You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Autisme<br />
Autisme is een stoornis in de informatieverwerking van de hersenen. Informatie die via de zintuigen<br />
binnenkomt (zicht, geur, geluid, etc.) wordt bij mensen met autisme anders verwerkt. Zij hebben moeite<br />
om de details die zij waarnemen te verwerken tot een samenhangend geheel. Hierdoor hebben mensen<br />
met autisme problemen met communicatie, sociale interactie en verbeelding.<br />
Autisme is een beperking die invloed heeft op alle<br />
levensgebieden en in alle levensfasen. De stoornis<br />
brengt specifieke sterke en zwakke kanten met zich mee.<br />
Ruim één procent van de Nederlanders (ca. 190.000<br />
mensen) heeft een vorm van autisme. Doordat autisme<br />
verschillende gezichten heeft, is het moeilijk om specifiek<br />
te benoemen waar de meesten mensen met autisme<br />
moeite mee hebben.<br />
Bekende mensen met een diagnose zoals autisme en AD(H)D die, wellicht dankzij<br />
deze diagnose, succes hadden/hebben in hun werk:<br />
• Autisme: Socrates, Einstein, Leonardo da Vinci, Newton, Beethoven,<br />
Steven Spielberg en Bill Gates<br />
• AD(H)D: Jim Carrey, Paul de Leeuw, Freek de Jonge, Wibi Soerjadi,<br />
Jochem Myer en Bert Visscher<br />
De rode draad is echter dat mensen met autisme moeite<br />
hebben met het verbinden van details tot een geheel<br />
waardoor zij de wereld anders zien en beleven en er<br />
daardoor ook anders op anticiperen. Bekende vormen<br />
van autisme zijn: PDD-NOS en Aspergersyndroom. Deze<br />
vormen worden verder toegelicht<br />
Aspergersyndroom<br />
Het Aspergersyndroom (vernoemd naar de Oostenrijkse psychiater Hans Asperger) is een aan autisme<br />
verwante stoornis. Autisme is een neurologische aandoening, dus een stoornis in het functioneren van<br />
de hersenen, die de manier waarop een persoon met anderen omgaat en zijn/haar visie op de wereld<br />
beïnvloedt. Snel en simpel gezegd: “Aspergers zitten anders in elkaar”. Ze nemen de omgeving totaal<br />
anders in zich op. Ze zien anders, horen anders, voelen anders etc. Vaak horen ze kleine dingen zoals het<br />
krassen van een pen tijdens een examen vrij hard of is het licht veel te fel. Mensen met Asperger komen<br />
in eerste instantie vrij “normaal” over op andere mensen, waardoor ze nog wel eens worden overschat<br />
door hun omgeving.<br />
Kenmerken van het Aspergersyndroom:<br />
• Gebrek aan sociale vaardigheden: mensen met<br />
Asperger hebben moeite met het aangaan en<br />
onderhouden van sociale contacten en hebben<br />
problemen met het begrijpen van sociale regels en<br />
non-verbale communicatie. Mensen met Asperger<br />
kunnen de sociale afstand bijv. niet goed inschatten<br />
en gedragen zich bij de directeur hetzelfde als bij<br />
vrienden thuis. Iemand aankijken vinden ze moeilijk;<br />
• Eenzijdige interesses: vaak houden mensen met<br />
Asperger zich op een gedetailleerde en obsessieve<br />
wijze bezig met eenzijdige interesses;<br />
• Stressgevoelig; kleine veranderingen kunnen al grote<br />
paniek veroorzaken;<br />
• Slechte motoriek; volwassenen met Asperger bewegen<br />
vaak traag en houterig, hebben minder expressieve<br />
gelaatsuitdrukkingen en een wat monotonere stem.<br />
Positieve eigenschappen - Autisme, PDD-NOS en<br />
Aspergersyndroom<br />
Ook zijn er voordelen verbonden aan autisme waar je<br />
juist op de werkvloer je voordeel mee kunt doen. Als de<br />
verwachtingen van de werkzaamheden duidelijk en zo<br />
concreet mogelijk worden gecommuniceerd, kunnen<br />
mensen met autisme beter functioneren.<br />
Mensen met een diagnose van autisme hebben vaak veel<br />
kennis van bepaalde zaken, hebben een goed geheugen<br />
en sterk inzicht, ze kunnen onverstoorbaar doorwerken,<br />
hebben buitengewoon organisatorische vaardigheden,<br />
zijn goed in planmatig en stapsgewijs werken, hebben oog<br />
voor detail, ze begrijpen schematische weergave zeer goed<br />
en ze zijn punctueel.<br />
Tips voor op de werkvloer - Autisme, PDD-NOS en<br />
Aspergersyndroom<br />
• Praat met elkaar over het hebben van Autisme, PDD-<br />
NOS of Aspergersyndroom, zonder de persoon te<br />
diskwalificeren en kijk samen naar hoe de werknemer<br />
optimaal kan presteren;<br />
• Creëer duidelijkheid in relaties en functies, leg goed uit<br />
wie wat doet in het bedrijf;<br />
• Stel geen hoge eisen op sociale gebieden. Mensen<br />
met PDD-NOS en Aspergers vermijden het liefst de<br />
informele gesprekken;<br />
• Gebruik concrete en duidelijke taal in gesprekken en<br />
op papier;<br />
• Geef duidelijk aan waar, wanneer en aan wie er vragen<br />
gesteld kunnen worden;<br />
• Geef heldere, concrete en duidelijke opdrachten;<br />
• Geef voldoende tijd om informatie te verwerken door<br />
bijvoorbeeld stiltes te laten vallen in gesprekken;<br />
• Een werkplek met zo min mogelijk prikkels;<br />
• Hang een klok op een duidelijk zichtbare plaats;<br />
• Zorg voor een rustige plek om pauzes door te brengen;<br />
• Bespreek het verloop van de ochtend- en<br />
avondbegroeting die gebruikt wordt in het bedrijf;<br />
• Communiceer afwezigheden van belangrijke<br />
contactpersonen door bijvoorbeeld ziekte of verlof;<br />
• Kondig “feestelijkheden” aan en vertel hoe daar in het<br />
bedrijf mee wordt omgegaan;<br />
• Mensen met autisme PDD-NOS en Aspergersyndroom<br />
kunnen onderling sterk verschillen in de mate van<br />
de kernproblemen en het aantal en de ernst van de<br />
bijkomende problemen.