nummer 1 - VTA
nummer 1 - VTA
nummer 1 - VTA
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
In dit <strong>nummer</strong>:<br />
Van de voorzitter - Onderzoek samenwerking <strong>VTA</strong>-NAV - Ui–geluiden - Grafieken uien - Interview Rien Remijnse -<br />
Aardappelprijsgrafiek - <strong>VTA</strong>-App - Als er één schaap over de dam is - Nieuw uit de NEPG -<br />
Pootgoedlevering voorjaar 2014 - Knolselderij-areaal - Lidmaatschap voor donateurs<br />
Maart 2013, jaargang 6, <strong>nummer</strong> 1
Van de voorzitter<br />
<strong>VTA</strong> heeft inmiddels de gebruikelijke jaarlijkse ledenbijeenkomsten gehad. Natuurlijk is er veel gesproken<br />
over het onderzoeken van de mogelijkheden van samenwerking met NAV. We zijn blij dat de leden hier<br />
volledig achterstaan. Ook de leden van de NAV vinden dit. Eén ding is wel duidelijk gebleken: men hecht<br />
veel waarde aan de activiteiten die <strong>VTA</strong> doet en dringt er op aan om dit niet uit het oog te verliezen. In<br />
ieder geval heeft <strong>VTA</strong> vanaf dag één gezegd dat versplintering het belang van de akkerbouw niet ten goede<br />
komt. Dit is de mogelijkheid om hier iets aan te doen.<br />
Ondertussen gaan we gewoon door met wat we goed doen. De <strong>VTA</strong>-voorraadinventarisaties van februari<br />
zijn achter de rug en er zijn duidelijk meer aardappelen afgeleverd dan vorig jaar (+8.6%). Dat kan ook<br />
niet anders omdat de afzet in Nederland nog nooit zo hoog is geweest. Tot nu toe is er 7% (verwerking +<br />
export minus import) meer afgezet dan vorig jaar. <strong>VTA</strong>-leden hebben iets meer van hun voorraad afgeleverd<br />
dan de gemiddelde landelijke teler. De markt laat echter een ander prijsniveau zien dan je op basis<br />
van deze hoge afzet in combinatie met de lagere productie zou verwachten. Mogelijk halen we later dit<br />
seizoen nog een hoger prijsniveau. Ook bij de uien liep de afzet op basis van de exportcijfers tot nu toe<br />
goed. Er is tot op heden 15% meer geëxporteerd tegenover een lagere productie.<br />
Zoals u al eerder heeft kunnen horen tijdens de ledenbijeenkomsten van <strong>VTA</strong>, begint PISA het prijsinformatieplatform<br />
te worden voor de agrarische wereld. Heeft eerst de bloembollenwereld dit omarmt, nu gaat<br />
ook de Belgische aardappelwereld hier mee aan de slag. Opvallend is het verschil in gedrag van de Belgische<br />
en Nederlandse overheid. Schaft Nederland de Productschappen af, België gaat subsidie geven aan<br />
het PISA-platform om de aardappelmarkt transparanter te maken. Als sector zullen we in Nederland nog<br />
wel de nodige dingen moeten organiseren vóór het daadwerkelijke einde van de Productschappen.<br />
<strong>VTA</strong> gaat met de tijd mee en probeert u zo goed mogelijk te informeren. Binnenkort krijgt u de officiële<br />
mededeling dat wij ook een “app” hebben en dat deze klaar is voor gebruik op diverse systemen. U kunt<br />
de <strong>VTA</strong>-app nu al downloaden ondanks dat er nog kleine aanpassingen gedaan moeten worden. Zo kunt<br />
u, waar u ook bent, met uw smartphone de gedane zaken raadplegen en uw eigen transacties invoeren.<br />
Ook de andere zaken zoals de nieuwsbrieven, proefrooiingen en voorraadinventarisaties zijn overal beschikbaar.<br />
We gaan nu druk aan de slag met NAV om zo snel mogelijk praktische zaken af te spreken en voor te<br />
leggen aan u als lid. Ik heb er het volste vertrouwen in dat de samenwerking een goede zaak is en dat u<br />
als lid zult zeggen: ‘Het is goed dat het is gebeurd. Als <strong>VTA</strong>-lid doe ik er mijn voordeel mee’. <strong>VTA</strong> houdt u<br />
op de hoogte.<br />
Louis Beemsterboer<br />
Onderzoek samenwerking <strong>VTA</strong>-NAV<br />
Als u op onze ledenbijeenkomsten bent<br />
geweest dan heeft u van het bestuur<br />
gehoord dat wij een samenwerking willen<br />
onderzoeken met de NAV. Ook heeft u<br />
dit in de pers kunnen lezen. Als u niet op<br />
deze bijeenkomsten bent geweest dan<br />
hierbij wat achtergronden waarom het<br />
bestuur dit voorstel heeft gedaan.<br />
Mogelijk herinnert u zich dat <strong>VTA</strong> vanaf<br />
haar ontstaan voorstander is geweest<br />
van bundeling binnen de sector. Dat dit<br />
