit<strong>en</strong>landse kind.<br />

Bepaling<strong>en</strong> Inspectie verwacht aan te treff<strong>en</strong> in beleid <strong>en</strong> praktijk<br />

Art. 17a lid 1,<br />

sub b, Wobka<br />

Beleid:<br />

In het beleid is omschrev<strong>en</strong>:<br />

3. Er zijn schriftelijke criteria die aangev<strong>en</strong> in welke<br />

gevall<strong>en</strong> <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek nodig vindt.<br />

4. De vergunninghou<strong>de</strong>r heeft e<strong>en</strong> lijst van adviseurs in<br />

Ne<strong>de</strong>rland <strong>en</strong> in het buit<strong>en</strong>land, waarop is aangegev<strong>en</strong><br />

op welk gebied <strong>en</strong> op grond waarvan <strong>de</strong> adviseurs<br />

<strong>de</strong>skundig zijn.<br />

Dossiers:<br />

• In <strong>de</strong> dossiers, die hor<strong>en</strong> tot <strong>de</strong> gevall<strong>en</strong> hierbov<strong>en</strong><br />

on<strong>de</strong>r 2. beschrev<strong>en</strong>, bevin<strong>de</strong>n zich docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

waaruit blijkt<br />

• dat on<strong>de</strong>rzoek is verricht<br />

• op verzoek van <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r <strong>door</strong><br />

e<strong>en</strong> <strong>de</strong>skundige<br />

• wat daarvan het resultaat is: ein<strong>door</strong><strong>de</strong>el<br />

• wat daarmee gedaan is<br />

35


Inspectie jeugdzorg<br />

Eis<strong>en</strong><br />

De vergunninghou<strong>de</strong>r vergaart zoveel mogelijk gegev<strong>en</strong>s met betrekking tot<br />

<strong>de</strong> afkomst <strong>en</strong> <strong>de</strong> achtergrond van het buit<strong>en</strong>landse kind in <strong>de</strong> staat van<br />

herkomst.<br />

De vergunninghou<strong>de</strong>r moet gegev<strong>en</strong>s verstrekk<strong>en</strong> over <strong>de</strong> wijze waarop hij<br />

met gebruikmaking van alle voorhan<strong>de</strong>n informatie zijn<strong>de</strong> informatie, voor e<strong>en</strong><br />

bepaald kind <strong>de</strong> juiste adoptiefou<strong>de</strong>r(s) zal prober<strong>en</strong> te vin<strong>de</strong>n.<br />

Het belang van het kind staat voorop.<br />

Indi<strong>en</strong> dit niet het geval is, of er <strong>en</strong>ige twijfel over bestaat, di<strong>en</strong>t <strong>de</strong><br />

vergunninghou<strong>de</strong>r <strong>de</strong> bemid<strong>de</strong>ling te beëindig<strong>en</strong>.<br />

De <strong>matching</strong> moet voor e<strong>en</strong> kind e<strong>en</strong> adoptiegezin voorstell<strong>en</strong> dat afgestemd<br />

is op <strong>de</strong> leefervaring, <strong>de</strong> eig<strong>en</strong>he<strong>de</strong>n <strong>en</strong> behoeft<strong>en</strong> van dit kind.<br />

36<br />

Bepaling<strong>en</strong> Inspectie verwacht aan te treff<strong>en</strong> in beleid <strong>en</strong> praktijk<br />

Art. 17b lid 1,<br />

Wobka<br />

jo<br />

Art. 2 sub Ag,<br />

hoofdstuk IV,<br />

Protocol,<br />

Art. 17a lid 1<br />

sub b Wobka<br />

<strong>en</strong><br />

Art 16 Ethical<br />

Rules,<br />

Euradopt,<br />

maart 1993<br />

Jo<br />

Richtlijn 19<br />

De recht<strong>en</strong> van<br />

het kind <strong>bij</strong><br />

internationale<br />

adoptie,<br />

ethische<br />

gron<strong>de</strong>n,<br />

richtlijn<strong>en</strong> voor<br />

<strong>de</strong> praktijk,<br />

ISS, november<br />

1999 (ver<strong>de</strong>r:<br />

Richtlijn<strong>en</strong><br />

ISS)<br />

Beleid:<br />

• In het beleid is omschrev<strong>en</strong>:<br />

o Welke informatie <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r nodig heeft<br />

om te bepal<strong>en</strong> welke aspirant ou<strong>de</strong>rs <strong>de</strong> juiste zijn<br />

voor het kind<br />

o Welke invulling <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r geeft aan<br />