los van SPA niet is gelukt ligt aan de<br />
structuur van de akkerbouworganisaties<br />
in Nederland. Versplintering van akkerbouworganisaties<br />
is troef in Nederland.<br />
Mogelijk kan dit anders.<br />
De buitenwereld verandert. De politiek<br />
heeft besloten dat de Productschappen<br />
worden opgegeven. Dat dit besluit niet<br />
door iedereen wordt onderschreven is<br />
duidelijk. Er zijn taken, noodzakelijk voor<br />
de sector, die we nu anders moeten organiseren.<br />
Hoe we dat zullen doen moeten<br />
we afwachten. In dit licht bezien is<br />
het goed dat organisaties elkaar vinden.<br />
Wanneer de buitenwereld verandert, dan<br />
zul je als sector je eigen broek moeten<br />
ophouden. Andere deelnemers aan de<br />
kolom doen dit al en het zou een goede<br />
zaak zijn als de primaire sector dit ook<br />
doet.<br />
Bundeling geeft ook meer kracht aan<br />
organisaties simpelweg op basis van “de<br />
wet van de grote getallen”.<br />
Dit zijn de redenen dat NAV en <strong>VTA</strong> willen<br />
onderzoeken of samenwerking invulling<br />
geeft aan de wens van bundeling en<br />
kracht. Eén ding is duidelijk gebleken<br />
tijdens de ledenbijeenkomsten: <strong>VTA</strong> ga<br />
door met de markt- & prijsinformatierol<br />
zoals je tot nu toe hebt gedaan. En dat<br />
zullen we ook doen. De beide besturen<br />
denken dat zij elkaar kunnen versterken<br />
zonder te fuseren. Bovendien gaan we<br />
onderzoeken hoe we het gaan aanpakken.<br />
Na een 1 e inventarisatie zou je kunnen<br />
denken aan het volgende:<br />
<strong>VTA</strong> schuift aan met enkele bestuursleden<br />
bij de Werkgroep Consumptieaardappelen<br />
en Uien van de NAV, <strong>VTA</strong> ondersteunt<br />
de standpunten van de NAV<br />
t.a.v. teeltonderzoek en –regelingen,<br />
NAV-leden gaan meedoen bij de groep<br />
van proefrooiingen en voorraad inventarisaties.
Ui-geluiden<br />
De rubriek Ui-geluiden heeft een vaste opzet. Een aantal grote Nederlandse exporteurs worden gebeld en zij krijgen allemaal<br />
dezelfde vragen voorgelegd. De antwoorden op de vragen zijn een samenvatting van de antwoorden die de exporteurs gaven.<br />
De interviews hebben plaatsgevonden eind week 9 / begin week 10.<br />
Hoe loopt de afzet/export op dit moment?<br />
De export naar landen binnen Europa is<br />
niet wild. Grote sorteerbedrijven draaien<br />
wel door maar de marges zijn eigenlijk te<br />
klein.<br />
Rode uien zijn er nog maar erg weinig,<br />
en deze moeten veelal tweemaal gesorteerd<br />
worden, wat de kwaliteit niet ten<br />
goede komt. De beurzen zijn gestopt met<br />
noteren van rode uien omdat er te weinig<br />
transacties zijn.<br />
Waar gaan de uien naartoe?<br />
Afnemers zijn de gebruikelijke landen<br />
met een positieve uitzondering van Engeland.<br />
De Midden- en Oost-Europese<br />
landen gebruiken nog steeds veel lokaal<br />
product. Buiten Europa valt Brazilië positief<br />
op en gaan er ook uien naar het Caribisch<br />
gebied. De export op Afrika en het<br />
Verre Oosten valt tegen. Grove uien<br />
gaan nog wel maar de middelmaat is<br />
dramatisch. Al met al is de extra benodigde<br />
extra afzet er momenteel niet.<br />
Hoe is de kwaliteit hier en in het buitenland?<br />
De kwaliteit die we exporteren is goed,<br />
de mindere partijen zijn toch veelal afgezet<br />
buiten het normale circuit. De aanwezige<br />
koprot in veel partijen wordt beter<br />
leesbaar en zal geen grote problemen<br />
geven. Wel zoeken bepaalde bestemming<br />
extra blanke uien en die zijn er niet<br />
altijd. De komende maanden zal blijken<br />
hoe dat de kiemremming gewerkt heeft<br />
bij de goede en betere partijen.<br />
De kwaliteit van de Nederlandse uien lijkt<br />
overeen te komen met het kwaliteitsniveau<br />
in de ons omringende landen, al<br />
zijn er ook exporteurs die vinden dat de<br />
kwaliteit van de Nederlandse ui zich op<br />
een hellend vlak begeeft. Volgens hen<br />
leveren we voor het derde jaar op rij matige<br />
kwaliteit af. De uien uit Duitsland<br />
zouden beter zijn en die worden daarom<br />
hier ook volop gedraaid. Mogelijk zien<br />
we straks dat er meer geëxporteerd is<br />
Grafieken:<br />
Uienexport naar de<br />
verschillende continenten<br />
t/m week 52<br />
over de laatste 3<br />
jaar.<br />
Europa<br />
36,5%<br />
Australa<br />
zie<br />
7,4%<br />
dan dat er in Nederland is gegroeid.<br />
Veel concurrentie van buitenlandse exporteurs<br />
is er nog niet, de concurrentie is<br />
zoals altijd het lokale product in zowel<br />
Afrika als in Oost-Europa en Rusland.<br />
Wat is de verwachting voor de komende<br />
maanden?<br />
De telersprijs blijft voorlopig op dit te lage<br />
niveau en de verwachtingen zijn niet<br />
hoog gespannen. Een eventueel vleugje<br />
in de markt zou moeten komen van Rusland<br />
en Oost-Europa. Zoals bekend komt<br />
Rusland ieder jaar. Op zich ligt daar een<br />
redelijke potentiële vraag, het is echter<br />
nooit te voorspellen wanneer en hoeveel<br />
uien de Russen nog gaan kopen. Wanneer<br />
er meer vraag komt dan kan de<br />
markt best wat omhoog. Het bekende<br />
verhaal: de kopers gaan vragen en de<br />
verkopers wachten even af. Welk scenario:<br />
het blijven uien, niemand weet het.<br />
De feiten zijn echter: hoge productie,<br />
grotere export tot nu toe. Helaas zijn de<br />
exportcijfers van de laatste weken wel<br />
UIEN export<br />
t/m week 52 - '10/'11<br />
Amerika<br />
11,1%<br />
Afrika<br />
45,1%<br />
Europa<br />
26,7%<br />
Australa<br />
zie<br />
8,2%<br />
Uien Export<br />
t/m week 52 - '11/'12<br />
Amerika<br />
15,0%<br />
iets lager. Doordat er geen massaal aanbod<br />
is, bleef de prijsdaling tot op heden<br />
beperkt.<br />
Wat is de verwachting van het nieuwe<br />
teeltseizoen hier en in het buitenland?<br />
Areaaluitbreiding of krimp?<br />
Het areaal zal ongetwijfeld niet groeien,<br />
maar stabiel blijven tot iets inkrimpen.<br />
Het is een gegeven dat na normale jaren<br />
met goede alternatieven in granen en<br />
conserven er iets minder uitgezaaid<br />
wordt. Of een eventuele lichte krimp zal<br />
leiden tot een betere markt weten de<br />
exporteurs niet. Benadrukt wordt dat de<br />
vraag en de ha-opbrengsten van een<br />
groter belang zijn dan de laatste paar<br />
procent areaal.<br />
Ralph de Clerck en Leo de Jonge<br />
Afrika<br />
50,1%<br />
Europa<br />
27,1%<br />
Australa<br />
zie<br />
12,0%<br />
Uien Export<br />
t/m week 52 - '12/'13<br />
Amerika<br />
15,0%<br />
Afrika<br />
46,0%
‘Als er minder contracten waren, was er meer marktwerking’<br />
Dat er onder de aardappeltelers nog steeds met contracten gewerkt wordt, begrijpt Rien Remijnse als geen ander; zelf doet<br />
hij dat immers ook. Toch vindt hij dit jammer. “De fabrieken hebben door het vastleggen te veel macht. Hierdoor heb je veel<br />
minder marktwerking.”<br />
Op het eiland Noord-Beveland, vlak bij Kamperland, ligt de<br />
boerderij van Rien Remijnse. Een statig huis met daarachter<br />
gelegen de loodsen. In een ervan is het een drukte van belang.<br />
Er moeten eerstejaars plantuien afgeleverd worden. Tussen<br />
het uien laden door neemt Rien de tijd om ons te woord te<br />
staan. “<strong>VTA</strong> is voor ons een goede manier om de prijsvorming<br />
in de gaten te houden. Het is uitermate belangrijk zoals de<br />
<strong>VTA</strong> het prijsinformatiesysteem beheert. Dit moet zeker behouden<br />
blijven. Voor een teler is het enorm belangrijk om<br />
goed geïnformeerd te zijn. Daar wil ik graag een bijdrage aan<br />
leveren”, motiveert hij. Rien is lid van <strong>VTA</strong> vanaf het eerste<br />
begin. “Omdat ik de doelstelling die de vereniging heeft, het<br />
informeren van de leden over de prijs van de producten, onderschrijf.<br />
Wij telen aardappelen, een gedeelte op contract en<br />
een gedeelte vrij. Vanwege dat laatste is het belangrijk om de<br />
prijs goed in de gaten te houden.” Sinds januari van dit jaar is<br />
Rien lid van de Raad van Toezicht van <strong>VTA</strong>. “Ik draag de vereniging<br />
al jaren een warm hart toe. Dan is het mooi om nu<br />
achter de schermen mee te kunnen kijken naar het reilen en<br />
zeilen van de vereniging.”<br />
Foto: Rien Remijnse<br />
Marktwerking<br />
Samen met twee broers en een neef (zoon van één van de<br />
broers, red.) runt hij het 270 ha grootte akkerbouwbedrijf. Zij<br />