‘het belang van het kind’<br />

o Op welke wijze <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r <strong>de</strong> gegev<strong>en</strong>s<br />

van het kind <strong>en</strong> <strong>de</strong> aspirant ou<strong>de</strong>rs combineert<br />

o In welke gevall<strong>en</strong> e<strong>en</strong> match niet in het belang van<br />

het kind is<br />

o In welke gevall<strong>en</strong> er twijfel is of e<strong>en</strong> match in het<br />

belang van het kind is.<br />

Dossiers:<br />

• Informatie over het kind <strong>en</strong> <strong>de</strong> aspirant ou<strong>de</strong>rs<br />

o omtr<strong>en</strong>t i<strong>de</strong>ntiteit, karakter, aanleg <strong>en</strong> persoonlijke<br />

achtergron<strong>de</strong>n, gezinssituatie, medisch verle<strong>de</strong>n,<br />

sociaal milieu <strong>en</strong> lev<strong>en</strong>somstandighe<strong>de</strong>n<br />

• Afweging<strong>en</strong> waaruit dui<strong>de</strong>lijk blijkt hoe <strong>de</strong>ze gegev<strong>en</strong>s met<br />

elkaar zijn gecombineerd <strong>en</strong> zijn gewog<strong>en</strong><br />

• E<strong>en</strong> conclusie die logisch volgt uit <strong>de</strong>ze afweging<strong>en</strong> omtr<strong>en</strong>t<br />

<strong>de</strong> mate waarin kind <strong>en</strong> ou<strong>de</strong>rs match<strong>en</strong>.


Inspectie jeugdzorg<br />

Eis<strong>en</strong><br />

Randvoorwaar<strong>de</strong> voor e<strong>en</strong> goe<strong>de</strong> <strong>matching</strong><br />

De vergunninghou<strong>de</strong>r (aanvrager) moet gegev<strong>en</strong>s verstrekk<strong>en</strong> over <strong>de</strong> wijze<br />

waarop hij zal on<strong>de</strong>rzoek<strong>en</strong> of <strong>de</strong> medisch-sociale rapportage omtr<strong>en</strong>t e<strong>en</strong><br />

kind re<strong>de</strong>lijkerwijze in <strong>de</strong> staat van herkomst tot <strong>de</strong> conclusie heeft kunn<strong>en</strong><br />

lei<strong>de</strong>n, dat het kind in aanmerking kan wor<strong>de</strong>n gebracht voor interlan<strong>de</strong>lijke<br />

adoptie.<br />

De vergunninghou<strong>de</strong>r zal in dit verband <strong>bij</strong>zon<strong>de</strong>re aandacht sch<strong>en</strong>k<strong>en</strong> aan <strong>de</strong><br />

betrouwbaarheid <strong>en</strong> <strong>de</strong> juistheid van <strong>de</strong> gegev<strong>en</strong>s van <strong>de</strong> geboorteakte.<br />

A case study must be prepared by a person qualified in social work.<br />

Randvoorwaar<strong>de</strong><br />

De <strong>matching</strong> moet toevertrouwd wor<strong>de</strong>n aan e<strong>en</strong> team <strong>en</strong> mag niet<br />

overgelat<strong>en</strong> wor<strong>de</strong>n aan één <strong>en</strong>kel persoon. Het team moet sam<strong>en</strong>gesteld zijn<br />

uit person<strong>en</strong> die inhou<strong>de</strong>lijk <strong>de</strong>skundig zijn inzake adoptie.<br />

Bepaling<strong>en</strong> Inspectie verwacht aan te treff<strong>en</strong> in beleid <strong>en</strong> praktijk<br />

Art. 2 sub c,<br />

hoofdstuk IV,<br />

Protocol<br />

<strong>werkwijze</strong><br />

bureau<br />

c<strong>en</strong>trale<br />

autoriteit<br />

(ver<strong>de</strong>r:<br />

Protocol) <strong>en</strong><br />

art. 4, 17<br />

Ethical Rules,<br />

Euradopt,<br />

maart 1993<br />

Richtlijn 22,<br />

ISS<br />

Beleid<br />

• In het beleid is omschrev<strong>en</strong><br />

o Welke eis<strong>en</strong> <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r stelt aan <strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>skundigheid van <strong>de</strong> opsteller van <strong>de</strong> medischsociale<br />

rapportage<br />

o welke informatie <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r nodig heeft<br />

uit <strong>de</strong> medisch-sociale rapportage, om te bepal<strong>en</strong><br />

of het kind in aanmerking komt voor interlan<strong>de</strong>lijke<br />

adoptie<br />

• In het beleid is omschrev<strong>en</strong><br />

o hoe <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r <strong>de</strong> betrouwbaarheid van<br />