zijn de vierde generatie akkerbouwers en vormen samen een<br />
VOF. Overigens bestaat het bedrijf uit drie locaties. Bij elk van<br />
de broers staat ook opslagruimte. De taakverdeling is door de<br />
jaren heen gegroeid naar liefhebberij van ieder. Eén van de<br />
mannen houdt zich meer bezig met de mechanisatie, de andere<br />
leeft zich op het teelttechnische meer uit en Rien is de man<br />
die zich weer meer bezig houdt met administratie, registratie<br />
en de markt. Deze vorm van samenwerken bestaat al meer<br />
dan dertig jaar en de vennoten voelen zich er goed bij.<br />
De gebroeders Remijnse teelden de afgelopen jaren zo’n 50<br />
ha consumptieaardappelen. Ze telen twee verschillende rassen.<br />
Het eerste ras, Innovator wordt al jaren geteeld. Het<br />
tweede ras wat het komend jaar geteeld gaat worden is nog<br />
niet bekend. Afgelopen jaar werd Fontane geteeld. “Innovator<br />
is een frietras en een vroeg ras wat voor ons toch wel belangrijk<br />
is. We zitten op zware grond te telen van 50 tot 60 procent<br />
afslibbaar tot lichte kleigrond, afslibbaar van 20 tot 30 procent.<br />
De Innovator kunnen we ook op de zware grond goed telen.<br />
Het tweede ras is een beetje afhankelijk van de grond waar<br />
deze op gepoot gaat worden.” Alle aardappelen gaan in eigen<br />
opslag. “We hebben op elke locatie bewaarloodsen. Soms<br />
maken we een eenvoudige bewaarruimte met wanden van<br />
stro. Dat gaat ook heel goed. We kunnen de aardappelen lang<br />
bewaren.” De aardappelen worden los bewaard.<br />
De op contract geteelde aardappelen zijn voor LambWeston/<br />
Meijer. Voor wat betreft de vrije aardappelen houdt Rien de<br />
markt goed in de gaten. Daarom is hij blij met het prijsinformatiesysteem<br />
van <strong>VTA</strong>. Maar ook de beurzen en de buitenlandse<br />
markt volgt Rien op de voet. Internet is daar ook een goede<br />
bron voor. Het vrij verkopen vindt hij mooi. “Het blijft een mooi<br />
spel. Dit jaar hebben we voor de vrije aardappelen allemaal 24<br />
tot 27 cent kunnen maken. En dat is goed.” Toch vindt hij dat<br />
het allemaal nog beter kan. “Als er minder contracten zouden<br />
zijn, heb je een betere marktwerking. De industrie heeft veel te<br />
veel in handen. Zij kunnen te veel spelen en hebben daardoor<br />
te veel macht. En dat is jammer. Toen er minder met contracten<br />
gewerkt werd, had je een betere marktwerking en dus een<br />
betere prijs. Het spel wordt door de fabrieken enorm goed<br />
gespeeld.”<br />
Onder kostprijs verkopen<br />
“Het zou ook een hele goede zaak zijn als aardappelen niet<br />
meer verkocht worden onder de kostprijs, iets wat nu nog te<br />
veel en te vaak gebeurt. Zeker gezien de vraag naar friet en<br />
andere aardappelproducten. De wereldbevolking groeit en<br />
welvaart neemt toe, dus de vraag is groot genoeg en dan zou<br />
het ook niet meer dan billijk zijn dat de industrie daarvoor minimaal<br />
de kostprijs biedt, dan wel een eerlijke prijs”, vindt Remijnse.<br />
“De teler moet zich daar veel meer van bewust zijn<br />
want als dit zo blijft, dan kunnen wij geen inkomen verdienen<br />
aan de aardappelteelt en gaan we andere gewassen telen.”<br />
Toch heeft de akkerbouwer zelf ook elk jaar aardappelen op<br />
contract. Het aantal tonnen is per jaar wisselend. Op de vraag<br />
waarom hij dat doet blijft het even stil. Nadenkend kijkt hij voor<br />
zich uit. “Ja, waarom doen we dat. Misschien toch een stukje<br />
zekerheid inbouwen. Overigens overwegen we om het komend<br />
jaar minder aardappelen te gaan telen maar daar zijn<br />
we nog niet helemaal aan uit. Als we minder gaan telen, sluiten<br />
we geen contract meer af. De grond die we dan over houden,<br />
zaaien we in met tarwe of bruine bonen. We hebben nu<br />
in ieder geval nog geen contract afgesloten voor komend jaar.<br />
De contractprijzen zijn niet hoog genoeg en het is toch te zot<br />
voor woorden om onder de kostprijs te gaan verkopen en wel<br />
kwaliteit en duurzame aardappelen te leveren.”<br />
Nieuwe opslagruimte<br />
De suikerbieten worden afgezet via Cosun. Vlas wordt geteeld<br />
voor zowel het zaad als voor vlasvezel waar linnen van gemaakt<br />
wordt. De afzet gaat via Van de Bilt Zaden en Vlas.<br />
Luzerne gaat naar Drogerij Timmerman. Hier wordt het gedroogd<br />
om dan verwerkt te worden in verschillende producten<br />
zoals veevoer. De eerstejaars plantuien zijn voor Agpro Onions<br />
en het spinaziezaad wordt geteeld voor Monsanto. Tarwe<br />
gaat naar CZAV en komt dan in de tarwepool. Tot op heden<br />
zijn ze de broers daar heel tevreden mee. Maar ook hier zit<br />
een verandering aan te komen. Het graan zal de komende<br />
oogst in eigen opslag gaan. “Als alles in de pool gaat, zit je<br />
ergens ook weer te vast. We verwachten dat eigen opslag een<br />
meerwaarde oplevert. Er zal dan heus nog wel een deel in de<br />
tarwepool gaan maar we willen zeker ook een groot gedeelte<br />
zelf gaan verkopen. Ook hierbij zal de <strong>VTA</strong> voor ons belangrijk
zijn.” De opslag is er nog niet. De bouw van deze loods (door<br />
Hoondert, red.) zal over een maand van start gaan. Er is in de<br />
berekening voor de constructie rekening gehouden met opslag<br />
van tarwe. Aardappelopslag is ook mogelijk. De loods wordt<br />
30m bij 15m en is dadelijk geschikt om 700 tot 800 ton graan<br />
in op te slaan of 1000 ton aardappelen. Het graan kan er in<br />
augustus in, voor 2 maanden of voor wellicht 10 maanden.<br />
“Die ruimte is er maar als de aardappelopbrengst bijvoorbeeld<br />
groter wordt, dan gaat de tarwe er eerder uit. We zijn dan niet<br />
gebonden. Maar vergeet niet, de spilfunctie van graan is ook<br />
enorm belangrijk.”<br />
Tekst en foto’s: Angèle van Tiggelen<br />
Aardappelprijs de afgelopen 10 jaar<br />
De VOF Remijnse beboert een 270 ha groot akkerbouwbedrijf<br />
in Kamperland (Noord-Beveland). Het bedrijf omvat<br />
drie locaties met op elke locatie opslagruimte voor aardappelen<br />
en uien. Binnenkort komt daar ook opslagruimte,<br />
geschikt voor tarwe, bij. Zij telen 50 ha consumptieaardappelen,<br />
2 ha pootaardappelen voor eigen teelt, 35 ha suikerbieten,<br />
40 ha luzerne, 115 ha tarwe, 18 ha eerstejaars<br />
plantuien, 9 ha vlas en 1 ha spinaziezaad.<br />
<strong>VTA</strong>-app<br />
Zeer binnenkort<br />
heeft <strong>VTA</strong> haar eigen<br />
app.. Momenteel<br />
wordt deze nog uitgebreid<br />
getest en<br />
verbeterd. Zodra de<br />
app. officieel klaar is<br />
ontvangt u bericht.<br />
Zie hier rechts hoe<br />
de startpagina er uit<br />
ziet. De <strong>VTA</strong>-app is<br />
ook nu al te downloaden<br />
maar werkt<br />
nog niet optimaal.<br />
Foto: Bedrijf van VOF Remijnse
Als er één schaap over de dam is…………<br />
Jarenlang is er door de industrie bij telers ingeprent; “Wij weten ook wel dat de contractprijs veel te laag is, maar wij kunnen<br />
niet anders. Wanneer wij de prijzen verhogen gaat onze concurrent niet mee” en andere uitspraken in die trend.<br />
Echter, toen in december j.l. één fabriek<br />
aankondigde de contractprijzen te verhogen<br />
met 25 tot 30% (en nog wel een<br />
Belgische fabriek) volgde de rest van de<br />
industrie in binnen- en buitenland direct<br />
dit voorbeeld. Het kan dus wel!<br />
Het wachten is nu op de eerste verwerker<br />
die samen met telers de gemiddelde<br />
kostprijs gaat berekenen, deze indexeert,<br />
een redelijke vergoeding voor<br />
de boer toepast, de prijs van het pootgoed<br />
vastlegt en vervolgens meerjarige<br />
contracten gaat aanbieden. Het seizoen<br />
hierna? Een utopie? Niets is onmogelijk.<br />
Daar waar in seizoenen met lage prijzen<br />
de verwerkers zich vaak weinig aantrokken<br />
van “relaties en relatiebeheer” heeft<br />
men nu de mond vol van klantenbinding,<br />
premies voor langdurige samenwerking<br />
en dergelijke. Echter de toegenomen<br />
druk van andere goed renderende minder<br />
risicovolle teelten hebben hun hiertoe<br />
gedwongen.<br />
Want het lijkt natuurlijk heel wat, 25% tot<br />
30% verhoging, maar ten opzichte van<br />
vorig seizoen, waar de contractprijzen<br />
eerst met ruim 10% omlaag zijn gegaan,<br />
is het maar een werkelijke verhoging van<br />
15 tot 20%! Dit zijn ongeveer de extra<br />
kosten van energie, arbeid, afschaffing<br />
van rode diesel, etc.. Met bovenstaande<br />
gegevens in het achterhoofd is het een<br />
uitstekend moment om te onderhandelen<br />