<strong>de</strong> akte <strong>en</strong> <strong>de</strong> juistheid van <strong>de</strong> daarin vermel<strong>de</strong><br />

geboortegegev<strong>en</strong>s on<strong>de</strong>rzoekt.<br />

Beleid:<br />

• In het beleid is omschrev<strong>en</strong>:<br />

o dat <strong>de</strong> beslissing tot <strong>matching</strong> wordt g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>door</strong><br />

e<strong>en</strong> team<br />

o dat dit team mimimaal is sam<strong>en</strong>gesteld uit<br />

person<strong>en</strong> die inhou<strong>de</strong>lijk <strong>de</strong>skundig zijn op het<br />

gebied van adoptie.<br />

o E<strong>en</strong> beschrijving hoe <strong>door</strong> <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>r<br />

<strong>de</strong> kwaliteitsnorm<strong>en</strong> wor<strong>de</strong>n gehanteerd (o.a. ISO)<br />

m.b.t. <strong>de</strong> opleiding <strong>en</strong> ervaring van teamle<strong>de</strong>n die<br />

verantwoor<strong>de</strong>lijk zijn voor <strong>de</strong> <strong>matching</strong>.<br />

37


Inspectie jeugdzorg<br />

Eis<strong>en</strong><br />

Randvoorwaar<strong>de</strong><br />

In het geval van internationale adoptie, behoort <strong>de</strong> <strong>matching</strong> tot <strong>de</strong><br />

gezam<strong>en</strong>lijke verantwoor<strong>de</strong>lijkheid van <strong>de</strong> beroepsm<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in het<br />

herkomstland <strong>en</strong> het opvangland. De <strong>matching</strong> zou in <strong>de</strong> mate van het<br />

mogelijke tot stand moet<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> na raadpleging van <strong>de</strong> volg<strong>en</strong><strong>de</strong><br />

betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong>:<br />

• in het herkomstland: e<strong>en</strong> professional die het kind k<strong>en</strong>t <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />

verteg<strong>en</strong>woordiger van <strong>de</strong> c<strong>en</strong>trale autoriteit (of <strong>de</strong> bevoeg<strong>de</strong><br />

overheid of <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> instelling);<br />

• in het opvangland: e<strong>en</strong> professional die het gekoz<strong>en</strong> gezin k<strong>en</strong>t <strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> verteg<strong>en</strong>woordiger van <strong>de</strong> c<strong>en</strong>trale autoriteit (of <strong>de</strong> bevoeg<strong>de</strong><br />

overheid of <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> instelling)<br />

Randvoorwaar<strong>de</strong><br />

• De <strong>matching</strong> mag nooit overgelat<strong>en</strong> wor<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> oorspronkelijke<br />

familie, t<strong>en</strong>zij in uitzon<strong>de</strong>rlijke gevall<strong>en</strong> waarvoor dit gerechtvaardigd<br />

is <strong>en</strong> dan slechts nadat hiervoor toestemming gegev<strong>en</strong> is.<br />

• De <strong>matching</strong> mag niet uitsluit<strong>en</strong>d aan <strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijk<strong>en</strong> van <strong>de</strong><br />

opvanginstelling, <strong>de</strong> beschermer of voogd van het kind overgelat<strong>en</strong><br />

wor<strong>de</strong>n. Aangezi<strong>en</strong> zij het kind k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> zij in <strong>de</strong> mate van het<br />

mogelijke, wel betrokk<strong>en</strong> wor<strong>de</strong>n <strong>bij</strong> het team dat het<br />

<strong>matching</strong>svoorstel formuleert, of toch <strong>door</strong> dit team geraadpleegd<br />

wor<strong>de</strong>n.<br />

• De <strong>matching</strong> mag nooit alle<strong>en</strong> aan <strong>de</strong> toekomstige adoptiefou<strong>de</strong>rs<br />

overgelat<strong>en</strong> wor<strong>de</strong>n, waar<strong>bij</strong> zij e<strong>en</strong> kind kunn<strong>en</strong> uitkiez<strong>en</strong><br />