omtrent voorwaarden voor zowel de huidige<br />
aardappelen als de nieuwe contracten.<br />
Waarom bijvoorbeeld geen 35+ afspreken<br />
in plaats van de 40+, Zeeuwsetarrering<br />
in plaats van binnenlandsklaar.<br />
De omstandigheden zijn er nu rijp voor.<br />
Termijnmarkt<br />
Iedereen heeft de mond vol van de flinke<br />
prijsschommelingen van de aprilnotering.<br />
Op de eerste plaats spelen er<br />
meer zaken dan indekking alleen. Wanneer<br />
kranten en tijdschriften aangeven<br />
dat er misschien een gebrek aan aardap-<br />
pelen komt, trekt dit ook andere niet<br />
aardappel gerelateerde mensen aan om<br />
een positie op de termijnmarkt in te nemen.<br />
Dan kan het gebeuren dat men<br />
bijvoorbeeld op een hoog prijsniveau een<br />
te grote inkooppositie inneemt. Zelfs<br />
telers met vrije aardappelen doen dit<br />
onder het mom van: “the sky is the limit”.<br />
Reeds bij een geringe prijsdaling raken<br />
mensen in paniek. Degenen die geen<br />
geld willen bijstorten gaan volop verkopen,<br />
waardoor de prijs nog verder daalt.<br />
Dit heeft natuurlijk niets te maken met<br />
het feit dat er nog steeds een tekort aan<br />
aardappelen is. Er zijn opeens geen<br />
aardappelen bijgekomen, de voorraden<br />
zijn nog steeds laag, de industrie spreekt<br />
nog steeds over te verwachten tekorten,<br />
de export staat op een hoger niveau dan<br />
vorig seizoen, de vraag gaat aantrekken<br />
en de dagprijzen bleven op een hoger<br />
peil dan de aprilnotering. Het gevolg is<br />
toch dat onder druk van de termijnmarkt,<br />
de effectieve handel in prijs omlaag gaat,<br />
hetgeen telers weer angstig maakt waardoor<br />
telers vervolgens aardappelen gaan<br />
aanbieden. Dat inkopers dankbaar gebruik<br />
maken van de huidige situatie laat<br />
zich raden en biedt de industrie een welkome<br />
gelegenheid om op een iets lager<br />
niveau hun inkooppositie te vergroten.<br />
Het gevolg kan weer zijn dat men bij<br />
oplopende prijzen weer wat langer een<br />
afwachtende houding kan aannemen.<br />
Vervolgens gokt men weer op enkele<br />
minder houdbare partijen die vervroegd<br />
moeten worden afgeleverd.<br />
Wat zijn de positieve vooruitzichten?<br />
De nieuwe vroege gebieden waar de<br />
industrie zich nu op richt hoeven niet zo<br />
veel vroeger te zijn dan de gebruikelijke<br />
gebieden, misschien twee weken. Afgezien<br />
van dat deze gebieden ver van de<br />
fabrieken liggen, is aardappelteelt in die<br />
gebieden niet gangbaar, waardoor men<br />
in veel gevallen zelf verantwoordelijk is<br />
voor de teelt. Dat wil zeggen: Nederland-<br />
se loonwerkers inclusief machines daar<br />
naar toe sturen, al het werk onder regie<br />
van de industrie laten uitvoeren, alles<br />
voorfinancieren, hoge transportkosten<br />
van en naar deze gebieden, etc.. Het<br />
verleden laat tevens zien dat de<br />
opbrengsten en kwaliteit zwaar tegenvielen.<br />
Met andere woorden: aardappelen<br />
van dik boven de 30 eurocent p/kg franco<br />
fabriek.<br />
Duitsland en België zijn nu al later met<br />
poten in vergelijking tot vorig jaar. De<br />
verwachting is dat men pas de tweede<br />
week in maart volop kan gaan poten en<br />
dan moet het weer nog meewerken.<br />
Voorgaande jaren tonen aan dat de export<br />
na de carnaval gaat toenemen.<br />
Enige extra vraag is reeds merkbaar.<br />
De Belgische industrie heeft minder<br />
aardappelen op contract dus zal ook<br />
actiever op de markt gaan opereren.<br />
Het huidige seizoen is vanwege het Europese<br />
tekort aan aardappelen aanmerkelijk<br />
korter en bovenstaande alinea’s<br />
over aardappelen uit extra vroege gebieden<br />
laten zien dat er prijstechnisch gezien,<br />
geen laag niveau te verwachten is.<br />
Deze verwachting komt mede voort<br />
doordat het logisch lijkt dat Engeland<br />
volop aan de markt blijft voor kwalitatief<br />
goede aardappelen voor hun verwerkende<br />
industrie. De industrie wil/kan geen<br />
“nee” verkopen omdat ze bang zijn dat<br />
afnemers naar een andere leverancier<br />
gaan. Een klant terugkrijgen vergt meer<br />
dan dubbele energie dan een klant behouden.<br />
Jan de Lange,<br />
Bestuurslid <strong>VTA</strong> Internationaal
Nieuws uit de NEPG<br />
Korte samenvatting van de NEPG vergadering<br />
van woensdag 27 februari<br />
2013.<br />
In opslag<br />
In alle landen is de voorraad in de opslagen<br />
veel lager dan vorig jaar. Tevens is<br />
een groter gedeelte dan vorig jaar reeds<br />
verkocht, met andere woorden; de hoeveelheid<br />
“geheel vrije aardappelen” in de<br />
opslagplaatsen is extreem laag.<br />
Marktsituatie<br />
Vooral de Belgische industrie heeft in de<br />
periode november-december 2012, voor<br />
op termijn, veel aardappelen bijgekocht<br />
op een hoog niveau. (Tussen 25 en 32<br />
eurocent). In alle landen zien wij op dit<br />
moment hetzelfde beeld. Om de effectieve<br />
markt stabiel te houden op het huidige<br />
niveau worden eerst de aardappelen<br />
uit contractpositie verwekt en wordt weinig<br />
animo getoond voor de meelever-<br />
aardappelen om de prijs niet te doen<br />
oplopen. Maar er wordt wel door de verwerking<br />
gekocht, omdat de aardappelen<br />
veel te hard nodig zijn.<br />
Het wachten is op het moment dat de<br />
eerste verwerker door zijn voorraad heen<br />
is en moet gaan kopen. In die tussenliggende<br />
periode zal de export moeten<br />
aantrekken om de prijs stabiel te houden<br />
of een opwaartse impuls te geven.<br />
Feit is wel dat de hoeveelheid beschikbare<br />
aardappelen in de maanden mei en<br />
juni zeer beperkt zal zijn.<br />
Nieuwe oogst<br />
Duitsland is op dit moment al achter op<br />
schema t.o.v. het vorige seizoen, mini-<br />
Pootgoed voorjaarslevering 2014<br />
<strong>VTA</strong> bemiddelt al sinds 2008 in de levering<br />
van pootgoed zonder terugleverplicht.<br />
Het spreekt voor zich dat dit niet<br />
altijd van een leien dakje is gegaan.<br />
Maar gelukkig hebben wij u kunnen helpen,<br />
en luisterend naar de reacties, tot<br />
volle tevredenheid.<br />
Dit jaar is de situatie echter anders. Helaas<br />
hebben wij nauwelijks het pootgoed<br />
kunnen aanbieden waarom u vroeg. <strong>VTA</strong><br />
vindt dat het ook anders moet kunnen.<br />
Eind week 10 ontvingen de aardappelleden<br />
van <strong>VTA</strong> al een mail en/of fax over<br />
de nieuwe pootgoedleveringsmogelijkheden<br />
voorjaar 2014. Wanneer u nu nog<br />
opgeeft hoeveel pootgoed u voor oogst<br />
2014 (pootgoedlevering voorjaar 2014)<br />
zou willen hebben dan kan <strong>VTA</strong> u garanderen<br />
dat u deze ook krijgt en tegen<br />
maal 3 tot 4 weken. De nachtelijke temperaturen<br />
zijn onder het vriespunt en<br />
overdag is het nog te koud. De kleine<br />
hoeveelheid die reeds gepoot is zal weinig<br />
groei vertonen. Ook in België is de<br />
verwachting dat men voorlopig nog niet<br />
aan poten toekomt vanwege dezelfde<br />
redenen. Te koud en te nat. Als gevolg<br />
van bovenstaande feiten is het zéér onwaarschijnlijk<br />
dat er vóór de eerste week<br />
juli voldoende nieuwe aardappelen beschikbaar<br />
zullen zijn voor industriële<br />
verwerking.<br />
Areaal<br />
Uitgaande van eerste peilingen ziet het<br />
ernaar uit dat uitgezonderd van Engeland<br />
en België, er geen uitbreiding in ha<br />
te verwachten is. Statistisch gezien zal<br />
Engeland een paar procent meer gaan<br />
telen, alhoewel de meningen daarover<br />
verdeeld zijn. De grote risico’s die een<br />
marktconforme prijzen. Wij hebben het<br />
dan over de rassen: Agria, Challenger,<br />
Innovator, Markies en Fontana.<br />
Laat het <strong>VTA</strong>-secretariaat vóór 24 maart<br />
2013 uw pootgoedbehoefte weten voor<br />
dure aardappelteelt met zich meebrengt<br />
gaan ook daar hun sporen meer achterlaten.<br />
In België loopt men altijd iets meer<br />
achter de markt aan. Opmerkelijk is wel<br />
de grote toename van de contractteelt<br />
voor de Belgische industrie in België zelf<br />
en in Frankrijk.<br />
Jan de Lange<br />
<strong>VTA</strong> bestuurslid Internationaal<br />
Feiten NEPG landen<br />
Minder aardappelen geoogst.<br />
Meer aardappelen verwerkt.<br />
Meer aardappelen geëxporteerd.<br />
Historisch lage voorraden in februari.<br />
levering voorjaar 2014 en u krijgt wat u<br />
vraagt. Wij denken u, als vrije ondernemer,<br />
hiermee beter van dienst te kunnen<br />
zijn.