<strong>bij</strong>voorbeeld tij<strong>de</strong>ns bezoek<strong>en</strong> aan kin<strong>de</strong>ropvangc<strong>en</strong>tra, tij<strong>de</strong>ns<br />

bezoek<strong>en</strong> aan families in het land van herkomst of met behulp van<br />

e<strong>en</strong> catalogus.<br />

• De <strong>matching</strong> mag nooit alle<strong>en</strong> aan <strong>de</strong> aspirant-ou<strong>de</strong>rs overgelat<strong>en</strong><br />

wor<strong>de</strong>n waar<strong>bij</strong> <strong>de</strong>ze e<strong>en</strong> kind kiez<strong>en</strong> op basis van e<strong>en</strong> catalogus die<br />

via internet aan het publiek aangebo<strong>de</strong>n wordt.<br />

38<br />

Bepaling<strong>en</strong> Inspectie verwacht aan te treff<strong>en</strong> in beleid <strong>en</strong> praktijk<br />

Richtlijn 27,<br />

ISS<br />

Richtlijn 23 t/m<br />

26, ISS<br />

Beleid:<br />

• In het beleid is omschrev<strong>en</strong>:<br />

o Hoe gezam<strong>en</strong>lijke verantwoor<strong>de</strong>lijkheid mbt<br />

<strong>matching</strong> wordt ge<strong>de</strong>eld <strong>door</strong> <strong>de</strong><br />

vergunninghou<strong>de</strong>rs met <strong>de</strong> betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> in het<br />

opvangland.<br />

o Wie welke informatie aanlevert <strong>en</strong> hoe m<strong>en</strong><br />

daarover overlegt.<br />

o De beroepskracht<strong>en</strong> zijn <strong>de</strong>skundig <strong>en</strong><br />

onafhankelijk.<br />

Dossiers:<br />

In <strong>de</strong> dossiers zijn docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> waaruit blijkt:<br />

• dat er e<strong>en</strong> uitwisseling van informatie was tuss<strong>en</strong> <strong>de</strong><br />

vergunninghou<strong>de</strong>r <strong>en</strong> <strong>de</strong> professionals uit het land van<br />

herkomst;<br />

• Wanneer <strong>de</strong>ze uitwisseling niet mogelijk was, beschrijving<br />

van <strong>de</strong> re<strong>de</strong>n waarom niet.<br />

Beleid:<br />

• In het beleid is omschrev<strong>en</strong>:<br />

o Dat <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs <strong>de</strong>ze eis<strong>en</strong><br />

on<strong>de</strong>rschrijv<strong>en</strong><br />

o Op welke wijze <strong>de</strong> vergunninghou<strong>de</strong>rs vaststell<strong>en</strong><br />

dat aan <strong>de</strong> g<strong>en</strong>oem<strong>de</strong> eis<strong>en</strong> is voldaan<br />

o Dat <strong>matching</strong> in het land van herkomst van het<br />

kind plaatsvindt <strong>door</strong> e<strong>en</strong> bevoeg<strong>de</strong> di<strong>en</strong>st op het<br />

vlak van kin<strong>de</strong>rbescherming


Inspectie jeugdzorg<br />

Eis<strong>en</strong><br />

Randvoorwaar<strong>de</strong><br />

• Voordat <strong>de</strong> <strong>matching</strong> bevestigd wordt, moet het voorstel ter<br />

goedkeuring voorgelegd wor<strong>de</strong>n aan het gekoz<strong>en</strong> adoptiegezin. Het<br />

voorstel wordt h<strong>en</strong> voorgelegd <strong>door</strong> één van <strong>de</strong> beroepsm<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die<br />

in het land waar het gezin woont <strong>bij</strong> <strong>de</strong> adoptieprocedure betrokk<strong>en</strong><br />

zijn.<br />

Bepaling<strong>en</strong> Inspectie verwacht aan te treff<strong>en</strong> in beleid <strong>en</strong> praktijk<br />

Richtlijn 28,<br />

ISS<br />

Beleid:<br />

In het beleid is omschrev<strong>en</strong>:<br />

• Dat het voorstel ter goedkeuring wordt voorgelegd aan het<br />

gekoz<strong>en</strong> adoptiegezin<br />

• Dat dit gebeurt <strong>door</strong> e<strong>en</strong> van <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers van <strong>de</strong><br />

vergunninghou<strong>de</strong>r<br />

Dossiers:<br />

In <strong>de</strong> dossiers bevin<strong>de</strong>n zich stukk<strong>en</strong> waaruit blijkt:<br />

• het voorstel aan het gekoz<strong>en</strong> adoptiegezin<br />

• Welke me<strong>de</strong>werker het voorstel met het gezin heeft<br />

besprok<strong>en</strong><br />

39


Inspectie jeugdzorg<br />

40

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!