Knolselderij-areaal<br />
Het meerjarig gemiddelde areaal knolselderij (1995-2011) is<br />
voor Nederland 1400 hectare, voor Duitsland 1590 hectare.<br />
Onderstaande grafiek geeft het areaal en de uitschieters aan,<br />
opmerkelijk is het identieke verloop van de arealen in Nederland<br />
en Duitsland.<br />
In België is 80% van de teelt bestemd voor de industrie, na<br />
een daling van het areaal 2008-2009 stijgt het sinds 2010<br />
weer. Frankrijk heeft een areaal dat rond de 450 hectare ligt,<br />
Polen lijkt rond de 3000 hectare te telen, Noorwegen blijkt<br />
bijna 100 hectare knolselderij te telen. Komende tijd proberen we de cijfers verder te<br />
actualiseren.<br />
Met oogstjaar 2011 in ons achterhoofd, groot areaal in Nederland en Duitsland en het<br />
feit dat er ruim 10.000 ton (= 250 ha) in Nederland buiten is gereden, kunnen we concluderen<br />
dat een areaal boven het meerjarig gemiddelde niet gewenst is.<br />
Ook dit seizoen zijn de voorraden in bewaring relatief groot, het areaal voor 2013 in<br />
Nederland lijkt zich enigszins de stabiliseren op het niveau van 2012. We hopen dat de<br />
afzet dit aan kan en dat de afzetzijde geen enkel moment hapert. De deelnemers aan<br />
de voorraadmeting hebben de gedetailleerde uitwerking van de voorraadmeting in<br />
februari ontvangen.<br />
In maart wordt het areaalcijfer van Duitsland van 2012 gepubliceerd, België komt pas<br />
in juni met areaalcijfers van 2012. Het Nederlandse CBS blijkt koploper te zijn in snelle<br />
publicatie!!<br />
Abonnement voor donateurs<br />
<strong>VTA</strong> krijgt steeds vaker vragen van leden die na het stoppen van teelt en/of bedrijf hun<br />
lidmaatschap opzeggen maar nog wel bij de vereniging betrokken willen blijven. Verder<br />
is er een groep mensen die geen lid is geweest maar die <strong>VTA</strong> wel een warm hart<br />
toedraagt en daarom de vereniging zou willen steunen in de vorm van een donateurschap.<br />
Besloten is daarom om vanaf nu ook een donateurabonnement voor <strong>VTA</strong> aan<br />
te bieden.<br />
Donateurs betalen € 90,00 excl./jr en ontvangen daarvoor de <strong>VTA</strong>ktueel en de <strong>VTA</strong>cijferAktueel<br />
en de uitnodigingen voor ledenbijeenkomsten. Op deze manier kunnen zij<br />
de vereniging op korte afstand blijven volgen. Mocht u mensen weten die interesse<br />
hebben in een donateurabonnement dan kunt u ze op dit abonnement attenderen. Op<br />
korte termijn zal het ook mogelijk zijn om via de website een donateurabonnement aan<br />
te gaan.<br />
<strong>VTA</strong>ktueel is een periodieke uitgave<br />
van Verenigde Telers Akkerbouw, de<br />
vereniging van, voor en door telers<br />
die markt– en prijsinformatie levert<br />
aan haar leden. De verschijningsfrequentie<br />
is vier keer per jaar.<br />
Redactie<br />
Verenigde Telers Akkerbouw<br />
Groeneweg 62<br />
4759BB Noordhoek<br />
Tel. 0168 33 59 94<br />
Fax. 0168 33 66 73<br />
Email: info@vtanederland.nl<br />
www.vtanederland.nl<br />
Fotografie<br />
Matthijs Braber<br />
Colofon<br />
<strong>VTA</strong> medewerkers<br />
Hanneke de Baar-Aarden<br />
Eric Braber<br />
Jaap de Lint<br />
<strong>VTA</strong> bestuur<br />
Voorzitter: Louis Beemsterboer<br />
Vicevoorzitter: Dick de Bruijne<br />
Secretaris: Jan Verhoeven<br />
Penningmeester: Meeuw de Bruijne<br />
Internationaal: Jan de Lange<br />
Bestuurslid: Leo de Jonge<br />
Bestuurslid: Ralph de Clerck<br />
Handelscommissie<br />
Voorzitter: Meeuw de Bruijne<br />
Lid: Jan de Lange<br />
Lid: Ralph de Clerck<br />
Lid: Leo de Jonge<br />
Raad van Toezicht<br />
Rien Remijnse<br />
Paul van Elderen<br />
Simon de Brouwer<br />
Intermediair aardappelen<br />
Agro - Trade: Menno Kaan<br />
Intermediair uien<br />
PPA: Jelle van der Krift